Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm tại trường THPT Diễn Châu 4

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:78

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài "Một số giải pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm tại trường THPT Diễn Châu 4" được lựa chọn thực hiện nhằm chia sẻ kinh nghiệm của bản thân cùng đồng nghiệp trong việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Đồng thời phát huy hơn nữa vai trò của cán bộ, giáo viên trong việc giáo dục lý tưởng, đạo đức cho học sinh THPT trong tình hình hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm tại trường THPT Diễn Châu 4

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH CHO HỌC SINH LỚP CHỦ NHIỆM TẠI TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 4 Lĩnh vực: Chủ nhiệm Nghệ An, tháng 4 năm 2024
SỞ GD&ĐT NGHỆ AN TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 4 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH CHO HỌC SINH LỚP CHỦ NHIỆM TẠI TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 4 Lĩnh vực: Chủ nhiệm Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Lê - 0961602208 Trần Hải Tiến - 0942858007 Đơn vị: Trường PTHPT Diễn Châu 4 Nghệ An, tháng 4 năm 2024 0
MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................... 1 1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu………………………………………...…………………..2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................ 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 2 5. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................... 2 6. Tính mới và những đóng góp của đề tài nghiên cứu............................................. 3 7. Cấu trúc sáng kiến kinh nghiệm ............................................................................ 3 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................. 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .......................................................................................................................... 4 1.1. Cơ sở lí luận ....................................................................................................... 4 1.1.1. Nhận thức về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ........................... 4 1.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của thanh niên, học sinh và công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống ............................................................... 5 1.1.3. Vai trò quan trọng của việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT .......................................................................................... 6 1.1.4. Vai trò, vị trí của giáo viên chủ nhiệm lớp ..................................................... 7 1.2. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................. 9 1.2.1. Thức trạng nhận thức của học sinh về công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh .......................................................................................... 9 1.2.2. Thực trạng nhận thức của giáo viên chủ nhiệm về giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ................................................................................ 11 1.2.3. Đánh giá thực trạng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT Diễn Châu 4 thông qua công tác chủ nhiệm lớp ........... 14 CHƯƠNG 2: NGUYÊN TẮC VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH CHO HỌC SINH THÔNG QUA CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP .......................... 16 2.1. Một số nguyên tắc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh…………………………………………………………………...……….16 2.1.1. Nguyên tắc đảm bảo mục tiêu giáo dục toàn diện học sinh……......……….16 2.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống tạo nên sức mạnh tổng hợp..……….….16 2.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính cụ thể, thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế của a
nhà trường, lớp học………………………………………………………..………17 2.1.4. Nguyên tắc đảm bảo kết hợp linh hoạt các giải pháp………...…………….17 2.2. Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm…………………………………………...……18 2.2.1. Giải pháp 1: Tiếp tục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho đội ngũ CBGVNV, học sinh và cha mẹ học sinh về công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp ........... 18 2.2.2. Giải pháp 2: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” sâu rộng trong học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp ........................................................................................... 21 2.2.3. Giải pháp 3: Đa dạng hóa các giải pháp và hình thức giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh qua công tác chủ nhiệm............