Quá trình hình thành tư liệu nghiên cứu đẩy mạnh nền kinh tế thị trường trong mô hình tư nhân p2

Chia sẻ: Fnakjnf Sfbsjb | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

66
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'quá trình hình thành tư liệu nghiên cứu đẩy mạnh nền kinh tế thị trường trong mô hình tư nhân p2', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quá trình hình thành tư liệu nghiên cứu đẩy mạnh nền kinh tế thị trường trong mô hình tư nhân p2

Ngµy nay nh÷ng ngµnh nghÒ míi xuÊt hiÖn nhê cã sù ph¸t triÓn s©u s¾c cña c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ ®· kh«ng chØ cã mét hai ngµnh mµ xuÊt hiÖn hµng lo¹t ngµnh c«ng nghiÖp míi nh c«ng nghiÖp ®iÖn tö, c«ng nghiÖp quang häc, c«ng nghiÖp nguyªn tö, c«ng nghiÖp sinh vËt, c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp tÇu vò trô….. ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Sù xuÊt hiÖn c¸c tæ hîp ngµnh nghÒ míi, c¸c ngµnh nghÒ cò kh«ng bÞ xo¸ bá, mµ ®îc c¶i t¹o mét c¸ch triÖt ®Ó. ViÖc sö dông réng r·i m¸y dÖt kh«ng cã thoi, ®Çu m¸y h¬i níc, sù ph¸t triÓn réng r·i cña lß luyÖn thÐp ®iÖn vµ ®óc gang thÐp liªn hoµn, sù t¨ng vät cña hÖ thèng m¸y c«ng cô ®iÒu khiÓn vµ ngêi m¸y c«ng nghiÖp… MÆt kh¸c c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ cßn t¹o ra mét lo¹t thÞ trêng míi nh: thÞ trêng c«ng nghÖ, thÞ trêng vèn, thÞ trêng lao ®éng, thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ…TÊt c¶ nh÷ng thÞ trêng nµy ®Òu cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, vµ sù ph¸t triÓn cña chóng ®Òu phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña khoa häc - c«ng nghÖ d) Sù ph¸t triÓn ph©n c«ng vµ trao ®æi ë ph¹m vi quèc tÕ. Do ph©n c«ng lao ®éng nªn mçi ngêi chØ s¶n xuÊt mét hay mét vµi s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. Song nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña mçi ngêi cÇn cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm. V× vËy, ®ßi hái hä ph¶i cã mèi liªn hÖ trao ®æi s¶n phÈm cho nhau, phô thuéc vµo nhau. Khi lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn cao, ph©n c«ng lao ®éng ®îc më réng th× dÇn dÇn xuÊt hiÖn trao ®æi hµng ho¸. Quan hÖ së h÷u kh¸c nhau vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®· chia rÏ ngêi s¶n xuÊt, lµm cho hä t¸ch biÖt víi nhau vÒ mÆt kinh tÕ. Trong ®iÒu
kiÖn ®ã, ngêi s¶n xuÊt nµy muèn sö dông s¶n phÈm cña ngêi s¶n xuÊt kh¸c th× ph¶i trao ®æi s¶n phÈm lao ®éng cho nhau Khi c¸ch m¹ng c«ng cô s¶n xuÊt vµ lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn th× sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp míi ra ®êi thóc ®Èy c¸c ngµnh, lÜnh vùc kinh tÕ vµ hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i ph¸t triÓn ®ång bé. Sù ph¸t triÓn ®ã ph¸ vì tÝnh tù cÊp,tù tóc, më réng thÞ trêng giao lu, trao ®æi hµng ho¸ kh«ng chØ trong ph¹m vi quèc gia mµ cßn diÔn ra trªn thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi. Lóc nµy nhu cÇu tiªu dïng cña d©n c kh«ng chØ ®îc ®¸p øng b»ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña tõng quèc gia riªng lÎ, mµ cßn ®îc cung cÊp tõ c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi vµ khu vùc MÆt kh¸c con ngêi ph¶i t×m c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng khan hiÕm tµi nguyªn b»ng c¸ch giao th¬ng, trao ®æi, mua b¸n hµng ho¸ tiªu dïng vµ c¸c lo¹i tµi nguyªn kho¸ng s¶n nh»m khai th¸c nguån lùc d thõa cña c¸c níc ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng khan hiÕm, thiÕu hôt nguån lùc cña níc m×nh. Nh÷ng yÕu tè nµy t¹o nªn xu thÕ tÊt yÕu phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn cña tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. Bëi v× trªn thÕ giíi kh«ng cã mét quèc gia nµo cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè nguån lùc ®Ó tù m×nh x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bÒn v÷ng Nh vËy toµn cÇu ho¸ kinh tÕ nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng khan hiÕm vµ ph©n bè tµi nguyªn kh«ng ®Òu, ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña con ngêi ngµy cµng cao vµ sè lîng d©n c ngµy mét nhiÒu. Nhng nhiÖm vô ®ã chØ ®îc diÔn ra khi mµ khoa häc - c«ng nghÖ vµ lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao 3. C¸c bíc ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ trêng
a) Tõ nÒn kinh tÕ tù nhiªn chuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ gi¶n ®¬n. Bíc ®i tÊt yÕu cña s¶n xuÊt tù cung, tù cÊp lµ tiÕn lªn s¶n xuÊt hµng gi¶n ®¬n. ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ nµy lµ sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng x· héi. Ph©n c«ng x· héi lµ c¬ së cña kinh tÕ hµng ho¸. Xu híng ph¸t triÓn cña ph©n c«ng x· héi lµ biÕn viÖc s¶n xuÊt kh«ng nh÷ng tõng s¶n phÈm riªng biÖt, mµ viÖc s¶n xuÊt tõng bé phËn cña s¶n phÈm, tõng thao t¸c trong chÕ biÕn s¶n phÈm thµnh nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp riªng biÖt. C«ng nghiÖp chÕ biÕn t¸ch khái c«ng nghiÖp khai th¸c vµ mçi ngµnh c«ng nghiÖp ®ã l¹i chia thµnh nhiÒu lo¹i vµ ph©n lo¹i nhá. Chóng s¶n xuÊt ra díi h×nh thøc hµng ho¸ - nh÷ng s¶n phÈm riªng biÖt vµ ®em trao ®æi víi nh÷ng s¶n phÈm cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c. ChÝnh sù ph¸t triÓn ngµy cµng s©u réng ®ã cña ph©n c«ng x· héi lµ nh©n tè chñ yÕu dÉn ®Õn h×nh thµnh thÞ trêng trong níc. H×nh thµnh nªn nh÷ng khu vùc nhµ níc chuyªn m«n ho¸ vµ dÉn ®Õn sù trao ®æi kh«ng nh÷ng gi÷a s¶n phÈm víi s¶n phÈm c«ng nghÖ, mµ c¶ gi÷a c¸c s¶n phÈm nhµ níc víi nhau Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp, sù h×nh thµnh trung t©m c«ng nghiÖp, søc hót cña chóng ®èi víi d©n c ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn ®êi sèng n«ng th«n, thóc ®Èy n«ng nghiÖp hµng ho¸ ph¸t triÓn Nh÷ng ngêi s¶n xuÊt ë nh÷ng vïng kh¸c nhau cã nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c nhau, cã kh¶ n¨ng vµ u thÕ trong s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm kh¸c nhau cã hiÖu qu¶ h¬n. ngay trong mét vïng, mét ®Þa ph¬ng, nh÷ng ngêi s¶n xuÊt còng cã nh÷ng kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt kh¸c nhau. Mçi ngêi s¶n xuÊt chØ tËp trung s¶n
