Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu đề tài : “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung”nhằm mục đích giúp tôi rút ra những kinh nghiệm cho bản thân, tìm hiểu nguyên nhân thành công và han chế để từ đó đề xuất các biện pháp khắc phục những hạn chế, cải thiện chất lượng hoạt động, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày một tốt hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung

1. Mở đầu. 1.1. Lý do chọn đề tài. Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật. Nó là một phương tiện hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường. Âm nhạc và vận động sáng tạo khi được giáo viên Mầm non sử dụng một cách có có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích cực và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn guitar, organ hay bật nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra các hoạt động khác cuả trẻ ( giờ ăn, chơi ở các góc chơi, chơi ngoài trời, trẻ làm bài tập theo nhóm, giờ tạo hình...). Ca hát và nghe nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. Trẻ mẫu giáo thích hát theo lời bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. Ngoài ra, giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài, chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ trong bào thai sẽ kích thích sóng điện não giúp não phát triển tăng trí thông minh sau này. Và đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non Âm nhạc là hoạt động giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Và thông qua Âm nhạc trẻ sẽ linh hoạt, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đấy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Giáo dục Âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện Âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của Âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời Âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi... Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng..... Ngoài ra Âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ. Với tôi âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi trẻ tới trường lớp. Tôi nhận thấy công tác tổ chức cải biên, sáng tác một số trò chơi, tổ chức các lớp tập huấn...để phục vụ giáo dục âm nhạc có tác dụng tích cực đối với chúng ta trong công tác quản lí, chỉ đạo và nhất là chuyên môn. Một số giáo viên thực hiện tốt nhưng có một số giáo viên do lớn tuổi, điều kiện hoàn cảnh khó
khăn...dẫn đến chất lượng chưa đạt theo yêu cầu. Một số giáo viên chưa biết lồng ghép Giáo dục âm nhạc trong một số hoạt động như thế nào để phù hợp, không bị lạm dụng, không cho là tham lam trong nội dung tích hợp. Trẻ chưa hứng thú ,tịch cực tham gia vào hoạt động âm nhạc, việc cảm thụ âm nhạc của trẻ chưa tốt...Từ những hạn chế này, nếu chúng ta biết vận dụng một cách sáng tạo, thường xuyên tổ chức sưu tầm, cải biên, sáng tác một số trò chơi giáo dục âm nhạc, thao giảng, tổ chức các hoạt động để đưa giáo dục âm nhạc vào cho phù hợp thì sẽ uốn nắn kịp thời và tạo điều kiện để cùng nhau thực hiện tốt. Chính vì thực rạng trên nên tôi luôn chăn trở tìm biện pháp để tổ chức hoạt động âm nhạc một cách hiệu quả nhất, vì vậy tôi mạnh dạn nghiên cứu và lựa chọn đề tài:“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung” 1.2. Mục đích nghiên cứu. Áp dụng những kinh nghiệm, biện pháp của bản thân và đồng nghiệp nhằm đưa ra những giải pháp, biện pháp phù hợp để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi ở trường mầm non Thị Trấn Bến Sung Nghiên cứu đề tài : “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung”nhằm mục đích giúp tôi rút ra những kinh nghiệm cho bản thân, tìm hiểu nguyên nhân thành công và han chế để từ đó đề xuất các biện pháp khắc phục những hạn chế, cải thiện chất lượng hoạt động, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày một tốt hơn. 1.3. Đối tượng nghiên cứu. Đề tài nghiên cứu chỉ tập trung vào việc nâng cao chất lượng giáo dụcâm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung. 1.4. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp nghiên cứu tài liệu, thu thập thông tin - Phương pháp trực quan thính giác gợi lên những tâm trạng, cảm xúc tình cảm đa dạng gần gủi đối với trẻ. - Phương pháp thực hành nghệ thuật: Trẻ hát, chơi trò chơi âm nhạc, vận động ( múa), sử dụng nhạc cụ, hoạt động sáng tạo dưới sự hướng dẫn của cô. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm - Phương pháp dùng từ: Là dùng lời nói cụ thể các nội dung cần truyền đạt đến cho trẻ hiểu. 2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm. 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến. Trong chương trình giáo dục mầm non hoạt động giáo dục âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật rất gần gủi với trẻ, là một trong các hoạt động mà trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi nói riêng rất yêu thích. Âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục trẻ lòng yêu âm nhạc thông qua hoạt động trẻ có thể cảm nhận được cảm giác vui tươi, thoải mái. Đặc biệt âm nhạc là một bộ môn mà trẻ yêu thích và là phương tiện giáo dục phát triển thẩm mĩ có hiệu quả. Đối với trẻ mẫu giáo lớn nội dung phát triển thẩm mĩ bao gồm: khả năng thể hiện và cảm nhận cảm xúc trước sự vật hiện
tượng trong thiên nhiên, trong cuộc sống và trong các tác phẩm nghệ thuật ( âm nhạc, tạo hình): Một số kỹ năng trong hoạt động âm nhạc, tạo hình và thể hiện sự sáng tạo khi tham gia các hoạt động này. Để giáo dục phát triển thẩm mĩ cho trẻ, giáo viên cần tạo cơ hội cho trẻ được tiếp cận nhiều với âm nhạc. Như chúng ta đã biết, âm nhạc đến với loài người nói chung, trẻ mầm non nói riêng và đặc biệt là trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi thật đẹp, một nét vô hình, mà bất kỳ ai cũng không thể đưa ra cân, đo, đong đếm được, nói một cách cụ thể âm nhạc là một món ăn tinh thần, nó khiến cho chúng ta thêm yêu cuộc sống Hàng ngày trẻ trong trường mầm non, từ lúc bắt đầu bước vào cổng trường cho đến lúc trẻ trở về bên gia đình, tất cả mọi việc diễn ra đều cần đến âm nhạc. Bởi vậy âm nhạc có tầm quan trọng như vậy, là một giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo 4 -5 tuổi tôi mạnh dạn chọn đề tài này để nghiên cứu với mong muốn góp một phần công sức nhỏ bé của mình để giáo dục cho thế hệ là những chủ nhân tương lai của đất nước có những cái nhìn thật đẹp trong âm nhạc, trong cuộc sống để từ đó mà lưu truyền các thể loại âm nhạc việt nam không bị phai mờ, không bị lãng quên. Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là từ 4 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc này. Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. 2.2. Thực trạng. Năm học 2021 – 2022 bản thân tôi được nhà trường phân công đứng lớp mẫu giáo 4 – 5 tuổi A1 – khu A trường mầm non thị trấn Bến Sung trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn sau đây. * Thuận lợi Được sự quan tâm của các cấp, chính quyền địa phương trường được sự quan tâm đầu tư cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị của Nhà trường cũng như các phòng ban, lớp học được cung cấp xây dựng khang trang, rộng rãi đúng quy cách, có đầy đủ đồ dùng, đồ chơi cho trẻ vui chơi và học tập, có phòng trức năng rộng rải đùng quy cách... Nhà trường luôn đặt vấn đề chăm sóc giáo dục trẻ lên hàng đầu. Nhà trường tổ chức các buổi tiếp thu chuyên đề đầu năm, tạo điều kiên để giáo viên trao dồi kiến thức, bồi dưỡng thường xuyên về chuyên đề nghiệp vụ. Bản thân tôi là một giáo viên luôn tìm tòi học hỏi, năng động và sáng tạo, tâm huyết với nghề, gần gũi yêu thương trẻ . Đối với phụ huynh đã quan tâm và nhận thức đầy đủ đến nghành học mầm non đã đầu tư cho con mình trong tất cả các hoạt động. Ngoài ra phụ
huynh học sinh có nhiều đóng góp ủng hộ trong công tác xây dựng trường, luôn chăm lo đến việc học tập, vui chơi, sinh hoạt của con em mình ở trường mầm non. * Khó khăn Lớp học có góc âm nhạc nhưng còn sơ sài mang tính hình thức, chưa phong phú, chưa gây được sựhứng thú tham gia của trẻ. Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động âm nhạc chưa được nhiều, đồ dùng chưa đẹp, chưa phong phú, chưa sáng tạo để lôi cuốn hấp dẫn trẻ. Chưa có nhiều các băng đĩa nhạc theo chủ đề, để bật cho trẻ nghe hàng ngày . Bên cạnh đó giáo viên khi cho trẻ hoạt động âm nhạc vẫn còn mang tính chất rập khuôn, máy móc, chưa sáng tạo, chưa linh hoạt, chưa gây được cho trẻ trong lớp mình lòng yêu thích say mê âm nhạc, Ngoài ra giáo viên còn hạn chế khi đưa ra các hình thức sáng tạo khi dạy trẻ. Đối với trẻ chưa phát huy được tính tích cực, tự lập, khả năng tư duy trong hoạt động âm nhạc, trẻ chưa có kỹ năng sử dụng đồ dùng đồ chơi trong hoạt động âm nhạc. Đặc biệt hơn nữa là trong năm học này học sinh phải nghĩ học dài ngày do dịch bệnh gây ra. Nề nếp học tập, ý thức kĩ luật của trẻ chưa cao. Đối với phụ huynh một số phụ huynh cho rằng việc chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non chỉ đơn thuần là việc chỉ trông trẻ nên công tác phối hợp tuyên truyền làm chưa tốt, chưa tạo được sự thống nhất về nội dung phương pháp tổ chức chăm sóc giáo dục trẻ. *Kết quả của thực trạng.Đầu năm học 2021 – 2022khảo sát chất lượng thu được kết quả sau: * Kết quả khảo sát vào thời điểm tháng 9/2021 như sau: Tổng số Kết quả Nội trẻ khảo TT dung Đạt Chưa đạt sát khảo sát Tỉ lệ Số Tỉ lệ Số trẻ % trẻ % Trẻ mạnh dạn tự tin hát rõ 1 ràng, chính xác. 27 16 59 11 41 Trẻ hiểu nội dung các tác 2 phẩm âm nhạc, biết cảm thụ 27 15 55 12 45 âm nhạc. Trẻ vận động đúng đẹp theo đội hình, diễn cảm các động 3 27 15 55 12 45 tác, phối hợp nhịp nhàng toàn thân với động tác tay và chân. Khả năng nghe và phân biệt 4 27 14 52 10 47 âm nhạc của trẻ. Từ kết quả trên việc tìm ra giải pháp tốt nhất để giáo dục âm nhạc cho tẻ 4- 5 tuổi một cách chính xác , bền vững, phát huy được tính thực tế của trẻ là vấn đề tôi luôn trăn trở và tôi đã mạnh dạn đưa ra một số“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi A1 khu A trường mầm non
Thị Trấn Bến Sung”. Áp dụng vào thực tể trong công tác năm học 2021 - 2022 mang lại hiệu quả tốt. 2.3. Các biện pháp sử dụng để giải quyết vấn đề. 2.3.1: Xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ. Môi trường hoạt động của trẻ trong trường, lớp mẫu giáo có vai trò quan trọng đối với việc tổ chức các hoạt động giáo dục đặc biệt là giáo dục âm nhạc cho trẻ lớp mẫu giáo 4-5 tuổi. Môi trường tổ chức âm nhạc có môi trường trong và ngoài lớp học, môi trường trong lớp học là môi trường rát quan trọng nó ảnh hưởng tích cực đến các hoạt động âm nhạc của trẻ. Vì vậy bố trí và tổ chức môi trường cho trẻ chơi và hoạt động cần đảm bảo nguyên tắc cho trẻ “chơi mà học” và phải tính đến các yếu tố sau: Không gian thực tế của trường, mục đích tổ chức các hoạt động, các yếu tố an toàn cho trẻ ,các nhu cầu của trẻ đặc biệt nếu có. Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học và chú ý đến bố trí sắp xếp góc âm nhạc để tạo môi trường gây hứng cho trẻ hoạt động. Mặt khác trẻ có ấn tượng sâu sắc với góc âm nhạc tôi luôn làm mới góc âm nhạc bằng nhiều hình thức để kích thích hứng thú của trẻ. Bên cạnh việc chuẩn bị nhạc cụ cô dạy như: đàn organ và xắc xô, phách, mõ… Tôi luôn tận dụng các nguyên vật liệu từ tự nhiên và các đồ phế thải để tạo ra các dụng cụ, nhạc cụ cho trẻ hoạt động như: thanh gõ, trống, đàn, mõ, sáo, băng đĩa nhạc mầm non thuộc các chủ đề để bật cho trẻ nghe trong góc cùng đó là các trang phục nhiều màu sắc, kiểu dáng khác nhau. Tôi sắp sếp các học cụ một cách hợp lý và phong phú, thay đổi cách bày trí góc âm nhạc thật sinh động theo chủ đề gây sự thu hút tới trẻ. Ví dụ: Tôi đã tận dụng những vỏ lon bia cắt đôi bỏ sỏi vào trong lon bia làm sắc xô cho trẻ lắc, vợt bắt muỗi hỏng làm đàn, vót tre làm phách. Từ những đồ dùng tự tạo của cô, trẻ nhìn vào đó trẻ sẽ cảm thấy rất hứng thú càng muốn được tham gia hoạt động âm nhạc. Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc trong lớp ở góc âm nhạc thì môi trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ như góc thiên nhiên, sân vườn trường, trong giờ đón trả trẻ, giờ thể dục sáng. Ngoài ra tôi luôn chú ý tới việc trang trí mảng tường trong góc âm nhạc . Với mỗi chủ đề tôi luôn thay đổi hình thúc trang trí bằng cách lựa chon hình ảnh và các nguyên vật liệu sẵn có và các nguyên liệu đã qua sử dụng để trang trí cho góc âm nhạc thêm hấp dẫn và sinh động tạo cảm giác mới mẻ cho trẻ liên tục theo các chủ đề để nhấn mạnh thêm cho nội dung mới. Ví dụ:chủ đề thế giới động vật: tôi trang trí bằng những hình ảnh các con vật theo các chủ đề nhánh khác nhau, mỗi con vật có những biểu hiện sắc thái và hành động khác nhau như: con gà thì đang hát, con vịt đang múa, ở góc có rất nhiều đồ dùng dụng cụ đẹp mắt phục vụ cho âm nhạc…tạo thành dàn âm nhạc sinh động hấp dẫn. Không gian tổ chức lớp học cũng rất quan trọng do vậy tôi luôn tạo không gian lớp học rộng rãi thoáng mát luôn sạch sẽ đủ để cho trẻ hoạt động mà không bị gò bó.
