Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp làm đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên, phế liệu tại lớp chồi 2, trường mầm non 3, phường 3, năm học 2021-2022

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số biện pháp làm đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên, phế liệu tại lớp chồi 2, trường mầm non 3, phường 3, năm học 2021-2022" được hoàn thành với các biện pháp như: Lên kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi tự tạo sử dụng trong các chủ đề trong năm; Sưu tầm, lựa chọn, gom nhặt những nguyên vật liệu phế thải làm đồ dùng, đồ chơi sao cho đảm bảo vệ sinh, an toàn và đẹp mắt; Tích cực nghiên cứu, học hỏi cách làm, tận dụng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi mầm non.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp làm đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên, phế liệu tại lớp chồi 2, trường mầm non 3, phường 3, năm học 2021-2022

I. TÊN ĐỀ TÀI: “Một số biện pháp làm đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên, phế liệu tại lớp chồi 2, trường mầm non 3, phường 3, năm học 2021-2022”. II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI, MÔ TẢ NỘI DUNG 1. Lý do chọn đề tài: Như chúng ta đã biết, đồ chơi là một nhu cầu thiết yếu, không thể thiếu được trong cuộc sống. Nó cần cho trẻ như thức ăn, nước uống Trong thời đại ngày nay, thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, kinh tế phát triển, đồ chơi cho trẻ cũng rất phong phú, hiện đại. Trong số đó, có những loại đồ chơi bổ ích, nhưng cũng không ít đồ chơi còn mang tính bạo lực, phi giáo dục, độc hại đối với trẻ em. Tôi còn nhớ, tuổi ấu thơ, ai trong chúng ta cũng một lần trải qua cái thời chơi đồ hàng bằng lá cây, bằng dây cuốn của các loại dây leo. Lấy đất nặn để nặn thành nồi, chảo, bát…, lấy rơm hoặc dây len cuốn lại thành hình búp bê… Bất luận trong hoàn cảnh nào đồ chơi ra đời sẽ phát triển trí tuệ cho trẻ, đồ chơi phong phú đa dạng bao nhiêu thì kích thích được tính tò mò ham hiểu biết cùng khám phá của trẻ bấy nhiêu. Đặc biệt trẻ lứa tuổi mầm non luôn có nhu cầu với đồ chơi mới. Trẻ thích được tự tay tạo ra những món đồ chơi cho mình, những đồ chơi này đã phần nào thỏa mãn được nhu cấu thiết yếu của trẻ thơ, ngoài những nhu cầu về dinh dưỡng, ăn mặc và phát triển thể lực, trẻ thơ còn có những nhu cầu khác nữa mà các bậc phụ huynh cùng cô giáo nuôi dạy trẻ cần quan tâm đến: + Thỏa mãn nhu cầu tham gia các hoạt động của trẻ + Thỏa mãn nhu cầu giải trí, vui chơi của trẻ. + Thỏa mãn nhu cầu nhận thức của trẻ. + Thỏa mãn nhu cầu giao tiếp của trẻ. + Thỏa mãn nhu cầu tưởng tượng của trẻ. Để thỏa mãn được nhu cầu đó của trẻ đòi hỏi giáo viên mầm non phải luôn sáng tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi phù hợp với nội dung bài dạy, phù hợp với tình huống giáo dục trong các hoạt động. Thực tế trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, thường có rất nhiều sản phẩm bị loại bỏ sau khi sử dụng, chẳng hạn như vỏ chai dầu gội, sữa tắm, lon bia, vỏ hộp sữa, bìa lịch cũ,… đó là nguồn vật liệu rất phong phú và đa dạng để chúng ta tận dụng nó tạo ra nhiều sản phẩm, tạo ra nguồn đồ chơi cho trẻ. Việc tận dụng những nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi mầm non cho trẻ hoạt động là một việc làm rất có ý nghĩa, vừa tiết kiệm được tiền mua sắm nguyên vật liệu, tạo ra những đồ dùng, đồ chơi mầm non mang tính sáng tạo, phong phú vừa làm tăng số lượng đồ dùng đồ chơi mầm non cho trẻ, mà hiệu quả sử dụng lại khá cao. Đồng thời góp phần làm giảm thiểu lượng rác thải, giảm chi phí cho công tác vệ sinh môi trường. Thực tế hiện nay, ở Trường Mầm non 3, đồ dùng đồ chơi mầm non tự tạo phục vụ cho các hoạt động của trẻ còn hạn chế về số lượng, lại mang tính phổ biến, chưa phong phú và sáng tạo. Giáo viên chưa chịu khó nghiên cứu cách làm, tìm kiếm những nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi mầm non cho trẻ mà còn phụ thuộc nhiều vào đồ dùng đồ chơi mầm non mua sẵn. Điều đó chưa kích thích được sự cố gắng, sáng tạo của giáo viên cũng như chưa giúp cho trẻ tích cực, hứng thú cao khi tham gia vào các hoạt động. Xuất phát từ những lý luận và thực tiễn trên, tôi quyết định chọn đề tài: “Một số biện pháp làm đồ dùng, đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, tại lớp Chồi 2 trường Mầm non 3.”
