Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên

Chia sẻ: Dung Hoang | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

47
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến đưa ra một số biện pháp tổ chức bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên mầm non trong nhà trường một cách tốt nhất thông qua khảo sát khả năng tổ chức, khả năng sư phạm của giáo viên, giúp giáo viên trong quá trình lên lớp đạt chất lượng, hiệu quả cao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG ANA TRƯỜNG MẦM NON HOA CÚC TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN Lĩnh vực: Quản lý Họ và tên tác giả: Văn Thị Thủy Đơn vị: Trường mầm non Hoa Cúc 1
Phần thứ nhất : MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề 1. Lý do chọn đề tài Lý do lý luận: Nước ta đang trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Trong giai đoạn này, nguồn lực con người Việt Nam càng trở nên có ý nghĩa quan trọng, và nguồn lực con người chính là yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của công cuộc phát triển đất nước. Chính vì thế mà Giáo dục ngày càng có vai trò, nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng thế hệ người Việt Nam mới, nhằm đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế xã hội. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo; phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt. Để đạt được những mục tiêu trên thì cán bộ quản lý giáo dục và đội ngũ giáo viên phải không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy ở nhà trường. Vì vậy, vấn đề bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên đang là vấn đề nóng bỏng được các nhà trường đặc biệt quan tâm. Công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên có tầm quan trọng chiến lược, có tính chất quyết định chất lượng giáo dục và dạy học trong nhà trường, bởi lẽ lao động sư phạm là lao động sáng tạo, đòi hỏi người giáo viên phải có kiến thức sâu và toàn diện, không ngừng học tập trau dồi kiến thức và nghiệp vụ sư phạm. Tính đa dạng, phức tạp của hoạt động giảng dạy giáo dục. Quản lí chuyên môn là nhiệm vụ trọng tâm của người phụ trách chuyên môn, chính vì vậy đòi hỏi người phụ trách chuyên môn phải thường xuyên quan tâm đến việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận khoa học giáo dục về đổi mới giáo dục và nghiệp vụ sư phạm của bản thân cũng như công tác bồi dưỡng chuyên môn của đội ngũ giáo viên. 2
Trong thời gian qua, trường mầm non Hoa Cúc đã chú trọng công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên, Ban giám hiệu tạo điều kiện, quan tâm và được sự đồng thuận của tất cả các thành viên trong nhà trường. Vì thế, đội ngũ giáo viên của nhà trường có đến 12/18 giáo viên trên chuẩn đạt 66,7% về trình độ. Tuy nhiên, so với nhu cầu thực tiễn hiện nay thì đội ngũ giáo viên cần phải được bồi dưỡng thường xuyên liên tục mới đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội. Lý do thực tiễn: Bên cạnh những thuận lợi và những kết quả đạt được thì trong công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trường chúng tôi vẫn còn một số hạn chế sau: Chất lượng trong các cuộc họp tổ chuyên môn chưa cao, số lượng giáo viên nghỉ sinh nhiều nên giáo viên phải kiêm nhiệm 1 cô/ 1 lớp, không có nhiều thời gian cho công tác bồi dưỡng chuyên môn, giáo viên thụ động khi tham gia các phong trào, các hội thi… nhiều giáo viên mầm non lúng túng khi thực hiện chương trình cũng như cách thức lên lớp đặc biệt đối với những giáo viên có trình độ trung bình, lớn tuổi. Giáo viên gặp nhiều khó khăn bởi lẽ rất ít người biết cách lồng ghép các kiến thức, kỹ năng và tích hợp các mặt phát triển cho phù hợp với độ tuổi của trẻ. Chưa kể giáo viên đưa vào quá nhiều hoạt động trong giờ hoạt động có chủ đích. Bên cạnh đó giáo viên lên lớp còn thụ động, tổ chức nội dung của hoạt động học tập còn nặng cung cấp kiến thức, chưa chú trọng đến việc hình thành và phát triển các năng lực, kĩ năng sống cho trẻ cũng như cho trẻ trải nghiệm cuộc sống, các hoạt động giáo dục trẻ chưa mang tính tích hợp, chưa tạo sự gắn kết, tác động một cách thống nhất đồng bộ đến sự phát triển của trẻ. Với việc thực hiện chương trình giáo dục hiện nay cần tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng tích hợp, chú trọng hình thành cho trẻ những chức năng tâm lý, năng lực chung của con người, phát triển tối đa tiềm năng vốn có, hình thành những kĩ năng sống cần thiết cho trẻ và phù hợp với nhu cầu gia đình, cộng đồng và xã hội.Vì thế, việc bồi dưỡng chuyên môn và nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên là hết sức quan trọng và cấp thiết. 3
