Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ (Âm nhạc) cho trẻ 3-4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát

Chia sẻ: Mucnang999 Mucnang999 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

62
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm mầm non được hoàn thành với mục tiêu nhằmdạy kỹ năng ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các hoạt động học khác ở trường mầm non; Biết đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào việc giáo dục âm nhạc. Vận dụng được những kiến thức đã học tổ chức cho trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc dưới mọi hình thức.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ (Âm nhạc) cho trẻ 3-4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát

I. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp: Trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, mà còn là tương lai của đất nước, xã hội. Hồ Chí Minh đã từng nói: “Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có trở nên sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ ở phần lớn công học tập của các cháu”... Non sông Việt Nam có được lớn mạnh hay không, xã hội Việt Nam có trở nên phồn vinh được hay không, điều đó phụ thuộc phần lớn vào sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Trẻ em là người trực tiếp được giáo dục, là chủ nhân tương lai của đất nước. Do đó, sự nghiệp giáo dục đã và đang được Đảng và nhà nước ta quan tâm, coi trọng hàng đầu. Giáo dục Mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nền tảng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người. Hơn ai hết, bản thân Tôi là một giáo viên Mầm non, Tôi hiểu vai trò, trách nhiệm của mình trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, giúp trẻ phát triển hài hòa, cân đối về mọi mặt “đức trí thể mỹ”. Với trách nhiệm lớn lao của một giáo viên chủ nhiệm lớp mẫu giáo bé, tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ được tốt. Đây là nhiệm vụ quan trọng và cần phải có sự nỗ lực phấn đấu, quyết tâm cao. Cần phải chú trọng công tác chuyên môn, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, công tác nâng cao chất lượng giáo dục trẻ nhằm duy trì và phát triển chất lượng giáo dục trong nhà trường ngày càng đi lên đáp ứng với yêu cầu sự nghiệp giáo dục mầm non trong thời đại hiện nay. Là một giáo viên mầm non, rất tâm huyết với nghề dạy trẻ. Tôi nhận thấy trẻ em bây giờ rất thông minh và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 3 4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát”. 1.2. Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp Điểm mới của đề tài mà tôi chú trọng là hoạt động dạy kỹ năng ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các hoạt động học khác ở 1
trường mầm non; Biết đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào việc giáo dục âm nhạc. Vận dụng được những kiến thức đã học tổ chức cho trẻ 34 tuổi học tốt môn âm nhạc dưới mọi hình thức. Tham gia vào các hoạt động âm nhạc sẽ dễ dàng giúp trẻ tích lũy thêm về các kỹ năng tri giác cách thức thể hiện tác phẩm âm nhạc. Cảm nhận và làm quen sự đa dạng linh hoạt của tiết tấu sự phong phú gợi cảm của giai điệu âm nhạc, lúc lên bổng, lúc xuống trầm, hình thành cho trẻ các thói quen về kỹ năng ca hát góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ. 1.3. Phạm vi áp dụng đề tài Đề tài “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẩm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 34 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát” được áp dụng ở lớp mẫu giáo 34 tuổi và có thể áp dụng rộng rãi trong trường mầm non nói riêng. II. PHẦN NỘI DUNG 2.1: Thực trạng nội dung cần nghiên cứu: Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là từ 3 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc này.Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ. Hoạt động âm nhạc là một bộ môn rất quan trọng không thể thiếu được đối với trẻ mầm non. Âm nhạc giúp trẻ cảm nhận cuộc sống hàng ngày gần gũi, xung quanh trẻ. Âm nhạc giúp còn mang đến cho trẻ những trạng thái vui vẻ, hồn nhiên, qua những lời ca, tiếng hát. Trẻ biết được tình cảm của ông bà, cha mẹ đối với trẻ , giúp trẻ càng say sưa ca hát hơn. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Âm nhạc tác động rất bổ ích ngay từ khi con người đang nằm trong bụng mẹ, và khi trẻ đang nằm nôi đã nghe lời ru à ơi của bà, của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn vui vẽ, cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu 2
đối với trẻ. Chính vì thế âm nhạc được coi là một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách cho trẻ . Giáo dục âm nhạc trong trường Mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động như: Dạy trẻ ca hát, vận động, múa, trò chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 3 4 tuổi giáo dục âm nhạc đã đem lại những ấn tượng khó quên, những lời ca tiếng hát giúp trẻ hình thành trong tâm hồn, tạo điều kiện cho trẻ phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây chính là tiền đề ban đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách trình bày ở mức độ đơn giản. Giáo dục âm nhạc còn hình thành cho trẻ lòng yêu Tổ quốc , yêu thiên nhiên, tình yêu thương con người rộng lớn. Hình thành và phát triển thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể. Đó chính là tổ chức, kỹ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người. Giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức qua học tập, vui chơi trong cuộc sống. Ca hát là một trong những nội dung của giáo dục âm nhạc, nó là loại hình nghệ thuật có giá trị biểu cảm cao, vì nó tác dụng đến người nghe về cả âm nhạc và lời ca, nó phản ánh cuộc sống sinh hoạt tâm tư tình cảm của con người và nó gần gũi với con người được đông đảo công chúng yêu thích. Trong trường Mầm non, ca hát là một hoạt động được thực hiện thường xuyên liên tục và được lồng ghép các hoạt độngcủa trẻ nó là cầu nối giữa hoạt động này với hoạt động khác và nó luôn luôn tạo nguồn cảm hứng mạnh mẽ nhất lôi cuốn trẻ tập tham gia các hoạt động. * Thuận lợi: Năm học 2019 – 2020 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 34 tuổi theo chương trình giáo dục Mầm non mới, lớp học có đủ diện tíc rộng, thoáng mát, cơ sở vật chất đầy đủ. Bên cạnh đó được sự quan tâm chỉ đạo sát sao về chuyên môn của ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện mua sắm trang thiết bị về bộ môn âm nhạc như: Máy vi tính, đàn oocgan, băng đĩa, trang phục múa, phách gõ, soong loan và tôi làm thêm các loại mũ âm nhạc theo chủ đề và đồ dùng âm nhạc. Mặt khác, lớp tôi có 19 cháu và trong đó có 7 cháu đã được học qua lớp nhà trẻ. Vì thế cháu rất tích cực, hứng thú tham gia vào hoạt động. Nhất là bộ môn âm nhạc, loại tiết ca hát. Trẻ chăm chú lắng nghe cô hát mẫu và hát theo cô được cả bài. Mặc dù có những thuận lợi như vậy nhưng bản than tôi gặp một số khó khăn sau: 3
