Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:55

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài "Một số giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh" này đưa ra các giải pháp mới, hiệu quả để giúp các em học sinh tiếp cận đầy đủ hơn, trực tiếp hơn, hấp dẫn hơn các loại hình nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành: Chèo, Tuồng, Trống tế và Dân ca Ví, Dặm. Từ đó các em có thêm kiến thức, hiểu biết về các loại hình nghệ thuật này. Các em sẽ thêm yêu quý, tự hào về các giá trị văn hoá quê hương và nỗ lực hành động để phát huy các giá trị đó.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO Ý THỨC BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ CỦA NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN DÂN GIAN Ở HUYỆN YÊN THÀNH CHO HỌC SINH. Lĩnh vực: Kỹ năng sống
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƢỜNG THPT PHAN ĐĂNG LƢU  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO Ý THỨC BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ CỦA NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN DÂN GIAN Ở HUYỆN YÊN THÀNH CHO HỌC SINH. Lĩnh vực: Kỹ năng sống Người thực hiện: 1. Vũ Thị Mỹ Hạnh Số điện thoại: 0399174880 Email: vuthimyhanh77@ gmail.com 2. Hoàng Thị Phƣơng Số điện thoại: 0399826345 Email: hoangthiphuong.pdl@gmail.com Năm học: 2023 – 2024
MỤC LỤC Trang PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ 1 I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1 II.TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI 3 I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 4 IV. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 4 V. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 4 VI. CẤU TRÚC CỦA ĐỀ TÀI 4 PHẦN B: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 5 I. CƠ SỞ CỦA ĐỀ TÀI 5 1. Cơ sở lí luận 5 1.1. Khái niệm nghệ thuật biểu diễn dân gian. 5 1.2. Nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành. 5 1.3. Ý nghĩa của việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của 8 nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành. 2. Cơ sở thực tiễn 8 2.1.Thực trạng nghệ thuật biểu diễn dân gian trong bối cảnh hiện 8 nay. 2.2.Thực trạng học tập của học sinh về việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện 9 Yên Thành 2.3.Thực trạng của giáo viên trong việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên 12 Thành II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO Ý THỨC BẢO TỒN 13 VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ CỦA liệu mởvề nghệ thuật biểu diễn 1. Giới thiệu, xây dựng nguồn dữ NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN DÂN GIAN Ở HUYỆN YÊN THÀNH CHO HỌC SINH. dân gian huyện Yên Thành cho học sinh. 13 1.1. Sự cần thiết của việc giới thiệu, xây dựng nguồn dữ liệu mở về 13 nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên Thành cho học sinh.
1.2. Cách thức giới thiệu, xây dựng nguồn dữ liệu mở về nghệ thuật 15 biểu diễn dân gian huyện Yên Thành cho học sinh. 1.2.1. Cách thức giới thiệu nguồn dữ liệu mở về nghệ thuật biểu 15 diễn dân gian huyện Yên Thành cho học sinh. 1.2.2. Cách thức xây dựng nguồn dữ liệu mở về nghệ thuật biểu 15 diễn dân gian huyện Yên Thành cho học sinh. 2. Đưa nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên Thành vào các tiết học chính khoá. 17 2.1. Sự cần thiết của việc đưa nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện 17 Yên Thành vào các tiết học chính khoá. 2.2. Cách thức để đưa nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên 19 Thành vào các tiết học chính khoá. 2.2.1. Xác định mục đích của việc đưa nghệ thuật biểu diễn dân gian . 19 huyện Yên Thành vào giờ học chính khoá ở lớp. 2.2.2. Cách thức đưa nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên 21 Thành vào giờ học chính khoá ở lớp 3. Tổ chức cho học sinh giao lưu, học hỏi với các nghệ nhân biểu diễn dân gian Yên Thành. 22 3.1. Sự cần thiết của việc tổ chức cho học sinh giao lưu, học hỏi với 22 các nghệ nhân biểu diễn dân gian Yên Thành. 3.2. Cách thức tổ chức cho học sinh giao lưu, học hỏi với các nghệ 22 nhân biểu diễn dân gian Yên Thành. 4. Hướng dẫn học sinh tham gia các cuộc thi về nghệ thuật biểu 24 diễn dân gian huyện Yên Thành. 4.1. Sự cần thiết của việc hướng dẫn học sinh tham gia các cuộc thi 24 về nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên Thành. 4.2. Cách thức hướng dẫn học sinh tham gia các cuộc thi về nghệ 25 thuật biểu diễn dân gian huyện Yên Thành. 4.2.1. Tìm hiểu thông tin các cuộc thi về nghệ thuật biểu diễn dân 25 gian Yên Thành phù hợp với HS. 4.2.2. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị các điều kiện cho cuộc thi. 25 4.2.3. Đánh giá kết quả đạt được sau cuộc thi. 26
