
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
1.1. Sự cần thiết phải đổi mới DH ở trường THPT
Trong những năm gần đây, việc đổi mới PPDH ở nước ta đã có một số chuyển
biến tích cực. Các PPDH hiện đại như DH phát hiện và GQVĐ, DH kiến tạo, DH
khám phá,... đã và đang được các nhà sư phạm, các thầy cô giáo quan tâm nghiên cứu
và áp dụng ở một góc độ nào đó qua từng tiết dạy, qua từng bài tập.
Tuy nhiên, PPDH ở trường phổ thông hiện nay vẫn chưa quan tâm nhiều đến
rèn luyện những kĩ năng cần thiết theo hướng phát triển năng lực nhận thức của
người học.
1.2. Rèn luyện kĩ năng SNT là một xu hướng DH mới
Siêu nhận thức (metacognition) ho c tư duy về tư duy (thinking about
thinking) được giải th ch là năng lực kiểm soát quá tr nh suy nghĩ của cá nhân, đ c
biệt là nhận thức về việc lựa chọn và s dụng các chiến lược giải toán. SNT là tự
phân t ch quá tr nh suy nghĩ của một người nào đó trong khi GQVĐ. R n luyện kĩ
năng SNT (metacognitive skills) cho HS trong quá tr nh dạy học Toán ở trường phổ
thông là một xu hướng DH mới đang được chú trọng trên thế giới hiện nay. Việc r n
luyện kĩ năng SNT cho HS nhằm giúp HS hiểu được quá tr nh suy nghĩ của bản thân
trong quá trình giải bài toán và ý nghĩa của bài toán mang lại, từ đó tạo cho các em
niềm say mê hứng thú học tập.
1.3. Tính cấp bách của đề tài
Ở nước ta, trong chương tr nh giảng dạy môn Toán chưa đề cập một cách
tường minh về kĩ năng SNT, m c dù đã có một số tài liệu về PPDH đề cập đến vấn đề
này. Ở một góc độ nào đó và một số công trình nghiên cứu đã đề cập đến cách thức
điều khiển quá trình học tập, tiếp thu nhận thức của HS theo hướng phát huy tính
sáng tạo. DH SNT thực sự là một xu hướng DH mới của thế giới. Vì vậy, chúng tôi
mong muốn tập trung nghiên cứu để làm rõ vai trò của SNT trong trong học tập, các
kĩ năng SNT nhằm bồi dưỡng năng lực phát hiện và GQVĐ và các biện pháp nhằm
rèn luyện các kĩ năng SNT ấy. Ngoài ra, chúng tôi cũng mong muốn làm rõ những ưu
điểm của việc rèn luyện các kĩ năng SNT, từ đó xác định và đề xuất các biện pháp r n
luyện kĩ năng SNT nhằm bồi dưỡng năng lực phát hiện và GQVĐ trong DH Toán ở
trường THPT.
Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Rèn
luyện kĩ năng SNT nhằm bồi dưỡng năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề cho
học sinh trong dạy học HHKG ở trường THPT’’.
2. Mục đích nghiên cứu
Mục đ ch nghiên cứu của luận án là xác định các kĩ năng SNT, ý nghĩa và vai trò
của các kĩ năng SNT. Từ đó, đề xuất các biện pháp rèn luyện các kĩ năng SNT nhằm bồi
dưỡng năng lực phát hiện và GQVĐ cho HS trong DH HHKG ở trường THPT.