intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học ở trường mầm non Hồng Thái Tây

Chia sẻ: Bobietbo | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:33

34
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là việc làm vô cùng quan trọng, song việc truyền thụ kiến thức cho trẻ hiểu nội dung và diễn biến tâm lý nhân vật trong các tác phẩm văn học không gò bó, cứng nhắc, áp đặt cho trẻ mà giáo viên phải luôn luôn sáng tạo để thiết kế ra từng bài dạy phù hợp từng nội dung truyện, thơ để trẻ có thể lĩnh hội kiến thức một các linh hoạt, tốt nhất. Trong khi dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học, tôi đã gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do khả năng cảm thụ văn học của trẻ chưa được sâu sắc, trẻ chưa hiểu diễn biến tâm lý nhân vật trong truyện, thơ.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học ở trường mầm non Hồng Thái Tây

  1. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây ĐỀ TÀI MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5­ 6 TUỔI  NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẢM THỤ TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở TRƯỜNG MẦM NON HỒNG THÁI TÂY I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài.   Văn học là một món ăn tinh thần của con người, nó như  mạch nguồn   của cuộc sống, làm rung động hàng triệu con tim của nhân loại. Tiếng nói   trong văn học là tiếng nói tình cảm  đó là những trăn trở, những suy nghĩ yêu   thương giận hờn của con người đối với cuộc sống . Đặc biệt hoạt động văn học là hoạt động không thể  thiếu trong lứa  tuổi mầm non. Bởi   lứa tuổi này trẻ  rất nhạy cảm giàu cảm xúc trẻ  luôn   mong được tiếp xúc với các tác phẩm văn học. Ngay từ những ngày đầu của   cuộc sống trẻ  luôn mong đựợc đi vào giấc ngủ  bằng lời ru của bà, của mẹ.   Chúng có thể  ngồi hàng giờ  để  ngồi nghe bà, mẹ, cô kể  truyện hay đọc thơ  để hoà mình vào cuộc sống cổ tích mà trẻ là những nhân vật kỳ vĩ. Vì thế  văn học là người bạn gần gũi đối với trẻ  văn học đem lại cho   trẻ  những hiểu biết xung quanh, nó nuôi dưỡng trí tưởng tượng khả  năng  sáng tạo nghệ  thuật, đặc biệt thông qua kể  chuyện, đọc thơ  giúp phát triển  ngôn ngữ cho trẻ, kỹ năng  nói mạch lạc diễn cảm, hình thành cho trẻ những  tư  cách đạo đức tốt, trẻ  biết yêu biết ghét, biết phân biệt đúng sai, thiện ác,  có tâm tư tình cảm và lòng nhân hậu bao dung đối với mọi người xung quanh. Qua các tác phẩm văn học trẻ  biết thêm những vẻ  đẹp của đất nước,  quê hương, hiểu thêm những di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh. Từ đó hình   thành  ở  trẻ  tình cảm đối với quê hương, đất nước, một cách nhẹ  nhàng qua  nhân vật gần gũi. Đất nước đang từng ngày từng giờ đổi mới, thực hiện công nghiệp hoá  hiện đại hoá đất nước. Đòi hỏi những thế  hệ  kế tiếp có đầy đủ  phẩm chất  Giáo viên thực hiện                                                                                  1 Lưu Thị Hạnh
  2. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây đạo đức, có năng lực tiếp thu tinh hoa của văn hóa nhân loại, phát huy tiềm  năng của dân tộc, con người       Việt Nam. Có ý thức giữ gìn các giá trị văn hoá của dân tộc. Đồng thời còn  đòi hỏi mỗi thế hệ kế thừa phải phát huy hết khả  năng sẵn có tích cực của  mỗi cá nhân, có ý thức tổ chức kỷ luật, có khả năng rèn luyện để xứng đáng  là những chủ nhân tương lai của đất nước. Sự nghiệp giáo dục trong thời kỳ  công nghiệp hoá hiện đại hoá được đặt lên hàng đầu. Nắm đuợc tư  tưởng   chủ  đạo đó mà giáo dục mầm non đóng một vai trò quan trọng . Vì vậy lĩnh  vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ lứa tuổi mầm non là  rất quan trọng, đặc biệt  là rèn luyện khả  năng diễn đạt lưu loát, mạch lạc là một phương tiện giao  tiếp giúp cho trẻ  tiếp thu lượng tri thức ở các bậc học sau. Chính vì thấy được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ  cho  trẻ  mầm non, đặc biệt là mẫu giáo 5­6  tuổi qua các tác phẩm văn học. Qua  quá trình chăm sóc giáo dục trẻ  hằng ngày tôi thấy  ở  khả  năng ghi nhớ   kể  chuyện diễn cảm mạch lạc còn hạn chế. Khi trẻ kể lại chuyện trẻ chỉ thuộc   được vài câu hoặc trẻ  chờ  đợi vào sự  hỗ  trợ  nhắc nhở  của cô. Phần lớn trẻ  trẻ chỉ nói và kể dưới dạng đọc chứ chưa thể hiện được tính cách, ngữ  điệu   của các nhân vật, trẻ còn thiếu tự tin. Với lý do trên tôi luôn tìm tòi, suy nghĩ   cho mình những biện pháp thích hợp, hấp dẫn để giúp trẻ có một số kỹ năng  nói mạch lạc biểu cảm thông qua các tác phẩm văn học. Ngôn ngữ có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, nó  là công cụ giao tiếp để phát triển tư duy, là phương tiện để giáo dục trẻ một  cách toàn diện, là công cụ để trẻ học tập vui chơi những hoạt động chủ yếu   của trường mầm non. Vì vậy việc nghiên cứu tìm ra một số  biện pháp thích hợp để  giúp trẻ  không chỉ đọc thuộc  mà còn biết thể hiện giọng đọc, giọng kể thông qua bài  thơ, câu chuyện. Rèn khả năng nói mạch lạc, diễn cảm cho trẻ  5­6 tuổi qua  việc cho trẻ làm quen các tác phẩm văn học. Giáo viên thực hiện                                                                                  2 Lưu Thị Hạnh