5. Lập các câu lạc bộ nghệ thuật biểu diễn dân gian trong các trường 28 học trên địa bàn huyện Yên Thành. 5.1. Sự cần thiết của việc thành lập các câu lạc bộ nghệ thuật biểu 28 diễn dân gian trong các trường học trên địa bàn huyện Yên Thành. 5.2. Cách thức thành lập các câu lạc bộ nghệ thuật biểu diễn dân 28 gian trong các trường học trên địa bàn huyện Yên Thành. 5.2.1. Lập các câu lạc bộ nghệ thuật biểu diễn dân gian trong các 28 trường học trên địa bàn huyện Yên Thành. 5.2.2. Duy trì hoạt động của các câu lạc bộ nghệ thuật biểu diễn dân 30 gian trong các trường học trên địa bàn huyện Yên Thành. III. KHẢO SÁT SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA 32 CÁC GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT 1. Mục đích, yêu cầu khảo sát 32 2. Đối tượng, địa bàn, thời gian và quy trình khảo sát 32 2.1. Đối tượng, địa bàn khảo sát 32 2.2. Thời gian khảo sát: 33 2.3. Quy trình khảo sát: 33 3. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi 33 3.1. Nội dung và phương pháp khảo sát 33 3.2. Kết quả khảo sát 33 PHẦN C: PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 37 1. Kết luận 37 1.1. Tính mới của đề tài 37 1.2. Tính khoa học của đề tài 38 1.3. Tính khả thi khi ứng dụng thực tiễn 38 2. Kiến nghị 38 Tài liệu tham khảo 39 Phụ lục
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN TT KÍ HIỆU NỘI DUNG VIẾT TẮT 1 CLB Câu lạc bộ 2 GD Giáo dục 3 GV Giáo viên 4 HS Học sinh 5 KHKT Khoa học kĩ thuật 6 THPT Trung học phổ thông
PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1. Người ta thường nói văn hóa dân gian là “cội nguồn của văn hóa dân tộc” là "văn hóa gốc", "văn hóa mẹ". Điều đó hàm nghĩa văn hóa dân gian gắn với lịch sử lâu đời của dân tộc, là nguồn sản sinh và tiếp tục nuôi dưỡng văn hóa dân tộc. Văn hoá nghệ thuật nói chung và nghệ thuật biểu diễn nói riêng là lĩnh vực đặc biệt tinh tế của văn hóa, là nhu cầu thiết yếu, thể hiện khát vọng chân thiện mỹ của con người, là một trong những động lực to lớn trực tiếp góp phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội và sự phát triển toàn diện của con người Việt Nam. Nghệ thuật dân gian đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng và bảo tồn văn hóa dân gian. Nó không chỉ là một phương tiện giải trí mà còn là cách thức thể hiện và truyền tải những giá trị, tín ngưỡng và truyền thống của một cộng đồng dân cư. Một trong những vai trò chính của nghệ thuật dân gian là tạo ra một sự kết nối mạnh mẽ giữa con người và văn hóa của họ. Nó giúp gắn kết cộng đồng, tạo sự đồng thuận và tạo ra một không gian chung để mọi người có thể cùng tham gia và tận hưởng. Nghệ thuật dân gian cũng có vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và truyền đạt những giá trị văn hóa truyền thống từ thế hệ này sang thế hệ khác. Qua các hình thức biểu diễn như hát, múa, diễn kịch, hội họa và thủ công, nghệ thuật dân gian giữ cho những truyền thống và câu chuyện cổ xưa sống mãi và không bị quên lãng. Ngoài ra, nghệ thuật dân gian còn có vai trò giáo dục và truyền thông. Các tác phẩm nghệ thuật dân gian thường chứa đựng những thông điệp sâu sắc về đạo đức, phẩm chất và cách sống. Chúng có thể truyền tải những bài học quý giá và truyền đạt những giá trị nhân văn từ thế hệ này sang thế hệ khác. Nghệ thuật dân gian đã từ lâu trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của mỗi dân tộc. Nó không chỉ đơn thuần là một hình thức sáng tạo mỹ thuật, mà còn phản ánh đời sống và truyền thống của dân gian. Trên khắp thế giới, nghệ thuật dân gian được sử dụng để truyền đạt thông điệp và giữ gìn những giá trị văn hóa của một cộng đồng, phản ánh đời sống dân gian qua nghệ thuật là một khía cạnh quan trọng trong nghiên cứu về nghệ thuật dân gian. Thông qua các câu chuyện, hình ảnh và biểu đồ, nghệ thuật dân gian tái hiện và ghi lại cuộc sống hàng ngày của dân gian. Những tác phẩm nghệ thuật này không chỉ đơn thuần là những hình vẽ hay truyện kể, mà chúng còn chứa đựng những giá trị sâu sắc về tình yêu, tình người, công bằng và những trải nghiệm của dân gian. Các câu chuyện dân gian thường được truyền miệng qua các thế hệ, chúng kể về những truyền thống, truyền lễ và những câu chuyện vui nhộn hay bi kịch trong cuộc sống của dân gian. Những hình ảnh trong nghệ thuật dân gian thường sử dụng biểu tượng và màu sắc để thể hiện cảm xúc và ý nghĩa của câu chuyện. Biểu đồ dân gian cũng là một hình thức nghệ thuật phổ biến, nó thường được sử dụng để trình bày các sự kiện lịch sử hoặc các quy trình trong đời sống hàng ngày. 1