Xuất phát từ những lý do nêu trên tôi quyết định chọn đề tài “Một số biện pháp bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên” để rút ra những kinh nghiệm nhằm mục đích khắc phục những hạn chế trong công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên và nâng cao chất lượng giảng dạy trên lớp ở đơn vị mình công tác. II. Mục đích nghiên cứu: Tôi tiến hành đưa ra các biện pháp với mong muốn có thể đưa ra một số biện pháp tổ chức bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường một cách tốt nhất ̉ ̉ Khao sat kha năng t ́ ổ chức, khả năng sư phạm của giáo viên, giup giáo viên ́ trong quá trình lên lớp đạt chất lượng, hiệu quả cao. ̀ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ́ ́ ợp nhằm giup giáo viên trong quá Đê ra môt sô giai phap, biên phap thich h ́ trình lên lớp đạt chất lượng, hiệu quả cao. Tạo tiền đề giúp cho đội ngũ giáo viên mầm non có được những giải pháp cơ bản trong công tác nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường. Nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên và cũng nâng cao được chất lượng giáo dục trẻ cho trường mầm non Hoa Cúc. Đánh giá được thực trạng của công tác chuyên môn trong trường mầm non Hoa Cúc. Tìm ra được hệ thống các biện pháp quản lý, chỉ đạo nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên ở trường mầm non Hoa Cúc. Phần thứ hai : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I.Cơ sở lý luận của vấn đề Loài người đang bước sang thế kỉ XXI, thế kỉ mà trí tuệ đóng vai trò quyết định. Các nước trên thế giới trong đó có Việt Nam ý thức được rằng giáo dục 4
không chỉ là phúc lợi xã hội, mà thực sự là đòn bẩy quan trọng để phát triển kinh tế, phát triển xã hội. Vì thế Đảng và Nhà Nước ta luôn luôn quan tâm đến sự nghiệp chăm sóc và phát huy yếu tố con người. Điều này xuất phát từ việc xã hội đã nhận thức sâu sắc những giá trị lớn lao cũng như ý nghĩa quyết định của yếu tố con người, yếu tố con người chính là chủ thể của tất cả sự sáng tạo, của tất cả những nguồn của cải vật chất và văn hóa cũng như những nền văn minh của các dân tộc. Động lực đồng thời cũng là mục tiêu của chủ nghĩa xã hội là xây dựng và phát triển con người có trí tuệ cao, có thể chất cường tráng, có tinh thần phong phú, và có đạo đức hết sức trong sáng. Để đạt dược điều đó, giáo dục đào tạo có vai trò quyết định. Như chúng ta đã biết, Giáo dục mầm non chính là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là bậc học quan trọng đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, về nhận thức, về tình cảm xã hội và về thẩm mỹ cho trẻ em. Những kiến thức và kỹ năng mà các bé được tiếp thu qua chương trình chăm sóc giáo dục mầm non chính là nền tảng vững chắc cho việc học tập và khả năng thành công sau này của trẻ. Do vậy, việc chú trọng phát triển giáo dục mầm non, tăng cường khả năng sẵn sàng đi học cho trẻ ở lứa tuổi mầm non là yếu tố vô cùng quan trọng trong vấn đề phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cao cho đất nước. Để thực hiện tốt điều này thì trong thời gian tới, ngành học mầm non cần tập trung ưu tiên các nguồn lực xây dựng cơ sở vật chất, nhân lực, chính sách đặc biệt là về đội ngũ giáo viên – nhân tố quyết định chất lượng của công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Giáo viên được chú trọng đào tạo tốt hơn chắc chắn sẽ có khả năng tương tác với trẻ tích cực, nhạy bén và thích ứng hơn cũng như cung cấp những trải nghiệm về phát triển nhận thức và ngôn ngữ phong phú hơn. Chính vì thế, người làm công tác đào tạo cần phải xây dựng tốt các chương trình sau: Thứ nhất là chương trình đào tạo giáo viên ở trường sư phạm và thứ 2 chính là chương trình bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên mầm non đang làm 5