  3. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây          Sự phát triển ngôn ngữ  của trẻ là một quá trình từ thấp đến cao với các   giai đoạn mang những đặc trưng khác nhau tuỳ thuộc vào độ tuổi của trẻ. Trẻ  5­6  tuổi   sự   phát   triển   ngôn   ngữ   diễn   cảm   mạch   lạc   chịu   ảnh   hưởng lớn của việc tích cực hoá vốn từ, ngôn ngữ  của trẻ  đã trở  nên đ ược  mở rộng ,có trật tự hơn, mặc dù cấu trúc câu còn chưa hoàn thiện. Khả năng  nói trình bày ý nghĩa, hiểu ngôn ngữ hoàn cảnh của trẻ cũng đã bắt đầu phát  triển. Bằng các hình tượng văn học mở  ra cho trẻ  cuộc sống với xã hội và   thiên nhiên, các mối quan hệ  qua lại của con người. Những hình tượng đó  giúp trẻ nhận thức được tính rõ ràng, chính xác của từ ngữ trong tác phẩm văn  học. Với nhiệm vụ  khơi dậy  ở  trẻ  tình yêu đối với ngôn ngữ  nghệ  thuật  thông qua cách đóng kịch, cao hơn nữa là trẻ biết sử dụng ngôn ngữ của mình  để  diễn đạt  câu chuyện một cách sáng tạo. Đây là một nhiệm vụ  rất phức  tạp, yêu cầu khi trẻ  đóng kịch trẻ  phải tự  suy nghĩ tìm ra ngôn từ  thích hợp   cho lời thoại của nhân vật trẻ đóng mà không xa rời nội dung câu chuyện.     Tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ  nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó đem lại cho trẻ  những hiểu biết đầu tiên về  cuộc sống xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển  ở  trẻ  trí tưởng   tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy, việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ  là một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình được  tiếp xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp,   để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của mình. Khả năng  cảm thụ  đó là sự  phát triển trực tiếp của trẻ  về  theo 5 mặt lĩnh vực: Nhận   thức ­ ngôn ngữ  ­ tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ  đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những   tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ  để  từ  đó đưa ra  Giáo viên thực hiện                                                                                  3 Lưu Thị Hạnh
  4. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ  phát triển tốt khả  năng cảm thụ tác phẩm văn học. Qua nhiều năm công tác, tôi thấy đa số trẻ từ nhà trẻ chuyển lên đều đã  được làm quen với một số tác phẩm văn học. Song không phải tất cả các trẻ  đều có thể cảm nhận được cái hay cái đẹp trong mỗi tác phẩm văn học. Do  đó trong quá trình giảng dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức, kỹ  năng cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học tôi thấy: Khả năng cảm thụ văn  học của trẻ trường tôi nói chung và trẻ khối 5­ 6 tuổi nói riêng vẫn còn nhiều  hạn chế, kết quả trên tiết học chỉ đạt 55­70%. Với kết quả trên, bản thân tôi  thấy mình cần có những biện pháp cụ thể nhằm giúp trẻ nâng cao khả năng  cảm thụ văn học theo hướng đổi mới. Đó là lý do tôi chọn đề tài:  “Một số  biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học  ở trường mầm non Hồng Thái Tây” 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục kinh tế  quốc dân: “Mẫu giáo tốt, mở đầu nền giáo dục tốt”. mục đích chung của giáo  dục mầm non là tạo điều kiện tốt để  chăm sóc và giáo dục trẻ. Hình thành   những cơ  sở  ban đầu của nhân cách con người mới. Giúp trẻ  phát triển một  cách toàn diện. Việc cho trẻ làm quen văn học là cả  một quá trình rèn luyện khả  năng   phát triển kỹ  năng ngôn ngữ  để  giao tiếp. Biết cách diễn đạt ý nghĩ, mong  muốn tình cảm, cảm xúc của trẻ  một cách rỏ  ràng, dễ  hiểu đối với những   người xung quanh. Nhằm trang bị  cho trẻ  những kiến thức năng lực hoạt  động trí tuệ, kể truyện, đọc thơ, thông qua hoạt động làm quen với văn học. Chính vì lẽ  đó mà gia đình và nhà trường cần tạo môi trường văn học  phong phú, giúp trẻ làm quen văn học ngay từ khi trẻ bắt đầu đến trường. Trường mầm non Hồng Thái Tây nằm trên địa bàn xã Hồng Thái Tây là  một xã miền núi thuộc Thị xã Đông Triều, Tỉnh Quảng Ninh . Giáo viên thực hiện                                                                                  4 Lưu Thị Hạnh
  5. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây Trường có 14 lớp: trong đó có 4 lớp 5 tuổi , 4 lớp 4 tuổi, 3 lớp 3 tuổi và  3 lớp nhà trẻ với  437 học sinh. Qua thời gian công tác tại trường Mầm non Hồng Thái Tây, tôi thấy  vấn đề nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ  5­6 được nhà trường tiến  hành như sau:  Nhà trường rất quan tâm đến việc nâng cao khả năng cảm thụ văn học   cho trẻ đặc biệt là trong trường đã có những năm thực hiện “ Chuyên đề văn  học­  Đồng dao ca dao” thì vấn đề  đó càng được chú trọng hơn. Những câu  chuyện, bài thơ, bài đồng dao, ca dao… trong chương trình là những tác phẩm  góp phần nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ, đặc biệt là đối với trẻ  mẫu giáo 5­6 tuổi. Ngoài ra, nhà trường còn chọn lọc, sưu tầm những bài thơ,  ca dao, hò vè…có nội dung trong sáng, tình tiết hay để  đưa vào chương trình  giảng dạy.             Nhà trường đã tổ chức những cuộc thi về văn học­  Đồng dao ca dao  vào những dịp cuối năm giúp cho cô và trò có nhiều kinh nghiệm hơn trong  quá trình cảm thụ  những tác phẩm văn học của mình. Bên cạnh đó tôi nhận   thấy, các cháu khi được tiếp xúc với những câu chuyện, bài thơ, bài đồng dao   trên lớp về  nhà rất thích đọc, kể  cho ông, bà ,bố  mẹ  mình nghe. Điều đó  chứng tỏ khả  năng cảm thụ  văn học của trẻ  ngày càng được nâng cao và có   hiệu quả, đặc biệt là đối với trẻ mẫu giáo 5­6 tuổi. Tuy nhiên, việc nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ còn nhiều  vấn đề bất cập, đó là:    ­ Xã Hồng Thái Tây là một xã  miền núi, trình độ  dân trí không đồng  đều người dân chủ  yếu sống bằng nghề  nông, nền kinh tế  của địa phương  còn gặp nhiều khó khăn, một số  phụ  huynh còn ít quan tâm đến trẻ, nên trẻ  chưa được đi học từ  độ  tuổi nhà trẻ  đến mẫu giáo 3 tuổi, mà phần lớn các  cháu chỉ được ra lớp ở độ tuổi 4­5 tuổi và độ tuổi 5­6 tuổi. Đặc biệt là những  gia đình sống chung với ông, bà các cháu không được ra lớp sớm mà do ông bà   Giáo viên thực hiện                                                                                  5 Lưu Thị Hạnh
  6. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây trông, nên rất hay dùng từ  địa phương, ít nói chuyện, vốn hiểu biết còn hạn   chế dẫn đến trẻ nhút nhát ngại giao tiếp với người lạ, chưa có khả năng cảm  thụ tác phẩm văn học. ­ Trong giao tiếp, trong các hoạt động hàng ngày của trẻ, cũng như  trong giảng dạy việc vận dụng các chuyên đề, sáng kiến kinh mghiệm của   các cô vào thực tế giảng dạy còn nhiều hạn chế, cô chưa vận dụng tích hợp   triệt để các môn học khác vào bài dạy và chưa dành nhiều thời gian vào việc  sưu tầm các câu chuyện ngoài chương trình, chưa dành nhiều thời gian cho   trẻ  vào việc nâng cao khả  năng cảm thụ  các tác phẩm văn học… Cho nên  chất lượng cảm thụ  văn học của trẻ  trường Mầm non Hồng Thái Tây nói  chung và lớp tôi phụ  trách nói riêng đến đầu năm học 2017­2018 còn nhiều  hạn chế.  Khi ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, cách diễn đạt của trẻ sẽ không lưu  loát, trẻ  không bộc lộ  với cô giáo những vướng mắc trong các hoạt động,  phần lớn các cháu tỏ  ra lúng túng, còn ngại ngùng không xung phong phát   biểu, không thể hiện được cảm xúc của mình đối với tác phẩm văn học, chưa  có khả năng cảm thụ văn học một cách sâu sắc. Trước những khuyết điểm này của trẻ, với cương vị là người giáo viên  đứng lớp, tôi rất băn khoăn, làm thế  nào để  nâng cao khả  năng cảm thụ  tác  phẩm văn học cho các cháu? Tôi đã tìm cho mình một số  biện pháp để  giúp  trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả  năng cảm thụ  tác phẩm văn học trường mầm non  Hồng Thái Tây, thông qua môn làm quen với văn học.  Khi tiến hành xây dựng đề  tài này, tôi đã được sự  giúp đỡ  rất tận tình  của các đồng chí trong Ban giám hiệu, các đồng chí giáo viên trong trường  mầm non Hồng Thái Tây trong suốt năm học để  tôi có điều kiện nghiên cứu   và thử nghiệm. Bên cạnh đó, với nhiều năm học tập để  nâng cao trình độ, được các   thầy cô giáo trường cao đẳng sư phạm Quảng Ninh truyền thụ cho rất nhiều   Giáo viên thực hiện                                                                                  6 Lưu Thị Hạnh
  7. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây kiến thức về tâm sinh lý trẻ nói chung và môn văn học lứa tuổi nói riêng nên  cũng rất thuận lợi cho tôi khi nghiên cứu và thực hiện đề tài này. Mặc dù trong quá trình nghiên cứu, tôi đã hết sức cố gắng nhưng chắc   chắn đề  tài viết không tránh khỏi thiếu xót, kính mong hội đồng thi đua các   cấp và các đồng nghiệp có những góp ý quý báu để  đề  tài được hoàn thiện  hơn. ­ Một nhà thơ đã nói: “ Khi chết người cha để lại cho con cái mình nhà   cửa, ruộng vườn, thanh gươm và một cây đàn Páp­ đua. Nhưng thế hệ mất đi  thì để  lại cho thế hệ  sau “ TIẾNG NÓI”. Ai có tiếng nói thì người  ấy sẽ  xây  được nhà, cày được ruộng, đúc được kiếm, lên được dây đàn Páp­ đua và gảy   được nó”. Vì thế, TIẾNG NÓI có vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi con người, đặc  biệt là đối với lứa tuổi mầm non­ tuổi học nói. Trẻ em như một tờ giấy trắng   mà người lớn có thể  vẽ  lên đó những gì tốt đẹp nhất,  ươm lên những chồi   non của đất nước. Từ khi mới lọt lòng các em đã được tiếp xúc với tiếng nói  qua tiếng ầu ơ, ru hời của bà, mẹ. Chính vì thế ngôn ngữ đóng vai trò vô cùng  quan trọng trong quá trình hình thành lời nói cho trẻ. Từ  xa xưa khi chữ  viết chưa được ra được, văn học dân gian đã phát  triển và nó được lưu truyền từ  đời này qua đời khác bằng hình thức truyền   miệng. Vì vậy, văn học là cội nguồn của dân tộc ta. Xã hội ngày nay muốn có một hệ thống tri thức mang tính khoa học cao  để con người tiếp thu và thực hiện trở  thành một con người mới xã hội chủ  nghĩa, phát triển toàn diện:  Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội,  thẩm mĩ. Đặc biệt là trẻ em hiện nay muốn diễn đạt được tình cảm, xúc cảm  của mình thì phải dùng ngôn ngữ để trao đổi.        Giáo dục mầm non giữ  vai trò rất quan trọng, đó là nơi đặt nền móng  cho sự  phát triển nhân cách của con người. Trong hoạt động giáo dục mầm   non, các hoạt động là mắt xích tạo nên một chương trình giáo dục nói chung. Giáo viên thực hiện                                                                                  7 Lưu Thị Hạnh
  8. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây          Văn học là một trong những môn học được coi trọng trong chương  trình giáo dục mầm non. Là bộ  môn giúp trẻ  phát triển tư  duy, hiểu sâu sắc  được tâm lý cũng như  tình cảm của người khác, thế  giới thực vật,  động  vật… thông qua các nhân vật trong các tác phẩm văn học đặc biệt là thông   qua các câu chuyện kể. Từ đó hình thành nhân cách trẻ, trẻ biết thể hiện tình  cảm yêu, ghét rõ ràng đối với các đối tượng mà trẻ  có thể  cảm nhận được.  Văn học thâm nhập vào rất nhiều lĩnh vực trong xã hội và thế  giới quanh ta   bao gồm cả  một hệ thống kiến thức cơ bản rất cần thiết cho đời sống sinh   hoạt và lao động của mỗi chúng ta. Vì thế, văn học là công cụ  không thể  thiếu để học các môn học khác trong chương trình giáo dục mầm non mới.         Việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là việc làm vô cùng quan  trọng, song việc truyền thụ kiến thức cho trẻ hiểu nội dung và diễn biến tâm  lý nhân vật trong các tác phẩm văn học không gò bó, cứng nhắc, áp đặt cho  trẻ mà giáo viên phải luôn luôn sáng tạo để thiết kế ra từng bài dạy phù hợp   từng nội dung truyện, thơ để trẻ có thể lĩnh hội kiến thức một các linh hoạt,   tốt nhất. Trong khi dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học, tôi đã gặp nhiều  khó khăn. Nguyên nhân chính là do khả  năng cảm thụ  văn học của trẻ  chưa   được sâu sắc, trẻ  chưa hiểu diễn biến tâm lý nhân vật trong truyện, thơ.  Trong quá trình học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu, sự đóng góp ý kiến,  chỉ đạo của Ban Giám Hiệu, của các đồng chí đồng nghiệp, được tham quan  dự giờ đồng nghiệp và đặc biệt qua một thời gian trực tiếp chủ nhiệm lớp tôi  thấy được thực trạng về  khả  năng cảm thụ  văn học của trẻ  lớp tôi chưa   được sâu sắc, vốn từ  còn hạn chế  chưa diễn đạt được tình cảm của mình,  chưa hiểu sâu sắc nội dung các tác phẩm văn học, chưa diễn đạt được những  cảm xúc, thể hiện tâm lý các nhân vật trong tác phẩm văn học, đặc biệt là các  nhân vật trong truyện kể nên tôi suy nghĩ áp dụng những biện pháp giúp trẻ  nâng cao khả năng cảm thụ văn học ở trẻ lớp tôi. 3. Đối tượng nghiên cứu. Giáo viên thực hiện                                                                                  8 Lưu Thị Hạnh
  9. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây     Đề tài được áp dụng tại lớp mẫu giáo 5 tuổi A4 trường mầm non Hồng  Thái Tây ­ Xã Hồng Thái Tây ­ Đông Triều ­ Quảng Ninh. 4.Giới hạn phạm vi nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu:  “ Một số  biện pháp giúp trẻ  5­6  tuổi nâng cao khả   năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm non Hồng Thái Tây” Phạm vi thời gian: Từ ngày 15/ 08/2017 đến ngày 31/1/2018 5. Phương pháp nghiên cứu. Để nghiên cứu đề tài này tôi sử dụng những phương pháp sau: ­ Phương pháp điều tra. ­ Phương pháp trao đổi. ­ Phương pháp quan sát. ­ Phương pháp thống kê. II. PHẦN NỘI DUNG: 1. Cơ sở lý luận: Dựa trên những yêu cầu chung của ngành giáo dục và để  thực hiện tốt  mọi nhiệm vụ đặt ra, đó là cần tạo những con người trí tuệ, có tố  chất ngay   từ  lứa tuổi mẫu giáo, giàu lòng nhân ái, yêu thương con người cũng như mọi  vật xung quanh mình, giáo viên phải truyền thụ những tri thức để hình thành   nên kĩ năng, kĩ xảo và các nhu cầu hoạt động vui chơi của trẻ.      Bộ môn làm quen với văn học, đặc biệt là thông qua các câu chuyện kể  giúp trẻ  hiểu sâu sắc nội dung, diễn biến tâm lý nhân vật, t rẻ  biết biểu lộ  tình cảm yêu ghét của mình đối với những nhân vật trong truyện. Thông qua  việc cho trẻ làm quen với văn học là giúp trẻ hình thành nhân cách, phát triển  các năng lực trí tuệ của trẻ như cảm giác, tư duy, ngôn ngữ, tình cảm xã hội   đồng thời bồi dưỡng và phát triển khả năng chú ý, ghi nhớ và tưởng tượng.      Trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non cần phải hình thành và   phát triển khả  năng cảm thụ  văn học cho trẻ  bởi đó là cách bồi dưỡng, phát  triển khả năng tư duy cho trẻ. Giáo viên thực hiện                                                                                  9 Lưu Thị Hạnh
  10. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây      Cũng giống như  người lớn chúng ta, với trẻ  mẫu giáo đặc biệt là trẻ  mẫu giáo lớn 5­6 tuổi, văn học có vai trò vô cùng quan trọng trong thế giới trẻ  thơ. Nó phát triển tính tò mò, kích thích lòng ham hiểu biết, yêu quý những   nhân vật trong các tác phẩm văn học. Đặc biệt, trẻ 5­6 tuổi rất giàu cảm xúc,  thể  hiện rõ tình cảm yêu, ghét của mình đối với các nhân vật trong truyện.  Trẻ biết yêu cái đẹp, cái thiện; ghét cái ác.      Chính vì vậy, việc giúp trẻ  5­6   tuổi nâng cao khả  năng cảm thụ  văn  học là việc rất quan trọng, đặc biệt là lứa tuổi mẫu giáo 5­6 tuổi. Đây là thời  kì trẻ rất nhạy cảm, có cảm nhận sâu sắc về nội dung, diễn biến tâm lý các   nhân vật trong các tác phẩm văn học, trẻ có thể biểu lộ tình cảm yêu ghét của  mình đối với các nhân vật một cách rõ nét nhất.  Ở  lứa tuổi này khi học văn  học trẻ rất nhạy cảm, có khả năng cảm thụ nhanh, nắm bắt được diễn biến   tâm lý các nhân vật nhanh. Vì vậy, việc  “giúp trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả   năng cảm thụ tác phẩm văn học” là cách tốt nhất để trẻ tiếp nhận tri thức  về bộ môn làm quen với văn học nhanh nhạy nhất.        Trước tiên tôi phải gần gũi trẻ tạo cho trẻ môi trường học tập thân thiện   ấm cúng. Dần từng bước đưa trẻ vào nề nếp dạy và học, khi trẻ đã hình thói  quen, nề  nếp thì việc học của trẻ  sẽ  có thuận lợi và từng hoạt động sẽ  đạt   kết quả  cao. Để  tổ  chức tốt một giờ  dạy làm quen với văn học, tôi thường  xuyên quan tâm đến việc nghiên cứu kỹ yêu cầu về đề tài của các chủ đề đã  đặt ra trong chương trình…Từ đó bản thân có một kế hoạch định hình cho bài   soạn, đồng thời chuẩn bị  các phương tiện, giáo cụ  trực quan chủ  yếu quan  trọng, các kỹ năng hoạt động trong giờ dạy.Tôi chú ý đến trẻ khi trẻ chưa nói   chưa mạch lạc diễn cảm  bằng mọi hình thức tuyên truyền sâu rộng tới  các   bậc phụ  huynh cùng phụ  huynh tìm ra biện pháp tốt nhất giúp trẻ  có  “Kỹ   năng đọc diễn cảm và cảm thụ văn học”. Là một giáo viên tôi cần khắc phục mọi nhược điểm của trẻ. Trong đó   phát triển ngôn ngữ, rèn kỹ năng diễn cảm mạch lạc là nhiệm vụ quan trọng   Giáo viên thực hiện                                                                                  10 Lưu Thị Hạnh
  11. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây của trường mầm non nói chung và lớp mẫu giáo  5­6  tuổi trường mầm non  Hồng Thái Tây nói riêng. 2. Thực trạng: + Thuận lợi: Được sự  quan tâm chỉ  đạo của ban giám hiệu nhà trường cũng như  phòng giáo dục về các mặt phát triển giáo dục, trong đó có lĩnh vực phát triển  ngôn ngữ. Nhà trường đã đầu tư  cơ  sở  vật chất tốt nhất cho lớp, lớp có các  đồ dùng, phương tiện phục vụ cho bộ môn văn học đặc biệt là các loại tranh   truyện chữ to, thơ có tranh minh hoạ, các bộ  rối tay có nội dung của các câu  truyện, bài thơ  rất hấp dẫn trẻ. Ngoài ra trường còn chỉ  đạo lớp xây dựng   một thư viện nhỏ, việc cho trẻ tiếp cận với góc thư viện ở lớp tương đối có  hiệu quả. Một phần trẻ  đã qua học các nhóm lớp và trẻ  trong độ  tuổi nên  việc phát âm, đọc thơ cũng như tiếp thu nội dung các câu chuyện có phần dễ  dàng, trẻ đã biết đọc thơ  theo cô, kể  lại chuyện cùng cô và biết kết hợp các   điệu bộ, nét mặt cử  chỉ, sử  dụng nhịp điệu, giọng điệu để  thể  hiện các tác  phẩm văn hoc được thuận lợi. Cô có trình độ  chuyên môn nghiệp vụ, bản  thân cũng có năng khiếu về giọng đọc, giọng kể, nắm vững  yêu cầu của hình  thức đổi mới tổ  chức giảng dạy trong trường mầm non. Đặc biệt là chuyên  đề văn học làm quen với chữ viết đã được thể hiện thường xuyên trong giáo   án, lên lớp một cách thuần thục…Cô thường xuyên cho trẻ  tiếp xúc với các  tác phẩm văn học trong các hoạt động, cô chú ý đến ngữ  điệu, điệu bộ  khi   đọc thơ  kể  chuyện, chú ý ngắt câu, ngắt nhịp diễn đạt mạch lạc biểu cảm.   Giải thích từ  khó, từ  mang tính chất địa phương cho trẻ  nghe và hiểu, từ  đó   trẻ đọc thơ đúng và kể chuyện thu hút hơn. Phần lớn các phụ huynh đã quan  tâm tới việc học của trẻ nên khi cô trao đổi cùng phụ huynh về phương pháp  “giúp trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả  năng cảm thụ  tác phẩm văn học”hơn họ  rất hứng thú và ủng hộ cô. + Khó khăn: Giáo viên thực hiện                                                                                  11 Lưu Thị Hạnh
  12. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây Do trình độ  nhận thức không đồng đều, gần 20% trẻ  mới lần đầu tiên  đến trường, do độ tuổi không đều nên gặp rất nhiều khó khăn. Hơn 20% trẻ  chưa phân biệt được sự  khác nhau rất tinh tế  trong cách   phát âm mà chỉ tiếp nhận một cách chung chung. ví dụ: Tay­ tai, muỗi­ mũi, phân biệt l­n. Trí nhớ  của trẻ  còn hạn chế, trẻ  chưa biết hết khối lượng các âm tiếp thu  cũng như trật tự các từ trong câu. Vì thế trẻ bỏ bớt từ, bớt âm khi nói. Vẫn còn một số ít cháu chưa qua các nhóm trẻ nên việc tiếp thu và sức   cảm thụ của các tác phẩm văn học còn chưa đồng đều. Đa số phụ huynh bận   công việc hoặc một lý do khách quan nào đó ít có thời gian trò chuyện với trẻ  và nghe trẻ nói. Trẻ được đáp ứng quá đầy đủ về nhu cầu mà trẻ cần. Ví dụ:  Trẻ chỉ cần nhìn vào đồ dùng, đồ vật nào là được đáp ứng ngay mà không cần  dùng lời để yêu cầu hoặc xin phép. Đây cũng là một trong những nguyên nhân   của việc chậm phát triển ngôn ngữ. Với những khó khăn như  thế  em phải dần dần khắc phục, sửa đổi và  hướng dẫn trẻ phát triển ngôn ngữ  một cách đúng đắn nhất qua giao tiếp và  tập cho trẻ làm quen với văn học thể loại chuyện kể, đọc thơ.  Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của nhà trường như mở chuyên đề từ  đó rút ra đựơc kinh nghiệm cho bản thân. Bên cạnh đó tôi được sự đóng góp   chân tình của đồng nghiệp nên tôi đã có kết quả  cao trong quá  trình nghiên  cứu đề tài. Song bên cạnh đó còn có hạn chế  như  sau: một số  trẻ   ở  độ  tuổi này  ngôn ngữ chưa đầy đủ nên đôi lúc trẻ chưa diễn đạt đựơc. +Mặt mạnh, mặt yếu: Là một môn văn học có những câu chuyện bài thơ  rất gần gũi, các con   vật rất sinh động nên trẻ hứng thú. Giáo viên thực hiện                                                                                  12 Lưu Thị Hạnh
  13. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây Do chương trình đổi mới nên nhiều câu chuyện, bài thơ  chưa có tranh   ảnh nên rất khó cho người giáo viên trong quá trình chuẩn bị  đồ  dùng trực  quan.          + Các nguyên nhân, các yếu tố tác động: Văn học giúp trẻ  lĩnh hội được các chuẩn mực đạo đức, hành vi đúng  trong xã hội.  ứng dụng bộ môn làm quen văn học trong trường lớp mẫu giáo  là một quá trình nâng cao chất lượng dạy và học hiện nay có ý nghĩa hết sức   quan trọng. văn học mở  rộng sự  hiểu biết cho trẻ trong quan hệ tình người.  văn học còn khơi dậy ở trẻ những hành vi đạo đức, lối sống, lòng vị tha nhân  hậu mà trẻ thu lượm được bằng con đường cảm thụ văn học. Thông qua văn học, giúp trẻ cảm nhận được thế giới xung quanh muôn  màu, mở  ra trước mắt trẻ  những tình cảm đạo đức trong sáng, lành mạnh   nhằm cung cấp vốn kinh nghiệm sống để  làm phong phú vốn từ  ngữ  với ý   tưởng hồn nhiên, ngây thơ của trẻ. Với tầm quan trọng của môn làm quen văn học, làm thế nào để đưa văn  học vào đời sống thực tế  của trẻ­ đó chính là nhiệm vụ  cần thiết của giáo  viên mầm non, vì chúng ta là những chiếc cầu nối để  đưa trẻ  đến với văn  học, trẻ phải thực sự hiểu về các tác phẩm văn học, thể hiện được nội dung  của tác phẩm, sống trong môi trường của văn học, có như  vậy trẻ  mới có  lòng yêu văn học, xem văn học là nhu cầu cần thiết của trẻ  trong đời sống  hàng ngày. Hiện nay các trường mầm non rất chú trọng việc phát triển ngôn ngữ  cho trẻ. Song việc dạy trẻ nói đúng cấu trúc ngữ  pháp và nói lưu loát là một   vấn đề  được rất nhiều người quan tâm để  tìm ra hướng đi cụ  thể  và đúng  đắn, để đạt kết quả cao  trong giáo dục. Trên thực tế được thăm qua dự  giờ các đồng nghiệp trong trường, các  buổi thao giảng chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức. Tôi nhận thấy rằng trẻ  mẫu giáo nói chung và trẻ  5­6  tuổi nói riêng thì việc rèn luyện kỹ  năng nói  Giáo viên thực hiện                                                                                  13 Lưu Thị Hạnh
  14. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây mạch lạc diễn cảm thông qua môn văn học còn nhiều hạn chế. Đa số trẻ chỉ  đọc thuộc bài thơ, nhớ  tên truyện, tên nhân vật, chứ  chưa biết thể  hiện giai   điệu, ngôn ngữ nhân vật. Từ đó việc trẻ đọc, kễ diễn cảm chưa rõ ràng mạch   lạc và biểu cảm. Từ thực tiễn trên em thấy rằng việc “rèn luyện khả năng   cảm thụ văn học ” cho trẻ là một vấn đề hết sức cần thiết. Là một giáo viên   mầm non em mong muốn trẻ  có được nền tảng tốt nhất để  trẻ  có thể  phát  huy hết khả năng tưởng tượng, tư duy tích cực của trẻ. Người giáo viên phải  biết lựa chọn cách học tốt nhất phù hợp với trẻ để   làm giàu vốn từ  cho trẻ  từ  đó trẻ có thể nói mạch lạc và diễn cảm, tình thương yêu con người, thiên  nhiên qua các bài thơ câu chuyện. Vì vậy việc học tập và nghiên cứu ra những   biện pháp tốt nhất phù hợp với chương trình chăm sóc giáo dục trẻ là hết sức   cần thiết của người giáo viên mầm non.   Văn học có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Thế  nhưng trong thực tế hiện nay ở lớp mẫu giáo 5 tuổi A4 khả năng cảm thụ văn  học của trẻ  chưa cao. Trong quá trình giảng dạy, việc tổ  chức cho trẻ  làm  quen với văn học còn gặp nhiều khó khăn, bất cập đó là: + Trẻ  chưa biết thể  hiện cảm xúc của các nhân vật trong các tác phẩm văn  học, đặc biệt là trong các câu chuyện kể. + Giáo viên chưa nghiên cứu tài liệu để nâng cao chất lượng chuyên đề. + Khả năng gây hứng thú cho bộ môn học chưa cao chưa kích thích được khả  năng cảm thụ văn học của trẻ, chưa kích thích được tính tò mò, ham hiểu biết  của trẻ, chưa thu hút được trẻ vào những tình tiết, diễn biến của các nhân vật   trong các tác phẩm văn học.       Vì vậy, việc giúp trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả  năng cảm thụ  văn học là  việc làm cần thiết và quan trọng để trẻ có thể diễn đạt được những cảm xúc  của mình thông qua các tác phẩm văn học, giúp trẻ  có thể  lĩnh hội được tri   thức của môn học. Giáo viên thực hiện                                                                                  14 Lưu Thị Hạnh
  15. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây        Qua kiểm tra trên 37 trẻ  lớp tôi trong đầu năm học vừa qua  ở  bộ  môn   làm quen với văn học, tôi thấy có nhiều bất cập trong cách học và giảng dạy  cụ thể như sau:   ­ Số  trẻ có khả năng biểu đạt được cảm xúc của các nhân vật trong các tác   phẩm văn học là: 25/37 trẻ chiếm 67,5%    ­ Số trẻ chưa biểu đạt được cảm xúc của các nhân vật trong các tác phẩm  văn học là: 12/37 trẻ chiếm 32,5%.       Là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm cao và lòng nhiệt tình yêu  nghề mến trẻ, bản thân tôi đã xác định rõ vai trò và tầm quan trọng của việc  cho trẻ làm quen với văn học, và quan trọng hơn đó là việc giúp trẻ nâng cao   khả  năng cảm thụ  văn học. Chính vì vậy, tôi đã tìm tòi, học hỏi những biện  pháp mới nhất để  nâng cao chất lượng dạy và học trong bộ  môn văn học,   đồng thời giúp cho học sinh của mình có khả  năng cảm thụ văn học để  biểu   đạt được tình cảm của mình thông qua các câu chuyện kể. Từ những suy nghĩ trên với lòng yêu nghề mến trẻ, với một tâm huyết  mong cho những đứa con thân yêu của mình trong tương lai sẽ  trở  thành   người công dân có ích, giàu lòng yêu thương đối với mọi người, mọi vật xung   quanh mình. Vì vậy, “ Biện pháp giúp trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả năng cảm   thụ  tác phẩm văn học Trường mầm non Hồng Thái Tây” là biện pháp hữu  hiệu nhất nhằm nâng cao khả  năng cảm thụ  văn học cho trẻ  giúp cho hiểu  sâu sắc nội dung các tác phẩm văn học, hiểu được diễn biến trình tự nội dung   truyện, hiểu và diễn đạt được tâm lý các nhân vật trong truyện, thơ, đồng  dao, ca dao. Vì thế, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi và đã mạnh dạn chọn đề  tài  nghiên cứu: “ Một số  biện pháp giúp trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả năng cảm   thụ tác phẩm văn học trường mầm non Hồng Thái Tây” để khắc phục tình  trạng trên.     ­ Khi tiến hành nghiên cứu và áp dụng đề tài “ Một số biện pháp giúp   trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả  năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm   Giáo viên thực hiện                                                                                  15 Lưu Thị Hạnh
  16. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây non Hồng Thái Tây” là nhằm góp phần nâng cao nghiệp vụ  cho giáo viên  mầm non, khắc phục những khó khăn, giúp trẻ nắm chắc các kiến thức, hiểu   nội dung các tác phẩm văn học, hiểu sâu sắc diễn biến tâm lý nhân vật trong  các tác phẩm văn học; đồng thời, giúp trẻ  có hứng thú  học và vận dụng vào  cuộc sống xung quanh, trong sinh hoạt và là tiền đề để trẻ bước vào lớp học   lớn hơn.     ­ Tìm ra một số phương pháp và biện pháp hữu hiệu để góp phần giúp   trẻ  5­6 tuổi nâng cao khả  năng cảm thụ tác phẩm văn học trường mầm non  Hồng Thái Tây. Tạo cho trẻ hiểu sâu sắc nội dung tác phẩm văn học; hiểu và  diễn đạt được diễn biến tâm lý nhân vật thông qua các tác phẩm văn học mà  giáo viên muốn truyền thụ đến học sinh.   Vào đầu năm học 2017­2018 dưới sự chỉ đạo, phân công công tác của  Ban giám hiệu nhà trường tôi được giao nhiệm vụ chủ nhiệm lớp mẫu giáo  5  tuổi A4 với sĩ số  được giao là 37cháu. Với yêu cầu và nhiệm vụ  của người  giáo viên mầm non, với lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, để có được những  giải pháp phù hợp tôi đã giành thời gian để đến từng gia đình để điều tra phổ  cập, trò chuyện và tìm hiểu sơ bộ về trẻ, tuyên truyền cho các bậc phụ huynh  cho con em mình được đi học từ nhà trẻ và mẫu giáo bé. *Đánh giá: ­ Chỉ  có 20% trẻ  biết kể  chuyện sáng tạo và có hứng thú kể  chuyện   sáng tạo do khả năng cảm thụ văn học của trẻ còn hạn chế. Qua quá trình theo dõi và điều tra về thực trạng và những số liệu đã thu   thập được về   ở  lớp mẫu giáo 5­6 tuổi tôi đã mạnh dạn đề  ra các giải pháp,  phương pháp giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học. 3. Các giải pháp, biện pháp. 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp. ­ Tạo môi trường văn học xung quanh trẻ ­ Biện pháp giúp trẻ hiểu được nội dung tác phẩm Giáo viên thực hiện                                                                                  16 Lưu Thị Hạnh
  17. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây ­ Đưa trẻ vào hoạt động văn học nghệ thuật 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.  * Khả năng cảm thụ văn học của trẻ trên tiết học:  ­ Ngay từ  đầu năm học, tôi luôn luôn quan tâm tìm hiểu đến đặc điểm tâm  sinh lý của trẻ cũng như khả năng chú ý, tiếp thu bài của trẻ trong hoạt động   làm quen với tác phẩm văn học do tôi và giáo viên đứng cùng lớp tổ chức. Qua  quá trình giảng dạy tôi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ thông qua   việc kể  cho trẻ  nghe một câu chuyện, hoặc đọc cho trẻ  nghe một bài thơ  ngắn, bài đồng dao, ca dao có nội dung giáo dục dễ hiểu. Sau đó cho từng trẻ  nói lại nội dung câu chuyện, bài thơ, đồng dao, ca dao. Kết quả đạt được như  sau:    + 60% trẻ  nhớ và nói được nội dung câu chuyện , bài thơ, bài đồng dao, ca   dao.   + 40% trẻ chỉ nhớ một phần nội dung câu chuyện, bài thơ, bài đồng dao, ca  dao. Từ đó tôi cần chú ý nhiều hơn đến những trẻ mà khả năng cảm thụ văn  học còn chậm như: cháu Ngọc ánh, Thanh Tùng, Quốc Thịnh ….Qua đó tôi  thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học ở mọi lúc mọi nơi. Việc  làm này cũng góp phần giúp trẻ đến gần với văn học hơn và có thể nâng cao   khả năng cảm thụ văn học của trẻ. Thông qua tiết  học là hệ  thống hóa, chính xác hóa các biểu tượng,   những kiến thức, kĩ năng cần thiết cho trẻ phát triển khả năng chú ý lâu bền  có chủ định. Đặc điểm cơ bản của một tiết học là thông qua tổ chức cho trẻ  hoạt động với đồ  vật để  trẻ  lĩnh hội hay rèn luyện một kĩ năng cần thiết.   Muốn dạy tốt trên tiết học, giáo viên phải chú ý đến chuẩn bị học liệu, dạy   học thật phong phú nhằm giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn  học mà cô giáo muốn truyền đạt đến trẻ. * Tiết học kể chuyện: Với trẻ mẫu giáo 5­6 tuổi tiết học kể chuyện là tiết học gây hứng thú  và thu hút trẻ tích cực tham gia hoạt động. Để  cho trẻ  có khả  năng cảm thụ  sâu sắc tác phẩm văn học mà giáo viên muốn truyền thụ  kiến thức đến cho  Giáo viên thực hiện                                                                                  17 Lưu Thị Hạnh
  18. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây trẻ thì việc tạo hứng thú cho trẻ trong tiết học là việc làm cần thiết, cô giáo   phải biết tạo hứng thú cho trẻ ngay từ phần vào bài, có thể bằng các trò chơi  nhẹ nhàng hoặc lồng ghép môn học khác vào tiết học một cách lôgic: Ví dụ: Với chủ đề “ Bản thân” tôi dạy trẻ truyện “ Giấc mơ kì lạ” tôi chuẩn   bị tranh ảnh minh họa cho nội dung truyện giúp trẻ khắc sâu kiến thức về nội  dung truyện.Tôi truyền thụ  kiến thức về  nội dung truyện đến cho trẻ  bằng  nhiều hình thức khác nhau như:  + Dẫn dắt trẻ đến nội dung truyện bằng các hình thức: Cho trẻ quan sát tranh  vẽ về giàn bầu và dẫn dắt đến nội dung truyện. + Kể diễn cảm kết hợp với cử chỉ, điệu bộ. + Kể  chuyện kết hợp với tranh minh họa trên các silde, hoặc bằng bộ  tranh   truyện. + Kể chuyện kết hợp với mô hình. + Đàm thoại theo trình tự  diễn biến nội dung truyện giúp trẻ  khắc sâu kiến  thức nội dung truyện. + Dạy trẻ kể chuyện bằng nhiều hình thức: Kể chuyện