zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Báo xấu

6
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản" được hoàn thành với các biện pháp như: Dạy trẻ biết cách tự chăm sóc và bảo vệ bản thân; Dạy trẻ kỹ năng sống qua các hoạt động; Dạy cho trẻ các kỹ năng tự tin khi tham gia hoạt động.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản

Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản ĐẶT VẤN ĐỀ Vào đầu thập kỷ 90 các tổ chức của Liên Hiệp Quốc như tổ chức Y tế thế giới, Quỹ cứu trợ nhi đồng, Tổ chức giáo dục văn hóa và khoa học và các nhà giáo dục thế giới đã cùng nhau tìm ra cách giáo dục để tạo cho trẻ năng lực tâm lý xã hội, nhằm ứng phó với những yêu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày, đó là kỹ năng sống. Xã hội hiện nay đã và đang làm thay đổi cuộc sống của con người, nhiều vấn đề phức tạp liên tục nảy sinh. Bên cạnh những tác động tích cực, còn có những tác động tiêu cực, gây nguy hại cho con người, đặc biệt là trẻ em. Nếu mỗi người trong đó có trẻ em không có những kiến thức cần thiết để biết lựa chọn những giá trị sống tích cực, không có những năng lực để ứng phó, để vượt qua những thách thức mà hành động theo cảm tính thì rất dễ gặp trở ngại, rủi ro trong cuộc sống. Do đó, việc hình thành kỹ năng sống cho mọi người nói chung và trẻ em nói riêng đang trở thành nhiệm vụ quan trọng mà chúng ta cần phải bàn đến. Giáo dục kỹ năng sống nhằm giúp trẻ phát triển hài hòa, toàn diện về nhân cách. Cung cấp cho mỗi trẻ những kiến thức cần thiết về kỹ năng sống để các em sống lành mạnh, giúp các em hiểu và biết cách ứng phó trước nhiều tình huống, học cách giao tiếp, ứng xử với mọi người, giải quyết mâu thuẫn trong mối quan hệ và thể hiện bản thân một cách tích cực. Trẻ từ 2 tuổi đã bắt đầu tiếp thu từ môi trường sống xung quanh như giọng nói của người lớn khi trò chuyện với trẻ, cách thức tiếp xúc với trẻ... tất cả đều tác động đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy việc hình thành và phát triển kỹ năng sống cần được tiến hành ngay từ bậc học ở mầm non. Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non ngày càng trở nên thiết yếu nhằm góp phần đào tạo " con người mới " với đầy đủ các mặt: " đức, trí, thể, mỹ ". Ngạn ngữ có câu "Gieo hành vi, gặt thói quen – Gieo thói quen, gặt tính cách ". Giáo dục kỹ năng sống có thể bắt đầu từ lứa tuổi mầm non, bởi vì lứa tuổi này đã hình thành những hành vi cá nhân, tính cách, nhân cách. Trẻ có kiến thức về kỹ năng sống thì trẻ sẽ biết mình phải giao tiếp với ông bà, bố mẹ như thế nào, biết cách bảo vệ mình trước người lạ ra sao, biết cách phối hợp với các bạn chơi như thế nào cho đúng… Bản thân tôi là một giáo viên trẻ. Tôi nhận thấy rằng đối với trẻ 3-4 tuổi việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ rất cần thiết vì trẻ bắt đầu nhận thức được thế nào là đúng, thế nào là sai, điều gì cần làm và điều gì không được làm…Giáo 1
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản dục kỹ năng sống cho trẻ là giúp trẻ biết cách chăm sóc và bảo vệ bản thân mình, tạo sự tự tin cho trẻ giúp trẻ thích nghi được với môi trường xung quanh, không những thế còn giúp cho trẻ biết cách giao tiếp và ứng xử trong cuộc sống hàng ngày, trẻ biết cách phối hợp với các bạn chơi trong nhóm. Bác Hồ đã từng căn dặn: “...làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ. Muốn làm thế thì trước hết phải yêu trẻ. Các cháu nhỏ hay quấy, phải bền bỉ, chịu khó mới nuôi dạy được các cháu. Dạy trẻ như trồng cây non. Trồng cây non được tốt thì sau này cây lên tốt. Dạy trẻ nhỏ tốt thì sau này cháu trở thành người tốt”. Xuất phát từ nhận thức ấy tuân theo lời căn dặn của Người. Hiện nay trẻ em, những thế hệ mầm non đang rất được quan tâm vì các em là - “mầm nhân tài”, “mầm trí tuệ” của đất nước. Do đó