Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học ở trường mầm non Hồng Thái Tây

Chia sẻ: Bobietbo | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:33

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là việc làm vô cùng quan trọng, song việc truyền thụ kiến thức cho trẻ hiểu nội dung và diễn biến tâm lý nhân vật trong các tác phẩm văn học không gò bó, cứng nhắc, áp đặt cho trẻ mà giáo viên phải luôn luôn sáng tạo để thiết kế ra từng bài dạy phù hợp từng nội dung truyện, thơ để trẻ có thể lĩnh hội kiến thức một các linh hoạt, tốt nhất. Trong khi dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học, tôi đã gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do khả năng cảm thụ văn học của trẻ chưa được sâu sắc, trẻ chưa hiểu diễn biến tâm lý nhân vật trong truyện, thơ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học ở trường mầm non Hồng Thái Tây

Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây ĐỀ TÀI MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 6 TUỔI NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẢM THỤ TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở TRƯỜNG MẦM NON HỒNG THÁI TÂY I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài. Văn học là một món ăn tinh thần của con người, nó như mạch nguồn của cuộc sống, làm rung động hàng triệu con tim của nhân loại. Tiếng nói trong văn học là tiếng nói tình cảm đó là những trăn trở, những suy nghĩ yêu thương giận hờn của con người đối với cuộc sống . Đặc biệt hoạt động văn học là hoạt động không thể thiếu trong lứa tuổi mầm non. Bởi lứa tuổi này trẻ rất nhạy cảm giàu cảm xúc trẻ luôn mong được tiếp xúc với các tác phẩm văn học. Ngay từ những ngày đầu của cuộc sống trẻ luôn mong đựợc đi vào giấc ngủ bằng lời ru của bà, của mẹ. Chúng có thể ngồi hàng giờ để ngồi nghe bà, mẹ, cô kể truyện hay đọc thơ để hoà mình vào cuộc sống cổ tích mà trẻ là những nhân vật kỳ vĩ. Vì thế văn học là người bạn gần gũi đối với trẻ văn học đem lại cho trẻ những hiểu biết xung quanh, nó nuôi dưỡng trí tưởng tượng khả năng sáng tạo nghệ thuật, đặc biệt thông qua kể chuyện, đọc thơ giúp phát triển ngôn ngữ cho trẻ, kỹ năng nói mạch lạc diễn cảm, hình thành cho trẻ những tư cách đạo đức tốt, trẻ biết yêu biết ghét, biết phân biệt đúng sai, thiện ác, có tâm tư tình cảm và lòng nhân hậu bao dung đối với mọi người xung quanh. Qua các tác phẩm văn học trẻ biết thêm những vẻ đẹp của đất nước, quê hương, hiểu thêm những di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh. Từ đó hình thành ở trẻ tình cảm đối với quê hương, đất nước, một cách nhẹ nhàng qua nhân vật gần gũi. Đất nước đang từng ngày từng giờ đổi mới, thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Đòi hỏi những thế hệ kế tiếp có đầy đủ phẩm chất Giáo viên thực hiện 1 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây đạo đức, có năng lực tiếp thu tinh hoa của văn hóa nhân loại, phát huy tiềm năng của dân tộc, con người Việt Nam. Có ý thức giữ gìn các giá trị văn hoá của dân tộc. Đồng thời còn đòi hỏi mỗi thế hệ kế thừa phải phát huy hết khả năng sẵn có tích cực của mỗi cá nhân, có ý thức tổ chức kỷ luật, có khả năng rèn luyện để xứng đáng là những chủ nhân tương lai của đất nước. Sự nghiệp giáo dục trong thời kỳ công nghiệp hoá hiện đại hoá được đặt lên hàng đầu. Nắm đuợc tư tưởng chủ đạo đó mà giáo dục mầm non đóng một vai trò quan trọng . Vì vậy lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi mầm non là rất quan trọng, đặc biệt là rèn luyện khả năng diễn đạt lưu loát, mạch lạc là một phương tiện giao tiếp giúp cho trẻ tiếp thu lượng tri thức ở các bậc học sau. Chính vì thấy được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non, đặc biệt là mẫu giáo 56 tuổi qua các tác phẩm văn học. Qua quá trình chăm sóc giáo dục trẻ hằng ngày tôi thấy ở khả năng ghi nhớ kể chuyện diễn cảm mạch lạc còn hạn chế. Khi trẻ kể lại chuyện trẻ chỉ thuộc được vài câu hoặc trẻ chờ đợi vào sự hỗ trợ nhắc nhở của cô. Phần lớn trẻ trẻ chỉ nói và kể dưới dạng đọc chứ chưa thể hiện được tính cách, ngữ điệu của các nhân vật, trẻ còn thiếu tự tin. Với lý do trên tôi luôn tìm tòi, suy nghĩ cho mình những biện pháp thích hợp, hấp dẫn để giúp trẻ có một số kỹ năng nói mạch lạc biểu cảm thông qua các tác phẩm văn học. Ngôn ngữ có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, nó là công cụ giao tiếp để phát triển tư duy, là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện, là công cụ để trẻ học tập vui chơi những hoạt động chủ yếu của trường mầm non. Vì vậy việc nghiên cứu tìm ra một số biện pháp thích hợp để giúp trẻ không chỉ đọc thuộc mà còn biết thể hiện giọng đọc, giọng kể thông qua bài thơ, câu chuyện. Rèn khả năng nói mạch lạc, diễn cảm cho trẻ 56 tuổi qua việc cho trẻ làm quen các tác phẩm văn học. Giáo