Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học" nhằm giúp trẻ trải nghiệm để tích luỹ vốn kinh nghiệm, nó tác động trực tiếp đến việc trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng sống, giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, kết nối tốt, giúp các bé tự tin hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học

MỤC LỤC NỘI DUNG TRANG PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài 2. Mục đích nghiên cứu 2 3. Đối tượng nghiên cứu 2 4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm 2 5. Phương pháp nghiên cứu 2 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu 2 PHẦN THỨ HAI: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI 3 QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Tên đề tài 3 2. Cơ sở lý luận 3 3. Khảo sát thực trạng 3 4. Những biện pháp thực hiện 4 5. Những biện pháp thực hiện cụ thể 4 5.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp, giúp trẻ 4 hoạt động tích cực: 5.2. Biện pháp 2: Giúp trẻ tích cực hoạt động văn học thông qua hướng dẫn trẻ đọc sách, truyện, và kể chuyện sáng tạo 5 5.3. Biện pháp 3: Tăng cường cho trẻ tham gia các hoạt động giao 10 lưu trải nghiệm với các loại hình nghệ thuật sáng tạo văn học. 5.4: Biện pháp 4: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong 12 quá trình cho trẻ làm quen văn học 5.5. Biện pháp 5: Giúp trẻ hoạt động tích cực văn học thông qua việc tích cực tham mưu, tuyên truyền, phối hợp, với Ban giám 12 hiệu, với phụ huynh. PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 14 1. Kết quả thực hiện 14 2. Kết luận 14 3. Khuyến nghị
PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ Tên đề tài: Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học 1. Lý do chọn đề tài Ngay từ những năm tháng đầu tiên của cuộc đời, trẻ em như một trang giấy trắng, gia đình và xã hội bắt đầu vẽ lên những nét bút đầu tiên cho tương lai của trẻ. Để trẻ có một tương lai tươi sáng, một nhân cách toàn diện, trẻ cần được phát triển đầy đủ các lĩnh vực ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ, thể chất, tình cảm xã hội và các kĩ năng sống cần thiết cho trẻ. Ngày nay trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, chúng ta càng thấy rõ vai trò đó đối với việc giáo dục, phát triển toàn vẹn nhân cách trẻ. Điều đó có nghĩa là giúp trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động là một điều hết sức cần thiết. Với vị trí là một giáo viên mầm non, đang và sẽ làm những gì để có thể tổ chức các hoạt động nói chung và hoạt động văn học nói riêng một cách hiệu quả? Phải làm sao để trẻ lĩnh hội được kiến thức một cách đơn giản nhưng phát huy tính tích cực chủ động của trẻ một cách tối đa? Chúng ta sẽ làm gì để tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động? Và bằng cách nào để có thể giúp trẻ đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra? Đó quả là những câu hỏi khó, những băn khoăn mà chúng ta cần đi tìm lời giải đáp. Như chúng ta đã biết quan điểm giáo dục hiện nay là “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Nếu vận dụng một cách linh hoạt quan điểm này ta sẽ phát huy được tính tích cực và chủ động sáng tạo của trẻ. Trong tất cả các hoạt động của các lĩnh vực phát triển trong trường mầm non, tôi nhận thấy là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ nói chung và hoạt động văn học nói riêng là lĩnh vực mà trẻ có thể thể hiện trí tưởng tượng, tư duy sáng tạo và đặc biệt trẻ có thể bộc lộ cảm xúc một cách chân thật, tự nhiên nhất, khơi gợi và bồi dưỡng tâm hồn của trẻ nhiều nhất. Hơn nữa chúng ta có thể nhận thấy rằng đến tuổi mẫu giáo lớn thì trẻ đã đạt tới khả năng ngôn ngữ cao và sự tập trung nhất định. Tuy nhiên, thực tế tôi thấy khá nhiều bất cập trong việc tổ chức các hoạt động văn học cho trẻ. Là một giáo viên tôi đã đặt ra cho mình những câu hỏi như: Thông qua hoạt động học văn học, trẻ cảm nhận được điều gì? được nói những gì? được thể hiện cảm xúc như thế nào? được làm ra sao? Trẻ được chủ động bày tỏ vốn hiểu biết của mình hay là do cô áp đặt? Trẻ được tự mình thu lượm những kiến thức, chuẩn mực trong cuộc sống hay trẻ phải cố ghi nhớ tất cả những gì mà cô giáo truyền tải? Vậy thì đó là hoạt động học của trẻ? hay là của cô? Chỉ xoay quanh những câu hỏi đó thôi đã khiến tôi tự suy ngẫm và tìm lời giải đáp cho các câu hỏi của chính mình. Tôi hiểu, những hiệu quả giáo dục mà mình đã làm được thì không đáng kể, còn những tồn tại, hạn chế thì mình vướng phải khá nhiều. Điều đó đã thôi thúc tôi lựa chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học” làm đề tài nghiên cứu và thực nghiệm trong năm học 2020 – 2021. 2. Mục đích nghiên cứu
2/15 Giúp trẻ trải nghiệm để tích luỹ vốn kinh nghiệm, nó tác động trực tiếp đến việc trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng sống, giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, kết nối tốt, giúp các bé tự tin hơn. Giúp trẻ bộc lộ được cảm xúc của mình, những điều trẻ suy nghĩ, những ý tưởng mới một cách rõ ràng mạch lạc. Giúp trẻ có vốn từ phong phú và phát âm chuẩn, yêu thích đọc sách và kể được một câu chuyện, một bài thơ theo sự tưởng tượng và cảm nhận của trẻ. Có thể góp một phần vào việc giúp một số giáo viên hiện nay thay đổi phương pháp dạy các hoạt động phát triển ngôn ngữ còn nhiều áp đặt, cứng nhắc chưa chú trọng vào việc tích hợp, việc học qua chơi trong các hoạt động văn học mộtcách tinh tế và bộc lộ tự nhiên nhất. Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, theo sự định hướng chỉ đạo của ngành. 3. Đối tượng nghiên cứu Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học 4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm Trẻ 5 - 6 tuổi A3, trong trường mầm non nơi tôi đang công tác Số trẻ: 15 trẻ. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp quan sát - Phương pháp trò chuyện, trao đổi - Phương pháp thực hành trải nghiệm, phối hợp - Phương pháp thống kê - Phương pháp kích thích sự hứng thú 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu Đề tài được thực hiện tại lớp 5 tuổi A3 trường mầm non nơi tôi đang công tác - Thời gian thực hiện đề tài: Năm học 2020 - 2021 (Từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021)
3/15 PHẦN THỨ HAI: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Tên đề tài Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học 2. Cơ sở lý luận Hoạt động làm quen văn học là một trong những hoạt động rất quan trọng đói với trẻ mầm non. Nó cung cấp cho trẻ vốn từ, những hiểu biết về cuộc sống, những bài học thực tiễn bổ ích thông qua các tác phẩm thơ, truyện. Thực hiện tốt hoạt động này góp phần giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ, mạnh dạn, tự tin phát biểu ý kiến. Đồng thời giúp trẻ có những kĩ năng cần thiết như kĩ năng quan sát, lắng nghe, sự tuy duy, sáng tạo. Đó đều là những kĩ năng cần thiết cho sự phát triển nhân cách của trẻ. Trẻ em mầm non là lưa tuổi vô cùng hồn nhiên và ngây thơ, trong sáng. Trẻ thích tưởng tượng, thích những không gian cổ tích, thích được hóa thân thành những nhân vật cổ tích. Hoạt động làm quen văn học giúp trẻ được thể hiện, được hòa nhập vào môi trường cổ tích. Qua đó, giúp trẻ hiểu thêm về các tính cách của nhân vật, từ đó rút ra được các bài học kinh nghiệm cho mình, giúp trẻ hoàn thiện nhân cách của bản thân và phát triển nhân cách theo hướng tích cực nhật. Hoạt động làm quen văn học giúp trẻ được trải nghiệm cuộc sống theo một cách nhẹ nhàng, vừa học, vừa chơi, dễ dàng thấm nhuần và tạo được sự hấp dẫn cho trẻ qua các đồ dùng như rối, sa bàn, ... Trẻ luôn luôn hứng thú với những đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, mới mẻ. Hiểu được tầm quan trọng của hoạt động làm quen văn học và những nhu cầu cần thiết của trẻ mà một giáo viên mầm non như tôi cần phải tạo điều kiện cho trẻ tiếp cận và được hoạt động với văn học trong môi trường tốt nhất để thảo mãn những nhu cầu của trẻ. Nhận thấy được tầm quan trọng đó, tôi đã mạnh dạn đưa ra “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực hoạt động văn học”. Với mong muốn rằng các con sẽ hứng thú, tích cực và phát triển được những kĩ năng cần thiết cho bản thân. 3. Khảo sát thực trạng Năm học 2020 - 2021 tôi được phân công dạy lớp 5 - 6 tuổi. Trong quá trình thực hiện giảng dạy đặc biệt đối với việc cho trẻ làm quen với văn học tôi cũng gặp phải một số thuận lợi và khó khăn sau: a. Thuận lợi: - Về cơ sở vật chất: + Nhà trường trang bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi nhất là các đồ dùng phục vụ lĩnh vực phát triển ngôn ngữ và hoạt động văn học: rất nhiều thơ, truyện, các nhân vật rối, băng đĩa truyện… + Ban giám hiệu nhà trường và các cấp lãnh đạo tạo mọi điều kiện để học tập, bồi dưỡng chuyên môn đặc biệt là kiến thức về hoạt động văn học cho trẻ thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề, các buổi dự giờ học hỏi lẫn nhau từ chị em đồng nghiệp. - Về giáo viên:
4/15 + Bản thân tôi có năng khiếu đọc, kể chuyện diễn cảm. - Về phía trẻ: Trẻ nhanh nhẹn, yêu thích được đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch và tham gia vào các hoạt động văn học. - Về phía phụ huynh học sinh: Đa số phụ huynh đều quan tâm đến chương trình chăm sóc giáo dục trẻ và ủng hộ nhiệt tình các phong trào của lớp đặc biệt là các phong trào của lớp, của trường. b. Khó khăn: - Về cơ sở vật chất: + Trường chỉ có một phòng học chung dành cho các góc chơi nên góc văn học còn bị hạn chế về diện tích hoạt động cũng như là không gian để trẻ bộc lộ hết khả năng của trẻ. - Về giáo viên: + Còn ngại thay đổi phương pháp, hình thức tổ chức và đưa các loại hình nghệ thuật sáng tạo mới cho trẻ hoạt động với văn học. + Giáo viên còn hạn chế việc truy cập các trang mạng và bản dịch tìm và đưa những câu chuyện, bài thơ của nước ngoài có ý nghĩa giáo dục phù hợp -Về phía trẻ: + Sĩ số trẻ trong lớp không đông nhưng có nhiều trẻ hiếu động. + Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc, khả năng diễn cảm, chưa tích cực tham gia hoạt động văn học. - Về phía phụ huynh: Do điều kiện phụ huynh thuộc nhiều ngành nghề khác nhau nên chưa quan tâm nhiều đến việc được cho trẻ tiếp xúc với sách, truyện cũng như chưa tạo không gian, dành thời gian để trẻ được trò chuyện, giao tiếp với mọi người xung quanh. - Cụ thể được thể hiện trong bảng khảo sát thực trạng đầu năm. (Minh chứng 1: Bảng khảo sát thực trạng đầu năm của trẻ) 4. Những biện pháp thực hiện Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp, giúp trẻ hoạt động tích cực. Biện pháp 2: Giúp trẻ tích cực hoạt động văn học thông qua hướng dẫn trẻ đọc sách, truyện và kể chuyện sáng tạo Biện pháp 3: Tăng cường cho trẻ tham gia các hoạt động giao lưu trải nghiệm với các loại hình nghệ thuật sáng tạo văn học. Biện pháp 4: Đẩy mạnh ứng dựng công nghệ thông tin trong quá trình cho trẻ làm quen văn học Biện pháp 5: Giúp trẻ hoạt động tích cực văn học thông qua việc tích cực tham mưu, tuyên truyền, phối hợp, với Ban giám hiệu, với phụ huynh. 