người giáo viên mầm non không chỉ chú trọng đến nội dung chăm sóc mà cần chú trọng đến cả phương pháp dạy học và giáo dục trẻ. Ngành Giáo dục nói chung, Giáo dục Mầm non nói riêng đang đặt ra nhiều thách thức, tình trạng trẻ em vô tư, thờ ơ, lãnh cảm, chưa có cách xử lý phù hợp với những tình huống diễn ra hằng ngày như: thưa – gởi, cảm ơn – xin lỗi, thăm hỏi, giúp đỡ,…hay những hành vi gây hại với môi trường: hái hoa, bẻ cành, dẫm lên thảm cỏ, không thích chăm sóc cây cối xung quanh,…hoặc việc làm gây hại đến chính bản thân trẻ: xem ti vi khoảng cách gần, ngủ không đúng giờ,…là nỗi trăn trở của người giáo viên trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.Theo thống kê của nhà nghiên cứu thì tình trạng trẻ em mắc bệnh “trầm cảm”ngày càng gia tăng, việc dạy cho trẻ có những hành vi, thái độ đúng đắn, phù hợp với sự phát triển của xã hội là một nhu cầu cấp bách, hay nói đúng hơn là việc rèn luyện, giáo dục cho trẻ có được “kỹ năng sống”. Vậy làm thế nào để giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 3-4 tuổi có hiệu quả và giúp trẻ phát triển một cách toàn diện nhất về mọi mặt, đó là câu hỏi luôn đặt ra cho tôi. Chính những lý do trên tôi đã nghiên cứu và lựa chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm cho mình: " Một số biện pháp dạy trẻ 3-4 tuổi những kỹ năng sống cơ bản " 2
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận. Giáo dục kỹ năng sống là một phần quan trọng trong chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non. Hiện nay, việc đưa giáo dục kỹ năng sống vào nhà trường, nhất là từ bậc học mầm non đã được thực hiện ở hầu hết các nước trên thế giới và mỗi nước có một phương thức giáo dục khác nhau. Tại Việt Nam thì việc đưa giáo dục kỹ năng sống vào lứa tuổi mầm non cũng được chú trọng vào các năm gần đây. Theo WHO (1993) “ Năng lực tâm lý xã hội là khả năng ứng phó có hiệu quả với những yêu cầu và thách thức của cuộc sống. Đó cũng là khả năng của một cá nhân để duy trì một trạng thái khoẻ mạnh về mặt tinh thần, biểu hiện qua hành vi phù hợp và tích cực khi tương tác với người khác, với văn hoá và môi trường xung quanh. Năng lực tâm lý xã hội có vai trò quan trọng trong việc phát triển sức khoẻ theo nghĩa rộng nhất về mặt thể chất, tinh thần và xã hội. Kỹ năng sống là khả năng thể hiện, thực thi năng lực tâm lý xã hội này”. TS Nguyễn Thu Cúc, chuyên gia tư vấn của ABS Training cho biết: "kỹ năng sống không phải là những gì quá cao siêu, phức tạp". Trong thời đại mới, ngoài kiến thức, mỗi chúng ta và nhất là trẻ em rất cần trang bị những kỹ năng sống để ngày càng hoàn thiện bản thân sao cho phù hợp với sự phát triển của xã hội. Vì vậy, việc Bộ GDĐT đưa kỹ năng sống lồng ghép vào chương trình dạy học là rất quan trọng và cần thiết, mặc dù việc này không phải là dễ đối với lứa tuổi mầm non. Chuyên gia tâm lý người Nga đã nói " Nếu trẻ sống với sự phê bình thì trẻ sẽ học cách chỉ trích", do đó những điều như trên là tối kỵ trong việc giáo dục nói chung và giáo dục kỹ năng sống cho trẻ nói riêng. Lên cao hơn nữa, các em cần phải được trang bị những kỹ năng để sống chung và ứng phó, xử lý những vấn đề nảy sinh trong cuộc sống hàng ngày. Vậy một số “Kỹ năng sống” cần thiết đối với trẻ 3-4 tuổi đó là: + Trẻ biết cách chăm sóc và bảo vệ bản thân: Trẻ biết tự xúc cơm, tự mặc quần áo, tự biết chăm lo nhu cầu vệ sinh cá nhân, biết giữ gìn vệ sinh thân thể luôn sạch để phòng chống các loại bệnh. + Tạo sự tự tin cho trẻ: Đây là kỹ năng mà giáo viên cần chú tâm để giúp trẻ có sự tự tin vào chính mình. Nghĩa là giúp trẻ cảm nhận được mình là ai, cả 3