viên thực hiện 2 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Sự phát triển ngôn ngữ của trẻ là một quá trình từ thấp đến cao với các giai đoạn mang những đặc trưng khác nhau tuỳ thuộc vào độ tuổi của trẻ. Trẻ 56 tuổi sự phát triển ngôn ngữ diễn cảm mạch lạc chịu ảnh hưởng lớn của việc tích cực hoá vốn từ, ngôn ngữ của trẻ đã trở nên đ ược mở rộng ,có trật tự hơn, mặc dù cấu trúc câu còn chưa hoàn thiện. Khả năng nói trình bày ý nghĩa, hiểu ngôn ngữ hoàn cảnh của trẻ cũng đã bắt đầu phát triển. Bằng các hình tượng văn học mở ra cho trẻ cuộc sống với xã hội và thiên nhiên, các mối quan hệ qua lại của con người. Những hình tượng đó giúp trẻ nhận thức được tính rõ ràng, chính xác của từ ngữ trong tác phẩm văn học. Với nhiệm vụ khơi dậy ở trẻ tình yêu đối với ngôn ngữ nghệ thuật thông qua cách đóng kịch, cao hơn nữa là trẻ biết sử dụng ngôn ngữ của mình để diễn đạt câu chuyện một cách sáng tạo. Đây là một nhiệm vụ rất phức tạp, yêu cầu khi trẻ đóng kịch trẻ phải tự suy nghĩ tìm ra ngôn từ thích hợp cho lời thoại của nhân vật trẻ đóng mà không xa rời nội dung câu chuyện. Tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy, việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình được tiếp xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về theo 5 mặt lĩnh vực: Nhận thức ngôn ngữ tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra Giáo viên thực hiện 3 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học. Qua nhiều năm công tác, tôi thấy đa số trẻ từ nhà trẻ chuyển lên đều đã được làm quen với một số tác phẩm văn học. Song không phải tất cả các trẻ đều có thể cảm nhận được cái hay cái đẹp trong mỗi tác phẩm văn học. Do đó trong quá trình giảng dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức, kỹ năng cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học tôi thấy: Khả năng cảm thụ văn học của trẻ trường tôi nói chung và trẻ khối 5 6 tuổi nói riêng vẫn còn nhiều hạn chế, kết quả trên tiết học chỉ đạt 5570%. Với kết quả trên, bản thân tôi thấy mình cần có những biện pháp cụ thể nhằm giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học theo hướng đổi mới. Đó là lý do tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học ở trường mầm non Hồng Thái Tây” 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục kinh tế quốc dân: “Mẫu giáo tốt, mở đầu nền giáo dục tốt”. mục đích chung của giáo dục mầm non là tạo điều kiện tốt để chăm sóc và giáo dục trẻ. Hình thành những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới. Giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Việc cho trẻ làm quen văn học là cả một quá trình rèn luyện khả năng phát triển kỹ năng ngôn ngữ để giao tiếp. Biết cách diễn đạt ý nghĩ, mong muốn tình cảm, cảm xúc của trẻ một cách rỏ ràng, dễ hiểu đối với những người xung quanh. Nhằm trang bị cho trẻ những kiến thức năng lực hoạt động trí tuệ, kể truyện, đọc thơ, thông qua hoạt động làm quen với văn học. Chính vì lẽ đó mà gia đình và nhà trường cần tạo môi trường văn học phong phú, giúp trẻ làm quen văn học ngay từ khi trẻ bắt đầu đến trường. Trường mầm non Hồng Thái Tây nằm trên địa bàn xã Hồng Thái Tây là một xã miền núi thuộc Thị xã Đông Triều, Tỉnh Quảng Ninh . Giáo viên thực hiện 4 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Trường có 14 lớp: trong đó có 4 lớp 5 tuổi , 4 lớp 4 tuổi, 3 lớp 3 tuổi và 3 lớp nhà trẻ với 437 học sinh. Qua thời gian công tác tại trường Mầm non Hồng Thái Tây, tôi thấy vấn đề nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ 56 được nhà trường tiến hành như sau: Nhà trường rất quan tâm đến việc nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ đặc biệt là trong trường đã có những năm thực hiện “ Chuyên đề văn học Đồng dao ca dao” thì vấn đề đó càng được chú trọng hơn. Những câu chuyện, bài thơ, bài đồng dao, ca dao… trong chương trình là những tác phẩm góp phần nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ, đặc biệt là đối với trẻ mẫu giáo 56 tuổi. Ngoài ra, nhà trường còn chọn lọc, sưu tầm những bài thơ, ca dao, hò vè…có nội dung trong sáng, tình tiết hay để đưa vào chương trình giảng dạy. Nhà trường đã tổ chức những cuộc thi về văn học Đồng dao ca dao vào những dịp cuối năm giúp cho cô và trò có nhiều kinh nghiệm hơn trong quá trình cảm thụ những tác phẩm văn học của mình. Bên cạnh đó tôi nhận thấy, các cháu khi được tiếp xúc với những câu chuyện, bài thơ, bài đồng dao trên lớp về nhà rất thích đọc, kể cho ông, bà ,bố mẹ mình nghe. Điều đó chứng tỏ khả năng cảm thụ văn học của trẻ ngày càng được nâng cao và có hiệu quả, đặc biệt là đối với trẻ mẫu giáo 56 tuổi. Tuy nhiên, việc nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ còn nhiều vấn đề bất cập, đó là: Xã Hồng Thái Tây là một xã miền núi, trình độ dân trí không đồng đều người