xuÊt s¶n phÈm nµo mµ m×nh cã u thÕ, ®em s¶n phÈm cña m×nh trao ®æi (mua vµ b¸n) lÊy nh÷ng s¶n phÈm cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña m×nh. Hä trë thµnh nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸. Trao ®æi, mua b¸n, thÞ trêng, tiÒn tÖ ra ®êi vµ ph¸t triÓn S¶n xuÊt hµng ho¸ ra ®êi, lóc ®Çu díi h×nh thøc s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá, gi¶n ®¬n, nhng lµ mét bíc tiÕn lín trong lÞch sö ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i b) Tõ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ gi¶n ®¬n chuyÓn sang nÒn kinh tÕ tù do cæ ®iÓn. Qu¸ tr×nh chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ gi¶n ®¬n sang nÒn kinh tÕ tù do cæ ®iÓn ®îc thùc hiÖn qua ba giai ®o¹n ph¸t triÓn c¶ vÒ lùc lîng s¶n xuÊt, c¶ vÒ quan hÖ s¶n xuÊt míi thÝch øng víi tõng bíc ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt Kü thuËt thñ c«ng dùa trªn lao ®éng hiÖp t¸c gi¶n ®¬n: Trong giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n, c«ng nh©n phô thuéc vµo nhµ t b¶n vÒ kinh tÕ nhng vÉn cßn ®éc lËp vÒ mÆt kü thuËt. §Ó tæ chøc hiÖp t¸c lao ®éng, bíc ®Çu tiªn ph¶i tËp trung t liÖu s¶n xuÊt, trªn c¬ së ®ã tËp trung søc lao ®éng. Víi s¶n xuÊt quy m« lín, trong hiÖp t¸c gi¶n ®¬n, ph¶i mua c¶ ®èng nguyªn liÖu vµ bu«n b¸n hµng ho¸, do ®ã ®· lµm xuÊt hiÖn mét m¹ng líi mua gom nguyªn liÖu vµ b¸n lÎ hµng ho¸, tõ ®ã thóc ®Èy viÖc s¶n xuÊt vµ trao ®æi s©u réng trong x· héi. HiÖp t¸c gi¶n ®¬n ®· bíc ®Çu lµm xuÊt hiÖn s¶n xuÊt lín t b¶n chñ nghÜa, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi lªn rÊt nhiÒu. ViÖc hiÖp t¸c gi¶n ®¬n lµm xuÊt hiÖn s¶n xuÊt lín vÒ mÆt quy m« lµ mét bíc ngoÆt rÊt quan träng tõ s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín.
Ph©n c«ng c«ng trêng thñ c«ng T b¶n chñ nghÜa: Sù ph¸t triÓn cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n t b¶n chñ nghÜa tÊt yÕu dÉn tíi hiÖp t¸c cã ph©n c«ng, lµm xuÊt hiÖn c¸c c«ng trêng thñ c«ng t b¶n chñ nghÜa. C«ng trêng thñ c«ng lµ h×nh thøc xÝ nghiÖp t b¶n thùc hiÖn sù hiÖp t¸c cã ph©n c«ng dùa trªn c¬ së kü thuËt thñ c«ng. §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc vµ kü thuËt cña c«ng trêng thñ c«ng lµ: Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc ph©n chia thµnh nh÷ng giai ®o¹n, nh÷ng c«ng viÖc bé phËn ®Ó cã s¶n phÈm hoµn chØnh, trªn c¬ së ®ã mçi c«ng nh©n chØ chuyªn lµm mét c«ng viÖc bé phËn. §Æc ®iÓm cña sù ph©n c«ng nµy lµ chuyªn m«n ho¸ hÑp. C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng trêng thñ c«ng lµ nh÷ng ngêi lao ®éng bé phËn, sö dông c«ng cô chuyªn dïng thÝch øng, hîp thµnh lao ®éng tËp thÓ. §¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ: Trªn c¬ së kü thuËt thñ c«ng, ph¬ng thøc s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa kh«ng thÓ ®îc x¸c lËp mét c¸ch hoµn chØnh vµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. M¸y mãc ®îc sö dông phæ biÕn trong x· héi th«ng qua cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp. §ã lµ cuéc c¸c m¹ng kü thuËt thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng sö dông m¸y mãc. C¬ khÝ ho¸ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp thóc ®Èy c¬ khÝ ho¸ ë c¸c ngµnh liªn quan. C¬ khÝ ho¸ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp thóc ®Èy c¬ khÝ ho¸ ngµnh giao th«ng vËn t¶i… c¬ khÝ ho¸ b¾t ®Çu tõ ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ ®Õn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng. M¸y mãc vµ ®¹i c«ng nghiÖp cã t¸c dông chñ yÕu lµm n¨ng suÊt lao ®éng x· héi t¨ng vät, x· héi ho¸ lao ®éng vµ s¶n xuÊt ngµy cµng cao, më réng thÞ