theo cô, kể theo hình  thức nối tiếp, kể theo nhóm, theo tổ, cá nhân giúp trẻ nâng cao khả năng cảm   thụ nội dung các tác phẩm mà tôi muốn truyền đạt đến trẻ. * Tiết học đọc thuộc thơ:        Thơ  là thể  loại mà trẻ  có khả  năng cảm thụ  nội dung một cách nhanh  nhạy và sâu sắc, đặc biệt là đối với những bài thơ có nhịp điệu, vần. Ví dụ:  Với chủ  đề  “ Nghề  nghiệp” tôi dạy trẻ  bài thơ“ Bé làm bao nhiêu  nghể” tôi chuẩn bị tranh ảnh minh họa cho nội dung bài thơ giúp trẻ khắc sâu   kiến thức về nội dung của bài thơ.Tôi truyền thụ  kiến thức về nội dung bài   thơ đến cho trẻ bằng nhiều hình thức khác nhau như:  + Dẫn dắt trẻ đến nội dung bài thơ bằng các hình thức: Cho trẻ quan sát tranh   vẽ về một số nghề trong xã hội : Như nghề bác sĩ, nghề  thợ mỏ, thợ hàn.....   và dẫn dắt đến nội dung bài thơ: Giáo viên thực hiện                                                                                  18 Lưu Thị Hạnh
  19. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây + Đọc diễn cảm kết hợp với cử chỉ, điệu bộ. + Đọc thơ kết hợp với tranh minh họa trên các silde, hoặc bằng bộ tranh thơ. + Đọc thơ kết hợp với mô hình. + Đàm thoại theo trình tự  diễn biến nội dung bài thơ  giúp trẻ  khắc sâu kiến   thức nội dung bài thơ. + Dạy trẻ đọc thơ bằng nhiều hình thức: Đọc theo cô, đọc theo hình thức nối  tiếp, đọc  theo nhóm, theo tổ, cá nhân giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ nội  dung các tác phẩm mà tôi muốn truyền đạt đến trẻ. *  Tiết học đồng dao, ca dao:       Với trẻ mẫu giáo 5­6 tuổi do khả năng nhận thức và cảm thụ về đồng  dao, ca dao  ngày càng sâu sắc nên khả năng cảm thụ về ý nghĩa các bài đồng   dao, ca dao đối với trẻ được nâng cao. Trẻ có vốn hiểu biết sâu rộng về  các  bài đồng dao, ca dao theo từng chủ đề mà cô giáo truyền thụ đến trẻ qua các  tiết học.        Trong các tiết học về bài đồng dao, ca dao cô giáo có thể sử dụng nhiều  biện pháp tích hợp giúp trẻ khắc sâu kiến thức về nội dung bài đồng dao, ca  dao đặc biệt là có thể  kết hợp một cách linh hoạt khi dạy bài đồng dao, ca  dao với các trò chơi dân gian theo phương châm của ngành học mầm non “   Học mà chơi, chơi mà học”. Từ đó, trẻ có thể nắm bắt được kiến thức sâu  rộng của nội dung bài học một cách tự  nhiên, không gò bó, trẻ  sẽ nhớ  lâu và  hình thành những biểu tượng sâu sắc về  nội dung các bài học được cô giáo  truyền thụ qua những tiết học đó. *  Nghiên cứu kỹ tác phẩm:  ­ Để tiết học đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên phải xác định rõ   mục đích yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm. Từ  đó đưa ra nội  dung giáo dục phù hợp với cốt truyện, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh   đó giáo viên phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu  của từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử  chỉ, tư  thế phù hợp với   Giáo viên thực hiện                                                                                  19 Lưu Thị Hạnh
  20. Sáng kiến kinh nghiệm                                                        Trường mầm non Hồng Thái  Tây diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự  chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng  kể  của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ  giúp trẻ  hiểu sâu sắc hơn về  nội   dung bài thơ, câu chuyện và khả  năng cảm thụ  văn học của trẻ  cũng được   nâng cao.  ­ Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học ( dù là một câu chuyện  hay một bài thơ) thì người giáo viên phải luôn dành thời gian để đọc tác phẩm   nhiều lần. Vì vậy khi tôi dạy về văn học, tôi tin rằng mình cũng đã phần nào  góp phần nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ. *  Hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. ­ Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện,   đồng dao hay ca dao. Muốn đạt kết quả  cao thì việc đầu tiên giáo viên phải   chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ  dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự  chú ý của  trẻ.           Trước đây giáo viên thường sử  dụng tranh minh hoạ  làm đồ  dùng  chính trong hoạt động cho trẻ làm quen  với tác phẩm văn học. Song với hình  thức đổi mới hiện nay, thời đại CNTT nên việc  ứng dụng CNTT vào bài  giảng mang lại kết quả  rất cao. Biện pháp này luôn gây sự  chú ý, tò mò cho  trẻ. Vì vậy tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi ứng dụng CNTT vào giảng dạy để mang   lại kết quả cao.  * Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử  dụng các hiệu ứng, màu sắc phù   hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ. * Những giáo viên có khả  năng sử  dụng máy tính thành thạo hơn họ  có thể  chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt  hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất   thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ. ­ Với bài thơ  “ Có chú gà con” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về  nội   dung bài thơ, ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các nhân vật trong bài thơ kết   hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung bài thơ  và thấy   được nét đặc trưng của các nhân vật. Giáo viên thực hiện                                                                                  20 Lưu Thị Hạnh
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2