dân chủ yếu sống bằng nghề nông, nền kinh tế của địa phương còn gặp nhiều khó khăn, một số phụ huynh còn ít quan tâm đến trẻ, nên trẻ chưa được đi học từ độ tuổi nhà trẻ đến mẫu giáo 3 tuổi, mà phần lớn các cháu chỉ được ra lớp ở độ tuổi 45 tuổi và độ tuổi 56 tuổi. Đặc biệt là những gia đình sống chung với ông, bà các cháu không được ra lớp sớm mà do ông bà Giáo viên thực hiện 5 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây trông, nên rất hay dùng từ địa phương, ít nói chuyện, vốn hiểu biết còn hạn chế dẫn đến trẻ nhút nhát ngại giao tiếp với người lạ, chưa có khả năng cảm thụ tác phẩm văn học. Trong giao tiếp, trong các hoạt động hàng ngày của trẻ, cũng như trong giảng dạy việc vận dụng các chuyên đề, sáng kiến kinh mghiệm của các cô vào thực tế giảng dạy còn nhiều hạn chế, cô chưa vận dụng tích hợp triệt để các môn học khác vào bài dạy và chưa dành nhiều thời gian vào việc sưu tầm các câu chuyện ngoài chương trình, chưa dành nhiều thời gian cho trẻ vào việc nâng cao khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học… Cho nên chất lượng cảm thụ văn học của trẻ trường Mầm non Hồng Thái Tây nói chung và lớp tôi phụ trách nói riêng đến đầu năm học 20172018 còn nhiều hạn chế. Khi ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, cách diễn đạt của trẻ sẽ không lưu loát, trẻ không bộc lộ với cô giáo những vướng mắc trong các hoạt động, phần lớn các cháu tỏ ra lúng túng, còn ngại ngùng không xung phong phát biểu, không thể hiện được cảm xúc của mình đối với tác phẩm văn học, chưa có khả năng cảm thụ văn học một cách sâu sắc. Trước những khuyết điểm này của trẻ, với cương vị là người giáo viên đứng lớp, tôi rất băn khoăn, làm thế nào để nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học cho các cháu? Tôi đã tìm cho mình một số biện pháp để giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm non Hồng Thái Tây, thông qua môn làm quen với văn học. Khi tiến hành xây dựng đề tài này, tôi đã được sự giúp đỡ rất tận tình của các đồng chí trong Ban giám hiệu, các đồng chí giáo viên trong trường mầm non Hồng Thái Tây trong suốt năm học để tôi có điều kiện nghiên cứu và thử nghiệm. Bên cạnh đó, với nhiều năm học tập để nâng cao trình độ, được các thầy cô giáo trường cao đẳng sư phạm Quảng Ninh truyền thụ cho rất nhiều Giáo viên thực hiện 6 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây kiến thức về tâm sinh lý trẻ nói chung và môn văn học lứa tuổi nói riêng nên cũng rất thuận lợi cho tôi khi nghiên cứu và thực hiện đề tài này. Mặc dù trong quá trình nghiên cứu, tôi đã hết sức cố gắng nhưng chắc chắn đề tài viết không tránh khỏi thiếu xót, kính mong hội đồng thi đua các cấp và các đồng nghiệp có những góp ý quý báu để đề tài được hoàn thiện hơn. Một nhà thơ đã nói: “ Khi chết người cha để lại cho con cái mình nhà cửa, ruộng vườn, thanh gươm và một cây đàn Páp đua. Nhưng thế hệ mất đi thì để lại cho thế hệ sau “ TIẾNG NÓI”. Ai có tiếng nói thì người ấy sẽ xây được nhà, cày được ruộng, đúc được kiếm, lên được dây đàn Páp đua và gảy được nó”. Vì thế, TIẾNG NÓI có vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi con người, đặc biệt là đối với lứa tuổi mầm non tuổi học nói. Trẻ em như một tờ giấy trắng mà người lớn có thể vẽ lên đó những gì tốt đẹp nhất, ươm lên những chồi non của đất nước. Từ khi mới lọt lòng các em đã được tiếp xúc với tiếng nói qua tiếng ầu ơ, ru hời của bà, mẹ. Chính vì thế ngôn ngữ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình hình thành lời nói cho trẻ. Từ xa xưa khi chữ viết chưa được ra được, văn học dân gian đã phát triển và nó được lưu truyền từ đời này qua đời khác bằng hình thức truyền miệng. Vì vậy, văn học là cội nguồn của dân tộc ta. Xã hội ngày nay muốn có một hệ thống tri thức mang tính khoa học cao để con người tiếp thu và thực hiện trở thành một con người mới xã hội chủ nghĩa, phát triển toàn diện: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thẩm mĩ. Đặc biệt là trẻ em hiện nay muốn diễn đạt được tình cảm, xúc cảm của mình thì phải dùng ngôn ngữ để trao đổi. Giáo dục mầm non giữ vai trò rất quan trọng, đó là nơi đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách của con người. Trong hoạt động giáo dục mầm non, các hoạt động là mắt xích tạo nên một chương trình giáo dục nói chung. Giáo viên thực hiện 7 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Văn học là một trong những môn học được coi trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Là bộ môn giúp trẻ phát triển tư duy, hiểu sâu sắc được tâm lý cũng như tình cảm của người khác, thế giới thực vật, động vật… thông qua các nhân vật trong các tác phẩm văn học đặc biệt là thông qua các câu chuyện kể. Từ đó hình thành nhân cách trẻ, trẻ biết thể hiện tình cảm yêu, ghét rõ ràng đối với các đối tượng mà trẻ có thể