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản về trong cá nhân và trong mối quan hệ với người khác. Kỹ năng sống này luôn giúp trẻ cảm thấy tự tin trong mọi tình huống. + Tạo cho trẻ môi trường giao tiếp: Đây là một trong những kỹ năng quan trọng nhằm liên kết các kỹ năng sống cơ bản khác. Trẻ cần biết thể hiện bản thân và diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu. Trẻ cần cảm nhận được vị trí, kiến thức của mình trong thế giới xung quanh. + Luôn gây sự tò mò cho trẻ: Trẻ con học bằng chơi, chơi mà học cho nên lứa tuổi này trẻ rất thích được khám phá thế giới xung quanh và tò mò muốn tìm hiểu mọi thứ. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng các tư liệu và các hoạt động mang tính chất khác lạ, thường khêu gợi trí não nhiều hơn là những thứ cụ thể dễ đoán trước được. + Trẻ biết cách hợp tác trong các hoạt động: Bằng các trò chơi, câu chuyện bài hát, giáo viên giúp trẻ học cách cùng làm, cùng chơi với bạn bè. Đây là một đức tính cần thiết đối với trẻ ở lứa tuổi này. Khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm thông và chia sẻ với bạn. II. Cơ sở thực tiễn: Giáo dục mầm non được coi là “ Giai đoan quan trọng đặt nền tảng hình thành nhân cách ban đầu của con người, chuẩn bị tiềm năng để có thể học tập tốt ở trường phổ thông và bước vào cuộc sống.” Trong đó, ngoài những kiến thức thì việc rèn kỹ năng sống cho trẻ là vô cùng quan trọng. Ngay từ nhỏ trẻ được giáo dục và rèn luyện các kỹ năng sống như: tự tin trong giao tiếp, kỹ năng giải quyết các vấn đề, kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng hợp tác chia sẻ….đây là giai đoan trẻ được học, tiếp thu, lĩnh hội những giá trị sống để hình thành và phát triển nhân cách.Do đó việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ để trẻ có những nhận thức đúng và có những hành vi ứng xủ phù hợp ngay từ độ tuổi mầm non là việc làm rất cần thiết để trẻ tự tin và biết tự khẳng định mình trong cuộc sống. 1. Đặc điểm tình hình chung Là trường mầm non đạt chuẩn quốc gia của huyện. Trường được công nhận là trường chuẩn quốc gia năm 2011, nhiều năm liên tục là trường tiến tiến xuất sắc, chi bộ trong sạch vững manh. Năm học 2022-2023, Ban giám hiệu nhà trường phân công tôi cùng 1 giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo bé với 29 học sinh. 4
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản 2. Thuận lợi: Lớp học sạch sẽ, thoáng mát, lớp được lắp sàn gỗ với hệ thống điều hòa hai chiều, bình nóng lạnh, đầy đủ điều kiện cho các hoạt động của trẻ. - Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm và đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất để cho giáo viên hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. - Đa số trẻ là con nhà cán bộ, công nhân nên có nề nếp thói quen tốt, biết lễ phép với người lớn. - 90% học sinh đều học qua lớp nhà trẻ 24-36 tháng tuổi cho nên trẻ cũng có nề nếp - Lớp được biên chế 2 giáo viên, các cô có lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Nắm vững phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. - Độ tuổi của trẻ đến lớp tương đối đồng đều. Được sự ủng hộ, tin tưởng của phụ huynh trong việc tạo điều kiện cho trẻ tới trường để trẻ được tham gia vào đầy đủ các hoạt động thường xuyên. 3. Khó khăn: - Một số trẻ quá hiếu động, nghịch ngợm cho nên cũng gây ảnh hưởng tới các bạn khác trong lớp khi tham gia các hoạt động. - 40% trẻ con trong lớp còn nhút nhát chưa tự tin khi giao tiếp với cô và các bạn. - Nhiều gia đình do ít con cho nên chiều chuộng và dẫn đến trẻ ngại hoạt động mà luôn có tính ỷ lại vào người khác. - 30% Trẻ chưa biết cách tự chăm sóc bản thân mình cho tốt Từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá đúng khả năng của trẻ để có phương hướng phấn đấu đạt được kết quả cao trong giảng dạy, ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá xếp loại trẻ ở các câu hỏi, bài tập theo 4 mức độ: 1. Kỹ năng tự phục vụ. 2 Kỹ năng giao tiếp. 3. Kỹ năng chia sẻ hợp tác. 4. Kỹ năng an toàn 5