……23 2.2.4. Giải pháp 4: Phát huy vai trò nêu gương của đội ngũ cán bộ lớp, tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc và chú trọng công tác khen thưởng, kỉ luật để nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh lớp chủ nhiệm………………………........……27 2.2.5. Giải pháp 5: Tăng cường công tác phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với nhà trường, gia đình và xã hội trong công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh .............................................................................. 28 2.2.6. Giải pháp 6: Xây dựng các chủ đề lồng ghép nội dung giáo dục và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào công tác chủ nhiệm lớp…...…..30 2.3. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đã được xây dựng và áp dụng trong đề tài………………………………..…………………………..….39 2.3.1. Mục đích khảo sát……………………………………………………….….39 2.3.2. Nội dung và phương pháp khảo sát……….…………………………….….39 2.3.4. Đối tượng khảo sát……………………………………….……….…….….40 2.3.5. Kết quả khảo sát ……………………………...………….……….…….….40 CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ................................................ 45 3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm đề tài ....................................................... 45 3.1.1. Mục đích ........................................................................................................ 45 3.1.2. Nhiệm vụ ....................................................................................................... 45 3. 2. Đối tượng và phương pháp thực nghiệm đề tài………………..……………45 3.2.1. Đối tượng thực nghiệm………………………………………..……………45 3.2.2. Phương pháp thực nghiệm ............................................................................ 45 3.3. Nội dung thực nghiệm .................................................................................... 45 b
3.4. Kết quả thực nghiệm ....................................................................................... 45 PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ………………….…………………….49 1. Kết luận…………………………………………..…………………….……….49 3. Kiến nghị ............................................................................................................ 49 TÀI LIỆU THAM KHẢO …………...……………..……………………………..i PHỤ LỤC ................................................................................................................ iii c
DANH MỤC VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TT Từ viết tắt Nghĩa từ viết tắt 1 BGH Ban giám hiệu 2 BĐDCMHS Ban đại diện cha mẹ học sinh 3 CBCC,VC Cán bộ công chức, viên chức 4 GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 5 GV Giáo viên 6 GVBM Giáo viên bộ môn 7 CN Chủ nhiệm 8 GVCN Giáo viên chủ nhiệm 9 HS Học sinh 10 HSG Học sinh giỏi 11 THPT Trung học phổ thông 12 PP Phương pháp 13 PPDH Phương pháp dạy học 14 TN Thực nghiệm 15 GP Giải pháp d
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn đề tài Thế hệ trẻ là những chủ nhân tương lai của đất nước, mang trong mình trí tuệ, sức khoẻ và khát vọng cống hiến. Vì thế, giáo dục tư tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống tích cực cho thế hệ trẻ là việc làm hết sức cần thiết, dẫn dắt thanh niên đi tới những giá trị tốt đẹp, cống hiến hết mình để bảo vệ sự bình yên cho Tổ quốc, cho nhân dân, xây dựng và phát triển đất nước. Thực hiện chỉ thị số 05- CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân, trong đó, việc tổ chức giáo dục, học tập cho thế hệ trẻ được coi trọng. Đặc biệt là đối với các trường phổ thông, việc đưa nội dung giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào dạy học một cách có hiệu quả là hết sức cần thiết nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục của chương trình GDPT 2018. Ngày 28/8/2015 Chỉnh phủ ban hành Quyết định số 1501/QĐ-TTg phê duyệt đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng giai đoạn 2015-2020”. Ngày 04/02/2016, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ký Quyết định số 410/KH-BGDĐT về ban hành Kế hoạch triển khai Quyết định 1501/QĐ-TTg trong toàn ngành. Ngày 11/5/2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị tổng kết 5 năm triển khai Quyết định 1501/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng giai đoạn 2015-2020”. Đây là sự chỉ đạo toàn diện của Đảng, của ngành, là mong muốn của toàn xã hội đối với công tác giáo dục. Xây dựng môi trường giáo dục tốt, rộng lớn là xã hội và nhà trường, nhỏ là gia đình và lớp học để học sinh được học tập và rèn luyện trở thành những công dân có ích, có đức, có tài. Tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh luôn được xem là những giá trị cốt lõi và tinh hoa nhất của dân tộc Việt. Việc học tập và rèn luyện theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong công tác giáo dục học sinh trung học phổ thông. Tư tưởng của Người luôn là di sản văn hóa vô giá của dân tộc Việt Nam. Ngày nay, cùng với sự phát triển của xu thế thời đại và hội nhập quốc tế, trước những ảnh hưởng mặt trái của nền kinh tế thị trường, phần nào ảnh hưởng đến các thế hệ trẻ, trong đó có các em HS THPT. Chính vì vậy, việc đưa vấn đề giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào việc dạy học và giáo dục HS THPT hiện nay là đặc biệt quan trọng. Thực hiện chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cũng như ý thức được vai trò, vị trí và tầm quan trọng của tuổi trẻ trong thời kỳ hội nhập và phát triển, Trường THPT Diễn Châu 4, đặc biệt là những GVCN lớp luôn quan tâm đến việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách cho học sinh, nhằm tạo ra lớp người “vừa hồng, vừa chuyên” như mong muốn của Bác Hồ. Trong thời gian qua, nhà trường và đội ngũ giáo viên chủ nhiệm đã đưa ra nhiều biện pháp để tăng cường công tác 1
giáo dục đạo đức, tư tưởng, phong chách cho HS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong tình hình mới. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, vẫn còn tồn tại vấn đề đáng lo ngại hiện nay là đạo đức học đường của một bộ phận HS đang xuống cấp chưa đáp ứng được yêu cầu chung của xã hội. Điều đó khiến chúng tôi cũng như nhiều đồng nghiệp khác day dứt, trăn trở. Năm học 2023- 2024, chúng tôi được giao nhiệm vụ chủ nhiệm và giảng dạy lớp 11A2, 11A12. Bản thân chúng tôi hết sức băn khoăn và trăn trở: Làm thế nào để giáo dục đạo đức, tư tưởng, phong cách cho HS lớp mình chủ nhiệm và giảng dạy? Làm thế nào để các em HS biết cách chắt lọc thông tin trong môi trường thế giới mở? Làm thế nào để các em có đươc những nhận thức đúng về đạo đức, lối sống? Làm thế nào để các em sẽ trở thành những người con ngoan, trò giỏi, có ích cho xã hội? Đó là vấn đề chúng tôi hết sức quan tâm. Vì những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm tại trường THPT Diễn Châu 4” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm trao đổi cùng đồng nghiệp, để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, tư tưởng, lối sống cho HS THPT. 2. Mục đích nghiên cứu Đề tài được lựa chọn thực hiện nhằm chia sẻ kinh nghiệm của bản thân cùng đồng nghiệp trong việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Đồng thời phát huy hơn nữa vai trò của cán bộ, GV trong việc giáo dục lý tưởng, đạo đức cho HS THPT trong tình hình hiện nay. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống cho HS thời đại mới, xây dựng đội ngũ thanh niên vừa có đức, vừa có tài phục vụ cho sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu thực trạng học tập và rèn luyện theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong HS THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Phân tích và đưa ra giải pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS thông qua công tác CN lớp đảm bảo tính mới, tính hiệu quả và tính khoa học nhằm đạt mục tiêu giáo dục tư tưởng, đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống của học sinh. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 11A2, 11A12 trường Trung học phổ thông Diễn Châu 4, năm học 2023 – 2024 do chúng tôi chủ nhiệm. Phạm vi nội dung thực hiện nghiên cứu của đề tài là góp phần giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho hs thông qua công tác CN lớp. 5. Phương pháp nghiên cứu 2
Trong đề tài này chúng tôi đã sử dụng phối hợp các phương pháp nghiên cứu thường quy gồm: 5.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Sử dụng phối hợp các phương pháp phân tích, tổng hợp, phân loại, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu, cơ sở tổng quan lý luận có liên quan đến đề tài. 5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra, phương pháp thực nghiệm sư phạm 5.3. Phương pháp thống kê Các số liệu thu được trong thực nghiệm khảo sát và thực nghiệm được xử lý bằng các tham số thống kê toán học trên phần mềm SPSS20 và Microsoft Exel. Sau đó phân tích kết quả bằng thống kê toán học để những nhận xét, đánh giá xác thực đánh giá tiến bộ của học sinh. 6. Tính mới và những đóng góp của đề tài nghiên cứu Đây là một đề tài hoàn toàn mới, chúng tôi đưa ra các nhóm giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho HS trường THPT Diễn Châu 4 thông qua công tác CN lớp để chia sẻ và trao đổi cùng các đồng nghiệp. Đề tài đã chỉ ra được sự cần thiết của việc tăng cường giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS thông qua công tác CN lớp góp phần giáo dục toàn diện nhân cách, giúp các em có thể tự tin, vững bước trước ngưỡng cửa cuộc đời. Đề tài đã xây dựng được bản kế hoạch và các giải pháp cụ thể nhằm giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS trong công tác CN lớp phù hợp và đồng bộ ở cả ba khối lớp tạo nên một phong trào thi đua sôi nổi, hiệu quả. Đề tài làm phong phú thêm lí luận và thực tiễn giáo dục đạo đức, tư tưởng, lối sống học sinh ở trường THPT. 7. Cấu trúc sáng kiến kinh nghiệm Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm được trình bày trong 3 chương : Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu Chương 2: Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Chương 3: Thực nghiệm sư phạm 3
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1. Cơ sở lí luận 1.1.1. Nhận thức về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh Hồ Chí Minh là anh hùng dân tộc Việt Nam, là một nhà văn hoá lớn, một chiến sĩ cách mạng lỗi lạc. Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một tấm gương vô cùng trong sáng và cao thượng, kết tinh của tinh hoa văn hoá Việt Nam. Người không chỉ là một nhà tư tưởng lỗi lạc về văn hoá, sáng tạo ra một nền văn hoá mới, văn hoá cách mạng Việt Nam, kiến tạo ra một thời đại mới trong lịch sử phát triển của văn hoá dân tộc, mà chính bản thân Người, cuộc sống của Người, những việc làm bình thường hàng ngày của Người là hiện thân của nền văn hoá Việt Nam, là mẫu mực của con người Việt Nam. Tư tưởng, tâm hồn, cốt cách của Người là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chủ nghĩa yêu nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế trong sáng, kết tinh những giá trị văn hoá phương Đông và phương Tây, truyền thống và hiện đại, dân tộc và quốc tế. Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, được thể hiện 9 vấn đề lớn, đó là: Về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người; Về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; Về sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết dân tộc; Về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng đất nước thật sự của dân, do dân và vì dân; Về quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân; Về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; Về đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; Về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau; Về xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, cán bộ, đảng viên vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Tư tưởng Hồ Chí Minh đã soi đường cho cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng giành được thắng lợi này đến thắng lợi khác, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và dân tộc ta. Đạo đức Hồ Chí Minh là đạo đức mới, đạo đức cách mạng, với những phẩm chất tiêu biểu là: tuyệt đối trung thành, kiên định lý tưởng cách mạng, đặt lợi ích của Đảng, của đất nước, dân tộc lên trên tất cả; hết lòng, hết sức phục vụ Tổ quốc, phụng sự nhân dân, tận trung với nước, tận hiếu với dân; hết lòng yêu thương đồng bào, đồng chí, yêu thương con người; cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư, thật sự là công bộc của nhân dân, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội...; là sự kết hợp đạo đức truyền thống của dân tộc với tinh hoa đạo đức của nhân loại, giữa phương Đông với phương Tây, được hình thành và phát triển từ yêu cầu của sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam. Hồ Chí Minh là hiện thân của sự hoàn thiện, hoàn mỹ về đạo đức. Hồ Chí Minh đã thực sự làm một cuộc cách mạng trên lĩnh 4
vực đạo đức ở Việt Nam. Trong đó, theo Người đạo đức là gốc, là nguồn, là nền tảng, biểu hiện tập trung thông qua ba mối quan hệ: đối với mình, đối với người và đối với công việc. Đức là gốc, nhưng đức và tài phải kết hợp, phải đi đôi với nhau; người cách mạng phải có cả đức và tài mới hoàn thành được trọng trách Đảng và nhân dân giao cho. Phong cách Hồ Chí Minh phản ánh những giá trị cốt lõi trong tư tưởng, đạo đức của Người và được thể hiện vô cùng sinh động, tự nhiên, độc đáo, có sức thu hút, cảm hóa kỳ diệu trong hoạt động, ứng xử hằng ngày: phong cách tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, luôn gắn chặt lý luận với thực tiễn; phong cách làm việc dân chủ, khoa học, kỹ lưỡng, cụ thể, tới nơi, tới chốn; phong cách ứng xử văn hóa, tinh tế, đầy tính nhân văn, thấm đậm tinh thần yêu dân, trọng dân, vì dân; phong cách nói đi đôi với làm, đi vào lòng người; nói và viết ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm; phong cách sống thanh cao, trong sạch, giản dị; phong cách quần chúng, dân chủ, tự mình nêu gương,... Việc học tập theo tấm gương đạo đức của Người không những giúp chúng ta có được sự nhận thức sâu sắc về vai trò, vị trí, ý nghĩa lịch sử đối với cuộc sống hiện tại và tương lai mà còn để lại nhiều bài học về bồi dưỡng tư cách, đạo đức và nhất là thái độ thẳng thắn, trung thực để nhìn thẳng vào quá khứ, dũng cảm nhận thấy sai lầm, thiếu sót để sửa chữa, nhận thức đúng ưu điểm, thành tựu mà tự hào chính đáng, không tự kiêu chủ quan. Cuộc đời hoạt động cách mạng và những tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương tư tưởng, đạo đức cách mạng sáng ngời và lối sống cao đẹp cho thế hệ trẻ học tập. Việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT là rất quan trọng và cần thiết, chẳng những đáp ứng yêu cầu cấp bách trước mắt mà còn có ý nghĩa cơ bản, lâu dài đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta 1.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của thanh niên, học sinh và công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh ra trong một gia đình, vùng quê xứ Nghệ giàu truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo, được khổ luyện, tham gia các phong trào thanh niên khi còn rất trẻ, được tiếp cận với chủ nghĩa Mác - Lênin, là đại biểu tham dự đại hội quốc tế thanh niên. Vì vậy, khi đánh giá về thanh niên, Người có cách nhìn rất khách quan, khoa học và thực tiễn. Người đặt trọn niềm tin và kỳ vọng vào thanh niên. Người đã nhấn mạnh thanh niên là lực lượng quyết định sự phát triển của cách mạng, của quốc gia, dân tộc. Khi truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào trong nước, Hồ Chí Minh đã chọn đối tượng đầu tiên là thanh niên và Người tập hợp họ trong tổ chức Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Trong bài “Gửi thanh niên An Nam” năm 1925, Hồ Chí Minh đã nhắc nhở: “Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh”. F 1 P P Sau Cách mạng tháng Tám, ngay ngày khai trường đầu tiên, Hồ Chí Minh đã căn dặn thế hệ trẻ: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc 5
Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Người rất quan tâm, đánh giá cao vai trò của công tác giáo dục thanh niên, Người đã xác định: “Nay chúng ta đã dành được quyền độc lập. Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc trong lúc này, là nâng cao dân trí”, vì “nước nhà cần phải kiến thiết. Kiến thiết cần phải có nhân tài”. Trong kháng chiến chống Pháp, Hồ Chí Minh xác định, “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”. Người cũng cho rằng, thế hệ trẻ phải vươn mình lên để hoàn thành trọng trách đó: Thanh niên muốn làm chủ tương lai F 7 P P cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải ra sức làm việc để chuẩn bị tương lai đó. Trong Di chúc thiêng liêng, một lần F 6 P P nữa Người căn dặn: “Đảng phải có kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng họ thành những người kế tục sự nghiệp cách mạng vừa hồng vừa chuyên. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc làm rất quan trọng và rất cần thiết”. Kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta khẳng định: “Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tùy thuộc vào lực lượng thanh niên”, vào việc bồi dưỡng rèn luyện thế hệ thanh niên; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại F 8 P P của cách mạng. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, thanh niên và HS được coi là đội ngũ trẻ trung và năng động, là lực lượng trí thức và lao động quan trọng, có vai trò quyết định trong sự phát triển của đất nước. Họ được xem như là "hạt giống" của tương lai, cần được bồi dưỡng và giáo dục một cách toàn diện, không chỉ về kiến thức mà còn về phẩm chất và lối sống. Hồ Chí Minh luôn khẳng định rằng thanh niên và HS có trách nhiệm và nhiệm vụ lớn lao đối với cộng đồng và quốc gia. Họ là những người tiên phong trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, những người phải tự hào và trách nhiệm với lịch sử dân tộc. Đồng thời, họ cũng là những người phải trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng cần thiết để đóng góp vào sự nghiệp xây dựng đất nước. Trong kết luận, tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của thanh niên, học sinh và công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, và lối sống là một phần không thể thiếu của việc xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và tiến bộ. Chúng ta cần thừa hưởng và phát huy tinh thần ấy, để định hình cho một thế hệ trẻ Việt Nam mạnh mẽ và phát triển. 1.1.3. Vai trò quan trọng của việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT Trong hệ thống giáo dục của mỗi quốc gia, việc truyền đạt tư tưởng, đạo đức và phong cách của những nhân vật lịch sử luôn đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc hình thành nhân cách và giá trị của HS. Trong bối cảnh đó, việc giáo 6
dục tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho HS THPT không chỉ là một nhiệm vụ, mà còn là một trách nhiệm cao cả của các nhà giáo và cả xã hội. Một trong những vấn đề đáng lo ngại hiện nay là tư tưởng, đạo đức và lối sống học đường của một bộ phận HS đang xuống cấp. Đó không chỉ là những biểu hiện lệch chuẩn trong hành vi, tư tưởng nhận thức, nhân cách đạo đức và lối sống như: thiếu lễ độ với người lớn, tụ tập gây gổ đánh nhau, thói lười học, ham chơi, sống đua đòi, ỷ lại và vi phạm pháp luật... Điều này không những gây hoang mang cho dư luận xã hội mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác giáo dục tưởng, đạo đức, lối sống HS trong các trường học. Một trong những giải pháp quan trọng nâng cao giáo dục học sinh chính là vận dụng tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh một cách cụ thể, thiết thực, hiệu quả trong trường học. Bởi giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không những góp phần nâng cao ý thức cách mạng, chấn chỉnh đạo đức, hạn chế những hành vi tiêu cực ở HS mà còn hướng HS có nếp sống giản dị, trong sáng, cao đẹp. Từ đó, các em có suy nghĩ hành động đúng đắn, có quan niệm sống nhân văn và có ý thức công dân sâu