cảm nhận được. Văn học thâm nhập vào rất nhiều lĩnh vực trong xã hội và thế giới quanh ta bao gồm cả một hệ thống kiến thức cơ bản rất cần thiết cho đời sống sinh hoạt và lao động của mỗi chúng ta. Vì thế, văn học là công cụ không thể thiếu để học các môn học khác trong chương trình giáo dục mầm non mới. Việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là việc làm vô cùng quan trọng, song việc truyền thụ kiến thức cho trẻ hiểu nội dung và diễn biến tâm lý nhân vật trong các tác phẩm văn học không gò bó, cứng nhắc, áp đặt cho trẻ mà giáo viên phải luôn luôn sáng tạo để thiết kế ra từng bài dạy phù hợp từng nội dung truyện, thơ để trẻ có thể lĩnh hội kiến thức một các linh hoạt, tốt nhất. Trong khi dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học, tôi đã gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do khả năng cảm thụ văn học của trẻ chưa được sâu sắc, trẻ chưa hiểu diễn biến tâm lý nhân vật trong truyện, thơ. Trong quá trình học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu, sự đóng góp ý kiến, chỉ đạo của Ban Giám Hiệu, của các đồng chí đồng nghiệp, được tham quan dự giờ đồng nghiệp và đặc biệt qua một thời gian trực tiếp chủ nhiệm lớp tôi thấy được thực trạng về khả năng cảm thụ văn học của trẻ lớp tôi chưa được sâu sắc, vốn từ còn hạn chế chưa diễn đạt được tình cảm của mình, chưa hiểu sâu sắc nội dung các tác phẩm văn học, chưa diễn đạt được những cảm xúc, thể hiện tâm lý các nhân vật trong tác phẩm văn học, đặc biệt là các nhân vật trong truyện kể nên tôi suy nghĩ áp dụng những biện pháp giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học ở trẻ lớp tôi. 3. Đối tượng nghiên cứu. Giáo viên thực hiện 8 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Đề tài được áp dụng tại lớp mẫu giáo 5 tuổi A4 trường mầm non Hồng Thái Tây Xã Hồng Thái Tây Đông Triều Quảng Ninh. 4.Giới hạn phạm vi nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu: “ Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm non Hồng Thái Tây” Phạm vi thời gian: Từ ngày 15/ 08/2017 đến ngày 31/1/2018 5. Phương pháp nghiên cứu. Để nghiên cứu đề tài này tôi sử dụng những phương pháp sau: Phương pháp điều tra. Phương pháp trao đổi. Phương pháp quan sát. Phương pháp thống kê. II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Cơ sở lý luận: Dựa trên những yêu cầu chung của ngành giáo dục và để thực hiện tốt mọi nhiệm vụ đặt ra, đó là cần tạo những con người trí tuệ, có tố chất ngay từ lứa tuổi mẫu giáo, giàu lòng nhân ái, yêu thương con người cũng như mọi vật xung quanh mình, giáo viên phải truyền thụ những tri thức để hình thành nên kĩ năng, kĩ xảo và các nhu cầu hoạt động vui chơi của trẻ. Bộ môn làm quen với văn học, đặc biệt là thông qua các câu chuyện kể giúp trẻ hiểu sâu sắc nội dung, diễn biến tâm lý nhân vật, t rẻ biết biểu lộ tình cảm yêu ghét của mình đối với những nhân vật trong truyện. Thông qua việc cho trẻ làm quen với văn học là giúp trẻ hình thành nhân cách, phát triển các năng lực trí tuệ của trẻ như cảm giác, tư duy, ngôn ngữ, tình cảm xã hội đồng thời bồi dưỡng và phát triển khả năng chú ý, ghi nhớ và tưởng tượng. Trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non cần phải hình thành và phát triển khả năng cảm thụ văn học cho trẻ bởi đó là cách bồi dưỡng, phát triển khả năng tư duy cho trẻ. Giáo viên thực hiện 9 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Cũng giống như người lớn chúng ta, với trẻ mẫu giáo đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn 56 tuổi, văn học có vai trò vô cùng quan trọng trong thế giới trẻ thơ. Nó phát triển tính tò mò, kích thích lòng ham hiểu biết, yêu quý những nhân vật trong các tác phẩm văn học. Đặc biệt, trẻ 56 tuổi rất giàu cảm xúc, thể hiện rõ tình cảm yêu, ghét của mình đối với các nhân vật trong truyện. Trẻ biết yêu cái đẹp, cái thiện; ghét cái ác. Chính vì vậy, việc giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ văn học là việc rất quan trọng, đặc biệt là lứa tuổi mẫu giáo 56 tuổi. Đây là thời kì trẻ rất nhạy cảm, có cảm nhận sâu sắc về nội dung, diễn biến tâm lý các nhân vật trong các tác phẩm văn học, trẻ có thể biểu lộ tình cảm yêu ghét của mình đối với các nhân vật một cách rõ nét nhất. Ở lứa tuổi này khi học văn học trẻ rất nhạy cảm, có khả năng cảm thụ nhanh, nắm bắt được diễn biến tâm lý các nhân vật nhanh. Vì vậy, việc “giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học” là cách tốt nhất để trẻ tiếp nhận tri thức về bộ môn làm quen với văn học nhanh nhạy nhất. Trước tiên tôi phải gần gũi trẻ tạo cho trẻ môi trường học tập thân thiện ấm cúng. Dần từng bước đưa trẻ vào nề nếp dạy và học, khi trẻ đã hình thói quen, nề nếp thì việc học của trẻ sẽ có thuận lợi và từng hoạt động sẽ đạt kết quả cao. Để tổ chức tốt một giờ dạy làm quen với văn học, tôi thường xuyên quan tâm đến việc nghiên cứu kỹ yêu cầu về đề tài của các chủ đề đã đặt ra trong chương trình…Từ đó bản thân có một kế hoạch định hình cho bài soạn, đồng thời chuẩn bị các phương tiện, giáo cụ trực quan chủ yếu quan trọng, các kỹ năng hoạt động trong giờ dạy.Tôi chú ý đến trẻ khi trẻ chưa nói chưa mạch lạc diễn cảm bằng mọi hình thức tuyên truyền sâu rộng tới các bậc phụ huynh cùng phụ huynh tìm ra biện pháp tốt nhất giúp trẻ có “Kỹ năng đọc diễn cảm và cảm thụ văn học”. Là một giáo viên tôi cần khắc phục mọi nhược điểm của trẻ. Trong đó phát triển ngôn ngữ, rèn kỹ năng diễn cảm mạch lạc là nhiệm vụ quan trọng Giáo viên thực hiện 10 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây của trường mầm non nói chung và lớp mẫu giáo 56 tuổi trường mầm non Hồng Thái Tây nói riêng. 2. Thực trạng: + Thuận lợi: Được sự quan tâm chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường cũng như phòng giáo dục về các mặt phát triển giáo dục, trong đó có lĩnh vực phát triển ngôn ngữ. Nhà trường đã đầu tư cơ sở vật chất tốt nhất cho lớp, lớp có các đồ dùng, phương tiện phục vụ cho bộ môn văn học đặc biệt là các loại tranh truyện chữ to, thơ có tranh minh hoạ, các bộ rối tay có nội dung của các câu truyện, bài thơ rất hấp dẫn trẻ. Ngoài ra trường còn chỉ đạo lớp xây dựng một thư viện nhỏ, việc cho trẻ tiếp cận với góc thư viện ở lớp tương đối có hiệu quả. Một phần trẻ đã qua học các nhóm lớp và trẻ trong độ tuổi nên việc phát âm, đọc thơ cũng như tiếp thu nội dung các câu chuyện có phần dễ dàng, trẻ đã biết đọc thơ theo cô, kể lại chuyện cùng cô và biết kết hợp các điệu bộ, nét mặt cử chỉ, sử dụng nhịp điệu, giọng điệu để thể hiện các tác phẩm văn hoc được thuận lợi. Cô có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, bản thân cũng có năng khiếu về giọng đọc, giọng kể, nắm vững yêu cầu của hình thức đổi mới tổ chức giảng dạy trong trường mầm non. Đặc biệt là chuyên đề văn học làm quen với chữ viết đã được thể hiện thường xuyên trong giáo án, lên lớp một cách thuần thục…Cô thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với các tác phẩm văn học trong các hoạt động, cô chú ý đến ngữ điệu, điệu bộ khi đọc thơ kể chuyện, chú ý ngắt câu, ngắt nhịp diễn đạt mạch lạc biểu cảm. Giải thích từ khó, từ mang tính chất địa phương cho trẻ nghe và hiểu, từ đó trẻ đọc thơ đúng và kể chuyện thu hút hơn. Phần lớn các phụ huynh đã quan tâm tới việc học của trẻ nên khi cô trao đổi cùng phụ huynh về phương pháp “giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học”hơn họ rất hứng thú và ủng hộ cô. + Khó khăn: Giáo viên thực hiện 11 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Do trình độ nhận thức không đồng đều, gần 20% trẻ mới lần đầu tiên đến trường, do độ tuổi không đều nên gặp rất nhiều khó khăn. Hơn 20% trẻ chưa phân biệt được sự khác nhau rất tinh tế trong cách phát âm mà chỉ tiếp nhận một cách chung chung. ví dụ: Tay tai, muỗi mũi, phân biệt ln. Trí nhớ của trẻ còn hạn chế, trẻ chưa biết hết khối lượng các âm tiếp thu cũng như trật tự các từ trong câu. Vì thế trẻ bỏ bớt từ, bớt âm khi nói. Vẫn còn một số ít cháu chưa qua các nhóm trẻ nên việc tiếp thu và sức cảm thụ của các tác phẩm văn học còn chưa đồng đều. Đa số phụ huynh bận công việc hoặc một lý do khách quan nào đó ít có thời gian trò chuyện với trẻ và nghe trẻ nói. Trẻ được đáp ứng quá đầy đủ về nhu cầu mà trẻ cần. Ví dụ: Trẻ chỉ cần nhìn vào đồ dùng, đồ vật nào là được đáp ứng ngay mà không cần dùng lời để yêu cầu hoặc xin phép. Đây cũng là một trong những nguyên nhân của việc chậm phát triển ngôn ngữ. Với những khó khăn như thế em phải dần dần khắc phục, sửa đổi và hướng dẫn trẻ phát triển ngôn ngữ một cách đúng đắn nhất qua giao tiếp và tập cho trẻ làm quen với văn học thể loại chuyện kể, đọc thơ. Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của nhà trường như mở chuyên đề từ đó rút ra đựơc kinh nghiệm cho bản thân. Bên cạnh đó tôi được sự đóng góp chân tình của đồng nghiệp nên tôi đã có kết quả cao trong quá trình nghiên cứu đề tài. Song bên cạnh đó còn có hạn chế như sau: một số trẻ ở độ tuổi này ngôn ngữ chưa đầy đủ nên đôi lúc trẻ chưa diễn đạt đựơc. +Mặt mạnh, mặt yếu: Là một môn văn học có những câu chuyện bài thơ rất gần gũi, các con vật rất sinh động nên trẻ hứng thú. Giáo viên thực hiện 12 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Do chương trình đổi mới nên nhiều câu chuyện, bài thơ chưa có tranh ảnh nên rất khó cho người giáo viên trong quá trình chuẩn bị đồ dùng trực quan. + Các nguyên nhân, các yếu tố tác động: Văn học giúp trẻ lĩnh hội được các chuẩn mực đạo đức, hành vi đúng trong xã hội. ứng dụng bộ môn làm quen văn học trong trường lớp mẫu giáo là một quá trình nâng cao chất lượng dạy và học hiện nay có ý nghĩa hết sức quan trọng. văn học mở