Qua nghệ thuật dân gian, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cuộc sống và những trải nghiệm của dân gian, nó giúp chúng ta nhìn thấy những giá trị và quan điểm của một cộng đồng, từ đó tạo ra sự đồng cảm và hiểu biết. Nghệ thuật dân gian không chỉ đẹp mắt mà còn mang trong mình sức mạnh và ý nghĩa văn hóa sâu sắc.Nghệ thuật dân gian đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển văn hóa dân gian của một cộng đồng và xã hội. Nó không chỉ đem lại giá trị văn hóa mà còn có ảnh hưởng sâu sắc đến các khía cạnh khác của cuộc sống. Một trong những ảnh hưởng quan trọng của nghệ thuật dân gian là việc giữ gìn và truyền đạt những giá trị truyền thống và lịch sử của một cộng đồng. Nhờ nghệ thuật dân gian, các truyện, bài hát, điệu nhảy và các hình thức trình diễn khác vẫn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Điều này giúp bảo tồn và thể hiện những nét độc đáo và đặc trưng của một văn hóa dân gian cụ thể. Nghệ thuật dân gian cũng có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng và xã hội trong việc tạo ra môi trường giao lưu và gắn kết. Các hoạt động nghệ thuật dân gian như hội diễn, triển lãm, xem múa, xem kịch, hay thậm chí là những buổi hát ru gia đình, tạo ra cơ hội cho mọi người cùng tham gia và tương tác với nhau. Điều này góp phần tạo ra một cộng đồng mạnh mẽ và đoàn kết. Ngoài ra, nghệ thuật dân gian còn có khả năng tạo ra ý thức và nhận thức về các vấn đề xã hội quan trọng. Qua các tác phẩm nghệ thuật dân gian, các nghệ nhân có thể truyền đạt thông điệp về tình yêu, hòa bình, công bằng, hay những vấn đề như môi trường, phân biệt chủng tộc, hay những vấn đề xã hội khác. Điều này giúp lan tỏa ý thức và thúc đẩy những thay đổi tích cực trong xã hội. Tóm lại, nghệ thuật dân gian đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng và bảo tồn văn hóa dân gian. Nó không chỉ giúp gắn kết và tạo sự đồng thuận trong cộng đồng, mà còn giữ cho những giá trị và truyền thống văn hóa truyền thống sống mãi và truyền đạt những bài học quý giá cho thế hệ sau. Thế nhưng với xu thế hội nhập, nước ta đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hoá thế giới, nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống đứng trước nguy cơ rơi vào tình trạng bị giới trẻ thờ ơ.Thực tế cho thấy giới trẻ hiện nay thích nghe và thích hát những bài hát trẻ trung, sôi động, nhạc ngoại...Thậm chí, không ít các em học sinh ngồi trên ghế nhà trường còn thuộc tên ca sĩ, nhóm nhạc nước ngoài hơn cả những làn điệu dân ca của quê hương mình. Điều đó đặt ra yêu cầu cấp thiết là cần phải có những giải pháp để bảo tồn và phát huy các giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian. Do đó Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) đặt ra vấn đề: "Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc". Cụ thể là: “Tăng đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa. Xây dựng, phát triển, tạo môi trường và điều kiện xã hội thuận lợi nhất để khơi dậy truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; tài năng, trí tuệ, phẩm chất của con người Việt Nam là trung tâm, mục tiêu và động lực phát triển quan trọng nhất của đất nước”. 2. Yên Thành là địa phương có vốn di sản văn hóa phi vật thể khá phong phú và đa dạng. Trong đó, nổi bật là các loại hình nghệ thuật biểu diễn dân gian, như: 2
Chèo, Tuồng, Trống tế và Dân ca Ví, Dặm.Cụ thể huyện Yên Thành có 6 CLB Dân ca Ví, Dặm (Phúc Thành, Viên Thành, Đồng Thành, Bảo Thành, Hợp Thành và Văn Thành); 5 CLB Tuồng (Xuân Thành, Trung Thành, Bắc Thành, Long Thành, Hậu Thành); 1 CLB Chèo (xã Lăng Thành); 5 đội Trống tế (Hoa Thành, Hợp Thành, Trung Thành, Nam Thành và Xuân Thành). Huyện Yên Thành cũng đã có nhiều hoạt động nhằm bảo tồn và phát triển nghệ thuật truyền thống như:Tối ngày 19/2/2023 UBND huyện Yên Thành đã tổ chức Liên hoan dân ca Ví - Dặm năm 2023, chiều ngày 25/8/2023, Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức Lễ bế giảng lớp truyền dạy Dân ca, Ví, Dặm cho học sinh năng khiếu khối tiểu học và trung học cơ sở huyện Yên Thành…Thế nhưng qua việc điều tra khảo sát 212 học sinh trên địa bàn huyện Yên Thành chúng tôi nhận thấy một thực trạng đáng buồn là: số lượng học sinh thuộc một làn điệu Ví, Dặm chưa tới 15%; Tỉ lệ này còn thấp hơn nữa ở Tuồng, Chèo, Trống tế. Thậm chí có học sinh còn không biết tới những loại hình nghệ thuật đặc sắc này của quê hương. 3. Xuất phát từ mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông 2018:giáo dục con người phát triển toàn diện, vừa đáp ứng yêu cầu xã hội vừa phát triển cao nhất tiềm năng của mỗi cá nhân. Ngoài ra, chương trình còn đảm bảo phát triển năng lực, phẩm chất người học, phát triển hài hòa đức, trí, thể, mỹ. Trong đó chú trọng tới đặc điểm văn hóa, con người Việt Nam cùng các giá trị truyền thống của dân tộc.Mỗi học sinh là nguồn lực để phát triển đất nước trong tương lai, vì vậy, các em phải vận dụng, sáng tạo và kết hợp các yếu tố truyền thống và hiện đại để tạo ra một nền văn hóa Việt Nam đa dạng, phù hợp với sự phát triển của thời đại. 4. Về lịch sử vấn đề nghiên cứu: Trong cuộc thi sáng tạo khoa học kỉ thuật tỉnh Nghệ An năm 2023 có một dự án mang tên:“ Xây dựng mô hình Câu lạc bộ Tuồng trong trường phổ thông trên địa bàn huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An nhằm góp phần bảo tồn và phát triển nghệ thuật Tuồng’’. Dự án này mới chỉ đề cập đến một giải pháp là xây dựng câu lạc bộ và chỉ trong loại hình nghệ thuật Tuồng chưa đề cập tới các loại hình nghệ thuật biểu diễn dân gian khác. Ở đề tài này chúng tôi đưa ra 6 giải pháp hướng tới mục tiêu rộng hơn là nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh. Với những lí do trên, chúng tôi chọn đề tài:“Một số giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh.” II.TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI - Đây là đề tài hoàn toàn mới. Bởi chưa có đề tài nào phản ánh đầy đủ về giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành và cũng chưa có đề tài nào nghiên cứu liên quan đến vấn đề này ở địa bàn huyện Yên Thành. - Đề tài đề cập tới một số loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian ở huyện Yên Thành. Lưu giữ được công sức và nét đẹp văn hóa nghệ thuật truyền thống của các thế hệ trước, tạo “tiền đề” để các thế hệ sau tái tạo và phát triển. Nhằm cập 3
nhật nền văn hóa tiên tiến nhưng vẫn không bị mất đi bản sắc dân tộc. Góp phần làm phong phú nền văn hóa huyện Yên Thành nói riêng và văn hóa cả nước nói chung.Từ đó phát huy giá trị di sản nhằm tạo cơ hội phát triển du lịch. “Xây dựng” hình ảnh, dấu ấn riêng của quê hương huyện lúa Yên Thành. - Qua thực tiễn trải nghiệm các em biết thêm về các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian ở huyện Yên Thành .Từ đó giúp các em có ý thức bảo tồn và phát huy các giá trị của nghệ thuật của huyện nhà. Đề tài này đưa ra các giải pháp mới, hiệu quả để giúp các em học sinh tiếp cận đầy đủ hơn, trực tiếp hơn, hấp dẫn hơn các loại hình nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành: Chèo, Tuồng, Trống tế và Dân ca Ví, Dặm. Từ đó các em có thêm kiến thức, hiểu biết về các loại hình nghệ thuật này. Các em sẽ thêm yêu quý, tự hào về các giá trị văn hoá quê hương và nỗ lực hành động để phát huy các giá trị đó. III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Đề tài này hướng tới mục đích: - Hình thành cho học sinh tình yêu đối với các giá trị văn hoá truyền thống. Biết lưu giữ công sức và nét đẹp văn hóa nghệ thuật truyền thống của các thế hệ trước.Từ đó xây dựng hình ảnh, dấu ấn riêng của quê hương huyện lúa Yên Thành. Tạo “tiền đề” để các thế hệ sau tái tạo và phát triển, các em hội nhập nền văn hóa thế giới nhưng vẫn không bị mất đi bản sắc dân tộc. - Phát huy giá trị di sản nhằm tạo cơ hội phát triển du lịch. IV. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 1.Đối tượng nghiên cứu: Nhận thức, thái độ của học sinh về nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành và giải pháp. 2.Khách thể nghiên cứu: 212 học sinh trường THPT trên địa bàn huyện Yên Thành. V. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Những phương pháp chính sẽ được chúng tôi sử dụng là: - Phân tích và tổng hợp lý thuyết (tài liệu) - Quan sát - Điều tra, khảo sát, thống kê, so sánh - Thực nghiệm sư phạm. VI. CẤU TRÚC CỦA ĐỀ TÀI Ngoài phần đặt vấn đề, phần kết luận và phần phụ lục, phần tài liệu tham khảo, phần nội dung nghiên cứu của đề tài gồm: 4
I. Cơ sở của đề tài. II. Một số giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh. III. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất. PHẦN B: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU I. CƠ SỞ CỦA ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lí luận 1.1. Khái niệm nghệ thuật biểu diễn dân gian. Nghệ thuật dân gian là một phần quan trọng của văn hóa dân gian, đại diện cho sự sáng tạo và biểu đạt của những người dân thường. Nghệ thuật dân gian không chỉ gắn liền với cuộc sống hàng ngày của người dân mà còn thể hiện tâm hồn, truyền thống và giá trị văn hóa của một cộng đồng. Nghệ thuật dân gian có thể được thể hiện qua nhiều hình thức như tuồng, chèo, cải lương, múa rối, hát ru, văn chương dân gian, điệu nhảy dân gian và nhiều loại nghệ thuật khác. Những tác phẩm nghệ thuật dân gian thường mang tính cộng đồng, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, với sự tham gia của nhiều người dân trong quá trình biểu diễn. Nghệ thuật dân gian không chỉ là một hình thức giải trí mà còn là một phương tiện để truyền tải thông điệp văn hóa, giáo dục và giữ gìn những giá trị truyền thống. Nó giúp bảo tồn và phát triển văn hóa dân gian, góp phần xây dựng và tăng cường nhận thức văn hóa của một cộng đồng. Tầm quan trọng của nghệ thuật dân gian nằm ở việc nó mang lại niềm vui và thăng hoa tinh thần cho cả người biểu diễn và khán giả. Nó tạo ra sự gắn kết và đoàn kết trong cộng đồng, đồng thời làm nổi bật và tôn vinh những giá trị văn hóa độc đáo của mỗi cộng đồng. Tóm lại, nghệ thuật dân gian là một phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian. Nó mang lại niềm vui, tạo sự gắn kết và đoàn kết cộng đồng, đồng thời bảo tồn và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống. 1.2. Nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành. Yên Thành là địa phương có vốn di sản văn hóa phi vật thể khá phong phú và đa dạng, trong đó, nổi bật là các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian, như: Chèo, Tuồng, Trống tế và Dân ca Ví, Giặm. Thời gian qua, huyện Yên Thành đã có nhiều nỗ lực đáng ghi nhận trong công tác bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể này. Một trong những cách làm hay, hiệu quả của việc bảo tồn các loại nghệ thuật trình diễn dân gian ở Yên Thành là thành lập và duy trì hoạt động các loại hình CLB. Có lẽ Yên Thành là địa phương duy nhất trong tỉnh có nhiều loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian với 6 CLB Dân ca Ví, Giặm (Phúc Thành, Viên Thành, Đồng Thành, Bảo Thành, Hợp Thành và Văn Thành); 5 CLB Tuồng (Xuân Thành, 5
Trung Thành, Bắc Thành, Long Thành, Hậu Thành); 1 CLB Chèo (xã Lăng Thành); 5 đội Trống tế (Hoa Thành, Hợp Thành, Trung Thành, Nam Thành và Xuân Thành). Các CLB hoạt động khá thường xuyên với số lượng từ 10-25 thành viên tham gia. Nổi bật trong các CLB dân ca Ví, Giặm là CLB Dân ca Ví, Giặm Đồng Thành với 20 thành viên,tham gia nhiều hội diễn ở các cấp, từ huyện, lên tỉnh và liên tỉnh Nghệ - Tĩnh và lần nào cũng đều đạt giải Nhất, Nhì. “Vì yêu câu hát nên tôi đến với CLB. Để phục vụ bà con, chúng tôi sẵn sàng bỏ dở việc nhà để tập luyệnvà cảm thấy hạnh phúc khi được đem những niềm vui đến cho mọi người”, Chị Nguyễn Thị Thắng, thành viên CLB dân ca Ví, Giặm Đồng Thành nói. Hay ở CLB Tuồng xã Xuân Thành hiện có 25 thành viên tham gia. Vào dịp Tết đến, Xuân về, dịp mừng thọ ở các gia đình, lễ tế tổ ở các dòng họ, ngày thành lập các đoàn thể ở địa phương... Tuồng dường như là món ăn tinh thần không thể thiếu của bà con nơi đây. “Được biểu diễn Tuồng, xem diễn Tuồng không chỉ là đam mê, sở thích, đem lại niềm vui trong cuộc sống, mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc”, anh Thái Duy Chung, thành viên CLB Tuồng Xuân Thành chia sẻ. Còn CLB Chèo Lăng Thành được thành lập từ năm 2007 với 10 thành viên tham gia, độ tuổi từ 30 - 60 tuổi. Từ khi thành lập đến nay, CLB hoạt động khá thường xuyên. Trừ những lúc mùa màng bận rộn, còn lại, lúc nhàn rỗi hay có lịch mời biểu diễn cho lễ hội, đền chùa đầu năm…các thành viên lại tập trung tập luyện, không quản ngày đêm, mưa nắng. “Chèo Lăng Thành đã biểu diễn rất nhiều nơi: Lễ hội đền Đức Hoàng, đền - chùa Gám, giao lưu với các ban ngành ở địa phương…” NNƯT Hoàng Thị Loan, Phó Chủ nhiệm CLB nói trong niềm tự hào. Còn các đội Trống tế, khi đã vào hội thì cũng có sức cuốn hút lạ thường. “Các thành viên biểu diễn trống không những phải đúng nhịp mà còn phải kết hợp múa dùi trống sao cho đẹp và uyển chuyển, hợp với giai điệu của nhạc trống, lôi cuốn được mọi người, hướng con người đến với cái thiện”, cụ Nguyễn Hữu Châu, nghệ nhân Trống tế ở xã Hợp Thành cho biết. Đưa dân ca vào trường học ngoài các CLB thì việc bảo tồn và phát huy Dân ca Ví, Giặm được huyện Yên Thành triển khai trong trường học khá thành công. Hiện 100% các trường tiểu học, THCS trên địa bàn đã đưa Dân ca Ví, Giặm vào giảng dạy thông qua bộ môn Âm nhạc và một số tiết ngoại khóa. Ngoài ra, một số Trường THPT trên địa bàn cũng lồng ghép Dân ca Ví, Giặm vào hoạt động giảng dạy cho học sinh và tổ chức hội thi tiếng hát dân ca THPT huyện Yên Thành. Để lan tỏa phong trào hát dân ca cũng như tìm kiếm những tài năng trong nhà trường, cứ 4 năm/lần, Phòng Giáo dục huyện lại tổ chức Hội thi “Tiếng hát Dân ca trong trường học” từ cấp trường đến cấp huyện. Từ các hội thi đã phát hiện ra nhiều hạt nhân tích cực trong việc truyền dạy niềm yêu thích dân ca trong học sinh. Huyện Yên Thành đạt giải Ba toàn đoàn(năm 2014), giải Nhì (năm 2018) tại Hội thi Tiếng hát Dân ca trong trường học cấp tỉnh và em Nguyễn Minh Nguyệt, Trường THPT Phan Thúc Trực được đặc cách vào trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật Nghệ An. 6