2. Mô tả nội dung: 2.1. Khảo sát thực tế: Trong tháng 8 năm 2021, tôi tiến hành khảo sát số lượng đồ dùng trong lớp (Cả đồ dùng, đồ chơi mầm non mua sẵn và đồ dùng, đồ chơi mầm non tự làm) - Số lượng đồ dùng, đồ chơi mầm non trong lớp toàn trường còn hạn chế về số lượng, trong đó nhiều đồ dùng đồ chơi mầm non mua sẵn trên thị trường và ít đồ dùng đồ chơi mầm non tự làm, chưa phong phú, đa dạng. - Nhiều giáo viên còn hạn chế trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu, tận dụng thời gian và nguyên vật liệu từ thiên nhiên và phế liệu sẵn có để làm làm đồ dùng, đồ chơi mầm non phục vụ cho công tác giảng dạy, chưa chú trọng nhiều đến hoạt động tạo sản phẩm của trẻ… Nội dung khảo sát Kết quả đầu năm STT Tỉ lệ 1 Đáp ứng nhu cầu đồ dùng, đồ chơi trong lớp học 48 – 50 % 2 Môi trường ngoài lớp 30-40% 3 ĐDĐC phục vụ khi lên tiết dạy 50 - 55% 4 Trẻ hứng thú tham gia hoạt động chơi và học 50 - 55% 2.2. Nguyên nhân thực trạng: *Thuận lợi: - Hiệu trưởng nhà trường quan tâm, tạo điều kiện bồi dưỡng chuyên môn, học tập, hiệu phó chuyên môn tham quan các trường bạn, chụp ảnh làm tư liệu cho các giáo viên trong trường, đầu tư CSVC-TTB- ĐDĐC, đồng thời bản thân tích cực tự nghiên cứu tài liệu, học hỏi, trao đổi với đồng nghiệp…. - Nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình, có năng lực về chuyên môn, có ý thức trách nhiệm trong công việc. - Địa phương có nguồn vật liệu thiên nhiên và phế liệu tương đối dồi dào, dễ tìm, dễ kiếm. - Nhận thức của phụ huynh ngày càng được nâng cao, đa số phụ huynh nhiệt tình ủng hộ cho các hoạt động và phong trào của Nhà trường. - Phế liệu là kho tài nguyên vô tận * Khó khăn:
- Công việc bận rộn nên không có nhiều thời gian đầu tư cho việc làm đồ dùng, đồ chơi mầm non. Thời gian giành cho hoạt động làm đồ dùng tự tạo từ phế thải còn hạn chế nặng về vấn đề xây dựng kế hoạch. - Năng khiếu làm đồ dùng, đồ chơi mầm non của giáo viên cũng còn hạn chế. Kỹ năng hướng dẫn trẻ tự tạo đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế, còn nặng về kết quả sản phẩm. - Tính sáng tạo và tính thẩm mỹ trong việc làm đồ dùng, đồ chơi mầm non của giáo viên chưa cao, đặc biệt là việc tận dụng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi mầm non cũng còn hạn chế. - Tài liệu hướng dẫn làm đồ dùng, đồ chơi mầm non chưa nhiều. - Chưa biết tận dụng môi trường để trưng bày sản phẩm để tạo cảm xúc thẩm mĩ cho trẻ. Đồ dùng phục vụ cho hoạt động còn hạn chế. 2.3. Đề ra biện pháp: Hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi không thể thực hiện được nếu không có nguyên vật liệu để làm đồ dùng, đồ chơi, việc sử dụng hợp lý các nguyên vật phế thải là rất quan trọng. Sử dụng và tận dụng nguyên vật liệu phế thải để làm ra một sản phẩm mới góp phần gây hứng thú cho trẻ tham gia vào hoạt động học; phát triển khả năng sáng tạo nghệ thuật cho trẻ, góp phần giảm thiểu lượng rác thải, giảm chi phí phải xử lý rác cho ngành tài nguyên môi trường, tiết kiệm được tiền mua sắm vật liệu. Muốn thực hiện được điều này thì chúng ta phải chú ý đến những giải pháp: Biện pháp 1: Lên kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi tự tạo sử dụng trong các chủ đề trong năm.. Biện pháp 2: Sưu tầm, lựa chọn, gom nhặt những nguyên vật liệu phế thải làm ĐD, ĐC sao cho đảm bảo vệ sinh, an toàn và đẹp mắt. Biện pháp 3: Tích cực nghiên cứu, học hỏi cách làm, tận dụng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi mầm non. Biện pháp 4: Quản lý đồ dùng 2.4. Những nội dung cần đạt: + Đáp