rộng sự hiểu biết cho trẻ trong quan hệ tình người. văn học còn khơi dậy ở trẻ những hành vi đạo đức, lối sống, lòng vị tha nhân hậu mà trẻ thu lượm được bằng con đường cảm thụ văn học. Thông qua văn học, giúp trẻ cảm nhận được thế giới xung quanh muôn màu, mở ra trước mắt trẻ những tình cảm đạo đức trong sáng, lành mạnh nhằm cung cấp vốn kinh nghiệm sống để làm phong phú vốn từ ngữ với ý tưởng hồn nhiên, ngây thơ của trẻ. Với tầm quan trọng của môn làm quen văn học, làm thế nào để đưa văn học vào đời sống thực tế của trẻ đó chính là nhiệm vụ cần thiết của giáo viên mầm non, vì chúng ta là những chiếc cầu nối để đưa trẻ đến với văn học, trẻ phải thực sự hiểu về các tác phẩm văn học, thể hiện được nội dung của tác phẩm, sống trong môi trường của văn học, có như vậy trẻ mới có lòng yêu văn học, xem văn học là nhu cầu cần thiết của trẻ trong đời sống hàng ngày. Hiện nay các trường mầm non rất chú trọng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Song việc dạy trẻ nói đúng cấu trúc ngữ pháp và nói lưu loát là một vấn đề được rất nhiều người quan tâm để tìm ra hướng đi cụ thể và đúng đắn, để đạt kết quả cao trong giáo dục. Trên thực tế được thăm qua dự giờ các đồng nghiệp trong trường, các buổi thao giảng chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức. Tôi nhận thấy rằng trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ 56 tuổi nói riêng thì việc rèn luyện kỹ năng nói Giáo viên thực hiện 13 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây mạch lạc diễn cảm thông qua môn văn học còn nhiều hạn chế. Đa số trẻ chỉ đọc thuộc bài thơ, nhớ tên truyện, tên nhân vật, chứ chưa biết thể hiện giai điệu, ngôn ngữ nhân vật. Từ đó việc trẻ đọc, kễ diễn cảm chưa rõ ràng mạch lạc và biểu cảm. Từ thực tiễn trên em thấy rằng việc “rèn luyện khả năng cảm thụ văn học ” cho trẻ là một vấn đề hết sức cần thiết. Là một giáo viên mầm non em mong muốn trẻ có được nền tảng tốt nhất để trẻ có thể phát huy hết khả năng tưởng tượng, tư duy tích cực của trẻ. Người giáo viên phải biết lựa chọn cách học tốt nhất phù hợp với trẻ để làm giàu vốn từ cho trẻ từ đó trẻ có thể nói mạch lạc và diễn cảm, tình thương yêu con người, thiên nhiên qua các bài thơ câu chuyện. Vì vậy việc học tập và nghiên cứu ra những biện pháp tốt nhất phù hợp với chương trình chăm sóc giáo dục trẻ là hết sức cần thiết của người giáo viên mầm non. Văn học có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Thế nhưng trong thực tế hiện nay ở lớp mẫu giáo 5 tuổi A4 khả năng cảm thụ văn học của trẻ chưa cao. Trong quá trình giảng dạy, việc tổ chức cho trẻ làm quen với văn học còn gặp nhiều khó khăn, bất cập đó là: + Trẻ chưa biết thể hiện cảm xúc của các nhân vật trong các tác phẩm văn học, đặc biệt là trong các câu chuyện kể. + Giáo viên chưa nghiên cứu tài liệu để nâng cao chất lượng chuyên đề. + Khả năng gây hứng thú cho bộ môn học chưa cao chưa kích thích được khả năng cảm thụ văn học của trẻ, chưa kích thích được tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ, chưa thu hút được trẻ vào những tình tiết, diễn biến của các nhân vật trong các tác phẩm văn học. Vì vậy, việc giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ văn học là việc làm cần thiết và quan trọng để trẻ có thể diễn đạt được những cảm xúc của mình thông qua các tác phẩm văn học, giúp trẻ có thể lĩnh hội được tri thức của môn học. Giáo viên thực hiện 14 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Qua kiểm tra trên 37 trẻ lớp tôi trong đầu năm học vừa qua ở bộ môn làm quen với văn học, tôi thấy có nhiều bất cập trong cách học và giảng dạy cụ thể như sau: Số trẻ có khả năng biểu đạt được cảm xúc của các nhân vật trong các tác phẩm văn học là: 25/37 trẻ chiếm 67,5% Số trẻ chưa biểu đạt được cảm xúc của các nhân vật trong các tác phẩm văn học là: 12/37 trẻ chiếm 32,5%. Là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm cao và lòng nhiệt tình yêu nghề mến trẻ, bản thân tôi đã xác định rõ vai trò và tầm quan trọng của việc cho trẻ làm quen với văn học, và quan trọng hơn đó là việc giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học. Chính vì vậy, tôi đã tìm tòi, học hỏi những biện pháp mới nhất để nâng cao chất lượng dạy và học trong bộ môn văn học, đồng thời giúp cho học sinh của mình có khả năng cảm thụ văn học để biểu đạt được tình cảm của mình thông qua các câu chuyện kể. Từ những suy nghĩ trên với lòng yêu nghề mến trẻ, với một tâm huyết mong cho những đứa con thân yêu của mình trong tương lai sẽ trở thành người công dân có ích, giàu lòng yêu thương đối với mọi người, mọi vật xung quanh mình. Vì vậy, “ Biện pháp giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học Trường mầm non Hồng Thái Tây” là biện pháp hữu hiệu nhất nhằm nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ giúp cho hiểu sâu sắc nội dung các tác phẩm văn học, hiểu được diễn biến trình tự nội dung truyện, hiểu và diễn đạt được tâm lý các nhân vật trong truyện, thơ, đồng dao, ca dao. Vì thế, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi và đã mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu: “ Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm non Hồng Thái Tây” để khắc phục tình trạng trên. Khi tiến hành nghiên cứu và áp dụng đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm Giáo viên thực hiện 15 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây non Hồng Thái Tây” là nhằm góp phần nâng cao nghiệp vụ cho giáo viên mầm non, khắc phục những khó khăn, giúp trẻ nắm chắc các kiến thức, hiểu nội dung các tác phẩm văn học, hiểu sâu sắc diễn biến tâm lý nhân vật trong các tác phẩm văn học; đồng thời, giúp trẻ có hứng thú học và vận dụng vào cuộc sống xung quanh, trong sinh hoạt và là tiền đề để trẻ bước vào lớp học lớn hơn. Tìm ra một số phương pháp và biện pháp hữu hiệu để góp phần giúp trẻ 56 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm non Hồng Thái Tây. Tạo cho trẻ hiểu sâu sắc nội dung tác phẩm văn học; hiểu và diễn đạt được diễn biến tâm lý nhân vật thông qua các tác phẩm văn học mà giáo viên muốn truyền thụ đến học sinh. Vào đầu năm học 20172018 dưới sự chỉ đạo, phân công công tác của Ban giám hiệu nhà trường tôi được giao nhiệm vụ chủ nhiệm lớp mẫu giáo 5 tuổi A4 với sĩ số được giao là 37cháu. Với yêu cầu và nhiệm vụ của người giáo viên mầm non, với lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, để có được những giải pháp phù hợp tôi đã giành thời gian để đến từng gia đình để điều tra phổ cập, trò chuyện và tìm hiểu sơ bộ về trẻ, tuyên truyền cho các bậc phụ huynh cho con em mình được đi học từ nhà trẻ và mẫu giáo bé. *Đánh giá: Chỉ có 20% trẻ biết kể chuyện sáng tạo và có hứng thú kể chuyện sáng tạo do khả năng cảm thụ văn học của trẻ còn hạn chế. Qua quá trình theo dõi và điều tra về thực trạng và những số liệu đã thu thập được về ở lớp mẫu giáo 56 tuổi tôi đã mạnh dạn đề ra các giải pháp, phương pháp giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học. 3. Các giải pháp, biện pháp. 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp. Tạo môi trường văn học xung quanh trẻ Biện pháp giúp trẻ hiểu được nội dung tác phẩm Giáo viên thực hiện 16 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây Đưa trẻ vào hoạt động văn học nghệ thuật 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp. * Khả năng cảm thụ văn học của trẻ trên tiết học: Ngay từ đầu năm học, tôi luôn luôn quan tâm tìm hiểu đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cũng như khả năng chú ý, tiếp thu bài của trẻ trong hoạt động làm quen với tác phẩm văn học do tôi và giáo viên đứng cùng lớp tổ chức. Qua quá trình giảng dạy tôi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ thông qua việc kể cho trẻ nghe một câu chuyện, hoặc đọc cho trẻ nghe một bài thơ ngắn, bài đồng dao, ca dao có nội dung giáo dục dễ hiểu. Sau đó cho từng trẻ nói lại nội dung câu chuyện, bài thơ, đồng dao, ca dao. Kết quả đạt được như sau: + 60% trẻ nhớ và nói được nội dung câu chuyện , bài thơ, bài đồng dao, ca dao. + 40% trẻ chỉ nhớ một phần nội dung câu chuyện, bài thơ, bài đồng dao, ca dao. Từ đó tôi cần chú ý nhiều hơn đến những trẻ mà khả năng cảm thụ văn học còn chậm như: cháu Ngọc ánh, Thanh Tùng, Quốc Thịnh ….Qua đó tôi thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học ở mọi lúc mọi nơi. Việc làm này cũng góp phần giúp trẻ đến gần với văn học hơn và có thể nâng cao khả năng cảm thụ văn học của trẻ. Thông qua tiết học là hệ thống hóa, chính xác hóa các biểu tượng, những kiến thức, kĩ năng cần thiết cho trẻ phát triển khả năng chú ý lâu bền có chủ định. Đặc điểm cơ bản của một tiết học là thông qua tổ chức cho trẻ hoạt động với đồ vật để trẻ lĩnh hội hay rèn luyện một kĩ năng cần thiết. Muốn dạy tốt trên tiết học, giáo viên phải chú ý đến chuẩn bị học liệu, dạy học thật phong phú nhằm giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học mà cô giáo muốn truyền đạt đến trẻ. * Tiết học kể chuyện: Với trẻ mẫu giáo 56 tuổi tiết học kể chuyện là tiết học gây hứng thú và thu hút trẻ tích cực tham gia hoạt động. Để cho trẻ có khả năng cảm thụ sâu sắc tác phẩm văn học mà giáo viên muốn truyền thụ kiến thức đến cho Giáo viên thực hiện 17 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây trẻ thì việc tạo hứng thú cho trẻ trong tiết học là việc làm cần thiết, cô giáo phải biết tạo hứng thú cho trẻ ngay từ phần vào bài, có thể bằng các trò chơi nhẹ nhàng hoặc lồng ghép môn học khác vào tiết học một cách lôgic: Ví dụ: Với chủ đề “ Bản thân” tôi dạy trẻ truyện “ Giấc mơ kì lạ” tôi chuẩn bị tranh ảnh minh họa cho nội dung truyện giúp trẻ khắc sâu kiến thức về nội dung truyện.Tôi truyền thụ kiến thức về nội dung truyện đến cho trẻ bằng nhiều hình thức khác nhau như: + Dẫn dắt trẻ đến nội dung truyện bằng các hình thức: Cho trẻ quan sát tranh vẽ về giàn bầu và dẫn dắt đến nội dung truyện. + Kể diễn cảm kết hợp với cử chỉ, điệu bộ. + Kể chuyện kết hợp với tranh minh họa trên các silde, hoặc bằng bộ tranh truyện. + Kể chuyện kết hợp với mô hình. + Đàm thoại theo trình tự diễn biến nội dung truyện giúp trẻ khắc sâu kiến thức nội dung truyện. + Dạy trẻ kể chuyện bằng nhiều hình thức: Kể chuyện theo cô, kể theo hình thức nối tiếp, kể theo nhóm, theo tổ, cá nhân giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ nội dung các tác phẩm mà tôi muốn truyền đạt đến trẻ. * Tiết học đọc thuộc thơ: Thơ là thể loại mà trẻ có khả năng cảm thụ nội dung một cách nhanh nhạy và sâu sắc, đặc biệt là đối với những bài thơ có nhịp điệu, vần. Ví dụ: Với chủ đề “ Nghề nghiệp” tôi dạy trẻ bài thơ“ Bé làm bao nhiêu nghể” tôi chuẩn bị tranh ảnh minh họa cho nội dung bài thơ giúp trẻ khắc sâu kiến thức về nội dung của bài thơ.Tôi truyền thụ kiến thức về nội dung bài thơ đến cho trẻ bằng nhiều hình thức khác nhau như: + Dẫn dắt trẻ đến nội dung bài thơ bằng các hình thức: Cho trẻ quan sát tranh vẽ về một số nghề trong xã hội : Như nghề bác sĩ, nghề thợ mỏ, thợ hàn..... và dẫn dắt đến nội dung bài thơ: Giáo viên thực hiện 18 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây + Đọc diễn cảm kết hợp với cử chỉ, điệu bộ. + Đọc thơ kết hợp với tranh minh họa trên các silde, hoặc bằng bộ tranh thơ. + Đọc thơ kết hợp với mô hình. + Đàm thoại theo trình tự diễn biến nội dung bài thơ giúp trẻ khắc sâu kiến thức nội dung bài thơ. + Dạy trẻ đọc thơ bằng nhiều hình thức: Đọc theo cô, đọc theo hình thức nối tiếp, đọc theo nhóm, theo tổ, cá nhân giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ nội dung các tác phẩm mà tôi muốn truyền đạt đến trẻ. * Tiết học đồng dao, ca dao: Với trẻ mẫu giáo 56 tuổi do khả năng nhận thức và cảm thụ về đồng dao, ca dao ngày càng sâu sắc nên khả năng cảm thụ về ý nghĩa các bài đồng dao, ca dao đối với trẻ được nâng cao. Trẻ có vốn hiểu biết sâu rộng về các bài đồng dao, ca dao theo từng chủ đề mà cô giáo truyền thụ đến trẻ qua các tiết học. Trong các tiết học về bài đồng dao, ca dao cô giáo có thể sử dụng nhiều biện pháp tích hợp giúp trẻ khắc sâu kiến thức về nội dung bài đồng dao, ca dao đặc biệt là có thể kết hợp một cách linh hoạt khi dạy bài đồng dao, ca dao với các trò chơi dân gian theo phương châm của ngành học mầm non “ Học mà chơi, chơi mà học”. Từ đó, trẻ có thể nắm bắt được kiến thức sâu rộng của nội dung bài học một cách tự nhiên, không gò bó, trẻ sẽ nhớ lâu và hình thành những biểu tượng sâu sắc về nội dung các bài học được cô giáo truyền thụ qua những tiết học đó. * Nghiên cứu kỹ tác phẩm: Để tiết học đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên phải xác định rõ mục đích yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm. Từ đó đưa ra nội dung giáo dục phù hợp với cốt truyện, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh đó giáo viên phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu của từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với Giáo viên thực hiện 19 Lưu Thị Hạnh
Sáng kiến kinh nghiệm Trường mầm non Hồng Thái Tây diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài thơ, câu chuyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ cũng được nâng cao. Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học ( dù là một câu chuyện hay một bài thơ) thì người giáo viên phải luôn dành thời gian để đọc tác phẩm nhiều lần. Vì vậy khi tôi dạy về văn học, tôi tin rằng mình cũng đã phần nào góp phần nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ. * Hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện, đồng dao hay ca dao. Muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Trước đây giáo viên thường sử dụng tranh minh hoạ làm đồ dùng chính trong hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại CNTT nên việc ứng dụng CNTT vào bài giảng mang lại kết quả rất cao. Biện pháp này luôn gây sự chú ý, tò mò cho trẻ. Vì vậy tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi ứng dụng CNTT vào giảng dạy để mang lại kết quả cao. * Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ. * Những giáo viên có khả năng sử dụng máy tính thành thạo hơn họ có thể chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ. Với bài thơ “ Có chú gà con” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về nội dung bài thơ, ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các nhân vật trong bài thơ kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung bài thơ và thấy được nét đặc trưng của các nhân vật. Giáo viên thực hiện 20 Lưu Thị Hạnh