Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ 5-6 tuổi A8 trường mầm non Tam Đa thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của sáng kiến "Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ 5-6 tuổi A8 trường mầm non Tam Đa thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau" nhằm tạo môi trường đồ dùng, đồ chơi cho trẻ thực sự đa dạng, thân thiện và gần gũi, phát huy được tính tích cực và khả năng sáng tạo của trẻ, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ phát triển ở mọi lúc mọi nơi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ 5-6 tuổi A8 trường mầm non Tam Đa thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau

1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ Như chúng ta đã biết Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quốc dân. Nhiệm vụ của Giáo dục Mầm non là nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ từ 0- 6 tuổi. Mục tiêu là giúp trẻ phát triển toàn diện từ đó hình thành cho trẻ những yếu tố đầu tiên về nhân cách. Với phương châm “Học bằng chơi, chơi bằng học”. Vui chơi giúp trẻ học tập, lĩnh hội những kiến thức, kĩ năng để trẻ vận dụng vào cuộc sống. Đồ dùng, đồ chơi là sách giáo khoa của trẻ, thông qua đồ dùng, đồ chơi giúp trẻ phát triển toàn diện về đức- trí - thể- mỹ. Tuy nhiên, với tính cách luôn tò mò, tìm hiểu, khám phá điều mới mẻ, nếu trẻ học bằng chơi mà lại không có đồ chơi trẻ sẽ không hứng thú tham gia vào hoạt động dẫn đến kết quả hoạt động trên trẻ sẽ không cao. Vì vậy đồ dùng, đồ chơi có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống cũng như trong quá trình học tập và phát triển của trẻ. Theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm hiện nay thì việc xây dựng môi trường giáo dục mở phù hợp sẽ góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi, học tập của trẻ, Đồng thời tăng cường tổ chức các hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, đặc biệt là làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau. Bởi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo sẽ giúp trẻ kích thích tư duy, khả năng sáng tạo, nâng sự nhận thức và khả năng thẩm mỹ từ đó kích thích trẻ hứng thú tham gia hoạt động, khám phá và phát triển. Làm thế nào để tạo môi trường đồ dùng, đồ chơi cho trẻ thực sự đa dạng, thân thiện và gần gũi, phát huy được tính tích cực và khả năng sáng tạo của trẻ, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ phát triển ở mọi lúc mọi nơi. Đây cũng chính là điều làm tôi băn khoăn. Chính vì vậy tôi đã lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ 5 – 6 tuổi A8 trường mầm non Tam Đa thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau”.
2 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Thực trạng việc tổ chức cho trẻ 5 -6 tuổi A8 Trường mầm non Tam Đa làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau Qua những năm công tác trong ngành Giáo dục mầm non và trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi. Khi triển khai việc tổ chức cho trẻ 5 -6 tuổi làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau tôi thấy có những ưu điểm và hạn chế sau: a. Ưu điểm - Nhà trường cung cấp tương đối đầy đủ các nguyên vật liệu phục vụ cho việc làm đồ dùng đồ chơi, góc mở. - Bản thân là một giáo viên có trình độ trên chuẩn, yêu nghề mến trẻ, năng động nhiệt tình, ham học hỏi nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, yêu thích làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các hoạt động. - Phụ huynh nhiệt tình phối hợp tốt với giáo viên trong việc sưu tầm các nguyên vật liệu mở và mang đến cho lớp học rất nhiều nguồn nguyên vật liệu đa dạng, phong