công tác giảng dạy ở các trường mầm non để giúp họ kịp thời lĩnh hội được những kiến thức mới về sự phát triển của trẻ, cũng như tiếp cận những phương pháp dạy học tốt nhất, qua đó cung cấp những kỹ năng cần thiết, góp phần tạo nền móng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai của trẻ. Đội ngũ giáo viên có phẩm chất đạo đức tốt, vững vàng về trình độ chuyên môn nghiệp vụ là nhân tố quyết định sự thành công hay thất bại trong quá trình phát triển của nhà trường. Đào tạo bồi dưỡng, phát triển và nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ GV là khâu quan trọng và cần thiết. Kinh nghiệm thực tế cho thấy, nơi nào chú trọng đào tạo bồi dưỡng, phát triển đội ngũ, nơi đó có nhiều cơ hội đạt được thành công và hiệu quả trong công việc. Bởi vì, trong quá trình được bồi dưỡng, mỗi cá nhân sẽ cập nhập, tích lũy được những kiến thức và kỹ năng. Đặc biệt là học tập những bài học hay, kinh nghiệm tốt của đồng nghiệp mình nhằm hoàn thiện bản thân, đáp ứng đòi hỏi của công việc cũng như yêu cầu mới của xã hội đặt ra đối với giáo dục ngày nay. II. Thực trạng vấn đề : Chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là chương trình mới được thực hiện đại trà tại các lớp, vì thế giáo viên phải biết cách vận dụng linh hoạt chương trình phù hợp với điều kiện địa phương, kết quả đạt được trên trẻ phụ thuộc rất nhiều vào khả năng vận dụng và cách truyền đạt của giáo viên. Muốn làm được điều đó, giáo viên nhất thiết phải có kiến thức sâu và kĩ năng nhuần nhuyễn. Trong thời gian qua nhà trường cũng đã chú trọng đến công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường. Công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường được tổ chức thông qua các hình thức sau: 6
Bồi dưỡng thông qua việc học nâng cao trình độ chuyên môn hệ tại chức hoặc từ xa. Bồi dưỡng chuyên môn thông qua việc tập huấn. Bồi dưỡng chuyên môn thông qua việc dự giờ thăm lớp. Bồi dưỡng chuyên môn thông qua việc tổ chức hội thi giáo viên giỏi các cấp. Bồi dưỡng chuyên môn thông qua việc hội thảo chuyên đề và báo cáo chuyên đề. Qua thực tế, nhà trường xác định thực trạng của nhà trường như sau: đội ngũ giáo viên chưa đồng đều về trình độ chuyên môn, nhận thức của 1 số giáo viên về công tác bồi dưỡng chuyên môn còn hạn chế, chưa đúng, chưa thấy rõ vai trò của bồi dưỡng chuyên môn đối với công tác của mình, nội dung của công tác bồi dưỡng chuyên môn nhiều khi thực hiện chưa đầy đủ, biện pháp chỉ đạo triển khai công tác này chưa khoa học, kiểm tra chưa thường xuyên… Đó là nguyên nhân thực tiễn dẫn đến kết quả công tác bồi dưỡng nâng cao chuyên môn cho giáo viên trong nhà trường còn hạn chế. Gần đây, các trường mầm non nói chung và trường mầm non Hoa Cúc nói riêng đã có nhiều chuyển biến tích cực trong việc dạy học. Tuy nhiên so với mục tiêu và yêu cầu nhằm đào tạo nguồn nhân lực cao phù hợp cho sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước có khả năng ngang tầm với các nước phát triển trong khu vực thì chất lượng đội ngũ giáo viên của trường chưa đáp ứng được. Trước thực trạng này, trường mầm non Hoa Cúc đã có kế hoạch cụ thể để phát huy những kết quả đã đạt được và từng bước khắc phục những tồn tại và không ngừng tăng cường công tác bồi dưỡng chuyên môn để chất lượng của đội ngũ ngày càng nâng cao hơn nữa nhằm đáp ứng đòi hỏi của công việc và 7
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ và đáp ứng yêu cầu mới của xã hội đặt ra đối với giáo dục mầm non ngày nay. Phụ huynh đa số làm nghề nông nên chưa quan tâm đến việc học của con em. Vào mùa hái cà phê, phụ huynh thường cho trẻ nghỉ học theo vào nương rẫy vì không có người đưa đón trẻ đi học, đặc biệt là ở Buôn trấp. Trình độ của giáo viên không đồng đều, có một số giáo viên trẻ mới ra trường nên chưa có kinh nghiệm trong chuyên môn. Đa số giáo viên trẻ, đang trong độ tuổi kết hôn và sinh sản nên việc bồi dưỡng chuyên môn chưa được liên tục. Kết quả chất lượng giáo viên như sau: Kết quả Năm học GV dạy giỏi GV dạy giỏi GV dạy giỏi GV chưa đạt cấp trường cấp huyện cấp tỉnh cấp trường 20172018 SL % SL % SL % SL % 15/17 88,2 2/17 11,8 III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: Trước thực trạng nêu trên, với trách nhiệm là một người quản lí về chuyên môn tôi luôn mong muốn chất lượng chuyên môn của nhà trường ngày càng được nâng cao. Tôi nhận thức được rằng Cán bộ quản lý trước hết phải là tấm gương tiêu biểu về quá trình bồi dưỡng và tự bồi dưỡng và điều quan trọng nhất là phải luôn luôn khẳng định được trình độ năng lực chuyên môn của mình trong tập thể sư phạm. Trong thực tế, chỉ có tự học mới có thể có điều kiện giúp chúng ta học tập được thường xuyên và suốt đời. Để giáo viên tích cực tham gia vào quá trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn của nhà trường, việc đầu tiên phải cho giáo viên biết rõ mục đích và lợi ích của việc học tập. Điều này không những nâng cao 8
