zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh

Chia sẻ: Caphesuadathemhanh | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:35

Báo xấu

36
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn liên quan đến dạy học phát triển năng lực học sinh. Lựa chọn các hoạt động phù hợp với bài học, phân công các công việc phù hợp cho học sinh, để các em có những trải nghiệm thực tế cụ thể: đi chợ quan sát các chậu cá hoặc quan sát bể cá cảnh, tìm hiểu hiện tượng quang hợp của cây xanh,…

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh

Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN 1. LỜI GIỚI THIỆU Thế kỷ XXI với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, sự phát triển của khoa học, kỹ thuật và kinh tế đòi hỏi ngành giáo dục phải có những bước tiến vượt bậc để tạo nên những con người đáp ứng được nhu cầu lao động của xã hội. Vì vậy, giáo dục cần đào tạo nên những con người không chỉ biết kiến thức mà còn có những năng lực khác nhằm cung cấp được nguồn nhân lực có đủ tài cho xã hội. Để làm được điều đó, cần phải có những đổi mới về mặt phương pháp dạy học, đưa quá trình đào tạo gắn liền với thực tiễn lao động của cuộc sống. Dạy học dựa trên phát triển năng lực đã trở thành một chủ đề nóng trong giáo dục ngày nay. Nó càng trở nên nóng hơn khi việc cải cách giáo dục đang hướng tới đo lường chính xác hơn kết quả học tập của học sinh. Tổ chức dạy học nhằm giúp học sinh hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất cũng không phải là mới. Tuy nhiên, quá trình tổ chức dạy học để phát huy năng lực cá nhân, tạo điều kiện cho học sinh được sáng tạo và tương trợ lẫn nhau trong học tập thì mỗi tiết học cần sự thay đổi và thay đổi cụ thể trong mỗi giáo viên. Mỗi giáo viên đều đã được tập huấn thiết kế bài dạy theo hướng phát huy năng lực của học sinh. Nhưng để có 1 tiết dạy hiệu quả cao cần có ý tưởng và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của cả thầy và trò. Mỗi giáo viên có một cách triển khai bài học riêng nhưng đều đạt mục đích chung về chuẩn kiến thức kỹ năng, đồng thời học sinh còn phát huy được tối đa những năng lực của bản thân, vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề trong cuộc sống. Với mong muốn các tiết dạy của mình đều hướng đến mục đích phát huy năng lực của học sinh, tôi làm đề tài “Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh”. 2. TÊN SÁNG KIẾN: “Thiết kế dạy Chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh” 3. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN: 1
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Sáng kiến được áp dụng khi giảng dạy Bài “OxiOzon” thuộc chương 6 “OxiLưu huỳnh” Hóa học lớp 10. Ở đây chỉ thiết kế các hoạt động cho chủ đề Oxi, thuộc tiết 1 của bài. 4. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU: 5/9/2018 5. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN: PHẦN MỘT: TỔNG QUAN I. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Thiết kế các hoạt động dạy chủ đề “Oxi” theo hướng phát huy năng lực học sinh. II. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn liên quan đên ́ dạy học phát triển năng lực học sinh. Lựa chọn các hoạt động phù hợp với bài học, phân công các công việc phù hợp cho học sinh, để các em có những trải nghiệm thực tế cụ thể: đi chợ quan sát các chậu cá hoặc quan sát bể cá cảnh, tìm hiểu hiện tượng quang hợp của cây xanh,… Chuẩn bị trò chơi gắn liền với kiến thức bài học, thiết kế những video sinh động để học sinh hứng thú với bài học và rèn năng lực công nghệ thông tin cho học sinh. Thiết kế một giáo án hoàn chỉnh chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh. Thực nghiêm s ̣ ư pham v ̣ ới các lớp học sinh khác nhau, trao đổi với các giáo viên khác để đanh gia ́ ́hiệu quả của đề tài, từ đó kết luận về khả năng áp dụng đề tài. III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Chủ đề Oxi thuộc chương 6“OxiLưu huỳnh”, chương trình Hóa học 10, triển ̣ ̣ chính khóa cho hoc sinh l khai day hoc ̣ ơp 1 ́ 0 trương THPT ̀ A. IV. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Phạm vi về nội dung: Chủ đề Oxi của chương 6: Oxi –Lưu huỳnh thuộc chương trình Hóa học lớp 10. Phạm vi kiến thức: 2
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh + Kiến thức cơ bản về Oxi: Vị trí và cấu tạo; Tính chất vật lý; Tính chất hóa học; điều chế oxi và ứng dụng của Oxi. + Kiến thức thực tế liên quan đến oxi: sự hô hấp, sự quang hợp của cây xanh, bảo vệ môi trường. + Các câu hỏi trắc nghiệm gắn liền với bài học. + Một số hình ảnh, video giúp học sinh khám phá kiến thức, hiểu bài và tổng hợp kiến thức, giải quyết các tình huống. Phạm vi về thời gian: Tiến hành nghiên cứu, chuẩn bị kế hoạch cho đề tài từ tháng 9/2018, thực nghiệm sư phạm từ tháng 3/2019, phát triển triển khai hiệu quả cho cả những năm học sau. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Phương pháp thu thập thông tin: Kiến thức lý thuyết và bài tập của liên quan đến đề tài; hệ thống bài tập phát huy năng lực học sinh; quan sát hiện tượng thực tế để lấy dữ liệu, lấy ý kiến của các giáo viên. Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Học sinh đọc tài liệu trước khi học bài; nghiên cứu thêm kiến thức môn khác liên quan đến bài học: sự hô hấp, sự quang hợp, sự biến đổi khí hậu,… Phương pháp thực nghiêm s ̣ ư pham ̣ : tiến hành thực nghiệm với nhiều lớp trao đổi kinh nghiệm với các giáo viên. Phương pháp thông kê ́ toán học: xử lí và phân tích sô liêu th ́ ̣ ực nghiêm s ̣ ư ̣ . pham VI. CƠ SỞ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP 1. Nhân lực + Cô Nguyễn Thị X, chịu trách nhiệm chính thiết kế bài giảng, làm hệ thống các câu hỏi, video,… + Học sinh khối 10 các lớp 10A1, 10A2, 10A3 trường THPT A. 2. Cơ sở vật chất: Có đầy đủ phương tiện để thực hiện bài dạy: Hóa chất, thiết bị, phòng bộ môn, máy chiếu, máy tính,… 3
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Giáo viên photo tài liệu phát cho học sinh làm bài, thống kê, đánh giá.  LƯU Ý: Nội dung chính của Giáo án gồm 4 hoạt động lớn:  Trải nghiệm kết nối  Hình thành kiến thức  Luyện tập  Vận dụng và tìm tòi mở rộng PHẦN HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. C Ơ SỞ LÝ THUYẾT VỀ THIẾT KẾ BÀI DẠY THEO HƯỚNG PHÁT HUY NĂNG LỰC HỌC SINH Khái niệm năng lực: Năng lực là khả năng, điều kiện chủ quan hoặc tự nhiên sẵn có để thực hiện một hoạt động nào đó. Hoặc: Năng lực là khả năng huy động tổng hợp các kiến thức, kỹ năng để thực hiện thành công một loại công việc trong một bối cảnh nhất định. Năng lực gồm có năng lực chung và năng lực đặc thù. Năng lực chung là năng lực cơ bản cần thiết mà bất cứ người nào cũng cần phải có để sống và học tập, làm việc. Năng lực đặc thù thể hiện trên từng lĩnh vực khác nhau như năng lực đặc thù môn học là năng lực được hình thành và phát triển do đặc điểm của môn học đó tạo nên. I.1. Mục tiêu của dạy học theo hướng phát huy năng lực học sinh. Tổ chức dạy học nhằm giúp học sinh hình thành và phát triển năng, phẩm chất cũng không phải là mới tuy nhiên quá trình tổ chức dạy học để thể hiện được rõ nét việc phát huy năng lực cá nhân, tạo điều kiện cho học sinh phát huy được tính sáng tạo và phối hợp, tương trợ lẫn nhau trong học tập trong mỗi đơn vị kiến thức, mỗi tiết học, hoạt động giáo dục vẫn cần sự thay đổi và thay đổi cụ thể trong mỗi giáo viên. Một thay đổi 4
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh cần làm cụ thể, thiết thực và quan trọng để dạy học hình thành, phát triển phẩm chất, năng lực của cá nhân là lập kế hoạch, tổ chức một số tiết học. Quá trình nghiên cứu tài liệu bồi dưỡng giáo viên, một số bài viết của các nhà sư phạm và thực tế dạy học tại trường tiểu học (và 1 môn, lớp học) xin nêu một số cơ sở và thiết kế một bài giảng cụ thể theo định hướng phát triển năng lực người học. I.2. D ạy học phát triển phẩm chất, năng lực Dạy học phát triển phẩm chất, năng lực là phương pháp tích tụ dần dần các yếu tố của phẩm chất và năng lực người học để chuyển hóa và góp phần cho việc hình thành, phát triển nhân cách. Dạy học phát triển phẩm chất, năng lực người học được xem như một nội dung giáo dục, một phương pháp giáo dục như phương pháp dạy học nêu vấn đề, phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh. Điểm khác nhau giữa các phương pháp là ở chỗ dạy học phát triển phẩm chất, năng lực người học có yêu cầu cao hơn, mức độ khó hơn, đòi hỏi người dạy phải có phẩm chất, năng lực giảng dạy nói chung cao hơn trước đây. Điều quan trọng hơn cả là nếu so sánh với các quan niệm dạy học trước đây, việc dạy học phát triển phẩm chất, năng lực sẽ làm cho việc dạy và việc học được tiếp cận gần hơn, sát hơn với mục tiêu hình thành và phát triển nhân cách con người…: + Ưu điểm: Luôn phát huy cho HS được tính sáng tạo cá nhân cũng như là hoạt động tương trợ lẫn nhau giữa các em trong 1 bàn, các em trong 1 nhóm, các em trong 1 lớp. + Nhược điểm: Nếu trình độ HS ko đồng đều hoặc kiến thức của HS có phần hạn chế thì việc tổ chức theo nhóm sẽ có những bất cập. I.3. Ph ương pháp dạy học theo quan điểm phát triển năng lực Không chỉ chú ý tích cực hoá học sinh về hoạt động trí tuệ mà còn chú ý rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề gắn với những tình huống của cuộc sống và nghề nghiệp, đồng thời gắn hoạt động trí tuệ với hoạt động thực hành, thực tiễn. Tăng cường việc 5
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh học tập trong nhóm, đổi mới quan hệ GV HS theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan trọng nhằm phát triển năng lực xã hội. …. Bên cạnh việc học tập những tri thức và kỹ năng riêng lẻ của các môn học chuyên môn cần bổ sung các chủ đề học tập phức hợp nhằm phát triển năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp. Trong quan niệm dạy học mới (tổ chức) một giờ học tốt là một giờ học phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của cả người dạy và người học nhằm nâng cao tri thức, bồi dưỡng năng lực hợp tác, năng lực vận dụng tri thức vào thực tiễn, bồi dưỡng phương pháp tự học, tác động tích cực đến tư tưởng, tình cảm, đem lại hứng thú học tập cho người học. Ngoài những yêu cầu có tính chất truyền thống như: bám sát mục tiêu giáo dục, nội dung dạy học, đặc trưng môn học; phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh (HS); giờ học đổi mới phương pháp dạy học còn có những yêu cầu mới như: được thực hiện thông qua việc GV tổ chức các hoạt động học tập cho HS theo hướng chú ý đến việc rèn luyện phương pháp tư duy, khả năng tự học, nhu cầu hành động và thái độ tự tin; được thực hiện theo nguyên tắc tương tác nhiều chiều: giữa GV với HS, giữa HS với nhau (chú trọng cả hoạt động dạy của người dạy và hoạt động học của người học). Về bản chất, đó là giờ học có sự kết hợp giữa học tập cá thể (hình thức học cá nhân) với học tập hợp tác (hình thức học theo nhóm, theo lớp); chú trọng kết hợp học với hành, nâng cao tri thức với rèn luyện các kĩ năng, gắn với thực tiễn cuộc sống; phát huy thế mạnh của các phương pháp dạy học tiên tiến, hiện đại; các phương tiện, thiết bị dạy học và những ứng dụng của công nghệ thông tin…; chú trọng cả hoạt động đánh giá của GV và tự đánh giá của HS. Ngoài việc nắm vững những định hướng đổi mới PPDH như trên, để có được những giờ dạy học tốt, cần phải nắm vững các kĩ thuật dạy học. Chuẩn bị và thiết kế một giờ học cũng là một hoạt động cần có những kĩ thuật riêng. Tuy nhiên dù sử dụng bất kỳ phương pháp nào cũng phải đảm bảo được nguyên tắc “Học sinh tự mình hoàn thành nhiệm vụ học tập với sự tổ chức, hướng dẫn của giáo viên”. 6
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh I. 4. C ấu trúc giáo án dạy học phát huy năng lực Giáo án (kế hoạch bài học) được điều chỉnh cụ thể hơn so với truyền thống. Có thể có nhiều cấu trúc để thiết kế một kế hoạch dạy học (giáo án). Sau đây là một cấu trúc giáo án có các hoạt động và mục tiêu cụ thể…. Mục tiêu bài học: + Nêu rõ yêu cầu HS cần đạt về kiến thức, kĩ năng, thái độ; + Các mục tiêu được biểu đạt bằng động từ cụ thể, có thể lượng hoá được. Chuẩn bị về phương pháp và phương tiện dạy học: + GV chuẩn bị các thiết bị dạy học (tranh ảnh, mô hình, hiện vật, hoá chất...), các phương tiện dạy học (máy chiếu, đầu video, máy tính, máy projector...) và tài liệu dạy học cần thiết; + Hướng dẫn HS chuẩn bị bài học (soạn bài, làm bài tập, chuẩn bị tài liệu và đồ dùng học tập cần thiết). Tổ chức các hoạt động dạy học: Trình bày rõ cách thức triển khai các hoạt động dạy học cụ thể. Với mỗi hoạt động cần chỉ rõ: + Tên hoạt động. + Mục tiêu của hoạt động. + Cách tiến hành hoạt động. + Thời lượng để thực hiện hoạt động. + Kết luận của GV về: những kiến thức, kĩ năng, thái độ HS cần có sau hoạt động; những tình huống thực tiễn có thể vận dụng kiến thức, kĩ năng, thái độ đã học để giải quyết; những sai sót thường gặp; những hậu quả có thể xảy ra nếu không có cách giải quyết phù hợp;... Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối: xác định những việc HS cần phải tiếp tục thực hiện sau giờ học để củng cố, khắc sâu, mở rộng bài cũ, hoạt động ứng dụng kết quả bài học vào cuộc sống (ở lớp, nhà, cộng đồng; có thể cùng bạn, gia đình, làng xóm, khối phố) hoặc để chuẩn bị cho việc học bài mới. 7
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh II. KẾ HOẠCH BÀI HỌC (GIÁO ÁN DẠY) CHỦ ĐỀ OXI THEO HƯỚNG PHÁT HUY NĂNG LỰC HỌC SINH Giới thiệu chung: Chủ đề Oxi thuộc phần đầu Bài “OxiOzon”. Bài giảng gồm các nội dung: Vị trí cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học, điều chế và ứng dụng của Oxi. Bài giảng được thiết kế theo hướng: Giáo viên là người tổ chức, định hướng các hoạt động học tập còn học sinh thực hiện các nhiệm vụ do giáo viên chuyển giao một cách chủ động, tích cực. Giáo viên theo dõi quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh hỗ trợ kịp thời những khó khăn, vướng mắc nhằm giúp học sinh giải quyết vấn đề học tập một cách hiệu quả, phù hợp với mục tiêu phát triển năng lực cho học sinh. Bài giảng thực hiện trong 1 tiết. II.1. Mục tiêu  Về kiến thức: HS biết: Vị trí của Oxi trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học, cấu hình electron nguyên tử, số oxi hóa, tính chất vật lí, ứng dụng của Oxi, các phương pháp điều chế oxi. Vai trò của oxi đối với sự sống trên trái đất. HS hiểu: Oxi có tính oxi hóa mạnh (oxi hóa được hầu hết các kim loại, phi kim, nhiều hợp chất vô cơ và hữu cơ); Nguyên tắc điều chế oxi trong phòng thí nghiệm.  Về kĩ năng: Dự đoán tính chất, kiểm tra, kết luận về tính chất hóa học của oxi. Quan sát thí nghiệm, hình ảnh và rút ra nhận xét về tính chất hóa học và cách điều chế oxi. Viết phương trình phản ứng minh họa tính chất hóa học và điều chế oxi.  Về thái độ: Học tập tích cực, chủ động, nghiêm túc. Nhận thức được tầm quan trọng của oxi trong đời sống Có ý thức bảo vệ môi trường, tham gia trồng và bảo vệ cây xanh. 8
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh  Về năng lực, phẩm chất: Năng lực tự học, năng lực hợp tác, làm việc nhóm, sử dụng công nghệ thông tin. Năng lực năng lực làm thí nghiệm thực hành hóa học, sử dụng ngôn ngữ hóa học. Năng lực tính toán. Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học. Năng lực vận dung kiến thức hóa học vào cuộc sống. Phẩm chất: Có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, đất nước và nhân loại. II.2.Chuẩn bị * Phương pháp: Kết hợp đàm thoại, dạy học trực quan, nêu vấn đề và nghiên cứu tài liệu, thực nghiệm thực tế. 1. Giáo viên Các phiếu học tập (5 phiếu), phiếu câu hỏi (4 phiếu), 1 đề kiểm tra, các hình ảnh, 12 video, kế hoạch giảng dạy (giáo án, bài giảng powerpoint). Dụng cụ học tập: Máy chiếu, máy tính, giấy A2, bút dạ,… Dụng cụ làm thí nghiệm: ống nghiệm chịu nhiệt, đèn cồn, giá sắt, chậu thủy tinh, bình thủy tinh, ... Hóa chất: KMnO4, bột than gỗ, bột sắt, than củi, dây thép cuốn hình lò xo,... 2. Học sinh Ôn lại số oxi hóa. Chuẩn bị bài mới theo SGK. Tìm hiểu, hoàn thành phiếu học tập GV đã giao về nhà trước. PHIẾU HỌC TẬP 1 Tìm hiểu các tài liệu về Lịch sử tìm ra oxi? PHIẾU HỌC TẬP 2 Viết cấu hình electron của nguyên tử Oxi. Em hãy cho biết tính chất hóa học của Oxi? Viết một số phương trình phản ứng minh họa các tính chất đó? 9
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh PHIẾU HỌC TẬP 3 Hoàn thành các phản ứng sau, nêu ứng dụng của từng phản ứng? Phản ứng Ứng dụng thực tế a, C2H5OH + O2 b, CO + O2 c, C2H2 + O2 PHIẾU HỌC TẬP 4 Hãy quan sát các hàng bán cá, các bể cá cảnh, giải thích tại sao người ta phải bơm sục không khí vào chậu cá hoặc bể cá? PHIẾU HỌC TẬP 5 Với kiến thức môn Sinh học, hãy trình bày hiện tượng quang hợp của cây xanh? II.3.Thiết kế, tổ chức các hoạt động học 1. Giới thiệu chung STT Hoạt động Nội dung hoạt động 1 Trải nghiệm HS tham gia “Trò chơi thử thách” dựa trên vai trò của Oxi. kết nối => HS được trải nghiệm hít thở trong 1 trò chơi. => Tạo hứng thú học tập cho học sinh. 2 Hình thành Từ hình ảnh, video thí nghiệm thực tế, kết hợp các kỹ thuật kiến thức dạy học mới. => Hình thành các kiến thức về vị trí và cấu tạo, tính chất vật lí, tính chất hóa học, cách điều chế và ứng dụng của Oxi. 3 Luyện tập Phiếu câu hỏi nhằm củng cố, khắc sâu kiến thức trọng tâm trong bài. 4 Vận dụng, Vận dụng: Tình huống “Mua cá” tìm tòi mở => Nhằm vận dụng kiến thức đã học để giải thích vấn đề thực rộng tiễn. Mở rộng: Hiện tượng quang hợp ở cây xanh => Phát triển năng lực giải quyết vấn đề bảo bệ môi trường, các vấn đề thực tiễn. 10
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh 2. Tổ chức hoạt động cho học sinh 2.1. Ho ạt động A: Tr ải nghiệm kết nối (5 phút) . HS tham gia “Trò chơi thử thách” dựa trên vai trò của Oxi. a. Mục tiêu hoạt động HS trải nghiệm trò chơi liên quan đến kiến thức bài học, kiến thức thực tế của HS và tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới của HS. b. Nội dung hoạt động Học sinh nêu những điều mình đã biết và những điều mình muốn tìm hiểu thêm về nguyên tố GV muốn nhắc đến qua trò chơi. c. Phương thức tổ chức hoạt động 4 HS (có thể lấy đại diện các tổ cho tăng tính kịch tính) tham gia trò chơi. Cho HS thảo luận: Hãy cho biết những điều em đã biết, đã được học và những điều em muốn tìm hiểu về nguyên tố Oxi? Điều muốn Học bằng cách Điều đã biết Điều học được biết nào Nguyên tố d. Dự kiến sản phẩm của học sinh HS có thể nói được một số điều đã biết về nguyên tố Oxi như: chất khí (ở điều kiện thường) không màu, không mùi, ko vị, vai trò trong việc hô hấp (hít thở), duy trì sự cháy. Oxi là nguyên tố phi kim. 11
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh HS có thể nêu một số vấn đề muốn tìm hiểu về Oxi như: Oxi có thêm những tính chất vật lý gì? Tính chất hóa học nào là chủ đạo? Oxi có những ứng dụng nào nữa trong đời sống? