Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình" nhằm giúp trẻ nhà trẻ sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: - Hội đồng xét sáng kiến kinh nghiệm Trường Mầm non Vân Hòa B - Hội đồng xét sáng kiến kinh nghiệm Phòng giáo dục - đào tạo Huyện Ba Vì - Thành phố Hà Nội Nơi Trình độ Ngày tháng Chức Họ và tên chuyên Tên sáng kiến năm sinh công tác danh môn "Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao Mầm Non hứng thú của trẻ 24-36 Nguyễn Thị Giáo 16/07/1969 Vân Hòa Đại học Nga viên tháng tuổi trong hoạt B động tạo hình" - Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến kinh nghiệm: Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình" - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển thẩm mỹ - Ngày sáng kiến áp dụng lần đầu: Bắt đầu từ tháng 9 năm 2022. - Mô tả bản chất của sáng kiến: 1. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm: - Giúp trẻ nhà trẻ sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình" - Qua đề tài nghiên cứu giúp giáo viên có những định hướng phù hợp trong công tác chăm sóc và dạy trẻ những kĩ năng tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng. 2. Khảo sát thực tế: - Học sinh lớp nhà trẻ Tuổi D1 trường Mầm non Vân Hòa B.
3. Các giải pháp: - Thông qua việc tạo môi trường trong lớp học và ngoài lớp học , Cung cấp hiểu biết về cái đẹp, tạo cho trẻ có cảm xúc về cái đẹp. - Thay đổi hình thức vào bài gây hứng thú trong các giờ hoạt động chung. - Rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ. - Sử dụng các nguyên học liệu, phế liệu dạy trẻ làm tranh, làm đồ chơi đa dạng, phong phú. - Làm tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh 4. Kết quả thực hiện - Qua một năm thực hiện đề tài, tôi nhận thấy trẻ do lớp tôi phụ trách, các cháu nhanh nhẹn, hoạt bát hơn, mạnh dạn hồn nhiên tích cực chủ động tham gia vào mọi hoạt động tỷ lệ cháu khá, giỏi tăng nhiều so với đầu năm học. Người hỗ trợ viết sáng kiến - Các đồng chí trong Ban giám hiệu Trường Mầm non Vân Hòa B - Các đồng chí giáo viên trong tổ nhà trẻ - Trường Mầm Non Vân Hòa B Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Vân Hòa, ngày 05 tháng 4 năm 2022 Người nộp đơn (Ký và ghi rõ họ tên) Nguyễn Thị Nga
ĐẶT VẤN ĐỀ 1. TÊN ĐỀ TÀI "Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình" 2. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI a. Cở sở lý luận Trong những năm gần đây ngành giáo dục nước ta không ngừng đổi mới về phương pháp và nâng cao chất lượng táo dục nhất là đối với bậc giáo dục mầm non - là nền tảng đầu tiên hình thành phát triển nhân cách trẻ. Đặc biệt từ khi thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới đã thu được những kết quả rất cao giúp trẻ phát triển trên trên mọi lĩnh vực. Trẻ thực sự là trung tâm và giáo viên chỉ là người hướng dẫn soi ý cho trẻ hoạt động. Vì vậy, giáo viên luôn phải tạo được nhiều cơ hội cho trẻ hoạt động, được trải nghiệm nhằm phát huy tính tích cực và sáng tạo của trẻ. Đối với việc giáo dục và phát triển nhân cách trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, hoạt động tạo hình nhằm đến: vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển của trẻ về mọi mặt như thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. b. Cơ sở thực tiễn Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật và là phương tiện quan trọng không thể thiếu trong quá trình hình thành phát triển nhân cách trẻ, đặc biệt phát triển ở trẻ năng lực cảm thụ nghệ thuật. Chính vì vậy, việc thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm non sẽ sớm góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Trẻ tham gia vào các hoạt động tạo hình đã giúp hình thành các đức tỉnh tốt như yêu cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp... Ngoài ra nó còn góp phần chuẩn bị tâm lý cho trẻ bước vào trường Tiểu học: Giáo dục trẻ lòng ham muốn tiếp thu điều mới lạ, phương thức hoạt động mới, hình thành thói quen học tập có mục đích, có tổ chức, biết lắng nghe và thực hiện lời chỉ bảo của người lớn. Có thể nói, con người ngày nay có xu hướng trở về với thiên nhiên. Một trong những điều kì diệu, thú vị mà thiên nhiên mang đến cho chúng ta và nhất là
các cô giáo mầm non, với sự khéo léo của đôi ban tay và nguyên vật liệu tự nhiên là hoa, lá, hột hạt sỏi, cành cây, khúc gỗ, mo cau, vỏ trứng… Chúng ta sẽ tạo ra nhiều sản phẩm hấp dẫn và thú vị từ những nguyên vật liệu thiên nhiên này. Mặt khác, đồ chơi được làm bằng vật liệu thiên nhiên có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với trẻ giúp trẻ mẫu giáo phát triển được cảm giác, tư duy, ngôn ngữ, sự chú ý… Hơn nữa trẻ mẫu giáo bé vốn hiểu biết và thế giới xung quanh và ngôn ngữ đã được phát triển ở mức độ nhất định đến thời các quá trình tâm lý, cảm giác, chi giác, trí nhớ, tư duy, xúc cảm, tình cảm ở trẻ đạt mức độ cao hơn hẳn trẻ nhà trẻ. Nên khi biết và lựa chọn các nguyên vật liệu thiên nhiên tốt hơn để làm nên các sản phẩm phong phú, đa dạng, tinh tế và đẹp mắt. Đặc biệt ở lứa tuổi này trẻ thích tiếp xúc với các loại hột hạt, lá, hoa, cây những truyền vật liệu thiên nhiên này có thể dùng làm đồ chơi cho trẻ. Chúng có thể nhật những quý nho xếp thành các hình khác nhau, nhặt những chiếc ly to để làm thành con trâu hay thuyền những chiếc mo cau làm quạt, xâu những cánh hoa thành vòng đeo cổ. Và khi chơi những đồ chơi này trẻ thấy thật thú vị và say mê. Do đó để phát triển nhu cầu khi năng nhận biết về các nguyên vật liệu thiên nhiên của trẻ, cô giáo cần tổ chức hướng dẫn, kích thích trẻ tích cực quan sát, tìm kiếm. Tạo ra những tình huống cho trẻ thích thú tìm tòi, phát hiện ra những nguyên liệu, vật liệu mới để trẻ làm đó dùng để chơi phục vụ cho việc học và chơi của trẻ. Hơn nữa, giáo viên thường xuyên cho trẻ tiếp xúc, quan sát người lớn chăm sóc cây cối, hoa, sợi cho trẻ cảm nhận được mối quan hệ mật thiết giữa con người với thiên nhiên làm nảy sinh tình cảm và năng khiếu thẩm mỹ ở trẻ. Vậy làm thế nào để có thể làm ra được các đồ dùng đồ chơi và cho trẻ hoạt động sảng tạo với các nguyên vật liệu thiên nhiên? Là một giáo viên mầm non tôi rất quan tâm để trả lời câu hỏi trên. Tôi mong muốn được trao đổi kinh nghiệm cũng như tham khảo thêm nguồn phương pháp mới để giáo dục trẻ phát
triển toàn diện về mọi mặt và tôi quyết định nghiên cứu đề tài: "Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình" làm sáng kiến kinh nghiệm của mình. Từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển năng lực nhận thức và nâng cao hoạt động tạo hình cho trẻ. 3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: "Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24-36 tháng tuổi trong hoạt động tạo hình" . 4. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT Khảo sát 22 cháu nhà trẻ 24 – 36 tháng lớp D1 Trường mầm non Vân Hòa B, xã Vân Hòa, Huyện Ba Vì, Thành Phố Hà Nội. 5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Nghiên cứu các loại sách, tài liệu hướng dẫn tổ chức hoạt động Tạo hình cho giáo viên mầm non của vụ giáo dục mầm non. - Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 24 – 36 tháng. - Các chuyên đề giáo dục mầm non mới lấy trẻ làm trung tâm. 6. PHẠM VI KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU. Do điều kiện và khả năng của bản thân còn hạn chế, dịch Covid nên tôi chỉ nghiên cứu: "Sử dụng vật liệu thiên nhiên nhằm nâng cao hứng thú của trẻ 24 – 36 trong hoạt động tạo hình" từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 3 năm 2023. * Thời gian nghiên cứu - Từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 4 năm 2023 * Phạm vi nghiên cứu:- Địa điểm: Nhà trẻ tại Trường mầm non nơi tôi công tác.
I. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Thực trạng của vấn đề 1.1 Thuận lợi: a. Về môi trường: - Được sự quan tâm tạo điều kiện của phòng GDĐT huyện Ba Vì và Ban giám hiệu luôn tổ chức cuộc thi làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo đưa thiên nhiên vào môi trường lớp học… Vì vậy tôi cũng có nhiều cơ hội học hỏi, tham khảo, tôi rút kinh nghiệm cho mình rất nhiều trong việc tạo ra những đồ dùng đồ chơi thực sự tiện ích trong công tác giáo dục trẻ. - Trường có đội ngũ giáo viên trẻ, có khả năng tạo hình tốt, trình độ chuyên môn cao, luôn yêu nghề, mến trẻ và hăng say trong công việc. Hầu hết giáo viên được tham gia vào các lớp chuyên đề tạo hình do phòng GDĐT huyện Ba Vì tổ chức. b. Về lớp học: - Lớp có cơ sở vật chất, rộng, thoáng mát và có nhiều đồ dùng, đồ chơi phục vụ tốt cho hoạt động tạo hình của trẻ. - Lớp có 2 giáo viên đều có trình độ Đại học và có khả năng tạo hình tương đối tốt. - Trẻ cùng chung một độ tuổi nên nhận thức mang tính tương đồng. Đa số trẻ đều học hỏi và tích cực trong các hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi. c.Về bản thân giáo viên: - Thường xuyên được tham gia vào các hội thi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo do nhà trường tổ chức. - Luôn được sự ủng hộ nhiệt tình của chị em đang nghiệp trong lớp cũng như trong trường cùng đồng tâm, sóp sức cho tôi để giúp trẻ hoạt động sáng tạo với các nguyên vật liệu thiên nhiên. - Đặc biệt chúng tôi còn nhận được nhiều sự động viên khích lệ của các bậc phụ huynh học sinh được các bậc phụ huynh ủng hộ nhiệt tình và đồ dùng đồ chơi và các nguyên vật liệu thiên nhiên giúp trẻ hoạt động sáng tạo với các nguyên vật liệu đó.
1.2 Khó khăn: - Do đặc thù của giáo viên mầm non, chúng tôi có rất ít thời gian và không có khoảng thời gian cho việc làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo. Chính vì vậy, hầu như tôi phải tận dụng hết thời gian trong ngày và kết hợp với giờ trực trưa để thực hiện ý tưởng của mình. - Sự khéo léo của trẻ còn hạn chế, cơ bàn tay và ngón tay còn yếu, khả năng tập trung của trẻ chưa cao. - Ngay trong quá trình giúp trẻ hoạt động tôi cũng gặp khó khăn như: nguyên vật liệu ít và khó tìm nên một số trẻ chưa được trực tiếp tham gia hoạt động. Ngoài ra, khi thể hiện các bức tranh từ nguyên vật liệu thiên nhiên có những con vật có rất nhiều đường nét nhỏ và rất khó thể hiện sao cho đẹp nên tôi phải lựa chọn các nguyên vật liệu thật kĩ trước khi cho trẻ hoạt động. Do trẻ 24 – 36 tháng còn nhỏ hay ốm nghỉ việc truyền đạt kiến thức, hướng dẫn trẻ hay tạo hứng thú cho trẻ bị gián đoạn, không được đi sâu trong các tiết học. 2. Một số biện pháp tổ chức cho trẻ 24 – 36 hoạt động sáng tạo với các nguyên vật liệu thiên nhiên. 2.1 Biện pháp 1: Phối hợp với phụ huynh và tạo cho trẻ thói quen thu gom các nguyên vật liệu thiên nhiên. Hàng ngày, trong quá trình tiếp xúc với môi trường sống, bước đầu trẻ đã có nhận thức về môi trường xung quanh nói chung và các vật liệu thiên nhiên nói riêng. Chỉ từ chiếc lá đa, lá mít, là bàng cũng được đôi bàn tay khéo léo của trẻ tết thành con trâu, con nghé. Do vậy gia đình và nhà trường cần tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với thiên nhiên cây cối, để từ đó trẻ có thể hiểu được chỉ từ những chiếc lá, những hạt đỗ hay những vỏ trứng đơn thuần… cũng tạo nên được những đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động học tập của trẻ. Như vậy, tôi đã thường xuyên cho trẻ hoạt động ngoài trời để giúp trẻ có những kiến thức cơ bản về thế giới tự nhiên và cũng qua đó tạo cho trẻ có thói quen thu gom các nguyên vật liệu như những chiếc lá rơi, những cây cỏ, lá dương xỉ, những cánh hoa rụng, đóa hoa, cành cây và những viên đá, sỏi có nhiều hình dạng khác nhau.
Và đặc biệt, tôi đã phối kết hợp cùng với phụ huynh cũng thu gom các nguyên vật liệu: giữ lại vỏ hộp đẹp sau khi sử dụng, nhặt lá rụng vào vỏ, lá cây, cành cây khô để mỗi ngây đến trường trẻ đều được hoạt động tích cực và sáng tạo với các nguyên vật liệu đó. Ngoài ra, tôi còn thường xuyên trao đổi với các bậc phụ huynh về thông tin về các nội dung của chủ để từ đó đa số các bậc phụ huynh đều rất quan tâm và ủng hộ nhiệt tình các nguyện vật liệu rẻ tiền, dễ tìm, an toàn giúp trẻ được hoạt động sáng tác trong từng chủ đề. 2.3 Biện pháp 3: Tổ chức cho trẻ tạo hình với các nguyên vật liệu tự nhiên. a. Hoạt động chung: + Với những giờ hoạt động tạo hình theo ý thích, tôi cùng trẻ chọn đề tài: “Tạo hình từ những chiếc lá”: Tôi và trẻ đã lựa chọn rất nhiều lá cây mà tôi và trẻ đã sưu tầm, tôi hướng dẫn trẻ thực hiện như sau: - Để làm được bức tranh hoa tôi gợi mở để trẻ chọn các loại lá cây khác nhau sau đó hướng dẫn trẻ dán xen kẽ, dán chồng các lá lên nhau tạo thành cánh hoa, để bông hoa đẹp hơn có thể vẽ, dán thêm các chi tiết khác. - Hoặc làm bức tranh về đàn cá, tôi hướng dẫn trẻ sử dụng lá hồng xiêm, lá mít làm thân cá; lá mướp, lá gấc làm đuôi cá; dùng kéo cắt một phần lá gắn vào để làm vây, sau đó cho trẻ sắp xếp và dán vào giấy. Tôi gợi mở cho trẻ vẽ thêm môi trường sống của cá là nước, rong rêu, sỏi đá cho bức tranh thêm sinh động. - Với bức tranh về thuyền buồm tôi hướng dẫn trẻ chọn lá phù hợp để sắp xếp bố cục và dùng keo dán tạo thành những chiếc thuyền buồm, để cho bức tranh thêm sinh động có thể vẽ các chi tiết khác: ông mặt trời, núi,...và tô màu nền cho bức tranh đẹp hơn. + Với những giờ hoạt động tạo hình theo đề tài: “ Làm tranh con ong từ đá, sỏi” Tôi hướng dẫn trẻ như sau: Tôi cho trẻ dùng đá nhỏ làm đầu, đá dài làm thân, vẽ đầu, mắt, miệng, thân con ong lên đá, sau đó sắp xếp và dùng keo để gắn vào tranh, dùng 2 viên đá nhỏ gắn vào làm cánh, dùng màu nước tô màu phần thân và cánh con ong, ngoài ra
để bức tranh đẹp hơn, tôi gợi mở cho trẻ gắn thêm các chi tiết khác như ông mặt trời, mây, hoa, ....và tô màu nền cho bức tranh thêm đẹp. Với các đề tài khác, tôi cũng lựa chọn và sử dụng các nguyên vật liệu khác như hột hạt, vỏ sò, rơm rạ, cát......vào hoạt động tạo hình của trẻ. Tôi thấy trẻ rất hứng thú và tạo ra được rất nhiều sản phẩm sáng tạo, các sản phẩm của trẻ được lưu dữ và trưng bày ở góc nghệ thuật. Như vậy, trong giờ hoạt động chung tôi đã củng cố kĩ năng tạo hình, phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ đồng thời rèn sự khéo léo của đôi bàn tay cũng như tính kiên trì, mạnh dạn, tự tin của trẻ. b. Ở hoạt động góc. Tôi rất chú trọng cho trẻ sử dụng nguyên vật liệu đa dạng, phong phú khi trẻ hoạt động tại góc chơi nghệ thuật. Ở góc chơi này, trẻ được thỏa sức sáng tạo theo trí tưởng tượng của mình. Ví dụ: Trẻ có thể tạo được rất nhiều con vật ngộ nghĩnh khác nhau để chơi và học trong chủ đề động vật: Làm con trâu từ lá đa, làm con rùa, con cua từ vỏ ngao, làm con mèo từ lá chuối, lá dừa, làm con gà, con tôm từ rơm rạ, con voi, con cá, con bướm từ hột hạt, sỏi đá,....... Tương tự như vậy khi chơi ở các chủ đề khác, tôi cũng gợi ý để trẻ lựa chọn các nguyên vật liệu phù hợp và sáng tạo ra được nhiều sản phẩm khác nhau. Mỗi khi được hoạt động với các nguyên vật liệu tự nhiên, tôi thấy trẻ rất thích thú, say mê sáng tạo và tạo ra được rất nhiều sản phẩm. c. Hoạt động ngoài trời Trong giờ hoạt động ngoài trời, trẻ vừa dạo chơi, vừa chơi với các nguyên vật liệu sưu tầm được. Khi cho trẻ quan sát cây cối, tôi luôn chú ý hướng dẫn trẻ cắt tỉa lá vàng, nhặt lá rụng để làm những chiếc thuyền, làm đàn cá bơi, hay làm con trâu từ lá bàng, lá mít, làm cái kèn, chong chóng từ lá chuối, làm bông hoa, xếp hình ngôi nhà, xếp hình các phương tiện giao thông, các con vật từ cành cây, lá cây, sỏi đá, ...... Như vậy, chính trẻ đã sưu tầm được rất nhiều các nguyên vật liệu tự nhiên khi hoạt động ngoài trời và hứng thú chơi với các nguyên vật liệu kiếm được.
2.2 Biện pháp 2: Trải nghiệm với các nguyên vật liệu thiên nhiên ở mọi lúc, mọi nơi. Sau khi đã sưu tầm được các nguyên vật liệu cần thiết và phân loại chúng, tôi cho trẻ làm quen và khám phá với các nguyên vật liệu này bằng cách cho trẻ nhìn, gọi tên, sờ, cảm nhận,... để giúp trẻ tìm hiểu về đặc điểm, cấu tạo, hình dáng, chất liệu của chúng. Ví dụ: Trong giờ khám phá khoa học cho trẻ tìm hiểu các loại hột hạt: Tôi cho trẻ được cầm, quan sát các loại hột hạt và cho trẻ nói lên tên gọi, đặc điểm, cấu tạo của chúng: đó là hạt gì, hạt tròn hay hạt dài, hạt to, hạt nhỏ, hạt có màu xanh, màu vàng, màu đen... đồng thời, cho trẻ nói lên suy nghĩ của mình từ những loại hạt này có thể tạo ra các sản phẩm khác nhau. Sau đó tôi cho trẻ nhìn ngắm những sản phẩm mà tôi sưu tầm và tạo ra như: Bức tranh tạo hình thành lọ họa được gắn bằng rất nhiều hạt có màu sắc khác nhau, với bức tranh tạo hình thành con bướm, cánh của con bướm được gắn bằng hạt ngô, hạt đậu xanh, thân được gắn bằng hạt đậu đen, hay chiếc ô tô được gắn bằng hạt đậu đỏ, bánh xe gắn bằng hạt đậu đen,..... Khi cho trẻ quan sát, tôi và trẻ cùng trò chuyện về nội dung và bố cục của các bức tranh. Hay trong các buổi sinh hoạt chiều, buổi dạo chơi tham quan tôi cho trẻ chơi với nguyên vật liệu khác: sỏi, đá, cát, lá cây, vỏ ngao... Tôi cũng giúp trẻ được khám phá, trải nghiệm và nói lên ý tưởng của mình khi chơi với các nguyên vật liệu này và cho trẻ quan sát các sản phẩm do tôi sưu tầm và tạo ra: Bức tranh tạo hình từ vỏ sò: tôi đã tô màu cho các vỏ sò, sau đó gắn vào tranh để tạo thành những bông hoa và con bướm xinh đẹp, bức tranh tạo hình về biển được tạo ra từ những chiếc lá cây, bức tranh tạo hình thành gia đình sỏi, bức tranh các con vật nghộ nghĩnh được tạo ra từ sỏi, đá và rất nhiều các con vật được tạo ra từ các loại lá cây. Khi được khám phá, trải nghiệm với các nguyên vật liệu tự nhiên và các tác phẩm nghệ thuật do cô cung cấp sẽ kích thích ở trẻ ý tưởng sáng tạo và mong muốn làm ra được nhiều sản phẩm khác nhau từ các nguyên vật liệu thiên nhiên.
Khi trẻ đã hứng thú, say mê, thích hoạt động với các nguyên vật liệu tự nhiên để tạo ra sản phẩm VD: Khi cho trẻ hoạt động với lá cây, tôi cho trẻ nhặt và lựa chọn nhiều lá rụng sạch mang về. Tôi hướng dẫn cho trẻ rất nhiều cách tạo hình từ những chiếc lá cây giả, lá vàng, lá rụng như lá bàng, lá xà cừ, lá đa, tôi cho trẻ tạo mẫu như con trâu, con thỏ. Lá cau, lá chuối, bèo tôi cho trẻ làm đồng hồ, chong chóng hay đan châu chấu, làm con mèo, con lợn... Cách lựa chọn các nguyên vật liệu thiên nhiên cho trẻ hoạt động. Có thể nói việc sử dụng các truyền vật liệu thiên nhiên trong việc tổ chức các hoạt động không có gì mới đối với giáo viên chúng ta. Nhưng làm thế nào cho hiệu quả phát huy hết khả năng sáng tạo và tưởng tượng của trẻ mới là điều cần quan tâm. Từ những nguyên vật liệu đơn giản: các loại bột hạt, cành cây tôi đã giúp trẻ lựa chọn những nguyên vật liệu có hình hấp dẫn, gần gũi nhưng có tính tạo hình cao. VD: Các loại hạt, củ, quả có nhiều màu sắc, hình dạng khác nhau như hạt đỗ, củ khoai, củ sắn, quả dưa chuột quả mướp đắng... Các loại hạt: hạt đá, hạt thóc, hạt ngô, hạt kê, hạt vừng, hạt lạc. Các loại củ: Củ khoai, củ từ củ sắn, bắp ngô... Các loại quả: quả chôm chôm, quả dưa chuột, quả mướp đắng... Và đặc biệt trước khi cho trẻ hoạt động với các vật liệu thiên nhiên tôi đã rất chú ý giúp trẻ lựa chọn bề mặt tạo hình. Nếu là tạo hình bằng một hạt, tôi cho trẻ chọn giấy nến có bề mặt gai để khi xếp đính hạt sẽ chắc, không bị bong ra khỏi mặt tranh. Nếu tạo hình bằng lá cây hay các vật liệu thiên nhiên khác tôi cho trẻ kết hợp với các phương pháp tạo nền trên nền giấy bìa. Không chỉ có những nguyên vật liệu thiên nhiên đơn giản mà tôi còn sử dụng một số dụng cụ khác để làm sản phẩm của trẻ như: bút sáp, màu nước, tăm bông, bút vẽ làm từ rễ tre giấy gói hàng, các loại quả màu, lá cây, hoa khô, vỏ trứng, len vụn, ông hút, vỏ sò, vỏ ốc… Trong lớp tôi có 3 giáo viên, tôi đồng nghiệp, chúng tôi đều đã tốt nghiệp các trường Đại học, có kỹ năng tạo hình tương đối tốt và đều có nhiều năm kinh
nghiệm dạy lớp nhà trẻ. Chúng tôi thường xuyên trao đổi, bản bạc về cách thức lựa chọn các nguyên vật liệu thiên nhiên, đưa ra các ý tưởng theo từng chủ đề và các biện pháp thi trải nghiệm với các nguyên vật liệu này. Từ đó chúng tôi vạch ra những phần, để giúp cho tiết học thật sinh động và hấp dẫn. * Cho trẻ trải nghiệm với các nguyên vật liệu thiên nhiên. Trước khi làm đồ chơi, tôi cho trẻ quan sát các nguyên vật liệu, để từ đó trẻ biết lựa chọn vật liệu, điều chỉnh hành động cho phù hợp với tinh chất của vật liệu khi làm đồ chơi. Tôi thường xuyên chuẩn bị trước nguyên vật liệu cho trẻ, tôi cũng cho trẻ quan sát vật liệu trong những lần đi dạo chơi, đi thăm quan hoặc trong các chủ đề tích hợp. Tôi cho trẻ tiếp xúc trực tiếp để nhận biết và nói tên được màu sắc, hình dạng tính chất của vật liệu qua các ca hoạt động của trẻ. Với phương châm lấy trẻ làm trung tâm, trẻ học mà chơi, chơi mà học. Trẻ được tham gia trẻ được khám phá, trẻ được hoạt động tích cực và tạo ra được rất nhiều các sản phẩm từ nguyên vật liệu thiên nhiên. Từ đó, trẻ được củng cố sử dụng các sản phẩm đó vào việc trang trí và phục vụ cho hoạt động học tập nên trẻ rất hăng hái tích cực sáng tạo trong các giờ hoạt động tạo hình. Từ những vật liệu thiên nhiên đơn giản trẻ nói nên ý tưởng của mình và sau đó được sự gợi ý, hướng dân của cô, trẻ đã làm ra được một số đồ dùng đồ chơi sáng tạo giúp trẻ phát triển khả năng nhận thức và tư duy của mình. Qua đó, trẻ hiểu được ý nghĩa và tác dụng của các đồ dùng đồ chơi đó và luôn biết trân trọng và giữ gìn sản phẩm mình tạo ra. Và đặc biệt, trong các giờ hoạt động tạo hình, tôi luôn phải xác định để tải theo từng chủ điểm và lựa chọn các nguyên liệu phù hợp. Vì thế, khi trẻ hoạt động với các vật liệu thiên nhiên phải đảm bảo thực hiện theo mục tiêu giáo dục, mang tính thẩm mỹ, phải giúp trẻ phát triển trí tượng tượng, kích thích cho trẻ tính độc lập, sáng tạo và đảm bảo được sự an toàn cho trẻ. Ví dụ: Trẻ làm con thỏ từ những lá cây cúc bỏng, là dâm bụt, bỏ... tôi cho trẻ xếp tạo hình thân, đầu, đuôi…sau đó lấy cúc làm mắt… Ví dụ: Ở chủ điểm thực vật, chúng ta có thể dùng các loại hạt: hạt đậu tương, đỗ đen, hạt bí…tạo thành bức tranh những bông hoa thật đẹp.
Vậy là chính trong các gia hoạt động tạo hình, tôi đã giúp trẻ được trực tiếp các thao tác và hoạt động với các nguyên vật liệu thiên nhiên để tạo ra các sản phẩm hết sức phong phú và sáng tạo phục vụ cho hoạt động học tập, trang trí và vui chơi cho trẻ. Qua đó, tôi hiểu rằng một giờ hoạt động tạo hình đối với trẻ có ý nghĩa vô cùng quan trọng, trẻ không những được trải nghiệm trực tiếp với các nguyên vật liệu thiên nhiên mà trẻ con được sự lựa chọn, sự sáng tạo nên những sản phẩm rất độc đáo và mang những phong cách rất hồn nhiên của trẻ. 4. Kết quả sáng kiến Qua việc áp dụng một số biện pháp giúp trẻ 24 – 36 hoạt động sản tạo với các nguyên vật liệu thiên nhiên, tôi đã thu được nhiều kết quả tốt: * Đối với phụ huynh: Các bậc phụ huynh có những chuyển biến rõ rệt về phong cách, cùng kết hợp với giáo viên ủng hộ những nguyên vật liệu để trẻ có nguồn học liệu phong phú hơn trong các buổi học và quan tâm đến con em mình ngày càng nhiều hơn. * Đối với trẻ: - 100% trẻ hứng thú, tích cực, say mê trong các hoạt động tạo hình, biết lựa chọn nguyên vật liệu tạo hình và phối hợp các kỹ năng để tạo ra sản phẩm - Nhiều trẻ đã phát huy được năng khiếu tạo hình, biết phối hợp màu sắc, hình dạng đường nét tạo ra sản phẩm có nội dung và bố cục cân đối, màu sắc hài hòa. - Trẻ thích thú làm việc cùng cô để tạo ra những đồ chơi đẹp mắt từ những nguyên liệu tự nhiên, trẻ có nhiều sản phẩm sáng tạo trong mỗi chủ đề và yêu thích môn tạo hình hơn. * Đối với giáo viên: - Tôi có thêm nhiều kinh nghiệm trong việc sử dụng các nguyên vật liệu tự nhiên vào hoạt động tạo hình cho trẻ. - Có kỹ năng tổ chức các hoạt động tạo hình một cách tự tin, linh hoạt - Lớp học có thêm nhiều đồ chơi do cô và trẻ tự làm từ nguyên liệu thiên nhiên; được trang trí bằng rất nhiều các sản phẩm của trẻ. PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận: Từ những biện pháp nêu trên, tôi đã thực hiện với trẻ lớp tôi trong năm học này, đến nay tôi nhận thấy kết quả rất khả quan, các kỹ năng tạo hình của trẻ rất tốt. Điều đó chứng tỏ việc áp dụng đưa ác nguyên vật liệu thiên nhiên vào hoạt động tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng đã có một hiệu quả nhất định. Mặc dù kinh nghiệm của tôi còn nhiều khiêm tốn nhưng được sự giúp đỡ sát sao của Ban giám hiệu nhà trường cũng như từ hội đồng chuyên môn của nhà trường và các đồng nghiệp, tôi đã rút ra được rất nhiều kiến thức bổ ích từ thực tiễn giảng dạy. Từ đó có thêm nhiều bài học hay cho trẻ, để trẻ có thể có thêm nhiều kiến thức và kỹ năng trong cuộc sống. - Giáo viên phải luôn cố gắng rèn luyện để nâng cao trình độ chuyện môn và kỹ năng sư phạm. - Thường xuyên nghiên cứu tài liệu trên sách báo, trên mạng internet để cập nhật được các xu hướng mới về giáo dục. - Lựa chọn nội dung cho trẻ hoạt động với tạo hình cùng với các nguyên vật liệu thiên nhiên phù hợp với nhận thức, nhu cầu khám phá của trẻ, phù hợp với hoạt động, với chủ đề. - Tuyên truyền với các bậc phụ huynh về nội dung giáo dục đưa thiên nhiên vào môi trường lớp học, sử dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên để tạo hứng thú cho trẻ, góp phần bảo vệ môi trường… 2. Đề xuất, khuyến nghị: * Đối với phòng giáo dục : - Tổ chức các tiết dạy mẫu của các trường trong huyện để tạo điều kiện cho các giáo viên được giao lưu học hỏi trao đổi kinh nghiệm với nhau. * Đối với nhà trường: - Thường xuyên cho gíáo viên đi tham quan học tập các trường áp dụng phương pháp giáo dục tiên tiến để học hỏi kinh nghiệm về cách tổ chức và lồng ghép hình thức giáo dục đó trong chương trình giáo dục mầm non hiện hành. - Bổ sung tài liệu tham khảo, góp ý trong những buổi họp chuyên môn. - Tham mưu với các cấp để trang bị thêm tài liệu về chuyên đề. * Đối với giáo viên:
- Giáo viên cần tích cực nghiên cứu, học hỏi, trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. - Chủ động nghiên cứu các chương trình, phương pháp giáo dục mới, mạnh dạn áp dụng, lồng ghép vào chương trình giáo dục mầm non hiện hành. Tôi xin cam đoan đề tài do tôi viết không sao chép của ai. Nếu sai tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn. Tác giả Nguyễn Thị Nga