ứng nhu cầu đồ dùng, đồ chơi trong lớp học: 80 % + Môi trường ngoài lớp: 80% + Đồ dùng đồ chơi phục vụ khi lên tiết dạy:80% + Trẻ hứng thú tham gia hoạt động chơi và học: 90% III. GIẢI BIỆN THỰC HIỆN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Biện pháp 1: Lên kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi tự tạo sử dụng trong các chủ đề trong năm… Ngay từ cuối tháng 8, tôi đã thống nhất với giáo viên dạy chung bám sát vào kế hoạch chung của nhà trường để xây dựng kế hoạch của cá nhân sao cho sát thực với nhóm, lớp của mình và có hiệu quả cao. Vì vậy ngay từ đầu năm học ngoài việc dọn vệ sinh môi trường trong và ngoài lớp học, vệ sinh đồ dùng dạy học, đồ dùng đồ chơi, đồ dùng vệ sinh cá nhân trẻ bản thân tôi đã tìm hiểu sưu tầm những hình ảnh ngộ nghĩnh trang trí môi trường nhóm lớp, tạo môi trường lớp học đẹp mắt phong phú thu hút trẻ ngay từ những ngày đầu tiên bước vào lớp học. Đồng thời dựa vào kế hoạch năm của chuyên môn nhà trường lên kế
hoạch hoạt động các chủ đề chính trong năm học cho lớp mình phụ trách từ đó có kế hoạch làm đồ dùng dạy học, đồ chơi tự tạo phù hợp với nội dung từng chủ đề, từng bài học phục vụ cho các hoạt động trong ngày. Từ nhu cầu hoạt động học và chơi của trẻ nên tôi đã khảo sát, kiểm tra, phân loại toàn bộ đồ dùng phục vụ tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ như: đồ dùng phục vụ cho hoạt động học tập, đồ dùng phục vụ cho hoạt động vui chơi và các hoạt động khác theo từng chủ đề tôi đã kiểm tra những gì còn thiếu trong chủ đề đó? và cần làm bổ sung thêm những đồ dùng gì để phục vụ cho chủ điểm đang học, từ thực tế kiểm tra và khảo sát thực trạng của lớp sau đó tôi mới bắt tay vào xây dựng kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho từng hoạt động trong ngày của trẻ ở các chủ điểm mà trẻ đang học và đang bắt đầu học một cách có hiệu quả nhất. Ví dụ: Chủ đề: Trường mần non các loại đồ chơi cần làm là: Cây xanh, ghế đá. Xích đu, đu quay, cầu trượt... Chủ đề: Bản thân Dép, tất, quần áo, mũ nón, cơ thể bạn trai, bạn gái... Chủ đề Gia đình đồ chơi cần làm là: bàn ghế, giường, tủ, bát, ca cốc... Chủ đề: Thế giới động vật đồ chơi cần làm là con gà, vịt, mèo, cá, tôm,.. Chủ đề: Thế giới thực vật- tết và mùa xuân Các loại đồ chơi cần làm là: Cây xanh, hoa, quả, bánh trưng, giò, rau các loại.... Chủ đề: Bé với phương tiện giao thông có các loại đồ chơi thuyền buồn, máy bay, xe đạp, xe máy, xích lô, xe điện... Chủ đề: Các hiện tượng tự nhiên các loại đồ dùng đồ chơi cần làm là: Cây xanh, các loại tranh ảnh về sông nước và các hiện tượng khác... Chủ đề: Quê hương Đất nước Bác Hồ các loại đồ chơi cần làm là: nhà sàn, nhà ngói, nhà rông, nhà tầng, lăng Bác, cầu Mỹ Thuận... Ví dụ: Với những hộp sữa chua, vỏ thạch rau câu, vỏ chai sữa...Tôi sẽ tạo ra những đồ chơi chiếc ô tô, những con trâu, con lợn ngộ nghĩnh để phục vụ cho hoạt động có chủ định. Còn những mảnh giấy màu, chai lọ nhựa, giấy bọc hoa, bìa thùng cát tông.... tôi sẽ cắt tỉa tạo thành những bông hoa, những con vật ngộ nghĩnh để trang trí môi trường nhóm lớp cho trẻ hoạt động. Nên khi bắt đầu làm đồ dùng đồ chơi cô phải tạo ra những loại đồ chơi theo đúng chủ đề hoặc theo mục đích để sử dụng đồ chơi đó như thế nào cho phù hợp. STT TÊN CHỦ ĐỀ TÊN ĐỒ DÙNG ĐỒ CHƠI 1 Trường Mầm non Đu quay, bập bênh, ngôi trường mầm non, ba lô,… 2 Bản thân Nón, dép, chiếc lược, gương, quần, áo,… Xoang, ly, máy xay sinh tố, đèn ngủ, quạt máy, ti vi, tủ lạnh, bàn, 3 Gia đình ghế,… 4 Nghề nghiệp Cuốc, liềm, cưa, xẻng, nón lá, rổ, ống nghe,… 5 Thiên nhiên Dù, áo mưa, ghế tắm biển,… Xe ô tô, xe đạp, tàu, thuyền, đèn tín hiệu giao thông, vạch kẽ 6 Giao thông đường,…. 7 Thực vật Cây xanh, hoa, cỏ, cây ăn quả, rau, củ,…