hiệu quả giảng dạy mà nó còn giúp giáo viên khẳng định vai trò vị trí của bản thân. Vì vậy người làm công tác quản lý giáo dục luôn phải suy nghĩ, tìm biện pháp để thổi bùng lên ngọn lửa của phong trào tự học, tự bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường bằng nhiều hình thức và biện pháp khác nhau. Từ nhận thức trên, sau khi tham gia lớp học quản lý, tôi thấy mình cần phải đi sâu hơn nữa vào công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên mà cụ thể là nâng cao chất lượng giảng dạy nhà trường. Để làm tốt công tác này, thiết nghĩ trong nhà trường cần phải thực hiện tốt các biện pháp sau: * Biện pháp 1: Bồi dưỡng tư tưởng chính trị. Bồi dưỡng nâng cao trình độ về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức của người giáo viên. Đây là vấn đề cốt lõi của con người bởi trình độ tư tưởng chính trị và phẩm chất của đội ngũ cán bộ, giáo viên sẽ chi phối toàn bộ hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ trong trường mầm non. Vì vậy người trực tiếp xây dựng và quản lý đội ngũ phải tổ chức cho giáo viên học tập các chỉ thị, nghị quyết và có nhận thức đúng đắn về chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước để họ thấm nhuần, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Cùng với việc bồi dưỡng trình độ về tư tưởng chính trị thì phải bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cho cán bộ giáo viên, bởi vì giáo viên mầm non là người mẹ thứ hai của trẻ. Do đó cần phải xây dựng tập thể cán bộ giáo viên trong nhà trường hoạt động theo kỷ cương tình thương và trách nhiệm. Phải làm cho đội ngũ cán bộ giáo viên thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Bác Hồ: “Cán bộ giáo viên trường mầm non làm nhiệm vụ thay mẹ dạy trẻ”. * Biện pháp 2: Lập kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cụ thể cho đội ngũ giáo viên: 9
Kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ lập ra phải dựa trên thực trạng của đội ngũ giáo viên nhà trường, dựa trên sự nỗ lực, khả năng phấn đấu của bản thân từng giáo viên. Kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên lập ra cần phải đạt được những yêu cầu sau: Giáo viên trong nhà trường phải tham gia bồi dưỡng thường xuyên hè. Đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn trong đó chú trọng nâng dần tỉ lệ trình độ chuyên môn đạt trên chuẩn ngày càng cao. Giáo viên trong nhà trường phải có trình độ tin học chứng chỉ A và những giáo viên nào đã có trình độ chứng chỉ A thì tiếp tục học tiếp nâng trình độ tin học chứng chỉ B. Đây là tiền đề cho việc ứng dụng tốt công nghệ thông tin trong việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cũng như công tác giảng dạy. Định hướng cho các tổ chuyên môn, cho từng giáo viên mức danh hiệu cần đạt được để tổ chuyên môn cũng như từng giáo viên có sự cố gắng và phấn đấu đạt được danh hiệu đã đăng kí Điều kiện để giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi là phải hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nỗ lực không ngừng trong việc học tập, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ và tích cực trong các phong trào do ngành, do nhà trường phát động, đặc biệt là các phong trào thi đua. Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích động viên để giáo viên theo học các lớp bồi dưỡng thường xuyên, khuyến khích, động viên giáo viên chưa có trình độ trên chuẩn tham gia các lớp đại học, cao đẳng tại chức. Thực tế giảng dạy cho thấy, những đồng chí giáo viên có trình độ học vấn cao đã đóng góp vai trò chủ chốt trong các tổ chuyên môn, là những mũi nhọn trong phong trào thi giáo viên dạy giỏi và được đồng nghiệp tin yêu, quý mến. 10
Bên cạnh việc lập kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cụ thể, nhà trường phải tổ chức thực hiện tốt các kế hoạch đã đề ra để đạt hiệu quả cao trong công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên. *Biện pháp 3: Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên qua công tác bồi dưỡng thường xuyên trong nhà trường. Thực hiện theo thông tư số 26/2012/TTBGDDT của Bộ trưởng Bộ giáo dục đào tạo ngày 10 tháng 7 năm 2012 về ban hành quy chế bồi dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non, nhà trường đã tổ chức tốt công tác bồi dưỡng thường xuyên trong nhà trường giúp giáo viên cập nhật kiến thức nhằm phát triển năng lực dạy học, năng lực giáo dục theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. Hàng năm, giáo viên xây dựng kế hoạch cá nhân, báo cáo lên tổ chuyên môn trình lãnh đạo nhà trường phê duyệt. Căn cứ vào kế hoạch nhà trường và tổ chuyên môn tổ chức cho giáo viên thực hiện tốt công tác bồi dưỡng thường xuyên trong nhà trường. Tuy công tác bồi dưỡng thường xuyên được Phòng giáo dục và nhà trường triển khai cụ thể, đây cũng là một cách tự bồi dưỡng, tự làm giàu kiến thức cho mình vừa đơn giản, tiết kiệm vừa hiệu quả nhưng không phải giáo viên nào cũng ý thức được điểu đó, một số giáo viên còn tham gia học bồi dưỡng thường xuyên với tính chất đối phó, chiếu lệ. Vì vậy trách nhiệm của người quản lý giáo dục là phải suy nghĩ, tìm biện pháp để khuấy động sự nhiệt tình của phong trào tự học, tự bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên bằng nhiều hình thức khác nhau. Gắn kết công tác bồi dưỡng thường xuyên với việc đánh giá chất lượng toàn diện của giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp. Cán bộ, giáo viên tham gia tự học bồi dưỡng thường xuyên đầy đủ theo quy định. 11
Cán bộ, giáo viên tham gia tự học bồi dưỡng thường xuyên đều có đầy đủ hồ sơ tự học theo quy định và đúng như kế hoạch tự học Bồi dưỡng thường xuyên cá nhân đã được Hiệu trưởng duyệt gồm: vở tự học, báo cáo kết quả bồi dưỡng thường xuyên các nội dung đã học, các bài kiểm tra sau các module. Các tổ chuyên môn đều có đầy đủ hồ sơ bồi dưỡng thường xuyên để đánh giá, xếp loại kết quả tự học bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên trong tổ và có lập biên bản họp tổ thống nhất đề xuất xếp loại giáo viên. * Biện pháp 4: Bồi dưỡng, xây dựng tổ chuyên môn làm nòng cốt. Tổ chuyên môn là bộ phận trực tiếp lên kế hoạch cho tổ của mình, nắm bắt tình hình của các giáo viên trong tổ cụ thể nhất nên tổ chuyên môn có vai trò quyết định chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, Tôi đã xây dựng một nề nếp sinh hoạt cụ thể. Trường tôi thực hiện sinh hoạt chuyên môn theo tổ 2 tuần/ lần theo đúng quy định của điều lệ trường mầm non. Mỗi tháng, trước khi tiến hành họp hội đồng, Ban giám hiệu sẽ tổ chức họp trước với các tổ trưởng chuyên môn để phổ biến những nội dung cơ bản và các kế hoạch cần tổ chức trong tháng để tổ trưởng nắm được và triển khai trong các buổi họp tổ. Lựa chọn tổ trưởng chuyên môn là người có trình độ chuyên môn giỏi, được các đồng nghiệp tín nhiệm, có tinh thần trách nhiệm trong công việc cao và có khả năng tốt trong việc lãnh đạo tổ của mình. Những vấn đề nào vướng mắc nhưng ngoài khả năng giải quyết của tổ, tổ trưởng sẽ kiến nghị với Ban giám hiệu để tìm biện pháp giải quyết kịp thời. Lựa chọn và phân loại năng lực giáo viên giỏi, khá, trung bình để giáo viên giỏi có thể hỗ trợ, giúp đỡ giáo viên trung bình cùng nhau tiến bộ. Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, các đồng chí giáo viên trong tổ cùng bàn bạc với nhau để thống nhất các mục tiêu của các chủ đề, thống nhất việc thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, cùng nhau thảo luận và trao 12
đổi các đề tài khó, trao đổi cách sử dụng các đồ dùng dạy học mới sao cho hiệu quả nhất. Là người quản lí công tác chuyên môn trong nhà trường, tôi luôn tạo điều kiện để các đồng chí tổ trưởng có điều kiện bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ bằng nhiều hình thức khác nhau: Tham gia các chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức, dự giờ học hỏi kinh nghiệm từ các trường bạn. Bên cạnh đó, tôi đã luôn đồng hành và giúp đỡ để các tổ làm tốt được các nhiệm vụ: Thông qua tổ chuyên môn, giúp giáo viên căn cứ vào nhiệm vụ dạy học được phân công, phân tích tình hình thực tế của lớp chủ nhiệm và đặc điểm của học sinh trong lớp để xác định được lượng kiến thức của mình, giúp cho giáo viên lựa chọn nội dung tốt nhất để dạy sao cho phù hợp với mức độ tiếp thu của trẻ. Thực hiện tốt các buổi họp chuyên môn trong tổ theo đúng quy định. Thực hiện tốt công tác kiểm tra hồ sơ, sổ sách, kiểm tra việc soạn giảng của giáo viên trong tổ. Tổ chức các hoạt động hoàn chỉnh, có kết cấu chặt chẽ giúp cho giáo viên lựa chọn phương pháp dạy học có chất lượng và hiệu quả. Phát huy tốt năng lực và kĩ năng sư phạm của giáo viên. Kịp thời phát hiện và giải quyết những khó khăn trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Tổ chức tốt sinh hoạt chuyên đề và tổ chức các tiết thao giảng, các tiết mẫu để giáo viên trong tổ học hỏi và trao đổi kinh nghiệm. *Biện pháp 5: Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên thông qua công tác dự giờ thăm lớp. Qua khảo sát thực tế tôi nhận thấy, do trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên không đồng đều nên chất lượng của việc giảng dạy ở các lớp không 13
đều tay, chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ cũng bị hạn chế. Vì vậy để nâng cao chất lượng giảng dạy, Ban giám hiệu cần có kế hoạch dự giờ thường xuyên. Nhà trường thường kiểm tra theo lịch kiểm tra nội bộ nên giáo viên đều có sự chuẩn bị trước, như thế chưa đánh giá được đúng chất lượng nên tôi tiến hành dự giờ có báo trước và cả dự giờ đột xuất để nhằm đánh giá đúng chất lượng của giáo viên và lớp. Sau tiết dạy, tôi cho giáo viên tự nhận xét đánh giá việc tổ chức giờ dạy của mình, cho các đồng nghiệp nhận xét đánh giá và cuối cùng là đánh giá của Ban giám hiệu. Việc tổ chức nhận xét đánh giá được tôi tổ chức với tính chất mang tính xây dựng. Sau giờ dạy phải có đánh giá, nhận xét chính xác, chân tình, khuyến khích giáo viên phát triển những mặt mạnh, điều chỉnh những mặt còn hạn chế. Tổ chức cho giáo viên dự giờ các đồng chí giáo viên dạy giỏi các cấp để giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Căn cứ vào kết quả dự giờ thăm lớp để phân loại giáo viên và có kế hoạch bồi dưỡng cho phù hợp với từng đối tượng. *Biện pháp 6: Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên thông qua tổ chức các chuyên đề và chia sẻ, nhân rộng những sáng kiến kinh nghiệm đạt giải cao. Một công việc không kém phần quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục là: Ban giám hiệu khuyến khích, tạo điều kiện cho giáo viên đi dự các chuyên đề do Phòng giáo dục tổ chức về đổi mới phương pháp giảng dạy. Tôi nhận thấy các đồng chí giáo viên đều nhận thức được việc đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề cấp thiết nhưng hầu hết giáo viên còn rất lúng túng chưa xác định được mình sẽ thực hiện việc đổi mới như thế nào cho phù hợp. Để giúp giáo viên thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp, hàng năm, bên cạnh các chuyên đề do Phòng giáo dục tổ chức, Ban giám hiệu nhà trường đều 14
có kế hoạch triển khai một số chuyên đề cần thiết, phục vụ cho việc đổi mới phương pháp giảng dạy ở một số môn nhất định. Ví dụ: Chuyên đề phát triển vận động, chuyên đề làm quen với toán cho trẻ mầm non, …… Mỗi khi Phòng giáo dục tổ chức chuyên đề, Ban giám hiệu nhà trường đều tạo điều kiện để các đồng chí khối trưởng sẽ tham dự. Sau đó sẽ triển khai chuyên đề đó ở trường mình, các tổ trưởng đã được tham dự sẽ cùng với Ban giám hiệu chịu trách nhiệm trong việc tổ chức chuyên đề, tất cả giáo viên đều được tham dự, trao đổi ý kiến và cùng nhau thống nhất để rút ra phương pháp giảng dạy hợp lý nhất của môn đó và cùng thống nhất thực hiện. Tôi nhận thấy, Sau mỗi lần tổ chức chuyên đề, các đồng chí giáo viên được tham gia học tập và cùng nhau thảo luận, trao đổi ý kiến nên tất các giáo viên đều nắm được sâu hơn về phương pháp giảng dạy cũng như yêu cầu cơ bản của bộ môn, của chuyên đề đó. Cũng từ đây nhà trường cũng tạo điều kiện trao đổi kinh nghiệm, học tập lẫn nhau giữa các giáo viên trong việc chủ động, sáng tạo đổi mới dạy học thông qua việc chia sẻ, nhân rộng những sáng kiến kinh nghiệm hay, đạt giải cao. Qua đó giáo viên có thể nắm bắt được đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới cách thức tổ chức lớp học theo hướng tích cực và nhiều vấn đề bổ ích về chuyên môn, nghiệp vụ được đúc kết thành những bài học quý báu, góp phần nâng cao chất lượng bồi dưỡng giáo viên và phục vụ công tác dạy học ở các lớp. *Biện pháp 7: Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên thông qua việc tổ chức các hội thi Muốn nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ thì điều quan trọng là phải xây dựng được đội ngũ đông đảo giáo viên giỏi. Muốn có giáo viên giỏi, 15
Ban giám hiệu nhà trường cần tổ chức hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường hàng năm, trong hội thi này cần khuyến khích, động viên các đồng chí giáo viên trẻ đăng ký tham gia. Sau khi tổ chức hội thi giáo viên dạy giỏi ở cấp trường, Ban giám hiệu lựa chọn ra những giáo viên xuất sắc nhất để tiếp tục tham gia hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp huyện, cấp tỉnh. Bên cạnh đó cần có kế hoạch hỗ trợ và bồi dưỡng để họ có hướng phấn đấu đi lên. Tôi nhận thấy hầu hết giáo viên rất ngại đăng ký giáo viên dạy giỏi nhưng tôi đã kết hợp với các đồng chí trong Ban giám hiệu động viên, khuyến khích giáo viên tham gia. Giúp họ thấy được lợi ích của bản thân khi tham gia các cuộc thi đó