intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp để nâng cao hiệu quả chủ nhiệm lớp 10 ở trường THPT Thừa Lưu

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:27

25
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm THCS "Một số biện pháp để nâng cao hiệu quả chủ nhiệm lớp 10 ở trường THPT Thừa Lưu" được nghiên cứu với mục đích tìm hiểu thực trạng, vai trò, nhiệm vụ của GVCN lớp đối với công tác giáo dục học sinh để đề ra những giải pháp hợp lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh và góp phần hoàn thiện nhân cách học sinh lớp 10 ở trường THPT.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số biện pháp để nâng cao hiệu quả chủ nhiệm lớp 10 ở trường THPT Thừa Lưu

  1. Sáng kiến kinh nghiệm MỤC LỤC 1. Đặt vấn đề…………………………………………………………...….Trang  2 1.1 Lý do chọn đề  tài ……………………………………………..………Trang  2 1.2. Mục   đích,  nhiệm  vụ,  đối  tượng, phạm  vi và  phương  pháp, thời gian  nghiên   cứ u   về   sáng   kiến   kinh  nghiệm………………………………………….....Trang 4 2. Giải quyết vấn đề………………………………………..……………...Trang  6 2.1.Thực   trạng………………………………………………………...…..Trang  6 2.2.Các   giải   pháp……………………………………………………..…...Trang  8 2.3. Hiệu quả  của một số  biện pháp trong quá trình làm công tác chủ  nhiệm  lớp   10   ở   Trường   THPT   Thừa   Lưu   ………………………………….….…… Trang 18 3.   Kết   luận……………………………………………………...……......Trang  19 3.1.Tóm   lược   giải   pháp…………………………………………...……..Trang  20 3.2. Phạm vi áp dụng………………………………........................……Trang 20 GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 1 ­
  2. Sáng kiến kinh nghiệm 3.3.   Kiến   nghị………………………..………………………………..…Trang  21 * Tài liệu tham khảo…………………………………………………….Trang 22 MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHỦ  NHIỆM LỚP 10 Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ  THÔNG THỪA LƯU 1. Đặt vấn đề:          1.1 Lý do chọn đề tài :           1.1.1.Cơ sở lý luận: Trước tình hình đổi mới của đất nước, vấn đề  phát huy tính tích cực  trong học tập cũng như  hoạt động của học sinh là một trong những phương   hướng cải cách giáo dục nhằm tạo ra những con người lao động sáng tạo, làm  chủ  bản thân, làm chủ  đất nước ­ có cả  đức lẫn tài. Bởi “ Có đức mà không  có tài­ làm việc gì cũng khó.Có tài mà không có đức là người vô dụng”. Thật vậy, song song với việc dạy chữ cho các em , chúng ta cần hết sức   quan tâm đến việc dạy người. Vì đây là sự  nghiệp giáo dục của toàn Đảng,  toàn dân mà trong đó ngành sư  phạm giữ  vai trò then chốt.Trong hệ  thống tổ  chức của các trường phổ  thông, đơn vị  cơ  bản được thành lập để  tổ  chức  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 2 ­
  3. Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy và giáo dục học sinh là lớp học. Để quản lí lớp học, nhà trường cử  ra một trong những giáo viên đang giảng dạy làm chủ  nhiệm lớp. Giáo viên  chủ  nhiệm (GVCN) được hiệu trưởng lựa chọn từ  những giáo viên có kinh  nghiệm giáo dục, có uy tín với học sinh, được Hội đồng giáo dục nhà trường  nhất trí phân công chủ  nhiệm lớp học để  thực hiện mục tiêu giáo dục. Như  vậy khi nói đến GVCN là đề cập đến vị trí, vai trò, chức năng của người làm  công tác chủ  nhiệm lớp, còn nói đến công tác chủ  nhiệm lớp là đề  cập đến   những nhiệm vụ, nội dung công việc mà người GVCN phải làm, cần làm và  nên làm. Đối với giáo dục phổ  thông, người giáo viên chủ  nhiệm lớp có vai trò  quan trọng trong việc giáo dục học sinh. Ngoài việc trực tiếp giảng dạy ở lớp  chủ nhiệm, GVCN trước hết phải là nhà giáo dục, là người tổ chức các hoạt   động giáo dục, quan tâm tới từng học sinh, chăm lo đến việc rèn luyện đạo  đức, hành vi, những biến động về  tư  tưởng, nhu cầu, nguyện vọng của các  em. Giáo viên chủ  nhiệm lớp bằng chính nhân cách của mình, là tấm gương  tác động tích cực đến việc hình thành các phẩm chất đạo đức, nhân cách của  học sinh. Mặt khác, GVCN còn là cầu nối giữa tập thể  học sinh với các tổ  chức xã hội trong và ngoài nhà trường, là người tổ  chức phối hợp các lực   lượng giáo dục,... Có thể nói vai trò xã hội của người giáo viên chủ nhiệm trở  nên lớn hơn nhiều so với chức năng của người giảng dạy bộ môn. Xác định rõ vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp, trong những năm  qua, Trường THPT Thừa Lưu nói riêng và các nhà trường nói chung đã quan  tâm nhiều hơn đến công tác chủ nhiệm. Tuy nhiên để có một giải pháp tối ưu  cũng như hiệu quả của hoạt động chủ nhiệm lại là vấn đề  chúng ta cần trao  đổi. Là một giáo viên đã nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, với chút ít kinh  nghiệm tích luỹ  được qua thực tế  công việc, tôi xin được trao đổi cùng các  đồng nghiệp về Công tác chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông với  mong muốn nâng cao hiệu quả  của công tác chủ  nhiệm lớp, góp phần cùng  nhà trường hoàn thành tốt mục tiêu giáo dục trong giai đoạn đổi mới đất nước   hiện nay. 1.1.2. Cơ sở thực tiễn:   Thực tiễn hiện nay  ở  trường THPT Thừa Lưu, công tác chủ  nhiệm  được Ban giám hiệu chú trọng và quan tâm, có lập riêng một tổ gọi là tổ chủ  nhiệm, khối 10 do cô Hồ  Thị Xuân Hương làm khối trưởng, khối 11 do thầy  Nguyễn Kháng làm khối trưởng, khối 12 do thầy Trần Thanh Hảo làm khối  trưởng, hàng tháng đều sinh hoạt và có thể họp đột xuất nếu cần thiết, mục   GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 3 ­
  4. Sáng kiến kinh nghiệm đích là cùng nhau tháo gỡ  khó khăn của lớp, chia sẻ kinh nghiệm, tạo nên sự  dân chủ.   Nói đến chương trình hoạt động cụ thể của công tác chủ nhiệm thì Bộ,   Sở  có mở  lớp bồi dưỡng về  công tác chủ  nhiệm cho dội ngũ giáo viên làm  công tác chủ  nhiệm vào năm 2011 nhưng chưa đáng kể. Họ  chỉ  thực hiện  nhiệm vụ của mình bằng những kinh nghiệm vốn có để quản lí giáo dục học  sinh. Đối với giáo viên vừa mới ra trường được phân công làm GVCN thì chắc   hẳn họ  sẽ  rất lúng túng, trăn trở, thậm chí có những tình huống sư  phạm  không biết xử lí như thế nào cho hợp lí. Để làm tốt vai trò, vị trí làm cầu nối   giữa học sinh, phụ huynh, nhà trường quả không phải là dễ.  Xuất phát từ cơ sở lý luận và yêu cầu thực tiễn trên; tôi đã chọn đề tài “Một   số  biện pháp để  nâng cao hiệu quả  chủ  nhiệm lớp 10  ở  trường THPT   Thừa Lưu” làm sáng kiến kinh nghiệm của mình nhằm đóng góp một chút  kinh nghiệm giúp GVCN nói chung, GVCN lớp 10 nói riêng  làm tốt hơn công  tác chủ nhiệm lớp của mình.    Đầu năm học này tôi được Ban giám hiệu phân công chủ nhiệm lớp 10B10,  khi tiếp nhận tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau:    * Thuận lợi: ­ Đa số các em ngoan, có ý thức học tập và rèn luyện sẵn sàng vượt qua   khó khăn. ­ HS ý thức xây dựng tập thể đoàn kết.  ­ Giáo viên chủ  nhiệm, Ban giám hiệu, cah mẹ  học sinh, giáo viên bộ  môn luôn phối hợp chặt chẽ trong công tác giáo dục học sinh. ­ Nhà trường tạo điều kiện tốt nhất về  cơ  sở  vật chất ,phòng học   thoáng mát. ­ Ngoài công tác chủ  nhiệm lớp, tôi còn giảng dạy môn Toán nên thời  gian gần gủi các em tương đối nhiều. * Khó khăn: ­ Sự  hiểu biết giữa giáo viên và học sinh chưa có, giáo viên phải mất  một khoảng thời gian nhất định để tìm hiểu các em . ­ Cần thời gian để  giúp các em  ở  các lớp khác nhau hoà đồng tạo sự  gắn kết cho một tập thể  mới ( bởi rất nhiều em có tư  tưởng chưa  ổn định  chuyển lớp để  được gần bạn gần bè cũ, tạo nên phe phái của các lớp khác   nhau ) mà một tập thể không đoàn kết thì mọi hoạt động không mang lại hiểu   quả cao . ­ Học sinh có học lực yếu chiếm đa số  đây là điều trăn trở  của GVCN  khi nghĩ tới cuối năm sẽ như thế nào . GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 4 ­
  5. Sáng kiến kinh nghiệm ­ Nhiều em có hoàn cảnh khó khăn : thiếu thốn tình cảm và sự quan tâm  của gia đình : Duyên, Lợi,… ­ Học sinh nhà ở xa trường phải ở trọ, nên thiếu sự quản lý sát sao của   gia đình; việc đi lại để  liên hệ  với cha mẹ  học sinh cũng không thuận lợi:   Thắm, Dương, Hồng, Đệ, Minh. ­ Học sinh  ở nhiều xã khác nhau ( Lộc Tiến, Lộc Vĩnh, Lộc Thủy, Thị  Trấn Lăng Cô) ­ Vẫn còn 1 số  học sinh cá biệt chưa có ý thức trong học tập và rèn  luyện. Để  có được những kết quả  tốt cho lớp của mình tôi cố  gắng học hỏi   kinh nghiệm của GV đi trước và bạn bè đồng nghiệp, cũng mạnh dạn viết   nên một số  suy nghĩ, biện pháp trong quá trình được phân công làm công tác  chủ nhiệm lớp 10. 1.2. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi và phương pháp, thời  gian nghiên cứu về sáng kiến kinh nghiệm. 1.2.1. Mục đích:  Trên cơ  sở  nghiên cứu lý luận và thực trạng vai trò, nhiệm vụ  của   GVCN lớp đối với công tác giáo dục học sinh để  đề  ra những giải pháp hợp   lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh và góp phần hoàn  thiện nhân cách học sinh lớp 10 ở trường THPT.  Đối với Giáo viên chủ nhiệm: ­ GVCN phải có tình cảm yêu thương học sinh, coi học sinh như người  thân trong gia đình, tạo chỗ dựa, niềm tin vững chắc đưa đến học sinh dễ giải   bày dễ chia sẻ mọi nỗi niềm của các em. Đối với học sinh: ­ Thấy được những việc nên làm, không nên làm. ­ Học tập cách giao tiếp, cư xử với mọi người xung quanh.   ­ Tự giác trong học tập và rèn luyện nhân cách HS, biết giúp đỡ  bạn bè  và mọi người xung quanh, có ý thức bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp. ­ Người học phải cảm nhận GVCN như người cha, người mẹ thứ hai   của mình.  ­   Mục tiêu tốt nghiệp THPT và vào các trường Đại học, cao đẳng  chuyên nghiệp theo khả năng và năng lực của chính mình. 1.2.2.Nhiệm vụ:  ­ Nghiên cứu lý luận về  GVCN lớp để  thể  hiện vai trò của mình như  thế nào trong công tác giáo dục học sinh, kết quả đạt được năm sau phải cao  hơn năm trước.  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 5 ­
  6. Sáng kiến kinh nghiệm ­ Tạo nên sự thân thiện giữa GVCN và HS 10. ­ Đề  ra những giải pháp hiệu quả  và cụ  thể  việc áp dụng nhằm nâng   cao chất lượng giáo dục học sinh 10. 1.2.3. Khách thể , đối tượng và phạm vi nghiên cứu   Khách thể: Thực trạng và giải pháp cho vai trò của chủ nhiệm lớp 10 trong công tác  giáo dục học sinh. Đối tượng:  Nghiên cứu quá trình chủ nhiệm lớp 10  Phạm vi nghiên cứu:  Đề tài “Một số biện pháp để nâng cao hiệu quả chủ nhiệm lớp 10 ở   trường THPT Thừa Lưu”  Là học sinh lớp 10b10 năm học 2012­2013 1.2.4. Phương pháp nghiên cứu:  1.2.4.1. phương pháp nghiên cứu lý luận: Thu   thập những thông tin lý luận của vai trò của người GVCN lớp  trong công tác giáo dục học sinh 10, các bài tham luận trên Internet, một số  sáng kiến có nói tới công tác GVCN.  Điều tra tình hình lớp, trước khi nhận lớp ( hồ sơ). 1.2.4.2.Phương pháp điều tra: Điều tra hồ sơ lớp 9  Trò chuyện, trao đổi với giáo viên bộ  môn, với học sinh, với Hội cha  mẹ học sinh, bạn bè. Lập mẫu sơ yếu lý lịch để học sinh tự điền theo mẫu. Thông qua phương pháp này GVCN nắm rõ hơn tâm lý, tính cách của   từng học sinh, rõ về học tập của từng em để  tham mưu cho các giáo viên bộ  môn, phối hợp với cha mẹ học sinh được tốt hơn. 1.2.4.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tham khảo những báo cáo tổng kết hàng năm của nhà trường.  Tham khảo kinh nghiệm giáo viên trường bạn, trường mình. Từ  kinh nghiệm của chính bản thân qua nhiều năm làm công tác chủ  nhiệm lớp.  1.2.5.Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8 năm 2012 đến tháng 3 năm 2013. 2. Giải quyết vấn đề GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 6 ­
  7. Sáng kiến kinh nghiệm   2.1.Thực trạng:  Trong những năm gần đây, sự  phát triển kinh tế  ­ xã hội đã mang lại   không ít những thuận lợi cho công tác chủ  nhiệm trong nhà trường. Sự  quan  tâm đầu tư của Đảng, nhà nước cùng với sự hỗ trợ tích cực từ phía xã hội. Cơ  sở vật chất, trang thiết bị giáo dục của nhà trường ngày một khang trang, đầy  đủ, đảm bảo cho việc dạy và học. Mô hình ít con, kinh tế ngày càng được cải   thiện đã tạo thuận lợi cho trẻ  em được quan tâm và chăm sóc tốt hơn. Bên  cạnh đó, sự  phát triển như  vũ bão của khoa học công nghệ, đặc biệt là công  nghệ  thông tin đã hỗ  trợ  cho giáo viên và phụ  huynh trong việc liên lạc, trao  đổi, nắm bắt nhanh những thông tin cần thiết trong phối hợp giáo dục; đồng  thời hỗ trợ tích cực cho hoạt động dạy của giáo viên trong những giờ lên lớp,  trong những hoạt động tập thể  khiến học sinh thấy hứng thú hơn. Sự  phối  kết hợp giữa các tổ  chức đoàn thể  trong và ngoài nhà trường ngày càng trở  nên chặt chẽ. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi kể trên, công tác chủ nhiệm lớp còn   gặp không ít những khó khăn, thách thức. Trong thời đại khoa học công nghệ  và kinh tế  thị  trường hiện nay, ngoài những tiện ích to lớn mà nó mang đến   cho nhân loại thì kèm theo đó là hàng loạt các tác động tiêu cực đến đối tượng  học sinh: xu hướng đua đòi chưng diện theo trang phục, mái tóc của các ca sĩ,  diễn viên trong phim ảnh không lành mạnh và đặc biệt là game online. Chính   những vấn đề này ảnh hưởng không ít đến việc học tập, việc hình thành nhân   cách, đạo đức của học sinh và gây ra rất nhiều khó khăn cho giáo viên chủ  nhiệm trong công tác giáo dục đạo đức học sinh. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều công nghệ kinh doanh chỉ chú ý đến lợi  nhuận. Hầu hết các điểm truy cập Internet đều trang bị  những trò chơi bạo   lực thu hút học sinh. Vì thế, hiện tượng trốn tiết, giấu tiền học phí để  chơi   game là điều không tránh khỏi. Không những thế, hậu quả do những tác động   của những trò chơi nguy hiểm này dẫn đến các hành vi bạo lực khôn lường. Mặt khác, nhiều gia đình do quá bận rộn với công việc nên thời gian dành  cho việc giáo dục con cái không nhiều, gần như  phó mặc cho nhà trường và  xã hội, thậm chí cung cấp tiền bạc dư  thừa không nghĩ đến hậu quả. Nhiều  phụ  huynh chỉ  gặp gỡ  trao đổi với GVCN trong 3 buổi họp phụ huynh trong   một năm học, còn chủ yếu là trao đổi qua điện thoại trong những trường hợp  cần thiết. Trẻ thiếu thốn tình cảm, thiếu sự  quan tâm của gia đình, dễ  bị  kẻ  xấu lôi cuốn sa ngã. Một số  em do được chiều chuộng và chăm sóc quá chu  đáo nên nảy sinh tính ích kỉ, ương bướng, khó bảo. GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 7 ­
  8. Sáng kiến kinh nghiệm Hơn nữa, công tác chủ  nhiệm chủ  yếu là kiêm nhiệm, thực tế  hiện nay   chưa có một khoá đào tạo chính thức nào cho GVCN. Chính vì vậy, không  nhiều GVCN thực sự có năng lực, làm chủ nhiệm chủ yếu bằng kinh nghiệm  của bản thân, cộng với trao đổi học hỏi trong nhà trường. Bên cạnh đó, số tiết   dành cho GVCN còn quá ít, chỉ  4 tiết trên tuần, chưa tương xứng công sức  giáo viên đầu tư vào công tác chủ nhiệm, dẫn đến nhiều giáo viên chưa hăng  say với công tác chủ  nhiệm. Nội dung chương trình giảng dạy còn nặng về  kiến thức thuần tuý, số  tiết giành cho giáo dục công dân, giáo dục đạo đức   học sinh còn quá ít, trong khi xã hội ngày càng phát triển. Hơn nữa ở lứa tuổi   này, tâm sinh lí của các em đang phát triển mạnh, các em ngày càng có nhiều  nhu cầu hiểu biết, tìm tòi, bắt chước, thích giao lưu, đua đòi, thích sự  khẳng  định mình..., trong khi kiến thức về xã hội, gia đình, sự hiểu biết về pháp luật   còn hạn chế, nên chiều hướng học sinh hư, lười học, hiện tượng bỏ giờ, trốn   tiết, vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức ngày càng nhiều. Đó là khó khăn về mặt khách quan gây cản trở cho những người làm công  tác chủ nhiệm lớp. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận những thiếu sót về phía đội ngũ giáo viên  chủ  nhiệm. Một bộ  phận giáo viên chưa thật nhiệt tình, một phần do công  việc giảng dạy chiếm nhiều thời gian, hiệu quả công tác chủ nhiệm ít nhiều  bị   ảnh hưởng. Một thiếu sót khác là nhiều giáo viên chủ  nhiệm tiến hành   công việc khá cảm tính, chưa có phương pháp chủ nhiệm sáng tạo thích hợp.  Có người quá nghiêm khắc, có người quá dễ  dãi. Người nghiêm khắc gò ép  học sinh theo khuôn khổ  một cách máy móc. Và như  thế, về  mặt tâm lí, cả  giáo viên và học sinh đều như bị áp lực. Người dễ dãi thì lại buông lỏng công  tác quản lí, thiếu quan tâm sâu sát. Thực tế, nhiều khi giữa thầy cô chủ nhiệm   và học sinh không phải bao giờ cũng tìm được tiếng nói chung. 2.1.1. Những phẩm chất chủ yếu của giáo viên chủ nhiệm ­ GVCN phải có nhân cách toàn vẹn thể  hiện qua việc nhận thức, có   thái độ  và hành vi cá nhân phù hợp với chuẩn mực xã hội và phát huy truyền   thống đạo đức của dân tộc ( hiếu học , trọng đạo , tôn sư). ­ Có lòng nhân ái , nhất là đối với học sinh, người già, trẻ  em, người  thiệt thòi bất hạnh… ­ Yêu nghề, say sưa với công tác giáo dục.  ­ Có tinh thần trách nhiệm và lòng tự  trọng cao, có lương tâm nghề  nghiệp vững vàng.   ­ Khiêm tốn, cầu tiến, tích cực tự hoàn thiện không ngừng.   ­ Mẫu mực, trung thực trong cuộc sống. GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 8 ­
  9. Sáng kiến kinh nghiệm 2.1.2. Những năng lực sư  phạm  cần thiết  đối với giáo viên chủ  nhiệm ­ Có tầm hiểu biết rộng về văn hoá chung. ­ Có tri thức sâu sắc , hiện đại về môn học phụ trách ở lớp chủ nhiệm. ­ Có khả năng sáng tạo trong công tác giáo dục , dạy học. ­ Có khả  năng thu thập, tích luỹ  tri thức, để  ngày càng nâng cao hoặc  mở rộng tầm hiểu biết của mình.  ­ Có khả năng kích hoạt, gây hào hứng nhằm khơi dậy sự  hứng thú và  động cơ học tập và rèn luyện học sinh đạo đức ở học sinh. ­ GVCN cần tự trang bị cho mình nhiều thủ thuật lôi cuốn đa dạng  để  khi cần có thể tung ra trước học sinh  nhằm tạo sự gần gũi , thân mật giữa cô  và trò , giữa trò với trò.  Có sự thành thạo trong các kỹ năng sư phạm như: + Giao tiếp sư phạm trước đám đông hay đối xử cá biệt . + Biểu lộ và kiềm chế các cảm xúc, tình cảm khi cần thiết. + Diễn đạt, trình bày các vấn đề  có logic, tính truyền cảm có thuyết   phục của một nhà giáo, tri thức khoa học.  + Ứng xử các tình huống sư phạm.  + Lập kế  hoạch, tổ  chức, chỉ  đạo các hoạt động trong công tác chủ  nhiệm. 2.1.3. Ý nghĩa của công tác chủ nhiệm lớp:  Công tác chủ nhiệm lớp là công tác chiến lược trong nhà trường, có ảnh  hưởng trực tiếp đến quá trình giáo dục và kết quả đào tạo ở nhà trường. Công tác chủ  nhiệm có những  ảnh hưởng lớn và lâu dài đối với   học  sinh ; ảnh hưởng về mọi mặt chứ không chỉ là về học tập hay đạo đức.  Công tác chủ nhiệm lớp rất cần thiết cho lứa tuổi thanh thiếu niên với  những đặc điểm sinh lý, trình độ hiểu biết và vốn sống còn hạn chế. Công tác  chủ nhiệm lớp sẽ đáp ứng cho nhu cầu có một chỗ dựa tinh thần của học sinh   để các em có thể nhận được sự hỗ  trợ, giúp đỡ  hoặc sự  hướng dẫn, chỉ  dạy  cần thiết kịp thời. 2.2. Các giải pháp Để  khắc phục những khó khăn trên trong công tác chủ  nhiệm không  phải là điều dễ dàng và đơn giản. Tuy nhiên, tôi xin được đưa ra một số giải   pháp để các đồng nghiệp cùng chia sẻ. 2.2.1.Tìm hiểu học sinh khi tiếp nhận lớp:  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 9 ­
  10. Sáng kiến kinh nghiệm Tìm hiểu và nắm vững đặc điểm học sinh trong lớp về mọi mặt để có   biện pháp tổ  chức việc giáo dục sát với học sinh nhằm thúc đẩy sự  tiến bộ  chung của cả lớp và của từng học sinh. 2.2.1.1.Vì sao phải tìm hiểu học sinh lớp 9 trước khi vào 10: Học sinh là đối tượng giáo dục của GVCN, có hiểu được đối tượng thì  mới có thể hoàn thành nhiệm vụ  giáo dục. Tìm hiểu học sinh về mọi mặt để có những thông tin cần thiết  làm cơ  sở  thực tiễn để  phân loại học sinh ,đề  ra kế  hoạch giáo dục và sử  dụng các  biện pháp tác động thích hợp. 2.2.1.2.Nội dung tìm hiểu ở học sinh lớp 9: Đặc điểm của học sinh về sức khoẻ lớp, về trình độ học lực năm lớp 9   để phân loại học sinh, tìm hiểu học sinh có năng lực ( ban cán sự lớp ). Tìm hiểu về  hoàn cảnh và quan hệ  của học sinh với gia đình, và ai là   người có ảnh hưởng lớn đến các em. GVCN có thể biết chia sẻ, giúp đỡ học   sinh vượt qua hoàn cảnh, và cũng để biết liên hệ với ai dể việc phối hợp giáo   dục có hiệu quả. Học sinh 10 là độ  tuổi có nhiều biến  động trong tâm tư, tình cảm,   những vướng mắc từ các mối quan hệ giao lưu, từ sự phát triển cơ thể, từ các  nhiệm vụ  học tập, rèn luyện, sự  định hướng nghề  nghiệp trong tương lai  …..có thể tạo ra những khó khăn lớn về mặt tâm lý cho các em. 2.2.1.3.Cách tìm hiểu học sinh 10: Điều tra học sinh qua lý lịch tự khai theo mẫu  GVCN sẽ  thu thập được nhiều thông tin về  học sinh. GVCN cần xây   dựng nội dung bản lí lịch với những nội dung thích hợp với học sinh 10. Nội dung  lý lịch học sinh 10 bao gồm: Họ và tên học sinh ……………………………Nam/ nữ…………….. Ngày tháng năm sinh : Ngày .. tháng….năm Nơi sinh……………………………………Dân tộc…………… Nơi ở hiện nay……..thôn……….xã……………huyện……..tỉnh Hộ khẩu thường trú ở đâu…………………………………… Bằng tốt nghiệp THCS lấy chưa  …......... Có chứng chỉ nghề ……………..loại gì…………………….. Con thương binh hạng mấy……., Con liệt sĩ…………con mồ côi….… Gia đình có là hộ nghèo ……………………… Thuộc diện ưu tiên:………. Họ tên cha………………….Năm sinh………nghề nghiệp………. Họ tên mẹ…………………..Năm sinh………nghề nghiệp……… Họ tên người giám hộ…………………………nghề nghiệp………. GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 10 ­
  11. Sáng kiến kinh nghiệm Gia đình có mấy anh chị em…………………………… Họ tên anh, chị , em hiện đang học tại trường THPT Thừa Lưu Họ và tên ……………………lớp…………….. Đăng ký học lực và hạnh kiểm……….. Số điện thoại liên hệ………………………………… 2.2.2. Ổn định tổ chức lớp học  2.2.2.1. Lựa chọn ban cán sự lớp : * Cơ sở lựa chọn: Căn cứ vào hồ sơ học bạ (chú ý hạnh kiểm , học lực).  Căn cứ  hiệu quả  năng lực , năng khiếu công tác nhiệm vụ  ban cán sự  năm lớp 9. GVCN chỉ định ban cán sự lâm thời , cho lớp tiến hành đại hội. Căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp thông qua bầu dân chủ qua đại hội   lớp, đại hội chi đoàn lớp.  * Phân công nhiệm vụ cho ban cán sự lớp:   Bước 1 thành lập sơ  đồ  cơ  cấu ban cán sự  lớp( Lớp 10B10, 2012   ­2013) LỚP TRƯỞNG ( Nam) LỚP PHÓ BÍ THƯ CHỨC DANH  (Thuận) KHÁC LP LP LP Phó  Uỷ  Thủ  Giữ  Thư  Học  Lao  Văn  bí  viên: quỹ: sổ  ký: tập: động Thể  thư: Dung Kì  đầu  Ngân (Đức) : Mỹ Mỹ  Duyê bài: (Bão) (Kì  Duyê n Đức Duyên) n GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 11 ­
  12. Sáng kiến kinh nghiệm Tổ 1:  Tổ 2: Tổ 3: Tổ 4:  Cờ  Sáu Nhưng Lẹ Hiền đỏ: Thắm Bước 2: Giao nhiệm vụ cụ thể  Lớp trưởng quản lí, điều hành toàn bộ  các hoạt động của lớp dưới sự  chỉ  đạo của GVCN, chủ  trì các cuộc họp lớp , sinh hoạt lớp cuối tuần , báo  cáo mọi hoạt động trực tiếp GVCN. Lớp phó học tập:  Lên danh sách học sinh học tốt nhất cho từng bộ môn  phân công phụ  trách giúp đỡ  bạn học yếu hơn, phải là học sinh học tốt, báo   cáo việc học tập của học sinh trong lớp, duy trì sinh hoạt 15 phút đầu giờ . Lớp phó lao động: đôn đốc vệ  sinh lao động của lớp, trực cờ  , mang   ghế tiết chào cờ. Học sinh phụ trách văn thể mỹ : phụ trách văn nghệ, giải trí của lớp.  Thủ quỹ : Thu các khoản quỹ, thăm hỏi.  Thư ký : Ghi chép các phiên họp lớp, biên bản sinh hoạt lớp.  Học sinh giữ  sổ  đầu bài, quản lý, giữ  gìn sổ  đầu bài buổỉ  sáng, buổi   chiều, ghi các mục : ngày, học sinh vắng, tên môn học. Bốn tổ trưởng theo dõi mọi hoạt động tổ mình và tổng kết lại cho lớp  trưởng ngày thứ sáu. Bí thư : nắm bắt tiếp thu những thông báo, chỉ thị của đoàn trường  kịp  thời triển khai cho chi đoàn mình thực hiện đầy đủ.  Bước 3: GVCN lập sổ theo dõi và giao lại cho từng bộ phận . 2.2.2.2. Lập sơ đồ lớp học:  Căn cứ  vào học lực của học sinh, chia đều số   học sinh trung bình và  yếu  cho mỗi tổ và xen kẽ nhau. Căn cứ vào tình trạng sức khoẻ : Mắt, cao thấp để xếp ngồi trước, ngồi   sau. Căn cứ  vào nhiệm vụ  của ban cán sự  lớp, cán sự  lớp phải có mặt rải  khắp các tổ  và ở vị trí dễ kiểm soát các thành viên của lớp. Các học sinh hiếu động xếp ở những vị trí tập trung tầm nhìn của giáo   viên( Bàn đầu, đầu bàn, đầu dãy). Khi lập bảng sơ đồ  cần chú ý: Trong sơ  đồ  không chỉ  nêu tên học sinh  theo vị trí chỗ  ngồi còn ghi kí hiệu cho chức năng , nhiệm vụ học sinh được   giao: Lớp trưởng, lớp phó,… . 2.2.3. Lập kế hoạch  chủ nhiệm: GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 12 ­
  13. Sáng kiến kinh nghiệm 2.2.3.1.Kế hoạch năm:  Căn cứ kế hoạch, nhiệm vụ năm học của  trường THPT Thừa Lưu. Căn cứ đặc điểm tình hình  các lớp 10 ( thuận lợi , khó khăn).  Căn cứ vào chủ đề các đợt thi đua của trường, đoàn. Căn cứ các nhiệm vụ công tác chủ nhiệm. Giúp giáo viên chủ  nhiệm triển khai đúng hướng, đúng phạm vi trách  nhiệm của mình khi lập kế hoạch. 2.2.3.2.Kế hoạch hoạt động tuần, tháng:  Sau khi xây dựng kế hoạch hoạt động năm học, GVCN dựa vào đó để  xây dựng kế hoạch từng tuần, tháng cần nêu rõ: Nêu những công việc hoạt động trong tuần.  Có đối tượng tham gia.  Biện pháp thực hiện. Kết quả đạt được.  Nhận xét, rút kinh nghiệm. SƠ KẾT HÀNG TUẦN Tuần 1 Tuần 2 Tuần 3 Tuần 4 Số học sinh đi muộn Số học sinh bỏ tiết Số không chuẩn bị bài Số bị dưới 5 hoặc  nhận xét loại:  Yếu, kém Mắc thái độ sai Số điểm tốt Số việc tốt Học sinh được khen Học sinh bị phê bình Số tiết trống Số tiết tự quản tốt Xếp loại cả lớp GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 13 ­
  14. Sáng kiến kinh nghiệm 2.2.4. Phối hợp thống nhất biện pháp giáo dục học sinh với các   giáo viên bộ  môn và cán bộ  đoàn , với gia đình học sinh, với   Ban giám  hiệu: 2.2.4.1. Phối hợp với Ban giám hiệu: GVCN lấy chủ  trương hoạt động của nhà trường   do Ban giám hiệu  cung cấp để  lên kế  hoạch hoạt động lớp mình, chịu trách nhiệm truyền đạt  cho cha mẹ học sinh và học sinh về chủ trương của trường , Sở…  Báo cáo thường xuyên với Ban giám hiệu về  tình hình của lớp thường  xuyên theo định kì, hoặc đột xuất khi có vấn đề cần giải quyết. Căn cứ vào Thông tư 58/2011/TT­BGDĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục  đào tạo, đánh giá xếp loại hai mặt của học sinh. Căn cứ  vào biểu quyết của tập thể  lớp, giáo viên chủ  nhiệm họp và  bình bầu xét thi đua đề  nghị  nhà trường khen thưởng cho những học sinh có  thành tích trong học tập và trong hoạt động đảm bảo tính công bằng, dân chủ  có sức thuyết phục đối với học sinh. Đồng thời kỷ luật những học sinh không  tiến bộ và mắc phải những sai lầm nghiêm trọng. Khen trước lớp trong giờ sinh hoạt: Những học sinh có những biểu hiện  tốt về hành vi đạo đức, học tập và các hoạt động văn thể mỹ. Khiển trách trước lớp: Những em vi phạm ở mức độ nhẹ như: Nói tục,   chửi thề, nghỉ học không phép. Khiển trách trước toàn trường: Do Ban giám hiệu quyết định, những  học sinh vi phạm nhiều lần. Cảnh cáo trước toàn trường: Những học sinh có hành vi vô lễ với thầy   cô, đánh nhau trong và ngoài nhà trường, phá hoại tài sản công, gian lận trong  thi cử. Khen thưởng trước toàn trường: Do Ban  giám hiệu nhà trường, hội  khuyến học, ban đại diện cha mẹ học sinh…. Biểu dương và tặng giấy khen. Khen thưởng đặc biệt: Những học sinh có thành tích cao  ở  Hội khỏe   Phù Đổng, các cuộc thi do Đoàn trường tổ chức. 2.2.4.2.Với các giáo viên bộ môn: Thống nhất kế hoạch và chương trình giáo dục chung đối với cả lớp. Thống nhất hình thức và biện pháp tác động  đối với học sinh , học sinh   bỏ  tiết, nghỉ  phụ  đạo không phép nhiều lần, điều hoà những biện pháp tác  động giữa các giáo viên với học sinh. Phản ánh, trao đổi kịp thời những mong muốn của học sinh đến giáo  viên bộ môn, ngược lại GVCN cung cấp danh sách học sinh yếu môn học nào   đó ở lớp dưới. 2.2.4.3.Với Ban chấp hành Đoàn:  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 14 ­
  15. Sáng kiến kinh nghiệm Giúp cán bộ  đoàn phát hiện những thanh niên  ưu tú  để  giới thiệu kết  nạp. Giúp cán bộ  đoàn đôn đốc nề  nếp và các khoản quỹ, các hoạt động   đoàn.  Phối hợp với đoàn trường xử lý học sinh vi phạm nội qui nhà trường. 2.2.4.4.Phối hợp chặt chẽ với gia đình HS:   GVCN   phải   có   chương   trình   họp   cụ   thể,   dựa   trên   kế   hoạch   của  trường, vận dụng vào lớp đang chủ nhiệm.  Thông qua hội cha mẹ  học sinh phổ  biến các chủ  trương, đường lối   giáo dục chung . Vận động cha mẹ tạo điều kiện, phương tiện, thời gian để  các em học tập. Nhắc nhở  cha mẹ  theo dõi sự  phát triển của con em, hiểu con, thống   nhất với nhà trường về mục đích, nội dung , phương pháp giáo dục. Thường xuyên liên hệ  với gia đình những học sinh chậm tiến , có vấn  đề để đưa ra biện pháp giáo dục thích hợp.   Tuyên truyền việc đóng các khoản theo qui định.  Yêu cầu cha mẹ  học sinh ghi số  điện thoại của mình để  GVCN tiện  liên hệ.  Giới thiệu và bầu ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp bao gồm 5 phụ  huynh có tinh thần ủng hộ sẵn sàng giúp đỡ, nhiệt tình có trách nhiệm, có khả  năng với chức năng được bầu.  2.2.5.Giáo dục học sinh thông qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm: Bước 1: GVCN giao cho Lớp trưởng chủ trì buổi sinh hoạt Bắt đầu bằng bài hát tập thể  do văn thể  mỹ   bắt, sau đó bỏ  tiền vào  nuôi heo đất giúp bạn khó khăn trong lớp (học tập tính tiết kiệm của Chủ  Tịch Hồ chí Minh) kể mẩu chuyện về Bác Hồ , rút bài học cho lớp.  Các tổ trưởng chia bảng làm 4 tương ứng với mỗi tổ một ô ghi tóm tắt  kết quả rèn luyện nề nếp, học tập của các thành viên trong tổ. Tổ khác nhận  xét.  Lớp trưởng, lớp phó lần lượt nhận xét chung. Bí thư sơ kết hoạt động đoàn thể lớp và thông báo phát động của đoàn   trường. Xếp loại tổ   khen tổ  làm tốt và phạt lao động tổ  vi phạm nhiều nhất,  theo nghị quyết đầu năm. Bí thư sơ kết hoạt động đoàn thể lớp và thông báo phát động của đoàn   trường.  Bước 2: Lấy ý kiến , nguyện vọng của học sinh  Bước 3: GVCN thông qua sổ  đầu bài, các giáo viên bộ  môn, kết quả  theo dõi của cán sự lớp, Tôi nhận xét đánh giá mặt được, chưa được của từng  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 15 ­
  16. Sáng kiến kinh nghiệm học sinh, khen những em làm tốt và nghiêm khắc với học sinh vi phạm, định   hướng tuần tiếp theo. Đồng thời luôn nhắc nhở và động viên các em tạo động   lực giúp cả lớp cố gắng hơn ở những tuần tiếp theo. GVCN phải thực sự gắn   bó, quan tâm tới lớp tìm nguyên nhân học sinh vi phạm để xử lí hợp tình, hợp  lí. Nhiều lúc tôi lại dành thời gian nhận xét chỉ  thông qua câu chuyện khi liên  hệ thì sẽ có những điểm liên quan tới lớp chủ nhiệm, hoặc ngay cả những gì   tôi đã trải qua và thấy được trong cuộc sống mục đích cuối cùng là để các em  tự giác nhận thức và hình thành nhân cách ngày một hoàn thiện hơn .  Bước 4 . Thư kí lớp sẽ lên đọc biên bản sinh hoạt lớp chủ nhiệm Qua tiết sinh hoạt chủ  nhiệm, Các em sẽ  tự  tin giám nói, giám nhận  khuyết điểm và có chiều hướng mong muốn được sửa sai. 2.2.6. Biện pháp thực hiện nhằm giáo dục học sinh cá biệt, tránh  tình trạng học sinh bỏ học : 2.2.6.1.Thực trạng: Hầu như trường nào, lớp nào cũng đều có học sinh đặc biệt ( là những   học sinh chưa ngoan lắm hay bỏ tiết, nghỉ học không phép, vi phạm nội qui   nhà trường hoặc có hoàn cảnh đặc biệt) .Tôi không muốn sử dụng từ học sinh  cá biệt bởi ai cũng có những ưu khuyết điểm, biết cách loại bỏ nó thì tất yếu  sẽ trở nên tốt hơn.  Thực ra những học sinh chưa ngoan thường gây không ít khó khăn cho  GVCN,  ảnh hưởng lớn đến kết quả  thi đua của lớp, nhiều khi khiến cho   GVCN cảm thấy mệt mỏi thậm chí buông xuôi vì nói hoài mà các em không  chuyển biến, càng phạt, càng lì, chống đối ngầm, cố tình quậy hơn. Lớp 10B10 có  nhiều học sinh chưa ngoan, học yếu ham chơi: Huy,   Đức, Bão, Lợi.  2.2.6.2.Tìm hiểu nguyên nhân: Không phải tự  nhiên bản chất sinh ra của các em có những hành vi,  hành động thiếu đi tính văn hoá, thiếu đi cái chuẩn mực của đạo đức , hay có  những hành động chưa đúng.lời nói chưa đẹp. Là một GVCN tôi cố  tìm ra những nguyên nhân. Bởi đôi khi sự  cá biệt  đó lại do cha mẹ các em tạo nên, Cha mẹ không hoà thuận, chia tay , cha mẹ  không quan tâm, chỉ biết chu cấp tiền bạc cho con. Đó là kết quả của các vết   thương tâm lí và sự  vô tình của người lớn chúng ta đã gieo vào suy nghĩ lệch  lạc dẫn đến các em mang theo nó đến trường, lớp.  Khi GVCN mời phụ huynh đến để thông báo về tình trạng học sinh với   mong muốn gia đình kết hợp cùng nhà trường để  giáo dục học sinh cho các   em tốt hơn, có phụ  huynh thì tiếp thu, có phụ  huynh bực tức đánh con trước  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 16 ­
  17. Sáng kiến kinh nghiệm mặt giáo viên và đưa con về, điều đó cho thấy chính phụ huynh đã bất lực với  con mình. Vì thế chính các em là nạn nhân của cách giáo dục của gia đình.  Có những trường hợp các em bị sa ngã khi không cưỡng lại được những   ham muốn, cám dỗ của môi trường xã hội. Đôi khi các em có bạn khác giới nếu không được giáo dục đúng thì cũng  dễ sa đà để lại hậu quả không tốt. Học sinh bỏ  học, do em học kém, ham chơi cảm thấy chán, do hoàn  cảnh gia đình khó khăn.   2.2.6.3.Giải pháp:  Đối với học sinh chưa đạt yêu cầu , chưa ngoan tôi tìm hiểu nguyên  nhân, đặt ra câu hỏi cho mình; Vì sao học sinh lại hành động như  vậy? Gần  gúi các em nhiều hơn.Phải biết lắng nghe, thấu hiểu điều các em nói.  Thuyết phục bằng lời nói rõ ràng, dứt khoát, có lý, bằng tình cảm và nguyên   tắc tác động lên nhận thức và tình cảm của học sinh  như: Giành thời gian trò  chuyện nói về  học tập, về cuộc sống, nêu gương ( bản thân tôi phải là tấm   gương để  các em noi theo như qui định về  đồng phục lời nói phải đi đôi với   việc làm và phải đối xử  thật công bằng với mọi học sinh), thậm chí tới tận  nhà tìm hiểu nguyên nhân. Đưa các em vào hoạt động tập thể  trong và ngoài trường với những   nhiệm vụ cụ thể.    Khuyến khích khen chê đúng mục đích, đúng việc, đúng lúc, đúng chỗ,   tế nhị và có hiệu quả.    Kiên trì quan tâm, tạo sự tin tưởng của học sinh tất yếu các em cởi mở,  nói những tâm sự, trăn trở  của mình  cho GVCN biết; từ đó tôi sẽ  nhận định  được vì sao em đó có những hành động như vậy.để có biện pháp giáo dục hợp   lý.  Mỗi học sinh đều có đặc điểm về  tâm sinh lý, về  mức độ  nhận thức,  về vốn sống học sinh, cung cách cư xử với mọi người xung quanh. Vì thế khi   giáo dục những học sinh chưa chuẩn mực không nên quá máy móc, rập khuôn  một cách hình thức  làm vậy sẽ không bền vững trong giáo dục đạo đức của  học sinh. 2.2.7. Chú trọng việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh: ­ Kĩ năng sống của con người nói chung đó là sự  tự  ý thức vai trò trách  nhiệm của bản thân mình trong việc  ứng xử  với mọi người xung quanh và   môi trường tự nhiên trong đó con người đang tồn tại. Từ những ngày học đầu  tiên  ở  trường phổ  thông, học sinh đã được bồi dưỡng cả  hai mặt đức và tài.   Sự phát triển của mỗi người nói chung và học sinh nói riêng được hình thành  thông qua việc tiếp thu tri thức hằng ngày trong cuộc sống như kĩ năng chỉ đòi  GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 17 ­
  18. Sáng kiến kinh nghiệm hỏi cho một giai đoạn nào đó mà nó cần thiết cho cả  đời người đặc biệt là  chuỗi ngày đi học. Khẩu hiệu “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” xuất  hiện  ở  các trường cũng vì lẽ  đó. Kĩ năng sống được biểu hiện đa dạng tuỳ  từng người, từng sự  việc và từng hoàn cảnh cụ  thể. Nhưng dù trong trường   hợp nào, đối với ai thì kĩ năng sống nhất thiết phải vươn tới chân lý tốt đẹp:  Nhân ái, vị tha, bản lĩnh tự tin, khiêm tốn, văn minh lịch sự, dám nghĩ dám làm,  hoà đồng và tôn trọng người khác. Thực tiễn ngày nay cho thấy đôi khi kiến   thức uyên bác, học vị cao lại không làm nên sự thành đạt của con người bằng   chính kĩ năng sống của họ. Cuộc sống ngày càng phát triển, đất nước đang  hội nhập với thế  giới, cơ hội có được vị  trí trong xã hội và khẳng định bản  thân của người lao động đang rộng mở, nhưng số  lượng người thất nghiệp   vẫn không ngừng gia tăng. Một trong những nguyên nhân quan trọng là do họ  chưa được trang bị  những kĩ năng sống cơ  bản của một người lao  động.   Chính vì vậy, kĩ năng sống cần được mỗi người chúng ta rèn luyện ngay từ  khi   còn   ngồi   trên   ghế   nhà   trường.   Trong   bốn   trụ   cột   của   giáo   dục   được  Unesco nêu ra là “học để  biết, học để  làm việc, học để  làm người (để  tồn  tại), học để  cùng chung sống” đã có ba nội dung hàm chứa các yêu cầu kĩ  năng sống. Điều này càng khẳng định hơn nữa tầm quan trọng và cần thiết   của nhà trường trong việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Đành rằng hình   thành kĩ năng sống phải qua cả  trường học và trường đời nhưng trường học  vẫn giữ vị trí nền móng vì hầu hết mọi người đều được đi học, và nội dung  học  ở  trường phổ  thông gồm nhiều lĩnh vực tự  nhiên, xã hội cùng nhiều bài  học về lối sống tốt đẹp của những bậc tiền nhân mà học sinh cần học tập noi  theo. ­ Có thể  tiến hành giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp chủ  nhiệm  bằng các hình thức như: + Tổ chức các hoạt động tập thể, ngoại khoá để các em được tham gia  vào hoạt động thực tiễn của cuộc sống, tạo cơ  hội bộc lộ  chân thật những   suy nghĩ, tình cảm, hành vi trong công việc, chia sẻ  những khó khăn và niềm  vui cũng như hoàn thiện dần dần các kĩ năng thực hành một cách tự nhiên. Từ  đây, tính ích kỷ cá nhân, ngại khó, vụng về, rụt rè sợ  sệt sẽ nhường chỗ cho  lòng bao dung, sự tự tin, dũng cảm, tháo vát, nhanh nhẹn, khéo léo, tinh tế, hoà  đồng và thân thiện. Nội dung hoạt động cũng khá đa dạng như: Hội trại, thể  thao, văn nghệ, chăm sóc di tích cách mạng, văn hoá lịch sử; trò chơi tập thể,  câu lạc bộ; …  + Một hình thức nữa để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đó là thông  qua hoạt động dạy học trên lớp. Trong mỗi tiết dạy, ngoài yêu cầu về  kiến  thức thì yêu cầu về kĩ năng và thái độ luôn được đặt ra và đó cũng chính là yêu   GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 18 ­
  19. Sáng kiến kinh nghiệm cầu về giáo dục kĩ năng sống. Do vậy, trong các giờ lên lớp tôi đều có sự liên  hệ với thực tế cuộc sống của học sinh ở cả hai mặt tích cực và hạn chế. Tuỳ  theo bài học mà hình thành những kĩ năng tích hợp cho học sinh như  kĩ năng   đặt câu hỏi và trả lời, kĩ năng trình bày, kĩ năng phân tích tổng hợp, kĩ năng ra  quyết định, kĩ năng xử lý tình huống, kĩ năng tự học, kĩ năng làm việc hợp tác  (còn gọi là hợp tác nhóm hay hoạt động nhóm)… Trong đó, kĩ năng làm việc   hợp tác cần được đặc biệt quan tâm vì đây là kĩ năng sống mang tính thời đại,  nó thể hiện cách làm việc theo cơ chế phân công hợp tác, tôn trọng quyền và   lợi ích của từng thành viên và cùng nhau phát triển. Qua sự  tổ  chức hướng   dẫn của giáo viên, học sinh được chia thành các nhóm. Mỗi em được phân  công đảm trách một công việc của nhóm (nhóm trưởng, thư  ký, theo dõi thời   gian, động viên phát biểu, trình bày trước lớp). Tất cả thành viên trong nhóm   được trình bày suy nghĩ của cá nhân nhưng cũng phải tôn trọng ý kiến người  khác và chấp nhận sự  thống nhất chung của nhóm. Mỗi nhóm sẽ  cùng nhau  thảo luận để giải quyết một nội dung khó của bài học mà chỉ với mỗi cá nhân   có thể không tìm được lời giải đáp. +  Ở  tiết sinh hoạt lớp, giáo viên cần tạo điều kiện để  các em tự  đánh  giá nhận xét về bản thân và lớp của mình. Các em có thể trình bày ý kiến về  những việc làm tốt và chưa tốt; cùng nhau xây dựng nội quy của lớp; thiết kế,   đề xuất các việc làm, hoạt động hằng tháng và cả năm học. + Chức vụ  lớp trưởng, lớp phó, tổ  trưởng, tổ  phó nên được thay đổi  theo tháng hoặc học kỳ  để  nhiều em được làm quen với kỹ  năng điều hành,   quản lý công việc đồng thời ngăn ngừa cách sống tự  kiêu, độc đoán có thể  xảy ra ngay từ tuổi học đường. + Xây dựng các quy tắc  ứng xử  với môi trường như  giữ  gìn vệ  sinh   trường lớp, bảo vệ môi trường sống, rèn luyện và bảo vệ sức khoẻ, tiết kiệm  năng lượng, phòng chống tai nạn thương tích. Bên cạnh đó, cần chú ý xây  dựng cảnh quan trường lớp với những hình ảnh mang tính giáo dục và thẩm  mỹ, những lời hay ý đẹp như “Bảo vệ môi trường là bảo vệ chính cuộc sống  của chúng ta”, “Mỗi lần giao tiếp là mỗi lần bạn thể hiện mình”, “Bạn có thể  vấp ngã, điều quan trọng là bạn phải đứng lên”... + Ngoài ra, cần tạo cơ hội cho các em được bày tỏ ý kiến của mình đối  với thầy cô giáo và nhà trường qua việc thực hiện “Hộp thư  điều em muốn  nói” và tổ chúc tư vấn cho học sinh. Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh phải  thông qua việc làm cụ thể và sự chủ động cao của các em. ­ Cách rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh phải từ dễ đến khó. Chẳng   hạn khi học sinh mới vào lớp 10, trong mục cùng góp ý trong giờ sinh hoạt, tôi   GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 19 ­
  20. Sáng kiến kinh nghiệm yêu cầu học sinh “Em hãy nói vài ý kiến của mình về những vi phạm của các  bạn trong tuần vừa qua”. Ban đầu, các em còn nói năng lí nhí, mắt không dám   nhìn thẳng, gương mặt căng thẳng. Nhưng sau  vài lần, các em  không còn  những cái nhìn ái ngại, trở  nên dạn dĩ hơn, cảm thấy tự  tin và câu nói chắc  gọn, cộng thêm một môi trường giáo dục thân thiện hoà đồng, cho phép các   em tiến đến gần và hoà nhập với nhau, sau đó là những điều khác như  đóng   góp ý kiến cho tập thể, ý tưởng độc đáo cho các hoạt động của lớp phong phú   hơn, hiệu quả hơn và đặc biệt kỹ năng làm việc nhóm, các em được trang bị  lý thuyết cụ thể, rồi thực hành để  hiểu. Với kỹ  năng làm việc nhóm, các em  được tập làm việc để biết cách hợp tác và chấp nhận lẫn nhau trong mọi hoàn  cảnh. Mục đích quan trọng nhất là giúp các em tự  tin hơn, tự  lập hơn trong  cuộc sống, đây là điều rất cần thiết trong cuộc sống của các em sau này. 2.3. Hiệu quả  của một số  biện pháp trong quá trình làm công tác  chủ nhiệm lớp 10 ở Trường THPT Thừa Lưu: Sau khi thực hiện những biện pháp áp dụng thực tiễn lên 10B10 đã đem  lại những kết quả như sau: 2.3.1. Kết quả của việc tìm hiểu học sinh:  Việc tìm hiểu   lí lịch, hồ  sơ, học bạ  học sinh đã giúp GVCN và học  sinh hiểu về nhau hơn, GVCN dễ dàng hơn trong lập kế hoạch , trong lập ban   cán sự lớp và lập sơ đồ lớp học, có thể  tham mưu với giáo viên bộ  môn, với   đoàn thể về học lực hay ý thức tự giác của học sinh. Việc phân công nhiệm vụ rõ ràng với các chức danh khác nhau  cho ban   cán sự  lớp, có hiệu quả  trong việc quản lý nề  nếp, tạo khả  năng nói trước  đám đông, tự tin, giám nói, chịu trách nhiệm với việc được giao, và tự  khẳng   định mình trước tập thể. 2.3.2. Kết quả của phối hợp giữa nhà trường, đoàn thể, GVCN với   cha mẹ học sinh: Việc phối hợp chặt chẽ  với cha mẹ học sinh qua các kì họp, qua điện  thoại, qua trao đổi trực tiếp, việc phối hợp với đoàn thể, giáo viên bộ  môn,   ban giám hiệu, có hiệu quả  trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh yếu  kém, học sinh chưa ngoan, loại bỏ được nguy cơ bỏ học giữa chừng .  2.3.3.Kết quả cảm hóa học sinh cá biệt:   Trường hợp em Lợi học yếu, gia đình khó khăn em Duyên cũng khó  khăn không muốn tiếp tục học các em này hầu như tưởng là nghỉ hẳn. Tôi đã   cảm hoá được các em tiến bộ hơn và không bỏ học giữa chừng.  Em Bão, Đức đầu năm học có vi phạm nội quy nhưng đã tiến bộ  rất   nhiều. GV: Huỳnh Thị Kim Ân                                                                                  ­ 20 ­
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2