Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá

Chia sẻ: Ngaynangmoi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:41

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đề tài là nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, lối sống học sinh thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CHO HỌC SINH THPT THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM, NGOẠI KHOÁ LĨNH VỰC: KỸ NĂNG SỐNG Tháng 3, năm 2021
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT ANH SƠN 1  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CHO HỌC SINH THPT THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM, NGOẠI KHOÁ LĨNH VỰC: KỸ NĂNG SỐNG Nhóm tác giả : 1. PHẠM THỊ THANH THÁI 2. LÊ THỊ AN ĐƠN VỊ : TRƯỜNG THPT ANH SƠN 1 Năm thực hiện: 2020- 2021 Tháng 3, năm 2021
MỤC LỤC ------ TT Nội dung Trang PHẦN 1 ĐẶT VẤN ĐỀ 1 PHẦN 2 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 3 1 Cơ sở lí luận của đề tài 3 2 Cơ sở thực tiễn của đề tài 7 3 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại 10 khóa 3.1. Giáo dục thông qua giờ chào cờ đầu tuần 10 3.2. Giáo dục đạo đức, lối sống thông qua giờ sinh hoạt chủ nhiệm 12 lớp 3.3. Giáo dục đạo đức, lối sống thông qua những việc làm cụ thể, 15 thiết thực. 3.4. Giáo dục đạo đức lối sống thông qua các giờ học trải nghiệm, 16 ngoại khoá 3.5. Giáo dục đạo đức lối sống thông qua giảng dạy tài liệu “Bác Hồ và những bài học về đạo đức, lối sống dành cho học sinh” 17 hiệu quả. 4 Hiệu quả và khả năng ứng dụng của sáng kiến kinh nghiệm 19 PHẦN 3 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 25 1 Kết luận 25 2 Kiến nghị 26 TÀI LIỆU THAM KHẢO 26 PHỤ LỤC 27
DANH MỤC VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI TT Cụm từ Được viết tắt bằng 1 Giáo dục đào tạo GD-ĐT 2 Mặt trận tổ quốc MTTQ 3 Hoạt động trải nghiệm HĐTN 4 Công nghệ thông tin CNTT 5 Giáo viên GV 6 Học sinh HS 7 Giáo viên chủ nhiệm GVCN 8 Trung học phổ thông THPT 9 Số lượng SL 10 Tỉ lệ TL 11 Trung bình TB 12 Năng lực NL 13 Sáng kiến kinh nghiệm SKKN 14 Thứ tự TT 15 Hoạt động giáo dục hướng nghiệp HĐGDHN
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn đề tài Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã từng nói “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Chính vì vậy, Người rất coi trọng giáo dục đạo đức con người nhất là đối với thanh, thiếu niên. Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” nêu rõ mục tiêu tổng quát của giáo dục và đào tạo là giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả. Để thực hiện chủ trương giáo dục toàn diện, ngày 4.12.2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 31/CT-TTG về tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh sinh viên. Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên là nhiệm vụ hết sức quan trọng nhằm hình thành và phát triển nhân cách học sinh, giáo dục học sinh trở thành những người con có ích cho xã hội. Tuy nhiên trong những năm gần đây, số học sinh bỏ học, vi phạm đạo đức lối sống, bạo lực học đường, thậm chí vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng. Nguyên nhân là gia đình, nhà trường và xã hội chưa có những giải pháp hữu hiệu để giáo dục học sinh, ngăn ngừa học sinh có biểu hiện vi phạm. Thêm vào đó, do tác động của mặt trái cơ chế thị trường vào trường học, một số gia đình không quan tâm đến con em phó mặc cho nhà trường. Một số trường học cũng chưa có nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục học sinh, phương pháp giáo dục chưa phù hợp dẫn đến hiệu quả chưa cao. Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là một việc làm khó, đòi hỏi sự kiên trì, lâu dài. Đây cũng là việc làm cần có sự phối hợp giáo dục giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Nhà trường phải coi giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là việc làm thường xuyên, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình giáo dục. Chất lượng giáo dục đạo đức học sinh được nâng lên, ý thức học tập cũng được nâng lên, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Xuất phát từ thực tế về công tác giáo dục đạo đức, lối sống trong nhà trường và mong muốn giúp các em học sinh có một nhân cách tốt, trở thành người có ích cho xã hội, đã khiến chúng tôi trăn trở, suy nghĩ và chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá” với mong muốn giúp giáo viên chủ nhiệm, nhà trường đạt hiệu quả cao trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. 1
2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá. 3. Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh - Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, lối sống học sinh thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá. 4. Phương pháp tiến hành - Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết - Nhóm phương pháp điều tra, phỏng vấn: Khảo sát thực trạng về công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh ở trường THPT - Phương pháp thống kê - Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tổ chức các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá nhằm giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. 5. Giả thuyết khoa học Nếu xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện tốt các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá sẽ góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT. 6. Những đóng góp của đề tài - Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh - Đề xuất các giải pháp tổ chức giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh bằng các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá ở trường THPT đã mang lại hiệu quả giáo dục thiết thực, đã phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức trong nhà trường, giáo viên, học sinh. - Đề tài đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường, phát triển kỹ năng sống, nhân cách cho học sinh trở thành con người mới, biết yêu thương, chia sẻ, đoàn kết và không ngừng phấn đấu, cống hiến sức trẻ của mình cho quê hương, đất nước. Ngoài ra, đề tài còn góp phần nâng cao hiệu quả phong trào “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo, thực hiện tốt chương trình hành động của Bộ chính trị, các Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về “tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên” thông qua các hoạt động giáo dục, đào tạo và trải nghiệm.. 2
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. Cơ sở lý luận 1.1. Đạo đức, lối sống. 1.1.1.Khái niệm Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là tổng hợp các qui tắc, nguyên tắc, chuẩn mực xã hội nhờ nó con người tự giác điều chỉnh hành vi của mình sao cho phù hợp với lợi ích và hạnh phúc của con người, với tiến bộ xã hội trong quan hệ cá nhân với cá nhân, quan hệ cá nhân với xã hội và con người với tự nhiên. Đạo đức được thể hiện ở các quan hệ về thiện và ác, lòng nhân ái, lương tâm, danh dự, hạnh phúc, lẽ công bằng về những điều cần phải làm, nên làm, được hay không được làm … Căn cứ vào những chuẩn mực đó, người ta đánh giá hành vi của mỗi người và của chính mình. Lối sống là một thói quen có định hướng, là phương cách thể hiện tổng hợp tất cả các cấu trúc, nền văn hóa, đặc trưng văn hóa của con người hay cộng đồng. Lối sống phụ thuộc vào thời đại con người đang sống, với các điều kiện vật chất, kinh tế, các quan hệ xã hội, các thói quen, tập quán, tục lệ của thời đại đó. Như vậy, giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là hình thành cho các em lòng nhân ái mang bản sắc con người Việt Nam; yêu quê hương đất nước hòa bình, công bằng bác ái, kính trên nhường dưới, đoàn kết với mọi người, … Có ý thức về bổn phận của mình đối với người thân, đối với bạn bè, đối với cộng đồng và môi trường sống. Tôn trọng và thực hiện đúng pháp luật, các quy định của nhà trường, khu dân cư, sống hồn nhiên, mạnh dạn, tự tin, trung thực. Biết cách tự phục vụ, biết cách học tập, vận dụng làm được một số việc trong gia đình. 1.1.2.Vai trò của giáo dục đạo đức, lối sống. Giáo dục đạo đức lối sống có vai trò hết sức quan trọng đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của con người. Giáo dục đạo đức, lối sống giúp cho mỗi cá nhân nâng cao trình độ nhận thức về các giá trị đạo đức, lối sống từ đó tự điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp với những chuẩn mực đạo đức, lối sống của gia đình và xã hội. Giáo dục đạo đức, lối sống góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị đạo đức mà các thế hệ trước đã tạo dựng; đồng thời góp phần tích cực trong việc giáo dục hình thành những giá trị đạo đức, lối sống mới, khắc phục những quan điểm lạc hậu, sự lệch chuẩn các giá trị đạo đức truyền thống, những thói hư tật xấu hay những hiện tượng phi đạo đức. Giáo dục đạo đức, lối sống không chỉ làm cho con người nhận thức đúng các chuẩn mực đạo đức, các giá trị đạo đức, lối sống mà còn thông qua đó để hình thành niềm tin và tình cảm đạo đức. Trên cơ sở đó giúp con nguời nhận ra giá trị 3
của các giá trị đạo đức, nhận thấy giá trị và ý nghĩa cuộc sống mang tính nhân bản, nhân ái, nhân văn sâu sắc, góp phần nhân đạo hóa con người và đời sống xã hội. Giáo dục đạo đức, lối sống cho các thế hệ học sinh là nhiệm vụ rất quan trọng và cần thiết trong nhà trường. Chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh góp phần hình thành phát triển và hoàn thiện nhân cách cho các em. Đây là lứa tuổi tâm lý sinh chưa hoàn thiện, các em dễ bị lôi kéo bởi các thói hư tật xấu, những tác động tiêu cực từ mặt trái của xã hội. Nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho học sinh giúp các em hình thành những thói quen đạo đức, lối sống lành mạnh, xây dựng nếp sống văn minh, tích cực tham gia phòng chống tệ nạn xã hội. Giáo dục đạo đức, lối sống có vai trò rất lớn trong việc hình thành ý thức, tình cảm cũng như các hành vi đạo đức của con người đặc biệt là học sinh. Trong bối cảnh hiện nay, một bộ phận đang suy thoái về đạo đức, lối sống nhất là thanh niên, vì vậy công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh càng trở nên quan trọng và cần thiết hơn. 1.2. Hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá. 1.2.1. Hoạt động trải nghiệm 1.2.1.1.Khái niệm: Hoạt động trải nghiệm là hoạt động giáo dục mà người học được trực tiếp tham gia vào các hoạt động thực tiễn trong môi trường nhà trường cũng như môi trường gia đình và xã hội dưới sự hướng dẫn và tổ chức của nhà giáo dục. 1.2.1.2. Đặc điểm của hoat động trải nghiệm: - HĐTN là một loại hình hoạt động dạy học có mục đích, có tổ chức được thực hiện trong hoặc ngoài nhà trường. - HĐTN có nội dung rất đa dạng và mang tính tích hợp, ngoài kiến thức về SH, HĐTN còn tổng hợp kiến thức, kĩ năng của nhiều môn học, nhiều lĩnh vực học tập và giáo dục. - HĐTN được tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau như: thí nghiệm, hoạt động câu lạc bộ, tổ chức trò chơi, diễn đàn, sân khấu tương tác, tham quan dã ngoại, các hội thi, hoạt động giao lưu, hoạt động tình nguyện, hoạt động cộng đồng, lao động công ích, sân khấu hóa, tổ chức các ngày hội... - HĐTN có thể tổ chức tại nhiều địa điểm khác nhau ở trong hoặc ngoài nhà trường như: lớp học, thư viện, phòng đa năng, phòng truyền thống, sân trường, vườn trường, công viên, vườn hoa, viện bảo tàng, các di tích lịch sử và văn hóa, các danh lam thắng cảnh, các công trình công cộng, nhà các nghệ nhân, các làng nghề, cơ sở sản xuất,... hoặc ở các địa điểm khác ngoài nhà trường có liên quan đến chủ đề hoạt động. 4
- Hình thức tổ chức hoạt động TN: Hoạt động tự chủ, hoạt động câu lạc bộ, hoạt động hướng nghiệp, hoạt động tình nguyện. 1.2.1.3. Vai trò của hoạt động trải nghiệm trong chương trình giáo dục phổ thông. Trong chương trình giáo dục phổ thông, có nhiều giải pháp khác nhau để nâng cao chất lượng giáo dục học sinh, trong đó hoạt động trải nghiệm là một trong những hình thức mang lại hiệu quả giáo dục cao. Trước hết, hoạt động trải nghiệm góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở trường phổ thông, giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách, bổ sung kiến thức, rèn luyện các kĩ năng, tính tự chủ, năng động, sáng tạo của học sinh. - Giúp định hướng và hình thành năng lực chung và năng lực đặc thù cho học sinh, hình thành năng lực tổ chức, quản lí, năng lực định hướng nghề nghiệp, tư duy và sáng tạo, vận dụng kiến thức vào thực tế. - Cầu nối nhà trường với gia đình, xã hội một cách có tổ chức, có định hướng… góp phần tích cực vào hình thành và củng cố năng lực và phẩm chất nhân cách của học sinh - Giúp giáo dục thực hiện được mục đích tích hợp và phân hóa của mình nhằm phát triển năng lực thực tiễn và cá nhân hóa, đa dạng hóa tiềm năng sáng tạo. - Nuôi dưỡng và phát triển đời sống tình cảm, ý chí tạo động lực hoạt động, tích cực hóa bản thân… Như vậy, trong chương trình giáo dục phổ thông, hoạt động trải nghiệm có vai trò quan trọng nhằm định hướng, tạo điều kiện cho học sinh quan sát, suy nghĩ và tham gia các hoạt động thực tiễn; qua đó tổ chức, khuyến khích, động viên và tạo điều kiện cho các em tích cực nghiên cứu và tìm ra những giải pháp mới, thực hiện khám phá phát hiện, sáng tạo những cái mới trên cơ sở kiến thức đã học trong nhà trường và những gì đã trải qua trong thực tiễn cuộc sống. 1.2.2. Hoạt động ngoại khóa 1.2.2.1. Khái niệm về hoạt động ngoại khóa Hoạt động ngoại khóa nằm ngoài chương trình học chính khóa, bao gồm các hoạt động thực hiện bên ngoài giờ học liên quan đến các hoạt động văn hóa – xã hội – thể thao – giải trí. Tùy vào sở thích, hứng thú của mỗi học sinh trong điều kiện và khả năng mà nhà trường có thể tổ chức. Hoạt động ngoại khóa có nhiều dạng như hoạt động thể thao, hoạt động nghệ thuật, hoạt động văn hóa hay hoạt động của trường cũng các hoạt động tình nguyện và từ thiện. Các hoạt động này có thể tổ chức theo diễn đàn, câu lạc bộ môn học hay trò chơi, diễn đàn… Các hoạt động ngoại khóa do học sinh của môt lớp, toàn trường hay chỉ một khối lớp, tổ bộ môn, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh hay giáo viên chủ nhiệm thực hiện. 5
Tóm lại, hoạt động ngoại khóa là một thuật ngữ dùng chỉ các hoạt động nằm ngoài chương trình học chính khóa. Đó là các hoạt động kết hợp giữa vui chơi với dạy học, gắn với việc giảng dạy, học tập trong nhà trường với thực tế xã hội. 1.2.2.2. Vai trò của hoạt động ngoại khóa. Hoạt động ngoại khóa là một trong những hoạt động giáo dục quan trọng ở nhà trường trong việc giáo dục học sinh phát triển toàn diện. Tham gia các hoạt động ngoại khóa không chỉ giúp các em giải tỏa mệt mỏi sau những giờ học căng thẳng mà còn có ý nghĩa hỗ trợ cho giáo dục chính khóa, góp phần phát triển và hoàn thiện nhân cách, bồi dưỡng năng khiếu và tài năng sáng tạo của học sinh là cơ hội để các em phát triển các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Việc tham gia các hoạt động ngoại khóa giúp các có em có thể thư giãn sau những giờ học chính khóa. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp các em giải tỏa được tâm trạng, lấy lại hứng thú học tập, cải thiện tốt chất lượng học tập và trở nên tích cực hơn trong các hoạt động khác. Hoạt động ngoại khóa không chỉ giúp các em nhanh nhẹn, hoạt bát hơn mà thông qua những hoạt động giáo dục, giúp các em phát triển thêm những kĩ năng mềm khác như kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng thuyết trình, lãnh đạo, kĩ năng xử lý tình huống,… Hoạt động ngoại khóa đối với học sinh có vai trò hết sức quan trọng. Hiện nay, các nhà trường chú trọng việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa. Việc tổ chức các hoạt động theo chủ đề sẽ mang lại hiệu quả giáo dục cao hơn. 1.3. Các văn bản chỉ đạo của cấp trên về giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. Khi nói về vai trò của việc giáo dục, bồi dưỡng thế hệ cho đời sau, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, phải có con người xã hội chủ nghĩa và có tư tưởng xã hội chủ nghĩa”. Mà muốn vậy, thì không có cách nào khác ngoài giáo dục. Đặc biệt, trong Di chúc người căn dặn Đảng ta: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”. Xuất phát từ vị trí và tầm quan trọng đó, Đảng, Nhà nước ta đã ban hành nhiểu chỉ thị, nghị quyết về công tác giáo dục đạo đức lối sống cho thế hệ trẻ như Chỉ thị số 20 – CT/TW, ngày 5/11/2012 của Bộ Chính Trị “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em trong tình hình mới”; Chỉ thị số 42- CT/TW, ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030”; Thủ tướng Chính phê duyệt Đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng giai đoạn 2015-2020” Ngày 04/12/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 31/CT-TTg về tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu: Tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên thông 6
qua các hoạt động giáo dục, đào tạo và trải nghiệm. Thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật về xây dựng trường học an toàn, lành mạnh, thân thiện; tổ chức tốt các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, tình nguyện vì cộng đồng; nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động tư vấn học đường; từng bước tiến tới chuyên nghiệp hóa hoạt động trợ giúp, tư vấn tâm lý học đường tại các cơ sở giáo dục. Tiếp tục rà soát đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy môn học giáo dục đạo đức, các môn học chính khóa và các hoạt động giáo dục khác có liên quan; các cơ sở đào tạo giáo viên chú trọng đổi mới nội dung, chương trình đào tạo giáo viên về đạo đức nhà giáo; tăng cường vai trò, trách nhiệm của Hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm, cố vấn học tập, giáo viên tư vấn tâm lý, cán bộ Đoàn, Hội, Đội, giáo viên các bộ môn. Triển khai các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội trong hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên. Tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên; chỉ đạo xử lý kịp thời, nghiêm minh các trường hợp vi phạm đạo đức, lối sống. Quyết định số 3577/QĐ.UBND của UBND tỉnh Nghệ An ngày 25/7/2016 về việc phê duyệt kế hoạch thực hiện đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng” trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016 – 2020: Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng tỉnh Nghệ An nhằm tạo chuyển biến căn bản về đạo đức, lối sống phát triển toàn diện, có đạo đức trong sáng, lối sống văn hóa, yêu nước, tự hào dân tộc, có ý thức tuân thủ pháp luật, kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; trở thành những công dân có ích, tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Hàng năm, Sở giáo dục đào tạo Nghệ An đều có các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống cho học sinh. Đặc biệt năm học 2020 - 2021 Sở GD&ĐT Nghệ An có Công văn số 1925/SGDĐT-CTTT ngày 22 tháng 9 năm 2020 của Sở GD&ĐT Nghệ An về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, khởi nghiệp, an ninh an toàn, pháp chế, truyền thông và dân chủ cơ sở năm học 2020 – 2021. 2. Cơ sở thực tiễn. 2.1. Thực trạng của công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong các các trường THPT trên địa bàn huyện Anh Sơn và các huyện lân cận trong thời gian qua. Thực hiện các văn bản chỉ đạo của cấp trên, các trường học đều có nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. Để có cơ sở cho việc đề xuất một số kinh nghiệm tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh đã được áp dụng có hiệu quả tại trường THPT Anh Sơn 1, chúng tôi đã tiến hành tìm hiểu thực tế và lấy ý kiến tham khảo từ 100 học sinh và 50 giáo 7
viên về cách thức tổ chức hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh ở một số trường THPT trên bàn huyện Anh Sơn và các huyện lân cận. Phiếu khảo sát về công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh. ( Tổng số giáo viên: 50 người) TT Nội dung trao đổi Kết quả SL TL % 1 Sự cần thiết của việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong trường THPT hiện nay: a. Không cần thiết 0 0 b. Cần thiết 10 20% c. Rất cần thiết 40 80% 2 Thực trạng về giáo dục đạo đức, lối sống trong các trường THPT a. Chưa hiệu quả 30 60% b. Hiệu quả 18 36% c. Rất hiệu quả 2 4% 3 Công tác giáo dục giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh có được tiến hành không a. Có tổ chức 33 66% b. Tổ chức không thường xuyên 12 24% c. Thường xuyên 5 10% 4 Hình thức giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trong trường THPT hiện nay a. Chủ yếu qua phát thanh tuyên truyền 33 66% b. Qua môn học, tiết chủ nhiệm lớp 12 24% c. Đa dạng, qua ngoại khoá, trải nghiệm 5 10% 5 Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đạo đức xuống cấp của một bộ phận học sinh a. Gia đình không quan tâm 15 30% b. Chất lượng giáo dục đạo đức trong nhà trường hiệu 30% 15 quả mang lại chưa cao. c. Cả hai ý trên 20 40% 8
Qua kết quả khảo sát chúng tôi nhận thấy rằng, công tác giáo dục đạo đức cho học sinh là rất quan trọng. Các trường học đã triển khai giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, song chưa được tổ chức thường xuyên, hình thức tổ chức chưa đa dạng, chủ yếu đang tính lý thuyết, giáo huấn nên hiệu quả mang lại chưa cao. Nguyên nhân dẫn đến đạo đức xuống cấp, một bộ phận học sinh có lối sống buông thả, bạo lực học đường xẩy ra là do gia đình, chưa quan tâm, chất lượng giáo dục đạo đức, lối sống trong nhà trường mang lại hiệu quả chưa cao. 2.2. Thực trạng đạo đức, lối sống của học sinh trong các các trường THPT trên địa bàn huyện Anh Sơn và các huyện lân cận trong thời gian qua Để nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, chúng tôi đã tiến hành một cuộc khảo sát trong học sinh kiểm tra nhận thức của các em về vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống. Sau khi phát phiếu thăm dò 100 học sinh tôi nhận được kết quả như sau: Nội dung Kết quả SL TL SL TL SL TL Theo em giáo dục đạo đức, lối sống Rất quan Không Quan trọng trong trường học cho học sinh có trọng quan trọng quan trọng không? 10 10% 34 34% 56 56% Vì bản thân Vì bản thân và cộng Vì sao học sinh phải được giáo dục Vì bắt buộc đồng, xã về đạo đức, lối sống hội 21 21% 22 22% 57 57% Có hiệu quả Giúp em Không ảnh Hiệu quả của việc tổ chức các hoạt trong việc thay đổi 1 hưởng đến động giáo dục đạo đức, lối sống cho nâng cao ít về nhận em học sinh. nhận thức thức. 34 34% 40 40% 26 26% Thông qua Phát thanh Ở trường em có hình thức tổ chức Tất cả các môn học, tiết tuyên giáo dục đạo đức, lối sống nào? hình thức sinh hoạt lớp truyền 14 14% 34 34% 52 52% 9
Em có thích tuyên truyền giáo dục Không Rất thích Thích đạo đức, lối sống bằng hình thức thích ngoại khóa, trải nghiệm không? 72 72% 26 26% 2 2% Em có muốn được sắm vai vào Không Rất thích Thích nhân vật để tuyên truyền giáo dục thích đạo đức, lối sống không? 81 81% 18 18% 1 1% Em có thích nhà trường tổ chức Không Rất thích Thích nhiều hoạt động giáo dục đạo đức, thích lối sống không? 76 76% 24 24% 0 0 Nhận định của em về việc đổi mới Tốt TB Chưa đạt hình thức giáo dục đạo đức, lối sống bằng trải nghiệm, ngoại khoá 86 86% 14 14% 0 0 trong nhà trường? Thông qua phiếu khảo sát trên chúng ta thấy rằng, nhiều học sinh chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức, lối sống trong nhà trường, một bộ phận không quan tâm đến nội dung giáo dục, cho đó là hình thức bắt buộc, không ảnh hưởng gì đến các em. Từ nhận thức đó mà dẫn đến một số em còn vi phạm nội quy, quy định của nhà trường, có hành vi vi phạm đạo đức, có lối sống buông thả. Thậm chí một số em không biết mình đã vi phạm … Bên cạnh đó, hình thức tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống cũng là điều đáng quan tâm. Đa số các trường học chú trọng giáo dục thông qua hình thức phát thanh, dạy học trên lớp, qua tiết sinh hoạt lớp. Vì vậy hiệu quả giáo dục chưa cao, nhận thức của học sinh còn thấp, học sinh vi phạm đạo đức, lối sống vẫn còn gia tăng. Ban giám hiệu nhà trường cũng chưa quan tâm, chỉ đạo và triển khai các văn bản của cấp trên chưa đầy đủ, chưa có hình thức giáo dục phù hợp, hiệu quả. Đa số học sinh cũng cho rằng thích được tham gia các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá và mong muốn được nhà trường tổ chức thường xuyên. Vì vậy, việc tìm ra những giải pháp phù hợp để giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là vấn đề cấp bách có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách của học sinh. 3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT thông qua các hoạt động trải nghiệm, ngoại khóa. 3.1. Giáo dục thông qua giờ chào cờ đầu tuần. 10
Ở các trường học, giờ chào cờ được tiến hành thường xuyên vào ngày thứ 2. Nhiệm vụ của giờ chào cờ là đánh giá tổng kết tuần, đồng thời triển khai kế hoạch cho tuần kế tiếp. Giờ chào cờ là hoạt động tập thể. Trong Lễ chào cờ cán bộ, giáo viên và học sinh phải tiến hành Nghi thức chào cờ, hát Quốc ca. Nghi thức chào cờ đòi hỏi phải tổ chức nghiêm túc, hát Quốc ca phải to, rõ, đều thể hiện sự trang nghiêm. Để học sinh hiểu rõ về Quốc ca, Quốc kỳ và nghi thức chào cờ, vào đầu năm học nhà trường nên giành một thời gian nhất định để tuyên truyền trong học sinh, hoặc có thể trong các giờ sinh hoạt lớp, giáo viên chủ nhiệm là người hướng dẫn để các em tìm hiểu. Khi các em hiểu được hoàn cảnh ra đời, ý nghĩa của Quốc ca, Quốc kỳ và vì sao Quốc hội chọn bài hát Tiến quân ca, lá cờ đỏ sao vàng làm Quốc ca, Quốc kỳ của Việt Nam, các em sẽ hiểu được ý nghĩa của Lễ chào cờ. Lễ chào cờ đầu tuần là hoạt động góp phần giáo dục truyền thống, giáo dục đạo đức cho học sinh. Mỗi khi bài hát Tiến quân ca vang lên là thể hiện lòng yêu nước, tự hào dân tộc. Qua đó các em sẽ có ý thức hơn trong học tập và rèn luyện để xứng đáng với sự hy sinh của các thế hệ cha ông làm nên truyền thống vẻ vang cho dân tộc Việt Nam. Trong giờ chào cờ nếu chỉ đánh giá tổng kết tuần và triển khai kế hoạch, hoạt động này được lặp lại thường xuyên dễ nhàm chán, học sinh không hứng thú. Vì vậy mỗi tháng 1lần nên giành một khoảng thời gian để tổ chức các chuyên đề giáo dục. Cụ thể: Tháng Tổ chức hoạt động 9 Tổ chức cho học sinh học tập các nội quy, quy định của nhà trường. 10 Giáo dục cho học sinh về lối sống lành mạnh, phòng chống bạo lực học đường, các tệ nạn xã hội, chống xâm hại tình dục. 11 Giáo dục truyền thống “Tôn sư trọng đạo” 12 Văn hóa ứng xử trong học đường 1 Tuyên truyền giáo dục về việc không tàng trữ, mua bán, sử dụng pháo nổ 2 Giáo dục tinh thần tương thân, tương ái 3 Văn hóa trong sử dụng mạng xã hội 4 Tình bạn, tình yêu học đường 5 Tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng. 11
Thông qua giờ sinh hoạt với những chủ đề khác nhau, nhà trường có thể tổ chức các hoạt động ngoại khóa, thuyết trình, các tiểu phẩm…để giáo dục các em. Qua mỗi chủ đề, nhận thức của học sinh sẽ được nâng lên, các em sẽ có ý thức hơn trong học tập và rèn luyện, có ý thức tu dưỡng đạo đức, lối sống của mình. 3.2. Giáo dục đạo đức, lối sống thông qua giờ sinh hoạt chủ nhiệm lớp. Mỗi tuần, lớp học sẽ có 2 tiết sinh hoạt lớp vào thứ 2 và thứ 7. Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm là tổng kết tuần, đánh giá ưu điểm, nhược điểm của lớp, của từng học sinh. Đối với những học sinh có nhiều điểm tốt, việc làm tốt sẽ được giáo viên chủ nhiệm khen thưởng, còn đối với học sinh vi phạm bị phê bình, nhắc nhở thậm chí là bị phát theo quy định của lớp. Sau khi tổng kết đánh giá, giáo viên chủ nhiệm sẽ thông qua kế hoạch tuần tới. Hàng tuần sẽ lặp đi lặp lại như vậy làm cho giờ sinh hoạt chủ nhiệm trở nên nhàm chán, gò bó. Thậm chí có những học sinh đến giờ sinh hoạt đã phải thốt lên “chuẩn bị nghe bài ca muôn thuở”... Trên thực tế, nếu giáo viên chỉ dừng lại ở đánh giá tổng kết, kế hoạch thì chưa thực hiện hết nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm. Bởi giáo viên chủ nhiệm có một nhiệm vụ rất quan trọng là giáo dục toàn diện học sinh, trong đó giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là quan trọng nhất. Thông qua các hoạt động, giáo viên chủ nhiệm giúp học sinh phát huy khả năng của mình, hoàn thiện và phát triển nhân cách của bản thân. Để nâng cao chất lượng sinh hoạt lớp, thông qua đó để giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh chúng tôi đã đổi mới giờ sinh hoạt chủ nhiệm. Căn cứ vào chủ đề từng tháng của nhà trường chúng tôi đã xây dựng kế hoạch để triển khai. Một giờ sinh hoạt chủ nhiệm mang ý nghĩa giáo dục. Cụ thể: 1.Hoạt động đánh giá, nhận xét tuần: Trong giờ sinh hoạt, lớp trưởng là người điều hành, GVCN ngồi phía dưới lắng nghe, quan sát. Cán bộ lớp nhận xét, đánh giá từng học sinh trong lớp, GVCN nhận xét, bổ sung và biểu dương những việc làm tốt của học sinh, động viên những em chưa làm tốt và tiếp tục cố gắng trong tuần tiếp theo. Qua hoạt động này phát huy được vai trò của đội ngũ cán bộ lớp, tạo tập thể đoàn kết và cùng tiến bộ, phát huy được năng lực của học sinh và giáo dục những em chưa chăm ngoan. 2.Tổ chức một số hoạt động mang tính giáo dục: Để chuẩn bị cho tiết sinh hoạt giáo viên chủ nhiệm định hướng cho học sinh chuẩn bị nội dung theo chủ đề tứng tháng. Giáo viên chủ nhiệm sẽ định hướng cho cán bộ lớp xây dựng kịch bản, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên và luyện tập. Ví dụ chủ đề tháng 10 là Giáo dục cho học sinh về lối sống lành mạnh, phòng chống bạo lực học đường. Giáo viên chủ nhiệm cùng học sinh xây dựng kế hoạch cho hoạt động trải nghiệm như sau: 12
KẾ HOẠCH Tổ chức giờ sinh hoạt chủ nhiệm chủ đề tháng 10 I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU 1. Mục đích. - Giáo dục học sinh về lối sống lành mạnh, phòng chống bạo lực học đường, các nạn xã hội - Giúp học sinh được phát huy khả năng của mình qua xây dựng kịch bản, trải nghiệm khi được nhập vai vào nhân vật. - Xây dựng tình bạn đẹp, giải quyết mọi vấn đề bằng tình bạn, xây tập thể lớp đoàn kết, biết yêu thương, quan tâm, chia sẻ trong học tập cũng như trong cuộc sống. - Giúp HS mạnh dạn, tự tin, giải tỏa căng thẳng sau một tuần học… 2. Yêu cầu. - Học sinh chuẩn bị chu đáo, tham gia đầy đủ, nghiêm túc…. II. HÌNH THỨC VÀ NỘI DUNG TRIỂN KHAI. 1. Hình thức tổ chức Xây dựng tiểu phẩm để học sinh thể hiện trên lớp. 2.Về nội dung. Nội dung tiểu phẩm dựa trên câu chuyện: Trong lớp học có nhiều hoàn cảnh khác nhau, trong đó bạn Tuấn có hoàn cảnh gia đình rất khó khăn, bố bị bệnh tâm thần, một mình mẹ nuôi 2 anh em ăn học. Mặc dù hoàn cảnh khó khăn nhưng Tuấn rất chăm học và học giỏi. Em không có điều kiện đi học thêm như các bạn, mà ngoài giờ học chính khóa em phải làm thêm để giúp đỡ mẹ. Do Tuấn trầm tính, tự ti nên ít chơi với các bạn trong lớp, vì thế nhiều bạn cũng chưa hiểu rõ hoàn cảnh của Tuấn. Một hôm, một nhóm bạn đi chơi trong đó có Khánh. Khánh xuất thân trong gia đình khá giả, bố mẹ là người có vai vế trong xã hội nên Khánh rất coi thường những bạn nghèo. Đang đi chơi, nhóm bạn của Khánh thấy phía trước có một nhóm người khá đông đang tụ tập. Tò mò, Khánh cùng các bạn đến gần và hỏi xem chuyện gì đang xẩy ra. Những người xung quanh nói rằng Bác ấy bị tâm thần đang lên cơn nên đạp phá, chạy lung tung, thâm chí là cởi bỏ quần áo trên người. Lại gần nhóm của Khánh phát hiện Tuấn đang ôm người đàn ông kêu khóc: Bố ơi, bố về đi, con xin bố. Mặc dù Tuấn khóc lóc nhưng người bố vẫn không làm chủ được hành động của mình, quậy phá. Nhờ sự giúp đỡ của người hàng xóm mà Tuấn đã đưa được bố về nhà. 13
Sáng mai đến lớp với vẻ mặt mệt mỏi, thiếu ngủ, Tuấn vừa ngồi vào bàn thì Khánh và nhóm của bạn tiến lại gần: - Ê, bọn mày, hôm qua tao vừa được xem một vở kịch hay Mọi người tò mò vây quanh Khánh, với giọng điệu mỉa mai, Khánh tiếp À chẳng có gì hôm qua tao thấy một người điên, cởi bỏ quần áo chạy khắp xóm. - Vậy à, mày kể tiếp đi. - Khánh tiếp: Hôm nay bọn mày có muốn xem tiếp vở kịch đó không. - Có, có, nhưng sao xem được. - Thích thì cho xem bây giờ, người thật,việc thật. - Vừa nói Khánh vừa tiến lại gần Tuấn khiêu khích, phải vậy không Tuấn. - Tuấn không trả lời và đi ra chỗ khác. - Thấy thế Khánh tiến lại gần giật áo của Tuấn và nói. Bố mày cởi quần áo chạy lung tung khắp xóm, hôm nay mày diễn lại cho bọn tao xem đi. - Tuấn tái mặt nhưng không nói gì và tìm cách đi chỗ khác. - Khánh vẫn không chịu buông và tiếp lời. Hàng ngày đến lớp mày có vẻ ngoan ngoãn được thầy cô thương, không ngờ bố mày là một người điên, Vừa nói Khánh vừa cười với giọng điệu mỉa mai. Bố mày bị tâm thần mày học làm gì về nhà mà giữ bố, trước sau gì mày cũng như bố mày thôi, chẳng làm được gì cho đời. Sống thêm gánh nặng cho xã hội. Lúc nãy đến giờ Tuấn đã cố gắng kìm nén nhưng Khánh vẫn tiếp tục khiêu khích, bên ngoài là tiếng hò reo của các bạn. Không ai đứng ra bệnh vực Khánh, thậm chí lại tìm cách “moi” thông tin của gia đình Tuấn để cười cợt. - Đủ rồi, để cho tao yên. Tuấn nói. - Tao không im mày làm được gì, mày tự hào vì có ông bố thần kinh lắm à. Không thể nín nhin, Tuấn lao vào đánh Khánh, hai bên đánh nhau, bên ngoài là tiếng hò reo cổ vũ của các bạn. Thậm chí có bạn còn dùng điện thoại quay lại để tung lên mạng. Đúng lúc đó cô giáo chủ nhiệm bước vào, 2 bên mới dừng lại… Sau khi cho học sinh diễn tiểu phẩm, giáo viên chủ nhiệm sẽ đặt câu hỏi xoay quanh câu chuyện, nhất là thái độ của Khánh và nhóm bạn. Giáo viên chủ nhiệm sẽ định hướng cho các em cách ứng xử phù hợp, tránh bạo lực học đường xẩy ra. Thông qua câu chuyện giáo dục cho các em xây dựng tình bạn, tình yêu thương, giúp đỡ những bạn có hoàn cảnh, kém may mắn như Tuấn… 14
3. Thời gian thực hiện Tiết 5 thứ 7 (sau khi hoàn thành công việc tổng kết tuần), thời gian 25 phút. 4. Phân công nhiệm vụ. + Các em xung phong vào các vai. + Định hướng các em luyện tập, chuẩn bị đạo cụ, trang phục để diễn tiểu phẩm Thông qua sinh hoạt trải nghiệm, chúng tôi đã phát hiện rất nhiều tài năng mà học sinh có để từ đó có thể phát huy được sở trường và tài năng của mỗi em. Và cũng giúp cho các em phòng chống bạo lực học đường, xây dựng tình bạn thân thiện. 3.3. Giáo dục đạo đức, lối sống thông qua những việc làm cụ thể, thiết thực. Học phải đi đôi với hành, lời nói phải đi đôi với việc làm thì giáo dục mới mang lại hiệu quả cao. - Tham gia các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn”. Đây là hoạt động thiết thực mang lại hiệu quả giáo dục cao. Hàng năm, trường THPT Anh Sơn 1 nhận chăm sóc, vệ sinh các phần mộ tại Nghĩa trang quốc tế Việt – Lào. Đến thắp hương, tham quan khu tưởng niệm, tham gia Lễ hội nhân dịp 27/7…sẽ giúp các em thấy được sự hy sinh to lớn của các thế hệ cha ông, hiểu được giá trị của nền tự do - độc lập, tinh thần quốc tế cao cả. Thông qua hoạt động bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm của bản thân phải nỗ lực hơn nữa trong học tập, lao động để góp phần bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quê hương đất nước, phấn đấu trở thành những người công dân có ích cho xã hội. -Chia sẻ, giúp đỡ, ủng hộ các bạn có hoàn cảnh khó khăn. Trong nhà trường, trong mỗi lớp học đều có những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, bệnh tật. Để tạo điều kiện cho các em hòa nhập cuộc sống, thầy cô giáo phải giáo dục các em biết yêu thương, chia sẻ, giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh không may mắn. Đặc biệt đối với những bạn có hoàn cảnh khó khăn về kinh tế, bị bệnh tật, phát động toàn thể giáo viên, học sinh giúp đỡ, ủng hộ để các bạn có cơ hội đến trường, được tiếp tục học tập. Hàng ngày, chúng tôi phát động học sinh thu gom giấy loại, phế liệu, các loại chai nhựa… trong trường bán lấy tiền ủng hộ học sinh nghèo. Cuối tuần các lớp thu gom giấy loại, chai lọ nhựa vào thùng giấy và tập kết về kho chứa, mỗi tháng bán 1 lần gây quỹ ủng hộ cho bạn nghèo. Đối với học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, cần sự giúp đỡ hỗ trợ, chúng tôi kêu gọi cán bộ, giáo viên, học sinh ủng hộ với tấm lòng tự nguyện “lá lành đùm lá rách”. Trong năm học 2019 – 2020 em Nguyễn Khắc Thái học sinh lớp 11T1 có 15
hoàn cảnh đặc biệt gia đình thuộc hộ nghèo, bố bị bệnh tâm thần, gia đình gửi bố vào trại tâm thần nhờ chăm sóc, nuôi dưỡng. Bản thân em bị bệnh trầm cảm, rối loại thần kinh, bị khuyết tật về lồng ngực nên sức khoẻ của em không bình thường, thường xuyên đi viện tỉnh và viện trung ương. Gia đình khó khăn, không có tiền để đưa em đi chữa trị. Chúng tôi đã quyên góp được 16 triệu đồng hỗ trợ em Lê Khắc Thái lớp 11T1 đi chữa bệnh. - Hưởng ứng chương trình ủng hộ đồng bào Miền Trung bị thiệt hại do bão lũ. Hưởng ứng lời kêu gọi, phát động ủng hộ đồng bào miền Trung của Ủy ban MTTQ, Công đoàn ngành GD-ĐT Nghệ An, tổ chức Đoàn thanh niên, chúng tôi đã xây dựng kế hoạch phối hợp với GVCN phát động quyên góp, ủng hộ đồng bào Miền Trung về nhu yếu phẩm, sách vở, tiền mặt gửi đến đồng bào Miền Trung. - Hoạt động mua tăm ủng hộ người mù là hoạt động được tiến hành thường xuyên. Mỗi cán bộ, giáo viên và học sinh đều tình nguyện mua tăm ủng hộ người mù của huyện nhà Có thể nói, thông qua những việc làm thiết thực, những hành động tốt đẹp, nhà trường, giáo viên chủ nhiệm đã giáo dục các em phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, phát huy tinh thần tương thân tương ái. Những việc làm, sự giúp đỡ có thể chưa nhiều về vật chất nhưng có ý nghĩa giáo dục cao. 3.4. Giáo dục đạo đức lối sống thông qua các giờ học trải nghiệm, ngoại khoá a. Trải nghiệm, tham quan các di tích lịch sử. Trên địa bàn huyện Anh Sơn có khá nhiều di tích lịch sử như Nghĩa trang quốc tế Việt - Lào, hang Đồng Trương, Đền Cửa lũy, đền Lý Nhật Quang...Ngoài những giờ học, chúng tôi đã tổ chức cho học sinh tham quan, trải nghiệm các di tích lịch sử trên địa bàn. Học sinh khi đến tham quan các di tích lịch sử, các em sẽ được tìm hiểu về di tích, qua đó giáo dục cho các em lòng yêu quê hương, đất nước, tự hào được sinh ra trên quê hương giàu truyền thống cách mạng. Hoạt động trải nghiệm thực tế góp phần giáo dục các em những kiến thức cơ bản về lịch sử. Thông qua các hoạt động thực tế, góp phần bồi đắp lý tưởng cách mạng cho các em, từ đó các em sẽ cố gắng học tập và rèn luyện để xứng đáng với sự hy sinh của các thế hệ cha ông. b.Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm. Trong nhà trường, các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm được tổ chức thường xuyên nhằm giáo dục kỹ năng sống cho các em. Để tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm trước hết phải xây dựng kế hoạch cho hoạt động, chọn chủ đề, nội dung tổ chức trải nghiệm. Nhân dịp Tết Nguyên đán, dân tộc ta có truyền thống gói bánh chưng. Để giúp các em trải nghiệm gói bánh đồng thời giáo dục các em gìn giữ nét văn hóa tốt đẹp của dân tộc, nhà trường tổ chức cho các em thi gói bánh chưng. 16