Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân" nhằm tìm ra được một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NHƯ THANH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG VẬN ĐỘNG CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI B KHU CHÍNH TRƯỜNG MẦM NON THANH TÂN. Người thực hiện: Trần Thị Loan Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm non Thanh Tân SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn THANH HÓA, NĂM 2022
MỤC LỤC Trang 1. MỞ ĐẦU………………………………………………………………….…. 1 1.1 Lý do chọn đề tài.............................................................................................1 1.2. Mục đích nghiên cứu......................................................................................2 1.3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................2 1.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................2 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.....................................................2 2.1.Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm........................................................2 2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm..................3 2.2.1. Thuận lợi ............................................................................................................................... 3 2.2.2 Khó khăn ............................................................................................................................... 3 2.2.3.Kết quả của thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến ............................................................................................................................... 3 2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề...................................................4 2.3.1 Xây dựng kế hoạch giáo dục thể chất theo chủ đề.......................................4 2.3.2. Chuẩn bị địa điểm, đồ dùng, dụng cụ thể dục, giúp trẻ hào hứng khi tham gia hoạt động thể chất. .........................................................................................5 2.3.3. Đổi mới hình thức tổ chức hoạt động thể dục, trò chơi vận động, giúp phát triển ở trẻ những kỹ năng vận động……………………………………...…6 2.3.4. Phát triển vận động cho trẻ mọi lúc, mọi nơi……………………………10 2.3.5. Đẩy mạnh tổ chức các Hội thi, Hội khỏe, nhằm giúp trẻ mạnh dạn, phát huy hết khả năng vận động của trẻ……………………………………………..11 2.3.6. Tăng cường phối hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng thể lực cho trẻ, qua chế độ ăn của trẻ………………………………………………………12 2.4.Hiệu quả........................................................................................................13 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ...............................................................................15 3.1. Kết luận........................................................................................................15 3.2. Kiến nghị......................................................................................................16
Tài liệu tham khảo Danh mục
1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Giáo dục phát triển thể chất là nền tảng ban đầu để thực hiện mục tiêu giáo dục và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ mầm non. Sự phát triển thể chất của trẻ trong độ tuổi mầm non đặt cơ sở cho sự phát triển thể lực suốt cuộc đời sau này của trẻ, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển tâm lí và nhân cách của trẻ. Giáo dục phát triển thể chất nhằm hình thành ở trẻ những cơ sở đầu tiên của nhân cách con người. Sự khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, cơ thể phát triển hài hoà cân đối, giáo dục cho trẻ giàu lòng yêu thương, biết quan tâm nhường nhịn giúp đỡ những người gần gũi xung quanh. Giáo dục phát triển vận động giúp trẻ khoẻ mạnh và có kĩ năng vận động trong hoạt động hàng ngày. Các bài vận động ngoài vai trò phát triển các kĩ năng vận động còn giúp trẻ phát triển các tố chất như: Nhanh nhẹn, phát triển về cơ bắp, sự khéo léo và dẻo dai cũng như khả năng giữ thăng bằng của cơ thể trong quá trình vận động Trong quá trình hoạt động trẻ lắng nghe thực hiện các động tác theo lời hướng dẫn của cô, trẻ được trao đổi cùng cô nội dung của bài tập luyện, được nghe và biết thêm những từ mới. Các hoạt động thể chất có mối quan hệ chặt chẽ với sự phát triển nhận thức của trẻ, sự phát triển thể chất tốt giúp hệ thần kinh và các giác quan của trẻ tinh nhạy hơn. Trẻ càng biết được nhiều động tác, biết nhiều kĩ năng vận động thì trẻ càng có nhiều cơ hội tiếp xúc, khám phá thế giới xung quanh. Ở trường mầm non việc giáo dục thể chất cho trẻ thông qua nhiều nội dung như: chăm sóc nuôi dưỡng, phát triển các vận động tinh, thô cho trẻ: đi, chạy, nhảy, leo trèo, cầm nắm.... Dưới tác dụng của quá trình giáo dục thể chất, cơ thể trẻ phát triển cân đối, khỏe mạnh, có khả năng chống lại bệnh tật và những ảnh hưởng xấu của môi trường. Những tố chất thể lực: Nhanh nhẹn, khéo léo, mạnh mẽ, bền bỉ được rèn luyện và phát triển. Đặc biệt là những kỹ năng, kỹ xảo vận động được bền bỉ và nâng cao. Một cơ thể khỏe mạnh là tiền đề cho mọi hoạt động, do vậy giúp trẻ phát triển thể chất là một trong những nhiệm vụ quan trọng của mỗi giáo viên mầm non. Trên thực tế hoạt động phát triển thể chất cho trẻ đặc biệt là lứa tuổi mẫu giáo 5- 6 tuổi rất đơn điệu và chưa hấp dẫn khiến cho trẻ nhàm chán, không thích tham gia các bài tập. Đa số trẻ không kiên trì với những bài tập khó. Vậy làm thế nào để tổ chức tốt các bài tập, trò chơi vận động thực sự hứng thú, có hiệu quả, lôi cuốn trẻ là một thử thách lớn đối với mỗi giáo viên mầm non.