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Số trẻ thực hiện được yêu cầu của bài tập được xếp loại chung như sau: Xếp loại Tốt Khá Đạt Chưa đạt Nội dung Số Số Số Số % % % % trẻ trẻ trẻ trẻ Kỹ năng tự phục vụ 8 28 10 34 8 28 3 10 Kỹ năng giao tiếp 8 28 11 38 8 28 2 7 Khả năng an toàn 10 34 12 41 6 21 1 3 Kỹ năng chia sẻ hợp tác 7 24 8 28 10 34 4 14 Qua đó tôi thấy kỹ năng của trẻ còn rất kém, với kết quả trên bản thân tôi thấy cần phải tìm ra các biện pháp để giúp trẻ nâng cao kỹ năng sống để từ đó nâng dần kết quả học tập của trẻ. III. CÁC BIỆN PHÁP 1. Biện pháp 1: Dạy trẻ biết cách tự chăm sóc và bảo vệ bản thân: Căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ta thấy rằng: "Đừng bao giờ làm cho trẻ những việc mà trẻ có thể tự làm được", vì nếu như ta làm hộ trẻ hết tất cả mọi việc ngay cả những việc trẻ tự làm được thì sẽ tạo cho trẻ một thói quen rất xấu, đó là trẻ chỉ biết sống phụ thuộc vào người khác. Trong xã hội hiện nay thì chúng ta càng cần phải dạy cho trẻ biết cách tự chăm sóc, phục vụ bản thân mình, đó là những kỹ năng tối thiểu cơ bản của mỗi cá nhân trẻ và giúp trẻ ngày một hoàn thiện mình hơn nữa. Ta cần hiểu "Kỹ năng tự chăm sóc bảo vệ bản thân " đó là chúng ta cần hình thành cho trẻ tính tự lập để giúp trẻ có khả năng tự làm các công việc trẻ làm được mà không cần đến sự giúp đỡ của người lớn. Không những thế còn rèn cho trẻ biết cách chăm sóc bản thân cũng giúp cho trẻ giữ gìn sức khỏe và phòng chống một số bệnh cho chính bản thân trẻ. Đầu năm, học sinh lớp tôi còn rất nhiều trẻ chưa có kỹ năng tự phục vụ bản thân như: chưa biết cách thay quần áo, chưa biết cách gấp quần áo và còn để đồ dùng không đúng theo quy định, còn có một số trẻ thì xúc cơm và cầm bút bằng tay trái, thậm trí trẻ bị sổ mũi thì ngay lập tức trẻ lấy tay quệt ngang mặt chứ không cần nghĩ phải làm gì. Là một giáo viên điều đầu tiên là tôi cần tập cho trẻ những kỹ năng nhỏ nhất giúp trẻ biết cách chăm sóc và giữ gìn sức khỏe cho chính mình. Thời gian trẻ ở trường là đa phần cho nên trẻ cần phải học cách 6
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản chăm sóc bản thân mình và ai sẽ là người dạy trẻ những kỹ năng đó, không ai khác ngoài cô giáo của trẻ và để trẻ có được kỹ năng đó thì chúng ta phải thường xuyên cho trẻ thực hiện. - Để giúp trẻ biết cách phòng chống các loại bệnh cho bản thân thì trước tiên trẻ phải phân biệt được các dồ dùng cá nhân của trẻ như: khăn mặt, cốc uống nước, sách vở, ngăn tủ đồ dùng cá nhân. Khi trẻ đã nhận biết được đâu là đồ dùng của mình thì trẻ sẽ chỉ lấy đúng đồ dùng của mình để dùng chứ không dùng chung với các bạn khác, đây là một thói quen rất tốt cho chính trẻ. Đây là kỹ năng cơ bản nhất mà trẻ phải ghi nhớ và thực hiện được, để thực hiện được kỹ năng này thì giáo viên cần cho trẻ thực hiện hàng ngày và nó cũng nằm trong chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ ở trường mầm non. - Khi uống nước tất cả trẻ phải biết lấy đúng ký hiệu cốc của mình để uống và khi lau mặt tất cả trẻ phải biết lấy đúng ký hiệu khăn của mình để lau. Đây là một kỹ năng không thể thiếu trong nhà trường cũng như trong gia đình và đó cũng chính là cách giúp trẻ biết chăm sóc sức khỏe cho chính trẻ. Trẻ lấy đúng kí hiệu cốc uống nước 7
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ mầm non đến trường phải thực hiện theo đúng chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ, một ngày của trẻ bao gồm những công việc gì mà trẻ phải tự làm như: trẻ phải biết tự mình rửa tay trước khi ăn cơm và sau khi đi vệ sinh, phải biết xúc cơm như thế nào cho đúng, biết lấy khăn lau miệng…Đây là công việc trẻ phải tự làm chứ không thể nhờ ai làm hộ mình được và đó là kỹ năng không thể thiếu trong mỗi trẻ vì nó còn giúp trẻ hình thành hành vi và thói quen tốt cho trẻ sau này. Trước giờ ăn cơm tôi tập thói quen cho trẻ rửa tay bằng xà phòng và khi ăn cơm không được nói chuyện, ăn xong phải biết lấy cốc của mình xúc miệng nước muối và lau mặt, đi vệ sinh… Thói quen này chỉ hình thành ở mỗi cá nhân trẻ khi chúng ta cho trẻ hàng ngày được thực hiện, nếu ta cắt bớt công đoạn đi thì chính là giáo viên đã không truyền thụ được hết các kỹ năng cơ bản giúp trẻ chăm sóc tốt bản thân mình. Trẻ rửa tay trước khi ăn 2. Biện pháp 2: Dạy trẻ kỹ năng sống qua các hoạt động : Dạy trẻ kỹ năng sống như thế nào là một vấn đề đặt ra cho tôi và tôi đã tích hợp rèn luyện giáo dục kỹ năng sống thông qua một số biện pháp sau: a. Hình thành thói quen tốt trong giờ đón trả trẻ: Tôi sử dụng phương pháp thực hành, trải nghiệm, hình thức nêu gương đánh giá để trẻ thấy và thực hiện tốt hơn. Cụ thể ngay từ đầu năm tôi đã tập cho trẻ ý thức tự cất đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp lúc vào lớp cũng như lúc ra về. Và tôi phân 8
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản công tổ trưởng sẽ kiểm tra xem bạn nào thực hiện chưa đạt, cuối ngày tôi sẽ đánh giá và nêu gương bạn thực hiện tốt, đồng thời cũng khích lệ động viên cá nhân có cố gắng. Sau đó tôi có thể đưa ra hình thức khen thưởng khác (cắm cờ, kẹo, tặng quà, ..) để trẻ thực hiện tốt hơn. Từ đó việc cất đồ dùng không còn là“hànhđộng” mà trở thành “ý thức”, trẻ tự thực hiện không cần phải đợi nhắc nhở hay kiểm tra. b. Hình thành kỹ năng sống thông qua hoạt động ngoài trời: Hoạt động ngoài trời là cũng là một hoạt động mà ở đó có thể lồng ghép tích hợp nhiều kỹ năng sống cần thiết. Ví dụ “nhìn ngắm hoa đẹp” trẻ thể hiện cảm xúc vui vẻ, thoải mái, từ đó trẻ yêu thích cái đẹp, không được hái hoa vì hoa làm đẹp cho thiên nhiên. Hoặc sử dụng tình huống để trẻ giải quyết “đang đi dạo chơi cùng trẻ thì giáo viên bị ngã”, lúc này giáo viên sẽ dựa vào cách giảiquyết của trẻ mà rèn cho trẻ “kỹ năng giúp đỡ chia sẻ”, phải biết đỡ bạn bị ngã,không những vậy mà khi đi bất cứ đâu nếu có gặp người lớn tuổi, em nhỏ, người tàn tật thì giúp đỡ, cảm thông với hoàn cảnh của họ. Trong chủ đề “nước- hiện tượng tự nhiên”, Tôi cho trẻ dạo chơi sân trường, tận dụng tình huống “cơn gió làm lá cây rơi xuống sân”, sân trường không còn sạch đẹp, vậy làm thế nào để sân trường sạch đẹp ? (nhặt lá cây rơi, nhặt rác bỏ vào thùng rác)…Hình thành được kỹ năng ứng xử văn minh cho trẻ, không những ở trường mà trẻ sẽ thực hiện việc giữ vệ sinh ở nhà, ở lớp, ở nơi công cộng, trên xe buýt,… c. Hình thành kỹ năng sống thông qua hoạt động học: Dạy trẻ kinh nghiệm sống, nhân cách tốt đẹp qua những câu chuyện, bài thơ, tục ngữ, ca dao, đồng dao, bài hát,…. Được nghe kể chuyện là điều trẻ rất thích, do đó giáo viên lựa chọn câu chuyện phù hợp để lồng ghép giáo dục. Chẳng hạn chủ đề Bản thân, với câu chuyện “Giấc mơ kì lạ” có nội dung giáo dục “ăn uống đầy đủ để các giác quan hoạt động”, khi đó cô chuyển tải những thông điệp quý báu “kỹ năng tự nhận thức bản thân”, hãy biết giữ gìn và bảo vệ chính cơ thể mình. Đối với các hoạt động khác diễn ra trong hoạt động học cũng vậy, giáo viên lựa chọn nội dung phù hợp, kết hợp với phương pháp dùng lời, trẻ được nghe, được đọc cùng với sự giảng giải của cô, trẻ sẽ thấm nhuần ý nghĩa của cuộc sống xung quanh, từ đó tích lũy cho mình những bài học kinh nghiệm. nhân vật để giáo dục trẻ phải biết yêu thương và giúp đỡ bạn khi gặp khó khăn. 9
