Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng" được hoàn thành với các biện pháp như: Sử dụng thơ, truyện vào hoạt động chơi tập có chủ đích để phát triển ngôn ngữ cho trẻ; Sử dụng một số bài ca dao, đồng dao gần gũi với trẻ; Sử dụng thơ, truyện vào hoạt động góc; Sử dụng thơ, truyện, ca dao, đồng dao để phát triển cho trẻ mọi lúc mọi nơi; Giáo viên cần tuyên truyền và phối hợp tốt với cha mẹ trẻ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI LĂNG TRƯỜNG MẦM NON HẢI CHÁNH BIỆN PHÁP “ PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VĂN HỌC CHO TRẺ 25-36 THÁNG” Lĩnh vực: Giáo dục nhà trẻ Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy Trang Đơn vị công tác: Trường mầm Non Hải Chánh Năm học: 2021 – 2022
I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. LÝ DO CHỌN BIỆN PHÁP: Bác Hồ đã dạy: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc, chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó”. Ngôn ngữ luôn có vai trò to lớn trong sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ mầm non. Ngôn ngữ chính là phương tiện để phát triển tư duy và giáo dục tình cảm, thẩm mỹ cho trẻ. Trong giáo dục trẻ mầm non hiện nay, càng thấy rõ hơn vai trò của ngôn ngữ đối với việc giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt: đức, trí, thể, mỹ. Ngôn ngữ chính là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui chơi, thông qua ngôn ngữ trẻ có thể bày tỏ những nguyện vọng của mình để người lớn hiểu và đáp ứng được nhu cầu của trẻ muốn gì và thông qua ngôn ngữ cũng sẽ giúp trẻ bày tỏ, trao đổi và giao tiếp với nhau trong học tập cũng như vui chơi. Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với các hoạt động học khác như: Hoạt động nhận biết, tạo hình, âm nhạc, đặc biệt là thông qua hoạt động làm quen văn học, vì khi tiếp xúc với văn học, trẻ học được ở đó biết bao từ ngữ mới mà trong cuộc sống bình thường trẻ ít hoặc chưa hề biết sử dụng (Các từ ngữ hay trong bài thơ, câu chuyện, đồng dao, ca dao) từ đó góp phần mở rộng, làm giàu vốn từ cho trẻ. Vì vậy để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ đòi hỏi cô giáo phải có những kỹ năng cần thiết như: kỹ năng nghe, nói, đọc thơ, kể chuyện diễn cảm, kỹ năng tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ phù hợp bằng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Ngoài ra cô cũng cần lồng ghép thêm các hoạt động như: Hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, cho trẻ làm quen mọi lúc mọi nơi. Riêng bản thân tôi, qua quá trình tiếp xúc với trẻ tôi nhận thấy rằng, ở lớp tôi có nhiều cháu còn nói ngọng, nói lắp, vốn từ của trẻ còn ít, khả năng nghe hiểu còn hạn chế. Từ đó, tôi luôn băn khoăn, suy nghĩ làm thế nào để phát triển tốt ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ phát âm đúng, diễn đạt được ý muốn của mình. Xuất phát từ tình hình trên nên tôi chọn biện pháp “Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng” ở trường mầm non Hải Chánh để chia sẽ. II. NỘI DUNG 1. Đánh giá thực trạng: 1.1 Thuận lợi: - Đầu năm 2021-2022, tôi được phân công chủ nhiệm lớp Nhà trẻ 25-36 tháng A với tổng số là 14 trẻ. - Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm và tạo điều kiện tốt để giáo viên phát huy hết khả năng của mình trong giảng dạy, luôn tạo mọi điều kiện để giáo viên được học tập bồi dưỡng thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn.