* Khó khăn: Là một lớp có số lượng trẻ 19 cháu nhưng trong số đó có 12 cháu chưa qua lớp nhà trẻ nên còn rụt rè, nhút nhát và trẻ 3 tuổi phát âm chưa chuẩn, có một số còn nói lắp, nói chớt, nói chưa rõ, hay khóc nhè nên chưa chăm chú vào giờ hoạt động. Nên dẫn đến một số cháu hát chưa thuộc, hát chưa trọn cả câu. Bên cạnh đó cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học, đồ dùng phục vụ bộ môn âm nhạc còn hạn chế. Một số phụ huynh ở vùng ven chưa thật sự quan tâm đến việc học của bộ môn âm nhạc bởi họ chưa hiểu tác dụng và tầm quan trọng của bộ môn này. Với những khó khăn trên, bản thân tôi luôn suy nghĩ tìm tòi những biện pháp, giải pháp tối ưu nhất để thực hiện. Chính vì thế bản than tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẩm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 3 4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát”. Từ thực tế lớp học, tôi tiến hành khảo sát trên lớp. Vào đầu tháng 9, tôi tiến hành khảo sát để đánh giá về thực chất và khả năng của trẻ, xem kỹ năng ca hát của trẻ thể hiện trên tiết học. Tôi đánh giá các mức độ: Tốt, khá, trungbình, yếu, để từ đó có kế hoạch bồi dưỡng cụ thể: TRẺ HÁT THUỘC BÀI TrÎ HÁT ĐÚNG NHẠC, HÁT ĐÚNG GIAI ĐIỆU, NHỚ TÊN XẾP LOẠI TÁC GIẢ Số lượng % Số lượng % Tốt 4 21 3 16 Khá 5 26 4 21 TB 7 37 7 37 Yếu 3 16 5 26 Từ kết quả điều tra thực tiễn củ lớp, bản than tôi và trẻ có một số hạn chế như sau: * Về phía giáo viên: Cô giáo hát chưa hay, chưa gây được hứng thú với trẻ qua tác phẩm âm nhạc. Còn hạn chế về việc rèn luyện kỹ năng ca hát cho trẻ, trẻ còn gò bó trong việc dạy trẻ ca hát theo kiểu thuộc lòng các lời ca của các bài hát.Giáo viên chưa đầu tư về nghệ thuật, kỹ năng dạy trẻ ca hát. Các bài hát dạy trẻ 4
còn phụ thuộc vào chương trình, chưa sáng tạo, sưu tầm các bài hát ngoài chương trình đưa vào dạy trẻ. * Về phía trẻ: Một số trẻ còn nhút nhát khi tham gia vào các hoạt động ca hát, chưa biết thể hiện tình cảm của mình đối với bài hát. Trẻ hát còn sai một số lời khó và hát không rõ lời bài hát. Trẻ chưa tạo được âm thanh hợp lý khi hát ( Khi thì trẻ hát quá to, khi thì hát quá nhỏ, có khi thì la hét ) Khi trẻ hát chưa hòa quyện giọng hát của mình vào tập thể, hát lỡ nhịp, chưa đúng giai điệu. 2.2. Các giải pháp: Có thể nói ở lứa tuổi mẫu giáo, xúc cảm thẩm mỹ của trẻ phát triễn khá nhanh, tâm hồn trẻ nhạy cảm, dễ xúc cảm với những cảnh vật xung quanh. Hơn nữa âm nhạc con là phương tiện giúp trẻ nhận thức với thế giới xung quanh, phát triễn lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm. Vì vậy có thể coi như âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời trong công tác giáo dục trẻ một cách toàn diện. Nhận thức được tầm quan trọng đó qua sự học hỏi tìm tòi và nghiên cứu của mình tôi đã áp dụng một số biện pháp sau: 2.2.1. Lập kế hoạch hoạt động âm nhạc, chuẩn bị bài của giáo viên: Từ thực tế lớp như vậy, tôi bắt đầu làm kế hoạch cho cả năm học, lĩnh vực âm nhạc đủ số tiết cho chủ đề, từng tháng kế hoạch ghi rõ các bài học, sắp xếp cho trẻ làm quen trước giờ hoạt động chung. Cô chú ý đến những trẻ yếu, bồi dưỡng trẻ có năng khiếu về âm nhạc. Chú trọng bổ sung cho trẻ làm quen các bài hát sắp học vào các thời điểm đón trẻ, trả trẻ, hoạt động ngòai trời, hoạt động góc, sinh hoạt chiều, mọi lúc mọi nơi và các hoạt động khác Để tổ chức tốt giờ hoạt động âm nhạc dạy kỹ năng ca hát đòi hỏi mỗi một giáo viên chuẩn bị giáo án, xác định rõ mục tiêu bài dạy, nội dung trọng tâm của bài, phải truyền đạt kiến thức cho các trẻ ra sao? Chính vì thế tôi phải biết kiên trì, cần mẫn học thuộc giáo án, mũ âm nhạc, trang phục của cô và trẻ, luyện đàn, giọng hát nhằm tạo hứng thú, thu hút và lôi cuốn trẻ vào hoạt động học để giúp trẻ cảm thụ âm nhạc một cách chính xác. 2.2.2. Dạy trẻ kỹ năng ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và hoạt động khác trong trường mầm non: Trong thực tế dạy ca hát cho trẻ mẫu giáo cho ta thấy năng lực tiếp thu thẩm mỹ về âm nhạc của trẻ không thể tự nó mà phát triển được, mà phải 5
trải qua một quá trình: Học mà chơi – chơi mà học và mọi lúc mọi nơi. Chính vì thế ở mọi lúc mọi nơi chúng ta cần cho trẻ làm quen với hoạt động ca hát. *Giờ đón trẻ : Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng biện pháp này rất bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện nhưng một số giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào cho phù hợp và tôi đã suy nghĩ, đưa ra một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : “ Nắng vừa lên em đi mẫu giáo…. ......................mừng vui đón em vào trường...” Rồi những bài “Cháu đi Mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài “Trường chúng cháu là trường Mầm non”của Phạm Tuyên. Hoà với khung cảnh thiên nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên cành cây”. Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc. Ngoài ra, để tạo cho trẻ nền nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài “Lời chào buổi sáng”của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ... Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát. Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà còn chăm từng bữa ăn giấc ngủ : “Cô giáo như mẹ hiền”, “Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc Thiện. * Giờ thể dục sáng: Khi tiếng nhạc vang lên trẻ ra tập thể dục ngoài sân trường, tôi luôn rèn cho trẻ cách dãn hàng, dồn hàng và tập các động tác theo nhịp, lời bài hát để giúp trẻ hát đúng giai điệu, thuộc lời bài hát. VD: Tập theo nhịp bài hát “Trường chúng cháu là trường Mầm non”. * Giờ hoạt động học: Ngoài giờ âm nhạc, còn tổ chức nghe nhạc trong các giờ hoạt động khác. Đây là phương pháp giáo dục tổng hợp đạt hiệu quả cao. Qua thực tế, 6
trong các giờ dạy trẻ về thơ, truyện, LQCV, KPKH,...có sự tham gia của GDÂN sẽ làm cho tiết học trở nên phong phú hơn. Tạo hình: Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngoài việc trẻ thực hành, cô mở máy cho trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó, thì ở đây ngoài nội dung trên bản thân đã tổ chức nhiều tiết thao giảng ở trường với nội dung là cho trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và dạy vào phần hướng dẫn, đàm thoại trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên kết hợp đàm thoại như: Vẽ ông mặt trời, trẻ hát bài “Cháu vẽ ông mặt trời”. Trong bài hát các con vừa nghe ông mặt trời đó có màu gì? Ngoài vẽ ông mặt trời ra các con còn vẽ gì nữa ( đám mây, tia nắng ...) Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá trình vẽ để có sản phẩm sáng tạo. Lĩnh vực phát triển nhận thức ( MTXQ): Đề tài “ Động vật nuôi trong gia đình Có các bài hát “Một con vịt”; “Con gà trống”; “Gà trống, mèo con, cún con”… Lĩnh vực phát triển nhận thức ( Toán): Đề tài “Cao hơn – thấp hơn” có bài hát “Năm ngón tay ngoan” * Hoạt động ngoài trời : Hoạt động ngoài trời, hoạt động góc cũng cần cho trẻ làm quen với ca hát, hát những bài có liên quan đến chủ đề, đề tài sắp học, sắp dạy, cũng cố ôn luyện những bài đã được học. Ví dụ : Khi cho trẻ hoạt động ngoài trời “Quan sát con cá”;. Sau khi quan sát con cá xong cô cho trẻ làm quen bài hát “Cá vàng bơi”; Thông qua đó cho trẻ làm quen với bài hát mới, đồng thowig cô giáo dục trẻ biết chăm sóc bảo vệ các con vật sống dưới nước. Cô giáo hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc sống * Hoạt động góc : Tôi luôn thay đổi trang trí ở góc âm nhạc thật sinh động theo chủ điểm để gây hứng thú lôi cuốn trẻ . Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng ca hát của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, cũng cố và vận dụng phát triển khả năng âm nhạc vốn có của mình. Tại đây trẻ trẻ hát hay nghe nhạc, lời bài hát qua băng, đĩa... Ví dụ : Chủ điểm thực vật tôi làm mũ âm nhạc dưới dạng hoa, lá 7
Chủ điểm thế giới động vật là làm mũ các con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu * Giờ ngủ trưa : Thời gian đầu của giờ ngũ tôi cho trẻ nghe nhẹ những bài hát ru, để trẻ được hòa mình vào không khí êm dịu như có mẹ đang ở bên cạnh mình. Như vậy trẻ sẽ ngũ dễ hơn, sâu hơn. * Hoạt động chiều : Tôi thường cho trẻ ôn lại những bài hát đã được học trong chủ điểm để giúp trẻ thuộc lời bài hát, nhớ tên tác giả, hát đúng giai điệu, yêu thích bộ môn âm nhạc này hơn. * Giờ trả trẻ : Tôi thường mở băng đĩa, ti vi nhạc không lời, nhạc dân ca, nhạc thiếu nhi cho trẻ nghe nhằm giúp trẻ ghi nhớ, cảm thụ âm nhạc tốt hơn để chờ bố mẹ đón về. Như vậy ở lớp, từ lúc trẻ đến trường đến khi trả trẻ, âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí vui tươi làm cho trẻ thêm linh hoạt, vui vẽ. Âm nhạc thực sự là người bạn thân thiết của trẻ. 2.2.3. Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trong bài dạy: Trước tiên ta phải làm rõ rằng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong bài giảng không đơn thuần chỉ là giáo án điện tử được thiết kế bởi chương trình PowerPoin mà đó còn bao gồm nhiều các phương tiện công nghệ thông tin khác như tivi, đầu đĩa, mạng internet…Vì thế việc lựa chọn đề tài và phương tiện ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy cũng vô cùng phong phú đa dạng. Ví dụ: Chủ đề “ Gia đình”. Tôi chọn bài hát “Cả nhà thương nhau”. Trước khi vào dạy thì tôi chụp ảnh về gia đình đông con, ít con, gia đình ba thế hệ vào đèn chiếu cho trẻ quan sát về gia đình trên màn hình từ đó cô và trẻ cùng trò chuyện về gia đình và vào bài dạy kỹ năng ca hát bài “Cả nhà thương nhau” nhằm giúp trẻ hứng thú, khắc sâu kiến thức và nhớ mãi lời ca của bài hát đó. Thông qua đó tôi giáo dục trẻ biết tình cảm yêu thương của mọi người trong gia đình Tuy nhiên lựa chọn đề tài ứng dụng được công nghệ thông tin vào trong bài giảng cũng phải theo một số những tiêu chí nhất định để tránh việc lựa chọn đề tài không phù hợp và họat động không mang lại hiệu quả . 2.2.4. Dạy kỹ năng ca hát trong giờ học âm nhạc: 8
Do đặc điểm của lứa tuổi mẫu giáo nên giáo dục trẻ cần tiến hành theo phương châm “Học mà chơi – chơi mà học” theo chương trình giáo dục mầm non mới. Một giờ học âm nhạc cô giáo xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi một tiết học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động. Trọng tâm là ca hát thì nội dung chính là tập cho trẻ hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Sau khi đã chuẩn bị, tôi tiến hành nghiên cứu phương pháp dạy kỹ năng ca hát cho trẻ, tôi luôn có ý thức tự học hỏi, tự rèn luyện. Lên lớp nhẹ nhàng, phương pháp sử dụng giáo cụ trực quan sinh động , linh hoạt, cách trò chuyện vào bài ngắn gọn để áp dụng giáo cụ trực quan của mình tốt hơn. Trước mỗi tiết dạy tôi luôn dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu bài dạy để tìm ra phương pháp hay phù hợp với lớp mình dạy, chuẩn bị đầy đủ đồ dung đảm bảo yêu cầu của bài học. Ví dụ: Trước khi dạy bài hát “ Cá vàng bơi” Tôi chuẩn bị một đoạn băng cho trẻ xem hình ảnh về các con vật sống dưới nước sau đó trò chuyện dẫn dắt vào bài để gây hứng thú cho trẻ vào giờ học. Ngoài ra tôi còn chuẩn bị mũ âm nhạc,.... Muốn giờ dạy kỹ năng cho trẻ đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải hát đúng nhạc, cô sử dụng đàn, băng đĩa, nhạc cụ, trang phục để trẻ được làm quen với nhạc. Khi hát cô thể hiện tình cảm sâu sắc bài hát, cô giới thiệu dẫn dắt hay, có nội dung để trẻ hát cùng cô cả bài. Cô chuẩn bị thêm nhạc cụ cho trẻ. Lớp tôi sử dụng phách gõ, trống lắc bằng long bia, không những dạy trẻ kỹ năng ca hát mà còn dạy trẻ kỹ năng vận động theo nhạc để giúp trẻ cảm nhận được âm nhạc, giúp trẻ được hồn nhiên hơn. Thông thường khi tiến hành dạy hát cho trẻ, cô giáo hay sửa sai cho trẻ theo dự kiến của mình một cách máy móc, rập khuôn mà chưa nghĩ đến kỹ năng cho trẻ. Vì vậy, giáo viên sửa sai cho trẻ đã nắm được khái quát bài nên chú ý sửa sai khi trẻ hát sai về một số lỗi sai: Sai về tiết tấu, giai điệu cảu bài hát Trẻ hát sai về âm điệu, luyến láy của bài hát Trẻ hát sai về một số lời ca Trẻ hát sai về âm thanh, cường độ có khi hát quá to khi hát qua nhỏ, phong cách thể hiện chua mềm mại Ví dụ: “Cái mũi” Khi trẻ hát thường sai về tiết tấu , bởi bài hát này thường hát nhanh hơn so với các bài hát khác. Nên khi dạy tôi chú ý sữa sai cho trẻ, tôi vừa hát vừa vổ tay theo phách để giúp trẻ hát theo cho đúng. 9
Ví dụ: Bài Hát : ‘‘Em đi mẫu giáo’’ Nhạc và lời: Dương Minh Viên Khi trẻ hát chưa được ở các chỗ luyến ‘‘hát ca’’ trong bài hát tôi hát mẫu lại cho trẻ nghe nhiều lần và cô mở băng bài hát đó cho trẻ nghe giúp trẻ cảm nhận và hát theo băng nhằm giúp trẻ hát lại cả câu sao cho đúng. Ví dụ: Khi dạy hát bài: ‘‘Trường chúng cháu đây là trường mầm non’’ Khi dạy trẻ hát trẻ hay hát nhầm các từ ở các câu hát ‘‘Cô là mẹ và các cháu là con’’ thì trẻ hay hát : ‘‘Cô và mẹ và các cháu là con’’ . Khi nghe trẻ hát như vậy tôi dừng lại câu đó tôi đọc lại cho trẻ nghe câu hát đó 3 4 lần sau đó cô cho trẻ hát kết hợp đàn để giúp trẻ hát đúng hơn... 2.2.5. Quan tâm đánh giá trẻ trong hoạt động âm nhạc để có biện pháp bồi dưỡng phù hợp: Thông qua đánh giá tôi chia lớp thành 2 nhóm đối tượng: Nhóm trẻ có năng khiếu âm nhạc. Nhóm trẻ năng khiếu âm nhạc còn hạn chế hơn. Trên cơ sở phân nhóm, tôi bồi dưỡng trẻ theo cách sau: * Đối với hoạt động có chủ đích: Nhóm trẻ có năng khiếu: tôi luôn tạo cơ hội cho trẻ phát triển chí tưởng tượng và tăng thêm sự cảm thụ nghệ thuật trong các hoạt động âm nhạc để trẻ vận dụng linh hoạt vào các hoạt động khác. Bồi dưỡng thêm năng khiếu để trẻ được tham gia vào các hoạt động văn nghệ của nhà trường. Nhóm trẻ năng khiếu hạn chế hơn: Những trẻ này thường thờ ơ nhút nhát, e dè khi hoạt động. Tôi luôn chú ý đến trẻ này bằng cách: Cho trẻ ngồi xen kẽ với những trẻ có năng khiếu. Đưa những hình ảnh gợi nhớ để thu hút sự chú ý của trẻ. Luôn gọi trẻ hát cùng cô và các bạn. Kịp thời khen ngợi trẻ, động viên trẻ, nếu sai hoặc chưa thuộc thì khéo léo nhắc nhở trẻ học tiếp ở lần sau. Bằng những hình thức trên dần dần tôi đưa trẻ vào hoạt động tự nhiên, vui vẻ hơn ở các bài hát hoặc trò chơi. * Đối với hoạt động góc: Trong hoạt động góc tôi cho trẻ có năng khiếu cùng hoạt động kèm những trẻ không có năng khiếu để trẻ có thể tự hướng dẫn và hoạt động cùng nhau trong góc nghệ thuật. Tôi luôn chú ý gợi mở hướng dẫn để trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong mỗi lần hoạt động. Mỗi lần thực hiện ở hoạt động góc tôi không thể bỏ qua việc đánh giá bằng cách ghi chép nhật ký. Tôi thường xuyên theo dõi quá trình hoạt động 10
với âm nhạc, ghi chép những ưu điểm, nhược điểm của trẻ để nhắc nhở trẻ hãy sửa những lỗi trẻ hay mắc ở để lần sau trẻ hoạt động tốt hơn. Ví dụ: Theo dõi và ghi cụ thể tên cháu hát to, không có nhịp điệu, hát nhanh hơn so với các bạn trong nhóm, tôi ghi vào sổ nhật ký để điều chỉnh trẻ ở hoạt động sau. Việc thực hiện ghi chép vào sổ nhật ký và phân loại đánh giá trẻ giúp tôi có biện pháp bồi dưỡng cho trẻ thực hiện kỹ năng âm nhạc một cách chính xác. Điều đó giúp trẻ hoàn thiện hơn về sự cảm thụ nghệ thuật qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát. 2.2.6. Kết hợp với phụ huynh : Để chất lượng dạy học đạt kết quả tốt yếu tố không thể thiếu được đó là sự quan tâm giúp đỡ của hội cha mẹ học sinh. Đó là: Phụ huynh phải tạo nhu cầu, điều kiện học tập cho các cháu đảm bảo để các cháu phát triển về thể chất cũng như trí tuệ trong học tập. Từ đó các em thích thú học tập. Tham mưu với phụ huynh mua sắm đồ dùng học tập cho học sinh đầy đủ, đảm bảo chất lượng phục vụ cho việc học âm nhạc của các em được tốt. Tôi luôn kết hợp với phụ huynh qua các thời điểm đón trẻ, trả trẻ thường xuyên phối hợp với phụ huynh mua các băng đĩa ở nhà có các bài hát giáo dục trẻ mầm non để từ đó bố mẹ và trẻ cùng thể hiện bài hát. Thông qua đó làm cho trẻ ham thích âm nhạc hơn, tăng vốn hiểu biết cho trẻ. Vì âm nhạc giúp trẻ hồn nhiên hơn khi thể hiện các bài hát mà trẻ yêu thích. Ngoài ra tôi còn kết hợp với phụ huynh mua các băng đĩa nhạc hay, những băng trắng để cho trẻ hát để ghi âm giọng hát của trẻ để xây dựng ở góc nghệ thuật của lớp. Hội cha mẹ học sinh là người kề vai sát cánh cùng với nhà trường gánh vác trách nhiệm giáo dục con em. Chính vì thế, trong việc chăm sóc giáo dục trẻ giáo viên luôn thông tin hai chiều với phụ huynh để trao đổi việc học của các cháu một cách thường xuyên để phụ huynh nắm bắt, cùng với giáo viên kèm cặp giúp đỡ đối với những học sinh yếu, giúp các cháu đó phát huy được tính tích cực tự giác tham gia hoạt động để tiến bộ. Tổ chức họp phụ huynh 2 đợt trong năm tôi lại thông báo kết quả học tập của trẻ nhằm trao đổi với phụ huynh kịp thời để phụ huynh dạy trẻ thêm ở nhà . 2.3. Hiệu quả sáng kiến: 11
1. Đối với trẻ : Đã thực sự hình thành ở trẻ kỹ năng ca hát và trẻ hát thuộc bài hát, hát đúng nhạc, đúng giai điệu, nhớ được tên bài hát, tên tác giả. Rèn luyện lỹ năng ghi nhớ có chủ định và thể hiện giọng hát. Phát triển ngôn ngữ, trí tuệ cho trẻ qua quá trình dạy trẻ kỹ năng ca hát. Phát huy hết khả năng ca hát cho trẻ giúp trẻ ham thích học môn âm nhạc. Trẻ hát tự nhiên, rõ lời, hát đúng cao độ, trường độ của tác phẩm. Trẻ thực hiện một cách tự tin, hồn nhiên dưới hình thức biểu diễn vui tươi, nhí nhãnh... Thông qua các hoạt động như lễ hội, nêu gương cuối tuần, biểu diễn liên hoan văn nghệ của lớp. Trẻ thể hiện nhiều bài hát hay, phong phú và đa dạng về nội dung cũng như giai điệu. Vì vậy, kết quả đạt được khá mỹ mãn, cụ thể như sau : TRẺ HÁT THUỘC BÀI TrÎ HÁT ĐÚNG NHẠC, HÁT ĐÚNG GIAI ĐIỆU, NHỚ XẾP LOẠI TÊN TÁC GIẢ Số lượng Tính % Số lượng Tính % Tốt 7 37% 6 32% Khá 9 47% 9 47% Trung bình 3 16% 4 21% 2. Đối với giáo viên: Nắm vững mục đích, yêu cầu, nội dung của bộ môn âm nhạc. Dựa trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với yêu cầu của chuyên đề cũng như điều kiện của lớp mình. Giáo viên linh hoạt tổ chức hoạt động đúng phương pháp tạo sự hứng thú cho trẻ nhằm phát huy tính tích cực, lôi cuốn trẻ vào giờ hoạt động. Nâng cao được nghệ thuật ca hát khi thể hiện tác phẩm âm nhạc. Sưu tầm và sáng tác được nhiều bài hát đưa vào dạy trẻ. Luôn luôn tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động ca hát. Có nhiều tiết dạy âm nhạc xếp loại tốt. 100% trẻ nắm chắc kỹ năng ca hát. 3. Đối với phụ huynh: Phụ huynh có nhiều hiểu biết về vốn kiến thức âm nhạc. Đã kết hợp với giáo viên cùng thực hiện tốt việc dạy trẻ kỹ năng ca hát cho trẻ. 12
Thường xuyên quan tâm đến chất lượng tổ chức các tiết mục văn nghệ của lớp, của trường. III. PHẦN KẾT LUẬN 3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp: Trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ đòi hỏi cô giáo phải thật sự yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng nổ, sáng tạo, có năng lực sư phạm, có năng khiếu về âm nhạc, nắm vững chuyên môn, nghiệp vụ, đòi hỏi cô giáo mầm non thật sự cần mẫn chịu khó về công tác làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ dạy và học như: mũ âm nhạc, phách gõ , trống lắc…. Lập kế hoạch hoạt động âm nhạc cụ thể và chuẩn bị bài của giáo viên. Dạy trẻ ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các giờ hoạt động khác ở trường mầm non . Luôn có ý thức xây dựng góc nghệ thuật phong phú có máy vi tính, đàn ooc gan và một số đồ dùng âm nhạc, nhạc cụ để vừa tầm với trẻ giúp trẻ dể lấy, dể cất. Dạy trẻ kỹ năng ca hát các giờ hoạt động chung mang lại hiệu quả Biết sử dụng ứng dụng cộng nghệ thông tin một cách thành thạo để tổ chức các tiết học mang lại hiệu quả cao . Tổ chức hoạt động nhẹ nhàng, linh hoạt nắm chắc mục đích, yêu cầu, nội dung của bài học, biết linh hoạt sáng tạo khi sử dụng phương pháp để tổ chức tốt giờ hoạt động âm nhạc dạy trẻ ca hát. Cô giáo chuẩn bị tâm thế, đàn oocgan, băng đĩa ,máy tính. Giáo viên luôn chú ý sửa sai cho trẻ về kỹ năng ca hát và giúp trẻ thể hiện đúng phong cách nghệ thuật. Sưu tầm và sáng tác nhiều ca khúc để dạy trẻ ca hát. Quan tâm đánh giá trẻ trong hoạt động âm nhạc để có biện pháp bồi dường phù hợp. Động viên khuyến khích trẻ sáng tạo phong cách biểu diễn khi thể hiện tác phẩm âm nhạc. Phối hợp với phụ huynh cùng bồi dưỡng thêm kỹ năng ca hát cho trẻ, luôn khuyến khích động viên trẻ, phối kết hợp với phụ huynh sưu tầm các tác phẩm âm nhạc để trang trí thêm thư viện âm nhạc của lớp ngày càng phong phú hơn. Có tác dụng dấy lên phong trào phụ huynh cùng cô giáo con em mình tham gia các tiết mục văn nghệ chào mừng các ngày lễ lớn trong năm như: 20/11; 8/3; trung thu, khai giảng, 1/6…… 3.2. Kiến nghị, đề xuất: Để thực hiện tốt hoạt động Giáo dục âm nhạc cho trẻ Mầm non trong giai đoạn hiện nay thông qua việc thực hiện các biện pháp trên đã phần nào đạt được 13
một số kết quả như đã nêu. Bản thân xin có một số đề xuất sau : * Đối với nhà trường: Nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. Có các biện pháp, kiến nghị để mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc cho đội ngũ giáo viên. * Đối với Phòng Giáo dục: Cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc, tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa... Trên đây là “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 3 4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát” mà tôi đã rút ra được trong quá trình giảng dạy nhằm giúp trẻ phát triển về mọi mặt đạo đức, nhân cách, phẩm chất, thẩm mỹ, trí tuệ và ngôn ngữ. Đồng thời trong quá trình viết vẫn còn những thiếu sót, tôi rất mong được sự góp ý xây dựng của hội đồng khoa học nhà trường giúp tôi ngày càng có nhiều sáng kiến kinh nghiệm hay trong giảng dạy bộ môn này. 14
15
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc BẢN XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG MẦM NON SƠN THỦY Họ và tên người viết: Lê Thị Minh Trang Tên đề tài: “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẩm mỹ (Âm nhạc) cho trẻ 3 4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát”. Nhận xét của Hội đồng khoa học trường Mầm non Sơn Thủy: ……………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Xếp loại: …………………………… Sơn Thủy, ngày tháng năm 2020 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG KHOA HỌC 16
Nguyễn Thị Hằng Hà 17