Quê hương – Bác 8 Nhà sàn, hoa sen,… Hồ 9 Động vật Các con vật: vịt, gà, mèo, voi, công, cá, chim, ...... Đây là một yếu tố quan trọng trong việc quyết định chất lượng và hiệu quả của quá trình giáo dục. Đặc biệt đối với trường mầm non, nơi mà quá trình sư phạm không chỉ đơn thuần là quá trình dạy học mà còn là quá trình chăm sóc nuôi dưỡng trẻ thì việc lập kế hoạch cho cả năm học lại càng quan trọng. Lập kế hoạch là một biện pháp chủ yếu, nó giúp giáo viên hình dung rõ ràng và chủ động hơn trong công việc. Biện pháp 2: Sưu tầm, lựa chọn, gom nhặt những nguyên vật liệu phế thải làm đồ dùng, đồ chơi sao cho đảm bảo vệ sinh, an toàn và đẹp mắt: Để làm được đồ dùng đồ chơi mầm non thì phải có nguyên vật liệu. Trước khi làm một sản phẩm gì thì tôi phải định hình phát họa trước đồ dùng – đồ chơi đó có dạng hình, khối gì, cần phải có những nguyên vật liệu, phụ liệu gì để làm. Tôi tiến hành tái chế, phân loại, làm sạch nguyên vật liệu để đảm bảo vệ sinh,an toàn khi sử dụng. Đây là khâu quan trọng để khi thực hiện không bị lúng túng. Vì có ý tưởng làm đồ dùng, đồ chơi đã lau nên lúc nào tôi cũng chú ý tìm nguyên vật liệu phế thải. Tôi tích cực, chú trọng đến việc tìm kiếm nguyên vật liệu ở mọi lúc, mọi nơi và sử dụng các nguyên vật liệu từ thiên nhiên như: lá cây khô, tươi, rơm, sỏi… Các nguyên vật liệu là phế thải như: hộp sữa, lon bia, xốp, len vụn, vải vụn, gỗ, giấy gói kẹo,….để làm đồ dùng, đồ chơi mầm non cho trẻ. Tuy nhiên khi lựa chọn vật liệu làm đồ dùng đồ chơi cần chú ý: + Lựa chọn các vật liệu sạch, đảm bảo an toàn. + Tận dụng các vật liệu phổ biến, rẻ tiền. + Nguyên vật liệu dễ huy động được từ phụ huynh học sinh. + Vật liệu có màu sắ đẹp, kích thước vừa phải với tầm tay trẻ. Ví dụ: Tôi dùng lịch cũ để cho trẻ làm quen với các khái niệm về thời gian và các số tự nhiên; dùng bìa, cốc nhựa, giấy màu, bút màu, vải vụn để làm búp bê các loại cho trẻ học về số lượng, chiều cao, kích thước… Đồ dùng phục vụ hoạt động, vệ sinh, lao động: Tận dụng những can nước rửa bát, cắt làm bình trồng hoa, làm làm bình tưới ... Sau khi thu gom được, thì cô phải bắt tay ngay vào khâu vệ sinh như: lau chùi, phủi bụi (giấy, báo, tờ lịch cũ, hộp catông..), súc sạch (nếu hũ, chai...vật không thấm nước), ngâm xà phòng một lát rồi phơi khô. Nếu không làm sạch thì nguyên liệu sẽ bốc mùi khó chịu, gây ô nhiễm môi trường, và sức khỏe. Loại bỏ những phần hư, phần không dùng, cất giữ cẩn thận. Từ những nguyên vật liệu phế thải tưởng như đã vứt đi như các loại vỏ chai nước giải khát, các lọ dầu gội đầu, lọ comfor, vỏ chai nước mắm, vỏ chai nước rửa chén, nút chai nhựa. . . với sự cần mẫn, bàn tay khéo léo của các giáo viên để thu lượm, góp nhặt, xử lý, làm sạch, đảm bảo vệ sinh và không gây độc hại cho các cháu, không những giúp bảo vệ môi trường mà có thể tái sử dụng để sáng tạo ra các đồ dùng đồ chơi từ chai nhựa thật ngộ nghĩnh phục vụ cho chính các hoạt động giáo dục đạt hiệu quả. Biện pháp 3: Tích cực nghiên cứu, học hỏi cách làm, tận dụng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi mầm non:
- Học cách làm đồ dùng, đồ chơi mầm non qua ti vi, sách báo, tập san giáo dục mầm non. - Học cách làm đồ dùng đồ chơi qua việc học tập các bạn trong trường . - Tận dụng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi . Làm nhiều đồ dùng phục vụ hoạt động có chủ đích như: - Hoạt động âm nhạc: Tận dụng những vỏ hộp thạch làm thành những chiếc xắc xô, hay những hộp bánh to, nhỏ các loại chất liệu bằng tôn, sắt, hộp đựng chè để làm nên những chiếc trống tròn, trống cơm, những chiếc vợt muỗi hỏng làm thành chiếc đàn, đạo cụ như cánh Ong, cánh Bướm làm bằng giấy nilon cũ, giấy bóng kính… cho trẻ biểu diễn trong tiết tổng hợp… - Hoạt động LQV Toán: Có thể tận dụng những vỏ lon bia, vỏ hộp sữa bột, cốc nhựa cũ, bóng nhựa, xốp màu, gai dính, dây điện… để làm nên đồ dùng mang tên “Sâu con học chữ, học toán”. (sử dụng vào chủ đề Động vật). + Bảng toán học: số lượng + Nguyên liệu: Bìa catton, vỏ ngao, hến, len. Keo sữa, trấu, hạt đỗ, màu nước, lịch treo tường cũ. + Cách làm: Quét keo sữa lên mặt bìa catton, trấu rải đều làm nền. Lấy màu nước vẽ lên mặt trấu thành bức tranh tùy thích ( nền trời, mặt đất, bãi cỏ…). Dùng vỏ ngao gắn thành hình con bướm, dùng len làm râu, hạt đỗ đen làm mắt. Dán số lượng con bướm lên ( tùy theo số lượng cần học). Cắt tờ lịch cũ có chữ số 1, 2, 3…gắn phía dưới mỗi con bướm ( gắn theo cách xếp tương ứng 1 – 1) + Cách sử dụng: Với bảng này chúng ta có thể sử dụng trong giờ làm quen với toán hoặc sử dụng trong giờ hoạt động góc, chơi thời điểm đón trả trẻ. Trẻ sử dụng loại đồ chơi này sẽ được thỏa mãn nhu cầu về vui chơi, về nhận thức: nhận biết các nhóm có số lượng bao nhiêu, chữ số ứng với nhóm số lượng, thao tác đếm, xếp tương ứng 1- 1. + Đồ dùng học toán: (tạo từ những hình hình học cơ bản; Hình tròn, hình chữ nhật) + Nguyện liệu: Bìa màu, hồ dán, kéo. Lịch treo tường cũ, thiếp mời. + Cách làm: Đồ dùng hình chữ nhật: Vẽ mẫu các nhân vật lên giấy A4. Lấy mẫu đó gấp đôi lại đặt trên bìa màu để cắt theo mẫu. Lấy mẫu đã cắt được dán lên nền đen và cắt viền. Gài phần bụng của đồ chơi lại đề con vật có thể đứng được. Đồ dùng từ dạng hình tròn: Bìa màu, lịch treo tường cũ, thiếp mời cắt thành những hình tròn to nhỏ khác nhau đề tạo thành hình các con vật; Ví dụ: Làm con bướm:Lấy một hình tròn cuộn lại làm thân bướm. Lấy một hình tròn khác cắt đôi lại làm cánh bướm. Lấy một hình tròn nhỏ làm đầu bướm. Gắn các bộ phận lại với nhau và thêm các chi tiết phụ như: mắt, mũi, râu, hoa văn trên cánh bướm. Ví dụ: Làm con gà. Lấy một hình tròn to gấp đôi lại để làm thân gà. Lấy ½ hình tròn gấp đôi lại để làm đuôi gà. Lấy một hình tròn nhỏ làm đầu gà. Lấy ½ hình tròn nhỏ gấp đôi lại làm cổ gà. Ghép các bộ phận của con gà lại với nhau bằng cách dập gim để tạo thành chú gà hoàn chỉnh. - Hoạt động tạo hình, LQ Văn học + Rối tay hình người:
+ Nguyên liệu: Len, giấy mềm, hồ dán, xốp màu, vải, kéo, bút lông màu + Cách làm: Lấy giấy mềm vo tròn xoay đều tạo thành hình đầu rối, dùng bút màu vẽ mặt, dùng len làm tóc, bìa tạo thành nón mũ. Dùng vải làm áo quần, váy tùy theo hình người ( trai, gái, trẻ em, bà già…) + Cách sử dụng: Với loại rối này có thể sử dụng làm các nhân vật truyện trong giờ làm quen văn học hay đưa vào hoạt động góc. Rối này có thể trẻ cùng làm với cô, sử dụng cho cả 3 độ tuổi ( bé, nhỡ, lớn) Ví dụ: Trẻ làm đầu rối bằng cách vo giấy, dùng len làm tóc. Cô giúp trẻ vẽ mặt mũi, trẻ sử dụng các ngón tay để diễn rối. Loại rối này thỏa mãn nhu cầu: + Tưởng tượng: có thể trẻ tưởng tượng ra các nhân vật rối và làm theo ý thích của mình. + Giao tiếp: hai trẻ sử dụng nhân vật rối và nói chuyện, giao tiếp với nhau . Từ những miếng xốp ép, vỏ lọ hồ dán đã hết, đĩa CD hỏng, bát, đĩa nhựa, xốp ép, vải vụn, len, làm con Thỏ, Rối, vỏ chai, làm con cá, vỏ vỏ sò, vỏ nghêu làm con gà, con vịt, con mèo, gấu, con bướm….Những phế liệu này Cô và trẻ sử dụng “Làm những con vật” trong Hoạt động tạo hình, LQV Toán, Hoạt động góc, và sử dụng những con vật này làm các nhân vật truyện trong Hoạt động LQ Văn học, Hoạt động NB phân biệt, NB tập nói: con Gà trống- con vịt… - Hoạt động khám phá – MTXQ, PT thể chất: Tận dụng xốp ép, xốp màu, bột màu, thùng cát tông to, lõi vệ sinh, bóng nhựa cũ hộp sữa,…để tạo thành “Mô hình động vật sống trong rừng” có nhiều nấm, cà rốt hay những con voi, hươu được tạo bằng những hộp sữa tươi bằng giấy, thùng cát tông, cành cây khô…cho trẻ tìm hiểu, khám phá, chơi trò chơi… Các đồ dùng đồ chơi phục vụ Hoạt động vui chơi, Hoạt động góc: + Góc Bé làm họa sỹ: Tôi sử dụng các hộp sữa tươi, hộp giấy các loại gắn lại với nhau tạo thành ô tô, tàu hoả, dây điện cũ uốn làm xe đạp, thuyền buồm từ hộp giấy ăn và xốp màu, hộp bia, xốp màu thành máy bay để phục vụ chủ đề giao thông. Tương tự như thế ta có thể tạo ra nhiều con vật khác nhau. +Cách sử dụng: Với loại rối này ta có thể sử dụng để học toán cao, thấp. (con hươu cao hơn, con chim thấp hơn), học các số lượng (Dạy trẻ đếm các con vật). Sử dụng để bày vào các sa bàn dạy làm quen văn học, làm quen với MTXQ. Sử dụng để chơi ở góc học tập của trẻ đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn có thể sử dụng các hình hình học các hình hình học cơ bản làm những con vật làm trẻ thích. + Đồ chơi con dấu thông minh + Mục đích: Trẻ dùng con dấu do cô làm và các nguyên vật liệu cô chuẩn bị tạo thành các tác phầm nghệ thuật đơn giản nhưng đặc sắc và mang 1 màu sắc riêng. + Vật liệu: Nắp chai, xốp màu, giấy màu, kéo, màu nước, hồ dán. +Tiến hành: Dùng nắp chai làm thân con dấu, dùng xốp cứng để tạo hình con dấu. Dán con dấu xốp màu lên nắp chai + Cách sử dụng: Trẻ sử dụng con dấu thông minh, in hình và dùng các nguyên vật liệu khác như: Giấy màu, bút màu…để tạo thành bức tranh theo sở thích.
Làm tranh từ nguyên vật liệu thiên nhiên: + Nguyên liệu: Lá cây, trấu, vỏ ốc, màu nước, keo sữa. + Cách làm: Dùng bút vẽ nét bức tranh theo ý thích. Quét keo sữa, đắp trấu làm nền, dùng vỏ ốc đã rửa sạch phơi khô gắn thành hình (ngôi nhà, con đường…), dùng lá cây cỏ dán vào tranh theo ý thích. Màu nước phủ lên mặt trấu làm nền. + Cách sử dụng: Những loại tranh này trang trí ở góc nghệ thuật, tạo hình trang trí phòng đón trẻ, trang trí cho chủ điểm đang học. Qua cách làm tranh này giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, làm giàu cảm xúc thẩm mỹ cho trẻ. Rèn luyện cho trẻ kỷ năng tạo hình. + Góc Bé tập làm nội trợ: Các loại bánh, nem rán, củ cà rốt : Được làm từ miếng xốp ép, đĩa, cốc nhựa dùng1lần, giấy bóng, xốp màu, tre gọt làm thành những đôi đũa.… + Góc Bán hàng: Các loại can rửa bát, hộp sữa chua, dầu ủ tóc, làm nên những bộ đồ dùng gia đình cho trẻ chơi như ấm chén, phích nước,làn giỏ, những đôi dép… + Góc Bác sỹ: Tủ thuốc nhỏ được làm bằng những hộp bánh các loại, vỏ, hộp thuốc đã sử dụng hết được vệ sinh sạch sẽ, an toàn cho trẻ chơi. Bên cạnh đó tôi còn quan tâm đến môi trường trong và ngoài lớp học, trang trí phù hợp, tạo góc mở khoa học và sáng tạo theo từng chủ đề bằng những nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu. Để môi trường lớp học phong phú, sáng tạo giúp trẻ hoạt động tốt thì đòi hỏi cô giáo phải có sự quan sát tinh tế, chịu khó nghiên cứu, học hỏi và tìm ra những chất liệu phù hợp với những hình ảnh, đồ vật, con vật…phù hợp với chủ đề. Tạo các góc mở: Như góc toán, bé chơi với hình và màu… tôi tận dụng những tờ lịch, tranh ảnh cũ…để trang trí và làm đồ dùng cho trẻ hoạt động ở góc. Trang trí môi trường lớp học: -Dùng phần đáy của những chai nhựa bỏ đi cùng 1 chút màu nước trang trí. Đổ đất vào sau đó trồng cây, tạo thành những chậu cây mới lạ tạo sức sống cho lớp học. Hằng ngày trẻ sẽ tự mình đi tưới và chăm sóc những chậu cây nhỏ xinh đó, trẻ rất hứng thú và yêu lao động hơn, còn bản thân tôi thì không cần phải bỏ tiền để mua những chậu cây có sẵn, kết quả thu được lại rất cao.. - Ngoài ra tôi cùng với trẻ dùng vỏ chai coca tạo thành những lẵng hoa trang trí lớp. Dùng vỏ chai cắt đoạn đẩu ra sau đó cắt nhỏ tạo thành cành hoa. Lấy giấy mầu cắt hoa và cô với trẻ sẽ xâu những bông hoa kết hợp những hạt xốp để tạo thành lẵng hoa nhiều mầu sắc treo tại lớp. - Dùng phần đáy của chai nhựa cùng với 1 chút khéo tay tô vẽ đã tạo nên những ống đựng đồ, đựng bút ngộ nghĩnh, đầy màu sắc. - Dùng 1 chiếc chai nhựa cùng 1 chút màu nước nên những quả dứa xinh xắn mà lại chứa đựng rất nhiêu bí mật bên trong. -Ngoài ra, những chiếc vỏ chai bỏ đi còn có thể làm thành những ngôi nhà xinh xắn cho búp bê. - Dùng làm hộp đựng đồ đáng yêu. - Những vật liệu phế thải như giỏ cắm hoa, xốp biển, giấy bọc hoa, dây đồng, chai nước ngọt cô ca, xốp màu, keo nến…làm nên những lọ hoa, lãng hoa rất đep, dùng để trang trí lớp hoặc các hoạt động khác.
Qua quá trình thực hiện làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cô và trẻ được tự mình tạo ra những đồ chơi mình thích theo ý tưởng, đẹp mắt, sinh động, được tự do hoạt động, chơi với đồ chơi của mình tạo ra, đã hình thành ở trẻ tính kiên trì, khả năng chú ý và suy nghĩ. Giúp trẻ phát triển toàn diện về tư duy và khả năng tìm tòi sáng tạo. Biện pháp 4: Quản lý đồ dùng Với những đồ dùng, đồ chơi mầm non được cấp phát cũng như đồ dùng tự làm của cô và trẻ hoặc của phụ huynh hỗ trợ thì giáo viên phải cập nhật thường xuyên, đầy đủ thiết bị dạy học vào sổ tài sản của lớp, có ghi chú rõ ràng. Có tủ, giá, kho đựng thiết bị dạy học và nên có mô tả tóm tắt về đồ dùng, chú thích về cách sử dụng đồ dùng. Nhiều đồ dùng dạy học đồ chơi mầm non tự làm có độ bền vững chưa cao, do đó bên cạnh việc làm đồ dùng, giáo viên phải chú ý đến độ bền chắc, cần bảo quản tốt, vệ sinh thường xuyên, theo dõi để sửa chữa hoặc vứt bỏ, làm thay thế ngay các thiết bị dạy học cùng nhóm khác. Đồ dùng đồ chơi mầm non được cấp phát sẽ được phát huy một cách tối đa, khi giáo viên biết cách khai thác và có thể bổ sung thêm những chi tiết phù hợp cho hoạt động cụ thể . Cập nhật tất cả các đồ dùng đồ chơi tự tạo thành một bảng thống kê của lớp. Hoạt động này làm phong phú cho lớp mình và thuận lợi hơn trong việc quản lý và làm đồ dùng dạy học tự làm. IV. KẾT QUẢ THU ĐƯỢC TỪ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Qua việc tìm hiểu và vận dụng những biện pháp trên từ đầu năm học đến nay, kết quả đạt được như sau: STT Nội dung khảo sát Kết quả đầu năm Kết quả cuối Tăng năm Tỉ lệ Tỉ lệ Tỉ lệ 1 Đáp ứng nhu cầu đồ dùng, 48 – 50 % 90% 30% đồ chơi trong lớp học 2 Môi trường ngoài lớp 30-40% 90% 40% 3 ĐDĐC phục vụ khi lên tiết 50 - 55% 90% 40% dạy 4 Trẻ hứng thú tham gia hoạt 50 - 55% 90% 40% động chơi và học Đối với giáo viên: - Chất lượng các hoạt động của giáo viên đạt hiệu quả. - Đáp ứng được nhu cầu đồ dùng, đồ chơi phong phú, phù hợp với từng chủ đề. - Tiết kiệm một phần kinh phí. - Có kĩ năng làm đồ dùng, đồ chơi một cách linh hoạt.