2 Vì vậy, tôi đã cố gắng tìm tòi, nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân ” . 1.2. Mục đích nghiên cứu: Nhằm tìm ra được một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: - “Một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân” . 1.4. Phương pháp nghiên cứu : - Phương pháp quan sát. - Phương pháp thống kê, tổng hợp số liệu. - Phương pháp dùng lời. - Phương pháp thực hành trải nghiệm. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm: Trong chương trình giáo dục mầm non ( Ban hành kèm theo Thông tư số 17/2009/TT-BGĐT ngày 25/7/2009 của bộ trưởng bộ giáo dục đào tạo), giáo dục phát triển vận động là một nội dung thuộc lĩnh vực giáo dục phát triển thể chất, có vai trò quan trọng và cần thiết trong việc rèn luyện thể lực cho trẻ mầm non. Vận động là nhu cầu tự nhiên của con người và được phát triển tương đối sớm, do vậy cần được luyện tập, phát triển và hoàn thiện. Vai trò đầu tiên của phát triển thể chất là giúp trẻ phát triển kĩ năng vận động, nâng cao sức khẻo, cơ thể cân đối, hài hoà…. Các kĩ năng vận động cơ bản như: Đi, chạy, nhảy, bò, tung, ném, bắt…giúp trẻ hình thành các phẩm chất: Nhanh, mạnh, bền, khéo, dẻo dai, linh hoat .[1] Trẻ em vốn có đặc điểm hiếu động, thích vận động. Vận động cơ thể thích đáng có thể kích thích trung khu tình cảm của trẻ em, làm cho trẻ vui vẻ, tình cảm hương phấn, làm cho trẻ hoạt bát, cởi mở, tích cực và tràn đầy niềm tin. [2] Từ mục đích trên muốn trẻ phát triển tốt về thể lực chúng ta cần có những bài tập vận động phù hợp, có nhiều trò chơi vận động, trò chơi dân gian hợp với độ tuổi mầm non. Đặc biệt là đồ dùng, đồ chơi, dụng cụ tập cho trẻ phải đầy đủ về chủng loại, phong phú về hình dạng giúp trẻ chơi tập vận động tốt hơn. [ 3] Các hoạt động phát triển thể chất còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, nhận thức và hình thành, củng cố một số kĩ năng cơ bản, cần thiết cho trẻ mầm non. Trong quá trình vận động, trẻ thực hiện các động tác theo hướng dẫn bằng lời
3 của cô, đồng thời trẻ có thể trao đổi với cô và các bạn, trẻ được nghe và học từ mới. Các trò chơi vận động có thể thực hiện ở mọi lúc mọi nơi, là cơ hội tốt để trẻ phát triển vốn hiểu biết của mình về thế giới xung quanh và rèn cho trẻ kĩ năng như sự chú ý, trí tưởng tượng, sáng tạo, mạnh dạn, kiên trì… Thông qua vận động trẻ được tương tác với các bạn để thực hiện nội dung luyện tập, qu đó hình thành và phát triển ở trẻ kĩ năng hợp tác, chia sẻ, tự tin, trung thực…[4] 2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2021 – 2022 bản thân tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính. Lớp có tổng số học sinh là 30 cháu. Trong quá trình giảng dạy tôi thấy một số thuận lợi và khó khăn sau: 2.2.1. Thuận lợi: Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, Phòng giáo dục và Nhà trường đến việc phát triển thể chất cho trẻ, mở lớp tập huấn, xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị cơ bản, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Ban phụ huynh lớp tích cực ủng hộ tôi trong quá trình giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ được giao. Bản thân tôi luôn tìm tòi học hỏi những bài tập thể dục để hướng dẫn trẻ vận động, học hỏi các cách tận dụng những nguồn nguyên vật liệu phế thải để có thể biến chúng thành những dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản giúp trẻ được học, được khám phá và khắc sâu kiến thức. 2.2.2. Khó khăn: Khả năng tập trung chú ý vào các bài tập vận động của trẻ còn chưa cao. Một số trẻ trong lớp còn nhút nhát, rụt rè, không thích tham gia các hoạt động tập thể, ít hứng thú khi tham gia vận động. Các kiến thức, kỹ năng vận động của trẻ chưa thành thạo, linh hoạt Cơ sở vật chất còn chưa đầy đủ, các loại đồ dùng phục vụ cho tiết vận động chưa phong phú, trang thiết bị hiện đại còn thiếu. Một số phụ huynh chưa dành nhiều thời gian quan tâm đến các hoạt động của con ở trường. Trước khi thực hiện đề tài, tôi đã làm một số khảo sát đối với trẻ và tôi đã thu được kết quả như sau: 2.2.3. Kết quả của thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến Kết quả Y Tổng Đạt Chưa đạt Nội dung TT số trẻ Số Số Tỉ lệ Tỉ lệ % lượng lượng % 1 Trẻ hứng thú tham gia 30 10 33.3 20 66.7