phú. b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế. - Kiến thức về làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo của giáo viên còn hạn chế. Giáo viên còn ngại tư duy, ngại thay đổi chưa dành nhiều thời gian tìm hiểu, tham khảo tài liệu - Trẻ chưa thường xuyên được tham gia vào các hoạt động sáng tạo nên khả năng nhận thức, sáng tạo của trẻ còn hạn chế. Khả năng hứng thú của trẻ còn ít, chưa có kiến thức về làm đồ dùng đồ chơi, tính kiên trì khéo léo còn hạn chế, ít có khả năng sáng tạo và chưa có ý thức giữ gìn trân trọng sản phẩm. - Một số phụ huynh chưa nhận thức đúng đắn về ngành học và việc tổ chức hoạt động sáng tạo cho trẻ. Qua khảo sát trẻ đầu năm học 2021-2022 tôi thấy khả năng sáng tạo và kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi của trẻ còn chưa đồng đều và còn nhiều hạn chế. Cụ thể như sau:
3 BẢNG 1: BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT KHẢ NĂNG SÁNG TẠO VÀ KỸ NĂNG LÀM ĐỒ DÙNG ĐỒ CHƠI CỦA TRẺ ĐẦU NĂM HỌC 2021 - 2022 Trẻ đạt Chưa đạt Tổng STT Nội dung Tỷ lệ Tỷ lệ số trẻ Số trẻ Số trẻ % % Trẻ hứng thú tích cực 1 15/23 65,3 8/23 34,7 tham gia hoạt động Trẻ có kiến thức kỹ năng 2 13/23 56,6 10/23 43,4 khi làm đồ dùng đồ chơi Trẻ có tính kiên trì, khéo 3 23 13/23 56,6 10/23 43,4 léo 4 Khả năng sáng tạo của trẻ 13/23 56,6 10/23 43,4 Ý thức biết giữ gìn và trân 5 15/23 65,3 8/23 34,7 trọng sản phẩm. 2. Biện pháp thực hiện: Sau khi đúng lớp 5-6 tuổi năm học 2021-2022 tôi đã khảo sát trẻ của lớp về khả năng sáng tạo trong hoạt động làm đồ dùng đồ chơi. Khi thấy kết quả đạt được trên trẻ còn thấp, một trăn trở trong tôi là làm thế nào để trẻ phát huy được khả năng sáng tạo trong hoạt động làm đồ dùng đồ chơi. Đặc biệt là trẻ yêu thích, hứng thú, tham gia hoạt động làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau. Để nâng cao được hiệu quả trong việc hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau tôi đã nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp sau: a. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục. Để xây dựng kế hoạch giáo dục của lớp tôi đã căn cứ vào nội dung giáo dục trong chương trình khung của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo, đồng thời dựa trên điều kiện thực tế của nhà trường, đặc điểm khả năng nhận thức, sáng tạo của trẻ trong lớp để lồng ghép việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo khi thực hiện xây dựng kế hoạch bao gồm: Kế hoạch giáo dục năm, kế hoạch giáo chủ đề, kế hoạch giáo dục tuần và kế hoạch giáo dục ngày. Các hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo được lựa chọn cần phù hợp với từng chủ đề. Với
4 những chủ đề đầu năm học, tôi lựa chọn cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo đơn giản để trẻ làm quen và khởi động tính tư duy, khả năng sáng tạo của trẻ. Khi khả năng sáng tạo của trẻ được nâng lên ở mức cao hơn, cô sẽ tổ chức cho trẻ làm đồ dùng, đồ chơi đòi hỏi trẻ sáng tạo nhiều hơn, khó hơn ở những chủ đề cuối năm. Việc xây dựng kế hoạch cần thống nhất, đồng bộ, đảm bảo tính logic chặt chẽ giữa kế hoạch năm học của nhà trường với kế hoạch của tổ chuyên môn và kế hoạch của nhóm lớp. Đặc biệt là phải đảm bảo tính phù hợp với trẻ. Đối với kế hoạch của từng chủ đề giáo viên cần xây dựng ngắn gọn, xác định rõ nhiệm vụ, phát triển nội dung từ dễ đến khó. Ví dụ 1: Ở chủ đề “Bản thân” tôi hướng dẫn trẻ làm chiếc mũ đơn giản từ nguyên vật liệu vỏ hộp sữa chua, vải dạ… Hình ảnh: Đồ dùng cái mũ- đôi dép tự làm Trẻ mầm non học mọi lúc, mọi nơi vì vậy khi xây dựng kế hoạch tuần cần tổ chức cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo ngay trên tiết học, trong hoạt động góc, hoạt động chơi ngoài trời, hoạt động chiều...