Đối với trẻ; - Trẻ hứng thú tham gia chơi và học hiệu quả. - Ý thức biết trân trọng và giữ gìn đồ chơi. V. PHẠM VI ỨNG DỤNG VÀ KHẢ NĂNG NHÂN RỘNG: - Đối với đồng nghiệp: giáo viên trong trường đã hưởng ứng làm đồ dùng đồ chơi mầm non, số lượng ĐDĐC trong toàn trường tăng lên rõ rệt. Các nhóm lớp trang trí lớp phong phú, nổi bật các chủ đề. Đồ dùng đồ chơi mầm non phong phú hấp dẫn trẻ, kết quả rất khả quan đạt 90% trở lên. - Tôi đem ý tưởng làm đồ chơi của mình chia sẻ với các bạn ở trường Thị trấn Năm Căn Cà Mau, các bạn cũng áp dụng và thực hiện, số lượng đồ chơi đồ dùng của các bạn được cải thiện đạt 90% trở lên. VI. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT 1. Kết luận: Bản thân tôi biết cách làm nhiều loại đồ dùng đồ chơi mầm non từ nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, kỹ năng cũng như khả năng làm ĐDĐC tốt hơn, các sản phẩm do tôi làm ra ngày càng phong phú, sáng tạo hơn. Trong công tác giảng dạy, người giáo viên phải yêu nghề mến trẻ, luôn tìm tòi các biện pháp áp dụng phù hợp, mới lạ để thu hút trẻ thực hiện các kỹ năng, khả năng sáng tạo, sự khéo léo của bản thân. Sau một năm thực hiện đề tài, tôi đã thu được một số kết quả sau. Giáo viên cần phải linh hoạt và sáng tạo hơn trong việc lựa chọn các hình thức giáo dục trẻ. Sáng tạo, nghiên cứu làm đồ dùng dạy học đồ chơi tự tạo phong phú, mới lạ đẹp mắt, hấp dẫn trẻ cho trẻ hoạt động. Tích cực hơn trong việc trang trí sắp xếp tạo môi trường và không gian lớp học đẹp, ấm cúng, gần gũi với trẻ để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động.Tham gia nhiều hơn nữa các buổi học chuyên đề, sinh hoạt chuyên môn tổ khối, nhà trường để học hỏi đồng nghiệp, trao đổi kinh nghiệm.....Những đồ dùng này kích thích trí tưởng tượng và sự sáng tạo của trẻ. Trẻ có ý thức trân trọng, giữ gìn đồ chơi mầm non trong lớp hơn. 2. Đề xuất: Để việc hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi tự tạo được tốt hơn, bản thân tôi có những đề xuất sau: BGH nhà trường có sắp xếp một phòng trưng bày các sản phẩm đồ dùng đồ chơi tự tạo, nhằm lưu giữ những mẫu đồ dùng đồ chơi tự tạo có hiệu quả sử dụng cao cho cán bộ giáo viên học tập. “Một số biện pháp làm đồ dùng, đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, tại lớp chồi 2, trường Mầm non 3”đảm bảo thực hiện theo mục tiêu giáo dục, mang tính thẩm mỹ, phải giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, kích thích cho trẻ tính độc lập, sáng tạo, tiết kiệm tiền của đồng thời phải phù hợp với từng lứa tuổi và đảm bảo được sự an toàn cho trẻ nhằm đạt hiệu quả cao trong công tác chăm sóc – giáo dục trẻ. Trên đây là một số kinh nghiệm thực tiễn của tôi trong quá trình “Một số biện pháp làm đồ dùng, đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, tại trường Mầm non 3.” Mặc dù kết quả đạt được khá khả quan nhưng tôi nhận thấy mình vẫn còn thiếu sót nhiều, tôi mong được sự góp ý, nhận xét của BGH nhà trường, các đồng chí đồng nghiệp, lãnh đạo cấp trên để giúp tôi có nhiều kinh nghiệm hơn nữa trong việc xây dựng kế hoạch, giảng dạy và chăm sóc trẻ tốt hơn. Rất mong được sự quan tâm đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp.
Phưởng 3, ngày 20 tháng 5 năm 2022 Người viết NGUYỄN THỊ BÍCH THỦY
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG Đề tài (SKKN): “Một số biện pháp làm đồ dùng, đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, tại lớp chồi 2 trường Mầm non 3.” của Bà Nguyễn Thị Bích thủy. Chức vụ: giáo viên SKKN này đã áp dụng trong nhà trường đạt hiệu quả cao và được thông qua Hội đồng khoa học của trường Mầm Non 3 được đánh giá vào ngày …/…/2022. Đạt ………điểm; Xếp loại:…….. TM. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG HIỆU TRƯỞNG. NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH TP VĨNH LONG Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp làm đồ dùng, đồ chơi mầm non sáng tạo bằng nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, tại lớp chồi 2 trường Mầm non 3.” Của Bà Nguyễn Thị Bích Thủy đã được thông qua Hội đồng khoa học của Phòng GD&ĐT TP Vĩnh Long :…………. đánh giá vào ngày..…/…../2022. Đạt ………điểm; Xếp loại:……….. TM. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC PHÒNG GD&ĐT TRƯỞNG PHÒNG