Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu đề tài “Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non” với mục đích nhằm nâng cao chất lượng hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ, hình thành ở trẻ những hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển nhân cách, phát triển các tố chất thể lực, phát huy được tính tích cực, sự tò mò, thích tìm hiểu, khám phá ở trẻ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non

MỤC LỤC 1. NỘI DUNG TRANG A. PHẦN THỨ NHẤT. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 1. Lý do chọn đề tài. 1 1.1. Cơ sở lý luận 1 1.2. Cơ sở thực tiễn 1 2. Mục đích nghiên cứu. 2 3. Đối tượng nghiên cứu . 2 4. Đối tượng khảo sát và thời gian thực nghiệm. 2 5. Phương pháp nghiên cứu. 2 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu. 2 B. PHẦN THỨ HAI. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ 3 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. 1. Cơ sở lý luận 3 2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu. 3 2.1. Đặc điểm tình hình 3 2.2. Khảo sát thực trạng 4 3. Các biện pháp thực hiện 5 4. Mô tả, phân tích các biện pháp 5 4.1. Biện pháp 1. Xây dựng kế hoạch cụ thể, nội dung phù 5 hợp với điều kiện thực tế và độ tuổi của trẻ. 4.2. Biện pháp 2. Sưu tầm, cải biên, đa dạng hóa các trò chơi. 6 4.3. Biện pháp 3. Lồng ghép các bài đồng dao, câu đố, hò vè, 9 các trò chơi dân gian vào hoạt động. 4.4. Biện pháp 4. Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. 14 4.5. Biện pháp 5. Chuẩn bị tận dụng các nguyên vật liệu phục vụ 14 cho hoạt động chơi thiên nhiên. 4.6. Biện pháp 6. Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ 14 huynh. 5. Kết quả so sánh đối chiếu 14 C. PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 15 1. Kết luận 15 2. Khuyến nghị 15 A. PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ Tên đề tài: “Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non”
1. Lý do chọn đề tài 1.1. Cơ sở lý luận: Trẻ mầm non “Học mà chơi - chơi mà học”. Vui chơi là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi mầm non, mà trong đó hoạt động vui chơi ngoài trời là một hoạt động không thể thiếu được với trẻ. Hoạt động ngoài trời là một hoạt động bổ ích và lí thú đối với trẻ mẫu giáo, vì nó có những ưu thế mà các hoạt động khác không có. Ở ngoài trời trẻ được tiếp xúc với hiện tượng thiên nhiên và xã hội phong phú, giúp trẻ mở rộng vốn hiểu biết về thế giới xung quanh, phát triển trí tuệ. Hoạt động ngoài trời trẻ được tận hưởng những điều kiện tự nhiên như nước, ánh nắng, không khí trong lành, được vận động tự do, thoải mái, đáp ứng nhu cầu vận động của trẻ, nhờ đó cơ thể được rèn luyện, sức khỏe được tăng cường. Tham gia hoạt động ngoài trời sẽ giúp trẻ nhận biết và làm quen với môi trường và cuộc sống xung quanh. Trẻ có được sự thoải mái dễ chịu khi được ra ngoài hít thở không khí trong lành của thiên nhiên. Tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích ứng với môi trường tự nhiên đồng thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống. Đối với trẻ lứa tuổi mầm non, khi tham gia hoạt động ngoài trời trẻ được học mà chơi, chơi mà học. Qua đó trẻ dần phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. 1.2. Cơ sở thực tiễn: Năm học 2020- 2021 tôi được phân công dạy lớp 5 tuổi. Tôi nhận thấy ở độ tuổi cuối cấp học này đòi hỏi các con phải có một tâm thế vững vàng, tự tin để trẻ có được tiền đề tốt khi ngưỡng cửa của trường tiểu học đang hé mở đón các cháu vào lớp 1. Để đáp ứng được yêu cầu này trong chương trình giáo dục mầm non, trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi được làm quen với rất nhiều các hoạt động. Tôi luôn suy nghĩ và tìm hiểu một số phương pháp có thể vận dụng kỹ năng và khả năng của mình vào việc giảng dạy, lồng ghép các nội dung giáo dục trẻ một cách hấp dẫn, hứng thú với trẻ nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục. Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi cuốn trẻ vận dụng tất cả những yếu tố sẵn có trong thiên nhiên, tác động vào chúng thông qua các trò chơi vận động và trò chơi dân gian, sự quan sát tìm hiểu sự vật xung quanh làm khơi gợi từ sự tò mò ham hiểu biết ở trẻ ta giáo dục, hình thành cho trẻ những hành vi, thái độ, thói quen tốt, góp phần phát triển tư duy. Chính vì nhu cầu nhận thức của trẻ muốn khám phá thế giới xung quanh nên năm học 2020- 2021 tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non”. 2. Mục đích nghiên cứu
Tôi chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non” với mục đích nhằm nâng cao chất lượng hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ, hình thành ở trẻ những hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển nhân cách, phát triển các tố chất thể lực, phát huy được tính tích cực, sự tò mò, thích tìm hiểu, khám phá ở trẻ. Qua đó giúp trẻ đạt được những kết quả tốt nhất khi tham gia hoạt động và giáo viên thực hiện đạt hiệu quả trong chất lượng của hoạt động 3. Đối tượng nghiên cứu Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non. 4. Đối tượng khảo sát và thực nghiệm Trẻ lớp 5 tuổi A2 tại Trường mầm non Ba Trại A. 5. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp điều tra. - Phương pháp quan sát - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp thực nghiệm. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. 6. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 5 năm 2021 B. PHẦN THỨ HAI: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. 1. Cơ sở lý luận Hoạt động chơi ngoài trời là hoạt động vui chơi không thể thiếu trong chế độ sinh hoạt của trẻ mầm non. Đây là hoạt động vui chơi mà trẻ yêu thích và hứng thú nhất, nó mang lại niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh cho trẻ. Mặt khác, trẻ sẽ nhận thức thế giới xung quanh qua việc tiếp xúc, tìm hiểu và khám phá những gì xảy ra trong cuộc sống xung quanh trẻ. Qua hoạt động chơi ngoài trời trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, hoạt động, nhu cầu tìm hiểu khám phá của mình. Bằng thực tế giảng dạy ở lớp và thực tiễn nói trên, tôi nhận thấy việc gây hứng thú cho trẻ tham gia vào hoạt động ngoài trời còn nhiều hạn chế, hiệu quả mà cô giáo tổ chức các hoạt động chưa cao, hình thức tổ chức của cô chưa hấp dẫn, chưa thu hút trẻ tập chung vào hoạt động.