4 giờ học. Trẻ nắm được kiến thức, 2 kỹ năng trong các vận 30 9 30 21 70 động. Rèn kỹ năng thực hiện 3 thành thạo các vận động 30 8 26.7 22 73.3 cơ bản và vận động tinh. Khả năng tập trung chú ý 4 30 9 30 21 70 trong giờ học. Sau khi khảo sát cùng với thực tế tôi nhận thấy trẻ chưa tích cực tham gia vào các vận động, kỹ năng thực hiện thành thạo các vận động cơ bản và vận động tinh chưa chính xác, Khả năng tập trung chú ý trong giờ học chưa cao ….. Nên tôi băn khoăn làm sao để giúp trẻ hứng thú và tích cực tham gia vào các bài vận động hơn , vì vậy tôi đã đưa ra biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động. 2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề. 2.3.1: Xây dựng kế hoạch giáo dục thể chất theo chủ đề Để có thể theo dõi và đánh giá chính xác nhất về thể lực của trẻ từ đó có những giải pháp phù hợp phát triển thể lực cho trẻ. Đầu năm học, tôi dựa vào kế hoạch chung của nhà trường, của tổ chuyên môn. Tôi lên kế hoạch hệ thống các bài tập, lựa chọn chủ đề, xác định mục tiêu, nội dung, và các hoạt động giáo dục phù hợp với từng chủ đề trong năm học. Những nội dung đó phải xuất phát từ nhu cầu cuộc sống, gần gũi thân thiết, gắn với địa phương, phù hợp với độ tuổi và khả năng của trẻ. Các nội dung đưa ra cần thể hiện tính đồng tâm phát triển từ cái đã biết đến cái chưa biết, từ dễ đến khó, đơn giản đến phức tạp. Ở mỗi chủ đề kiến thức, kĩ năng, thái độ mà trẻ hình thành ở chủ đề này sẽ tạo cơ hội cho trẻ tiếp tục được củng cố và luyện tập, làm sâu sắc và mở rộng ở những chủ đề tiếp theo. Đầu năm, tôi cho trẻ tập các bài tập vận động cơ bản đi từ dễ đến tăng dần độ khó, làm như thế trẻ sẽ thấy vừa sức, sẽ nhiệt tình hứng thú tham gia vào các hoạt động hơn. Ví dụ: + Ở Chủ đề :Trường mầm non. - Các bài tập vận động đơn giản, cơ bản như: Đi bằng mép bàn chân, đi khụy gối……. - Trò chơi vận động, trò chơi dân gian: Chuyền bóng, kéo co…….. + Đến chủ đề: Bản thân
5 - Bài tập vận động cơ bản: Đi,chạy, thay đổi hướng theo hiệu lệnh. ... - Trò chơi vận động: Chuyền bóng + Ở Chủ đề :Gia đình - Bài tập vận động cơ bản: Bật liên tục vào vòng, bật nhảy từ trên cao xuống….. - Trò chơi vận động, trò chơi dân gian: Chạy nhanh lấy đúng tranh, kéo co…….. + Đến chủ đề: Nghề nghiệp - Bài tập vận động khó hơn, cơ bản như: Bật tách chân, khép chân qua 7 ô............... - Trò chơi vận động: Ai nhanh hơn………. Với việc lập kế hoạch cụ thể, chi tiết, bài tập đi từ đơn giản đến khó dần và có sự kế thừa từ chủ đề trước sang chủ đề sau giúp tôi rất thuận lợi trong việc triển khai thực hiện việc giáo dục phát triển vận động trong cả năm học cho trẻ. 2.3.2: Chuẩn bị địa điểm, đồ dùng, dụng cụ thể dục, giúp trẻ hào hứng khi tham gia hoạt động thể chất. Để những bài tập đạt hiệu quả cao thì việc chuẩn bị địa điểm, đồ dùng, dụng cụ thể dục cho trẻ tập luyện không thể thiếu được trong mỗi bài tập. Trước khi cho trẻ ra sân tập tôi luôn chuẩn bị sân tập phẳng, sạch sẽ để trẻ được thoải mái vận động hít thở không khí trong lành, trang thiết bị, dụng cụ thể dục đảm bảo yêu cầu về giáo dục, thẩm mỹ và đảm bảo tuyệt đối an toàn cho trẻ. Tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung quanh để trẻ hứng thú học. Đặt và sắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để thực hiện hoạt động vận động được thuận lợi nhất, bày đồ chơi đẹp, sắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý đẹp mắt… từ đây tạo cho trẻ cảm giác thích thú và mong muốn được tập, được chơi. Ví dụ: Bìa tập “ Bò dích dắc qua 7 điểm” -Với bài tập này trước tiên tôi phải chuẩn bị một sân tập sạch sẽ bằng phẳng và là nơi thoáng mát. -Với đồ dùng, tôi trang trí hai đường dích dắc bằng những cây hoa để trẻ cảm thấy thích thú hơn với bài tập. Chuẩn bị dụng cụ tập cho cô và trẻ: Trước khi hướng dẫn cho trẻ tập tôi chuẩn bị trước các dụng cụ liên quan đến bài tập. Yêu cầu dụng cụ tập cho trẻ phải đảm bảo khoa học, thẩm mĩ và an toàn đối với trẻ. Ví dụ: Tập bài “Ném trúng đích bằng 2 tay” cần chuẩn bị cột ném trúng đích, túi cát. Cột ném phải có chiều cao điều chỉnh phù hợp với trẻ, túi cát phải cầm vừa tay trẻ.
