Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Thông qua hoạt động âm nhạc, giúp trẻ phát triển cảm xúc tại lớp 24-36 tháng tuổi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Thông qua hoạt động âm nhạc, giúp trẻ phát triển cảm xúc tại lớp 24-36 tháng tuổi" được hoàn thành với mục tiêu nhằm xây dựng kế hoạch tổ chức giáo dục hoạt động âm nhạc phù hợp với trẻ 24-36 tháng tuổi và khả năng phát triển cảm xúc của trẻ, sưu tầm và sáng tạo, thay đổi hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc, giúp trẻ phát huy tính tích cực, tự tin, mạnh dạn hơn. Bên cạnh đó giúp trẻ hứng thú hơn trong các hoạt động âm nhạc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Thông qua hoạt động âm nhạc, giúp trẻ phát triển cảm xúc tại lớp 24-36 tháng tuổi

1/38 MỤC LỤC NỘI DUNG TRANG I. ĐẶT VẤN ĐỀ 2 1. Lý do chọn đề tài 2 2. Mục tiêu nghiên cứu 5 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 6 1. Thực trạng của vấn đề cần giải quyết 6 a) Thuận lợi 6 b) Khó khăn 6 2. Nội dung nghiên cứu, giải pháp thay thế 7 2.1. Giải pháp 1: Trẻ biết tập trung trong giờ hoạt động âm 7 nhạc. a) Xây dựng môi trường lớp học phù hợp với hoạt động giáo 7 dục âm nhạc. b) Lựa chọn bài hát, bản nhạc phù hợp với trẻ và từng thời 16 điểm nhằm khơi gợi cảm xúc cho trẻ. 2.2. Giải pháp 2: Trẻ biết thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin 24 và hứng thú khi tham gia hoạt động âm nhạc và ở mọi lúc mọi nơi. a) Trẻ biết thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin và hứng thú 25 khi nghe nhạc, nghe hát. b) Thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin và hứng thú khi dạy 26 hát. c) Thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin và hứng thú khi vận 29 động theo nhạc. d) Thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin và hứng thú khi chơi 30 trò chơi âm nhạc. e. Thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin và hứng thú khi hoạt 30 động âm nhạc mọi lúc mọi nơi. f. Hoạt động buổi chiều và hoạt động theo ý thích của trẻ 34 g. Thông qua ngày hội ngày lễ . 34 3. Đánh giá đề tài 34 a. Đối với trẻ 34 b. Đối với giáo viên 35 c. Đối với phụ huynh 36 4. Tổ chức thu thập minh chứng 37 III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ 39 1. Kết luận 39
2/38 2. Khuyến nghị 39 * Tài liệu tham khảo 41 I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật phối hợp âm thanh theo những quy luật nhất định, gắn bó mật thiết với đời sống con người, nó có sức hấp dẫn kì lạ, có tác động mạnh mẽ, làm cho cuộc sống của con người tốt đẹp hơn, trong sáng hơn. Âm nhạc được bắt nguồn từ những âm thanh trong cuộc sống, phản ánh những tình cảm của con người, những tư tưởng, trí tuệ của con người và có tác động mạnh mẽ đến cảm xúc của bao người khác. Làm rung động những tình cảm lắng đọng trong tâm hồn, chắp cánh cho sức tưởng tượng bay bổng. Nghệ thuật âm nhạc rất phổ biến, nó giúp mọi người nhận thức và yêu cuộc sống hơn, đem lại cho con người những cảm xúc về thẩm mĩ. Âm nhạc có tính gắn bó chặt chẽ và logic, diễn ra trong khoảng thời gian nhất định để thể hiện những tư tưởng, tình cảm của con người. Vì vậy khi nhắc đến hai từ âm nhạc có lẽ mọi người không thể nào diễn tả được, âm nhạc mang một nét gì đó của văn thơ, của những cảm xúc sâu lắng, trầm bổng, đồng điệu hoặc dịu xoa. Nhà soạn nhạc Nguyễn Thanh Hải viết.“Âm nhạc có rất nhiều thể loại có rất nhiều cách để lột tả những tâm trạng của bất cứ con người nào. Không ai có thể khẳng định mình luôn thấu hiểu mọi lĩnh vực cũng như mọi phong cách của âm nhạc, vì ai trong số chúng ta cũng hiểu rằng. Âm nhạc quá rộng để cuộc sống của một đời người thấu hiểu hết trọn vẹn…” Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người, là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn trẻ. Qua đó, làm cho tâm hồn trẻ hưng phấn hơn, những phản ứng xúc cảm,
3/38 những biểu hiện sinh động của trẻ khi nghe thấy âm thanh đã khẳng định rằng, có thể cho trẻ làm quen với nghe nhạc, nghe hát từ những tháng tuổi đầu tiên, đó là con đường hoàn thiện tích cực trong việc giáo dục trẻ về nhiều mặt: “Đức- Trí-Thể-Mỹ...”. Nhà sư phạm V.Xu-khôm-lin-xki đã đánh giá cao hiệu quả giáo dục toàn diện của âm nhạc: “Chất lượng công việc giáo dục trong một nhà trường được xác định phần lớn bởi mức độ hoạt động âm nhạc trong hoạt động của nhà trường đó”. Bởi lẽ những ấn tượng về cái đẹp của các bài hát mà trẻ tiếp nhận được không chỉ khơi dậy ở trẻ những xúc cảm chân thực đầu tiên về âm nhạc, mà còn được giữ mãi trong tâm hồn trẻ, theo suốt cuộc đời trẻ. Âm nhạc có thể giúp mỗi người chúng ta nói chung và trẻ em nói riêng cảm thấy thư thái, nhẹ nhàng thì nó cũng sẽ có tác dụng tương tự đối với trẻ nhỏ. Nhiều nhà nghiên cứu cho thấy âm nhạc kích thích sự phát triển toàn diện về trí tuệ và tâm hồn của trẻ, thậm chí còn giúp trẻ sinh non phát triển tốt về thể chất. Âm nhạc đối với trẻ thơ dường như là một thế giới kì diệu đầy cảm xúc. Bên cạnh đó nhà soạn nhạc người Đức Robert Schumann đã từng phát ngôn rằng: “Nhiệm vụ cao quý nhất của âm nhạc là chiếu sáng vào những cõi sâu thẳm trong trái tim mỗi người”. Chính những cái bắt đầu ấy dường như đã đưa mỗi tâm hồn trẻ thơ hòa vào âm nhạc, vào một thế giới kì diệu đầy cảm xúc. Đối với trẻ, âm nhạc là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc, âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi, khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Âm nhạc còn kích thích sự phát triển toàn diện về trí tuệ, tâm hồn của trẻ, góp phần giáo dục tình cảm thẩm mỹ, cách giao tiếp, ứng xử, thậm chí còn giúp trẻ phát triển về thể chất khi trẻ sinh non, còn được coi như một phương tiện giáo dục phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Trong âm nhạc lời ca và giai điệu của bài hát, bản nhạc sẽ giúp đứa trẻ có những rung cảm mạnh mẽ. Từ đó, trẻ biết cảm nhận tác phẩm và trải nghiệm những cảm xúc, ý nghĩ của mình để dần biết khám phá sự đa dạng của cuộc sống. Vì vậy, có thể nói đối với trẻ thơ, âm nhạc là nguồn sữa nuôi dưỡng thế
4/38 giới tinh thần và có vai trò vô cùng quan trọng trong giai đoạn ở trường mầm non. Trong trường mầm non ca hát là một hoạt động được thực hiện thường xuyên liên tục và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, là cầu nối giữa hoạt động này với hoạt động khác, là nguồn tạo hứng thú mạnh mẽ nhất để trẻ tham gia vào các hoạt động. Ở lứa tuổi này, trẻ thích được nghe nhạc, nghe hát và tham gia vào hoạt động âm nhạc. Trẻ vui vẻ, thích thú chú ý lắng nghe nhạc, có thể phân biệt độ cao, thấp, to, nhỏ của âm thanh. Trẻ cảm thụ vài nét nhạc và hát theo người lớn, biết thể hiện cảm xúc âm nhạc như vẫy tay, lắc lư, nhún nhảy... Qua quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động với âm nhạc như nghe nhạc, nghe hát, trẻ cảm thụ giai điệu bản nhạc, bài hát, hưởng ứng, lắc lư, vỗ tay, nhún, nhảy múa theo, các trò chơi âm nhạc, nhạc cụ, vận động theo nhạc… sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố nhân cách về phát triển thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực. Tuy nhiên, khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ không thể tự phát triển, mà cần phải trải qua một quá trình thường xuyên, liên tục hoạt động, đó là: “Học bằng chơi – Chơi mà học” Vậy phát triển cảm xúc cho trẻ thông qua hoạt động âm nhạc có ý nghĩa hết sức quan trọng, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của trẻ. Lời ca và giai điệu của bài hát, bản nhạc sẽ giúp đứa trẻ có những rung cảm mạnh mẽ. Từ đó trẻ biết cảm nhận tác phẩm và trải nghiệm những cảm xúc, ý nghĩ của mình để dần biết khám phá sự đa dạng của cuộc sống, là nền tảng giúp trẻ phát triển toàn diện hơn sau này, và là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn giáo dục âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Giai đoạn trẻ ở trường mầm non chúng ta có thể phát triển cảm xúc cho trẻ thông qua nhiều hoạt động
5/38 khác nhau. Trong đó, việc phát triển cảm xúc, thẩm mỹ cho trẻ qua hoạt động âm nhạc làm phong phú thêm đời sống tinh thần, có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với trẻ. Bản thân tôi là một giáo viên mầm non, luôn tâm huyết với nghề đã chọn cho cuộc đời mình, nghề nuôi dạy trẻ. Nhiều năm được ban giám hiệu phân công chăm sóc giáo dục các cháu ở tuổi nhà trẻ. Tôi nhận thấy ở độ tuổi này trẻ tuy còn non nớt nhưng tâm sinh lý phát triển rất nhanh và mạnh nếu có những tác động tốt, tích cực và phù hợp. Tuy nhiên ở nhóm 24-36 tháng tuổi do tôi phụ trách, mức độ thể hiện cảm xúc ở trẻ chưa đồng đều, một số trẻ khả năng tập trung chưa cao. Có trẻ mạnh dạn, say mê, thích thú với hoạt động âm nhạc, nhưng đa số trẻ chưa thích nghe hát, nghe nhạc, còn thờ ơ, nhút nhát, không hứng thú. Ngoài ra cơ quan phát âm của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra yếu, chưa rõ, hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa thật chủ động, chưa thể hiện được cảm xúc của các tác phẩm. Một trong những nguyên nhân là do việc tổ chức hoạt động âm nhạc của tôi vẫn còn sơ sài, chưa chú trọng đến vấn đề phát triển cảm xúc âm nhạc cho trẻ, phần lớn tổ chức với hình thức còn rập khuôn, máy móc chưa linh hoạt, sáng tạo. Đôi khi tôi hát cho trẻ nghe có lúc còn chênh giọng, sai cao độ, trường độ của bài hát, lựa chọn thời điểm lồng ghép, tích hợp trong ngày chưa hiệu quả, chưa thực sự tạo hứng thú cho trẻ nên kết quả mang lại cho trẻ còn chưa cao. Chính vì những lí do trên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Thông qua hoạt động âm nhạc, giúp trẻ phát triển cảm xúc tại lớp 24-36 tháng tuổi” nhằm góp phần nâng cao chất lượng trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non. 2. Mục tiêu nghiên cứu Xây dựng kế hoạch tổ chức giáo dục hoạt động âm nhạc phù hợp với trẻ 24-36 tháng tuổi và khả năng phát triển cảm xúc của trẻ, sưu tầm và sáng tạo, thay đổi hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc, giúp trẻ phát huy tính tích cực, tự tin, mạnh dạn hơn. Bên cạnh đó giúp trẻ hứng thú hơn trong các hoạt động âm nhạc
6/38 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Thực trạng của vấn đề cần giải quyết a) Thuận lợi Bản thân tôi đã qua nhiều năm chủ nhiệm lớp 24-36 tháng tuổi, tôi nắm rõ được tâm sinh lý của trẻ ở độ tuổi này. Được sự quan tâm, giúp đỡ ủng hộ nhiệt tình của Ban giám hiệu nhà trường, của tổ chuyên môn, luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt động âm nhạc cho trẻ. Nhà trường đã được trang bị đầy đủ các đồ dùng, thiết bị dạy học phục vụ cho hoạt động âm nhạc như: đầu đĩa, ti vi, máy chiếu đa năng, trống lắc, trống cơm, xắc xô, thanh gõ, xúc xắc…Các trang phục biểu diễn như quạt, mũ, quần áo, băng đĩa các bài hát theo chủ đề... Có sân khấu ngoài trời tổ chức lễ hội. Đa số các nhóm, lớp đã có ti vi, đầu đĩa, máy tính nối mạng internet. Phụ huynh nhiệt tình, quan tâm đến các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Là giáo viên, tôi luôn tích cực chịu khó, không ngừng học hỏi, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ. Tích cực tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn, các chuyên đề đổi mới của ngành học mầm non, trong đó có chuyên đề âm nhạc. Thường xuyên soạn giáo án, tham khảo tài liệu về giáo dục mầm non và tham quan học tập các trường bạn. b) Khó khăn Khả năng cảm thụ giai điệu bài hát của trẻ còn thờ ơ, chưa hứng thú, vốn từ của trẻ còn nghèo nàn, trẻ phát âm chưa rõ lời, nói chưa trọn câu, đa số trẻ chưa chú ý thể hiện cảm xúc khi nghe nhạc, nghe hát, nên ảnh hưởng đến việc tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc. Giáo viên còn bị ảnh hưởng của phương pháp cũ, chưa linh hoạt trong việc khơi gợi cảm xúc cho trẻ, còn dạy trẻ đồng loạt, chưa coi trọng việc tổ chức các nhóm và cá nhân trẻ. Việc chọn bài hát để dạy trẻ còn rập khuôn, còn lặp lại những bài hát đã dạy từ những năm học trước. Vì vậy mà tiết học còn nặng nề, chưa sáng tạo.
7/38 Một số trẻ lần đầu tiên đến lớp, còn lạ trường lạ lớp nên không chơi với bạn, không chịu gần cô, còn rụt rè, nhút nhát, không thích hát, thích múa, khả năng tập trung chú ý chưa cao. Chính từ những thuận lợi và khó khăn đó đòi hỏi tôi phải tìm ra các biện pháp sáng tạo, những thủ thuật mới để giúp trẻ cảm thụ giai điệu bài hát và thể hiện cảm xúc thông qua hoạt động âm nhạc. Dựa trên cơ sở thực tế bản thân tôi đã khảo sát cháu lớp mình như sau: Bảng khảo sát đầu năm (29 trẻ) TT Nội dung mức độ phát triển âm nhạc của trẻ Số Tỷ lệ trẻ Trẻ biết thể hiện cảm xúc, tập trung trong giờ hoạt 1 8/29 28% động âm nhạc. Trẻ biết thể hiện cảm xúc, mạnh dạn, tự tin và hứng 2 6/29 20% thú khi tham gia hoạt động âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi. Trẻ còn nhút nhát chưa dám thể hiện cảm xúc của bản 3 15/29 52% thân trong giờ hoạt động âm nhạc. Muốn trẻ 24-36 tháng tuổi thể hiện cảm xúc qua hoạt động âm nhạc thì trước hết giáo viên phải nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lý và mức độ nhận thức về khả năng hoạt động âm nhạc của từng trẻ. Độ tuổi này tuy học chung một lớp nhưng sự phát triển về nhận thức, khả năng hoạt động âm nhạc của trẻ không giống nhau. Một số trẻ thích nghe hát và biết hát những bài hát ngắn, hoặc hát theo cô, một số trẻ thích nghe nhạc, nghe hát và có cảm xúc khi nghe hát, một số trẻ đã biết vận động đơn giản theo nhạc... Việc căn cứ vào tình hình thực tế để khảo sát mức độ phát triển âm nhạc của trẻ trong lớp đã giúp tôi có hướng giáo dục âm nhạc cho trẻ thêm hiệu quả hơn. 2. Nội dung nghiên cứu, giải pháp thay thế 2.1. Giải pháp 1: Trẻ biết tập trung trong giờ hoạt động âm nhạc a) Xây dựng môi trường lớp học phù hợp với hoạt động giáo dục âm nhạc.
8/38 Từ đầu năm học, nhà trường đã quan tâm đến việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm nói chung và hoạt động âm nhạc nói riêng. Vì vậy bản thân tôi cần phải suy nghĩ và tìm tòi nhiều hơn về việc trang trí lớp học, không những tạo ra những góc hoạt động đẹp mà qua đó trẻ sẽ học được gì, tạo cho trẻ những cảm xúc gì mới là quan trọng. Tôi đã xây dựng môi trường lớp học sạch sẽ, an toàn, bố trí khu vực chơi và học phù hợp, thuận tiện cho trẻ hoạt động. Điều này có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển về thể chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, vui vẻ và thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển cảm xúc, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn. Đặc biệt ở trong lớp, để tạo một thế giới phong phú, đa dạng đầy màu sắc mang tính nghệ thuật cao nhằm thu hút, kích thích trẻ thể hiện cảm xúc, tôi đã phối hợp với giáo viên trong lớp làm một sân khấu đa năng di động có thể dùng cho tất cả các bộ môn, đặc biệt là bộ môn âm nhạc trẻ được thỏa sức biểu diễn như sân khấu ngoài trời. Tôi còn giành một khoảng tường lớn ở góc âm nhạc để trang trí những hình ảnh có liên quan đến chủ đề. Bố trí các góc âm nhạc đẹp và các dụng cụ âm nhạc hấp dẫn, vừa tầm để cho trẻ sử dụng dễ dàng.
9/38 Sân khấu đa năng di động dùng làm sân khấu âm nhạc cho bé biểu diễn Ví dụ: Với chủ đề “Tổ ấm gia đình”: Tôi huy động từ phụ huynh một số hình ảnh của gia đình trẻ: Cảnh sinh hoạt chung của gia đình, cảnh mẹ nấu cơm, bé đang giúp mẹ nhặt rau, ông bà đang chơi với bé, cả nhà đang ăn cơm, xem ti vi, anh chị đang chơi với em bé, bé đang múa, đánh đàn, cầm micro hát... Hàng ngày, cho trẻ nghe những bản nhạc, bài hát về gia đình, kết hợp trẻ được xem tranh của chính gia đình mình sẽ tạo cho trẻ được cảm xúc yêu thương, nhớ nhung và quý mến đối với gia đình. Từ đó những cảm xúc của trẻ tích cực được phát triển. Chủ đề “Các loại hoa bé thích”: Tôi trang trí sân khấu đa năng thành một vườn hoa đẹp cho trẻ được cảm nhận như được đứng giữa rừng hoa biểu diễn. Tôi cho trẻ nghe giai điệu dân ca Nam Bộ “Lý cây bông”, bài hát “Màu hoa” kết hợp treo thả vài con ong, bươm bướm quanh hoa... sẽ tạo cho trẻ cảm xúc thích thú, vui mừng và bắt ngờ. Bé tự tin hát trên sân khấu giữa một rừng hoa
10/38 Chủ đề “Những con vật nuôi”, tôi trang trí các hình ảnh về các con vật nuôi đáng yêu như: (Gà trống, gà mái ấp trứng, gà con, gia đình mèo con, chó, vịt, heo…) ở trong lớp, hàng ngày cho trẻ nhận biết, gọi tên các con vật, giáo dục trẻ biết được ích lợi, yêu quí các con vật thông qua các bài hát “Con gà trống”, “Gà trống mèo con và cún con”, “ Đàn gà trong sân” , “Rửa mặt như mèo” “Con con”, “Đàn vịt con”... Bên cạnh đó tôi còn làm các con vật ngộ nghĩnh bằng rối, vải, xốp, cho trẻ xem các con vật và hỏi trẻ: Con gì đây? Con vật này có trong bài hát nào? Tôi gợi ý cho trẻ nói và bắt nhịp hát cùng trẻ. Đối với các hoạt động giáo dục âm nhạc tôi đều sử dụng các đồ dùng trực quan, sáng tạo và sự dụng các dụng cụ âm nhạc bằng nhiều nguyên vật liệu khác nhau. Đây là những phương tiện hữu hiệu giúp trẻ nhận thức và thể hiện được cảm xúc của mình. Khi nghe nhạc, nghe hát, hoặc học hát, trẻ gõ đệm theo phách bằng thanh gõ, gáo dừa, trống lắc, xắc xô... sẽ giúp phát triển tai nghe của trẻ, tăng cường cảm giác nhịp điệu, thể hiện sinh động và hấp dẫn hơn, giúp trẻ có trạng thái tinh thần vui vẻ, sảng khoái vui tươi, qua đó phát triển cảm xúc cho trẻ.
11/38 Bên cạnh đó các đồ dùng đồ chơi, các loại nhạc cụ âm nhạc được làm bằng các nguyên vật liệu mở như: Trẻ làm thanh gõ, lon bia, nước yến, chai sữa, hộp sữa chua, váng sữa làm trống lắc, xúc xắc, vỏ hộp bánh làm đàn, lon sữa làm trống... Khi sử dụng trẻ được khám phá các âm thanh khác nhau. Bên cạnh đó, tôi sử dụng thêm các vòng hoa đủ màu cho trẻ, vải von làm hoa đeo tay, dây ruy băng làm vòng, nơ, xốp, bìa cứng làm mũ, trang phục múa có màu sắc sinh động, hấp dẫn để kích thích trẻ hoạt động. Qua đó trẻ ngày càng tích cực và hứng thú hơn với giờ hoạt động âm nhạc, đặc biệt trẻ sẽ từ từ thể hiện được cảm xúc của mình.
12/38
13/38
14/38 Dụng cụ âm nhạc tự làm cho bé biểu diễn
15/38 Với độ tuổi 24-36 tháng tôi nhận thấy nhận thức của trẻ đang phát triển nhưng còn hạn chế, khả năng chú ý của trẻ còn yếu, không đều, không ổn định, nhiều trẻ chưa biết hát, khả năng thể hiện cảm xúc còn hạn chế. Vì vậy việc cho trẻ xem và nghe trước các băng đĩa hình của bài hát, sẽ giúp trẻ hình dung được hoạt động âm nhạc sắp học. Để giới thiệu vào bài hát, tôi kết hợp lời nói và đồ dùng trực quan để giới thiệu cho trẻ nắm được nội dung bài sắp học, có thể đọc vài câu đồng dao hoặc lời bài hát kết hợp với các phương tiện đồ chơi như: Các con vật, đồ vật, búp bê, con rối, tranh ảnh, dùng một số tranh vẽ, ảnh chụp phóng to, đoạn video, các slide trên máy tính…gắn với nội dung bài hát. Ví dụ: Chủ đề: “Cô giáo và trường Mầm Non”: Dạy hát bài: “Mầm non mừng hội” (Sáng tác: Hoàng Văn Yến). Tôi làm bối cảnh tạo sân khấu biểu diễn trong lớp học hoặc ở sân trường, hình ảnh chụp, vẽ về ngày hội đến trường trong không khí thật náo nức, nhộn nhịp và vui vẻ, giúp trẻ có một cảm xúc vui tươi, như cùng nhau chào đón một lễ hội đến trường đang diễn ra trước mắt trẻ Chủ đề: “Tổ ấm gia đình”: Dạy hát bài “Cháu yêu bà” (Sáng tác: Xuân Giao). Tôi dùng tranh vẽ hoặc hình ảnh gia đình có ông, bà, bố, mẹ và em bé với các màu sắc khác nhau. Thông qua bức tranh tôi giới thiệu nội dung bài hát, hỏi trẻ các bài đã học về chủ đề. Chủ đề: “Phương tiện giao thông”: Nghe nhạc nghe hát bài “Em đi qua ngã tư đường phố” (Sáng tác: Hoàng Văn Yến). Tôi sử dụng đồ dùng trực quan như biển báo giao thông màu xanh, vàng, đỏ (làm bằng phom, bìa, nhựa); kết hợp tranh ảnh minh họa về ngã tư đường phố, phương tiện giao thông (ô tô, tàu hỏa, xe máy, xe đạp, máy bay, tàu thủy), cho trẻ khi nghe hát, vận động hoặc từng nhóm tham gia trò chơi. Các hình thức tổ chức không gò bó, áp đặt trẻ, luôn tạo cho trẻ thỏa mãn nhu cầu trong các hoạt động, có cảm giác như được chơi với cô, được gần gũi, trò chuyện với cô. Về đội hình, không cứng nhắc, có thể cho trẻ thay đổi nhiều
16/38 đội hình khác nhau như: Hình tròn, chữ u, về nhóm, tự do... để giúp trẻ được thoải mái hoạt động. Trong giờ chơi-tập tôi luôn quan tâm đến cá nhân trẻ, nhóm, đặc biệt tuyên tuyên dương trẻ kịp thời nhằm khuyến khích trẻ tích cực hơn, những trẻ nào chưa chú ý, ít tham gia cùng bạn, tôi nhẹ nhàng động viên, có thể thay đổi nhiều thể loại hình ảnh, hoặc đồ dùng đồ chơi âm nhạc phong phú hơn để giúp trẻ hòa nhập với bạn, hứng thú với hoạt động âm nhạc hơn Ví dụ: Cháu Minh Đức, Mạnh Hùng, Bảo An..., ít tham gia vào hoạt động âm nhạc cùng bạn, tôi động viên, khuyến khích cháu bằng cách cho cháu đến bên đàn organ và chạm từng ngón tay vào phím đàn, tôi vừa hỏi: “Con đang làm gì? Khi con chạm vào phím đàn thì có tiếng gì phát ra?” Tôi tiếp tục cho cháu chạm vào các phím tiếp theo, dần dần tôi thấy các cháu rất thích thú, hào hứng khi được tham gia vào hoạt động âm nhạc. Lớp học như một ngôi nhà chung, tôi luôn tạo cho trẻ bầu không khí ấm áp, tin tưởng, gần gũi, chở che và đong đầy sự yêu thương như người mẹ thứ hai của trẻ. Để trẻ ham muốn đến lớp, với cảm xúc vui vẻ, thoải mái khi trẻ đến với cô, trong vòng tay của cô cùng với các bản nhạc, bài hát, làn điệu dân ca hoặc chính tôi hát cho trẻ nghe, trẻ lớp tôi rất thích thú và từ đó biết thể hiện được cảm xúc của mình. Mỗi ngày đến trường của trẻ thực sự là một ngày vui vì trẻ được hát, được chơi, được học hành và khám phá cuộc sống thông qua các hoạt động phong phú, đa dạng. Thông qua các hoạt động hằng ngày giúp trẻ ôn lại những bài hát đã học, làm quen bài hát mới và tự tin khi thể hiện cảm xúc với âm nhạc. Góp phần vào sự phát triển cảm xúc của trẻ không kém phần quan trọng thông qua hoạt động âm nhạc đó là biện pháp phối hợp với phụ huynh, bởi phụ huynh là người cùng nhà trường góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Ngay từ cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi đã chủ động tuyên truyền với phụ huynh về tầm quan trọng của chương trình giáo dục mầm non nói chung và ý nghĩa to lớn của việc phát triển cảm xúc cho trẻ thông qua hoạt động âm nhạc nói riêng. Để giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về mục đích yêu cầu về tầm quan
17/38 trọng của âm nhạc đối với sự phát triển của trẻ về mọi mặt, tình cảm, thẩm mỹ, đạo đức, hành vi, lối sống... thể hiện qua góc: “Bố mẹ cần biết”. Tôi bố trí góc tuyên truyền tại lớp có nội dung rõ ràng, xây dựng kế hoạch dạy theo tháng, theo tuần để phụ huynh biết và rèn luyện thêm cho trẻ trong thời gian ở nhà. Nếu để bày ra trước mắt các vị phụ huynh thì âm nhạc không giống như các môn học khác. Nó không phải là kết quả sản phẩm tạo ra một bức tranh như lớp mỹ thuật hội họa, nó không là một động tác múa như lớp ba lê, nó không ra một món ăn như lớp dạy nấu ăn..v.v...nhưng nó là một giá trị tinh thần vô cùng lớn cho cuộc sống của đứa trẻ, nó tạo ra nụ cười và ánh mắt hạnh phúc, nó kết hợp với cây cọ cho ra bức tranh đầy ánh sáng, kết hợp với động tác múa cho ra một tác phẩm tạo hình nghệ thuật, và nó cũng sẽ cho tình yêu vào cả những món ăn... Nói đúng hơn, cảm thụ về âm nhạc sẽ chắp cánh cho những đứa trẻ, hay đúng hơn là cho con người thăng hoa trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Trong các giờ đón, trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về khả năng của từng trẻ trong lớp kết hợp cùng dặn dò phụ huynh về nhà cho trẻ nghe và khuyến khích trẻ hưởng ứng theo các bài hát có giai điệu khác nhau, để khi đến lớp việc thể hiện cảm xúc của trẻ tốt hơn. Tôi còn vận động phụ huynh đóng góp các nguyên liệu mở như: Băng, đĩa CD cũ, lon sữa, vỏ hộp sữa, chai nhựa, vải vụn, lõi giấy, vỏ hộp bánh... để làm một số đồ dùng, đồ chơi cho trẻ hoạt động. b) Lựa chọn bài hát, bản nhạc phù hợp với trẻ và từng thời điểm nhằm khơi gợi cảm xúc cho trẻ. Ngay từ đầu năm học, tôi lập kế hoạch, nghiên cứu đặc điểm tâm, sinh lý của trẻ lớp tôi phụ trách, lựa chọn các bài hát để xây dựng thư viện hoạt động âm nhạc phù hợp với lứa tuổi tôi đang phụ trách để nhằm khơi gợi cảm xúc cho trẻ. Tôi đã xây dựng một thư viện âm nhạc bao gồm tất cả các bài hát phù hợp với độ tuổi 24-36 tháng tuổi của trẻ theo từng tháng, chủ đề bé học trong năm học 2020-2021. Các bài hát, bản nhạc gần gũi và quen thuộc với trẻ:
18/38 THÁNG TÊN BÀI HÁT GHI CHỦ ĐỀ: TRƯỜNG MẦM NON – BÉ VÀ CÁC BẠN CHÚ - Bắc kim thang - Cái mũi - Trường chúng cháu - Đôi dép là trường mầm non - Tay thơm, tay ngoan - Cô giáo - Bàn tay bé - Cháu đi mẫu giáo - Đôi bàn tay - Em bé ngoan - Nào cùng xoay - Đi nhà trẻ - Đôi dép - Bé yêu trường 8/3 - Cái mũi Tháng 9 - Lời chào buổi sáng - Chiếc khăn tay - Ngày đầu tiên đi học - Em búp bê - Lời chào buổi sáng - Giấu tay - Nụ cười xinh - Nào cùng xoay - Năm ngón tay ngoan - Tay đẹp - Út cưng - Ru em - Càng lớn càng ngoan - Con cò cánh trắng, - Chân nào khỏe hơn - Lý chiều chiều. - Bé góp vui - Bàn tay xinh - Đôi dép xinh - Cái mũi - Bé lễ phép CHỦ ĐỀ: TỔ ẤM GIA ĐÌNH-TẾT TRUNG THU - Tết trung thu - Sau mưa - Rước đèn dưới trăng - Nhà của tôi - Bé và trăng - Bé em tập nói - Thằng cuội - Trống cơm - Rước đèn tháng 8 - Ru em - Bàn tay mẹ - Cả nhà thương nhau - Ba ngọn nến lung linh - Mẹ yêu không nào - Bông hoa mừng cô - Cháu yêu bà Tháng - Em yêu ai - Nhà của tôi 10 - Cho con - Biết vâng lời mẹ - Một gia đình nhỏ - Cô giáo em - Tổ ấm gia đình - Mẹ đi vắng - Bà còng đi chợ - Lời chào buổi sáng - Bàn tay mẹ - Múa cho mẹ xem - Bố là tất cả - Ai thương con nhiều hơn - Bé quét nhà - Mẹ ơi tại sao? - Ru con - Xe chỉ luồn kim - Lời ru mùa đông - Biết vâng lời - Nhà của tôi - Tôi là cái ấm trà - Gống gống gềnh gềnh - Tổ ấm gia đình
19/38 - Chỉ có một trên đời - Bà và cháu - Mừng sinh nhật mẹ CHỦ ĐỀ: CÁC LOẠI PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG CÔ GIÁO NHƯ MẸ HIỀN - Đàn kiến dễ thương - Bạn ơi có biết - Em đi qua ngã tư đường phố - Em tập lái ô tô - Đoàn tàu nhỏ xíu - Ngã tư đường phố - Em đi chơi thuyền - Đường em đi - Tàu vào ga - Lái ô tô Tháng - Đi tàu - Đi xe đạp 11 - Đèn xanh,đèn đỏ - Đi một hai - Tập lái ô tô - Đường và chân - Đường và chân - Cô nuôi dạy trẻ - Cô giáo em - Ơn cô - Kinh cong - Đóa hoa tặng cô - Bông hồng tặng cô - Em yêu cô - Chiếc xe lu - Đèn xanh đèn đỏ - Cái vô lăng CHỦ ĐỀ: CÂY VÀ QUẢ BÉ THÍCH – CHÁU YÊU CHÚ BỘ ĐỘI - Lý cây khế - Gieo hạt - Trồng cây - Vườn cây nhà bé - Quả - Lý đất giồng - Vườn cây của ba - Lý cây xanh Tháng - Quả thị - Em yêu cây xanh 12 - Vườn cây nhà bé - Đi một hai - Lá xanh - Em thích làm chú bộ đội - Chú bộ đội và cơn mưa - Anh phi công ơi - Chú bộ đội đảo xa - Ông già Noel - Anh phi công ơi - Ươc làm anh bộ đội - Màu áo chú bộ đội - Cây trúc xinh - Cháu thương chú bộ đội - Lý cây đa CHỦ ĐỀ: RAU CỦ TRONG VƯỜN - Vườn rau của ba - Củ cà rốt Tháng - Em ra vườn rau - Trồng rau - Qủa cà chua - Gieo hạt 01 - Vườn rau xanh - Tay em gieo đậu xanh - Ra thăm vườn rau - Bài ca bắp cải xanh - Giúp mẹ - Củ cải - Bầu và bí - Lý bầu bí Tháng CHỦ ĐỀ: CÁC LOẠI HOA – MÙA XUÂN 02 - Bé chúc Tết - Mùa xuân ơi
20/38 - Bé thêm một tuổi - Bé thêm một tuổi - Em là bông hồng nhỏ - Tết ơi là Tết - Khúc hát mừng xuân - Mùa xuân đến - Mùa xuân và cô mẫu giáo - Bé chúc Tết - Bánh chưng xanh - Xuân ơi xuân - Mùa xuân ơi - Xúc xắc xúc xẻ - Bé chúc Tết - Tết tết là tết - Bé chúc xuân - Chúc xuân - Sắp đến Tết rồi - Bé đón tết sang - Mùa xuân đến rồi - Hoa kết trái - Hoa trường em - Hoa trường em - Bông hoa mừng cô - Ra vườn hoa em chơi - Ra vườn hoa em chơi - Lý cây bông - Lý cây bông - Màu hoa - Màu hoa - Cây bông hồng - Hoa bé ngoan - Hoa mào gà - Chúc mừng năm mới - Vườn hoa CHỦ ĐỀ: NHỮNG CON VẬT NUÔI ĐÁNG YÊU – EM YÊU BÀ VÀ MẸ - Đàn gà trong sân - Kìa con bướm vàng - Con heo đất - Chị ong nâu và em bé - Con gà - Con heo đất - Em vẽ - Con công - Con chim hót trên cành cây - Ta đi vào rừng xanh - Con cò cánh trắng - Chú ếch con - Cò lả - Chim bay - Chim bay - Chim gì - Chim gì - Gà gáy - Gà gáy - Là mèo con Tháng - Là mèo con - Con gà trống 03 - Rửa mặt như mèo - Con gà trống - Gà trống, mèo con và cún con - Meo meo meo - Cá vàng bơi - Đàn lợn con - Đàn gà con - Cún con - Một con vịt - Con trâu - Ai cũng yêu chú mèo - Gà mái tơ - Chú mèo con - Đàn gà trong sân - Con heo đất - Gà gáy le te - Đàn vịt con - Chúc bà, chúc mẹ - Qùa 8/3 - Cô và mẹ - Mùng 8/3 - Làm hoa tặng cô - Bông hoa mừng cô