Cùng với việc thành lập các CLB thì huyện Yên Thành còn quan tâm phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ nghệ nhân, diễn viên ở tất cả các loại hình Dân ca, Tuồng, Chèo,…. Để làm được điều đó, hàng năm, huyện đều tổ chức Liên hoan các CLB Dân ca, Chèo, Tuồng; thi đánh Trống Tế tại các lễ hội Đền - Chùa Gám, đền Đức Hoàng; Chỉ đạo các xã tổ chức các loại hình nghệ thuật dân gian này phục vụ nhân dân vui Tết, đón Xuân và các ngày lễ, kỷ niệm lớn. Trong Liên hoan Tiếng hát Làng Sen hàng năm, huyện cũng chỉ đạo các xã phải đảm bảo cơ cấu 70% chương trình là các tiết mục dân ca. Việc đưa các loại hình nghệ thuật dân gian vào các hội thi, hội diễn, giao lưu, lễ hội vừa tạo ra nhiều môi trường để các nghệ nhân và diễn viên ở các CLB thể hiện niềm đam mê, nhiệt huyết và khả năng sáng tạo của mình, đồng thời vừa tuyên truyền, quảng bá rộng rãi di sản văn hóa này đến với đông đảo công chúng và du khách. Huyện cũng đã làm hồ sơ đề nghị phong tặng các danh hiệu cho các Nghệ nhân có nhiều sự đóng góp đối với các loại hình nghệ thuật dân gian. Đến thời điểm này, toàn huyện có 7 Nghệ nhân Ưu tú (NNƯT) ở các loại hình Nghệ thuật trình diễn dân gian. Các NNƯT cũng đã được hưởng chế độ hàng tháng theo quy định của nhà nước Hằng năm, vào dịp đầu năm mới, huyện đều tổ chức gặp mặt các Nghệ nhân và nhiều cá nhân nhằm tôn vinh,ghi nhận những đóng góp của họ trong các lĩnh vực văn hóa, văn nghệ của địa phương. Có thể thấy rằng, các loại hình nghệ thuật dân gian ở Yên Thành được lưu giữ và lan tỏa được như hiện nay, đó là nhờ công sức đóng góp rất lớn của các Nghệ nhân. Họ là những hạt nhân góp phần “giữ lửa” và trao truyền niềm đam mê này cho thế hệ trẻ. Điển hình như NNƯT Phan Thế Phiệt ở xã Hoa Thành (72 tuổi) - tác giả của nhiều trích đoạn kịch dân ca đượccác đội văn nghệ các xã, huyện, các trường họcbiểu diễn thành công tại các hội thi. Trong số những người ông từng dìu dắt có rất nhiều người hiện được công chúng yêu mến như: NSƯTNgọc Hà, Hồng Lĩnh...; NNƯT Trần Quốc Minh (77 tuổi), từ năm 18 tuổi, ông đã tìm tòi, sưu tầm và phát triển dân ca Ví, Giặm ra cộng đồng. Chính ông là người quy tụ và gây dựng nên CLB dân ca Ví, Giặm xã Đồng Thành; Hay ông Phan Văn Lạng, một trong những nghệ nhân tích cực tham gia phong trào diễn Tuồng ở Xuân Thành. Dù đã gần 80 tuổi, nhưng với lòng say mê, ông luôn dồn nhiệt huyết để tham gia truyền dạy Tuồng cho thế hệ trẻ. Chính nhờ có ông, mà hiện nay, CLB Tuồng Xuân Thành có một đội ngũ diễn viên nòng cốt như bà Nguyễn Thị Lan, chị Hoàng Thị Dung, anh Lê Khắc Tài,…; Nhắc tới Chèo Lăng Thành thì không thể không nhắc đến NNƯT Hoàng Thị Loan. Từ niềm đam mê với bộ môn nghệ thuật này, đồng thời muốn truyền lại cho thế hệ trẻ, bà đã trực tiếp vận động các thành viên có năng khiếu cùng tham gia, thành lập nên CLB Chèo Lăng Thành; Bên cạnh các nghệ nhân cao tuổi, nhiều nghệ nhân nhỏ tuổi cũng đã bộc lộ đam mê và năng khiếu vượt trội, như: Hà Quỳnh Như - 14 tuổi và Nguyễn Minh Nguyệt – 17 tuổi, xã Phúc Thành (Dân ca), Thái Hữu Tuấn - 13 tuổi ở Xuân Thành (Trống tế),… Trong bối cảnh hiện nay, việc bảo tồn và phát huy các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian là vô cùng khó khăn đối với nhiều địa phương, vì nhiều lý do, 7
vậy nhưng huyện Yên Thành đã có nhiều nỗ lực trong việc này và bước đầu có kết quả. Trân trọng sự đam mê, tâm huyết với nghệ thuật dân gian của các nghệ nhân làng và ghi nhận sự quan tâm của các cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đây. “Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác bảo tồn và phát huy các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian, như: phát triển nghệ nhân dân gian, thành lập thêm nhiều CLB ở các thôn, xóm; đặc biệt là chú trọng tới công tác tuyên truyền di sản trong cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ”, anh Phạm Xuân Tuyết, Trưởng phòng VH-TT huyện Yên Thành cho biết. 1.3. Ý nghĩa của việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành. Để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống huyện Yên Thành nói chung và nghệ thuật trình diễn dân gian nói riêng cần thêm sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương; ưu tiên các nguồn lực cho công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa bằng nguồn lực Nhà nước và nguồn lực xã hội hóa. Đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá di sản, nâng cao nhận thức về các giá trị di sản văn hóa cho cộng đồng cư dân để người dân có ý thức chủ động trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Huyện Yên Thành cần có chính sách hỗ trợ để cộng đồng có môi trường và không gian văn hóa rộng mở để bảo tồn di sản; khuyến khích cộng đồng khai thác, phát huy giá trị di sản trong phát triển du lịch, nhằm cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống bằng chính di sản mà cộng đồng nắm giữ. Việc sử dụng các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật .Vì lợi ích của toàn xã hội và truyền thống tốt đẹp của cộng đồng. Sử dụng các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian trong dạy học ở trường phổ thông sẽ góp phần hình thành và nâng cao ý thức tôn trọng, giữ gìn và phát huy những giá trị của nghệ thuật trình diễn dân gian, rèn luyện tính chủ động, tích cực, sáng tạo trong đổi mới phương pháp dạy học, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục, phát hiện bồi dưỡng năng khiếu, tài năng cho học sinh . Chính các em là chủ thể tiếp nhận và lưu giữ những giá trị văn hóa đó để nó trở thành những di sản sống và sẽ mãi mãi trường tồn. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1.Thực trạng nghệ thuật biểu diễn dân gian trong bối cảnh hiện nay. Trong thời đại hội nhập và sự phát triển của các loại hình giải trí hiện đại, các hình thức sân khấu và diễn xướng dân gian - phương tiện lưu giữ giá trị nhân văn Việt Nam suốt bề dày lịch sử - đang ngày càng nhận được ít sự quan tâm của giới trẻ. Điều đáng ghi nhận ở Yên Thành là các hoạt động văn hoá, thể thao đều hướng đến phục vụ nhân dân và đáp ứng được nhu cầu cơ sở. Vì vậy, các mô hình hoạt động văn hoá được huyện chỉ đạo xây dựng để nhân rộng trong toàn huyện đã 8
phát huy, phục vụ tốt cơ sở như các mô hình: Văn nghệ thông tin ở Lăng Thành, Câu lạc bộ tuồng ở Xuân Thành, cưới theo nếp sống văn hoá ở Đồng Thành... Yên Thành là đất hát tuồng được cả nước biết đến, các câu lạc bộ tuồng hoạt động thường xuyên và có chất lượng như: Xuân Thành, Bắc Thành, Hậu Thành, Phúc Thành, Đồng Thành. Chính quyền các xã đã nuôi dưỡng các câu lạc bộ, các đội văn nghệ bằng cách cấp ruộng để sản xuất gây quỹ hoạt động. Hàng năm, các câu lạc bộ, các đội văn nghệ đã xây dựng nhiều chương trình đặc sắc phục vụ nhân dân trong những dịp lễ, tết, ngày hội, làm phong phú thêm đời sống văn hoá tinh thần cho nhân dân, góp phần bảo tồn, gìn giữ bản sắc văn hoá dân tộc. Yên Thành không chỉ được biết đến là đất lúa, đất học, đất cách mạng, Yên Thành còn được biết đến là đất văn chương, đất sản sinh những con người hoạt động văn học nghệ thuật, báo chí, đã và đang có những cống hiến xứng đáng trong phong trào văn hoá văn nghệ của tỉnh nói chung, của huyện nhà nói riêng. Đồng hành cùng quê hương đất nước, các văn nghệ sỹ và hoạt động văn hoá, báo chí miền quê lúa đã có nhiều đóng góp cho xã hội, tạo được những gương mặt văn hoá đáng trân trọng, tạo dấu ấn trong công chúng, nỗ lực sáng tạo, góp phần tạo nên bản sắc và dấu ấn riêng trong đại gia đình văn nghệ và báo chí tỉnh nhà. Đó là Huy Huyền, Ngô Đức Tiến, Phan Văn Từ, Đặng Hồng Thiệp, Nguyễn Đăng Chế, Lăng Hồng Quang, Phan Bá Hàm, Hoàng Văn Hân, Nguyễn Duy Đối, Phan Thế Phiệt, Phan Sinh Viên, Nguyễn Thế Kỷ, Hoàng Chỉnh, ... Những tác phẩm văn nghệ và báo chí của họ đã góp phần tạo nên phong trào văn hoá văn nghệ của miền quê lúa đang ngày càng khởi sắc, và chính những tác phẩm của họ đã góp phần làm giàu thêm đời sống văn hoá tinh thần của nhân dân huyện nhà. 2.2. Thực trạng học tập của học sinh về việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành Để có kết luận xác đáng về “Một số giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành cho học sinh.”, Chúng tôi đã tiến hành khảo sát tìm hiểu thực trạng học tập của học sinh. Cụ thể, chúng tôi đã phát phiếu điều tra cho học sinh của các trường trên địa bàn để các em phát biểu những cảm nhận và nêu ý kiến, nguyện vọng của mình về giải pháp để nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành. Phiếu khảo sát học sinh: PHIẾU KHẢO SÁT (Dành cho học sinh) Họ và tên: Lớp: 9
Trường: Câu hỏi Đáp án Câu1:Theo em thế nào là bảo tồn A.Bảo vệ và giữ gìn nghệ thuật biểu diễn dân gian ở địa B.Giữ nguyên phương? Câu 2: Em biết tới loại hình nghệ A.Dân ca ví dặm thuật biểu diễn dân gian nào của B.Tuồng huyện Yên Thành ? C.Trống tế D. Chèo Câu 3: Theo em có cần thiết phải bảo A.Có tồn và phát huy nghệ thuật biểu diễn B.Không dân gian ở địa phương không? Câu 4: Bảo tồn và phát huy các giá A.Tuyên truyền quảng bá trị nghệ thuật bằng cách nào? B.Sử dụng sản phẩm C.Chế tạo sản phẩm Câu 5: Em đã tham gia vào hoạt động A.Qua các bài học bảo tồn và phát huy nghệ thuật biểu B.Tham gia các cuộc thi diễn dân gian như thế nào? C.Câu lạc bộ, ngoại khóa Câu 6: Theo em trách nhiệm bảo tồn A.Cơ quan ban ngành liên quan và phát huy nghệ thuật biểu diễn dân B.Học sinh gian ở địa phương thuộc về ai? C.Nhân dân địa phương Câu 7: Em đánh giá như thế nào về A.Rất hiệu quả hiệu quả của việc bảo tồn và phát huy B.Hiệu quả vừa phải nghệ thuật biểu diễn dân gian ở địa phương thông qua giáo dục ý thức C.Ít hiệu quả cho học sinh? D.Không hiệu quả Kết quả khảo sát: 10