5 Hình ảnh: Cô và trẻ làm đồ dùng trong hoạt động tạo hình Với kế hoạch ngày giáo viên lên kế hoạch cụ thể về hoạt động từ đó chuẩn bị các nguyên vật liệu cần thiết để dễ dàng thực hiện. Như vậy các nội dung hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo được xây dựng và cụ thể hóa đảm bảo tính đồng nhất và xuyên xuốt quá trình giáo dục cả năm học. b. Biện pháp 2: Thu thập nguồn nguyên vật liệu phong phú. Sau khi đã xây dựng kế hoạch giáo dục cụ thể, rõ ràng cho từng chủ đề. Để giúp trẻ có thể làm ra những đồ dùng đồ chơi sáng tạo, tôi đã tiến hành lựa chọn, thu thập các nguyên vật liệu lấy từ thiên nhiên gần gũi với trẻ như: vỏ ngao, vỏ sò, sỏi, gỗ, rơm, lá cây, hột hạt...những nguyên vật liệu tái chế: chai nhựa, thùng giấy, vỏ hộp sữa, ống hút, các loại can nước giặt, xả... Để nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo luôn phong phú, đảm bảo phù hợp với hoạt động của mỗi chủ đề bên cạnh những nguyên vật liệu mà nhà trường đã trang bị như: dạ, xốp, dính nhám... thì tôi đã lên kế hoạch sưu tầm, thu thập các nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo theo từng chủ đề. Ví dụ: Tên đồ dùng, đồ chơi Các nguyên vật liệu cần sưu STT Tên chủ đề dự kiến làm tầm, thu thập
6 Đu quay, bập bênh, ống hút, vỏ chai , xốp mút, vỏ Trường cầu trượt, ngôi trường hộp sữa chua, que kem, thùng 1 Mầm non mầm non, hộp đựng giấy, lõi giấy vệ sinh, nút áo, bút, ba lô... giấy màu, ..... Con lật đật, búp bê, ô Các loại bóng, vải dạ nỉ, vỏ hộp tô, dép, mũ, balo, túi sữa fisti, hộp nhựa đựng thức ăn 2 Bản thân xách, làm đồng hồ, loại 5x10cm, vỏ hộp sữa bánh sinh nhật ... vinamik, lá chuối, xốp, bát giấy, hộp bánh sắt tròn... Bộ ấm chén, bộ bát, Vỏ chai sữa susu,quả bóng, vỏ xoong, bàn ghế, dép, chai cocacola loại 1,5l, vỏ hộp mũ, balo túi sách, sữa chua, xốp 5li, xốp 2 li, vải 3 Gia đình phích nước, bàn là,tủ... dạ, vỏ can nước giặt, vỏ chai nước lọc lavi loại 500ml, xốp, hạt cườm... Hàng ngày, tôi còn hướng dẫn trẻ sưu tầm các nguyên liệu để làm đồ dùng, đồ chơi bằng cách chuẩn bị một cái xọt nhựa có nắp đậy để ngoài hành lang phía sau lớp, để khi trẻ uống sữa trẻ sẽ bỏ những hộp sữa bằng nhựa như susu, fisti, kun…và cuối buổi tôi sẽ rửa sạch phơi khô, khi cần sẽ lấy ra sử dụng, tích hợp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Hình ảnh: Cô cùng trẻ phân loại vỏ hộp sữa đã sử dụng để làm đồ dùng Tôi cũng luôn lưu ý rằng, khi sử dụng các nguyên liệu tái chế phải luôn đảm bảo sạch sẽ, an toàn, không sắc nhọn, không dùng đồ dễ vỡ có thể gây thương tích cho trẻ, các loại hột hạt không quá nhỏ.