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ nghe cô kể chuyện d. Kỹ năng sống trong hoạt động vui chơi: Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo, trẻ 4 tuổi càng hứng thú và tích cực hơn bởi đáp ứng được nhu cầu. Trẻ được chơi với đồ vật, được trải nghiệm thực tế, là cơ sở vững chắc để hình thành và phát triển, rèn luyện và giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Trong chủ đề “nghề nghiệp” ở góc phân vai có trò chơi “bác sĩ”, bác sĩ khám bệnh cho bệnh nhân với thái độ vui vẻ, niềm nở, y tá cấp phát thuốc và dặn bệnh nhân uống thuốc đúng giờ, bệnh nhân bốc số thứ tự và ngồi chờ khám theo lượt,lúc này cô giáo giả bộ đóng vai bà lão đi khám bệnh, bà lão đi sau cùng nhưng được cô y tá dẫn đi khám trước, tình huống xảy ra là các bệnh nhân kia không đồng ý, bác sĩ mới ra giải thích: bệnh nhân vui lòng đợi , ưu tiên cho người già và trẻ nhỏ. Có thể nói trẻ đóng vai bác sĩ đã có kinh nghiệm sống rất tốt và và trẻ đã áp dụng ngay trong quá trình chơi, kỹ năng giao tiếp và ứng xử văn minh được thể hiện. Ở chủ đề “Giao thông” có góc chơi “ba chở con đi học bằng xe honda”, yêu cầu trẻ phải đội mũ bảo hiểm, cô dạy trẻ cách đội, cách gài dây, thao tác lặp đi lặp lại 2- 3 lần, từ đó hình thành kỹ năng an toàn và rèn luyện một cách tự nhiên. Đối với chủ đề “Gia đình” dạy trẻ kỹ năng chia sẻ, thể hiện sự quan tâm lẫn nhau giữa các thành viên trong gia đình, ví dụ như: gọi điện thoại hỏi thăm, chăm sóc ông bà, gia đình cùng nhau đi du lịch, thăm hỏi lẫn nhau lúc ốm đau... Hoạt động vui chơi diễn ra trong thời gian tương đối dài (40 phút), có rất nhiều tình huống xảy ra, giáo viên cần bao quát và kịp thời can thiệp để điều chỉnh hành vi, giúp trẻ có thói quen tốt, biết được cái nào nên làm, cái nào không nên làm. Lâu dần những thói quen tốt, những hành vi đẹp sẽ được tích lũy và trở thành kỹ năng sống đối với trẻ. 10
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ đóng vai bác sỹ e) Dạy trẻ kỹ năng sống khi ăn, khi ngủ, khi vệ sinh: Trong giờ ăn, ngủ, vệ sinh kỹ năng tự phục vụ được rèn luyện, được giáo dục thường xuyên nhất. Chẳng hạn trẻ biết trước khi ăn là phải rửa tay, tự lấy ghế vào bàn ăn cách mời trước khi ăn, ngồi ngay ngắn, lưng thẳng cầm thìa xúc ăn không làm rơi vãi thức ăn, ăn xong phải xúc miệng nước muối, thay quần áo, xếp quần áo gọn gàng, tự lấy gối của mình để ngủ, ngủ dậy tự cất đồ dùng. Cứ như thế ngày này qua ngày khác, trẻ tự thực hiện mà không cần giáo viên phải nhắc nhở. Kỹ năng sống ấy không được trẻ thực hiện ở trường mà còn thực hiện ở nhà, hay ở bất cứ đâu khi trẻ đi đến. 11
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ tự xúc cơm ăn 12
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ tự cất gối đúng nơi quy định f) Sử dụng các tình huống có vấn đề để hình thành một số kỹ năng sống cần thiết: Một trong những kỹ năng cần hình thành, thì kỹ năng an toàn, tựbảo vệ là một trong những số đó, giúp trẻ có khả năng biết từ chối, xử lý những tình huống khi thấy không an toàn. Tôi tự đặt ra một số tình huống để trẻ tự giải quyết vấn đề, và những tình huống khác, có liên quan cũng được áp dụng trong suốt quá trình chăm sóc trẻ. Ví dụ: Cô kể cho trẻ nghe câu chuyện: Bạn An được mẹ hứa đón về sớm, nhưng mẹ bận họp đột xuất, chờ mãi mà không thấy mẹ. An đi ra cổng để đón mẹ, bỗng có một người phụ nữ cho bạn An kẹo và nói “Hôm nay mẹ bận không đón con được, mẹ nhờ cô chở con về, con ngoan ăn kẹo đi rồi lên xe cô chở con về”. Tôi dừng lại và hỏi trẻ : bạn An có về với người phụ nữ đó không? Nếu con là bạn An con sẽ xử trí như thế nào ? Cho trẻ thảo luận và đưa ra câu trả lời. Sau đó cô kể tiếp: Bạn An không chịu lên xe, nói là đợi mẹ đón, bạn An đi trở vào lớp, người phụ nữ nắm lấy áo bạn An, bạn An đã kêu lên thật to “cứu con với, có người định bắt con”, chú bảo vệ chạy tới…… Qua câu chuyện tôi rèn cho trẻ biết “không đi theo người lạ dù người lạ có cho bất cứ gì”. 3. Biện pháp 3: Dạy cho trẻ các kỹ năng tự tin khi tham gia hoạt động: 13
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Tự tin là hoàn toàn tin tưởng vào bản thân mình. Một người thầy đã từng nói với chúng ta: "Một người làm chủ và một người không làm chủ thường khác nhau ở chỗ họ có hay không có ý chí và lòng tự tin". Vậy thì cha mẹ cũng như các cô có thể giúp trẻ gây dựng sự tự tin bằng cách tạo cho chúng thật nhiều cơ hội để rèn luyện và thành thục các kỹ năng sống mới. Hãy tỏ ra thích thú và vui mừng mỗi khi trẻ thể hiện cho mình thấy trẻ đã tạo thành một kỹ năng mới và khen ngợi trẻ khi trẻ đạt được mục tiêu mình đề ra. Trẻ con không phải trẻ nào cũng có sự tự tin luôn mà còn rất nhiều trẻ nhút nhát, sợ mình làm không được việc cô giao và sợ bị cô mắng, sợ các bạn cười chê cho nên dẫn đến việc trẻ không dám làm, dám nói và dám phát biểu. Nói vậy thì tạo sự tự tin cho cá nhân trẻ là rất cần thiết vì trẻ có tự tin trẻ mới làm tốt tất cả mọi việc và tự tin còn giúp cho trẻ mạnh dạn hơn trong giao tiếp cũng như mọi hoạt động sau này. Trẻ con mầm non rất muốn chứng minh cho cô và các bạn thấy khả năng học tập của mình vì đơn giản trẻ muốn được cô và các bạn khen ngợi. Vậy thì ta cần tạo cho trẻ nhiều cơ hội để trẻ tự làm việc của mình. Đối với trẻ có những câu nói có thể chúng ta không để ý nhưng với trẻ đó lại là một câu động lực giúp trẻ tự tin hơn và giúp trẻ làm tốt công việc đó. Khi trẻ mặc áo có thể trẻ còn lúng túng chưa biết cách mặc như thế nào cho đúng thì cô không lên vội giúp trẻ mà hãy nói với trẻ: "Con có thể tự làm lấy được mà " câu nói này là một sự khích lệ động viên trẻ để trẻ có thể tự tin vào bản thân mình là làm được việc này mà không cần ai giúp đỡ. Sau khi trẻ làm tốt được công việc đó thì cô giáo không thể thiếu câu khen ngợi trẻ để trẻ cảm thấy mình đã làm được điều đó và trẻ sẽ tự tin hơn trong các lần sau. Trong các hoạt động trẻ rất muốn chứng minh cho mọi người thấy khả năng của mình, và nắm bắt được nhu cầu này cho nên tôi đã cho trẻ tự thể hiện sự tự tin của mình thông qua các hoạt động trong ngày: trẻ được vẽ tranh sáng tạo, in tranh, trẻ chơi … 14
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ tự tin khi tham gia hoạt động ngoài trời Trẻ hào hứng chụp ảnh chúc mừng sinh nhật bạn 15
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Trẻ tự tin tham gia biểu diễn văn nghệ Trẻ tự tin làm bài theo yêu cầu của cô 4. Biện pháp 4: Tuyên truyền các bậc cha mẹ cách dạy trẻ kỹ năng sống trong gia đình - Thường xuyên liên hệ với phụ huynh để kịp thời nắm tình hình của trẻ, trao đổi với phụ huynh những nội dung và biện chăm sóc giáo dục trẻ tại nhà, bàn bạc cách giải quyết những khó khăn gặp phải. - Tuyên truyền để cha mẹ trẻ không nên bực bội khi trẻ về đến nhà hoặc cho rằng trẻ chỉ biết chơi suốt ngày. Cha mẹ cần có niềm tin với sự hướng dẫn của giáo viên và năng khiếu tò mò bẩm sinh của trẻ, trẻ có thể lĩnh hội kinh nghiệm nhằm giải quyết các vấn đề quan trọng, đọc, làm toán, thử nghiệm một số kỹ năng khoa học khi chơi với nhau. 16
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản - Cha mẹ trẻ cần phối hợp với giáo viên một cách chặt chẽ và hợp lý bằng việc tham gia tình nguyện vào quá trình giáo dục trong nhà trường. Cha mẹ nên tham gia vào các buổi trao đổi với giáo viên, tham gia các buổi họp của nhà trường để nắm bắt được tình hình để cùng với nhà trường giáo dục trẻ một cách toàn diện hơn. - Cần giáo dục để trẻ cảm thấy thoải mái tự tin trong mọi tình huống của cuộc sống. Nếu cha mẹ muốn giáo dục trẻ biết tự giữ kỷ luật, trước hết cần đánh thức sự tự ý thức của trẻ, cố gắng khơi gợi để trẻ luôn nghĩ về bản thân mình một cách tích cực và đừng bao giờ phá vở suy nghĩ tích cực về bản thân trẻ. - Trong gia đình, việc dạy trẻ những nghi thức văn hóa trong ăn uống rất cần thiết. Để trẻ có được những kỹ xảo, thói quen sử dụng đồ dùng một cách chính xác thuần thục và khéo léo, không chỉ đòi hỏi trẻ phải thường xuyên luyện tập, mà còn phải đáp ứng được những nhu cầu của trẻ, đó là cung cấp cho trẻ những mẫu hành vi văn hóa, những hành vi đúng, đẹp, văn minh của chính cha mẹ và những người xung quanh trẻ. - Trước hết, người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng với trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ. 17