sắc. Đối với HS đang trong quá trình hoàn thiện nhân cách thì tư tưởng, đạo đức, phong cách Bác Hồ là chuẩn mực để các em học tập và noi theo. Khi đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, việc học tập và thực hành theo tấm gương và tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Quán triệt tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới, trước hết phải thấm nhuần tư tưởng của Người về vai trò và các phẩm chất đạo đức, đặc biệt kiên quyết khắc phục những biểu hiện xuống cấp về tư tưởng, đạo đức, lối sống con người nói chung, tư tưởng đạo đức, lối sống HS nói riêng. Đây là một quá trình tạo ra những chuẩn mực giá trị đạo đức mới phù hợp với tiến trình phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Như vậy, việc giáo dục tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho HS THPT không chỉ mang lại những kiến thức về một nhà lãnh đạo vĩ đại mà còn hình thành và phát triển nhân cách, đạo đức và lòng yêu nước của học sinh. Đây là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng và phát triển xã hội, góp phần vào sự nghiệp xây dựng đất nước ngày càng phồn thịnh. 1.1.4. Vai trò, vị trí của giáo viên chủ nhiệm lớp Giáo viên chủ nhiệm (GVCN) là một trong những GV đang giảng dạy ở lớp có đủ các tiêu chuẩn và điều kiện đứng ra làm CN lớp trong một năm học hoặc trong tất cả các năm tiếp theo của cấp học. GVCN lớp thực hiện nhiệm vụ quản lí lớp học và là nhân vật chủ chốt, là linh hồn của lớp, người tập hợp, dìu dắt giáo dục HS phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, công dân tốt và xây dựng một tập thể HS vững mạnh. Giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò sau đây: 1.1.4.1. Thay mặt hiệu trưởng quản lí một lớp học Giáo viên chủ nhiệm lớp do hiệu trưởng phân công và thay mặt hiệu trưởng để quản lí và tổ chức các hoạt động giáo dục HS ở một lớp học. Vai trò quản lí của 7
GVCN lớp thể hiện trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch giáo dục, đôn đốc, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập và tu dưỡng của HS trong lớp. GVCN phải trả lời các câu hỏi về chất lượng học tập và hạnh kiểm của HS trong lớp trước hiệu trưởng, trước Hội đồng sư phạm của nhà trường và trước phụ huynh HS của lớp khi tổng kết năm học. 1.1.4.2. Người xây dựng tập thể học sinh thành một khối đoàn kết Giáo viên chủ nhiệm lớp là linh hồn của lớp, bằng các biện pháp tổ chức, giáo dục, bằng sự gương mẫu và quan hệ tình cảm, GVCN xây dựng khối đoàn kết trong tập thể, dìu dắt các em nhỏ như con em mình trưởng thành theo từng năm tháng. HS kính yêu GVCN như cha mẹ mình, đoàn kết thân ái với bạn bè như anh em ruột thịt, lớp học sẽ trở thành một tập thể vững mạnh. Tình cảm của lớp càng bền chặt, tinh thần trách nhiệm và uy tín của GVCN càng cao thì chất lượng giáo dục càng tốt. Rất nhiều GV cùng giảng dạy trong một lớp, nhưng GVCN bao giờ cũng để lại những ấn tượng sâu sắc đối với từng HS trong suốt cuộc đời họ. 1.1.4.3. Người tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh trong lớp Vai trò tổ chức của GVCN thể hiện trong việc thành lập bộ máy tự quản của lớp, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân, các tổ, nhóm, đồng thời tổ chức thực hiện các mặt hoạt động theo kế hoạch giáo dục được xây dựng hàng năm. Các hoạt động của lớp được tổ chức đa dạng và toàn diện, GVCN lớp quán xuyến tất cả các hoạt động một cách cụ thể, chặt chẽ. Các phong trào thi đua học tập đi vào thực chất, các cuộc sinh hoạt các đoàn thể có nội dung hấp dẫn thanh, thiếu niên, phong trào văn hóa, văn nghệ, thể thao được tiến hành thường xuyên… Chất lượng học tập và tu dưỡng đạo đức của học sinh phụ thuộc rất nhiều vào trật tự, kỉ luật, vào tinh thần đoàn kết và truyền thống của tập thể lớp cũng như các hoạt động đa dạng của lớp. 1.1.4.4. Cố vấn đắc lực cho các đoàn thể của học sinh trong lớp Giáo viên chủ nhiệm lớp dù có là đoàn viên, đảng viên hay không cũng cần phải nắm vững điều lệ, tôn chỉ mục đích, nghi thức và nội dung hoạt động của các đoàn thể. Với tinh thần trách nhiệm, với kinh nghiệm công tác của mình làm tham mưu cho chi Đoàn thanh niên của lớp lập kế hoạch công tác, bầu ra ban lãnh đạo chi đoàn, tổ chức các nội dung hoạt động và phối hợp với ban cán sự lớp để xây dựng tập thể, đem lại hiệu quả giáo dục tốt nhất. 1.1.4.5. Giữ vai trò chủ đạo trong việc phối hợp với các lực lượng giáo dục Gia đình, nhà trường và xã hội là ba lực lượng giáo dục, trong đó nhà trường là cơ quan giáo dục chuyên nghiệp, hoạt động có mục tiêu, nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục dựa trên cơ sở khoa học, do vậy GVCN phải là người chủ đạo trong điều phối các hoạt động giáo dục cùng với các lực lượng giáo dục đó một cách có hiệu quả nhất. Năng lực, uy tín chuyên môn, kinh nghiệm công tác của giáo viên chủ nhiệm lớp là điều kiện quan trọng để tập hợp lực lượng, phối hợp thành công các hoạt động giáo dục cho HS trong lớp. 8