5. Những biện pháp thực hiện cụ thể 5.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp, giúp trẻ hoạt động tích cực: Với quan điểm chỉ đạo của nhà trường là tiếp cận ứng dụng một số phương pháp hình thức tổ chức mới vào tất cả các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ để đáp ứng với xu thế đổi mới giáo dục hiện nay. Nhận thức được điều đó, ngay từ đầu năm học, tôi đã thảo luận, bàn bạc với đồng chí giáo viên cùng lớp khảo sát thực trạng về kỹ năng, khả năng, nhu cầu, hứng thú,
5/15 cùng nhau lập kế hoạch theo chủ đề phù hợp với mục tiêu đề ra. Để làm được điều ấy thì tôi đã tự bồi dưỡng, tìm hiểu, nâng cao trình độ nghiệp vụ theo đổi mới của ngành. Tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản bằng việc: Nghiên cứu kỹ các văn bản hướng dẫn chỉ đạo của ngành và nhà trường, sưu tầm những tài liệu liên quan đến ngành học mầm non, những phương pháp hình thức mới, đặc biệt là lĩnh vực ngôn ngữ và hoạt động văn học như: chiếu bóng, nhạc kịch, kể chuyện sáng tạo… Để tạo thêm sự mới lạ và hứng thú cho trẻ, tôi đã tham khảo thêm một số tác phẩm văn học của nước ngoài, tôi ưu tiên chọn những tác phẩm có nội dung gần gũi, ngôn từ ngắn gọn, dễ hiểu, hình ảnh sinh động và phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Qua đó, vừa tạo thêm hứng thú cho trẻ, vừa giúp trẻ phát triển thêm các kỹ năng chọn lọc, các kỹ năng sống cần thiết trong cuộc sống. (Minh chứng 2: hình ảnh truyện thơ sưu tầm từ nước ngoài) Ngoài ra, tôi còn tự bồi dưỡng thêm kiến thức cho bản thân qua việc tiếp thu một số chuyên đề mẫu do nhà trường và các tổ chuyên môn xây dựng, thông qua hội thi giáo viên giỏi cấp trường, hay tham gia dự giờ chéo của đồng nghiệp về các hoạt động văn học, từ đó tôi đã mở rộng thêm vốn kinh nghiệm cho mình khi tổ chức các hoạt động văn học cho trẻ như sau: Hoạt động văn học có vai trò quan trọng và cần thiết trong cuộc sống hằng ngày của trẻ. Trẻ mầm non rất thích nghe kể chuyện, đọc thơ! Đó là một thực tế. Với sự phát triển của xã hội và ngành giáo dục hiện nay, cùng với tâm huyết của những nhà văn chuyên và không chuyên, chúng ta đã có được một kho tàng khá là phong phú các câu chuyện, bài thơ có thể vận dụng được trong việc giáo dục trẻ. Nên chúng ta càng có điều kiện hơn trong việc lựa chọn những câu chuyện, bài thơ, mới hấp dẫn nhưng lại phù hợp với nội dung mình định giáo dục trẻ. Có những tác phẩm văn học hay, hấp dẫn chẳng hạn như những tác phẩm giúp trẻ cảm nhận được nỗi vất vả, khó nhọc của người nông dân để làm ra hạt thóc, hạt gạo (bài thơ: Hạt gạo làng ta), quá trình sản xuất ra đồ dùng đồ chơi (bài thơ: Cái bát xinh xinh), truyền thống chống giặc ngoại xâm anh hùng (Truyện: Ông Gióng, Chú giải phóng quân). Những phong tục tập quán cổ truyền tốt đẹp (Truyện: Sự tích bánh chưng bánh dày, Cây đào) Để làm mới kế hoạch hoạt động học văn học, bản thân tôi luôn muốn mang đến cho trẻ một luồng gió lạ bằng cách lựa chọn những tác phẩm văn học mang tính giáo dục cao, tình tiết đơn giản, lời thoại phong phú, nhiều từ tượng thanh, tượng hình nội dung dễ hiểu, dễ nhớ giúp trẻ yêu thích hoạt động. Trẻ thực sự được thả hồn được vui, hứng thú, cảm xúc khi trải nghiệm các tác phẩm mà cô lựa chọn phù hợp với trẻ và từng chủ đề sự kiện cụ thể. 5.2. Biện pháp 2: Giúp trẻ tích cực hoạt động văn học thông qua hướng dẫn trẻ đọc sách, truyện và kể chuyện sáng tạo Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những trẻ được đọc sách từ nhỏ sẽ có xu hướng cảm nhận tốt về sự thay đổi của âm thanh, điều này tác động tích cực đến khả năng ngôn ngữ của trẻ, giúp trẻ làm giàu vốn từ, đặc biệt là khi trẻ được tham gia vào việc trả lời câu hỏi và thảo luận về nội dụng của sách. Và những tác động của sách trong việc phát triển toàn diện của trẻ sẽ đến thật tự nhiên, trẻ
6/15 càng được nghe, được đọc nhiều thì vốn từ, suy nghĩ của trẻ ngày càng được mở rộng. Nhận thức rõ được tầm quan trong của việc trẻ đọc sách và giáo viên đọc, kể cho trẻ nghe tôi đã rút ra một số kinh nghiệm như sau: * Lựa chọn sách. Giáo viên cần chọn sách phù hợp với lứa tuổi. Đối với trẻ 5 - 6 tuổi thì nên chọn sách có những bài thơ, câu truyện cổ tích hoặc câu chuyện gần gũi, quen thuộc với cuộc sống hằng ngày của trẻ. Chọn loại sách với nhiều tranh ảnh, màu sắc tươi sáng, bắt mắt, mỗi bức tranh đề có một nội dung cụ thể, dễ thu hút sự chú ý của trẻ. Những cuốn sách này giúp trẻ làm quen với sự vật hiện tượng xung quanh mình và môi trường sống xung quanh, tuy trẻ không biết chữ nhưng trẻ có thể ghi nhớ từng từ một thông qua các hình ảnh, màu sắc minh hoạ trong cuốn sách. Bên cạnh đó tôi lựa chọn một số cuốn sách của nước ngoài nhưng có nội dung gần gũi, dễ hiểu. Ngoài ra tôi còn bổ sung thêm cho học sinh lớp tôi các loại sách phát triển kỹ năng, phát triển tư duy được chọn lọc cũng là cách