6 Nhằm phát huy tính sáng tạo, trong năm học đã tổ chức các phong trào làm đồ dùng đồ chơi, phục vụ cho hoạt động dạy học. Đặc biệt qua phong trào làm đồ dùng, đồ chơi chào mừng ngày 20/11, trường tôi đã làm được rất nhiều đồ dùng đồ chơi khoa học, đẹp có tính giáo dục cao, phù hợp cho các hoạt động dạy học ở các lớp. Đặc biệt là đồ dùng dạy môn vận động. Ví dụ: vòng tre, nứa phục vụ chơi ném vòng. Làm trục quay ném vòng, hay cột lăn bi, gậy thể dục từ những ống nước nhựa đã hỏng, những lốp xe ô tô hỏng, hộp bìa cát tông làm cổng chui cho trẻ. Hay từ những bao bì các cô trang trí sửa lại làm túi bao bố cho trẻ tập nhảy bao bố. Các vỏ hộp sữa bột các cô đã làm ra các hộp dích dắc, hộp lăn phục vụ trò chơi vận động đi theo đường dích dắc. Từ những nguyên vật liệu phế thải, hay những vật liệu có sẵn tai địa phương chúng tôi đã làm nên những đồ chơi phục vụ cho trẻ trong môn vận động. Với những đồ dùng quen thuộc chúng tôi biến thành những dụng cụ thể dục đẹp, lạ mắt, gây hứng thú với trẻ. Trẻ thích luyện tập hơn, thích chơi hơn. Với ảnh hưởng rất lớn từ dụng cụ thể dục, khi tập với dụng cụ các bài tập dễ nhớ và có hiệu quả hơn. Các bài tập trở nên hấp dẫn, không đơn điệu, không làm cho trẻ chán, mệt mỏi. Dụng cụ giúp các bài tập chính xác hơn. Khi có sự chuẩn bị đầy đủ chu đáo về địa điểm, dụng cụ, đồ dùng thể dục, các bài tập, trò chơi của trẻ đạt kết quả cao hơn, trẻ hứng thú tập hơn. Các trò chơi khi tổ chức cho trẻ không bị hạn chế về không gian, trẻ chơi thoải mái, an toàn. 2.3.3: Đổi mới hình thức tổ chức hoạt động thể dục, trò chơi vận động, giúp phát triển ở trẻ những kỹ năng vận động. - Thể dục sáng: Đối với trẻ mầm non, thể dục trong giờ học và thể dục sáng là hoạt động được quy định trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, nó có tầm quan trọng rất lớn trong quá trình giáo dục sức khỏe cho trẻ mầm non. Vì vậy thể dục sáng là điều không thể thiếu trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Hằng ngày trước giờ học 15 phút, cô tiến hành cho trẻ tập thể dục sáng. Thời gian tiến hành khoảng 6 - 10 phút, với bài tập thể dục sáng trẻ khởi động cả về thể chất lẫn tinh thần. Giúp trẻ tỉnh táo sau giấc ngủ dài, làm cho toàn bộ cơ thể được khởi động, giúp tinh thần trẻ tỉnh táo, sảng khoái, chuẩn bị cho một ngày mới. Để những buổi thể dục sáng đạt kết quả cao thì tôi đã tìm hiểu và thuộc nhiều bài tập mới gắn với chủ đề đang thực hiện. Với những bài tập mới, kết
7 hợp với nền nhạc vui nhộn, với dụng cụ tập vòng và bông sẽ tăng thêm hứng thú hơn khi tập. Ví dụ: Chủ đề “Động vật” cô tập bài tập kết hợp với nền nhạc erobic bài “Ba chú gấu con” nhạc Hàn . Với thời lượng tập ngắn nên chủ yếu tôi lựa chọn những bài tập kết hợp với nhịp điệu bài hát dễ, sau đó tổ chức các trò chơi vận động nhỏ. Ví dụ: Chủ đề “Trường mầm non” cho trẻ tập bài “ Trường chúng cháu là trường mầm non”. Chủ đề “Nghề nghiệp” tập kết hợp nhạc bài: “Cô dạy em” Sau đó tổ chức các trò chơi vận động, trò chơi dân gian theo những bài hát đơn giản, dễ nhớ. Tôi đã chọn những trò chơi ngộ nghĩnh với ngón tay như “Ngón tay nhúc nhích, bắt muỗi” hay trò chơi vận động “Trời nắng trời mưa”, trò chơi dân gian “Rồng rắn lên mây, thả đỉa ba ba”. Mỗi lần tập thể dục sáng tôi thay đổi chủ đề các bài tập, trò chơi để gây hứng thú cho trẻ. Tôi luôn chú ý quan sát các tư thế tập, cách đứng, động tác tập của trẻ để nhắc nhở giúp trẻ tập tốt hơn. Với những động tác đơn giản nhưng thể dục sáng lại giúp cho trẻ có sức khỏe, sự thăng bằng, có thể nói thể dục sáng như màn khởi động nhẹ cho cơ thể trẻ. Chính vì điều này yêu cầu giáo viên cần lựa chọn những bài tập phù hợp gắn liền với chủ đề trẻ học. ( Hình ảnh trẻ tập thể dục sáng) Trường mầm non Thanh tân thường xuyên tổ chức thể dục sáng, để hình thành thói quen thể dục cho trẻ góp phần nâng cao thể lực cho trẻ.