đồng thời giúp đỡ các giáo viên tham gia dự thi bằng nhiều cách khác nhau như tư vấn khi giáo viên thực hiện bài soạn, dự tiết dạy của giáo viên dạy thử, rút kinh nghiệm thật cụ thể, chi tiết và trao đổi chân tình để giáo viên có bài giảng đạt hiệu quả cao nhất. Bên cạnh đó, tôi còn có kế hoạch giúp đỡ, tạo điều kiện để các đồng chí được bồi dưỡng thêm về chuyên môn như: Dự giờ các tiết dạy của giáo viên giỏi trường bạn, tổ chức các tiết dạy, các chuyên đề ở trường để đồng nghiệp và Ban giám hiệu góp ý. Khi tham gia dự thi các cấp, nhà trường thành lập tổ chuyên môn hỗ trợ cho giáo viên khi tham gia dự thi. Và chứng minh cho giáo viên thấy rõ rằng mỗi lần các đồng chí tham dự thi giáo viên dạy giỏi là các đồng chí lại có cơ hội làm giàu có thêm về kinh nghiệm sư phạm. Để thôi thúc tinh thần học tập và sáng tạo của giáo viên, nhà trường còn tổ chức các hội thi khác như: Hội thi làm đồ dùng dạy học, hội thi viết sáng kiến kinh nghiệm, hội thi an toàn giao thông…… Qua các hội thi giúp giáo viên phát huy tinh thần tự học nâng cao trình độ chuyên môn, rút ra kinh nghiệm và áp dụng trong công tác chăm sóc giáo dục đạt hiệu quả, từ đó giáo viên sẽ hứng thú tham gia tốt các phong trào do nhà trường và ngành phát động. 16
*Biện pháp 8: Xây dựng môi trường tiếng Việt cho trẻ em người dân tộc thiểu số Ngoài việc tiếp tục “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” giúp giáo viên xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch và tổ chức hoạt động giáo dục trong trường mầm non đạt hiệu quả cao và giúp trẻ có tính tích cực, chủ động tham gia các hoạt động, làm việc nhóm giúp cho trẻ có cơ hội trải nghiệm, khám phá, tìm tòi, trao đổi, chia sẻ cũng như trình bày ý kiến của mình. Đặc biệt trẻ biết suy nghĩ vận dụng những gì trẻ đã học vào thực tế cuộc sống và xử lý các tình huống mà trẻ gặp phải. Từ đó giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong giao tiếp, phát huy tính sáng tạo của trẻ khi tham gia các hoạt động, đồng thời phát triển nhân cách cho trẻ một cách toàn diện về cả thể chất lẫn tinh thần. Đặc thù trường tôi là một trường mầm non có nhiều trẻ dân tộc thiểu số và hưởng ứng hội thi “Xây dựng môi trường tiếng Việt cho trẻ em người dân tộc thiểu số” do các cấp phát động vào đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên phối hợp cùng với nhà trường xây dựng môi trường tăng cường Tiếng Việt trong và ngoài lớp nhằm nâng cao nhận thức và năng lực cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng và tổ chức các hoạt động tạo môi trường tăng cường tiếng Việt cho trẻ người dân tộc thiểu số. Ngoài ra còn huy động sự tham gia của cha mẹ trẻ và cộng đồng trong việc xây dựng môi trường và tổ chức các hoạt động tăng cường tiếng Việt cho trẻ dân tộc thiểu số. Và đẩy mạnh việc xây dựng và tổ chức hoạt động tăng cường tiếng Việt cho trẻ học thông qua hoạt động vui chơi, trải nghiệm, góp phần nâng cao khả năng sử dụng tiếng Việt cho trẻ người dân tộc thiểu số. Bảo đảm tất cả trẻ đều được tạo cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau, phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ. *Môi trường trong lớp: 17
Để trẻ có thể tiếp xúc với môi trường chữ viết trong lớp thì ngay từ đầu năm học tôi đã triển khai các tiêu chí xây dựng môi trường tăng cường tiếng Việt cho trẻ em người dân tộc thiểu số đến tất cả cho giáo viên được nắm bắt kịp thời và giáo viên cũng nhận thức được môi trường giáo dục được xây dựng phù hợp với nội dung giáo dục của từng độ tuổi, từng chủ đề phục vụ cho việc thực hiện các mục tiêu, nội dung giáo dục nói chung và nội dung dạy tăng cường tiếng Việt nói riêng ở các lớp. Môi trường của các nhóm, lớp phải tạo cho trẻ có nhiều cơ hội học tập và được hoạt động với môi trường tiếng Việt. Ví dụ : Tôi chỉ đạo cho giáo viên các đồ dùng cá nhân của trẻ, các thiết bị trong lớp đều được dán ký hiệu bằng các chữ cái, các mảng tường có sử dụng đa dạng các kiểu chữ, các chữ cái và chữ số treo hoặc dán trong lớp. Chỉ đạo giáo viên sắp xếp các góc hoạt động trong lớp phải hợp lí, thuận tiện và có đủ không gian cho trẻ hoạt động, các góc yên tĩnh như góc (học tập, nghệ thuật ) phải xa góc động ( góc xây dựng, góc phân vai). Các góc hoặc khu vực hoạt động được bố trí khoa học phù hợp với điều kiện thực tế; đảm bảo các điều kiện về ánh sáng, an toàn, thuận tiện với trẻ. Bên cạnh đó các góc hoặc khu vực hoạt động, thiết bị, đồ dùng, đồ chơi được dán nhãn bằng tiếng Việt (theo mẫu chữ in thường). Khu vực/Góc thư viện được bố trí hợp lý; Hệ thống giá, kệ chắc chắn, an toàn đảm bảo quy định; bàn ghế phù hợp với trẻ; đủ ánh sáng. Khu vực/Góc thư viện có ghế/thảm mềm cho trẻ ngồi đọc sách, trang trí phù hợp, hấp dẫn. Có hệ thống sách tranh, truyện tranh, thẻ chữ cái, thẻ từ, bút chì, sáp màu, đất nặn, giấy, bìa, học liệu phù hợp để hỗ trợ trẻ phát triển ngôn ngữ; sắp xếp hợp lý giúp trẻ dễ sử dụng. Có đài, máy phát thanh, hoặc trang thiết bị để trẻ được nghe các băng/đĩa, chương trình phát thanh, truyền hình tiếng Việt. Có đồ dùng, đồ chơi gần gũi với bản sắc văn hóa và dân tộc của trẻ; vật thật, đồ chơi có nguồn gốc tự nhiên. Có tài liệu sưu tầm liên quan đến văn 18
hóa dân gian của người DTTS và sử dụng trong các hoạt động giáo dục TCTV cho trẻ. Phương tiện dạy học, đồ dùng, đồ chơi được bố trí hợp lý, an toàn. Thường xuyên thay đổi nội dung các góc chơi trong từng chủ đề nhằm tạo sự hứng thú, kích thích trẻ tham hoạt động. Ngoài ra các lớp còn tạo môi trường giao tiếp bằng tiếng Việt tích cực thông qua nhiều hình thức như: Tổ chức lồng ghép tăng cường tiếng Việt cho trẻ vào các buổi học chính, buổi chiều trong tuần và mọi lúc mọi nơi, tổ chức các trò chơi ngôn ngữ, các hoạt động giáo dục khác có tăng cường sự giao lưu, giao tiếp bằng tiếng Việt giữa trẻ với trẻ, giữa tr ẻ với cô và những người xung quanh. Các lớp đã tạo ra môi trường vật chất trong lớp học với đầy đủ các trang thiết bị đồ dùng đồ chơi trong lớp, với các góc chơi phong phú để đáp ứng nhu cầu học tập vui chơi của trẻ. Trước cửa của các lớp là những rèm cửa được trang trí nổi bật lên những chữ cái tiếng việt và trong lớp tất cả các khu vui chơi hay học tâp đều được trang trí kết hợp hình ảnh và chữ cái như tên các góc: Bé làm thợ xây, bé học tập, bé thích vai nào, bé nào khéo tay...ở góc học tập thì nổi bật lên các trò chơi chữ cái cho trẻ phát âm và nhận biết nét chữ như trò chơi “ Ong tìm chữ, xếp hình chữ cái, xếp hột hạt nặn chữ cái...ở góc sản phẩm của bé thì mỗi ô sản phẩm của mỗi trẻ được ký hiệu bằng một chữ cái riêng biệt giúp trẻ ghi nhớ cách phát âm và nét chữ, ngoài ra còn có góc thư viện cũng được trang bị rất nhiều loại phương tiện , đồ chơi như các loại tranh ảnh, sách ,báo có hình ảnh kèm theo chữ. Nối chữ cái, ghép hình chữ cái ...,các đồ dùng như ti vi, cái bàn, cái ghế, cái tủ, tên các đồ chơi: búp bê, ngôi nhà, cái trống, quả cam ....và rất nhiều đồ chơi khác cũng đều có gắn chữ cái kèm theo tên gọi để trẻ được học tập thông qua quá trình vui chơi. *Môi trường ngoài lớp: 19
Cần chú ý thiết kế xây dựng các góc hoạt động cho trẻ ngoài lớp học như góc thiên nhiên, góc vận động.... tận dụng các điều kiện cơ sở vật chất sẵn có của trường, tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương để giao nhiệm vụ cho trẻ, khuyến khích trẻ giao tiếp, tương tác với nhau bằng tiếng Việt. Ví dụ : Xây dựng góc thiên nhiên cho trẻ được chơi với cát, nước, chăm sóc cây..... để cho trẻ được chơi theo nhóm và khuyến khích trẻ giao tiếp với nhau bằng tiếng Việt trong quá trình trẻ chơi. Bên cạnh đó nhà trường đã tạo ra được hệ thống chữ viết, ký hiệu phù hợp ở mọi nơi (tường bao,vườn trường, các góc chơi ngoài trời, nhà vệ sinh, lối thoát hiểm…). Bước vào trường khung cảnh đầu tiên mà chúng tôi tạo ra là những hình ảnh sinh động đẹp mắt gần gũi với trẻ kết hợp với những chữ cái trong hệ thống chữ cái tiếng việt. Ví dụ như những hàng cây xanh ngoài sân trường đều có những tên gọi được ghi trên bảng và kết hợp những chữ cái trên thân cây, tiếp theo trong quá trình tham quan dạo chơi ngoài trời trẻ sẽ được bước đi trên những bông hoa có hình ảnh chữ cái và chữ số hay được chơi với nhưng đồ chơi được làm từ những lốp xe thành những con vật như con hưu, con ngựa, chiếc đồng hồ... có in chữ cái trên thân con vật và đồ vật. Qua đó trẻ sẽ ghi nhớ và phát âm những chữ cái mà mình nhìn thấy. Tiếp theo là dọc theo các bức tường cũng được vẽ những hình ảnh sinh động , hấp dẫn giúp trẻ được nhìn, gọi tên các sự vật, hình ảnh mà trẻ biết như: rừng xanh với đàn voi, những con vật gần gũi như con gấu trúc , con nai, con con ong, xe đạp. em bé, đoàn tàu.. hành lang của các lớp cũng được vẽ những hình ảnh sinh động, đẹp mắt về các chủ đề trong chương trình trẻ học như: những con vật, những loại hoa, phương tiện giáo thông, các loại rau củ...kèm theo là chữ cái tên gọi của hình ảnh đó bằng những chữ cái in thường mà trẻ học hằng ngày. 20