để trẻ tiếp cận và học hỏi tốt nhất các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống như về giao tiếp, an toàn, vệ sinh, sức khoẻ. * Hướng dẫn trẻ đọc sách đúng. Giáo viên cần dạy trẻ cách cầm sách, mở sách, lật trang sao cho đúng. Hướng dẫn trẻ cách bảo quan sách, tôn trọng sách. Hình thành cho trẻ thái độ yêu thích đối với việc đọc sách truyện và thái độ khi lắng nghe người khác. (Minh chứng 3: hình ảnh trẻ thực hành đọc sách đúng cách) * Vai trò của giáo viên trong việc trẻ đọc sách và nghe đọc sách. Tạo không gian thoải mái, yên tĩnh cho trẻ đọc: Trẻ chỉ thích đọc khi nào trẻ cảm thấy thoải mái và thực sự yên tĩnh, không bị phân tán bởi sự ồn ào bên ngoài vì vậy không gian để trẻ đọc có vai trò rất quan trọng, ở lớp tôi tuy là lớp với diện tích nhỏ, không có phòng chức năng riêng biệt mà tất cả các góc chơi đều chung hết một phòng nhưng tôi cũng cố gắng sắp xếp, trang trí góc văn học ở góc lớp, gần với góc học tập và đây là một không gian yên tĩnh nhất trong lớp, tại góc văn học trẻ sẽ có không gian đọc riêng, để trẻ ngồi đọc một cách thoải mái nhất. Khi trẻ đọc thì giáo viên không nên can thiệp vào quá trình trẻ đọc mà chỉ quan sát trẻ, hướng dẫn khi trẻ chưa biết cách đọc đúng hoặc khi trẻ cần hỏi. Khi đọc cho trẻ nghe cần đọc to, rõ ràng, ngắt nghỉ đúng nhịp, vui tươi hào hứng. Hãy lắng nghe giọng đọc của mình, đừng để giọng đọc của mình trở lên nhạt nhẽo, thiếu sức hút và trở nên nhàm chán. Khuôn mặt khi đọc cần thả lỏng, vui vẻ và cười thật nhiều nếu là các câu chuyện vui vẻ. Trước khi đọc cho trẻ nghe giáo viên nên cho trẻ xem trang bìa, giới thiệu từng trang tiếp theo, cho trẻ nhận xét về hình ảnh của các bức tranh, từ đó giáo viên yêu cầu trẻ dự đoán nội dung của câu truyện sau đó mới đọc cho trẻ. Ví dụ: Kể cho trẻ nghe truyện “Sự tích hoa hồng”. Tôi gây hứng thú bằng Bật đèn sáng nơi để “tranh minh họa câu chuyện” nhằm thu hút trẻ chú ý. (Minh chứng 4: hình ảnh gây hứng thú, kể chuyện “Sự tích hoa hống”)
7/15 Qua gần một năm giúp trẻ hình thành thói quen đọc sách, truyện tôi thấy rằng trẻ lớp tôi yêu thích những cuốn sách hơn, có ý thức tôn trọng và giữ gìn sách, hào hứng khi đến giờ đọc sách và rất chú ý lắng nghe cô đọc, hào hứng bàn luận sôi nổi về những câu truyện, bài thơ, hình ảnh trong sách và qua đó trẻ lớp tôi đã có vốn từ được mở rộng hơn, diễn đạt mạch lạc hơn, và tự tin hơn trong giao tiếp hằng ngày với mọi người xung quanh. Và điều đó góp phần không nhỏ trong việc giúp trẻ hoạt động văn học một cách tích cực. (Minh chứng 5: hình ảnh trẻ say mê với sách, truyện tại góc sách truyện) * Giúp trẻ tích cực hoạt động văn học, thông qua hình thức kể chuyện sáng tạo. Tôi nhận thấy rằng, đối với lứa tuổi mầm non và đặc biệt là trẻ lớp tôi rất nhảy cảm và bị hấp dẫn, thu hút bởi ngôn từ, âm điệu và hình tượng của các bài hát, bài thơ, những câu chuyện cổ tích cũng như những câu chuyện mới. Đặc biệt qua hoạt động kể chuyện sáng tạo sẽ giúp trẻ phát triển tư duy, óc tưởng tượng bay bổng, phát triển khả năng mạnh dạn, tự tin vào chính bản thân mình Qua những hoạt động kể chuyện sáng tạo đó tôi nhận thấy rằng muốn một giờ kể chuyện sáng tạo đạt hiệu quả cao giáo viên cần phải hiểu thế nào là kể chuyện sáng tạo? Kể chuyện sáng tạo gồm những hoạt động, hình thức nào? Với hoạt động kể chuyện sáng tạo là hoạt động mà trẻ đưa ra những ý kiến sáng tạo của cá nhân mình về một câu chuyện hay hình ảnh đã có, trẻ kể sáng tạo một câu chuyện mới dựa trên một gợi ý hoặc một đề tài cho trước, hoặc trẻ kể sáng tạo ra một câu chuyện mới dựa trên những kinh nghiệm, khả năng của trẻ và qua các hoạt động đó giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ, khả năng tư duy sáng tạo và trên hết là làm giàu tâm hồn và hình thành các hành vi văn hoá cho trẻ. Theo kinh nghiệm của bản thân tôi thì tôi chia hoạt động kể chuyện sáng tạo thành các hình thức khác nhau như sau: a) Kể chuyện sáng tạo dựa trên một câu chuyện đã có: Đặt tên cho câu chuyện vừa được nghe: Đối với hình thức này tôi thường kể cho các con nghe câu chuyện từ 2 đến 3 lần sau đó đàm thoại về các tình tiết trong câu chuyện. Sau đó, tôi cho các con đặt tên cho câu chuyện, với những cái tên khác nhau tôi luôn hỏi trẻ: "Tại sao lại đặt như vậy?”. Tất cả các ý kiến mà trẻ đưa ra đều được tôi ghi lại vào bảng điều đó giúp trẻ cảm nhận được ý kiến của mình được cô giáo trân trọng và ghi nhận. Với việc ghi lại như vậy cũng là một cách để trẻ làm quen với chữ viết. Cuối cùng tôi sẽ đọc tất cả tên câu chuyện mà trẻ tự đặt lên cho trẻ nghe, nếu là câu truyện mới do cô sáng tạo ra thì tôi và trẻ sẽ chọn một cái tên phù hợp nhất với nội dung câu truyện để đặt. Nghĩ kết cho câu chuyện: Tôi nhận thấy việc lựa chọn truyện vô cùng quan trọng bởi vì không phải câu chuyện nào đưa vào hoạt động này cũng đạt hiệu quả cao. Với những câu chuyện quá dài và có tình tiết quá phức tạp, nội dung chưa thực sự rõ ràng và không gần gũi với trẻ, không đúng với lứa tuổi khi đưa vào sẽ khiến trẻ bị phân tán, không nhớ hết được các trình tự vừa diễn ra trước đó nên sẽ hạn chế sự sáng tạo khi trẻ nghĩ cái kết cho câu chuyện. Chính vì thế những câu chuyện dành cho hoạt động này cần ngắn gọn, có nội dung, tình tiết rõ ràng, dễ hiểu, gần gũi với trẻ để trẻ dễ nắm bắt.
8/15 Ví dụ: Kể chuyện sáng tạo dựa trên một câu chuyện đã có “Cáo, Thỏ và Gà trống” * Cô kể cho trẻ nghe: - Lần 1: Kể diễn cảm. Cô kể một đoạn chuyện từ đầu đến gần cuối - Lần 2: Kể diễn cảm với các hình thức khác nhau: rối, hình ảnh, đóng kịch… * Trích dẫn, đàm thoại phải làm rõ được các ý: + Câu hỏi về khung cảnh: Câu chuyện diễn ra ở đâu? + Câu hỏi về nội dung: có những ai? Làm gì? Chuyện gì xảy ra? + Câu hỏi trẻ dùng ngôn ngữ để miêu tả: Thế nào? Như thế nào? + Câu hỏi về cảm xúc và thái độ của trẻ với nhân vật: Con yêu ai? Vì sao? Con thấy nhân vật đó như thế nào? + Câu hỏi tưởng tượng, dự đoán: Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Nếu con là bạn thì con sẽ làm gì? * Thảo luận nhóm hoặc từng cá nhân trẻ nêu ý kiến - Giáo viên đưa ra yêu cầu và hình thức cho trẻ thảo luận và ghi lại kết quả. - Cho trẻ thời gian để suy nghĩ. - Có nhiều hình thức để trẻ nêu kết quả: + Vẽ lại những điều trẻ tưởng tượng (cá nhân hoặc nhóm) + Nói những điều trẻ nghĩ về cái kết cho câu truyện (cá nhân hoặc nhóm) + Sắp xếp các chi tiết có sẵn như nhân vật, cây cối, hoa lá, gắn lên khung cảnh cho trước …để nói về ý tưởng của đoạn kết (nhóm) + Chọn 1 bức tranh có liên quan đến câu chuyện và kể sáng tạo đoạn kết dựa trên bứa tranh đó. (nhóm) + Trẻ sử dụng rối và sa bàn đề kể sáng tạo đoạn kết cho câu chuyện * Trẻ trình bày ý tưởng: Nếu là hoạt động cá nhân thì cô mời đại diện 1 số cá nhân trẻ lên trình bày còn nếu là hoạt động nhóm thì giáo viên mời đại diện của từng nhóm lên trình bày. Giáo viên cho trẻ đặt tên cho câu chuyện. * Giáo viên nhận xét và kể lại câu chuyện. - Giáo viên nhật xét và khen ngợi các ý tưởng sáng tạo của trẻ sau đó sẽ kể lại toàn bộ câu chuyện theo cốt truyện đúng. b) Trẻ kể chuyện sáng tạo dựa trên tranh ảnh đã có: Kể truyện theo tranh: Dạy trẻ kể chuyện theo tranh cũng là một cách dạy trẻ kể chuyện sáng tạo độc đáo. Tôi có thể lấy các bức tranh minh họa một câu chuyện, hoặc cho trẻ sưu tầm tranh ảnh từ sách báo, truyện đọc, tranh dân gian rồi cho trẻ sắp xếp các bức tranh theo ý tưởng của trẻ rồi cho trẻ kể sáng tạo diễn biến câu chuyện theo thứ tự các bức tranh ấy. Tôi luôn khuyến khích trẻ kể chuyện theo cách mà trẻ hiểu như kể theo sự sáng tạo và suy nghĩ của mình. Trong quá trình này, khả năng tưởng tượng, xử lý tình huống và đặc biệt khả năng ngôn ngữ diễn đạt của trẻ cũng sẽ tốt hơn. Ví dụ: Với câu chuyện “Cây rau của Thỏ Út” Đầu tiên tôi lựa chọn hình ảnh của tranh: với hình ảnh rõ ràng, tình huống gần gũi trong cuộc sống. - Sau đó tôi giới thiệu về các bức tranh. Tôi giới thiệu thu hút, khiến cho trẻ tập trung chú ý vào những bức tranh. Khơi gợi những hiểu biết và những vốn từ có liên quan đến bức tranh bằng những câu hỏi: Có mấy bức tranh? Khung cảnh trong bức tranh đang diễn ra ở đâu? Trong tranh có những ai? Đang làm gì?
9/15 - Tiếp theo tôi đưa ra yêu cầu đối với trẻ. + Các con sẽ sắp xếp các bức tranh này như thế nào? + Các con hãy kể lại câu chuyện và đặt tên cho câu chuyện. - Rồi tôi cho trẻ về nhóm thảo luận + Trẻ thảo luận và thống nhất trong việc sắp xếp các bức tranh. + Trẻ thảo luận và thống nhất nội dung câu chuyện của nhóm mình. + Giáo viên cho trẻ thời gian để tập kể câu chuyện (bước này vô cùng quan trọng vì qua đó tất cả các trẻ sẽ lần lượt lên kể câu chuyện theo nội dung đã thống nhất, điều này sẽ làm hạn chế tối đa sự thụ động của những trẻ nhút nhát và tất cả các trẻ đề được phát triển vốn từ, khả năng diễn đạt và sự tự tin trước mọi người) - Khi trẻ thảo luận xong, trẻ kể lại câu chuyện trước các bạn. Giáo viên sẽ mời đại diện của từng nhóm lên kể lại câu chuyện và đặt tên cho câu chuyện của nhóm mình. - Cuối cùng sẽ là nhận xét, đánh giá của giáo viên. + Giá o viên cho trẻ nêu cả m nhậ n củ a mì nh về cá c câu chuyệ n qua cá c câu hỏ i: + Con thích câu chuyện của nhóm nào, vì sao? Sau khi kết thúc hoạt động tôi thường để những bức tranh đó vào góc văn học để trẻ có nhiều cơ hội được kể lại hơn trong các giờ hoạt động góc và hoạt động chiều tiếp theo. (Minh chứng 6: hình ảnh trẻ kể chuyện sáng tạo theo tranh) c) Kể chuyện theo sơ đồ: Với hình thức kể chuyện sáng tạo này nếu nghe qua thì nó rất giống với hình thức kể chuyện sáng tạo theo tranh nhưng với hình thức này ngoài kể theo tranh ảnh của các câu chuyện giáo viên có thể lựa chọn vật thật hoặc các ký hiệu tượng trưng để cho trẻ xây dựng lên sơ đồ câu truyện mình sẽ kể. Với hình thức này tôi có thể đưa vào trong rất nhiều các giờ hoạt động khác nhau như: hoạt động khám phá, hoạt động góc, hoạt động chiều và kể cả hoạt động ngoài trời. Ví dụ: Khi học về chủ đề “Quá trình phát triển của cây từ hạt” Tôi gieo những hạt đỗ ra 5 chậu và cho trẻ sắp xếp các chậu để kể câu chuyện “Sự lớn lên của những hạt mầm” (Minh chứng 7: Trẻ kể chuyện theo sơ đồ “Sự lớn lên của những hạt mầm” d) Kể chuyện sáng tạo dựa trên kinh nghiệm đã có: Kể lại một sự vật, sự việc: Đối với hình thức này tôi thường áp dụng cho trẻ vào những giờ trò chuyện sáng hoặc hoạt động chiều. Hình thức kể chuyện này chỉ áp dụng được với mỗi cá nhân từng trẻ chính vì vậy mà mỗi cá nhân trẻ đều phải nhớ, phải tự sắp xếp lại các sự việc mà trẻ đã trải qua theo trình tự thời gian, không gian nhất định và trên hết qua hoạt động này trẻ sẽ phải vận dụng hết những vốn từ mà trẻ có để diễn đạt thành một câu chuyện hoàn chỉnh có mở đầu, diễn biến, kết thúc. Vì vậy sẽ kích thích phát triển, rèn luyện khả năng diễn đạt của trẻ ngày càng mạch lạc hơn. (Minh chứng 8: Trẻ kể chuyện dựa trên kinh nghiệm đã có)
10/15 Kể chuyện theo tình huống: Tôi đưa ra một tình huống nào đó và sẽ yêu cầu trẻ kể lại và giải quyết tình huống đó theo suy nghĩ cá nhân của trẻ. Qua đó trẻ vừa phát triển ngôn ngữa vừa có được những kĩ năng sống cho bản thân. Ví dụ: Tôi đưa ra một tình huống đơn giản như “Khi con ở nhà một mình và có một người lạ đến gõ cửa” và tôi yêu cầu trẻ kể lại và giải quyết tình huống đó. e) Trẻ kể sáng tạo theo trí tưởng tượng của trẻ để tạo thành một câu chuyện hoàn toàn mới. Đối với trẻ 5-6 tuổi lớp tôi tôi đã đưa hình thức này vào trong các hoạt động học, hoạt động góc, bằng cách cho trẻ sử dụng các con rối để kể tự do với sa bàn với các hình thức kể chuyện sáng tạo vào dạy trẻ và trẻ lớp tôi đã hiểu được trình tự diễn biến của một câu truyện như thế nào và trẻ thấy tự tin khi nói trước đám đông. Tuy đây là hình thức kể chuyện sáng tạo khó nhất nhưng nó lại mang đến những kết quả cao nhất cho sự phát triển ngôn ngữ mạch lạc của trẻ, thông qua hình thức này trẻ phải bàn bạc, giao tiếp với các bạn để cùng thống nhất các nhân vật, tên câu truyện, các tình tiết của câu chuyện. Qua các hoạt động kể chuyện sáng tạo này trẻ sẽ có thêm vốn kinh nghiệm sống, phát triển khả năng tưởng tượng sáng tạo và khả năng liên kết giữa các vấn đề với nhau. Ví dụ : Kể chuyện sáng tạo “Cáo, Thỏ và Gà trống”. (Minh chứng 9: Trẻ kể sáng tạo theo trí tưởng tượng) 5.3. Biện pháp 3: Tăng cường cho trẻ tham gia các hoạt động giao lưu trải nghiệm với các loại hình nghệ thuật sáng tạo văn học. 5.3.1 Cho trẻ tham gia hoạt động văn học qua hình thức“ Chiếu bóng” Như chúng ta đã biết chiếu bóng là một loại hình nghệ thuật đã có từ lâu trong dân gian Việt Nam. Với mong muốn tạo sự hứng thú và mới mẻ cho trẻ và với mục tiêu đa dạng các hình thức sân khấu hóa trong các lớp học, tăng tính tương tác và vận động của học sinh trong lớp. Tôi đã lồng ghép các hoạt động thơ, truyện thông qua hình thức chiếu bóng để trẻ hứng thú và tiếp cận dễ dàng hơn. Hình thức “Chiếu bóng” được làm bằng miếng vải trắng hoặc giấy trắng bản to, đèn chiếu và các đồ vật, nhân vật ngộ nghĩnh có hiệu ứng 3D, kết hợp với âm nhạc. Với hình thức sinh động, bắt mắt, khi được áp dụng thì trẻ sẽ một buổi học tập trải nghiệm đầy ắp niềm hân hoan và tương tác vô cùng tích cực. Như vậy, trẻ lớp tôi đã được tiếp xúc, cảm nhận với tác phẩm văn học một cách cực kì thoải mái, nhẹ nhàng, và trẻ đã tham gia các hoạt động một cách rất tích cực và hiệu quả. (Minh chứng 10: Trẻ làm quen văn học qua hình thức “chiếu bóng”) Không những vậy hình thức này còn được trường tôi đưa vào một số hoạt động chung của nhà trường và đã trở thành một hoạt động giao lưu mà trẻ vô cùng háo hức chào đón. 5.3.2. Giúp trẻ tích cực tham gia các hoạt động văn học bằng cách cho trẻ làm quen hình thức “Nhạc kịch” “Nhạc kịch” là một hình thức nghệ thuật đòi hỏi sự linh hoạt, khả năng biểu diễn bởi đây là loại hình sân khấu trong đó kết hợp ca khúc, lời thoại, diễn xuất và nhảy múa. nội dung và biểu cảm của nhạc kịch được thể hiện thông qua câu chữ, âm nhạc, động tác và các khía cạnh kỹ thuật sân khấu; tất cả hợp thành
11/15 một thể thống nhất. Trong năm học vừa qua tôi đã đưa nhạc kịch vào một số giờ học như “Những nghệ sĩ của rừng xanh”, “ Sự tích ngày và đêm”, giúp trẻ được hóa thân vào nhân vật mình thích, phát triển khả năng ngôn ngữ, biểu diễn. Ví dụ: Hoạt động nhạc kịch “Những nghệ sĩ của rừng xanh” * Chuẩn bị : Sân khấu kịch: khung cảnh rừng xanh Trang phục, mũ rối các con vật Công, Họa Mi, Thỏ, Chim Gõ Kiến, Voi... - Nhạc đệm giai điệu bài hát: Old macdonald farm, Baby shark * Cách tiến hành: * Đầu tiên tôi gợi mở để trẻ nhớ lại tên và nội dung câu chuyện, giới thiệu cho trẻ về hình thức “nhạc kịch”. Sau đó tôi diễn cho trẻ xem và cảm nhận nhạc kịch: Những nghệ sĩ cuả rừng xanh. * Tiếp theo tôi đàm thoại với trẻ theo nội dung câu chuyện và chú ý để trẻ nhắc lại lời câu hát và động tác thể hiện, ngữ điệu giọng hát của các nhân vật trong phân đoạn có lời bài hát như: + Họa Mi: Bầu trời xanh trong sáng biết bao. Những đóa hoa tươi khoe sắc màu. Ánh nắng soi lung linh chan hòa. Khắp 4 phương vui ca tưng bừng. Chỉ có ta mới là nghệ sĩ của rừng xanh. Là là la la lá lá la. Lá lá la la la la là. (hát theo giai điệu bài “Baby shark”). + Công: nhảy múa theo giai điệu của Họa Mi + Thỏ: đệm đàn theo Họa Mi + Họa Mi: Này Công, Thỏ kia đàn múa có ra gì, rừng xanh này chỉ có mình ta thôi, e i e i o?”x2 (hát theo giai điệu bài hát Old macdonald farm) + Thỏ: “Vậy các cậu cứ múa hát một mình đi, e i e i o” (hát theo giai điệu bài hát Old macdonald farm) + Chim Gõ kiến giới thiệu: “Loa, loa, loa, Nào mình đi ngay thôi, đi nhanh chân, nhanh nhanh nhanh nhanh, nhanh nhanh nhanh nhanh nhanh, hội rừng xanh đến rồi”. (hát theo giai điệu bài hát Old macdonald farm) + Công: múa (theo giai điệu bài hát Old macdonald farm) + Họa Mi: “Bầu trời xanh trong sáng biết bao. Những đóa hoa tươi khoe sắc màu. Ánh nắng soi lung linh chan hòa. Khắp 4 phương vui ca tưng bừng. Chỉ có ta mới là nghệ sĩ của rừng xanh. Là là la la lá lá la. Lá lá la la la la là. + Thỏ: đàn (diễn theo nhạc bài baby shark) + Hươu, Nai, chồn, cáo: Kìa sao chán thế, e, i, e, i, o (x2 hát theo giai điệu bài hát Old macdonald farm) - Voi: Này Thỏ, Công ơi! “Mình phải đoàn kết, cùng đàn múa hát, e, I, e, i, o. (hát theo giai điệu bài hát Old macdonald farm) - Công, Họa mi, Thỏ: Bầu trời xanh trong sáng biết bao. Những đóa hoa tươi khoe sắc màu. Ánh nắng soi lung linh chan hòa. Khắp 4 phương vui ca tưng bừng. Chúng ta là nghệ sĩ của rừng xanh. Là là la la lá lá la. Lá lá la la la la là. - Sau khi trẻ đã thuộc lời hát của các nhân vật thì sẽ cho trẻ tập đóng kịch. +Lần 1: cô là người dẫn truyện và cho trẻ nhắc lời thoại và đóng vai các nhân vật: Công, Họa Mi, Thỏ, Voi +Lần 2: Mời các con hãy chọn mũ rối mình yêu thích rồi về theo từng nhóm nhé! (cô phân định vị trí của các nhóm) Trẻ tập đóng nhạc kịch cùng cô 1 lần (có nhạc nền) theo nội dung tóm tắt.
12/15 + Lần 3: Trẻ tập nhạc kịch “Những nghệ sĩ của rừng xanh?” cùng cô. (Minh chứng 11: Trẻ tham gia đóng các vở “Nhạc kịch”) 5.4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình cho trẻ làm quen văn học Như chúng đã biết, văn học là gắn liền với các tác phẩm sách, truyện, thơ và từ trước đến nay trẻ luôn được biết các tác phẩm văn học qua tranh truyện, qua giọng kể của cô, ... điều này đá quá quen thuộc với trẻ và phần nào gây cho trẻ sự nhàm chán và giảm hứng thú. Chính vì vậy, chúng ta cần phải có những điều mới là để gây hứng thú, tăng khả năng tập trung của trẻ và ứng dụng công nghệ thông tin là hình thức đáp ứng được những điều kiện đó. Công nghệ thông tin giúp giáo viên thiết kế ra những bài giảng trực quan, sinh động, tạo nên môi trường học tập thân thiện, học sinh tích cực. Từ đó, giúp các em phát triển toàn diện về cả giác quan lẫn nhân cách. Trong các hoạt động làm quen văn học ở lớp, tôi đã xây dựng bài giảng điện tử, powerpoint với hình ảnh sinh động, màu sắc hấp dẫn để góp phần kích thích các giác quan và sự tập trung chú ý của trẻ. Vì vậy, mỗi buổi học, trẻ không chỉ được nghe, nhìn còn được khám quá sự mới lạ, kích thích tính tò mò của trẻ. Ví dụ: Khi trích dẫn nội dung, lời thoại của các nhân vật trong truyện “Quả bầu tiên” thay bằng lời nói, tôi trích dẫn bằng hình ảnh, vừa giúp trẻ ghi nhớ lời thoại đồng thời giúp trẻ khắc ghi tính cách các nhân vật dễ dàng hơn. (Minh chứng 12: Trẻ quan sát và lắng nghe cô trích dẫn câu chuyện) Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình cho trẻ làm quen văn học mang lại rất nhiều hiệu quả, tuy nhiên để bài giảng điện tử mang lại sự hứng thú và hấp dẫn nhất định cho trẻ giáo viên cần sử dụng thành thạo máy tính, máy chiếu và đặc biệt là các phần mềm powerpoint, phần mềm tạo video, hình ảnh để mang lại cho trẻ những hình ảnh phù hợp và hấp dẫn nhất. 5.5. Biện pháp 5: Giúp trẻ hoạt động tích cực văn học thông qua việc tích cực tham mưu, tuyên truyền, phối hợp, với Ban giám hiệu, với phụ huynh. a. Đối với Ban giám hiệu: - Tích cực tham mưu với ban giám hiệu nhà trường tổ chức cho giáo viên tham gia các lớp học bồi dưỡng, các chuyên đề, các buổi chia sẻ kinh nghiệm về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ đặc biệt là hoạt động văn học để giáo viên không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. - Tham mưu với nhà trường trong việc lựa chọn sách truyện, các bài thơ, câu chuyện để đưa vào chương trình giảng dạy. - Tham mưu cùng với tổ chuyên môn, giáo viên của nhà trường xây dựng một số hoạt động nhằm giúp trẻ hoạt động 1 cách tích cực và hiệu quả. b. Đối với giáo viên: - Giáo viên cần nỗ lực không ngừng, phấn đấu trau dồi nghiệp vụ chuyên môn và công tác giảng dạy của mình. - Giáo viên cần nghiên cứu sâu và hiểu rõ mục tiêu, kết quả mong đợi của lứa tuổi 5-6 tuổi. Từ đó lựa chọn nội dung, tổ chức hoạt động đổi mới theo hướng trải nghiệm học mà chơi.
13/15 - Giáo viên cần phải nhiệt tình năng động sáng tạo và linh hoạt, luôn có sự nỗ lực tìm tòi học hỏi, quyết tâm kiên trì khám phá cái mới, đúc rút kinh nghiệm sau mỗi tiết dạy. - Giáo viên cần chủ động học tâp, nghiên cứu tài liệu từ các nguồn khác nhau như internet, sách báo để cập nhật những câu truyện bài thơ mới phù hợp để đưa vào chương trình giàng dạy. c. Đối với phụ huynh - Tuyên truyền tới phụ huynh về chương trình dạy học của trẻ qua họp đầu năm và tất cả các bài thơ câu chuyện mà trẻ được học theo từng tháng đều được tuyên truyền trên bảng tin. - Khuyến khích các bậc phụ huynh ủng hộ sách, truyện cũ, các còn thú bông cũ để các con đọc và kể chuyện sáng tạo ở lớp. - Thường xuyên trao đổi với phụ huynh về khả năng của từng trẻ và cung cấp cho phụ huynh tài liệu, hướng dẫn phụ huynh cách trò chuyện, cách tạo điều kiện cho thể hiện khả năng khi trẻ ở nhà - Đối với mỗi hoạt động học mà cần sự chuẩn bị của các con thì từ các buổi chiều hôm trước tôi đều nhắc các con về hỏi bố mẹ hoặc nhờ bố mẹ chuẩn bị giúp để buổi học hôm trẻ sẽ thêm tự tin tích cực tham gia các hoạt động
14/15 PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết quả thực hiện * Đối với bản thân: Qua thời gian thực hiện đề tài, bản thân tôi đã có được thêm những kinh nghiệm để giúp cho trẻ hoạt động tích cực văn học - Chủ động linh hoạt hơn trong việc lựa chọn các hình thức phát triển ngôn ngữ cũng như hoạt động văn học cho trẻ. - Tạo điều kiện, động viên, khuyến khích cho trẻ được giao tiếp, chia sẻ, bộc lộ cảm xúc của mình với mọi sự vật, hiện tượng gần gũi xung quanh trẻ. - Tạo điều kiện để trẻ được phát triển ở mọi hoạt động, mọi lúc mọi nơi. - Cầ n phố i hợ p giữ a gia đinh và nhà trườ ng để trẻ có nhiề u hơn nhữ ng cơ hộ i giúp trẻ tích cực trong các hoạt động, đặc biệt là hoạt động văn học. - Chú ý tới tác phong, lời nói của mình sao cho chỉnh chu nhất trước trẻ. - Yêu nghề, mến trẻ hơn và cảm thấy mình thực sự là một người bạn có thể lắng nghe và chơi đùa với trẻ mọi lúc mọi nơi. * Đối với trẻ: - Sau khi áp dụng “Một số biện pháp giúp trẻ5-6 tuổi tích cực hoạt động văn học” đối với trẻ lớp tôi sau một năm học đã thu được những kết quả sau + Trẻ thực sự yêu thích và cảm thấy hứng thú, mạnh dạn tự tin, tích cực tham gia hơn với các hoạt động văn học. + Trẻ tự tin giao tiếp với cô, với các bạn trong các hoạt động trên lớp. + Trẻ luôn tự tin thể hiện những chia sẻ về những điều mà trẻ thấy, trẻ cảm nhận được trong cuộc sống hằng ngày. (Minh chứng 13: Bảng khảo sát kết quả cuối năm của trẻ sau khi áp dụng sáng kiến) 2. Kết luận Xây dựng kế hoạch và tạo một môi trường cho trẻ hoạt động làm quen văn học phong phú và hấp dẫn. Chuẩn bị giáo án, đồ dùng đẹp, sinh động để thu hút trẻ. Lựa chọn những tiết học hay, những câu chuyện, bài thơ hấp dẫn, gần gũi, hình ảnh hấp dẫn, nội dung dễ hiểu cho trẻ để trẻ dễ dàng tiếp thu và hứng thú hơn. Biết sáng tạo đồ dùng trực quan sinh động, có tính giáo dục cao phối hợp với các tiết dạy khác nhau. Lồng ghép tích hợp nội dung vào bài dạy sao cho phù hợp khi dạy luôn lấy trẻ làm trung tâm. Phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường để tranh thủ sự ủng hộ và giúp đỡ. Dạy cho trẻ mọi lúc, mọi nơi và lưu ý đến từng cá nhân trẻ. Thường xuyên trau dồi học hỏi, nâng cao kiến thức, rèn luyện nâng cao kiến thức, rèn luyện kỹ năng cho trẻ khám phá khoa học. Lắng nghe ý kiến góp ý của đồng nghiệp để nâng cao nghiệp vụ sư phạm.
15/15 Rút kinh nghiệm sau mỗi đợt thi đua, tìm biện pháp khắc phục những tồn tại để dạy trẻ ngày một tốt hơn. 3. Khuyến nghị: Tôi rất mong phòng giáo dục, nhà trường nên thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên thăm quan học tập các trường bạn. Tổ chức các chuyên đề đổi mới hoạt động lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho giáo viên có điều kiện học tập trao đổi kiến thức. Trên đây là: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động văn học”. Tôi kính mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo và giáo viên đồng nghiệp để tôi có thêm nhiều biện pháp tích cực, nâng cao hơn nữa hiệu quả giáo dục trong năm tiếp theo. Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Xin chân thành cảm ơn! Ba vì, ngày 30 tháng 04 năm 2021 Người Viết Tô Minh Phượng
TÀI LIỆU THAM KHẢO STT TÊN TÀI LIỆU NHÀ XUẤT BẢN 1 Tuyển tập trò chơi, bài hát, thơ truyện, câu Nhà xuất bản Giáo Dục đố theo chủ đề (trẻ 5-6 tuổi) 2 Chương trình giáo dục Mầm non mới Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam 3 Hướng dẫn xây dựng kế hoạch giáo dục Nhà xuất bản Giáo Dục trong các cơ sở giáo dục mầm non Việt Nam 4 Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non Nhà xuất bản đại học sư phạm Hà Nội 5 Hướng dẫn tổ chức thực hiện các hoạt động Nhà xuất bản giáo dục giáo dục trong trường mầm non theo chủ đề Việt Nam ( trẻ 5-6 tuổi) 6 Tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho Nhà xuất bản đại học sư trẻ mầm non theo hướng tích hợp phạm Hà Nội 7 Giáo án thực hiện chương trình giáo dục Nhà xuất bản Hà Nội mầm non trẻ 5-6 tuổi