8 - Giờ học Thể dục: Trong hoạt động thể dục, thể lực của trẻ sẽ được rèn luyện và đánh giá chính xác nhất, chính vì điều đó mà trong hoạt động thể dục tôi đã xây dựng những phương pháp dạy học tích cực, sáng tạo, gây hứng thú cho trẻ, đổi mới hình thưc tổ chức giúp trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng một cách tốt nhất. Tôi đã không dùng mệnh lệnh nhiều mà phải tổ chức nhẹ nhàng, linh hoạt để trẻ không cảm thấy căng thẳng, cô luôn động viên cổ vũ và khen ngợi trẻ kịp thời để trẻ có động lực bước vào các phần tiếp theo, cô luôn tạo tinh thần thoải mái để trẻ thấy không bị gò bó. Chính vì lý do đó mà tôi đưa ra một số thay đổi để trẻ có thể học các bài tập vận động như sau: - Đối với phần khởi động cô có thể dùng thủ thuật, trò chuyện về chủ đề, gây hứng thú cho trẻ giúp trẻ khởi động cùng cô một cách nhịp nhàng, khéo léo. - Đối với phần trọng động: các bài tập phát triển chung cô có thể cho trẻ tập kết hợp dụng cụ, theo nhịp điệu bài hát. Ví dụ: Bài tập kết hợp nền nhạc bài “ Con cào cào” cô cho trẻ tập kết hợp với bông hoặc vòng thể dục. ( Hình ảnh trẻ tập kết hợp với vòng) Khi tập với dụng cụ, âm nhạc thì khuyến khích trẻ hứng thú tập và tập chính xác các động tác, phát triển sự ghi nhớ, quan sát ở trẻ. Các bài tập vận động cơ bản yêu cầu cô cần làm mẫu chính xác, phân tích mẫu rõ ràng, cụ thể. Sau khi làm mẫu cho trẻ quan sát cô có thể cho một cá nhân làm tốt lên tập lại
9 bài tập, để trẻ hứng thú khi tập thì cô tổ chức cho trẻ thi đua các nhóm, tổ với nhau để trẻ phấn đấu tập với bạn. Từ đó các kỹ năng của trẻ được nâng cao khi có sự so sánh giũa câc bạn với nhau. Cuối buổi học cô cho trẻ tập lại một lần nữa để củng cố kiến thức. Phát triển vận động giúp trẻ rèn sự khéo léo, dẻo dai, linh hoạt cho đôi bàn tay như bài tập “ Tung và bắt bóng tại chỗ”. Phát triển tố chất vận động nhanh, mạnh ở bài tập “Bật nhảy từ trên cao xuống 40- 45 cm’’. Với động tác phát triển nhóm cơ chân giúp trẻ nhanh hơn trong các động tác đi, chạy, nhảy. Cuối năm học đưa những bài tập yêu cầu khó hơn như bài “ Trèo lên xuống 7 gióng thang” với bài tập này giúp trẻ rèn kỹ năng khéo léo, kiên trì. Phát triển các kỹ năng của đôi bàn chân, của toàn cơ thể trẻ khi trẻ đi trèo lên xuống gióng thang. Đến với trò chơi vận động củng cố những kỹ năng bài tập trên hình thức vui chơi, thay đổi không khí buổi học giúp trẻ không nhàm chán, áp lực trong buổi học vận động và các buổi học chuyển tiếp. Ví dụ: Cho trẻ chơi “Mèo đuổi chuột” củng cố kỹ năng chạy nhanh và định hướng không gian, hình thành tính tập thể, đoàn kết với bạn. Hay khi chơi ‘Chuyền trứng’ giúp trẻ giữ thăng bằng, tính kiên trì cẩn thận ở trẻ. Để trẻ có những phản ứng nhanh và hình thành biểu tượng toán thì tôi chọn trò chơi “Tìm bạn”. Thông qua trò chơi trẻ được lĩnh hội các kiến thức, kỹ năng cần thiết trong đời sống hằng ngày như đi chạy, nhảy, những phản ứng nhanh, khéo léo đồng thời hình thành những biểu tượng toán học, phát triển vốn từ cho trẻ. - Trò chơi vận động: Đặc điểm của trẻ mầm non “Học mà chơi, chơi mà học”, thông qua các trò chơi trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng một cách nhẹ nhàng và hứng thú. Đối với phát triển thể lực thì trò chơi góp phần rất lớn trong việc nâng cao thể lực. Các trò chơi vận động, trò chơi dân gian đối với tuổi mẫu giáo lớn đã có yêu cầu cao hơn. Ví dụ: Trò chơi “Bịt mắt bắt dê” giúp trẻ định hướng trong không gian, tạo sự mạnh dạn, tự tin. Trò chơi “Mèo đuổi chuột” giúp trẻ nhanh nhẹn, hay ở trò chơi “Kéo co” giúp trẻ tăng tính đồng đội, thể hiện sự đoàn kết. Mỗi trò chơi là một sự trải nghiệm khác nhau, khi trẻ tham gia chơi các trò chơi trẻ được vui chơi, học hỏi, lĩnh hội được những kỹ năng cần thiết cho cuộc sống hằng ngày. Cũng như các bài tập vận động, khi tổ chức trò chơi tôi luôn chú ý, chọn các trò chơi phù hợp với từng chủ đề, các trò chơi phù hợp với lứa tuổi mầm non, trò chơi mang tính giáo dục trẻ. Khi tổ chức cần chú ý thời lượng chơi, địa điểm chơi rộng rãi an toàn, tôi tổ chức cho tất cả trẻ được chơi.
10 Việc đổi mới hình thức tổ chức hoạt động thể dục,trò chơi vận động, giúp trẻ hứng thú tập thể dục, các động tác thể dục đều đẹp, đúng kỹ thuật bài tập. Trẻ chơi thành thạo các trò chơi, hứng thú khi chơi, đoàn kết với bạn. ( Hình ảnh trẻ chơi trò chơi dân gian mèo đuổi chuột ) 2.3.4: Phát triển vận động cho trẻ mọi lúc, mọi nơi. Ngoài việc luyện tập thể lực cho trẻ trong giờ thể dục và các hoạt động vận động khác, tôi tổ chức luyện tập thể lực cho trẻ bằng nhiều hình thức nữa như tham quan, dạo chơi, lao động nhỏ… Để thay đổi không khí học trong ngày tôi đã tổ chức cho trẻ đi dạo chơi quanh sân trường, vườn hoa, dạo chơi ở vườn cổ tích. Với mục đích cho trẻ tiếp xúc với thế giới tự nhiên bên ngoài, trên đường dạo chơi trẻ có thể sử dụng những thói quen vận động của mình vào trong thực tế (nhảy qua rãnh nước, bước qua vật cản), qua đó những kỹ năng vận động của trẻ được củng cố và phát triển. Tôi đã chuẩn bị và có kế hoạch chu đáo. Chuẩn bị tâm lý để gây hứng thú cho cuộc đi, chuẩn bị về cơ sở vật chất: quần áo, dép, mũ, chuẩn bị về địa điểm dạo chơi, đặc biệt là nội dung dạo chơi hệ thống câu hỏi đàm thoại. Tiến hành cô cho trẻ tập trung thành một hoặc hai hàng dọc, dặn dò trẻ những yêu cầu cần thiết sau đó cho trẻ đi. Cô đi dẫn đầu, trên đường đi cô cho lần lượt trẻ nhảy qua rãnh nước, bước qua vật gồ ghề. Đến nơi dạo chơi cô cho trẻ quan sát, tổ chức cho trẻ chơi trò chơi vận động nhỏ mà trẻ đã biết, tiếp đó cô cho trẻ chơi theo ý thích. Thời gian dạo chơi khoảng 30 phút, không dạo chơi vào cuối buổi học hoặc trời nắng to. Kết thúc buổi chơi cho trẻ chơi một trò chơi nhỏ để tập hợp trẻ, cho trẻ đi về như lúc đi nhưng không cho trẻ nhảy qua rãnh
11 nước, hay vật cản nữa vì lúc này trẻ đã mệt. Qua những buổi dạo chơi nhỏ quanh sân trường củng cố những kỹ năng vận động cho trẻ, giúp trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, trẻ tắm nắng giúp tổng hợp vitamin D cần thiết đối với trẻ. - Buổi lao động nhỏ: Trong tuần cô tổ chức những buổi lao động nhỏ như: nhặt lá vàng, xâu lá, nhặt rác quanh lớp học, nhổ cỏ cho cây. Mục đích giúp trẻ rèn sự khéo léo cho đôi tay, giáo dục yêu lao động cho trẻ. Ví dụ: Khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cô tổ chức cho trẻ nhặt và xâu lá vàng quanh sân trường, hoặc buổi lao động nhỏ nhặt rác quanh lớp mình vào cuối buổi học. Cho trẻ tự kê bàn ghế chuẩn bị trước giờ ăn, cất đồ dùng cá nhân vào đúng nơi quy định. Từ những buổi lao động nhỏ rèn cho trẻ tính tự lập, yêu lao động. Trẻ đã biết tự phục vụ những việc nhỏ của bản thân. Giúp trẻ không ỷ lại vào người lớn. Qua hoạt động dạo chơi, lao động nhỏ đã tạo được sự hứng khởi trong các hoạt động trong ngày và rèn luyện kỹ năng vận động cho trẻ. 2.3.5: Đẩy mạnh tổ chức các Hội thi, Hội khỏe, nhằm giúp trẻ mạnh dạn, phát huy hết khả năng vận động của trẻ. Tổ chức Hội thi, Hội khỏe nhằm mục đích biểu dương sức khỏe, thành tích vận động của trẻ. Hội thi, Hội khỏe không chỉ biểu dương sức khỏe trẻ mà còn đánh giá sự rèn luyện và giáo dục vận động cho trẻ của giáo viên. Tạo không khí sôi nổi, hào hứng, khuyến khích phong trào thể dục thể thao, khích lệ lòng yêu thể thao cho trẻ. Từ mục đích trên, trong năm tôi đã phối hợp với nhà trường, hội trưởng hội cha mẹ phụ huynh của lớp, khu, thông qua các Hội thi, Hội khỏe thể lực của trẻ được nâng cao, các kỹ năng, kỹ xảo của trẻ hoàn thiện hơn. Ví dụ: Đầu năm học tôi đã tổ chức hội thi “ Bé Khỏe” của lớp, kết hợp với phụ huynh tổ chức ở khu. Để hội thi thành công tốt đẹp thì giáo viên và học sinh cần một khoảng thời gian nhất định để chuẩn bị cho nội dung các bài tập, qua thời gian luyện tập đó trẻ được rèn luyện và tập kỹ những động tác cơ bản một một cách thành thục. Qua các phần thi các bé ở mỗi đội chơi đều thể hiện xuất sắc phần thi của mình như: Nhảy erobic, các bài tập tổng hợp, qua các trò chơi vận động, trò chơi dân gian. Mỗi phần thi các kỹ năng khéo léo, nhanh nhẹn, mạnh mẽ ở trẻ đều đạt mức độ cao.