Hiệu quả của việc gây hứng thú cho trẻ là rất quan trọng, không chỉ phụ thuộc vào việc xây dựng kế hoạch, nội dung các trò chơi cho trẻ, mà còn phụ thuộc vào phương pháp, biện pháp, hình thức tổ chức các hoạt động trọng tâm cho trẻ chơi của giáo viên. Làm thế nào để trẻ tiếp thu một cách tự nhiên không bị gò ép, phù hợp với khả năng nhận thức và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này là “Học mà chơi, chơi mà học”. Đây cũng là lý do tôi mà tôi chọn đề tài nghiên cứu đó là: “Một số kinh nghiệm gây hứng thú cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non”. 2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu 2.1. Đặc điểm tình hình: * Đặc điểm tình hình lớp: Năm học 2020 – 2021 tôi được nhà trường phân công dạy lớp 5 tuổi A2. Lớp có 2 cô, với tổng số 30 trẻ: 15 nữ, 15 nam, trong số đó có nhiều trẻ được bố mẹ nuông chiều từ nhỏ nên dẫn đến tính ỷ lại và một số trẻ lại nhút nhát quá không dám tham gia vào các hoạt động của trường lớp đề ra. Với đặc điểm tình hình như vậy khi thực hiện đề tài này tôi thấy có một số thuận lợi và khó khăn sau: * Thuận lợi: Hai giáo viên trong lớp đều có trình độ trên chuẩn, có kiến thức chuyên môn vững vàng, nghiệp vụ sư phạm tốt, yêu nghề mến trẻ, tạo môi trường hoạt động cho trẻ tương đối phong phú. Được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sắc của BGH nhà trường đã tạo điều kiện thuận lợi về mặt chuyên môn, cũng như trang bị cơ sở vật chất đủ đồ dùng đồ chơi đa dạng. Sân chơi rộng rãi, thoáng mát, dễ dàng cho trẻ tham gia hoạt động. * Khó khăn: Giáo viên phải dành nhiều thời để chăm sóc – giáo dục trẻ, nên chưa có thời gian làm đồ dùng tự tạo, dẫn đến đồ dùng, đồ chơi để cho trẻ hoạt động chưa phong phú. Phụ huynh chưa nhận thức được tầm quan trọng cho trẻ hoạt động ngoài trời, sợ trẻ bị nắng, bệnh. Do tình hình dịch bệnh corona trẻ phải nghỉ học mất một thời gian nên việc tổ chức các hoạt động ngoài trời cho trẻ bị hạn chế. 2.2. Khảo sát thực trạng. Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên, tôi đã tiến hành điều tra khảo sát trên trẻ trước khi đưa ra những biện pháp mới. Với mong muốn: “Giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 hứng thú tham gia hoạt động ngoài
trời tại trường mầm non”, tôi đã dành nhiều thời gian khảo sát thực tế trên trẻ và nhận thấy ở trẻ: chất lượng trẻ không đồng đều. Với trẻ tôi khảo sát theo những nội dung sau: Bảng 1: Khảo sát thực trạng đầu năm (Tổng số trẻ: 30 trẻ) STT Nội dung khảo sát Tổng số Đạt Chưa đạt trẻ Số trẻ Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ 1 Sự tự tin 30 12 40% 18 60% 2 Khả năng giao tiếp của 30 14 47% 16 53% trẻ 3 Trẻ tò mò ham hiểu 30 18 60% 12 40% biết 4 Trẻ thể hiện về một số 30 17 57% 13 43% hiểu biết về thế giới xung quanh 3. Các biện pháp thực hiện Dựa vào số liệu điều tra trên tôi đưa ra một số biện pháp sau: - Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch cụ thể, nội dung phù hợp với điều kiện thực tế và độ tuổi của trẻ. - Biện pháp 2: Sưu tầm, cải biên, đa dạng hóa các trò chơi. - Biện pháp 3: Lồng ghép các bài đồng dao, câu đố, hò vè, các trò chơi dân gian vào hoạt động. - Biện pháp 4: Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm - Biện pháp 5: Chuẩn bị tận dụng các nguyên vật liệu phục vụ cho hoạt động chơi thiên nhiên. - Biện pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh. 4. Mô tả, phân tích các biện pháp: 4.