Hình ảnh 1: Góc âm nhạc lớp mẫu giáo 4-5 tuổi A1 khu A trường mầm non Thị Trấn Bến Sung Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc của mình trẻ có thể làm quen ôn luyện, cũng cố và vận dụng phát triễn kỹ năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo làm phát triển khả năng sáng tạo của trẻ. Tại đây trẻ tự hát hay tự vận động theo nhạc, biểu diễn một mình hay một nhóm trẻ một cách thích thú và sáng tạo. Với việc bố trí môi trường âm nhạc trong lớp học một cách hợp lý phong phú và đa dạng đã tạo ra cho trẻ một môi trường thể hiện khả năng âm nhạc của mình, trẻ có thể làm quen ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển các kỹ năng âm nhạc của trẻ giúp trẻ lớp tôi ngoan hơn và thích tham gia hoạt động một cách tự nhiên hơn. Ngoài môi trường trong lớp học, môi trường ngoài lớp học cũng có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức âm nhạc cho trẻ. Sân khấu biểu diễn văn nghệ cho trẻ là nơi trẻ thể hiện các tiết mục văn nghệ đã được luyện tập do đó cô phải chuẩn bị sân khấu cho trẻ biểu diễn luôn phù hợp với nội dung các buổi biểu diễn của trẻ. Vì vậy việc tạo môi trường âm nhạc phù hợp, thoải mái không gò bó đã giúp trẻ yêu thích, hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc hơn. 2.3.2: Sử dụng một số trò chơi trong hoạt động âm nhạc. Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc. Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông qua tai nghe âm nhạc. Chính vì vậy bản thân đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ. * Trò chơi “nghe thấu hát tài” : + Trò chơi giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt, truyền tin cho bạn đúng.
- Chuẩn bị : Một số câu hát trong các bài hát trong chương trình mà trẻ đã thuộc. - Cách chơi: Thành viên thứ nhất của 2 đội ra ngoài lớp, cô nói thầm vào tai từng trẻ đại diện của 2 đội một câu hát giống nhau. Sau đó 2 trẻ có trách nhiệm chạy về đội của mình và nói lại câu hát đó cho bạn thứ 2, bạn thứ 2 nói thầm vào tai cho bạn thứ 3...Và cứ thế tiếp tục cho đến trẻ cuối cùng của đội, trẻ cuối cùng lên hát lại câu hát đó. Nếu đội nào hát đúng và nhanh hơn thì thắng cuộc. Ví dụ: Cô nói thầm vào tai trẻ đại diện 2 đội câu hát:“Yêu chú công nhân lớn lên cháu lái máy cày”. Hai trẻ đại diện chạy về nói thầm vào tai cho bạn thứ 2 của đội mình...Và cứ thế cho đến bạn cuối cùng của đội lên hát lại đúng lời của câu hát trên và nhanh trước đội kia là thắng cuộc. * Trò chơi: “Tai ai thính” Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ. - Chuẩn bị: một số nhạc cụ âm nhạc như sau. Đàn guita bằng đồ chơi điện tử, trồng gõ bằng nhựa, kèn bằng vỏ ốc, phách gõ bằng tre, bằng gổ, dàn gõ bằng tre, trống gõ bằng da, xắc sô... - Cách chơi: Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các nhạc cụ. Cô giới thiệu cho trẻ biết từng loại nhạc cụ và âm thanh của các loại nhạc cụ đó như: + Cô đàn guita và nói cho trẻ biết đó là tiếng đàn guita. + Cô gỏ trống và cho trẻ biết đó là tiếng trồng. + Cô gõ phách bằng tre và cho trẻ biết đó là tiếng gõ bằng phách tre... Sau khi giới thiệu hết các loại nhạc cụ, cho trẻ xung phong lên chơi,cô lần lượt đánh đàn, gõ các loại nhạc cụ cho trẻ vừa nghe, vừa xem và cô hỏi trẻ tiếng nhạc cụ gì? Khi trẻ đã quen, cô cho trẻ ngồi không nhìn thấy nhạc cụ, sau đó cô đánh đàn, gõ, thổi các loại nhạc cụ và hỏi xem trẻ nhận biết được âm thanh của loại nhạc cụ nào. Sau đó cho trẻ chia làm 2 đội và thi đua, nếu đội nào đoán sai phải hát một bài theo yêu cầu của đội đoán đúng. Nếu đoán đúng sẽ được khám phá, trải nghiệm với nhạc cụ đó. Hình ảnh 2: Cô và trẻ chơi trò chơi “ Tai ai tinh ” * Trò chơi: “ Giai điệu thân quen” + Trò chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và củng cố lại giai điệu bài hát đã học, đồng thời tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh nhẹn, linh hoạt, trả lời rõ ràng, chính xác tên bài hát.
-Chuẩn bị: Băng nhạc có các bài hát trong chương trình mà trẻ đã được học, casset. - Cách chơi: Cô mở băng casset cho trẻ nghe giai điệu bài hát, 2 đội rung chuông giành quyền trả lời bằng cách nói rõ tên bài hát vừa nghe, nếu đúng mỗi trẻ trong đội được tặng một bông hoa, nếu sai quyền trả lời thuộc về đội bạn. Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu “ Lá xanh vẫy vẫy như gọi em đi nhanh đi nhanh...” thì trẻ phải nêu được đó là bài hát “ Lá xanh”. * Trò chơi “ Ô cửa bí mật” + Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô cửa C - Chuẩn bị: Các loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp theo từng chủ điểm ở phía sau những ô cửa, thùng các- tông sơn màu để làm ô cửa và một số đồng tiền vàng để tặng cho trẻ. - Cách chơi : Chia trẻ làm 2 đội, 2 đội trưởng lên oẳn tù tì để tìm ra đội nào chơi trước. Có từ 4- 6 ô cửa được đánh dấu theo thứ tự từ 1 đến 6, đội nào chơi trước sẽ chọn bất kỳ một ô cửa, nếu ô cửa được mở ra, bên trong ô cửa có đồ dùng đồ chơi gì thì đội đó phải hát một bài nói về hình ảnh đó. Ví dụ: Mở ô cửa số 3 có con mèo thì hát một bài hát nói về con mèo như: “Ai cũng yêu chú mèo” hay “Thương con mèo”... Nếu mở ô cửa nào mà hát được bài hát có nội dung đúng với hình ảnh trong ô cửa đó thì đội đó được tặng một đồng tiền vàng. Tiếp tục đội kia chọn ô cửa. Nếu đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh trong ô cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn. * Trò chơi “ Ghi nhớ dấu chân” + Trò chơi phát triển tai nghe, trẻ phản ứng nhanh với các loại tiết tấu khác nhau và ghi nhớ có chủ định. - Chuẩn bị: Phấn màu, 5-6 vòng tròn, trống lắc. - Cách chơi: Cô có từ 5-6 vòng tròn, số trẻ mỗi lần tham gia chơi tương ứng với số vòng, cô dùng phấn màu vẽ hình bàn chân của trẻ vào đó và đánh số theo thứ tự. Sau đó cho trẻ đi theo tiếng gõ nhịp nhàng xung quanh vòng tròn, khi tiết tấu gõ thay đổi, trẻ phải chạy vào vòng có dấu chân của mình. Nếu trẻ nào chạy vào vòng mà ướm dấu chân của mình không vừa với dấu chân đã vẽ trong vòng là bị phạt nhảy lò cò quanh lớp một vòng. Sau khi thực hiện biên pháp này tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đã rất tích cực tham gia học hát và vận động và trò chơi âm nhạc một cách tích cự và chủ động, trẻ nhận biết được âm thanh của rất nhiều nhạc cụ âm nhạc khác nhau. 2.3.3: Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào các hoạt động học trong ngày. Có thể nói hoạt động âm nhạc góp phần rất quan trọng trong việc tích hợp với các hoạt động khác trong trường mầm non. Nhờ giáo dục âm nhạc mà trẻ tham gia vào các hoạt động khác phát huy tính tích cực rất mạnh ở trẻ. Nếu không có hoạt động âm nhạc lồng ghép vào các hoạt động khác giờ hoạt động đó sẽ cảm thấy khô khan, trầm lắng. Vì vậy người giáo viên mầm non phải biết cách tổ chức áp dụng, phối hợp giáo dục âm nhạc vào các hoạt động khác hợp lý, đúng chỗ giúp giờ hoạt động đó đạt hiệu quả cao. *Kết hợp âm nhạc trong giờ đón trả trẻ
Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng biện pháp này rất bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện nhưng một số giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào cho phù hợp và tôi đã suy nghĩ, đưa ra một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em điMẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : “ Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo... ...mừng vui đón em vào trường...” - Rồi những bài “Cháu đi Mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài “Trường chúng cháu là trường Mầm non”của Phạm Tuyên. Hoà với khung cảnh thiên nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên cành cây”. Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc. - Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài “Lời chào buổi sáng”của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ... - Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát. Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà còn chăm từng bữa ăn giấc ngủ : “Cô giáo như mẹ hiền”, “Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc Thiện. - Ngoài giờ âm nhạc, còn tổ chức nghe nhạc trong các gìơ khác. Đây là phương pháp giáo dục tổng hợp đạt hiệu quả cao. Qua thực tế, trong các giờ dạy trẻ về thơ, truyện, LQCV, KPKH..có sự tham gia của GDÂN sẽ làm cho tiết học trở nên phong phú hơn. * Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào các hoạt động học - Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào hoạt động khám phá khoa học Để giúp trẻ hiểu đúng đắn về những đề tài của giờ hoạt động chung làm quen khám phá khoa học thông qua việc trò chuyện, đàm thoại, quan sát, trò chơi...thì việc kết hợp sử dụng âm nhạc trong giờ học góp phần tạo cho trẻ có cảm xúc với các đối tượng như bài “Giới thiệu một số loài hoa” yêu cầu là trẻ phân biệt được một số loại hoa, so sánh, nhận xét sự giống và khác nhau...biết thưởng thức vẻ đẹp, mùi thơm, yêu quí, bảo vệ...Sau đó ta cho trẻ nghe bài “Hoatrong vườn” hoặc có thể cho cháu nghe bài “Ra vườn hoa” của Văn Tấn. Trong chủ đề nghề nghiệp như “Chú công nhân” giáo viên yêu cầu trẻ nắm được công việc, ý nghĩa của công việc đó, yếu quí người lao động...kết hợp cho trẻ nghe bài “Cháu yêu cô chú công nhân” của Hoàng Văn Yến. Khi dạy đề tài “Chú bộ đội” nghe bài “Cháu thương chú bộ đội”, “Làm chú bộ đội”,“Gác trăng” của Nguyễn Trí Tân...Nhằm giúp trẻ hiểu được trong đêm trung thu đó các chú bộ đội phải đứng gác giữ cho Tổ quốc được thanh bình để các em thiếu nhi được “Rước đèn trong đêm trăng”.
Và còn nhiều chủ đề khác cũng vậy, ở đây chúng ta không nên dừng lại ở phần nghe để chuyển tiếp mà nghe hát để nắm thêm nội dung thông qua đề tài dạy đó. Khi khám phá khoa học hay tìm hiểu thế giới xung quanh, trẻ được làm quen với thế giới đồ vật, phương tiện giao thông, cây cối, con vật, nghề nghiệp, các hiện tượng thời tiết,...Cô hướng cho trẻ sử dụng các giác quan để tri giác, trải nghiệm, so sánh, phân tích, phân nhóm, phân loại, từ đó trẻ không những hiểu biết về đặc điểm, cấu tạo ...bên ngoài mà còn hiểu sâu được bản chất bên trong sự vật hiện tượng mà trẻ đang tri giác. Đồng thời giáo dục cô lồng ghép âm nhạc vào để hoạt động, tạo sự kích thích trẻ muốn tìm tòi và khám phá. Qua hoạt động này trẻ sẽ thích tham gia khám phá một cách vui vẻ, thoải mái mà không bị gò bó. - Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào hoạt động thể dục Bằng việc hàng ngày tổ chức hoạt động thể dục sáng, hoạt động thể dục có chủ đích, trẻ được thường xuyên tham gia luyện tập, vận động từ đó giúp trẻ hình thành và phát triển kỹ năng vận động, phát triển cân đối hài hoà về thể chất, sự linh hoạt của cơ bắp và các giác quan, khả năng nghe nhạc để tập các động tác thể dục một cách nhịp nhàng và đẹp mắt. Ví dụ: Ở chủ đề thế giới động vật thì tôi chọn bài hát “Tiếng chú gà trống gọi” Để trẻ làm các động tác gà gáy ò ó o theo bài hát, trẻ tập các động tác đi đều bước đều trong các đội hình khác nhau, đồng thời giúp trẻ phấn trấn thoải mái hơn, trong khi trẻ hát hay trẻ thực hiện. Qua đây cô có thể giáo dục trẻ phải ăn uống đầy đủ chất cho cơ thể khỏe mạnh. Hàng ngày phải cùng cô luyện tập thể dục buổi sáng và hoạt động thể dục khác, cho cơ thể luôn cân đối, khỏe mạnh và linh hoạt hơn. Ngoài ra cô còn có thể giáo dục âm nhạc cho trẻ ở các hoạt động học khác để trẻ ngày một trải nghiệm và linh hoạt hơn. - Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào hoạt động làm quen văn học Trong giờ LQVH giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ, câu chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, hiểu nội dung... để truyền đạt tới trẻ những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sản phẩm trí tuệ và tình cảm của bao thế hệ người Việt Nam nối tiếp nhau. Thông qua việc dạy bài thơ “Hạt gạo làng ta” của Trần Đăng Khoa, sau khi trẻ đọc thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài hát “Hạt gạo làng ta” do Trần Viết Bính phổ nhạc. Và chính giai điệu trữ tình của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ được nâng cao, tiết học thêm sinh động, phong phú và trẻ rất chú ý. Có nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, tuy là lời thơ không hoàn toàn trùng với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thứ cho trẻ trong tiết học đó như : Trẻ đọc bài thơ “Bó hoa tặng cô” của Ngô Quân Miện . Sau khi đọc thơ kết hợp hát bài: “Mừng ngày 8/3”(Tân Huyền) giúp trẻ cảm thụ và hiểu thêm nội dung bài thơ. Đồng thời thể hiện tình cảm của trẻ thông qua tiết học đó. Khi cho trẻ đọc bài thơ “Bác Hồ của em” kết hợp nghe hát bài “Nhớ ơn Bác” của Phan Huỳnh Điểu; Thơ “Chú bộ đội hành quân trong mưa” kết hợp nghe hát bài “Màu áo chú bộ đội” của Nguyễn Văn Tý.
Ngoài ra còn chọn những bài hát có đề tài như bài thơ: “Chim chích bông” của Nguyễn Viết Bính, “Mẹ và cô” của Trần Quốc Tuấn... Đây là một kinh nghiệm làm cho các tiết thơ, truyện sinh động, hấp dẫn đồng thời giúp trẻ cảm thụ nội dung của bài thơ, câu chuyện đó qua bài hát đó chứ không phải là một nội dung lồng ghép để chuyển tiếp cho hay. Ngoài ra một số bài đồng dao, thơ, truyện trong chương trình cũng được nhiều nhạc sĩ sáng tác thành nhạc và cũng từng được xoay chuyển hát như: “Gánh gánh gồng gồng”, “Chi chi chành chành”, ”Rềnh rềnh ràng ràng”. Giúp trẻ tiếp thu nhanh, mau thuộc và gây hứng thú trong quá trình học của cháu. - Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào hoạt động tạo hình. Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngoài việc trẻ thực hành, cô mở máy cho trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó, thì ở đây ngoài nội dung trên bản thân đã tổ chức nhiều tiết thao giảng ở trường với nội dung là cho trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và dạy vào phần hướng dẫn, đàm thoại trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên kết hợp đàm thoại như: Vẽ hoa, nghe hát bài “Màu hoa”. + Trong bài hát các con vừa nghe những bông hoa đó có màu gì? + Ngoài những bông hoa đủ màu sắc đó thì bài hát còn có gì nữa ( nhiều lá, nhiều cây...). Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá trình vẽ để có sản phẩm sáng tạo. Hoạt động Đề tài Nghe nhạc kết hợp tạo hình Mưa Mưa mùa hạ (Đông Hải). Vẽ Hoa Màu hoa (Hồng Đăng). Mặt trời Cháu vẽ ông mặt trời (Tân Huyền). Chú gà con Đàn gà con. Con cá Cá vàng bơi (Hải Hà). Nặn xé dán Đàn cá bơi Cá vàng bơi (Hải Hà). Vịt con Đàn vịt con (Mộng Lân). Hoa mùa xuân Mùa xuân đến rồi. Vẽ Cô giáo em Cô giáo. Bầu trời đêm trăng Ánh trăng hoà bình * Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào chơi hoạt động ngoài trời: Âm nhạc đến với các hoạt động ngoài trời sẽ làm cho các hoạt động đó trở nên nhẹ nhàng hơn, đẹp hơn và có sắc thái hơn. Ví dụ:Ở chủ đề thế giới động vật,ở trò chơi vận động “Mèo đuổi chuột” Cô mở nhạc bài hát Mèo đuổi chuột cho trẻ phấn khích tham gia chơi khi tiến hành tổ chức trò chơi này, tôi đồng thời đã tạo cho trẻ một quá trình chơi rất hứng thú, bằng biện pháp thi đua giữa hai trẻ để nhận các phần quà hấp dẫn, khích lệ tinh thần hiếu thắng của trẻ. Như vậy cùng một lúc tôi không chỉ cho trẻ tham gia trò chơi để rèn luyện thể chất, tinh thần thoải mái mà hơn thế là sự rèn luyện kỹ năng nghe và hưởng ứng âm nhạc một cách có hiệu quả.
Ảnh 3: Cô và trẻ cùng chơi trò chơi “Mèo đuổi chuột” * Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào chơi hoạt động góc: Hoạt động góc luôn là một hoạt động gây hứng thú cho trẻ, khi chơi trẻ được hòa mình vào vai chơi thể hiện những nội dung chơi một cách tự nhiên và hứng thú, để cuốn hút trẻ vào những góc chơi tôi nhẹ nhàng lồng ghép những bài hát phù hợp với nội dung chơi ngay từ phần gây hứng thú để giúp trẻ tò mò và có mong muốn được khám phá góc chơi. Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, Hoạt động góc đi đôi với Hoạt động học có chủ đích. Ở Hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thông qua các giờ hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát triển ở trẻ cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động theo ý thích của mình. Tôi hướng dẫn giáo viên khuyến khích trẻ vận động dưới nhiều hình thức khi chơi ở hoạt động góc. Ví dụ:Trong chủ đề“ Giao thông” Tôi chọn những bài hát phù hợp với chủ đề như:“Em đi qua ngã tư đường phố”,“Em làm công an tý hon”,“ Đèn xanh, đèn đỏ”. Nhằm giúp trẻ phần nào hiểu được luật giao thông và giáo dục trẻ khi tham gia giao thông trên đường phải luôn chấp hành luật lệ giao thông. Qua việc lồng ghép âm nhạc vào hoạt động góc như vậy đã mang đến giờ học thật nhộn nhịp, trẻ hứng thú hơn và mang lại hiệu quả cao hơn cho giờ học. Ví dụ: Cho trẻ vận động theo nhạc ở hoạt động góc - Hát kết hợp vỗ tay đệm theo bài hát. - Hát kết hợp nhún nhảy, lắc lư, giậm chân... - Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay, cuộn cổ tay, nhún, đi, chạy... - Hát kết hợp minh hoạ theo lời ca. - Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên, tôi hướng dẫn thực hiện bằng cách:
+ Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cô ( cô vỗ tay chậm, nhịp nhàng để trẻ vỗ theo) + Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng casset, cô và trẻ cùng nhún nhảy hoặc lắc lư theo bài hát. + Những bài hát nào có thể múa minh hoạ, cô cho trẻ vừa hát theo băng nhạc vừa làm động tác minh hoạ cùng cô. Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở Hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của cơ thể sao cho phù hợp với nhịp điệu âm nhạc, không nhất thiết yêu cầu trẻ phải vận động giống như cô. Hình ảnh 4: Trẻ hoạt động ơ góc nghệ thuật * Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào chơi hoạt động chiều Qua những hoạt động trong ngày th́ì hoạt động chiều cũng rất quan trọng đối với trẻ. Nhưng khi nói đến hoạt động chiều thì chúng ta biết trẻ đã trải qua rất nhiều các hoạt động khác trong ngày rồi những lúc này cô và trẻ đã cảm nhận thấy sự mệt nhọc. Nhưng nếu trong quá trình tổ chức hoạt động chiều cô giáo khéo léo lồng ghép âm nhạc vào hoạt động đó thì tôi tin rằng cô trò sẽ thấy phấn trấn vì khi được nghe nhạc, nghe hát mọi thứ sẽ trở nên đẹp hơn, và xua tan hết mọi nhọc nhằn. Ví dụ:Chủ đề thế giới động vật cô có thể bật các bài hát về chủ đề để gây sự kích thích cho trẻ trong lúc trẻ chơi ở các góc, cô cũng có thể mở cho trẻ nghe các bài hát của chủ đề tiếp theo như chủ “Một số hiện tượng tự nhiên” cho trẻ nghe và hưởng ứng hát múa theo cô ở cuối chủ đề và đầu chủ đề. Từ những hoạt động trên tôi đã lồng ghép giáo dục trẻ biết yêu âm nhạc và biết cảm thụ âm nhạc một cách tốt nhất. * Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào chơi thông qua các ngày lễ, ngày hội của trường.
Thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội, tổ chức hoạt động âm nhạc theo một chương trình biểu diễn văn nghệ mà trẻ được tham gia nhằm giúp trẻ hứng thú với hoạt động âm nhạc. Hàng năm trường mầm non Thị Trấn Bến Sung có tổ chức rất nhiều ngày hội ngày lễ và các cuộc thi cho các bé như: “Ngày hội đến trường của bé, ngày nhà giáo Việt Nam, ngày tổng kết năm học”... Tôi cùng với các đồng chí trong nhà trường dành nhiều thời gian cho các cháu biểu diễn văn nghệ. Cũng đã dàn dựng để tổ chức các tiết mục văn nghệ vô cùng đặc sắc, sinh động và công phu. Trẻ được luyện tập khá nhuần nhuyễn từ đó giúp trẻ tự tin biểu diễn trên sân khấu hơn. Mặt khác sự cảm thụ tích cực của trẻ về âm nhạc không nên dừng lại ở việc cho trẻ hát lại những bài hát được người lớn truyền thụ mà tri thức và kỹ năng về âm nhạc sẽ được hình thành và tồn tại lâu bền ở trẻ . Nếu các cháu được rèn luyện chu đáo và được tham gia biểu diễn... Tất cả những hình thức biểu diễn, những tác phẩm âm nhạc như đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo nhạc đệm, đều gây cho trẻ những hứng thú nhất định và nếu biểu diễn thành công sẽ có giá trị giáo dục sâu sắc hơn. Vì vậy trong phần chuẩn bị luyện tập giáo viên chúng tôi đã lựa chọn các tiết mục đặc sắc và đan sen các hình thức biểu diễn đơn ca, song ca, múa đồng đội,… Qua lồng ghép giáo dục âm nhạc qua các ngày hội ngày lễ tôi nhận thấy được tre lớp tôi có khả năng hát, múa rất tốt, trẻ mạnh dạn tự tin thể hiện được tình cảm của mình đối với bài hát. 2.3.4: Lồng ghép ứng dụng công nghệ thông tin vào môn âm nhạc: Được sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của ban giám hiệu nhà trường, bản thân là giáo viên tôi đã áp dụng kinh nghiệm của năm học trước vào thực tế cho năm học này và phát huy những ưu điểm đồng thời thấy được những mặt còn hạn chế trong việc học ứng dụng cộng nghệ thông tin vào các môn học và nhất là môn âm nhạc. Bản thân tôi yêu thích và tự tìm tòi, học hỏi cách thiết kế giáo án điện tử, kỹ năng sử dụng phần mềm hỗ trợ cho việc soạn giáo án điện tử. Trong giai đoạn hiện nay xu hướng dạy học hiện đại với sự kết hợp của công nghệ thông tin đã và đang diễn ra một cách khá phổ biến. Việc áp dụng ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ cho đổi mới phương pháp dạy học là một trong những hướng tích cực nhất đem lại hiệu quả cao. Song để ứng dụng công nghệ thông tin có hiệu quả trong giảng dạy thì việc đầu tiên và quan trọng nhất đối với người giáo viên là khâu thiết kế và thực dạy trên máy. Giáo viên phải có tư duy sáng tạo, nhạy bén và có tính thẩm mĩ, đặc biệt giáo viên phải có niềm say mê với việc thiết kế và khai thác tư liệu. Thường xuyên đưa các trang web như: Youtobe, nhạc của tôi để tìm các tài liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó tạo giáo án powepoint để tạo slide với các hiệu ứng hình ảnh, âm thanh sống động video clip đẹp . Ví dụ:Khi dạy trẻ bài hát “Nhà của tôi” muốn thiết kế bài giảng dạy âm nhạc tôi muốn thiết kế slide hình ảnh ngôi nhà để cho trẻ quan sát tôi thực hiện các bước như sau: Bước 1: mở cửa sổ photoshop Bước 2: lựa chọn hình ảnh để đưa vào bài giảng
Bước 3: ghép hình ảnh sang để tạo thành ảnh cần sử dụng lưu đổi đuôi JPEG tiếp theo vào slide sohow- Custm Animotion-AddEffeet . Hình ảnh 5: Cô thiết kế một bài giảng điện tử cho một hoạt động âm nhạc Kết quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin vào môn âm nhạc đã giúp cho trẻ lớp tôi hưởng ứng và tham gia một cách tích cực, hứng thú , tự tin hơn. Trẻ hòa mình vào những giai điệu âm nhạc và cuốn hút với những hình ảnh động trên màn hình tạo cho trẻ có một ấn tượng sâu thẳm bên trong và khiến cho bài hát và những giai điệu của nó được thấm nhuần và bền lâu hơn. 2.3.5: Kết hợp các loại nhạc cụ, đạo cụ, và trang phục thu hút sự chú ý của trẻ: Những nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc giúp trẻ thoải mái, học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển, trí tưởng tượng ngày càng phong phú. Ngoài ra âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triễn lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm. Đối với trẻ âm nhạc là thế giới đầy kỳ diệu, đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong bụng mẹ. Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu, âm nhạc có tác dụng diệu kì đến tận đáy lòng, nó khám phá ra các phẩm chất cao quý của con người. Chính vì vậy, người lớn cần đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục âm nhạc cho trẻ càng sớm, càng tốt.” Vậy một người giáo viên muốn cho trẻ được phát triển toàn diện thì khi tổ chức hoạt động âm nhạc giáo viên cần linh hoạt chuẩn bị các đạo cụ, trang phục cho trẻ biểu diễn. Khi trẻ hoạt động với các nhạc cụ trang phục lâu dần thấy nhàm chán, giáo viên dùng lời kích thích trẻ: “ Hôm nay góc âm nhạc có đồ dùng đồ chơi mới, các con hãy đếm thử xem. Cần thay đổi đồ dùng, đồ chơi, để khuyến khích trẻ trải nghiệm, tìm tòi, khám phá những đồ dùng đồ chơi mới. Như tôi đã chuẩn bị các chén sành sứ đựng các lượng nước khác nhau cho trẻ cầm đũa gõ và nghe thấy âm thanh phát ra khác nhau trẻ tự nhận xét. Từ đó giúp trẻ tư duy và sáng tạo trong âm nhạc.
Ví dụ:Để gõ đệm cho một bài hát gợi ý trẻ sử dụng, trống lắc, phách…trẻ kết hợp với việc sử dụng đũa gõ những ly thủy tinh có lượng nước khác nhau tạo ra một tổ hợp âm thanh hài hòa, rất hay. Trong quá trình trẻ chơi tại góc âm nhạc tôi có thể giới thiệu cho trẻ một số đàn dân tộc trẻ biết, trẻ có thể nghe một bài hát quen thuộc giúp trẻ dễ cảm thụ. Ngoài ra giáo viên còn cung cấp nhiều nguồn âm thanh từ phách tre các loại lon, hộp sữa:Từ những nguyên vật liệu phế thải sẵn có dễ tìm cô và trẻ đã tự tay làm ra nhưng đồ dùng nhạc cụ sáng tạo kết hợp với trang phục tự tạo. Chú ý sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu tạo ra âm thanh, để trẻ có thể cảm nhận tốt tiếng gõ đệm của võ sữa hộp khác với tiếng của can nhựa. Từ những nguyên vật liệu đó tôi có thể cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc “Âm thanh to- nhỏ” để giúp trẻ cảm nhận các âm thanh phát ra từ các loại đồ chơi khác nhau. Cô và trẻ cùng nhau trang trí để làm trang phục kích thích trẻ tham gia hoạt động. Trẻ được mặc bộ quần áo do chính mình tham gia trang trí sẽ phấn khởi và hứng thú hơn với hoạt động âm nhạc. Mặt khác giáo viên cần quan tâm sưu tầm thể hiện phong phú các thể loại băng nhạc thiếu nhi, mầm non, nhạc cổ điển…Các loại nhạc cụ dân tộc và một số đồ dùng khuyến khích trẻ sáng tạo trong vận động theo nhạc như: Khăn, cờ đuôi nheo, vòng đeo tay, những con rối, con búp bê bằng vải hay thú nhồi bông làm bạn nhảy cùng trẻ. Tất cả những đồ dùng đồ quần áo do chính mình tham gia trang trí sẽ phấn khởi và hứng thú hơn với hoạt động âm nhạc. Tất cả những đồ dùng đồ chơi trên đều phải ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng để kích thích tính tò mò ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc một cách hào hứng, thoải mái. Trong quá trình trẻ hát, giáo viên khuyến khích trẻ vừa hát vừa thể hiện cử chỉ, động tác minh họa như vỗ tay, nhún nhảy, lắc lư theo cảm xúc của trẻ. Mở rộng vốn hiểu biết về âm nhạc cho trẻ. Vì vậy giáo viên cần cho trẻ nghe những bài hát, bản nhạc nghe nội dung phong phú, giai điệu đa dạng dưới nhiều hình như: nghe cô hát, nghe qua các phương tiện nghệ thuật (băng đĩa, đài, video,các loại đàn) do đó góc âm nhạc với đầy đủ trang phục, nhạc cụ mở như vậy đã góp phần thu hút sự yêu thích âm nhạc một cách tự nhiên ở trẻ. 2.3.6:Phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ Như chúng ta đã biết " Gia đình là môi trường giáo dục đầu tiên của trẻ". Thông qua việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục của các thành viên gia đình trong sự tương tác với nhau“ Thế giới bên ngoài gia đình”, gia đình là môi trường giáo dục có ảnh hưởng sớm nhất, mạnh mẽ nhất, mang tính quyết định nhất tới sự hình thành và phát triển nhân cách đầu tiên của trẻ, điều đó được thể hiện thông qua các hình thức: Giáo dục trực tiếp, giáo dục gián tiếp. Mặt khác trong khoảng thời gian trẻ ở trường giáo viên là người luôn bên cạnh trẻ, hiểu được những tâm tư tình cảm của trẻ, do đó mà giáo viên luôn muốn các con trong lớp mình có thêm vốn âm nhạc. Cho nên tôi thường xuyên thông báo, trao đổi với phụ huynh về những trẻ có khả năng âm nhạc để gia đình có hướng bồi dưỡng thêm cho trẻ ở nhà, tuyên truyền với các bậc phụ huynh mua băng đĩa nhạc có các bài hát mầm non thuộc chủ đề, chủ điểm để các con được luyện tập. Vào các dịp lễ hội nhà trường tổ chức hội diễn văn nghệ, qua đó trẻ sẽ
được rèn luyện những kỹ năng ca hát, kỹ năng biểu diễn bài hát theo nhạc đệm và làm quen với các trang phục khi biểu diễn. Đây cũng là dịp để gia đình và nhà trường quan tâm đối với trẻ. Từ đó giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, mang đến cho trẻ tuổi thơ hồn nhiên, trong sáng đầy ắp tiếng cười, Bên cạnh đó tôi thường xuyên cập nhật các bài hát mới vào góc trao đổi phụ huynh để phụ huynh thấy về nhà tập hát cho trẻ. Ngoài ra để có nhiều đồ dùng, dụng cụ phụ vụ các hoạt động âm nhạc của trẻ, tôi đã tuyên truyền khéo léo với phụ huynh để họ quyên góp những nguyên vật liệu như: lon bia, hộp sữa, chai nhựa, can nhựa các loại, các loại quần áo cũ, dụng cụ hóa trang…Để cô và trẻ có thể tự tạo ra những nhạc cụ, đạo cụ hoá trang nhằm tăng thêm sự hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động âm nhạc. Như vậy việc phối kết hợp giữa phụ huynh và nhà trường sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát huy những tài năng, âm nhạc. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. Sau khi tiến hành thực hiện các giải pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ tôi đã thu được kết quả khả quan, khả năng phát triển và cảm thụ âm nhạc của trẻ đạt kết quả tốt cụ thể qua bảng sau: * Kết quả khảo sát cuối năm học 2021 - 2022 trên trẻ như sau: Tổng số Kết quả Nội dung trẻ khảo TT Đạt Chưa đạt khảo sát sát Tỉ lệ Tỉ lệ Số trẻ Số trẻ % % Trẻ mạnh dạn tự tin hát rõ 1 27 27 100 0 0 ràng, chính xác. Trẻ hiểu nội dung các tác 2 phẩm âm nhạc, biết cảm thụ 27 26 96 1 4 âm nhạc. Trẻ vận động đúng đẹp theo đội hình, diễn cảm các động 3 tác, phối hợp nhịp nhàng 27 26 96 1 4 toàn thân với động tác tay và chân. Khả năng nghe và phân biệt 4 27 27 100 0 0 âm nhạc của trẻ. * Đối với học sinh. Sau khi thực hiện biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ Tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đã rất tích cực tham gia học hát và vận động và trò chơi âm nhạc một cách tích cự và chủ động. Trẻ có kỹ năng sử dụng đồ chơi trong các lĩnh vực giáo dục âm nhạc, qua đó phát huy được tính tích cực, tự lập, phát triển thẩm mĩ, khả năng tư duy, sáng tạo trong hoạt động, có ý thức về hoạt động âm nhạc, trẻ yêu thích khi đến lớp hơn. * Đối với giáo viên.
Sau khi thực hiện biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi bản thân tôi đã được nâng cao về chất lượng chuyên môn, và có thêm nhiều kinh nghiệm để tổ chức giờ dạy âm nhạc có chất lượng phù hợp với chủ đề và lứa tuổi. * Đối với đồng nghiệp Tôi và đồng nghiệp đã biết xây dựng các tiết học âm nhạc có lồng ghép tích hợp sáng tạo và biết lồng ghép âm nhạc vào các hoạt động của bé một cách nhẹ nhàng ở mỗi chủ đề khác nhau. Không gây quá nặng nề cho trẻ. *Đốivới nhà trường Đối với nhà trường tôi đã tạo được niềm tin trong việc tổ chức có hiệu quả giờ dạy âm nhạc đối với nhà trường và đối với địa phương từ đó nhà trường và địa phương đã có sự quan tâm hơn trong việc mua sắm đồ dùng dụng cụ âm nhạc cho giáo viên dạy học. *Đốivới phụ huynh Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh, tuyên truyền vận động phụ huynh tham gia đóng góp, sưu tầm các sách, tranh nguyên vật liệu cho trẻ tự làm sách đạt kết quả tốt. Tạo được môi trường trong và ngoài lớp học giúp trẻ phát triển âm nhạc. Phụ huynh đã hiểu được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc đối với trẻ. 3. Kết luận và kiến nghị. 3.1. Kết luận. Bản thân tôi luôn phải là một tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn giàu tình thương yêu đối với trẻ và nhẹ nhàng ân cần, thân thiện với trẻ, để tạo tâm lý cho trẻ thực hiện tốt mọi hoạt động khi tham gia hoạt động âm nhạc, giúp trẻ hứng thú và tự tin hơn khi tham gia hoạt động âm nhạc. Từ những kinh nghiệm đã được tích lũy thông qua việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo (4-5 tuổi) đã hình thành ở trẻ yếu tố phát triển thẩm mỹ một cách hiệu quả góp phần phát triển nhân cách toàn diện của trẻ cả về: Đức – trí – thể - mỹ. Bên cạnh đó cần thường xuyên lồng ghép âm nhạc vào các hoạt động của bé trong ngày để các hoạt động đó truyền tải kiến thức một cách nhẹ nhàng hấp dẫn. Sau khi áp dụng sáng kiến tôi đã rút ra cho mình một số bài học kinh nhiệm sau: Tôi luôn có ý thức rèn luyện, thường xuyên tham khảo các tài liệu, các giáo trình, luôn chú trọng tới lời nói khi giao tiếp. Xác định được những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ mầm non về giáo dục âm nhạc. Vận dụng những hiểu biết về đặc điểm phát triển âm nhạc của trẻ mầm non vào công tác giáo dục theo chương trình giáo dục mầm non. Qua đó có thể uốn nắn, giáo dục và xây dựng cho trẻ những tình cảm và những hành vi đạo đức trong sáng nhất. Tôi mạnh dạn tự tin tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ dưới những hình thức đa dạng, phong phú. 3.2. Kiến nghị. Để thực hiện tốt việc nâng cao chất lượng phát triển giáo dục âm nhạc cho trẻ thông qua hoạt động ngoài sự cố gắng nỗ lực của giáo viên còn rất cần sự
quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện của nhà trường và các cấp lãnh đạo vì vậy tôi xin có một số kiến nghị sau: * Đối với nhà trường. Tham mưu với các cấp lãnh đạo đầu tư thêm cơ sở vật chất cho các lớp như ti vi, máy chiếu để giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài giảng điện tử, thực hành giảng dạy và tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ đạt hiệu quả cao hơn. * Đối với phòng Giáo dục và Đào tạo. Phòng giáo dục và các ban ngành quan tâm mở nhiều lớp chuyên đề mới về giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non để giáo viên được tiếp thu, học hỏi kinh nghiệm áp dụng vào nhóm lớp. Bổ sung các loại tài liệu để giáo viên tham khảo, nghiên cứu, tìm ra những giải pháp có hiệu quả giúp trẻ lĩnh hội kiến thức về âm nhạc đạt kết quả cao nhất. Trên đây là “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi A1 khu A trường MN Thị Trấn Bến Sung” mà tôi đã thực hiện trong năm học 2021 – 2022. Trong quá trình nghiên cứu đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong hội đồng khoa học các cấp đóng góp ý kiến để đề tài hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Xác nhận Như Thanh, ngày 12 tháng 04 năm 2022 của thủ trưởng đơn vị Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác . Người viết Hoàng Thị Hiền
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình GDMN Mẫu giáo 4 - 5 tuổi. nhà xuất bản giáo dục Việt Nam. 2. Hướng dẫn phương pháp giáo dục âm nhạc của nhà xuất bản giáo dục. 3. Tuyển chọn trò chơi, bài hát thơ ca, truyện, cấu đố theo chủ đề 4-5 tuổi của nhà xuất bản giáo dục. 4. Các hoạt động âm nhạc của trẻ mầm non của nhà xuất bản giáo dục việt nam. 5. Qua tài liệu sách, báo tập chí giáo dục mầm non mới các loại báo tập, qua mạng Internet. DANH MỤC