12 Ví dụ: Ở phần thi bài tập tổng hợp “Nhảy qua ba vòng, ném trúng đích thẳng đứng, múc nước bước qua vật cản, đổ nước vào xô”. Trẻ đã có động tác mạnh chính xác khi ném túi cát trúng đích, rồi sự khéo léo khi múc nước bước qua vật cản, đổ nước vào xô không rớt ra ngoài. Hay ở trò chơi dân gian: kéo co ta thấy được kỹ năng nhóm, sức mạnh đoàn kết. Khi tổ chức Hội thi, Hội khỏe, trẻ được tham gia với tinh thần trẻ vui vẻ, phấn khởi, háo hức, được giao lưu học hỏi với các bạn cùng trang lứa, giúp trẻ cảm thấy yêu thích thể dục thể thao hơn, trong một thời gian luyện tập dài cũng giúp trẻ rèn tính kiên trì, cố gắng, phụ huynh phấn khởi khi thấy con em mình tham gia các hội thi, qua hội thi cô đã học được nhiều kinh nghiệm hay khi tổ chức các bài tập, trò chơi vận động cho trẻ. Hội thi, Hội khỏe như một sân chơi bổ ích cho trẻ, giúp trẻ phát triển tốt về thể lực. Đồng thời thông qua các hội thi giáo viên đánh giá về thể lực của trẻ đã được rèn luyện qua giai, từ đó có phương pháp tốt hơn để rèn luyện thể lực thêm cho trẻ ở những giai đoạn tiếp theo. 2.3.6: Tăng cường phối hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng thể lực cho trẻ, qua chế độ ăn của trẻ. Để kết quả chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao thì việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường, giữa giáo viên với phụ huynh đóng vai trò quan trọng đặc biệt trong việc giáo dục thể chất cho trẻ. Cần phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường để cùng nâng cao thể lực cho trẻ. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học trường đã tổ chức họp phu huynh, để thông qua các phương hướng chăm sóc, giáo dục trẻ trong năm học. Tôi đã mạnh dạn đưa ra những biện pháp chăm sóc, giáo dục trẻ của lớp, đặc biệt trọng tâm là phát triển vận động cho trẻ để cùng phụ huynh bàn bạc phối kết hợp rèn luyện thể lực cho trẻ ở trường cũng như ở nhà. Trong năm học dưới sự theo dõi cân đo, khám sức khỏe của trẻ trong lớp tôi đã trao đổi kịp thời với phụ huynh về sức khỏe của trẻ, qua các giờ đón trả trẻ. Để phụ huynh lớp tôi kịp thời nắm bắt tình hình con em mình. Ví dụ: Cháu Ngọc trong lớp tôi không tham gia tập luyện, qua trao đổi với phụ huynh, dưới sự động viên, nhắc nhở của bố mẹ thì cháu Ngọc đã tập cùng các bạn. Hay cháu Trang ăn ít, thể lực yếu, nhút nhát, lười vận động, cô giáo và bố mẹ chú ý hơn trong bữa ăn, khuyến khích, động viên cháu tham gia các hoạt động từ đó cháu tích cực ăn nhiều, mạnh dạn, tích cực vận động hơn. Để phụ huynh nắm rõ tình hình con em mình, tôi đã treo nội dung chăm sóc, giáo dục các chủ đề ở góc tuyên truyền phụ huynh ngay ngoài của lớp.
13 Ví dụ: Treo bảng chấm cân nặng chiều cao học sinh từng quí, thực đơn trong một tuần, kế hoạch bài soạn, bài hát, bài thơ chủ đề đang thực hiện. Với các cách làm như vậy, tôi đã tạo được niềm tin ở phụ huynh, phụ huynh đã quan tâm đến con em mình hơn. Phụ huynh đã ủng hộ tham gia nhiệt tình các phong trào, hội thi do lớp, nhà trường tổ chức. Để cơ thể trẻ khỏe mạnh phát triển tốt, ngoài việc luyện tập thể lực cho trẻ thông qua các bài tập, trò chơi. Việc nâng cao thể lực cho trẻ bằng chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý đóng vai trò hết sức quan trọng. Với chế độ dinh dưỡng tốt trẻ được ăn đầy đủ các nhóm chất như bột đường, chất béo, chất đạm, vitamin và muối khoáng, uống đầy đủ nước sẽ giúp cho cơ thể trẻ phát triển khỏe mạnh và cơ thể cân đối về cân nặng và chiều cao. Để đạt được mục tiêu trên, 100% trẻ của trường đi học đều, ăn ở bán trú, khẩu phần ăn được thay đổi theo tuần theo mùa, chất lượng bữa ăn luôn được cải thiện, nâng cao. Đa số trẻ đi học đều tăng cân, trẻ suy dinh dưỡng thấp còi còn rất ít. Không chỉ chế độ dinh dưỡng hợp lý, chế độ sinh hoạt ở trường cũng được đảm bảo, trẻ ăn, ngủ đúng giờ, được vệ sinh sạch sẽ, môi trường học an toàn. Bên cạnh chế độ sinh hoạt, tôi đã theo dõi chấm biểu đồ tăng trưởng của trẻ để có những biện pháp khắc phục kịp thời đối với những trẻ chậm lớn, suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì. Để đạt kết quả cao trong việc nâng cao thể lực cho trẻ bản thân tôi và các giáo viên đã có trao đổi kịp thời với phụ huynh, tuyên truyền phụ huynh cho trẻ ăn uống đầy đủ các nhóm chất các bữa ăn ở nhà. Trong năm, nhà trường đã kết hợp với trạm y tế xã khám sức khỏe định kỳ cho trẻ, cho trẻ uống vitamina, thuốc tẩy giun đầy đủ. Qua việc phối hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng thể lực cho trẻ, qua chế độ ăn của trẻ, trẻ đã có những bữa ăn ngon miệng hơn, trong các bữa ăn, ăn hết khẩu phần ăn. Trẻ được theo dõi thăm khám sức khỏe theo định kỳ. Vì vậy đa số trẻ trong lớp tôi đã tăng cân, có thể lực tốt hơn hẳn so với đầu năm. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. Bằng những biện pháp trên tôi đã áp dụng và thực tiễn giảng dạy một cách linh hoạt và đã thu được kết quả sau: * Đối với trẻ: + Trẻ hứng thú, thoải mái, tự tin khi học vận động. + Thể lực của trẻ tốt hơn so với đầu năm, cân nặng và chiều cao của trẻ tăng.
14 + 100% trẻ đã có kỹ năng trong khi tập các bài vận động cơ bản, vận động tinh, trong các trò chơi vận động và trò chơi dân gian. + Trẻ đoàn kết với nhau khi chơi, ý thức tập thể nâng cao. Qua khảo sát đánh giá chất lượng trên trẻ như sau: Bảng khảo sát đầu năm học 2021- 2022 khi chưa áp dụng sáng kiến kinh nghiệm Kết quả Y Tổng Đạt Chưa đạt Nội dung TT số trẻ Số Số Tỉ lệ Tỉ lệ % lượng lượng % Trẻ hứng thú tham gia 1 30 10 33.3 20 66.7 giờ học. Trẻ nắm được kiến thức, 2 kỹ năng trong các vận 30 9 30 21 70 động. Rèn kỹ năng thực hiện 3 thành thạo các vận động 30 8 26.7 22 73.3 cơ bản và vận động tinh. Khả năng tập trung chú ý 4 30 9 30 21 70 trong giờ học. Bảng kết quả của trẻ khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm Kết quả Y Tổng Đạt Chưa đạt Nội dung TT số trẻ Số Số Tỉ lệ Tỉ lệ % lượng lượng % Trẻ hứng thú tham gia 1 30 30 100 0 0 giờ học. Trẻ nắm được kiến thức, 2 kỹ năng trong các vận 30 29 96.7 1 3.3 động. Rèn kỹ năng thực hiện 3 thành thạo các vận động 30 29 96.7 1 3.3 cơ bản và vận động tinh. Khả năng tập trung chú ý 4 30 28 93.3 2 6.7 trong giờ học. - Đối với phụ huynh: + Đã quan tâm hơn đến việc chăm sóc – giáo dục trẻ.
15 + Phấn khởi vì con em mình tăng cân khỏe mạnh. + Đã phối hợp với nhà trường, giáo viên tổ chức tốt hội thi cho trẻ cấp trường. * Đối với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường: - Đối với bản thân: + Biết sưu tầm và lựa chon các bài tập, trò chơi vận động. + Khả năng sáng tạo và khả năng làm đồ dùng, đồ chơi nâng lên rõ rệt, đã làm được nhiều đồ dùng đồ chơi cho hoạt động vận động. - Đối với đồng nghiệp: + Giúp đồng nghiệp có nhiều kinh nghiệm hay khi tổ chức các bài tập, trò chơi vận động cho trẻ. + Đồng nghiệp luôn luôn yêu thương, hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong công việc. + Thường xuyên trao đổi với nhau về kinh nghiệm hay trong việc dạy trẻ. - Đối với nhà trường: Chất lượng giáo dục phát triển thể chất được nâng cao, cơ sở vật chất, trang thiết bị vận động được cải thiện, được các cấp lãnh đạo ghi nhận, tạo điều kiện, được phụ huynh và nhân dân tin tưởng, khen ngợi. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận: Để giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân, qua quá trình thực hiện tôi rút ra các bài học kinh nghiệm đó là: Giáo viên phải xây dựng được kế hoạch giáo dục phát triển vận động cụ thể, chi tiết theo chủ đề trong cả năm học. Thường xuyên đổi mới hình thức tổ chức giờ học thể dục và các hoạt động vận động khác. Phát triển vận động cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi để các vận động của trẻ được thường xuyên ôn luyện, củng cố Đẩy mạnh tổ chức các Hội thi, Hội khỏe, tạo sân chơi rèn luyện thể lực cho trẻ. Nâng cao thể lực cho trẻ thông qua hoạt động chăm sóc hàng ngày. Tăng cường phối hợp với phụ huynh trong việc phát triển vận động cho trẻ. Việc triển khai hoạt động giáo dục phát triển vận động sẽ góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và sự tham gia của cha mẹ, cộng đồng, tạo sự thống nhất giữa gia đình và nhà trường trong công tác chăm lo phát triển vận
16 động cho trẻ. Với việc áp dụng những biện pháp trên trong quá trình dạy trẻ phát triển thể lực, học sinh lớp tôi đã có thể lực khỏe mạnh, trẻ không còn nhút nhát, các kỹ năng khi thực hiện bài tập đã dần hoàn thiện. Đặc biệt thông qua các bài tập trẻ hình thành những hành những tố chất như nhanh, khéo léo, tự tin. Bản thân tôi đã có kinh nghiệm nhiều hơn trong việc phát triển thể lực cho trẻ. Nhà trường đã quan tâm hơn đến việc bồi dưỡng chuyên đề phát triển vận động cho trẻ, đã mua sắm trang thiết bị đồ dùng đầy đủ phục vụ môn vận động. Bên cạnh những thành công đó thì vẫn còn những tồn tại, nhưng bản thân tôi luôn cố gắng để có phương pháp dạy học hay, giúp trẻ phát triển tốt đầy đủ về mặt thể chất cũng như trí tuệ. 3.2. Kiến nghị: - Đề nghị Phòng giáo dục và Ban giám hiệu nhà trường tổ chức nhiều buổi bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong năm. - Lãnh đạo địa phương và nhà trường đầu tư mua sắm thêm nhiều đồ dùng, dụng cụ dạy môn vận động. Trên đây là một số biện pháp giúp trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động vận động cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi B khu chính trường mầm non Thanh Tân. Tôi rất mong được sự góp ý của các cấp lãnh đạo, các đồng nghiệp để giúp tôi có thêm nhiều kinh nghiệm hay trong việc phát triển thể lực cho trẻ, để tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Tôi xin chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Thanh Tân, ngày 31 tháng 3 năm 2022 ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Lương Thị Hòa Trần Thị Loan TÀI LIỆU THAM KHẢO
17 1. Chương trình Giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số 17/ 2009/ TT – BGD ĐT ngày 25/ 7/2009 của Bộ Trưởng GD và ĐT) - Nhà xuất bản GDVN. 2. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non 5- 6 tuổi. ( Lê Thu Hương- Trần Thị Ngọc Trâm). 3. Trò chơi và bài tập phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo.( Trần Thu Hoà- Đặng Lan Hương- Nguyễn Thanh Huyền). 4. Bùi Kim Tuyến – Trần Tân Tiến – Nguyễn Thị Thu. Phương pháp giáo dục thể chất. Trung tâm nghiên cứu giáo viên. Hà Nội, 1995. Mẫu 1 (2)