Câu hỏi Đáp án % lựa chọn Câu1:Theo em thế nào là bảo tồn A.Bảo vệvàgiữgìn 80% nghệ thuật biểu diễn dân gian ở B.Giữ nguyên 20% địa phương? Câu 2: Em biết tới loại hình nghệ A.Dân ca ví dặm 50% thuật biểu diễn dân gian nào của B.Tuồng 20% huyện Yên Thành ? C.Trống tế 25% D. Chèo 0,5 Câu 3: Theo em có cần thiết phải A.Có 81% bảo tồn và phát huy nghệ thuật B.Không 19% biểu diễn dân gian ở địa phương không? Câu 4: Bảo tồn và phát huy các A.Tuyên truyền quảng bá 70% giá trị nghệ thuật bằng cách B.Sử dụng sản phẩm 20% nào? C.Chế tạo sản phẩm 10% Câu 5: Em đã tham gia vào hoạt A.Qua các bài học 35% động bảo tồn và phát huy nghệ B.Tham gia các cuộc thi 20% thuật biểu diễn dân gian như thế nào? C.Câu lạc bộ, ngoại khóa 45% Câu 6: Theo em trách nhiệm bảo A.Cơ quan ban ngành liên quan 50% tồn và phát huy nghệ thuật biểu B.Học sinh 30% diễn dân gian ở địa phương thuộc về ai? C.Nhân dân địa phương 20% Câu 7: Em đánh giá như thế nào A.Rất hiệu quả 70% về hiệu quả của việc bảo tồn và B.Hiệu quả vừa phải 24% phát huy nghệ thuật biểu diễn dân gian ở địa phương thông C.Ít hiệu quả 5% qua giáo dục ý thức cho học sinh? D.Không hiệu quả 1% Qua khảo sát số liệu chúng tôi thấy được như sau: - Đa số các em hiểu thế nào là bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành và biết được yêu cầu cần thiết phải bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá đó. 11
- Các em rất quan tâm đến việc giữ gìn và phát huy các giá trị nghệ thuật địa phương. - Phần lớn học sinh của trường đều có mong muốn nguyện vọng được học tập những chuyên đề hoạt động ngoại khóa về nội dung giáo dục này. Kết quả khảo sát đó là một trong những minh chứng thuyết phục để chúng tôi thực hiện nghiên cứu đề tài. 2.2. Thực trạng của giáo viên trong việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy các giá trị của nghệ thuật biểu diễn dân gian ở huyện Yên Thành. Chúng tôi đã tiến hành tìm hiểu thực trạng của việc giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa địa phương cho HS bằng phiếu điều tra khảo sát giáo viên. Phiếu khảo sát giáo viên: PHIẾU KHẢO SÁT (Dành cho giáo viên) Họ và tên: ……………………………….……… Trường THPT: …………………………………. Thầy cô vui lòng trả lời các câu hỏi sau bằng cách khoanh tròn vào phương án đúng: Câu 1. Thầy cô có cung cấp cho HS các thông tin về nghệ thuật biểu diễn dân gian không? A. Có B. Không Câu 2.Quá trình giảng dạy thầy cô có lồng ghép các nội dung về bảo tồn nghệ thuật biểu diễn dân giankhông? A. Thường xuyên B. Thỉnh thoảng C. Chỉ khi dự giờ D. Không Câu 3.Ở trƣờng thầy cô đã có câu lạc bộ nghệ thuật biểu diễn truyền thống chƣa? A. Có B. Không Câu 4. Ở trƣờng thầy cô đã tổ chức các cuộc thi liên quan đến nghệ thuật truyền thống chƣa? A. Có B. Không Câu 5. Thầy cô có tổ chức cho học sinh giao lƣu gặp gở các nghệ nhân không? 12
A. Có B. Không Câu 6. Thầy cô có hƣớng dẫn HS tham gia các cuộc thi nghệ thuật biểu diễn dân gian không? A. Có B. Không Từ kết quả khảo sát đó, chúng tôi nhận thấy: Phần lớn giáo viên chưa đầu tư đổi mới phương chú trọng giáo dục giá trị văn hoá địa phương cho HS hoặc chỉ mới dừng lại ở việc tích hợp một cách sơ sài vấn đề giáo dục ý thức bảo tồn và phát huy một số giá trị văn hóa cho học sinh bằng cách lồng ghép vào nội dung bài dạy chính khóa trên lớp có liên quan. Các GV cũng chưa chú trọng khai thác nguồn thông tin từ dữ liệu số. Công tác tổ chức các hoạt động giao lưu, tìm hiểu nghệ thuật địa phương chưa được chú trọng đúng mức. Các CLB nghệ thuật biểu diễn dân gian còn thiếu và yếu. Cũng chính vì thế mà phần lớn các giáo viên chưa hài lòng với hiệu quả giáo dục ở mảng nội dung này cho học sinh. II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO Ý THỨC BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ CỦA NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN DÂN GIAN Ở HUYỆN YÊN THÀNH CHO HỌC SINH. 1. Giới thiệu, xây dựng nguồn dữ liệu mở về nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên Thành cho học sinh. 1.1. Sự cần thiết của việc giới thiệu, xây dựng nguồn dữ liệu mở về nghệ thuật biểu diễn dân gian huyện Yên Thành cho học sinh. Bắt nhịp với xu thế của cuộc cách mạng 4.0, ngày 27/9/2019 Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; ngày 17/5/2020 Chính phủ ban hành Nghị quyết số 50/ND-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 52/NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị. Trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030 là “Thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, chú trọng một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế để làm động lực cho tăng trưởng theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng và vượt lên ở một số lĩnh vực so với khu vực và thế giới. Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đề văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Tăng đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa". Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, tháng 12/2021, Chính phủ đã Ban hành chương trình “Số hóa di sản văn hóa Việt Nam giai đoạn 2021-2030" nhằm xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa trên nền tảng công nghệ số thống nhất, phục vụ công tác lưu trữ, quản lý, nghiên cứu, bảo tồn, khai thác, quảng bá di sản, thúc đẩy phát triển du lịch bền vững. Chương trình đặt 13