- Nhà trường luôn cung cấp đầy đủ tài liệu như sách, tranh truyện, thơ, ca dao, đồng dao cho giáo viên. - Với sự chỉ đạo của nhà trường, môi trường học tập bên trong bên ngoài lớp học được xây dựng theo hướng lấy trẻ làm trung tâm, góc thơ, truyện trong lớp học được bố trí phù hợp, không gian rộng rãi, thoáng mát, hình ảnh sinh động, phong phú về các loại sách, tranh thơ, truyện, các loại rối, sa bàn về nội dung thơ, truyện kích thích tính tò mò của trẻ và thu hút được trẻ tham gia hoạt động. - Giáo viên đạt trình độ trên chuẩn, có lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, nắm vững phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ. - Bản thân luôn có tinh thần tự học hỏi từ đồng nghiệp, sách báo, internet để tìm hiểu những vấn đề có liên quan đến phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng đạt kết quả cao. 1.2 Khó khăn: Phụ huynh trẻ đa số là buôn bán làm công nhân may ở phong phú, Ca vi, nên ít có thời gian chơi, giao tiếp với trẻ, thiếu sự quan tâm đến việc học của trẻ. Và thực tế trẻ ở 2 độ tuổi nhóm trẻ 18-36 tháng tuổi nên ngôn ngữ của trẻ phát triển chưa đồng đều, một số trẻ ở đầu độ tuổi còn nói chưa rõ ràng, nhút nhát, khả năng nhận thức chậm, dùng từ không chính xác. Vì vậy ngôn ngữ của trẻ còn có phần hạn chế. - Đa số trẻ mới đi học các cháu khóc nhiều, chưa thích ghi với nề nếp và điều kiện sinh hoạt của lớp. Bên cạnh đó tình hình dịch bệnh covid 19 kéo dài nên thời gian đến trường của trẻ bị gián đoạn, ảnh hưởng rất nhiều về chương trình giáo dục cho trẻ. Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên nên tôi đã đưa ra biện pháp. 2. Trình bày biện pháp: 2.1: Sử dụng thơ, truyện vào hoạt động chơi tập có chủ đích để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với thơ, truyện nhằm giúp trẻ hiểu nội dung câu chuyện, trả lời được các câu hỏi về tên câu chuyện, tên của các nhân vật trong câu chuyện, trẻ đọc được bài thơ với sự giúp đỡ của cô giáo. + Trước tiên giáo viên phải chuẩn bị đồ dùng phục vụ cho hoạt động phải đảm bảo: + Chuẩn bị tranh ảnh phù hợp với nội dung bài thơ, câu chuyện, tranh ảnh phải hấp dẫn thu hút trẻ, hình ảnh trên máy vi tính thì hình ảnh phải động lôi cuốn trẻ. + Đối với câu chuyện thì giáo viên phải kể diễn cảm, thể hiện đúng ngữ điệu của các nhân vật, đối với bài thơ thì giáo viên đọc rõ ràng, ngắt đúng nhịp và thể hiện tình cảm trong bài thơ để thu hút trẻ. Ví dụ: Cô kể cho trẻ nghe câu chuyện “Đôi bạn nhỏ”.
- Sau khi cô kể chuyện cho trẻ nghe 1-2 lần thì cô diễn giải nội dung câu chuyện cho trẻ dễ hiểu. Sau đó cô đặt các câu hỏi cho trẻ trả lời, giúp trẻ nhớ được nội dung câu chuyện và từ vừa học thông qua trả lời các câu hỏi của cô thì khả năng nói của trẻ sẽ nhiều hơn: + Trong câu chuyện có những nhân vật nào? + Ai đây? (Bạn Gà, bạn Vịt, Cáo) + Hai bạn Gà và Vịt trong câu chuyện cô kể rủ nhau đi đâu? (Dạ đi kiếm ăn ạ) + Vịt kiếm ăn ở đâu? (Dạ dưới ao) + Thế còn bạn Gà kiếm ăn ở đâu? (Dạ trên bãi cỏ) Ví dụ: Cô kể cho trẻ nghe câu chuyện “Cháu chào Ông ạ” + Cô vừa kể chuyện gì? + Trong chuyện có những ai? (Ông, Gà con, Chim bạc má, Cóc vàng) + Ông gặp bạn gà con, bạn Gà chào ông như thế nào? (Cháu chào Ông ạ) + Khi ông gặp bạn chim, bạn chim chào Ông như thế nào? (Cháu chào Ông ạ) + Anh Cóc vàng chào ông như thế nào? (Cháu chào Ông ạ) - Vậy các con thấy các bạn trong câu chuyện như thế nào?