trêng, thóc ®Èy sù ra ®êi cña c¸c trung t©m c«ng nghiÖp vµ nh÷ng thµnh thÞ lín; ®ång thêi, t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò vËt chÊt kü thuËt. c) Tõ nÒn kinh tÕ thÞ trêng tù do chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng hçn hîp. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ trêng: Do ch¹y theo lîi nhuËn cho nªn c¸c doanh nghiÖp thêng g©y « nhiÔm m«i trêng, thêng khai th¸c tµi nguyªn mét c¸ch bõa b·i dÉn tíi lµm mÊt c©n b»ng sinh th¸i mµ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i ®Òn bï mét kho¶n thiÖt h¹i nµo. C¬ chÕ thÞ trêng dÔ lµm xuÊt hiÖn c¨n bÖnh: khñng ho¶ng kinh tÕ, thÊt nghiÖp, l¹m ph¸t vµ suy tho¸i. C¬ chÕ thÞ trêng dÉn tíi sù ph©n hãa giµu nghÌo, dÔ ph¸t sinh nh÷ng tiªu cùc x· héi. Kinh tÕ thÞ trêng lµ mét bíc ph¸t triÓn sau cña kinh tÕ tù nhiªn vµ khi kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn tíi tr×nh ®é cao th× ®ã chÝnh lµ kinh tÕ thÞ trêng. Trong c¬ chÕ thÞ trêng th× do nh÷ng khuyÕt tËt cña nã dÉn ®Õn ph¸ vì c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ, g©y l·ng phÝ nhiÒu nguån lùc: t liÖu s¶n xuÊt, lao ®éng, t¹o ra sù ph©n hãa x· héi. V× vËy nhµ níc ph¶i cã vai trß nhÊt ®Þnh ®Ó kh¾c phôc nh÷ng nhîc ®iÓm trªn. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t b¶n thêi k× tù do c¹nh tranh th× kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn theo t tëng lý thuyÕt bµn tay v« h×nh th× nhµ níc kh«ng can thiÖp kinh tÕ. ®iÒu ®ã dÉn ®Õn viÖc khñng ho¶ng kinh tÕ sau nµy (1929 - 1933). V× vËy ®· xuÊt hiÖn lý thuyÕt
kinh tÕ cña Keyes yªu cÇu nhµ níc ph¶i can thiÖp kinh tÕ vµ ®Õn n¨m 1948 ®· xuÊt hiÖn lý thuyÕt vÒ nÒn kinh tÕ hçn hîp trong ®ã cã sù kÕt hîp cña hai nh©n tè: sù ®iÒu tiÕt cña thÞ trêng (Bµn tay v« h×nh) vµ sù can thiÖp cña chÝnh phñ (Bµn tay h÷u h×nh) vµ c¶ hai nh©n tè nµy ®Òu t¸c ®éng vµo nÒn kinh tÕ. Nhµ níc cã chøc n¨ng: §Þnh híng sù ph¸t triÓn cña toµn bé nÒn kinh tÕ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt . ThiÕt lËp vÒ mét khu«n khæ vÒ ph¸p luËt, x©y dùng hÖ thèng c¬ së nhÊt qu¸n t¹o m«i trêng æn ®Þnh vµ thuËn lîi cho kinh tÕ ph¸t triÓn. H¹n chÕ vµ kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ trêng. Trùc tiÕp ®Çu t mét sè lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ: nh÷ng ngµnh kinh tÕ c«ng céng, n¨ng lîng, cÇu nhiÒu vèn…. Qu¶n lý vµ b¶o vÖ tµi s¶n c«ng, kiÓm kª, kiÓm so¸t ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi. Ph©n phèi hîp lý c¸c nguån lùc s¶n xuÊt. 4. C¸c nh©n tè cña c¬ chÕ thÞ trêng Mét nÒn kinh tÕ muèn vËn hµnh ®îc th× tríc tiªn ph¶i dùa vµo c¬ chÕ thÞ trêng cã nghÜa lµ ph¶i dùa vµo bé m¸y tù ®éng cña c¶ cung, cÇu, gi¸ c¶ hµng ho¸, víi m«i trêng c¹nh tranh, ®éng lùc lµ lîi nhuËn. C¸c bé phËn hîp thµnh c¬ chÕ thÞ trêng nµy cã mèi quan hÖ