7 c. Biện pháp 3: Hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo thông qua các hoạt động. Hoạt động nào cũng có vai trò riêng của nó. Tuy nhiên với phương châm giáo dục trẻ ở mọi lúc mọi nơi, thì việc tổ chức hay tích hợp các nội dung giáo dục vào các hoạt động là cần thiết. Song để giáo dục trẻ đạt kết quả cao thì cần phải lựa chọn nội dung giáo dục sao cho phù hợp với từng hoạt động. Cụ thể: - Với giờ đón, trả trẻ: Trong giờ đón, trả trẻ tôi thường trò chuyện với trẻ, cho trẻ xem video về làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo để trẻ hình thành tư duy, khơi gợi ý tưởng sáng tạo của trẻ. Thường xuyên hướng trẻ vào hoạt động ở góc mở của lớp, ở đó cô có rất nhiều nguyên vật liệu khác nhau, cô gợi hỏi trẻ ý tưởng, gợi ý để trẻ lựa chọn một số nguyên vật liệu trong góc mở để trẻ chơi sáng tạo. Trẻ có thể sử dụng những viên sỏi xếp hình các con vật, lấy lá, vỏ sò, vỏ lạc, nắp chai, xếp hình hoa, xếp chữ số, xếp hình ngôi nhà, .. mà trẻ yêu thích từ những nguyên vật liệu ở góc mở của lớp. Hình ảnh: Đôi bàn chân được xếp từ sỏi
8 Hình ảnh: Chiếc áo được xếp từ các loại hạt. - Với các hoạt động học: Để trẻ phát huy được tính tích cực, sáng tạo trong hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, tôi tổ chức cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo thông qua các hoạt động học. Vì thông qua hoạt động học trẻ sẽ được tham gia hoạt động giáo dục trong một hệ thống tác động sư phạm thống nhất, trình tự và hoàn chỉnh, đồng thời giúp trẻ tiếp thu các tri thức, kĩ năng, kĩ xảo một cách có hệ thống. Khi tổ chức hoạt động học, giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn củng cố kỹ năng cũ và cung cấp cho trẻ những kỹ năng mới. Từ những nguyên liệu làm đồ dùng đồ chơi của cô và sự dẫn dắt tình huống có vấn đề sẽ kích thích trẻ hứng thú tham gia quá trình hoạt động. + Trong các hoạt động học thì hoạt động tạo hình được xem là môi trường lý tưởng tạo điều kiện thuận lợi cho sự lồng ghép nhiều hoạt động sáng tạo. Bởi vậy tôi luôn ưu tiên lựa chọn hoạt động tạo hình để giúp trẻ phát huy khả năng tư duy, kích thích tính tích cực, sáng tạo của trẻ trong hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi. Ví dụ: Với hoạt động tạo hình đề tài: “Những chiếc hộp xinh xắn”.
9 Tôi chuẩn bị: Lõi giấy vệ sinh, vỏ hộp đựng thuốc hình chữ nhật, hình vuông, kéo, keo, băng dính hai mặt, giấy màu hoặc giấy hoa, bìa cứng hình vuông, hình chữ nhật là đế hộp… để cho trẻ lựa chọn. Hình ảnh: Sản phẩm hộp bút cô và trẻ tự làm Khi tổ chức tôi giới thiệu cho trẻ nắm được đề tài của hoạt động. Cho trẻ nêu tên các nguyên vật liệu mà cô đã chuẩn bị và trao đổi gợi hỏi để trẻ nêu lên ý tưởng của trẻ. Khi trẻ nêu lên được ý tưởng cô chốt lại: với những nguyên liệu mà cô đã chuẩn bị, các con có thể làm ra những chiếc hộp xinh xắn để ở góc học tập dùng để đựng bút màu, bút chì,… và trang trí lớp. Và hỏi trẻ: Để làm được những chiếc hộp xinh thì các con phải dùng những nguyên liệu gì? Cách làm như thế nào?... Sau đó hướng dẫn gợi ý trẻ cách làm và trang trí hộp bút: Để làm được hộp đựng bút cô sẽ chọn nguyên vật liệu là giấy mầu, lõi giấy vệ sinh, băng dính hai mặt, hồ dán và kéo. Chúng ta phải gấp đôi tờ giấy màu theo chiều dọc, dùng kéo cắt đôi tờ giấy. Tiếp theo cô dùng băng dính 2 mặt dính vào hai đầu của tờ giấy màu, bóc băng dính một đầu dán vào lõi giấy vệ sinh, dùng lõi giấy vệ sinh cuộn tròn tờ giấy màu lại chú ý cuộn chặt tay cho hộp bút được đẹp. Tiếp theo cô cắt những hình tròn, bông hoa, chiếc lá… dùng hồ dán lên hộp bút để trang trí cho hộp bút thêm đẹp.
10 Sau khi hướng dẫn gợi ý xong tôi mở rộng ý tưởng cho trẻ, ngoài làm hộp bút giống như cô giáo, tùy vào mục đích sử dụng các con có thể làm những chiếc hộp có hình dạng khác nhau như hình chữ nhật, hình vuông với các kích cỡ và mầu sắc khác nhau để trẻ lựa chọn cho mình một ý tưởng thể hiện. Trong quá trình tổ chức cho trẻ thực hiện, cô bao quát và gợi ý cho trẻ thể hiện ý tưởng nếu trẻ gặp khó khăn, đồng thời cũng khuyến khích những trẻ đã có sự sáng tạo để trẻ phát huy khả năng sáng tạo hơn nữa. Đến phần nhận xét tôi cho trẻ mang sản phẩm lên bàn trưng bày và bằng những câu hỏi gợi ý của cô như: Các con thấy những chiếc hộp này như thế nào? Con thích chiếc hộp nào nhất, vì sao? … để trẻ tự nhận xét sản phẩm của mình và của các bạn. Với mục đích trẻ sẽ chia sẻ và học tập được cách làm những chiếc hộp có kích thước, hình dạng khác nhau. Từ đó mở ra cho trẻ những ý tưởng sáng tạo cho những hoạt động sau này. Sau đó tôi cho trẻ mang những chiếc hộp nay về góc học tập để đựng bút màu, bút chì của trẻ. Với hoạt động này tôi thấy trẻ tỏ ra rất hăng say, hứng thú với những chiếc hộp do mình làm ra. Như vậy, chỉ với cách làm đơn giản từ những nguyên vật liệu cũng hết sức đơn giản và dễ tìm, trẻ đã tạo thành những chiếc ống đựng bút cho mình thật đẹp, có thể sử dụng để trang trí góc chơi của trẻ ở trong lớp hay dùng cho trẻ đựng bút màu ở góc học tập. Ví dụ: Hay hoạt động tạo hình “Làm bộ ấm chén” ở chủ đề Gia đình. Từ những nguyên vật liệu chuẩn bị như: vỏ hộp sữa chua, thìa sữa chua, giấy đề can, vải dạ… Hình ảnh: Sản phẩm bộ ấm chén tự làm.
11 Trước tiên tôi cho trẻ quan sát một số sản phẩm về các bộ ấm chén làm từ các nguyên vật liệu khác nhau. Ví dụ cho trẻ quan sát bộ ấm chén làm từ vỏ hộp sữa chua: gợi hỏi trẻ nêu tên cái ấm, cái chén? Màu sắc của ấm, chén thế nào? Ấm và chén của cô được làm từ những nguyên vật liệu là gì? Để làm được bộ ấm chén như thế này các con phải làm như thế nào? (Cô cho trẻ vừa nêu vừa làm thao tác tay không). Cô tiến hành hướng dẫn gợi ý cách làm bộ ấm chén từ vỏ hộp sữa chua và vải dạ; Hướng dẫn lựa chọn nguyên vật liệu để làm, sau đó hướng dẫn cách làm: dùng kéo cắt giữ lại phần dưới của vỏ hộp sữa chua tạo thành hình cái chén. Sau đó cô lấy vỏ lon bia làm thân ấm, tiếp theo cô quấn xốp mỏng để tạo vòi cho ấm và gắn lại. Sau đó cô dùng giấy màu, vải dạ, đề can để trang trí bộ ấm chén. Như vậy, chỉ với những nguyên vật liệu vô cùng đơn giản như vỏ sữa chua, thìa sữa chua, ống hút trẻ đã có thể làm được những bộ ấm chén ngộ nghĩnh, đáng yêu để sử dụng chơi trong hoạt động góc, trang trí lớp. Khi trẻ đã quen dần với tư duy tưởng tượng và khả năng sáng tạo của trẻ được nâng lên, thay vì hình thức hướng dẫn trẻ chi tiết, tỉ mỉ, thì tôi dùng hình thức gợi hỏi trẻ để trẻ tự tư duy, phát huy khả năng sáng tạo của trẻ để thể hiện sản phẩm. Không những thế giáo viên còn biết sử dụng các nguyên vật liệu tự nhiên để sử dụng cho trẻ trong các lễ hội, hội thi như ở hội thi chúng tôi là chiến sỹ các giáo viên đã làm các vòng lá ngụy trang cho trẻ, trẻ được đeo vào cảm thấy rất thích thú, hay làm các trang phục cho trẻ trình diễn thời trang. Hình ảnh: Trẻ mặc trang phục cô làm từ nguyên vật liệu sưu tầm
12 - Với hoạt động góc: Tùy thuộc vào từng chủ đề tôi sẽ lựa chọn những nguyên vật liệu phù hợp nội dung hoạt động của từng góc để trẻ sáng tạo ra những đồ dùng đồ chơi khác nhau phục vụ cho hoạt động học tập và hoạt động vui chơi. Khi tổ chức cho trẻ hoạt động góc tôi thường trò chuyện cùng trẻ để trẻ nêu ra ý tưởng chơi của mình. Khi trẻ thực hiện tôi sẽ đi quan sát kịp thời đặt câu hỏi để kích thích sự sáng tạo của trẻ giúp trẻ tạo ra sản phẩm mới lạ hơn. Ví dụ: + Chủ đề “Bản thân”, tôi chuẩn bị các nguyên liệu ở góc nghệ thuật như: dây luồn vòng, những bông hoa đã đục lỗ, lá chuối, vỏ hộp sữa chua, xốp,... để trẻ có thể làm vòng, đồng hồ… + Chủ đề “Gia đình”, tôi chuẩn bị các nguyên vật liệu ở góc học tập là những viên sỏi để trẻ xếp hình những con số đã học, xếp hình các thành viên trong gia đình… Hình ảnh: Tranh gia đình được xếp từ nguyên liệu sỏi, vỏ hạt, giấy bìa
13 - Với hoạt động chơi ngoài trời: Đây là hoạt động mà trẻ được thoải mái tiếp xúc và gần gũi với thiên nhiên, đồng thời có thể cho trẻ tạo ra những đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ những nguyên liệu rất gần gũi, thân thiện và dễ tìm. Khi tổ chức cho trẻ chơi ngoài trời, trẻ có thể phát hiện ra các nguyên vật liệu xung quanh như: sỏi, viên đá, lá cây... Từ những chiếc lá rụng trên sân tôi sẽ hướng dẫn trẻ làm chiếc kèn thổi rất hay hoặc có thể cuộn dọc lá rồi buộc lại tạo thành con cào cào, hay trẻ có thể dùng những viên sỏi để xếp các số đã học hay xếp hình ngôi nhà, con bướm, bông hoa từ những chiếc lá và cánh hoa rơi... Qua hoạt động này trẻ được củng cố các kĩ năng đã học, khuyên khích trẻ vận dụng kĩ năng cũ để sáng tạo ra những sản phẩm mới có thể do trẻ tưởng tượng hoặc cô gợi ý. Hình ảnh: Cô và trẻ sưu tầm lá cây làm đồ chơi. Hơn thế nữa trẻ vừa được tham gia vào hoạt động dạo chơi, lao động sáng tạo, lại góp phần làm sạch sân trường và đặc biệt là trẻ có thể tự tay mình làm ra những món đồ chơi mà mình yêu thích từ những nguyên liệu tưởng chừng vô chi vô giác. - Với hoạt động chiều: Tôi thường tổ chức cho trẻ tự sáng tạo làm đồ dùng, đồ chơi cho riêng mình từ chính những nguyên vật liệu mà trẻ mang đến lớp và cho trẻ mang về tặng mẹ. Khi đó trẻ sẽ cảm thấy rất vui, rất hào hứng vì
14 món quà này được làm ra bằng chính sức lao động và khả năng của trẻ hơn nữa lại thỏa mãn nhu cầu chơi của trẻ. Để thực hiện hoạt động này tôi thường giao nhiệm vụ cho trẻ sưu tầm nguyên liệu từ hôm trước để mang đến lớp. Bên cạnh các hoạt động đặc trưng được tổ chức hàng ngày tôi còn kết hợp với phụ huynh tổ chức chương trình “Ngày hội sáng tạo của bé”. Với mục đích phát huy tính tích cực và khơi gợi cảm hứng sáng tạo của trẻ, qua đó trẻ được thỏa sức tạo ra những đồ dùng, đồ chơi sáng tạo theo cách của riêng mình. Để hoạt động của ngày hội đạt kết quả cao tôi đã chuẩn bị rất nhiều các nguyên vật liệu khác nhau, đảm bảo tính đa dạng và phong phú về mầu sắc cũng như chất liệu và chủng loại. Cùng với việc xây dựng môi trường tạo không khí cho ngày hội bằng cách trang trí tôi còn sử dụng một số đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau và các bài hát để tạo cảm hứng cho trẻ. Khi tổ chức hoạt động trẻ sẽ thể hiện theo cặp cha, mẹ cùng con. Với sự kết hợp của các yếu tố không gian và môi trường của ngày hội cùng với sự đồng hành của phụ huynh sẽ giúp trẻ phát huy tối ưu nhất khả năng sáng tạo. Đồng thời tạo nên được sự gần gũi, tinh thần đoàn kết, chia sẻ giữa cô giáo, gia đình và trẻ. d. Biệp pháp 4: Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh trong việc hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo. Giáo dục trẻ là trách nhiệm của gia đình, nhà trường và toàn thể xã hội. Để chăm sóc, giáo dục trẻ nói chung và việc dạy trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo nói riêng được tốt thì tôi đã thực hiện tuyên truyền phối hợp với phụ huynh thông qua các nội dung và hình thức sau: Tổ chức tuyên truyền tới phụ huynh về vai trò, ý nghĩa của việc tổ chức cho trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo đối với sự phát triển của trẻ thông qua giờ đón trả trẻ; qua zalo nhóm lớp; qua bảng tuyên truyền của lớp. Tổ chức trưng bày sản phẩm cuối chủ đề mời phụ huynh tham dự, phát động chủ đề tháng 10 làm đồ dùng đồ chơi tặng bà, tặng mẹ, tặng cô. Tháng 12 làm đồ chơi tặng chú bộ đội, tháng 2 làm đồ dùng đồ chơi mừng Đảng mừng xuân…
15 Hình ành: Phụ huynh sưu tầm nguyên vật liệu khác nhau làm đồ dùng đồ Hình ảnh: Góc tuyên truyền của lớp
16 Trao đổi với hội phụ huynh về kế hoạch hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ những nguyên vật liệu khác nhau theo từng chủ đề, xuyên xuốt cả năm học, để phụ huynh phối hợp cùng con và cô giáo thu thập nguyền vật liệu phục vụ cho hoạt động sáng tạo làm đồ dùng, đồ chơi cho lớp và dạy trẻ làm đồ dùng, đồ chơi khi ở nhà. Ghi lại những hình ảnh, video trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau khi ở lớp và gửi qua zalo để phụ huynh có thể xem và hưởng ứng cùng các con và cô giáo. Ngoài ra tôi còn thường xuyên mời phụ huynh thăm quan các góc trong lớp, xem các đồ dùng đồ chơi do chính tay trẻ làm để phụ huynh thấy được rằng con mình có thể hoàn toàn làm được đồ chơi từ những nguyên vật liệu thiên nhiên, vật liệu tái chế đã qua sử dụng. 3. Kết quả (áp dụng thực tiễn) a. Kết quả đạt được * Về phía trẻ: - Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt động, có kiến thức kỹ năng khi làm đồ dùng đồ chơi, rèn luyện tính kiên trì, khéo léo, trẻ có ý thức biết giữ gìn và trân trọng sản phẩm hơn. * Về phía giáo viên: - Bản thân tôi đã có kiến thức chuyên môn nghiệp vụ vững vàng hơn. Tôi đã nắm rất chắc các biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau và tự tin mỗi khi chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp. - Mỗi ngày đến lớp thấy yêu nghề, mến trẻ hơn, được phụ huynh tin yêu nhiều hơn và ngày càng phát huy được khả năng sáng tạo, kinh nghiệm của bản thân trong việc tổ chức cho trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy chung của lớp và của nhà trường. * Về phía phụ huynh: - Phụ huynh vui vẻ, an tâm khi gửi con đến lớp, mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường ngày càng thân thiết và bền vững.
17 - Phụ huynh đã có sự quan tâm hơn đến việc học tập của trẻ và hiểu được tầm quan trọng của việc tổ chức hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. - Phụ huynh nhiệt tình phối hợp tốt với giáo viên trong việc sưu tầm các nguyên vật liệu mở và mang đến cho lớp học rất nhiều nguồn nguyên vật liệu đa dạng, phong phú. b. Điều chỉnh, bổ sung sau thực nghiệm - Giáo viên cần biết tận dụng mọi cơ hội, mọi điều kiện, mọi hoàn cảnh để giáo dục khả năng sáng tạo và kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ mọi lúc, mọi nơi, nhất là khi trẻ có nhu cầu, hứng thú. - Trong hoạt động, giáo viên cần tổ chức lồng ghép hình thức trò chơi, để trẻ tiếp nhận kiến thức một cách tích cực, tự nhiên và hiệu quả. 4. Kết luận Hoạt động tổ chức cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình phát triển toàn diện đó. Vì vậy đòi hỏi ở mỗi giáo viên cần có sự tỉ mỉ, chu đáo, linh hoạt, sáng tạo và điều quan trọng là phải luôn luôn coi trẻ là trung tâm của mọi hoạt động. Tổ chức tốt hoạt động hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo sẽ giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mỹ trên cơ sở đó sẽ đáp ứng được yêu cầu giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ. Qua những biện pháp mà tôi đã đề ra và áp dụng vào thực tế đối với trẻ của lớp tôi đã thu được hiệu quả cao. Vì vậy, để nâng cao chất lượng tổ chức cho trẻ 5 - 6 tuổi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo thì mỗi giáo viên cần phải không ngừng học tập nghiên cứu và tìm ra cho mình những biện pháp để “nâng cao chất lượng tổ chức cho trẻ 5 - 6 tuổi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo”, góp phần hoàn thành mục tiêu giúp trẻ phát triển toàn diện. 5. Kiến nghị đề xuất a. Đối với tổ/nhóm chuyên môn - Tổ chức các buổi giao lưu, dự giờ về nội dung hướng dẫn trẻ làm đồ chơi sáng tạo từ những nguyên vật liệu khác nhau để giáo viên được học tập nâng cao trình độ chuyên môn.
18 b. Đối với lãnh đạo nhà trường - Thường xuyên tổ chức hội thi đồ dùng, đồ chơi cấp trường để giáo viên học tập và chia sẻ kinh nghiệm với nhau. - Tạo điều kiện cho giáo viên đi giao lưu, học hỏi công tác làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo ở trường bạn. c. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo, Sở giáo dục và đào tạo. - Tổ chức các hội thi đồ dùng, đồ chơi các cấp để giáo viên có cơ hội thể hiện mình và tham khảo, học tập các trường bạn. PHẦN III: MINH CHỮNG VỀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP BẢNG 2: BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT KHẢ NĂNG SÁNG TẠO VÀ KỸ NĂNG LÀM ĐỒ DÙNG ĐỒ CHƠI CỦA TRẺ CUỐI NĂM HỌC 2021-2022 Tổng Trẻ đạt Chưa đạt STT Nội dung Tỷ lệ Tỷ lệ số trẻ Số trẻ Số trẻ % % Trẻ hứng thú tích cực 1 21/23 91,3 2/23 8,7 tham gia hoạt động Trẻ có kiến thức kỹ 2 năng khi làm đồ dùng 20/23 87 3/23 13 đồ chơi 23 Trẻ có tính kiên trì, 3 20/23 87 3/23 13 khéo léo Khả năng sáng tạo của 4 20/23 87 3/23 13 trẻ Ý thức biết giữ gìn và 5 21/23 91,3 2/23 8,7 trân trọng sản phẩm. BẢNG 3: BẢNG TỔNG HỢP SO SÁNH KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM HỌC VÀ CUỐI NĂM HỌC 2021-2022 STT Nội dung khảo sát Số Đầu năm học Cuối năm Tăng trẻ học %
19 khảo Tỉ lệ Tỉ lệ Đạt Đạt sát % % Trẻ hứng thú tích cực 1 15/23 65,3 21/23 91,3 30,4 tham gia hoạt động Trẻ có kiến thức kỹ 2 năng khi làm đồ dùng 13/23 56,6 20/23 87 30,4 đồ chơi Trẻ có tính kiên trì, 23 3 13/23 56,6 20/23 87 30,4 khéo léo Khả năng sáng tạo của 4 13/23 56,6 20/23 87 30,4 trẻ Ý thức biết giữ gìn và 5 15/23 65,3 21/23 91,3 26 trân trọng sản phẩm. 2. Hình ảnh một số hoạt động tổ chức cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo từ các nguyên vật liệu khác nhau Hình ảnh phụ huynh và trẻ sưu tầm Hình ảnh trẻ tặng mẹ đồ chơi tự làm nguyên vật liệu
20 Hình ảnh: Cô và trẻ làm đồng hồ đeo tay bằng lá cây Hình ảnh: Trẻ biểu diễn thời trang bằng trang phục tự làm từ nguyên vật liệu khác nhau