(Các bạn ngoan, lễ phép) - Khi gặp người lớn các con phải thế nào? (Phải biết chào) - Qua đây trẻ biết chào khi gặp người lớn. Ví dụ: Qua bài thơ “Hoa nở” Hoa Cà tim tím Hoa Huệ trắng tinh Hoa Nhài xinh xinh Đua nhau cùng nở + Cô vừa đọc bài thơ gì? + Hoa Cà có màu gì? (Tim tím) + Hoa Huệ có màu gì? (Trắng tinh) + Hoa Nhài như thế nào? (Xinh xinh) - Qua bài thơ hoa nở cung cấp cho trẻ thêm những từ mới như: tim tím, trắng tinh, xinh xinh và qua đây trẻ biết thêm được màu sắc của bông hoa. - Qua bài thơ, qua câu chuyện, ngoài việc cung cấp kiến thức cho trẻ ra thì còn cung cấp nhiều vốn từ mới, khi áp dụng vào bài dạy tôi luôn chú ý nhắc trẻ trả lời đủ câu, phát âm to, rõ ràng và sửa sai luôn cho trẻ bằng cách: tôi nói mẫu cho trẻ nghe 1-2 lần sau đó yêu cầu trẻ nói theo. Như vậy thơ, truyện không những kích thích nhận thức của trẻ mà còn phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách toàn diện. Trẻ nhớ nội dung câu chuyện, lời bài thơ và biết sử dụng ngôn ngữ nói là phương tiện để tiếp thu kiến thức. 2.2 Sử dụng một số bài ca dao, đồng dao gần gũi với trẻ
Trong các giờ hoạt động học hay ở mọi lúc mọi nơi cô có thể ngồi chơi với trẻ và đọc các bài ca dao, đồng dao cho trẻ nghe nhiều lần vừa phát triển ngôn ngữ cho trẻ bằng việc cung cấp các vốn từ và đọc được những câu ca dao, đồng dao với sự giúp đỡ của cô giáo như: Ví dụ: Bài ca dao: “Con mèo mà trèo cây cau Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà Chú chuột đi chợ đường xa Mua mắm mua muối giỗ cha con mèo” Như vậy sẽ cung cấp cho trẻ vốn từ mới như: “Con mèo, cây cau, chú chuột”. Ví dụ: Với trò chơi kéo cưa lừa xẻ cho trẻ chơi vừa chơi vừa đọc đồng dao. - Cô có thể cho trẻ đọc đồng dao cùng với sự giúp đỡ của cô khi chơi các trò chơi dân gian. 2.3 Sử dụng thơ, truyện vào hoạt động góc. Trong một giờ hoạt động học trẻ không thể phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện được mà phải thông qua các hoạt động khác trong đó có hoạt động góc. Đây có thể coi là một hình thức quan trọng nhất, bởi giờ chơi có tác dụng rất lớn trong việc phát triển vốn từ, đặc biệt là tích cực hoá vốn từ cho trẻ. Thời gian chơi của trẻ chiếm nhiều nhất trong thời gian trẻ ở nhà trẻ, là thời gian trẻ được chơi thoải mái nhất. Trong qúa trình trẻ chơi trẻ có điều kiện học và sử dụng các loại từ có nội dung khác nhau. Ví dụ: Trong góc “Hoạt động với đồ vật” những trẻ chơi ở góc sách thì trẻ được xem tranh các câu chuyện, bài thơ mà trẻ đã học, trẻ có thể xem tranh và nhớ tên nhân vật trong câu chuyện, cô gợi ý cho trẻ trả lời các câu hỏi của cô và đọc các bài thơ đã học. 2.4 Sử dụng thơ, truyện, ca dao, đồng dao để phát triển cho trẻ mọi lúc mọi nơi: * Thông qua giờ đón trẻ và trả trẻ : Lúc đón trẻ và lúc trả trẻ tôi có thể cho trẻ chơi trò chơi các trò dân gian, hoặc nhắc lại các câu chuyện bài thơ mà trẻ đã học. * Thông qua giờ ăn: Trước khi ăn cơm tôi đọc cho trẻ nghe bài thơ “Giờ ăn”, qua bài thơ cô giáo dục cho trẻ biết giữ vệ sinh trong khi ăn cơm, không làm rơi vãi thức ăn và tập cho trẻ đọc theo cô để tạo không khí bữa ăn cho trẻ vui vẽ, hứng thú hơn. * Thông qua giờ ngủ: Cô có thể kể một câu chuyện cho trẻ nghe, hay cô đọc bài thơ trước giờ đi ngủ cho trẻ nghe, từ đó trẻ nhớ lâu hơn. * Thông qua giờ chơi tập buổi chiều:
Cô đọc thơ, kể chuyện cho trẻ nghe làm quen với một số bài thơ, câu chuyện mới. Cô có thể giả giọng điệu các nhân vật trong các câu chuyện và cho trẻ đoán tên nhân vật đó, trẻ có thể thể hiện giọng điệu các nhân vật trong câu chuyện theo sự hướng dẫn của cô. Ví dụ 1: Giọng của thỏ mẹ và thỏ con trong câu chuyện “Thỏ con không vâng lời”: + Thỏ con của mẹ, con ở nhà chớ đi chơi xa con nhé! + “Vâng ạ! Con ở nhà”, “Con không đi chơi xa đâu mẹ ạ!”. Ngoài ra cô có thể mở xem một số câu truyện trên máy để trẻ làm quen trước. Ví dụ 2: Chủ đề “Mẹ và những người thân yêu của bé” cô có thể mỡ cho trẻ nghe và làm quen với câu chuyện “Cháu chào ông ạ”, bài thơ “Yêu mẹ”. 2.5 Giáo viên cần tuyên truyền và phối hợp tốt với cha mẹ trẻ. Để vốn từ của trẻ phát triển tốt không thể thiếu được đó là sự đóng góp của gia đình. Việc giáo dục trẻ ở gia đình là rất cần thiết tôi luôn kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trao đổi thống nhất về cách chăm sóc nuôi dưỡng trẻ và kế hoạch lịch sinh hoạt dạy học cho từng tháng, từng tuần cho phụ huynh nắm bắt được. Ví dụ: Sáng nay học bài thơ “Yêu mẹ” thì giáo viên cũng trao đổi với cha mẹ trẻ là ngày này cháu được cô dạy bài thơ “Yêu mẹ”, về nhà cha mẹ trẻ có thể tìm trên máy để tập cho trẻ đọc thêm để nhằm cũng cố kiến thức cho trẻ để trẻ nhớ lâu hơn và qua đó cũng giúp trẻ phát triển vốn từ nhiều hơn.. III. Kết quả đạt được: Sau thời gian áp dụng một số biện pháp trên để dạy trẻ tôi thấy trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động, kỹ năng đọc thơ, đồng dao, ca dao của trẻ được rõ ràng hơn, trẻ trả lời đủ câu, thể hiện qua quá trình khảo sát đánh chất lượng giờ học đã được nâng lên rõ rệt. Đạt Chưa đạt Nội dung Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ lượng (%) lượng (%) Nghe hiểu lời nói 12/14 85,7 2/14 14,2 Nghe, nhắc lại các âm, các tiếng và các 11/14 78,5 3/14 21,4 câu Sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp 13/14 93 1/14 0,7 Từ kết quả khảo sát cuối năm cho thấy việc áp dụng biện pháp “Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng tuổi” rất hiệu quả và đó là động lực để cho tôi tiếp tục rèn luyện cho trẻ trong thời gian tiếp theo. IV. KẾT LUẬN 1. Ý nghĩa của biện pháp
Qua quá trình áp dụng biện pháp “Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng” ở trường mầm non Hải chánh tôi nhận thấy: * Đối với trẻ - Trẻ được tiếp cận với nhiều từ mới trong bài thơ, câu truyện, đồng dao, ca dao, từ đó tôi thấy trẻ nói được nhiều hơn và trả lời được các câu hỏi của cô, khả năng diễn đạt của trẻ cũng tốt hơn. Vốn từ của trẻ tăng lên, trẻ thích xem tranh và biết gọi tên các nhân vật trong câu chuyện, trong tranh. Trẻ đã mạnh dạn thể hiện nhu cầu, sở thích của mình bằng lời nói. * Đối với giáo viên - Để có thể áp dụng thành công biện pháp này, bản thân tôi phải tìm tòi, học hỏi rất nhiều qua các tài liệu, đồng nghiệp, để giúp trẻ phát triển vốn từ thông qua hoạt động làm quen văn học một cách hiệu quả nhất. * Đối với phụ huynh Phụ huynh cũng đã từng bước hiểu được tầm quan trọng về việc cho trẻ đến trường và phối hợp với giáo viên phát triển vốn từ cho trẻ tại gia đình, cha mẹ vui hơn khi thấy con mình thay đổi và tiến bộ rõ rệt, mạnh dạn hơn, giao tiếp nhiều hơn. 2. Đề xuất và kiến nghị: Đề nghị ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên được đi tham quan, học hỏi ở các đơn vị bạn nhiều hơn để trao đổi học hỏi kinh nghiệm. Trên đây là biện pháp nhỏ đã giúp tôi đạt được kết quả cao trong việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động Làm quen văn học cho trẻ 25-36 tháng ở nhóm lớp của mình. Trong quá trình thực hiện chắc chắn không tránh khỏi sơ suất. Rất mong nhận được sự quan tâm, góp ý của cấp trên và đồng nghiệp. Xin chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN Hải Chánh, ngày 25 tháng 3 năm 2022 CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Người trình bày