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Cô giáo trao đổi cùng phụ huynh IV. Kết quả đạt được Sau gần một năm thực hiện các biện pháp trên cùng với sự ủng hộ và giúp đỡ nhiệt tình của nhà trường, các đồng nghiệp và học sinh lớp tôi thì đạt được kết quả như sau: - 100% Trẻ có thói quen lao động tự phục vụ bản thân, biết chăm sóc chính mình như: biết giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ, biết xúc cơm và cầm bút bằng tay phải, ăn xong biết lấy đúng khăn lau miệng, biết lấy đúng cốc khi uống nước, biết cách thay quần áo và gấp quần áo… - 95% Trẻ mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp với cô, các bạn và mọi người xung quanh trẻ. Trẻ đã biết cách giao tiếp như thế nào cho đúng và điều gì không được làm, được nói lúc giao tiếp. - Trẻ luôn chủ động, hào hứng tham gia cùng các bạn trong nhóm chơi và trẻ hiểu được vì sao trẻ phải kết hợp với các bạn trong nhóm chơi. - Thông qua các trò chơi trẻ đã học được rất nhiều kỹ năng cho trẻ sau này 18
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản Sau khi tiến hành khảo sát và thử nghiệm tại nhóm lớp tôi nhận thấy rằng các cháu ở lớp đã có nhiều kỹ năng tôi về ngôn ngữ phát triển rất tốt, mạnh dạn và tự tin hơn trong giao tiếp. Xếp Tốt Khá Đạt Không đạt loại Đầu Cuối Đầu Cuối Đầu Cuối Đầu Cuối Nội dung năm năm năm năm năm năm năm năm Kỹ năng tự 24 55 24 55 19 4 33 0 phục vụ Kỹ năng 19 60 28,5 65 24 7 28,5 0 giao tiếp Khả năng 24 50 28,5 55 24 4 24 0 an toàn Kỹ năng chia sẻ hợp 17 45 19 50 28,5 5 35,5 0 tác 19
Một số biện pháp dạy trẻ 3 – 4 tuổi những kĩ năng sống cơ bản KẾT THÚC VẤN ĐỀ 1. Kết luận: Kỹ năng sống là gì? Có nhiều người cho nó là một cái gì đó trừu tượng và mới mẻ nhưng thực chất trong cuộc sống hàng ngày khi trẻ ở nhà hay ở trường trẻ đều được rèn luyện " Kỹ năng sống " cơ bản. Để dạy trẻ kỹ năng sống, chính là người lớn hãy chứng tỏ mình là người sống có kỹ năng và hình thành kỹ năng sống cho trẻ thông qua mọi hoạt động. Kỹ năng sống bắt đầu từ việc nhỏ nhất, gần gũi với cuộc sống hàng ngày của trẻ và tạo dần cho trẻ các thói quen tốt. Đứa trẻ thích nghi được kỹ năng sống nhanh hay chậm, hình thành được lâu dài hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ trẻ được thực hiện các kỹ năng sống đó. 2. Bài học kinh nghiệm - Người lớn phải là tấm gương soi cho trẻ và luôn tôn trọng, yêu thương trẻ. - Giáo viên không được áp đặt mọi thư trong khuôn khổ nhất định, không ép trẻ học nhiều quá sẽ gây áp lực chán lản cho trẻ. - Tạo điều kiện cho trẻ vừa học, vừa chơi như thế trẻ sẽ hăng hái tham gia phát biểu ý kiến. - Luôn luôn khích lệ, động viên trẻ trong mọi hoạt động để giúp trẻ tự tin vào chính trẻ - Nếu trẻ chưa làm được việc gì đó và làm không đúng yêu cầu giao cho thì ta không nên quát mắng trẻ mà hãy kiên trì, quan tâm, động viên cho trẻ làm được việc đó. 3. Đề xuất khuyến nghị Khuyến nghị nhà trường kết hợp với Phòng giáo dục huyện thường xuyên tổ chức lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên. Thông qua tổ chức các lớp học, các buổi sinh hoạt trao đổi SKKN. Thăm quan một số trường điểm để chúng tôi kịp thời nắm bắt học tập những sáng kiến mới, sáng kiến hay để áp dụng vào dạy trẻ. Các cấp lãnh đạo tạo điều kiện mở các lớp bồi dưỡng về phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi đã triển khai thực hiện. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo, chị em đồng nghiệp để đề tài này ngày một hoàn thiện hơn, thực hiện tốt hơn trong năm học tiếp theo. Tôi xin chân thành cảm ơn! 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.