Tóm lại, vai trò của GVCN lớp trong việc giáo dục tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho HS là không thể phủ nhận. Họ không chỉ là người hướng dẫn mà GVCN còn là mẫu gương sống đạo đức, tạo ra môi trường tích cực và giám sát quá trình phát triển của HS. Đó là một nhiệm vụ vô cùng trọng đại và cao cả trong việc xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện. 1.2. Cơ sở thực tiễn Để xác định cơ sở thực tiễn và tính cấp thiết, tính khả thi của đề tài nghiên cứu về các giải pháp giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS lớp chủ nhiệm, chúng tôi đã tiến hành sử dụng phiếu điều tra, thăm dò ý kiến 39 GV trực tiếp làm công tác chủ nhiệm và 85 HS lớp 11 tại trường THPT Diễn Châu 4- Huyện Diễn Châu - tỉnh Nghệ An trong năm học 2023-2024. Các vấn đề khảo sát chúng tôi quan tâm đến thực trạng sau: 1.2.1. Thực trạng nhận thức của học sinh về công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh Khi khảo sát nhận thức của HS về công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, chúng tôi đã tiến hành lấy ý kiến của 85 HS các lớp khối 11 tại trường THPT Diễn Châu 4 bằng cách gửi đường link trên Google Form: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSf7dQw4K6iRoHhQStwqUbcW4hO U_Lc99Hzl7pObepBopm2csg/viewform?usp=sf_link. Qua phân tích, tổng hợp các ý kiến ở phiếu điều tra phụ lục 1, chúng tôi thu được kết quả như sau: Câu 1: Theo em, việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh ở trường THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp diễn ra như thế nào? Có 59/85 (69,4%) học sinh cho rằng việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh ở trường THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp là không thường xuên, 13/85 (15,3%) HS trả lời là thỉnh thoảng, 13/85 (15,3%) trả lời: thường xuyên. 15.3% Thường xuyên 15.3% Không thường xuyên 69.4% Thỉnh thoảng Biểu đồ 1.1. Tỉ lệ nhận thức của HS về tình hình giáo dục tư tưởng, đạo đưc, phong cách Hồ Chí Minh hiện nay 9
Câu 2: Theo em, việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp hiện nay có vai trò như thế nào? Có 73/85 (85,9%) học sinh trả lời rất quan trọng; 12/85 (14,1%) học sinh trả lời là quan trọng; 0 học sinh trả lời là không quan trọng. 0.0% 14.1% Rất quan trọng Quan trọng Không quan 85.9% trọng Biểu đồ 1.2. Tỉ lệ nhận thức của HS về vai trò của việc giáo dục tư tưởng, đạo đưc, phong cách Hồ Chí Minh Câu 3: Theo em, việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp tại trường THPT đã thực sự phong phú, đa dạng chưa ? Có 20/85 (67,5%) học sinh trả lời phong phú, đa dạng; 65/85 (76,5%) học sinh trả lời chưa phong phú, đa dạng. 23.5% Phong phú, đa dạng Chưa phong phú, đa dạng 76.5% Biểu đồ 1.3. Tỉ lệ nhận thức của HS về tình hình giáo dục tư tưởng, đạo đưc, phong cách Hồ Chí Minh hiện nay có phong phú hay không 10
Câu 4: Em có thích tham gia các hoạt động gắn liền với việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không? Có 80/85 (94,1%) học sinh trả lời có thích tham gia; 5/85 (5,9%) học sinh trả lời không thích tham gia. 5.9% Có thích tham gia Không thích tham gia 94.1% Biểu đồ 1.4. Tỉ lệ nhận thức của HS về việc có hay không thích tham gia các hoạt động giáo dục tư tưởng, đạo đưc, phong cách Hồ Chí Minh. Từ các kết quả khảo sát cho thấy, nhìn chung học sinh đã thấy được tầm quan trọng của việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thông qua công tác chủ nhiệm lớp nhưng vẫn còn nhiều học sinh chưa tự giác tham gia các hoạt động gắn liền với việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó các hoạt động gắn với việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT chưa có tính thu hút, cần có những sự đổi mới trong việc tổ chức các hoạt động cho học sinh lớp chủ nhiệm phù hợp hơn. 1.2.2. Thực trạng nhận thức của giáo viên chủ nhiệm về giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh Chúng tôi thu được những kết quả sau: Khi khảo sát nhận thức của GV về công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, chúng tôi đã tiến hành lấy ý kiến của 39 GV đang làm công tác chủ nhiệm lớp năm học 2023-2024 tại trường THPT Diễn châu 4 bằng cách gửi đường link trên Google Form: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKGzJx5tIIF55Wx4SDXATg- pbLgLzX8oL4j3VCtvpI-mKBFw/viewform?usp=sf_link. Qua phân tích, tổng hợp ý kiến của 39 giáo viên chủ nhiệm tại trường Diễn Châu 4, chúng tôi thu được kết quả như sau(Mẫu phiếu điều tra phụ lục 2): Kết quả phân tích phiếu điều tra: Câu 1: Thầy (cô) có thường xuyên giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh không? Theo phiếu điều tra ở phụ lục 2, chỉ có 8/39 (20,5%) GV trả lời rất thường xuyên giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS lớp CN, còn 12/39 (30,8%) GV trả lời là thường xuyên. Trong khi đó, có đến 19/39 (48,7%) GV cho rằng việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS 11
thỉnh thoảng tiến hành. Như vậy, có thể thấy việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh chưa được nhiều GVCN quan tâm. Biểu đồ 1.5. Mức độ giáo dục chính trị tư tưởng cho học sinh của giáo viên chủ nhiệm 0 Rất thường xuyên 20.5% Thường xuyên 48.7% Thỉnh thoảng 30.8% Không thực hiện (Nguồn: Tổng hợp từ kết quả khảo sát của tác giả) Câu 2: Thầy (cô) đánh giá như thế nào về công tác giáo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp hiện nay? Theo phiếu điều tra ở phụ lục 2, chỉ có 8/39 (20,5%) trả lời việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS lớp CN là tốt, còn 18/39 (42,6%) GV trả lời làbình thường. Có đến 13/39 (33,3%) GV cho rằng việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS chưa tốt. Như vậy, có thể thấy nhiều GV nhận thức được rằng việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS lớp CN diễn ra chưa thường xuyên và hiệu quả còn thấp. (Nguồn: Tổng hợp từ kết quả khảo sát của tác giả) Biểu đồ 1.5. Mức độ đánh giá công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho học sinh của giáo viên chủ nhiệm Tốt 20.5% 33.3% Bình thường Còn chưa tốt 46.2% Câu 3: Theo thầy (cô), việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh hiện nay có cần thiết hay không? Căn cứ vào phiếu điều tra ở phụ lục 2, chúng tôi nhận thấy có tới 19/39 (48,7%) GV trả lời việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS lớp CN là rất cần thiết, 15/39 (38,6%) GV trả lời là rất cần thiết. Chỉ có 5/39 (12,8%) GV cho rằng việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS là bình thường. Như vậy, theo ý kiến của nhiều GV thì việc giáo dục tư 12
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS lớp chủ nhiệm diễn là rất cần thiết. Đặc biệt là trong bối cảnh xã hội hiện nay. Biểu đồ 1.7. Đánh giá mức độ cần thiết việc giáo dục chính trị tư tưởng cho học sinh của giáo viên chủ nhiệm 12.8% Rất cần thiết 48.7% Cần thiết 38.5% Bình thường (Nguồn: Tổng hợp từ kết quả khảo sát của tác giả) Câu 4: Về việc lồng ghép nội dung giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp thực hiện như thế nào? Kết quả thể hiện ở bảng sau: Mức độ thực hiện Hiệu quả thực hiện (%) TT Chủ đề (%) Thường Thỉnh Chưa Tốt Khá TB Yếu Kém Xuyên thoảng thực hiện Thanh niên (TN) 1 học tập, rèn luyện vì 10,8 56,7 32,5 15,8 25,5 47 7,5 3,5 sự nghiệp xây dựng ,7 và bảo vệ Tổ Quốc 2 TN với tình bạn, 45 tình yêu, hôn nhân 12,7 61,6 25,7 18,9 26,7 6,3 2,6 ,5 và gia đình 3 TN với truyền thống 32 hiếu học và tôn sư 42,2 47,5 10,3 29,3 32,7 3,7 1,5 ,8 trọng đạo 4 TN với sự nghiệp 45 xây dựng và bảo vệ 11,2 56,1 32,7 16,7 22,3 12,5 3,3 ,2 Tổ quốc 5 TN với việc giữ gìn 41 bản sắc văn hóa dân 22,8 49,7 27,5 22,6 31,5 3,2 1,0 ,7 tộc 6 TN với lí tưởng 36,8 39,7 23,5 26,7 33,6 37 2,3 0,3 13
cách mạng ,1 7 TN với vấn đề lập 41 43,1 37,6 19,3 27,7 28,3 1,7 1,1 nghiệp ,2 8 TN với hòa bình, 51 28,7 25,6 45,7 15,6 27,9 3,7 1,5 hữu nghị và hợp tác ,3 9 TN với Bác Hồ 38 41,1 45,2 13,7 28,9 32,7 0,0 0,0 ,4 10 Mùa hè tình nguyện 35 vì cuộc sống cộng 50,6 32,1 17,3 26,7 37,8 0,0 0,0 ,5 đồng Bảng 1.2. Việc lồng ghép nội dung giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Kết quả trên cho thấy các GVCN đã thực hiện lồng ghép công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT vào chủ đề sinh hoạt 15 phút, tiết sinh hoạt lớp - trải nghiệm hướng nghiệp hàng tuần, các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Tuy nhiên, mức độ thực hiện còn thấp, hiệu quả trong công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh chưa cao. Về hình thức hoạt động trong giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm: Đa số các lớp thực hiện bằng các hình thức: sinh hoạt 15 phút, sinh hoạt dưới cờ hàng tuần, tổ chức trong tiết sinh hoạt lớp - trải nghiệm hướng nghiệp; tổ chức thông qua nội dung chủ đề HÐGDNGLL hàng tháng. Các hoạt động như giáo dục kỹ năng sống, sinh hoạt chuyên đề… chưa được thực hiện nhiều. Mặt khác, các hoạt động này đều chưa gắn với nội dung giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho HS một cách chưa cụ thể. Về mức độ ảnh hưởng của các hoạt động đối với công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh lớp chủ nhiệm: Hoạt động ở một số lớp đã đem lại kết quả thiết thực trong công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh, nhưng nhìn tổng thể, hiệu quả giáo dục cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm còn thấp so với yêu cầu. 1.2.3. Đánh giá thực trạng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT Diễn Châu 4 thông qua công tác chủ nhiệm lớp Trường THPT Diễn Châu 4 đã có nhiều cố gắng trong công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp và đã đạt được một số thành tích nhất định. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập và hạn chế. Vận dụng phương pháp SWOT(Mạnh, yếu, thuận lợi, khó khăn) vào phân tích thực trạng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh THPT thông qua công tác chủ nhiệm lớp để đánh giá tình hình một cách cụ thể, chi tiết ở trường THPT Diễn Châu 4, chúng tôi có những nhận định sau: 14