Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Kinh nghiệm làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật tại nhóm 24-36 tháng A, Trường Mầm Non 8/3 Nha Trang

Chia sẻ: Mucnang999 Mucnang999 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:44

Thêm vào BST

Báo xấu

53
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là tìm ra các phương pháp sáng tạo làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở với nhiều cách chơi khác nhau giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật. Rút ra bài học kinh nghiệm làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Kinh nghiệm làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật tại nhóm 24-36 tháng A, Trường Mầm Non 8/3 Nha Trang

MỤC LỤC Trang A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 1. Lý do chọn đề tài. 1 2. Mục đích nghiên cứu. 2 3. Đối tượng nghiên cứu. 2 4. Phương pháp nghiên cứu.. 3 5. Phạm vi nghiên cứu. 3 6. Kế hoạch nghiên cứu. 3 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3 1. Cơ sở lý luận. 3 2. Thực trạng. 4 3. Các biện pháp thực hiện 4 4. Hiệu quả 11 C. KẾT LUẬN 13 *Bài học kinh nghiệm 13 * Khả năng phát triển của đề tài 14 * Kiến nghị 14 Phụ lục 1 16 Phụ lục 2 18 Tài liệu tham khảo 20 MỘT SỐ KẾ HOẠCH MINH CHỨNG 25 MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH CHỨNG 39 1
A. ĐẶT VẤN ĐỀ: 1. Lý do chọn đề tài a) Lí do về mặt lý luận Ngay từ lúc còn nằm trong nôi, các bé từ 3 6 tháng đã biết tỏ thái độ vui vẻ, ham thích, tay chân khua đập lung tung khi được ba mẹ treo những chiếc xúc xắc xinh xinh, những quả bóng bay các màu, những con búp bê ngộ nghĩnh đung đưa trước mặt bé. Trẻ thơ đang vui chơi, nếu ta đột ngột cất đi những đồ chơi này, lập tức bé sẽ có phản ứng, lúc đầu là ngơ ngác rồi sau đó bật khóc. Lớn lên một chút khi bé từ 6 – 12 tháng tuổi trên tay bé biết cầm nắm chúng ta khó có thể lấy được những đồ chơi mà bé cầm trong tay.Theo năm tháng, trẻ từ 1224 tháng tuổi phát triển mạnh về các giác quan, trẻ thích tìm tòi, khám phá các đồ vật, với những đồ chơi như con búp bê xinh xinh, những chú gấu bông... thực sự là những người bạn thân thiết và gần gũi nhất của bé. Ngay cả trong lúc ăn, ngủ, vui chơi, trẻ vẫn thích có em búp bê, bạn gấu... hay những món đồ chơi bé thích bên cạnh mình... Đối với trẻ 2436 tháng tuổi hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo, đồ chơi là một nhu cầu thiết yếu, không thể thiếu được trong cuộc sống. Nó cần cho trẻ như thức ăn, nước uống hàng ngày chẳng khác nào cuốc cày đối với người nông dân, máy móc đối với người công nhân, phòng thí nghiệm đối với nhà bác học... Vậy để thỏa mãn được nhu cầu đó của trẻ đòi hỏi giáo viên mầm non phải luôn sáng tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi phong phú, hấp dẫn phù hợp với lứa tuổi, phù hợp với nội dung hoạt động của trẻ, nội dung bài dạy, phù hợp với các hoạt động. b) Lý do về mặt thực tiễn Hiện nay, ngành giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng thường xuyên tổ chức các hội thi làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo bằng nguyên vật liệu mở và đã được các giáo viên hưởng ứng nhiệt tình. Tuy nhiên, khối lượng đồ chơi tự tạo mang đến cho trẻ vẫn còn ít, đồ chơi thường để ngắm, trẻ ít được chơi thường xuyên. Bên cạnh đó giáo viên chưa chịu khó sưu tầm, làm mới đồ chơi đẫn đến ít hấp dẫn với trẻ hoạt động. Để có được nguồn nguyên liệu đó giáo viên mầm non phải biết tìm tòi, phối hợp với phụ huynh, người thân, học sinh của mình nhằm tăng thêm nguồn nguyên vật liệu mở. Với nguồn nguyên vật liệu mở phong phú đó giáo viên sáng tạo ra được nhiều đồ dùng, đồ chơi phù hợp với lứa tuổi, giúp trẻ hứng thú hơn trong các hoạt động và đặc biệt là hoạt động với đồ vật ở tuổi nhà trẻ. Từ đầu năm học 20152016, được sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào tạo Nha Trang, trường Mầm Non 8/3 đã tổ chức cho các giáo viên thực hiện chuyên đề làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu mở với các hoạt động như: Trang trí 2
lớp, các đồ chơi phục vụ các hoạt động của trẻ, thi đồ dùng đồ chơi tự tạo kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam, tham gia thi đồ dùng đồ chơi cấp thành phố... Trong thực tế, qua nhiều năm làm công tác dạy trẻ trực tiếp tại lớp độ tuổi 2436 tháng tuổi, được đi dự giờ các đồng nghiệp trong trường, trường bạn, thăm lớp, được tiếp xúc trực tiếp với trẻ, được xem trẻ chơi. Tôi nhận thấy được rằng trẻ nhỏ rất thích được chơi với những đồ chơi mới lạ đặc biệt là những đồ chơi tự tay cô và trẻ cùng làm. Trong khi đó, những đồ chơi hiện có trong lớp lại mang tính phổ biến, ít mới lạ, hạn chế về số lượng và ít được thay đổi. Trẻ sẽ không phát huy được tính tích cực sáng tạo trong hoạt động với đồ vật, cũng như các hoạt động khác. Bên cạnh đó, trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của mỗi gia đình, thường có rất nhiều sản phẩm bị loại bỏ sau khi sử dụng, chẳng hạn như vỏ chai d ầu gội, chai xà bông, sữa tắm, lon bia, sữa, vỏ hộp sữa, bìa lịch cũ, đĩa CD bị hỏng, túi nilon, ống chỉ, lõi giấy, hộp giấy, ống nước, chai nước suối … đó là nguồn vật liệu rất phong phú và đa dạng, có thể tận dụng làm những đồ chơi rất hữu ích cho trẻ. Nếu chúng ta có ý thức thu gom, chọn lọc có ý tưởng tự tay thiết kế các đồ dùng, đồ chơi tưởng như bỏ đi đó thì có thể biến thành những chiếc hộp, thành ô tô, tàu hỏa, nhà cửa, bàn ghế… Từ những lon bia, lon sữa, chai xà bông, nẹp điện … chúng ta có thể tạo thành bộ bàn ghế, xếp hàng rào, xây công viên, những chiếc giỏ xinh xắn, từ những chai nước suối, nước ngọt tạo ra những bông hoa, quả,..và phù hợp để học, để chơi trong các hoạt động khác nhau như hoạt động chung, ngoài trời, góc chơi, và các hoạt động khác của trẻ ở trường mầm non. Làm như vậy chúng ta sẽ tiết kiệm được nhiều tiền mua sắm vật liệu, tạo ra nhiều đồ chơi mang tính sáng tạo phong phú cho lớp học của mình. Những đồ chơi này vừa dễ làm, dễ kiếm mà sử dụng trong nhiều hoạt động khác nhau. Qua đó hình thành ý thức tuyên truyền với mọi người xung quanh, từ trẻ đến phụ huynh học sinh về việc bảo vệ môi trường. Như vậy chúng ta đã giảm thiểu được lượng rác thải, giảm chi phí cho việc xử lý rác thải trong vệ sinh môi trường. Thực tế trẻ lớp tôi chưa thực sự hứng thú khi tham gia hoạt động với đồ vật , do đồ vật quá quen thuộc hằng ngày với trẻ, đồ chơi chưa hấp dẫn, chưa mới, chưa đáp ứng nhu cầu khám phá của trẻ. Trẻ nhanh chán, chơi chưa lâu đã muốn cất, bạn nào có đồ chơi mới là trẻ tranh giành nhau. Đồng thời cô giáo chưa thường xuyên áp dụng các phương pháp dạy học tích cực để tổ chức tốt các hoạt động với đồ vật cho trẻ. Xuất phát từ lý do trên, tôi nghĩ nên tăng cường tự làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở sẽ giúp trẻ có hứng thú tích cực hơn. Đồng thời mở ra cho trẻ những cách chơi đa dạng với các loại đồ chơi mà cô trẻ cùng làm, để nâng cao chất lượng tổ chức giờ hoạt động với đồ vật cho trẻ tại lớp. Đồ dùng, đồ chơi tự tạo có ý nghĩa rất quan trọng và có tác dụng rất tốt, góp phần to lớn trong việc giáo dục, giúp trẻ phát triển toàn diện. Qua quá trình thực nghiệm trên lớp, khi trẻ được chơi với đồ chơi sáng tạo mới lạ, với nhiều cách chơi khác nhau, tôi nhận thấy trẻ luôn luôn hứng thú hoạt động với đồ vật. 3
Chính vì những lý do trên tôi đã chọn đề tài “Kinh nghiệm làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật tại nhóm 2436 tháng A, Trường Mầm Non 8/3 Nha Trang”. 2. Mục đích nghiên cứu: Tìm ra các phương pháp sáng tạo làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở với nhiều cách chơi khác nhau giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật. Rút ra bài học kinh nghiệm làm đồ chơi từ nguyên vật liệu mở giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật. 3. Đối tượng nghiên cứu: Giúp rẻ hứng thú hoạt động với đồ vật từ những đồ chơi làm bằng nguyên vật liệu mở 4. Phương pháp nghiên cứu: Quan sát Thực hành: Tổ chức làm đồ chơi tự tạo từ nguyên vật liệu mở,giúp trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật, tham khảo nghiên cứu tài liệu 5. Phạm vi nghiên cứu Trẻ 24 36 tháng A tại trường Mầm non 8/3 Nha Trang. 6. Kế hoạch nghiên cứu Với đề tài này tôi nghiên cứu trong thời gian 5 tháng (Bắt đầu từ tháng 10/2015 đến hết tháng 3/2016) cụ thể: Tháng 10/2015: Xác định đề tài, sưu tầm tài liệu, quan sát, khảo sát thực tế. Tháng 11,12/2015 đến tháng 2/2016: Nghiên cứu và tiến hành thực nghiệm. Tháng 3/2016: Viết đề tài. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: I. Cơ sở lí luận Ngày nay, trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, kinh tế phát triển, đồ chơi cho trẻ cũng rất phong phú, hiện đại. Trong số đó, có những loại đồ chơi bổ ích, nhưng cũng không ít đồ chơi còn mang tính bạo lực, phi giáo dục, độc hại đối với trẻ em. Những loại đồ chơi phù hợp mang tính giáo dục càng được bổ sung phong phú đa dạng bao nhiêu thì càng kích thích được tính tò mò ham hiểu biết, khám phá của trẻ bấy nhiêu. Đồ dùng, đồ chơi phải phù hợp với độ tuổi mới có tác động góp phần hình thành và phát triển trí tuệ ở trẻ. Bên cạnh đó những đồ dùng, đồ chơi càng gần gũi với trẻ bao nhiêu càng khuyến khích trẻ hứng thú hoạt động bấy nhiêu. Trẻ tự tưởng tượng và biến các đồ chơi thành phương tiện chơi rất đa dạng, phong phú, phù hợp với mục đích chơi của trẻ. Theo tâm lí học trẻ em Nguyễn Thị Ánh Tuyết Nhà xuất bản giáo dục: “Trẻ mầm non luôn có nhu cầu với đồ chơi mới lạ, đặc biệt trẻ 2436 tháng tuổi hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo, trẻ thích được tự khám phá, tìm tòi và sờ nắn…đồ chơi. Thông qua hoạt động với đồ vật, trẻ được phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội, được phát triển toàn diện về nhân cách”. Đối với mỗi loại đồ chơi hay đồ vật, trẻ đều cố gắng tìm kiếm một phương thức hành 4
động tương ứng. Ngoài ra, thao tác với đồ vật, đồ chơi là cho trẻ phối hợp các giác quan nhằm cung cấp các kinh nghiệm và rèn luyện thao tác tư duy. Với sự hướng dẫn của người lớn đứa trẻ hướng hoạt động của mình vào việc nắm cách sử dụng đồ vật. Cứ như vậy nó lĩnh hội được kinh nghiệm lịch sử và xã hội được kết tinh vào trong các đồ vật. Chính nhờ vậy mà tâm lý của trẻ phát triển mạnh, đặc biệt trí tuệ, tư duy trực quan hành động, làm cơ sở cho sự phát triển tư duy, toàn diện sau này. Để thỏa mãn được nhu cầu đó của trẻ đòi hỏi giáo viên mầm non phải biết tìm tòi, sáng tạo, tận dụng nhiều loại nguyên vật liệu khác nhau để tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi phù hợp với lứa tuổi của trẻ, giúp trẻ hứng thú hơn trong hoạt động với đồ vật Với các đồ dùng đồ chơi phải đảm bảo an toàn cho trẻ, có tính sư phạm cao, và phải phù hợp từng độ tuổi cho trẻ hoạt động. Vậy khi tổ chức cho trẻ hoạt động với đồ vật nhằm xây dựng cho trẻ những biểu tượng ban đầu về đồ vật gần gũi, hình thành kỹ năng sự dụng đồ dùng và ý thức bảo vệ các đồ dùng II. Thực trạng * Thuận lợi. Bản thân tôi đã qua nhiều năm chủ nhiệm lớp 2436 tháng tuổi, tôi nắm rõ được tâm sinh lý của trẻ ở độ tuổi này. Trẻ rất hiếu động, ham tìm hiểu, trẻ thích thú hoạt động với những đồ dùng, đồ chơi tự tạo, thích khám phá các đồ vật xung quanh mình. Được sự quan tâm, giúp đỡ ủng hộ nhiệt tình của Ban giám hiệu nhà trường, của tổ chuyên môn, luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt động cho trẻ Là một giáo viên, tôi luôn tích cực chịu khó học hỏi, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên thăm lớp dự giờ.Tích cực tham gia các buổi sinh hoạt, hướng dẫn làm đồ dùng đồ chơi tự tạo, sưu tầm các kiểu mẫu đồ chơi đẹp, dễ làm, dễ sự dụng và phù hợp độ tuổi. Thường xuyên soạn giáo án, tham khảo tài liệu về giáo dục mầm non và tham quan các cuộc thi, triển lãm đồ dùng đồ chơi do các cấp tổ chức Môi trường lớp học sạch sẽ, trường tôi nằm giữa trung tâm thành phố đã đạt nhiều thành tích xuất sắc trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ suốt nhiều năm qua. Luôn nhận được sự tin tưởng và quý mến của phụ huynh trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. * Khó khăn Đồ dùng đồ chơi còn thiếu, chưa đáp ứng nhu cầu vui chơi của trẻ, bên cạnh đó kinh phí còn hạn chế Hoạt động với đồ vật còn gò bó, chưa kích thích trẻ thảo mãn tìm hiểu khám phá đồ vật Công việc chăm sóc, dạy dỗ các cháu nhiều thời gian nên giáo viên không có nhiều thời gian đầu tư làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ. 5
Một số phụ huynh có quan tâm, đóng góp ủng hộ nguyên vật liệu mở cho lớp nhưng rất ít chủng loại Qua nhưng thuân l ̃ ̣ ợi va kho khăn đa nêu trên, d ̀ ́ ̃ ựa trên cơ sở thực tê ban ́ ̉ ̃ ̀ ̣ ́ ̣ thân tôi đa đê ra môt sô biên phap sau: ́ III. Các biện pháp tiến hành Hiện nay khi thực hiện chương trình mầm non điều khó khăn nhất đối với chúng ta là: Làm thế nào để tổ chức các hoạt động cho trẻ thật đơn giản, thật tiết kiệm, nhưng lại đạt hiệu quả cao, gây hứng thú và phát huy được sự tích cực của trẻ. Một trong những yếu tố để làm được điều đó là biết tận dụng các nguyên vật liệu để tổ chức cho trẻ cùng hoạt động. Có thể nói việc sử dụng “nguyên vật liệu tái sử dụng” trong việc tổ chức các hoạt động không có gì mới đối với giáo viên chúng ta. Nhưng làm thế nào cho hiệu quả, phát huy tích cực, khả năng sáng tạo và tưởng tượng ở trẻ mới là điều cần quan tâm. Trước tiên ta cần lưu ý những vấn đề sau: + Nguyên vật liệu phải thật đơn giản để dễ tìm, an toàn và rẻ tiền... + Nguyên vật liệu dễ thực hiện để cô và cháu có thể cùng làm. + Cuối cùng nó phải được sử dụng thật hiệu quả, đẹp, bền để sử dụng xuyên suốt được qua nhiều hoạt động khác nhau Biện pháp 1. Các hình thức thu thập nguyên vật liệu mở. 1.1 Đối với bản thân Với giáo viên mầm non thì việc làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ là tất yếu, thường niên trong công tác giảng dạy. Bản thân tôi phải chịu khó tự tìm tòi, thu gom, tìm kiếm những nguyên vật liệu dễ có thể làm ra những đồ chơi đẹp mắt, thu hút vào hoạt động cuả trẻ. Bên cạnh đó những nguyên vật liệu phải đảm bảo an toàn, có nhiều cách sự dụng và có tính mới, thẩm mỹ cao. Có thể t ận dụng những nguyên vật liệu sẵn có từ địa phương, xung quanh chúng ta có rất nhiều nguyên vật liệu có thể làm được đồ chơi mà ta không biết, nếu chỉ cần quan tâm để ý sẽ có muôn vàn nguyên vật liệu giúp ta có ý tưởng để sáng tạo.Ví dụ: Lon sữa, lon yến, lon bia...làm cổng chui, làm trống, chai nước làm quả, chai nước rửa chén, chai xà phòng làm những chiếc giỏ... 1.2 Phối hợp với phụ huynh Để có được nguyên vật liệu mở, có chất lượng, giáo viên cần có những tác động thuyết phục kết hợp giao tiếp khéo léo để phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của những đồ dùng đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu mở, từ đó phối hợp tốt với nhà trường Tuy nhiên để có được nguồn nguyên vật liệu mở để làm đồ dùng đồ chơi thì không ai khác đó chính là phụ huynh. Cụ thể sau cuộc thi làm đồ dùng, đồ chơi 6
tự tạo nhà trường đã tổ chức trưng bày các đồ dùng, đồ chơi do các giáo viên trong trường đã làm cho toàn thể các bậc phụ huynh xem. Các bậc phụ huynh thấy được các đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải tạo ra nhiều đồ vật, con vật như: Con hươu cao cổ, con voi, bình thủy, cái bàn ủi... được làm từ chai lọ, chai nước rửa chén, chai xà phòng, hay đoàn tàu được gắn kết từ các thùng sữa… và áp dụng được nhiều lĩnh vực hoạt động. Hằng ngày giáo viên trưng bày ở các góc để trẻ được trải nghiệm khám phá, chính tay con em mình được cầm, nắn, sờ mó, chơi, học…với những đồ chơi mới lạ đó. Từ đó, phụ huynh đã hiểu và biết được lợi ích của các vật liệu phế thải sẵn có ở gia đình mình, địa phương. Phụ huynh làm nhiều nghề thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nên đã ủng hộ được nhiều nguyên vật liệu nhiều chủng loại. Tuy nhiên phải giáo viên phải có sự gợi ý thì họ mới mạnh dạn đem những đồ dùng tưởng như vứt đi lên lớp cho cô giáo như: Cọng rơm, thùng giấy lớn để làm nhà chơi cho trẻ, chai nước khoáng, các loại bìa lịch cũ, tranh ảnh, sách báo cũ, chai xà bông, ống nước, giấy, xốp…Những vật liệu an toàn, đảm bảo để tạo ra những đồ chơi phù hợp và hấp dẫn trẻ. Qua buổi họp phụ huynh giáo viên kết hợp trưng bày sản phẩm do cô làm với những mẫu mã đẹp, bắt mắt cùng với lời thuyết minh đầy ý tưởng về tác dụng của đồ dùng đồ chơi đối với các hoạt động của trẻ. Ví dụ: Các con vật được làm từ chai lọ, hộp sữa chua... trẻ học về thế giới động vật như chơi phân biệt con vật to nhỏ, đếm số lượng... Để thực hiện việc tuyên truyền phụ huynh qua bảng cha mẹ cần biết của lớp, giáo viên niêm yết công tác phối hợp. Ví dụ như: Phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu mở làm đồ dùng đồ chơi thi cấp cơ sở, cấp thành phố, cấp tỉnh. Phụ huynh thấy được tầm quan trọng của hội thi, từ đó tìm tòi đóng góp nhiều đồ dùng hơn cho giáo viên. 1.3 Trẻ tham gia sưu tầm nguyên vật liệu mở cùng cô Với trẻ nhỏ cô phải dặn dò, động viên trẻ sưu tầm, thu gom nguyên vật liệu mở, có thể ngay trong lớp, khi các cháu uống sữa xong, ăn sữa chua, tôi và trẻ cùng thu nhặt lại, rửa sạch rồi phơi khô, những hộp bánh trung thu của trẻ ăn xong, nhắc nhở trẻ thu gom lại, nhà bếp nấu xôi gấc tận dụng hạt gấc, cũng rửa sạch rồi phơi khô, chai nước ngọt, nước suối ở khắp mọi gia đình, tiệc tùng, nhà hàng khi thấy xin về rửa sạch phơi khô ráo...Tôi còn nhắc nhở trẻ nhặt những hộp sữa hay lon yến, hộp bánh ở nhà, mang tới lớp cho cô. Thậm chí khi ra đường, trẻ đi chơi thấy hạt, quả xinh xinh, nhặt mang về lớp, cô rửa sạch rồi sẽ nghĩ ý tưởng dựa trên vật đó cô và trẻ cùng làm. Ví dụ: Qủa thông làm quả dứa, quả bàng làm con rùa, vỏ sò làm con bướm, con cua, quả cầu lông làm búp bê..... Có thể trong giờ hoạt động ngoài trời trẻ nhặt những chiếc lá trúc, lá bàng, vừa bảo vệ môi trường trong sạch đẹp, và để tận dụng làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động. 7
Ví dụ: Lá trúc phơi khô cho trẻ dán những chiếc lá vào vở tạo hình, lá bàng, lá tra cô và trẻ cùng làm tranh chủ điểm... Biện pháp 2: Cách làm đồ dùng đồ chơi tự tạo, sáng tạo một số mẫu đồ chơi tự tạo mới. Không phải bài học nào cũng có thể thực hiện bằng con đường giảng dạy trên lớp mà qua chơi tập, qua quá trình tiếp xúc trò chuyện, qua đồ dùng, đồ chơi trẻ được phát triển hơn. Nên tôi tận dụng tất cả những nguyên vật liệu có thể sử dụng làm đồ chơi như sách báo, lịch cũ, lõi giấy vệ sinh, ống lon, chai nhựa, xốp, vải vụn, cành cây khô, quần áo cũ nhằm cho trẻ được hoạt động một cách tích cực hơn. Để đáp ứng với nhu cầu chơi của trẻ trong lớp, đồ dùng, đồ chơi phải phong phú đa dạng phục vụ cho từng tiết học, góc chơi. Ngoài việc làm đồ dùng cho trẻ hoạt động với đồ vật hàng ngày, và các hoạt động khác, tôi còn làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động góc sinh động thu hút trẻ chơi trong từng chủ đề. Cụ thể một số bộ đồ chơi sau * ĐỒ CHƠI BÚP BÊ BẰNG QUẢ CẦU LÔNG Chuẩn bi: +Qủa cầu lông rửa sạch, len, bìa màu, hạt kim sa, decal óng ánh, bút chì màu hoặc bút lông, keo dán, kéo, sơn Cách làm + Sơn quả cầu màu theo ý thích, dùng trí tưởng tượng của mình để vẽ trang trí khuôn mặt cho búp bê hoặc con vật bạn yêu thích. + Dùng decal óng ánh cắt thành vành mũ chóp, dùng keo dán lên làm mũ cho búp bê, thắt rít len để làm tóc. + Muốn búp bê to hơn dùng bìa cứng cắt cuộn lại thành hình chóp, lấy quả cầu đã làm thành búp bê gắn chồng lên trên + Trang trí thêm váy áo cho búp bê bằng chấm bút màu, hạt kim sa, decal óng ánh. Sau đó, dán tất cả lên những vị trí thích hợp. * BỘ ĐĨA NHẬN BIẾT TẬP NÓI MỘT SỐ CON VẬT NUÔI Chuẩn bi: + Một số đĩa CD bị hỏng. + Một số hình decal in sẵn hình (con mèo,con cá vàng,con gà trống). + Giấy decal 3 màu (xanh, đỏ, vàng) + Kéo, khăn lau. Cách làm: + Trước tiên kiếm những chiếc đĩa đã bị hỏng, rồi tìm những hình ảnh đẹp, rõ nét về một số con vật nuôi (con mèocon gà trốngcon cá vàng) 8
+ In decal, in thành hình tròn có kích thước bằng những chiếc đĩa CD. Sau đó cô sẽ cắt những hình tròn này rời ra + Trước khi dán, cô cho trẻ dùng khăn lau sạch phần mặt đĩa và tạo độ kết dính, cô hướng dẫn trẻ bóc tấm hình ra tư từ, bóc đến đâu dán đến đó, dán làm sao cho khéo để hình không bị lệch, dùng ngón tay miết cho hình không bị nhăn. + Để chiếc đĩa đẹp hơn , dùng giấy đềcan màu cắt thành hình tròn có kích thước bằng cái đĩa và dán vào mặt đĩa còn lại, cô hướng dẫn trẻ cùng dán tương tự như dán hình * BÔNG HOA DỄ THƯƠNG Chuẩn bị:: +Vỏ chai sữa TH, kéo, vải nỉ hoặc xốp bitits, đềcan, sỏi + Cách làm: + Rửa sạch chai sữa TH, dùng kéo cắt vải nỉ hoặc xốp thành những chiếc lá, bông hoa to, nhỏ + Mở nắp chai sữa ra, bỏ những viên sỏi vào trong chai, rồi gắn những chiếc lá, rồi hoa to, đến hoa nhỏ vào miệng cổ chai sữa, cuối cùng lấy đêcan dán lên nắp chai và đóng nắp chai lại thành một bông hoa. * CHIẾC LY XINH XẮN Chuẩn bị: + Chai nước khoáng lavi + Kéo, keo bắn súng, đề can Cách làm: + Dùng kéo cắt phần đáy chai nước khoáng làm đế ly, cắt bỏ bớt một ít ở giữa ly bỏ đi, phần còn lại làm thân ly. Lấy băng keo gắn phần đế vào miệng chai nước thành chiếc ly xinh xắn. Cắt đề can dán lên miệng ly, cắt hoa trang trí cho chiếc ly thêm xinh đẹp hơn. * XE KÉO Chuẩn bị: + Hộp giấy đựng sữa, dao rọc giấy, dây ruy băng, đêcan óng ánh Cách làm + Lấy hộp giấy sữa đã sự dụng hết, lau chùi sạch sẽ, rồi lấy dao dọc giấy khoét hai lỗ hai đầu hộp sao cho vừa dây ruy băng + Dùng dây ruy băng luồn vào các lỗ của hai đầu hộp rồi buộc dây ruy băng lại + Tiếp tục dùng dao cắt hình trên mặt hộp để làm cái chỗ ngồi cho chiếc xe. 9
+ Cắt giấy đềcan óng ánh thành những hình nhỏ để trang trí lên hộp. Bước này cô có thể hướng dẫn cho trẻ cùng dán với cô trong giờ hoạt động góc, haotj động hoạt. *CÁC LOẠI QUẢ Chuẩn bị + Chai nhựa nước suối, hoặc nước ngọt, sơn, dao, keo, cỏ nhựa Cách làm: + Rửa chai nước suối, nước ngọt sạch sẽ + Cắt phần đáy chai, sau đó dùng keo đính cho 2 phần đít chai nối vào nhau thành quả, đính cọng cỏ nhựa lên làm phần cuống quả + Sơn quả thành màu đỏ, màu vàng * NHỮNG CHIẾC GIỎ XINH Chuẩn bị: + Bình nước rửa chén, súng bắn keo, keo nhựa , kim sa, dao rọc, viết Cách làm: + Rửa bình nước rửa chén thật sạch. Bóc hết phần giấy bọc bên ngoài của bình + Lấy viết vẽ hình cái giỏ, lấy dao rọc theo hình đã vẽ, sau đó dùng keo nhựa đính kim sa lên để trang trí cái giỏ cho thêm đẹp * NHỮNG BÔNG HOA XINH XẮN Chuẩn bị: + Giấy xốp thủ công vụn đủ màu, giấy báo, thép dẻo, keo bắn súng, cuộn giấy sáp, kéo Cách làm: + Tận dụng những miếng giấy xốp thủ công vụn, giấy báo, xếp lại cắt thành cánh hoa, và lá như hoa mai, hoa đào, hoa cúc , hoa đồng tiền… + Thép dẻo cắt từng doạn ngắn rồi lấy giấy sáp quấn vào thép làm cành, cành lá + Dùng súng bắn keo kết những cánh hoa lại vào cành thành một bông hoa (Xem chi tiết tại phụ lục 2) Biện pháp 3: Cách sự dụng đồ dùng đồ chơi tự tạo giúp trẻ hứng thú với hoạt động đồ vật: 10
3.1 Tổ chức các hoạt động và khuyến khích trẻ làm đồ dùng đồ chơi cùng cô: Dựa vào từng chủ đề tôi triển khai kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi một cách cụ thể mỗi chủ đề đều có một bộ đồ dùng đồ chơi phục vụ cho quá trình giảng dạy và vui chơi của trẻ. Để giúp trẻ hứng thú hơn trong hoạt động với đồ vật, hàng tháng tôi và các cháu đều sử dụng những vật liệu có sẵn như giấy vụn, các loại lá, các màu, hạt bột… để xé dán thành những cuốn tranh truyện, album, những mô hình về các câu chuyện, bài thơ do trẻ tự làm bằng những hình ảnh sưu tẩm được, gợi ý cho trẻ tự đọc, kể chuyện theo trí tưởng tượng của trẻ, kể theo đồ chơi, đồ dùng… Ví dụ: Từ những quần áo, vải vụn, ống giấy, chai nước khoáng, chai sữa susu… Tôi hướng dẫn trẻ làm các con vật, con rối thật xinh xắn từ những câu chuyện cổ tích, bài thơ trẻ được học hoặc được nghe hoặc làm các nhân vật theo sự sáng tạo của trẻ. Trong quá trình cô cháu thực hiện làm các đồ dùng, đồ chơi cô cùng trò chuyện với trẻ về cách làm, tác dụng của từng đồ chơi, hoặc cô có thể đóng giả từng nhân vật qua các đồ chơi vừa làm được, điều đó trẻ rất thích thú và kích thích trẻ làm, cùng cô. Qua đó trẻ được phát triển ngôn ngữ một cách mạch lạc và phát triển tốt hơn về các lĩnh vực khác. Để trẻ có một số kỹ năng trong nghệ thuật tạo hình, trong hoạt động với đồ vật tự do tôi đã hướng dẫn trẻ làm một số đồ chơi đơn giản như vo giấy làm quả bóng, viên bi, nhụy hoa, quả thông, xé giấy làm ổ cho gà, xếp chồng hoa, lá, dán hình lên cái đĩa, trang trí xe kéo, tô màu tranh chủ điểm, lắp ráp các khối hộp đã cắt sẵn, dán hoa lá cành cô đã làm sẵn…Trẻ được tham gia làm cùng cô nên đa số trẻ rất hứng thú khi được chơi, cầm nắm, hoạt động trên những đồ dùng đồ chơi đó. Trên cơ sở các kỹ năng trẻ đã có, đã được áp dụng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu chơi và học của trẻ và tôi mạnh dạn phát triển một số hoạt động nhằm nâng cao yêu cầu, kỹ năng hơn so với trẻ cùng độ tuổi. Ví dụ: Đề tài “ Làm thiệp chúc tết, xếp chồng theo thứ tựu lá, hoa to, hoa nhỏ, và làm nhụy hoa...” Đây là một trong những thủ thuật trẻ rất hứng thú khi được tham gia, và trẻ càng hứng thú hơn khi được chứng kiến những đồ chơi đó do chính tay trẻ làm được. 3.2 Tổ chức các hoạt động với đồ vật từ những đồ dùng đồ chơi tự tạo Sau khi thực hiện các biện pháp trên tôi đã tổ chức hướng dẫn và lên kế hoạch cho trẻ được hoạt động cụ thể với đồ dùng đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu mở. Kế hoạch tổ chức và bài soạn theo phương pháp dạy học tích cực, luôn lấy trẻ làm trung tâm.Vì với trẻ độ tuổi này hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo, trẻ sử dụng tối đa các giác quan như nhìn, nghe, sờ, ngửi, nếm để tìm hiểu, khám phá trải nghiệm… 11
Với những hoạt động tạo hình, những hoạt động với đồ vật trước kia trẻ chỉ ngồi tại chỗ, hay ngồi theo nhóm, vào bàn cô đã chuẩn bị sẵn, rồi lấy hoa mai hoa đào dán vào tranh rồi trang trí thêm để tạo thành tấm thiệp, quan sát, hay cầm một đồ chơi nên trẻ rất nhàm chán. Còn bây giờ với sự sử dụng nguyên vật liệu mở với nhiều thể loại khác nhau để làm đồ dùng đồ chơi tự tạo, và đồ dùng đồ chơi này do chính cháu tạo ra. Ví dụ: Làm thiệp chúc tết, cô tổ chức cho trẻ chơi trò chơi, trẻ được cầm hoa chơi phân loại hoa mai, hoa đào, lá…bằng cách đi bước qua vòng, trẻ sử dụng tay, chân, mắt nhìn…, nhận biết hao mai, hoa đào, lá và chọn hoa lá phù hợp theo yêu cầu của cô, dán tạo ra những tấm thiệp đẹp và âm nhạc là hát múa bài “ chúc tết”, tập nói được lời chúc tết ông bà, ba mẹ, cô giáo...Với những hoạt động trên giúp trẻ phát triển toàn diện về các lĩnh vực. Nên trẻ rất hào hứng thích thú khi tham gia vào các hoạt động. Khi sử dụng đồ chơi “Những bông hoa xinh xắn” ở biện pháp 2: Với hoạt động “Bé chơi với giấy” này khi chưa áp dụng các đồ dùng đồ chơi tự tạo và các phương pháp dạy học tích cực, lấy trẻ làm trung tâm thì cô chỉ cho trẻ chơi với một loại giấy. Nhưng khi thực hiện theo phương pháp dạy học tích cực, đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu mở thì tôi đã mạnh dạn tổ chức cho trẻ được chơi, học, với sự phối hợp nhiều hoạt động nhằm đảm bảo phát triển bốn lĩnh vực cho trẻ: Nhận thức, ngôn ngữ, vận động và phát triển tình cảm, thẩm mỹ.Trẻ biết tên, công dụng các loại giấy, giấy báo để đọc, giấy màu để chơi làm hoa, giấy trắng để vẽ, màu sắc của giấy, màu vàng, màu đỏ…Chất liệu giấy mỏng, nhẹ...Trẻ nói được “Hoa làm bằng giấy, hoa thiếu nhụy hoa…”. Trẻ vo, bóp, xoay, lăn viên giấy, bò nhặt viên giấy…làm tạo ra những nhụy hoa để dán vào những bông hoa còn thiếu nhụy, và âm nhạc là hát múa bài “Xuân đã về” Ví dụ: Sử dụng đồ chơi “Những bông hoa dễ thương” ở biện pháp 2 Đồ dùng đồ chơi này thay vì lúc chưa được áp dụng trẻ chỉ được chơi rất đơn giản như: Ngồi tại chỗ đóng mở nắp hộp nên trẻ rất chán, một số trẻ còn không muốn cầm chơi nữa. Nhưng khi được áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn nên tôi luôn suy nghĩ cân nhắc với đồ dùng này cháu sẽ giúp cô cùng làm gì, cháu được chơi những gì. Do vậy, chính cô và cháu tạo ra nên cháu rất thích thú tham gia hoạt động cụ thể: Trẻ đóng, mở nắp chai sữa, xoay, lăn chai sữa, 2 bạn chồng 2 lọ sữa lên nhau, khuyến khích trẻ bò, chạy…Xếp chồng theo thứ tự, lá, hoa to, hoa nhỏ, dán nhụy trên nắp chai… giúp trẻ phát triển về vận động. Trẻ biết nhiều cách chơi với chai sữa, nhận biết màu sắc, lá, hoa to, hoa nhỏ…Trẻ nói được “ Ôi! Hoa đẹp quá, tranh rất đẹp…”. Trẻ thể hiện sự yêu thích hoa, tạo thành những bông hoa và gắn thành bức tranh hoa treo tường rất đẹp, trẻ vận động nhẹ nhàng theo nhạc bài “Màu hoa” Sử dụng đồ chơi “Xe kéo” ở biện pháp 2: Với đồ dùng đồ chơi từ hộp sữa này cô tổ chức cho trẻ khám phá, t rẻ cầm sờ nắn hộp sữa biết chất liệu của hộp sữa được làm bằng bìa cứng, dùng để đựng 12
sữa , sau đó trẻ được chơi nhiều hình thức khác nhau. Trẻ đóng, mở nắp hộp, gấp nắp hộp sữa, xếp sát cạnh được hộp sữa để làm giường, làm con mương, đường đi để nhảy qua, bước lại, làm cái loa, làm xe kéo hoa quả, em bé búp bê hoặc các con vật…tùy chủ điểm giáo viên gợi ý và lựa chọn. Ngôn ngữ trẻ nói rõ ràng: “Hộp sữa làm bằng bìa cứng, hộp sữa dùng đựng sữa…” Bên cạn đó trẻ thể hiện sự yêu thích những hộp sữa, vì những hộp sữa đựng sữa cho trẻ uống, giúp trẻ phát triển cao lớn hơn. Với những hoạt động trên trẻ rất hào hứng tham gia, và với những đồ dùng đồ chơi làm từ nguyên vật liệu mở, đồ dùng cô và trẻ cùng làm không chỉ tổ chức cho trẻ ở hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời mà có thể tổ chức cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi và nhiều hoạt động khác trẻ đều hứng thú tham gia. ( xem phụ lục 2) IV. Hiệu quả Qua khảo sát đầu năm trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật tại lớp 18%, và cuối năm 100% cho thấy, việc sử dụng các biện pháp trên đã đạt hiệu quả cao. Phụ huynh đã tự nguyện thu gom những nguyên vật liệu mở nộp cho lớp, Trẻ tham gia sưu tầm nguyên vật liệu mở đã tăng, đa số trẻ biết sử dụng đồ chơi từ nguyên vật liệu mở, tham gia làm đồ dùng đồ chơi cùng cô, và đặc biệt là tất cả trẻ hứng thú với hoạt động đồ vật. Như vậy, trẻ đã có hứng thú hoạt động thực sự khi được tự mình chơi với các đồ chơi do chính tay mình làm ra hoặc làm với sự hướng dẫn của cô. Bên cạnh đó việc tổ chức các hoạt động cho trẻ theo phương pháp dạy học tích cực đã giúp cho giáo viên nâng cao khả năng soạn giảng, khả năng thiết kế các hoạt động cho trẻ, trẻ được trực tiếp trải nghiệm khám phá tìm tòi, biết quan sát và lắng nghe, biết suy nghĩ, thực hành phù hợp khả năng của trẻ với tất cả các giác quan làm trẻ thích thú, mạnh dạn, tự tin, trẻ trở nên thông minh, nhanh nhẹn vì kiến thức được mở rộng, tự mình khám phá, tự mình tham gia thực hành theo ý tưởng của mình dưới sự hướng dẫn, gợi mở của cô đủ cả 4 lĩnh vực: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ và tình cảm xã hội thẩm mỹ. Trẻ ngày càng hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động với đồ vật, các kỹ năng học tập cần thiết được rèn luyện thường xuyên tạo nền tảng tốt khi trẻ bước vào mẫu giáo. * Đối với cô: Luôn tổ chức và tạo cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động với đồ vật dưới nhiều hình thức khác nhau nhằm giúp trẻ hứng thú trong các hoạt động và phát triển nhiều hơn. Những mẫu đồ chơi trên đã được phổ biến cho giáo viên thực hiện, ứng dụng cho hoạt động với đồ vật, các tiết dạy, các góc chơi và dùng trang trí lớp, đã 13
tận dụng được nguyên vật liệu thừa, dễ tìm, có sẵn, không tốn nhiều tiền của, hiệu quả đạt được khá cao. Sau khi sử dụng các đồ dùng đồ chơi vào trong giảng dạy tôi thấy đa số trẻ được chơi như: Lăn, xoay, gõ, dựng đứng, xỏ vào ngón tay, lồng vào nhau, làm dụng cụ âm nhạc, làm kèn, làm ống nhòm, ống nghe, lắp ghép, xếp chồng, sát cạnh, nhận biết, phân biệt to, nhỏ… Kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi của cô cũng được nâng cao rõ rệt. Bên cạnh đó sự phối hợp với đồng nghiệp để tìm ra các biện pháp sáng tạo trong khi làm đồ dùng đồ chơi. ̣ Phu huynh nh ận thức rõ đươc việc làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho trẻ đã góp phần tạo cho trẻ những đồ chơi mà trẻ rất thích, hứng thú với những đồ chơi đó nên đã nhiệt tình ủng hộ nguồn nguyên vật liệu mở cho lớp và có một số kỹ năng đơn giản trong việc làm đồ dùng cùng cô. Đầu tháng 3 năm 2016 trường tôi đã tham gia hội thi làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cấp thành phố. Tôi cảm thấy rất tự hào và là cơ hội để tôi học hỏi nhiều kinh nghiệm ở các trường bạn. * Đối với trẻ Trẻ hứng thú tham gia tích cực vào các hoạt động với đồ vật một cách mạnh dạn, tự tin, không gò bó. Trẻ chủ động, tự mình lấy những đồ dùng đồ chơi do cô và trẻ tạo ra để sử dụng cho các hoạt động. Trẻ được tham gia vào nhiều các hoạt động khác nhau nên kĩ năng mà trẻ lĩnh hội được phong phú và bền vững, giúp trẻ phát triển tốt hơn Trẻ thích thú thực hiện cùng cô một cách dễ dàng , khi được học, được chơi những đồ dùng, đồ chơi do cô và trẻ sáng tạo ra ở mọi nơi, mọi lúc. Trẻ hào hứng, hứng thú tham gia hoạt động với những đồ chơi, vì các đồ dùng, đồ chơi có sự mới lạ, dễ chơi, an toàn, gần gũi với trẻ, mang tính giáo dục cao. Trẻ hoạt động tích cực, không nhàm chán Khi trẻ chơi với đồ chơi này giúp cho trẻ phát triển rất nhiều mặt: + Phát triển các giác quan, và vận động tinh: Trẻ biết cầm, nắm, lăn xoay, bóp… biết phối hợp tay và mắt: xâu, xếp, lắp ghép… + Phát triển trí tuệ: Trẻ phân biệt được kích thước to – nhỏ, dài ngắn, tính chất cứng – mềm… + Phát triển ngôn ngữ: Trẻ nói được rất nhiều và phát triển hơn so với yêu cầu thực thực tế: ví dụ: Cái ống này tròn, bỏ quả vào giỏ, bóng đang lăn, bông hoa thơm quá, ống này làm kèn thổi… + Phát triển cảm xúc, tình cảm: Trẻ vui, tò mò, thích thú, thoải mái cười nói khi được hoạt động * Cụ thể: Qua bảng khảo sát cuối năm : +Trẻ tham gia sưu tầm nguyên vật liệu 24/28 đạt 68% 14
+ Trẻ tham gia làm đồ dùng đồ chơi cùng cô 25/28 đạt 89% + Trẻ biết sự dụng đồ chơi từ nguyên vật liệu mở 26/28 đạt 92% + Trẻ hứng thú hoạt động với đồ vật 28/28 đạt 100% Thông qua hoạt động với đồ vật, còn có thể lồng ghép, đan xen với các hoạt động khác như: tạo hình (xé, nặn, tập cầm bút và tô màu...), âm nhạc (tập cuộn bàn tay để múa, gõ các dụng cụ âm nhạc, tập đánh đàn bằng các ngón tay...) Như vậy qua những đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu mở mà trẻ đã được chơi đã rèn luyện cho trẻ tính kiên trì, sự tập trung chú ý trong hoạt động, sự khéo léo của đôi bàn tay, sự giao tiếp giữa cô và trẻ, trẻ và trẻ, thỏa mãn ở trẻ nhu cầu được hoạt động tìm tòi, khám phá…đây là điều kiện tốt để trẻ thành công trong mọi công việc và sự phát triển toàn diện cho trẻ. (Kèm theo phụ lục 2) C. KẾT LUẬN Qua một thời gian tự nghiên cứu và áp dụng các phương pháp nêu trên, tôi cũng đã gặt hái được những thành công: Cùng với trẻ tạo ra cho trẻ được nhiều đồ chơi đẹp từ nhiều nguyên vật liệu khác nhau, để trẻ có thể hành động với chúng như là đồ vật thật, đặc biệt là các loại đồ chơi chứa đựng nhiều thao tác, kích thích được trẻ, và giúp trẻ phát triển toàn diện. Trẻ thích thú, tích cực hứng thú tham gia hoạt động với đồ vật, nhất là đồ vật, đồ chơi tự làm. Tóm lại, đồ chơi tự tạo trong hoạt động với đồ vật luôn hấp dẫn trẻ, thu hút sự chú ý của trẻ, kích thích trẻ ngắm nghía, sò mó, cầm nắm lấy chúng, gõ đập lắc… Ngoài ra nó còn có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự phát triển của các cử động, vận động của trẻ. Trên cơ sở phát triển các giác quan và sự hấp dẫn của đồ chơi về màu sắc, hình dạng, tiếng kêu, sự vận động của đồ chơi… Trẻ có mong muốn cầm nắm lấy đồ chơi nên thường có những vận động kéo theo như xoay người, giơ tay theo hướng đồ chơi…khi trẻ đã cầm nắm được đồ chơi, trẻ thường có những thao tác với đồ chơi như: xoay, vặn, tháo lắp, bóp, gõ… sẽ góp phần phát triển cử động, vận động khéo léo của các ngón tay, rồi đến sự phối hợp của các vận động khác trong cơ thể của trẻ. Phụ huynh rất vui mừng khi chứng kiến chính những vật liệu của mình đóng góp để làm ra được những bộ đồ dùng, đồ chơi đẹp, có khả năng áp dụng cao trong các hoạt động của trẻ, con em mình được học, được chơi, được lớn lên và phát triển. Từ đó phụ huynh sẽ nhiệt tình tham gia ủng nguyên vật liệu mở để cô và nhà trường tạo ra được nhiều đồ dùng đồ chơi để phục vụ cho trẻ mầm non. Bên cạnh đa số phụ huynh đã tham gia làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho lớp, cho trường. Những biện pháp tôi nêu trên không chỉ áp dụng trong giờ hoạt động với đồ vật mà được áp dụng mọi lúc, mọi nơi, trong các giờ hoạt động trong ngày, giờ 15
tham quan dã ngoại đều có thể đưa ra các bài tập, hoạt động để trẻ được hoạt động với đồ vật do mình làm ra. Không chỉ áp dụng trong nhóm 2436 tháng A, mà có thể các khối khác trong trường, các trường bạn, những giáo viên dạy các khối với độ tuổi khác. * Bài học kinh nghiệm Với những đồ dùng, đồ chơi tự làm như trên và thấy rất có hiệu quả bản thân tôi xin trình bày một số kinh nghiệm như sau: Cần có sự kết hợp với phụ huynh một cách khéo léo, lôi cuốn phụ huynh. Luôn giữ môi quan hê chăt che v ́ ̣ ̣ ̃ ơi phu huynh, nh ́ ̣ ờ phu huynh hô tr ̣ ̃ ợ đô dung, đô ̀ ̀ ̀ chơi, nguyên vật liệu mở Bản thân giáo viên phải chịu khó, kiên trì, tìm kiếm những nguyên vật liệu mới lạ, phong phú, có khả năng tạo hình tốt để tạo ra sản phẩm đẹp, có tính mới, phù hợp với độ tuổi trẻ. Giáo viên cần phải tạo ra nhiều cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động, được tham gia giúp cô những công việc vừa sức, đồ chơi được làm trên cơ sở hứng thú, theo nhu cầu của trẻ mới đạt hiệu quả cao nhất trong công tác giáo dục trẻ. Giáo viên phải nắm vững phương pháp bộ môn để đưa đồ dùng vào giờ dạy, vào các hoạt động một cách hợp lý. ̣ ̀ ́ ̣ Luôn tim toi, sang tao nhiêu tiêt day, tro ch ̀ ̀ ́ ̀ ơi mơi la va thay đôi nhiêu hinh ́ ̣ ̀ ̉ ̀ ̀ thưc ch ́ ơi đê thu hut s ̉ ́ ự hưng thu cua tre, đ ́ ́ ̉ ̉ ồ dùng đồ chơi phải cho trẻ s ử dụng có hiểu quả, tuyệt đối không để ngắm, trưng bày mà trẻ phải được tự tay chơi với chúng, phải tìm tòi và khai thác hết những tác dụng của đồ chơi để cho trẻ chơi. ̣ ̉ ̀ ̣ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ̣ Hoc hoi nhiêu kinh nghiêm cua chính đông nghiêp qua cac tiêt day, cac tro ́ ̀ chơi, tao tinh huông cho tre h ̣ ̀ ́ ̉ ưng thu ho ́ ́ ạt động. Tích cực tham khảo tài liệu trong và ngoài chương trình. ́ ́ ̣ Tuyên truyên đên cac bâc phu huynh nh ̀ ̣ ững đồ dùng, đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu mở có tác dụng rất lớn đến sự phát triển của trẻ qua hội thi, triển lãm đồ dùng đồ chơi. Hàng tháng có kế hoạch rõ ràng mỗi tháng làm ít nhất một bộ đồ dùng dạy học bằng nguyên vật liệu mở. * Khả năng phát triển của đề tài Với trẻ hoạt động với đồ vật, đặc biệt là những đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu mở giúp trẻ phát triển một cách toàn diện, nhưng bên cạnh đó không thể không có sự can thiệp của người lớn, cô giáo.Vì vậy, người lớn cần dành nhiều thời gian cùng trẻ hoạt động khám phá với các đồ vật, nhằm cung cấp cho trẻ hiểu biết cũng như hình thành cho trẻ cách ứng xử chuẩn mực với các đồ vật, tạo môi trường cho trẻ có điều kiện khám phá, học hỏi và có điều kiện giao tiếp về ngôn ngữ với người lớn nhằm giúp trẻ phát triển tốt hơn. 16
Trước khi thực hiện các biện pháp trên, tôi nhận thấy trẻ chư thật sự hứng thú và tham gia vào hoạt động với đồ vât. Đa số trẻ nhanh nhàm chán với những đồ chơi sẵn có trong lớp, không tự mình thực hiện được các hoạt động chơi và các kĩ năng mà tôi đưa ra, nếu có thì cũng chỉ là những hành động vụng về, không khéo léo, không tập trung. Sau khi thực hiện nghiên cứu, trẻ thể hiện hứng thú tham gia vào hoạt động rõ nét hơn, trẻ đã có thể tự mình thực hiện các kĩ năng mà không cần sự giúp đỡ một cách nhanh nhẹn. Đề tài này có thể áp dụng cho toàn ngành giáo dục mầm non nếu được bổ sung thêm một vài biện pháp và kinh nghiệm thiết thực. * Kiên nghi ́ ̣ ̀ ương: Có k Nha tr ̀ ế hoạch cụ thể, sắp xếp thời gian cho giáo viên tham gia các lớp học làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Tham quan trường bạn để học hỏi kinh nghiệm Đối với giáo viên không ngừng tự học, tự ren luyên b ̀ ̣ ồi dưỡng để hiểu biết nâng cao trình độ chuyên môn, biết khai thác thông tin trên mạng internet, có kĩ năng sử dụng thành thạo các trang thiết bị dạy học hiện đại, biết cách làm các đồ dùng đồ chơi đa dạng từ nguyên vật liệu mở, tô ch ̉ ưc tôt cac hoat đông cho tre theo ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉ phương pháp dạy học tích cực va nâng cao kha năng trinh đô chuyên môn nghiêp vu ̀ ̉ ̀ ̣ ̣ ̣ ̉ cua minh, đap ̀ ́ ứng yêu câu cua Bô Giao duc Đao tao, rèn luy ̀ ̉ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ện giáo viên sáng tạo, linh hoạt, tự tin hơn, luôn mang đến cho trẻ cơ hội phat triên toan diên. ́ ̉ ̀ ̣ Tân Lâp, ngay ̣ ̀ 25 thang 3 năm 2016 ́ NGƯỜI VIẾT Nguyễn Thị Khuyên 17
PHỤ LỤC 1 1. Bảng khảo sát đầu năm (28 trẻ) ST Nội dung tham gia hoạt động của trẻ Số trẻ Tỉ lệ T 1 Trẻ tham gia sưu tầm nguyên vật liệu mở 5/28 18% 2 Tham gia làm đồ dùng đồ chơi cùng cô 6/28 21% 3 Biết sử dụng đồ chơi từ nguyên vật liệu 4/28 14% mở 4 Trẻ hứng thú hoạt động đồ vật tại lớp 5/28 18% 18
2. Bảng theo dõi đánh giá trẻ trước tác động(28 trẻ) ( Đạt dấu cộng, chưa đạt dấu trừ) Nội dung tham gia hoạt động của trẻ Trẻ tham Tham gia Biết sử Trẻ hứng thú ST Họ và tên trẻ gia sưu làm đồ dụng đồ hoạt động đồ T tầm dùng đồ chơi từ vật tại lớp nguyên vật chơi cùng nguyên vật liệu mở cô liệu mở Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ 1 Nguyễn Duy Anh + 2 Nguyễn Gia An 3 Ng Lê Thảo Chi + 4 Lương Thùy Dung + 5 Trần Ngọc Hân + + 6 Phạm Khả Hạnh 7 Nguyễn Phi Hùng 8 Nguyễn Minh Hy + 9 Đoàn Tuấn Kiệt + + 19
10 Đinh Tuấn Kiệt + 11 Hồ Vỹ Khang + + 12 Ng Đình Khánh + 13 Vũ Minh Khánh 14 Ng Ngọc Khôi + 15 Ng Duy Khôi 16 Ng Trung Nghĩa 17 Ng Mẫn Nghi + 18 Vỗ Hiển Minh 19 Ng Khánh My 20 Ng Quang Minh 21 Từ Trà My 22 Phạm Khánh + + Ngọc 23 Lê Như Ngọc + 24 Lưu Bảo Ngọc + 25 Phan Nguyên + + 26 Hoàng Tú Anh 27 Nguyễn Quỳnh An 28 Lê Thế Bảo Tổng 5/28 6/28 4/28 5/28 hợp 18% 21% 14% 18% Tỉ lệ: PHỤ LỤC 2 1. Bảng khảo sát cuối năm (28 trẻ) STT Nội dung tham gia hoạt động của trẻ Số trẻ Tỉ lệ 1 Trẻ tham gia sưu tầm nguyên vật liệu mở 24/28 86% 2 Tham gia làm đồ dùng đồ chơi cùng cô 25/28 89% 3 Biết sử dụng đồ chơi từ nguyên vật liệu 26/28 92% mở 4 Trẻ hứng thú hoạt động đồ vật tại lớp 28/28 100% 20