Quá trình hình thành và phương pháp nắm bắt sự phát triển của các hình thái kinh tế xã hội là một quá trình phát triển tự nhiên p2

Chia sẻ: Vanthi Bichtram | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

52
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng với sự phát triển không ngừng của sản xuất đại công nghiệp, giai cấp công nhân không ngừng lớn lên về mặt số lượng và chất lượng. Do lợi ích đối lập của giai cấp tư sản, giai cấp công nhân không ngừng đấu tranh chống giai cấp tư sản. Cuộc đấu tranh ấy dẫn đến hình thành ý thức giai cấp và chính đảng của giai cấp công nhân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quá trình hình thành và phương pháp nắm bắt sự phát triển của các hình thái kinh tế xã hội là một quá trình phát triển tự nhiên p2

chØ trë thµnh mét giai cÊp æn ®Þnh khi s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp ®· thay thÕ vÒ c¬ b¶n nÒn s¶n xuÊt thñ c«ng. Cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp, giai cÊp c«ng nh©n kh«ng ngõng lín lªn vÒ mÆt sè lîng vµ chÊt lîng. Do lîi Ých ®èi lËp cña giai cÊp t s¶n, giai cÊp c«ng nh©n kh«ng ngõng ®Êu tranh chèng giai cÊp t s¶n. Cuéc ®Êu tranh Êy dÉn ®Õn h×nh thµnh ý thøc giai cÊp vµ chÝnh ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n. Th«ng qua chÝnh ®¶ng tiªn phong cña m×nh, giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn tiÕn hµnh cuéc c¶i biÕn c¸ch m¹ng ®èi víi x· héi kh«ng cã giai cÊp, do ®ã, giai cÊp c«ng nh©n tù xo¸ bá víi t c¸ch lµ mét giai cÊp. Khi nghiªn cøu qu¸ tr×nh h×nh thµnh ý thøc giai cÊp v« s¶n, chñ nghÜa M¸c – Lªnin cho r»ng cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n ®Çu tiªn n¶y sinh mét c¸ch tù ph¸t theo b¶n n¨ng. §iÒu ®ã cÇn thiÕt nh Lªnin nãi: “NÕu c«ng nh©n kh«ng tù gi¶i phãng m×nh th× ch¼ng ai gi¶i phãng cho hä c¶. Nhng chØ cã b¶n n¨ng th«i th× ch¼ng ®i ®îc xa. Cho nªn ph¶i n©ng b¶n n¨ng ®ã thµnh ý thøc”. V× vËy, viÖc rÌn luyÖn ý thøc giai cÊp ch©n chÝnh cña giai cÊp c«ng nh©n lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh thêng xuyªn vµ quyÕt liÖt gi÷a hai hÖ t tëng t s¶n vµ v« s¶n. Muèn th¾ng lîi ®îc trong sù nghiÖp nµy, ph¶i lµm cho giai cÊp c«ng nh©n vµ phong trµo c«ng nh©n thÊm nhuÇn lý luËn khoa häc cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin. NhiÖm vô nµy ph¶i do ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n lÊy chñ nghÜa M¸c – Lªnin lµm hÖ t tëng cña m×nh ®¶m nhËn. ChØ cã mét ®¶ng nh vËy míi cã kh¶ n¨ng “®a vµo trong phong trµo c«ng nh©n tù ph¸t nh÷ng ý tëng x· héi chñ nghÜa thËt râ rÖt, g¾n phong trµo ®ã víi nh÷ng t tëng x· héi x· h«i chñ nghÜa nh÷ng t tëng nµy ph¶i ®¹t tíi tr×nh ®é hiÖn ®¹i. Trong cuéc ®Êu tranh ®Ó giµnh chÝnh quyÒn vµ l·nh ®¹o x·y dùng x· héi míi, giai cÊp c«ng nh©n kh«ng cã vò khÝ nµo quan träng h¬n lµ tæ chøc. 7
H×nh thøc tæ chøc cao nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n lµ ®¶ng céng s¶n.Khi kh«ng cã mét ®¶ng theo häc thuyÕt c¸ch m¹ng vµ khoa häc cña chñ nghÜa M¸c Lªnin th× kh«ng nh÷ng giai cÊp c«ng nh©n kh«ng v¬n tíi cuéc ®Êu tranh giai cÊp cã ý thøc, mµ còng kh«ng thÓ trë thµnh giai cÊp l·nh ®¹o quÇn chóng lao ®éng bÞ ¸p bøc, bãc lét lËt ®æ giai cÊp t s¶n, c¶i t¹o x· héi theo chñ nghÜa x· héi. 4. Sù ph¸t triÓn biÖn chøng cña lÞch sö LÞch sö thÕ giíi ®· tr¶i qua nh÷ng bíc tiÕn lín, vÜ ®¹i vµ c¶ nh÷ng bíc lïi lín lµ mét sù thËt, lµ biÖn chøng, ®óng víi quan ®iÓm cña chñ nghÜa duy vËt. Kh«ng chØ cã chñ nghÜa x· héi tr¶i qua bíc lïi lín mµ chñ nghÜa t b¶n còng cã nh÷ng bíc lïi tëng nh kh«ng thÓ tiÕn lªn ®îc. Sau th¾ng lîi cña cuéc c¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p 1789, sau nh÷ng th¾ng lîi nh»m ph¸t triÓn chñ nghÜa t b¶n ra toµn ch©u ¢u, c¸ch m¹ng t s¶n tho¸i trµo, triÒu ®¹i Buèc®«ng ®· phôc tÝch. N¨m 1830, råi n¨m 1848 laÞo tiÕp tôc cuéc c¸ch m¹ng t s¶n. Råi l¹i ®Õn Lui B«nap¸ct¬ lªn ng«i hoµng ®Õ níc Ph¸p. Nhng råi chÕ ®é phong kiÕn còng kh«ng thÓ kÐo lïi ®îc lÞch sö. §Õn 1870, rèt cuéc c¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p ®· th¾ng lîi hoµn toµn. Nh÷ng quan hÖ t b¶n chñ nghÜa ®· chiÕn th¾ng quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn. Ngµy nay còng vËy, nh÷ng thµnh tùu cña chñ nghÜa x· héi më ®Çu tõ C¸ch m¹ng Th¸ng Mêi Nga vÜ ®¹i n¨m 1971, sÏ m·i m·i më ®Çu mét thêi ®¹i míi, thêi ®¹i th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi, cña nh÷ng t tëng tù do – 8
b×nh ®¼ng – b¸c ¸i thùc sù chø kh«ng cßn trªn danh nghÜa nh díi thêi cña chñ nghÜa t b¶n. Du quanh co, phøc t¹p, nh÷ng t tëng cña C¸ch m¹ng Th¸ng Mêi vµ cña Lªnin vÒ quyÒn tù quyÕt cña c¸c d©n téc vµ sù gi¶i phãng con ngêi khái ¸p bøc, bãc lét cña chñ nghÜa t b¶n sÏ nhÊt ®Þnh chiÕn th¾ng. Nh©n lo¹i sÏ tù nguyÖn lùa chän nhiÒu con ®êng ®i tíi tù do – b×nh ®¼ng – b¸c ¸i thËt sù. Cã nh×n nhËn lÞch sö nh vËy th× dï thÊy Exin h¹ l¸ cê ®á bóa liÒm thay b»ng l¸ cê ba s¾c thêi Nga hoµng, phñ ®Þnh C¸ch m¹ng Th¸ng Mêi, du thÊy tríc nµy 7-11-1991, con ch¸u dßng hä vua Nga cã trë vÒ chóng ta còng kh«ng bµng hoµng. Ph¶i ch¨ng ®ã lµ nh÷ng diÔn biÕn lÞch sö, nhng råi tríc sau lÞch sö vÇn t×m thÊy con ®êng ®i cña nã. Ph¶i ch¨ng lÞch sö vÉn l¾p l¹i quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh l¹i diÔn ra. L«gÝch cña sù ph¸t triÓn lµ nh vËy. II. C¬ së thùc tiÔn 1. C¬ së thùc tiÔn Thùc tiÔn chñ nghÜa t b¶n vÉn kh«ng gi¶i quyÕt ®îc c¸c tÖ n¹n cç h÷u cña nã, nh¸t lµ n¹n thÊt nghiÖpp vµ nÕu tÖ ph©n biÖt chñng téc vèn lµ ung nhät cña x· héi hiÖn ®¹i, chñ ngh·i t b¶n kh«ng t×m c¸ch tiªu diÖt nã, mµ tr¸i l¹i trong nhiÒu lóc nã vÉn dïng ®Ó phôc vô cho quyÒn lîi vÞ kû cña giai cÊp t s¶n. Ngay c¶ quyÒn b×nh ®¼ng cña phô n÷ vÉn ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng tåi tÖ nhÊt ®Æc biÖt lµ ë c¸c lÜnh vùc tiÒn c«ng, viÖc lµm vµ c¸c quan hÖ x· héi vµ c¸c ®iÒu kiÖn sinh ho¹t. Mét t×nh tr¹ng n÷a lµ sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt lµ c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hiÖn ®aÞ vèn lµ s¶n phÈm cña v¨n minh - v¨n ho¸ th× kh«ng hiÕm n¬i ®· ®îc sö dông ®Ó chèng l¹i v¨n ho¸ v¨n minh v× môc ®Ých th¬ng m¹i. Ngêi ta còng lµm tëng vÒ lßng tõ thiÖn cña c¸c chÝnh quyÒn t s¶n vµ giíi chñ khi thÊy ®©u ®ã ë hä cã nh÷ng c¶i c¸ch vÒ mÆt phóc lîi, nhng kú thùc ®ã lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng cuéc ®Êu tranh ngµy cµng cã ý thøc cña giai cÊp c«ng nh©n, thêng lµ do c¸c chÝnh ®¶ng 9
c¸nh t¶ lµm nßng cèt vµ h¬n n÷a ®ã chÝnh lµ ®iÒu mµ giai cÊp t s¶n b¾t buéc ph¶i lµm ®Ó b¶o vÖ lîi Ých l©u dµi cña hä. NÕu trªn c¸c lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i lu«n t×m ®ñ c¸ch ®Ó ®iÒu chØnh vµ thÝch nghi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn míi nh»m vît qua nh÷ng cuéc khñng ho¶ng, t×m con ®êng ph¸t triÓn, th× trong lÜnh vùc chÝnh trÞ còng vËy. Bµi häc lÞch sö cho thÊy, vÊn ®Ò lín nhÊt ®èi víi c¸c Nhµ níc t s¶n lµ ng¨n chÆn ®îc c¸c c¬n b·o t¸p c¸ch m¹ng thêng ph¸t sinh do sù bÊt m·n cao ®é cña giai c©p c«ng nh©n, hoÆc tiÕp theo nh÷ng thêi kú hçn lo¹n cña x· héi, mµ trong ®ã giai cÊp t s¶n x©u xÐ lÉn nhau ®Ó bßn rót x¬ng tuû cña nh©n d©n lao ®éng. Giai cÊp t s¶n vµ ®ang cè g¾ng xoa dÞu m©u thuÉn c¬ b¶n nµy b»ng mäi thñ ®o¹n. Mét khi quyÒn lîi vÞ kû cña giai cÊp t s¶n bÞ ®ông ch¹m th× kÓ c¶ chñ nghÜa t b¶n Nhµ níc hay c¸c mÆt trËn liªn minh díi c¸c tªn gäi kh¸c, cuèi cïng ®Òu tan vì. Râ rµng vÊn ®Ò kh«ng thÓ ®îc gi¶i quyÕt nÕu nh mÉu thuÉn c¬ b¶n Êy kh«ng ®îc gi¶i quyÕt. Trong t×nh h×nh ®ã chñ nghÜa t b¶n cØa l¬ng l¹i xuÊt ®Çu lé diÖn. NhiÒu chÝnh trÞ gia, häc gi¶ t s¶n thêng nªu ra chiªu bµi x· héi sÏ biÕn ®æi vÒ c¬ b¶n kh«ng ph¶i bµng ®Êu tranh c¸ch m¹ng mµ b»ng sù chuyÓn biÕn dÇn nhËn thøc vµ lßng ch¾c Èn cña giai cÊp t s¶n, sè kh¸c th× rªu rao vÒ c¸c kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn gi÷a t b¶n vµ lao ®éng n»m ngay trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô s¶n xuÊt. NghÜa lµ, theo hä cÇn ph¶i tiÕn hµnh "cuéc c¶i c¸ch trÝ tuÖ vµ ®¹o ®øc" ngay tríc khi giµnh ®îc chÝnh quyÒn tõ giai cÊp t s¶n. TÊt c¶ chØ lµ mÞ d©n bëi trong t×nh h×nh hiÖn nay mµ giai cÊp t s¶n ®ang lµm ra søc cñng cè lùc lîng vµ s½n sµng tiªu diÖt bÊt cø mét sù ph¶n kh¸ng nµo hay mét ý ®å nµo ®ông tíi sù tån vong cu¶ chÝnh quyÒn t s¶n. GÇn ®©y, ngêi ta còng lu«n bµn luËn nhiÒu vÒ mét yÕu tè trong nÒn chÝnh trÞ cña c¸c níc chñ nghÜa t b¶n ph¸t triÓn lµ chÕ ®é x· héi d©n chñ ë 10
mét sè níc tõng ®îc coi lµ kiÓu mÉu chÝnh trÞ cho c¸c níc t b¶n. §óng lµ kh«ng ai phñ nhËn ®îc mét sè thµnh tùu quan träng vÒ kinh tÕ - x· héi mµ c¸c níc µy ®¹t ®îc vµ mét thêi t¹o ra c¸i ¶o tëng vÒ mét lèi tho¸t cho chñ nghÜa t b¶n lµ cã thÓ thay ®æi ®îc hoµn toµn thùc tr¹ng mµ kh«ng thay ®æi thùc chÊt nhng hiÖn nay t×nh h×nh ®· kh«ng nh ngêi ta mong muèn. Nhng vÊn ®Ò cè h÷u cña chñ nghÜa t b¶n mét thêi ®îc kho¶ lÊp nay l¹i næi lªn. Cuèi cïng nÕu quan s¸t mét c¸c c¸ch kh¸ch quan trªn b×nh diÖn c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ, ngêi ta kh«ng thÓ thÊy râ sè phËn cña c¸c níc t b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn nãi riªng vµ vËn mÖnh cña chñ nghÜa t b¶n nãi chung. Chñ nghÜa t b¶n kh«ng thÓ sö dông m·i nh÷ng biÖn ph¸p ®µn ¸p, khai th¸c hay lîi dông nh tríc ®©y ®èi víi c¸c níc thuéc thÕ giíi thø ba. VÞ trÝ vµ quyÒn lîi cua rhä ë c¸c níc thø ba lu«n bÞ ®e do¹. Nh÷ng mãn nî cò liÖu cã m·i lµ xÝch xiÒng ®èi víi c¸c níc thÕ giíi thø ba, khi ngµy cµng nhiÒu níc ®ãi xo¸ nî gi¶m nî hoÆc ho·n tr¶ nî v« thêi h¹n? vµ c¸c Nhµ níc thÕ giíi thø ba liÖu cã cam chÞu m·i nh÷ng cuéc trao ®æi bÊt b×nh ®¼ng víi c¸c níc t b¶n trong khi hä kh«ng thiÕu c¬ héi trong trao ®æi víi c¸c níc kh¸c vµ gi÷a hä víi nhau? ®iÒu nµy ®· trùc tiÕp lµm lung lay ®Þa vÞ vµ chi phèi sè phËn cña chñ nghÜa t b¶n. ThËm chÝ, ngay sau sù sôp ®æ cña chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« vµ §«ng ¢u, liÖu sù æn ®Þnh cña chñ nghÜa t b¶n cã ®ñ søc chøng tá chñ nghÜa t b¶n lµ con ®êng ph¸t triÓn tèi u cña nh©n lo¹i ? kh«ng bëi v× chñ nghÜa t b¶n vÉn kh«ng tho¸t khái nh÷ng c¨n bÖnh "th©m c¨n cè ®Õ" cña nã, dï "mèi ®e do¹ céng s¶n" tëng nh nhÑ ®i. Chñ nghÜa t b¶n vÉn kh«ng kh¸t väng x©m ph¹m nÒn ®éc lËp cña c¸c quèc gia, trµ ®¹p quyÒn lîi tù do cña c¸c d©n téc b»ng ®ñ h×nh thøc can thiÖp vò trang th« b¹o cuéc chiÕn K«s«v« - hay ©m mu diÔn biÕn hoµ m×nh víi nh÷ng cuéc chiÕn trah nhung lôa kÝch ®éng vµ x« ®Çy c¸c níc vµ chÐm giÕt ®Ém mÊu ë kh¾p c¸c ch©u lôc. Vµ ngêi ta còng ®ang chøc thùc khèi m©u thuÉn ngµy cµng lín vµ c¨ng th»ng gi÷a c¸c 11
níc t b¶n ph¸t triÓn trong cuéc xÊu xÐ giµnh vÞ trÝ hµng ®Çu trong trËt tù thÕ giíi hiÖn nay, m©u thuÉn ®ã ®ang trë thµnh nguy c¬ ®e do¹ kh«ng nh÷ng chÝnh sè phËn hä mµ cßn c¶ nh©n lo¹i. §ã lµ b»ng chøng kh«ng g× chèi bá ®îc. Sù ®æ vì cña §«ng ¢u x· héi chñ nghÜa vµ cña Liªn X« lµ sù ®æ vì cña mät m« h×nh x· héi chñ nghÜa cã mét sè mÆt thÝch hîp ë mét thêi kú thÝch hîp nhng chËm ®æi míi cho phï hîp víi sù tiÕn ho¸. §©y kh«ng ph¶i lµ sù ph¸ s¶n cña chñ nghÜa x· héi. NÕu chóng ta cho r»ng ®©y lµ sù ®æ vì cña chñ nghÜa x· héi nãi chung, lµ sù ph¸ s¶n cña häc thuyÕt x· héi chñ nghÜa th× ph¶i ch¨ng chóng ta cho r»ng lÞch sö ®· ®i tíi sù kÕt thóc vËn ®éng. Thùc ra, lÞch sö lu«n vËn ®éng, kh«ng tuú thuéc vµo ý muèn cña ai. Mét sè chÝnh kh¸ch, häc gi¶ t s¶n muèn kÐo lïi lÞch sö, muèn chñ nghÜa t b¶n tån t¹i vÜnh viÔn nhng lÞch sö vÉn t×m ra con ®êng ph¸t triÓn cña nã ®Ó tiÕn tíi mét x· héi c«ng b»ng, b¸c ¸i thùc sù thay thÕ chñ nghÜa t b¶n. §ã lµ chñ nghÜa x· héi. Mé h×nh chñ nghÜa x· héi cña Liªn X« tríc ®©y lµ mét m« h×nh ®îc thÓ nghiÖm, kh«ng ®ång nhÊt víi chñ nghÜa x· héi khoa häc. Tõ khi Liªn X« sôp ®æ ®Õn nay, phong trµo x· héi chñ nghÜa víi nh÷ng m« h×nh míi nh m« h×nh cña chñ nghÜa x· héi mang ®Æc s¾c Trung Quèc, m« h×nh chñ nghÜa x· héi cña ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn. Nh÷ng t×m tßi s¸ng t¹o míi ®ang thóc ®Èy phong trµo x· héi chñ nghÜa ®i lªn, kh«ng bÞ gß bã bëi nh÷ng c«ng thøc cã s½n. Trong thêi ®¹i ngµy nay, nh©n tè kinh tÕ sù ph¸t triÓn cao cña lùc lîng s¶n xuÊt suy cho cïng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi. Song nh©n tè chÝnh trÞ xÐt vÒ mÆt chñ thÓ (chñ quan ) cña lÞch sö l¹i trë thµnh nh©n tè quyÕt ®Þnh trong bíc ®êng ph¸t triÓn cña d©n téc. Vµo gi÷a nh÷ng n¨m 80, kinh tÕ x· héi níc ta lÇm vµo cuéc khïng ho¶ng trÇm träng, chÕ ®é x· héi ë Liªn X« vµ §«ng ¢u ®ang chao ®¶o. Nhng còng chÝnh vµo lóc Êy, §¶ng ta ®· quyÕt ®Þnh ®êng lèi ®æi míi, chñ 12