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch cụ thể, nội dung phù hợp với điều kiện thực tế và độ tuổi của trẻ. - Căn cứ vào thời gian biểu hằng ngày và điều kiện thực tế ở trường như: diện tích sân chơi, số lượng lớp học, thời lượng của giờ chơi và đặc biệt là trình độ nhận thức của trẻ trong lớp tôi và các giáo viên trong khối đã lập kế hoạch tổ chức hoạt động chơi ngoài trời một cách hợp lý. - Xây dựng kế hoạch vui chơi cho từng chủ đề sao cho phù hợp với độ tuổi và đặc điểm, tình hình của trẻ trong lớp mình. - Thay đổi một cách linh hoạt sao cho phù hợp với chủ đề đang thực hiện. - Lựa chọn những nội dung phù hợp, sắp xếp theo từng chủ đề, từng mốc thời gian. - Xác định thời gian, không gian, đồ dùng thiết bị và nguyên vật liệu gần gũi
và sát thực với nội dung chơi. - Tìm tòi những nội dung hoạt động chơi ngoài trời, những trò chơi vận động, trò chơi dân gian gắn với chủ đề, thiết kế những trò chơi sáng tạo, mới lạ phù hợp với độ tuổi của trẻ nhằm tạo cho trẻ hứng thú trong những giờ hoạt động ngoài trời và hiệu quả cao nhất. 4.2. Biện pháp 2: Sưu tầm, cải biên, đa dạng hoá các trò chơi. Việc tìm tòi, học hỏi và sáng tạo những trò chơi hay, mới lạ, hấp dẫn để thu hút trẻ tham gia chơi là việc làm không thể thiếu của giáo viên, với những trò chơi trẻ đã từng được chơi hay đã biết cô có thể thay đổi tên trò chơi, luật chơi, cách chơi tạo nên sự mới lạ nhằm kích thích trẻ chơi. Để các trò chơi ngoài trời thêm phần hấp dẫn và mới lạ phụ thuộc vào nghệ thuật dẫn dắt của mỗi giáo viên, trẻ sẽ vô cùng hứng thú khi chúng ta biết cách đưa trẻ vào các trò chơi quen thuộc nhưng với những cách giới thiệu mới mẽ gây được sự chú ý và tò mò của trẻ. Ngoài việc tìm tòi, học hỏi những trò chơi hấp dẫn, mới lạ thì việc giáo viên tự thiết kế các trò chơi phù hợp với lứa tuổi, phù hợp với chủ đề là một việc làm hết sức cần thiết. Các trò chơi mới sẽ khiến trẻ hứng thú và mong chờ để được tham gia thay vì chúng ta cứ sử dụng các trò chơi cũ mà trẻ đã được chơi. Hoạt động chơi ngoài trời là hoạt động mà trẻ được tham gia các trò chơi có luật nhằm phát triển toàn diện về các mặt. Để đạt được mục tiêu này thì người giáo viên cần đổi mới phương pháp, biết cách làm mới, tạo hứng thú để mang lại kết quả cao nhất khi tổ chức hoạt động. * Các trò chơi phát triển giác quan: - Chơi các trò chơi giác quan sẽ khuyến khích tư duy sáng tạo và tính tò mò ở trẻ, khi tham gia chơi các giác quan của trẻ sẽ được kích thích, trẻ sẽ tự xây dựng cho mình những kỹ năng trong các hoạt động, cuộc sống của trẻ. - Một số trò chơi kích thích phát triển các giác quan của trẻ như: + Phát triển thính giác: Đoán xem tiếng động gì, tiếng kêu ở đâu, nghe tiếng gió thổi, lá rụng, chim hót… Ví dụ: Trò chơi: “Đố bé biết con gì? Cách chơi: Cô làm động tác mô phỏng vận động của các con vật kết hợp những tiếng kêu của chúng để trẻ biết đó là con gì. Ví dụ: Vịt đi lạch bạch và kếu “Cạc, cạc”, Gà trống vỗ cánh và gáy “Ò, ó, o,” …Trẻ theo dõi và ai đoán đúng con vật sẽ được lên mô phỏng những con vật mà mình biết. Các bạn khác theo dõi và đoán xem đó là con vật gì? Luật chơi: Trẻ đoán được tiếng kêu của con vật và mô phỏng lại dáng đi con vật đó thì chiến thắng. + Phát triển khứu giác: Ngửi hương thơm đoán tên loài hoa, mùi cỏ… + Phát triển thị giác: Ai tinh mắt, đoán cây qua lá… + Phát triển xúc giác: Chiếc túi kì diệu, chiếc hộp thần kì.
* Ví dụ: Trò chơi “Chiếc hộp thần kì”. - Mục đích: + Trẻ phát triển xúc giác qua việc sờ, nắm, phỏng đoán. + Phát triển vận động tinh ở bàn tay và các ngón tay. + Phát triển khả năng phán đoán, ghi nhớ có chủ đích. - Chuẩn bị: + Hộp kín, đồ vật, tranh lô tô, rỗ đựng. - Cách chơi cũ: Cô sẽ là người chọn đồ vật và miêu tả cho trẻ đoán tên đồ vật đó hoặc cô cho trẻ chọn đồ vật và đoán tên. * Cải biên: - Cách chơi: Chọn 1 trẻ chơi chính, trẻ còn lại sẽ ngồi xung quanh. Trẻ chơi chính sẽ được quyền chọn đồ vật và miêu tả hình dạng đồ vật đó, các bạn xung quanh có nhiệm vụ đoán xem đồ vật đó là gì và chọn tranh lô tô trong rỗ và đưa lên. - Luật chơi: Trẻ chọn sai tranh lô tô sẽ bị phạt nhảy lò cò, trẻ chơi chính đoán sai đồ vật sẽ phải ra ngoài thay đổi lượt chơi chính cho bạn khác. * Qua cách chơi mới thì hầu hết các trẻ được tham gia chơi, chính trẻ là người chủ chốt trong trò chơi và cô chỉ là người hướng dẫn, bao quát trẻ. - Không chỉ với những trò chơi mà qua việc dạo chơi, quan sát vườn thiên nhiên, quan sát bầu trời trẻ còn được quan sát, trò chuyện nhận xét và nói lên sự hiểu biết của mình qua sự gợi ý của cô. Ví dụ: Khi cho trẻ quan sát cây cô có thể hỏi trẻ: + Đây là cây gì? + Cây được trồng để làm gì? + Để cây lớn lên và phát triển ta cần phải làm gì? + Bảo vệ cây bằng cách nào? + Quan sát xem có những cây nào giống với loại cây này? - Trẻ tham gia trồng cây cùng cô, hằng ngày nhổ cỏ, tưới nước, chăm sóc cho cây trẻ sẽ quan sát và nhận ra được sự thay đổi phát triển ở cây mỗi ngày từ đó trẻ sẽ cảm thấy vui và yêu quý cây cối hơn, giúp trẻ mở rộng mối quan hệ, sự hiểu biết của mình về thế giới xung quanh, cách chăm sóc bảo vệ cây xanh… - Từ những lần trò chuyện với trẻ cô nắm được sự hiểu biết của trẻ đến đâu, kịp thời cung cấp những kiến thức mà trẻ còn thiếu hay uốn nắn những điều trẻ hiểu sai và như thế trẻ dễ dàng tiếp thu kiến thức từ cô một cách thoải mái, nhẹ nhàng, dần hình thành ở trẻ kĩ năng quan sát, ghi nhớ có chủ đích. * Trò chơi phát triển nhận thức: - Trò chơi phát triển nhận thức kích thích sự tò mò, tư duy của trẻ, khi trẻ tham gia chơi trẻ sẽ được tiếp xúc, trải nghiệm với đồ vật từ đó trẻ biết được đặc
điểm, tính chất của những đồ vật đó. Ví dụ: Khi chơi tự do, trẻ chơi với nước, cát, sỏi, đất đá trẻ sẽ biết được tính chất của từng sự vật, hiện tượng. + Chơi với nước: Nước giúp trẻ cảm thấy thoải mái, vui vẻ và thích thú. Chơi với nước trẻ sẽ được thư giản, giải trí vì nó không đòi hỏi hay bắt buộc trẻ phải hoàn thành bất cứ một nhiệm vụ nào. Khi chơi với nước trẻ biết đong nước vào các chai, biết ước lượng thể tích nước, biết vật nào nổi vật nào chìm trong nước do sự nặng nhẹ khác nhau, biết nước có thể hoà tan một số chất hay nước thì chảy từ trên cao xuống… từ đó những khái niệm đơn giản về khoa học hay học toán dần được trẻ khám phá, ngôn ngữ của trẻ cũng từ đó mà phát triển hơn. Ngoài ra cô có thể cho trẻ làm thí nghiệm với nước: Ví dụ: Cho trẻ bỏ 1 viên bi vào cốc nước, bỏ 1 viên bi vào cốc sữa, cho trẻ quan sát và nhận xét viên bi nằm ở đâu? Hỏi trẻ vì sao nhìn thấy viên bi trong cốc nước mà không nhìn thấy viên bi trong cốc sữa? (Nước trong suốt, không màu). Trẻ nhận xét về cảm nhận của trẻ khi uống nước (nhận xét về mùi, vị) Tiếp theo cô cho trẻ pha đường, muối vào các cốc. Cho trẻ uống thử nước đã pha. Rồi cho trẻ nhận xét về sự thay đổi đó. Kết luận: Nước không mùi, không vị. Khi ta pha đường, muối, cam vào nước sẽ thấy nước chuyển vị. Cô đưa các đồ dùng: Chai, bát, ly, hộp, túi nilon…cho trẻ nhận xét về hình dạng của các đồ dùng và chọn các đồ dùng đựng được nước. Cô đổ nước vào các đồ dùng cho trẻ quan sát và nhận xét về hình dạng của nước. Từ các thí nghiệm trên cô và trẻ rút ra kết luận chung: Nước là một chất lỏng không màu, không mùi, không vị và không có hình dạng nhất định. + Chơi với cát: Trẻ có được cảm giác sảng khoái khi chạm tay vào cát, bốc, nắm, miết tay trong cát hay đào bới, xúc, ịn, gạt… Khi chơi với các trẻ sẽ phát triển được khả năng sáng tạo của mình, trẻ thoải mái theo những suy nghĩ, sáng kiến của trẻ mà không cần bắt chước hay theo chỉ dẫn của người khác. Khi chơi với cát trẻ sẽ biết cát có nhiều hạt nhỏ li ti, trộn với nước sẽ làm ướt cát và khi cát ướt có thể xây toà tháp, ngôi nhà làm những chiếc bánh hình vuông, hình tròn qua những chiếc ca, chén nhựa… + Chơi với sỏi: Trẻ biết hạt sỏi to hơn hạt cát, cứng, nhiều màu sắc có thể dùng để xếp các hình theo ý thích như: ngôi nhà, ông sao, bông hoa, hình tròn. + Chơi với lá cây trẻ có thể phân biệt được các loại lá tròn, dài, hình bầu dục, to, nhỏ khác nhau. Trẻ phát triển được vận động tinh qua trò chơi này đồng thời các kĩ năng cắt, xé, ghép, dán… cũng được luyện tập thành thạo. Trẻ có thể cắt, xé dán, xếp những chiếc lá cây thành hình những con vật hay đồ vật mà trẻ biết theo ý tưởng, sự tưởng tượng hay sáng tạo của trẻ như: Làm con trâu, con
voi, đan lá thành mũ đội, … - Kích thích trí não của trẻ bằng các trò chơi có các chi tiết bí ẩn bắt buộc trẻ phải suy luận, phán đoán để tìm ra câu trả lời. + Trò chơi giải mã sơ đồ: Trẻ biết đọc sơ đồ và tìm ra đường dẫn đến nơi cất giấu kho báu hoặc bé hãy tìm ra đường đi dến siêu thị hay bé hãy tìm đường về nhà. Qua những trò chơi này giúp trẻ mở rộng mối quan hệ với thế giới xung quanh, cách chăm sóc cây xanh và bảo vệ cây xanh, rèn cho trẻ cách giao tiếp lịch sự với mọi người. * Trò chơi phát triển vận động: - Các trò chơi vận động luôn mang lại cho trẻ niềm đam mê và sự thích thú, ta dễ dàng nhận thấy rằng trẻ hoạt động tích cực nhất thông qua các trò chơi vận động. Tuỳ thuộc vào độ tuổi mà giáo viên đưa ra mục đích yêu cầu và mức độ chơi cho trẻ, giúp trẻ đạt được những kĩ năng cần thiết. - Trẻ được tham gia các trò chơi vận động với những đồ chơi có sẵn ở trường như: Cầu trượt, bập bênh, nhà banh, … trẻ hoạt động, leo trèo trên các đồ chơi, thiết bị ngoài trời ấy sẽ rèn cho trẻ sự khéo léo, nhanh nhẹn, dẻo dai của đôi tay và đôi chân. - Cô lưạ chọn và đưa các trò chơi vận động phù hợp với độ tuổi của trẻ vào giờ chơi, một số trò chơi sinh hoạt tập thể đơn giản, trò chơi sinh hoạt cộng đồng cũng rất thu hút trẻ như: trò chơi đoàn kết, trời nắng trời mưa, đổi chỗ cho bạn, cá sấu lên bờ, trèo lên xuống thang dây, đi trên cầu ván…Những lốp xe hơi bị bể có thể tận dụng để cho trẻ chơi nhảy bật hoặc bò chui, đi thăng bằng trên lốp xe…. 4.3. Biện pháp 3: Lồng ghép các bài đồng dao, câu đố, hò vè, các trò chơi dân gian vào hoạt động. Chắc hẳn rằng tuổi thơ ai cũng gắn liền với những trò chơi dân gian, từ xa xưa, những bài đồng dao, ca dao, câu đố, hò vè hay những trò chơi dân gian luôn gắn liền với tuổi thơ của những đứa trẻ làng quê mộc mạc và cho đến ngày nay những bài đồng dao, ca dao hay những trò chơi dân gian ấy vẫn còn lưu truyền và được tiếp nối. Đồng dao, ca dao, hò vè, trò chơi dân gian được xem là một hình thức giáo dục đơn giản giúp trẻ hình thành nhân cách cũng như thể lực ở trẻ nhỏ. Những bài đồng dao, ca dao, hò vè, trò chơi dân gian không chỉ phát triển trí tuệ, khả năng tư duy ở trẻ qua việc suy nghĩ để tìm tòi ra đáp án đúng mà còn phát triển ngôn ngữ qua những câu thơ giàu vần điệu, đầy hình ảnh sinh động. Trò chơi dân gian mang tính tập thể cao, trẻ chơi theo nhóm qua đó trẻ sẽ có tinh thần đoàn kết, hợp tác trong vai chơi và nhiệm vụ chơi như: Rồng rắn lên mây, dung dăng dung dẻ, chi chi chành chành, nhảy dây, nhảy sạp, kéo co, nhảy bao bố, đi cà kheo….
* Trò chơi: Chi chi chành chành * Cách chơi và luật chơi: Số lượng trẻ chơi từ 3 trẻ trở lên, một trẻ hoặc cô đứng ra trước xòe bàn tay ra các trẻ khác giơ ngón trỏ ra chỉ và đặt vào lòng bàn tay người xoè. Trẻ xòe bàn tay đọc: Chi chi chành chành. Cái đanh thổi lửa. Con ngựa chết chương. Ba vương ngũ đế. Chấp chế đi tìm. Ù à ù ập. Đọc đến chữ “ập” trẻ xòe tay nắm lại, những trẻ đặt tay cố gắng rút tay ra thật nhanh để không bị bắt lại, trẻ nào rút không kịp bị nắm trúng thì sẽ phải thế chỗ cho trẻ xòe tay và cùng đọc bài đồng dao cho các bạn còn lại chơi. * Trò chơi: Rồng rắn lên mây - Số lượng người chơi: từ 6 đến 11 người chơi hoặc có thể tập thể lớp. - Địa điểm chơi: Sân rộng. - Cách chơi: Một người đứng ra làm thầy thuốc những người còn lại xếp hàng một, tay người sau nắm vạt áo hoặc đặt lên vai người đằng trước. Sau đó tất cả bắt đầu đi lượn qua lượn lại như con rắn, vừa đi vừa hát: Đến câu “Xin khúc đuôi- Tha hồ thầy đuổi”. Lúc đó thầy thuốc phải tìm cách bắt được người cuối cùng trong hàng. Người đứng đầu hàng phải dang tay chạy cố ngăn cản không cho thầy thuốc bắt được người ở cuối hàng. Trong lúc đó người ở cuối hàng phải chạy và tìm cách né tránh thầy thuốc. - Luật chơi: Nếu người thầy thuốc bắt được người cuối cùng thì người đó phải làm thay thầy thuốc. *Trò chơi “Mèo đuổi chuột” Mục đích: Giúp trẻ phát triển về thể chất, biết phối hợp cùng bạn nhất là phát triển tố chất nhanh nhẹn. Cách chơi: 1 trẻ làm chuột, 1 trẻ làm mèo đứng giữa các bạn, các bạn còn lại đứng thành vòng tròn, nắm tay nhau giơ cao qua đầu tạo thành những lỗ hổng. Khi nghe hiệu lệnh thì chuột nhanh vào các lỗ hổng chạy trốn mèo còn bạn mèo thì chạy đuổi theo bạn chuột. Bạn mèo chạy bắt được bạn chuột thì thắng. * Trò chơi: Ô ăn quan Vẽ một hình chữ nhật chia đôi theo chiều dài và chia thành 5 hàng dọc cách khoảng đều nhau thành 10 ô vuông nhỏ, hai đầu hình chữ nhật ta vẽ 2 hình vòng cung nối vào 2 góc hình chữ nhật làm 2 ô quan lớn cho mỗi bên, đặt một viên sỏi lớn có hình và màu sắc khác nhau để dễ phân biệt hai bên, mỗi ô vuông đặt 5 viên sỏi nhỏ, mỗi bên có 5 ô. Hai trẻ chơi hai bên, oẵn tù tì trẻ nào thắng sẽ được đi trước, trẻ thứ nhất đi quan với nắm sỏi trong ô vuông nhỏ tùy vào trẻ chơi chọn ô, sỏi được rãi đều từng viên một trong những ô vuông có cả phần của ô quan lớn, khi đến viên sỏi cuối cùng ta bắt lấy ô bên cạnh và cứ thế tiếp tục đi quan. Cho đến khi viên sỏi cuối cùng được dừng cách khoảng là một ô trống, ta
sẽ ăn những viên sỏi ở ô kế tiếp, tiếp theo đến lượt chơi của trẻ đối diện. Đến lượt đối phương đi quan cũng như trẻ đầu tiên, cả hai thay phiên nhau đi quan đến khi nào ăn được phần ô quan lớn và lấy được hết phần của đối phương. Nếu 1 trog 2 đã thua hết quan muốn tiếp tục chơi lại thì trẻ thua quan phải vay của trẻ thắng và từ đó tính thắng thua theo số lượng quan ăn được. Cách chơi ô ăn quan được nói lên rất đơn giản nhưng khi chơi ô ăn quan đã giỏi thì việc tính toán rất tài tình. - Qua những câu hò vè đơn giản về vần điệu giúp cho trẻ hứng thú khi hoạt động vừa hát vừa vui vẻ chơi, nhặt lá vàng rơi hay thích thú khi vẽ những lá vàng mà trẻ đã nhặt được trong sân trường. Đồng thời còn giúp cho trẻ phát triển ngôn ngữ, rèn luyện cho trẻ phát âm chuẩn hơn và nhận thức được rằng phải biết giữ gìn bảo vệ môi trường ở mọi lúc mọi nơi. Ngoài ra phát triển tính sáng tạo, thẩm mỹ cho trẻ với mọi sự vật trong thiên nhiên. 4.4. Biện pháp 4: Xây dựng môi trương giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Hoạt động vui chơi ngoài trời là hoạt động thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội cho trẻ: Đảm bảo kỹ năng giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Quan hệ giữa cô và trẻ, người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo. Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ. Hoạt động vui chơi dưới hình thức lấy trẻ làm trung tâm sẽ tạo điều kiện cho trẻ hoạt động tích cực, mạnh dạn, tự tin và hứng thú, dám thể hiện bản thân, cái tôi của mình. Trong quá trình hoạt động cô luôn lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được tự nhận xét đánh giá, được cầm, sờ, nắn … tự nói lên ý kiến của mình. Cô luôn quan tâm, phát huy tính tích cực của trẻ trong khi chơi bằng cách khai thác kinh nghiệm thực tế của trẻ, tận dụng môi trường sẵn có và cho trẻ được thực hành nhiều nhất. Tạo được nhiều các tình huống cho trẻ phải suy nghĩ giải quyết tình huống đó và sáng tạo nhiều nội dung chơi, chủ đề chơi phong phú hơn. Giáo viên luôn hướng trẻ chơi theo một chủ đề thích hợp, mở rộng kỹ năng chơi và giao tiếp. Trẻ được hoạt động một cách tích cực nhất, từ đó gây nhiều hứng thú cho trẻ khi chơi. Chính vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong
công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn. 4.5. Biện pháp 5: Sử dụng các nguyên vật liệu mở, sẵn có ở địa phương nhằm tạo sự gần gũi, hứng thú của trẻ. Việc tận dụng các nguyên vật liệu mở, sẵn có tại địa phương có thể giúp chúng ta tổ chức nhiều hoạt động cho trẻ ở trường mầm non, nó đem lại hiệu quả cao cho trẻ trong việc phát triển trí tượng tượng, sáng tạo và cảm xúc cho trẻ. Ngoài ra, việc sử dụng các nguyên vật liệu mở giúp cho trẻ phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và có ý thức biết làm ra một số sản phẩm để phục vụ cho việc học tập và hoạt động vui chơi của trẻ. Bên cạnh đó việc sử dụng các nguyên vật liệu mở giúp trẻ ý thức được việc tiết kiệm mua sắm nguyên vật liệu, đồ chơi và giúp giáo viên có thể tuyên truyền rộng rãi đến toàn thể phụ huynh trong việc sưu tầm các nguyên vật liệu mở cho trẻ sử dụng không chỉ ở lớp mà còn tại gia đình. Hiểu rõ được những tác dụng quan trọng của các nguồn nguyên vật liệu mở đó, ngay từ đầu năm học thông qua cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi cũng đã tuyên truyền đến các bậc phụ huynh tầm quan trọng cũng như tác dụng của những nguyên vật liệu đó và khuyến khích phụ huynh sưu tầm và ủng hộ giáo viên trong công tác thu thập học liệu phục vụ cho việc học tập của trẻ. Trong các giờ hoạt động chơi ngoài trời tôi luôn khuyến khích trẻ sưu tầm và tự tạo ra một số nguyên vật liệu có sẵn trong trường để chơi như: Lá cây, cành cây khô, cát, sỏi, nắp chai ....Trẻ lớp tôi rất hứng thú với những hoạt động này nó vừa mang tính vui chơi lại tạo ra được một nguồn nguyên liệu đa dạng để làm ra những sản phẩm tuỳ ý thích của trẻ. 4.6. Biện pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh. “Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo, khi đến trường cô giáo như mẹ hiền”. Hai người mẹ đó rất quan trọng đối với trẻ và sự kết hợp của hai người mẹ là rất cần thiết. Vì thế, để phối hợp giáo dục trẻ với các bậc phụ huynh, đầu năm tôi tổ chức mời phụ huynh đến họp để bàn bạc trao đổi về phương pháp giáo dục trong năm học mới và rút ra kinh nghiệm từ năm học cũ. Tôi chia sẻ về nội dung và chương trình giáo dục trẻ ở lớp, cụ thể là biện pháp giúp trẻ hứng thú tham gia
chơi các hoạt động ngoài trời, để đưa ra trước các bậc phụ huynh cho họ nắm bắt được chương trình mà tôi dạy trẻ. Vì vậy, qua giờ đón trả trẻ tôi phổ biến đến cho phụ huynh những kiến thức khoa học về nuôi dạy trẻ, tầm quan trong của giờ chơi, hoạt động ngoài trời đến sự phát triển ở trẻ, vì thế phụ huynh cần tạo điều kiện cho trẻ được tham gia vào các hoạt động vui chơi, cũng như hoạt động của gia đình, cung cấp cho trẻ những kiến thức về thế giới xung quanh. Ví dụ như : Cho trẻ đi chơi công viên quan sát và trò chuyện cảnh vật, cây cối, hoa lá, quan sát các cô chú công nhân chăm sóc cho cây hay cho những con thú ăn… hay đi du lịch, siêu thị cùng gia đình.Qua những buổi đi chơi cùng gia đình đó trẻ cũng có thêm được một số hiểu biết về sự vật xung quanh không khác gì những giờ học trên lớp. Không dừng lại ở đấy qua công tác tuyên truyền cô còn nhận được sự giúp đỡ, ủng hộ tự phụ huynh với những chiếc lốp xe cũ đã qua sử dụng, hay những mảnh ván thừa, những lon sữa… để cô tận dụng vào làm những đồ chơi vận động cho trẻ. Qua đây ta thấy được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền đối với phụ huynh và cũng là một giải pháp không thể thiếu trong việc giáo dục trẻ. 5. Kết quả đạt được: Trong suốt quá trình thực hiện đề tài, áp dụng các biện pháp vào giờ chơi, hoạt động ngoài trời cho trẻ cho số liệu trước và sau khi thực hiện các biện pháp có những chuyển biến tích cực trên trẻ như sau: STT Tính hứng thú của trẻ Tổng số Đạt Chưa đạt trẻ Số trẻ Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ 1 Sự tự tin 30 30 100% 0 0% 2 Khả năng giao tiếp của 30 30 100% 0 0% trẻ 3 Trẻ tò mò ham hiểu 30 30 100% 0 0% biết 4 Trẻ thể hiện về một số 30 30 100% 0 0% hiểu biết về thế giới xung quanh C. PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận: a. Về phía giáo viên: Để giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động ngoài trời tại trường mầm non tôi rút ra một số kết luận sau:
- Giáo viên phải biết tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm từ sách báo, mạng internet, chuyên môn và đồng nghiệp. - Phải có kế hoạch cụ thể, phù hợp với độ tuổi cũng như tình hình thực tế của trường, lớp và trẻ - Cần sáng tạo, cải biên, đa dạng hoá các trò chơi tạo cho trẻ sự hứng thú, hấp dẫn khi tham gia chơi - Cần có sự ủng hộ, quan tâm và phối hợp từ các bậc phụ huynh - Tạo được không gian chơi, môi trường chơi thoải mái, tự do cho trẻ - Trẻ luôn là mục tiêu, đóng vai trò chủ đạo và việc lấy trẻ làm trung tâm là vô cùng cần thiết b. Về phía trẻ: - Trẻ hứng thú và biết cách chơi các trò chơi trong giờ hoạt động ngoài trời. c. Về phía phụ huynh: - Phụ huynh đã hiểu được tầm quan trọng cũng như quan tâm hơn tới việc chăm sóc giáo dục trẻ. - Đa số các bậc phụ huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục trẻ mầm non nói chung và vai trò của giờ chơi, hoạt động ngoài trời nói riêng trong việc giúp hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. 2. Kiến nghị. 2.1. Đối với cấp trên và phòng giáo dục Tôi kính mong phòng giáo dục sẽ tổ chức cho chúng tôi nhiều buổi bồi dưỡng chuyên đề đi sâu về tổ chức hoạt động ngoài trời cho toàn bộ giáo viên học tập, giao lưu của các trường trong huyện để chúng tôi được học hỏi những cái mới cái hay của các trường. Từ đó kiến thức chuyên môn nghiệp vụ của chúng tôi được nâng cao, đảm bảo chất lượng giáo dục tốt nhất. 2.2. Đối với ban giám hiệu nhà trường Tôi kính mong ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn tổ chức nhiều hơn nữa các tiết học mẫu về hoạt động ngoài trời, để chị em giáo viên trong trường được giao lưu học hỏi, trau dồi kinh nghiệm lẫn nhau. 2.3. Đối với giáo viên - Giáo viên cần nắm vững phương pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ. - Giáo viên cần kết hợp các hình thức tổ chức một cách linh hoạt, sáng tạo cho trẻ chơi, phải sử dụng các thủ thuật để gây hứng thú cho trẻ để giúp trẻ thích chơi. Điều đặc biệt là phải lựa chọn hoạt động ngoài trời phù hợp với lứa tuổi và khả năng nhận thức của trẻ. - Cần sưu tầm, chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, lời đồng dao và địa điểm trước
khi tổ chức cho trẻ chơi thì hiệu quả mới cao. - Tùy theo từng hoạt động để lồng ghép tổ chức các trò chơi phù hợp với từng hoạt động đó cho phù hợp. Trên đây là một số biện pháp của tôi trong việc tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi tham gia hoạt động ngoài trời tại trường mầm non. Từ những sáng kiến này rất mong có được nhưng ý kiến góp ý chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, của Ban Giám hiệu nhà trường giúp tôi hoàn thiện hơn, vững vàng hơn trên con đường truyền thụ kiến thức của mình đến với trẻ. Tôi xin cam đoan đề tài sáng kiến kinh nghiệm này do tôi tự viết, không sao chép của ai. Tôi xin chân thành kính cảm ơn! Các minh chứng
Minh chứng cho biện pháp 1: Ảnh: Xây dựng kế hoạch cùng các giáo viên trong tổ Minh chứng cho biện pháp 2: Ảnh: Trẻ giúp cô bắt sâu Ảnh: Trẻ chơi trò chơi với sỏi
Ảnh: Trẻ chơi trò chơi vận động một cách hào hứng, thích thú
Minh chứng cho biện pháp 3: Ảnh: Cô tổ chức trò chơi Kéo co cho trẻ Ảnh: Trẻ chơi trò chơi Ô ăn quan Minh chứng cho biện pháp 4:
Ảnh: Cô tổ chức chơi trò chơi (lấy trẻ làm trung tâm) Ảnh: Cô tổ chức chơi trò chơi (lấy trẻ làm trung tâm)
Minh chứng cho biện pháp 5: Ảnh: Trẻ làm đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên Minh chứng cho biện pháp 6: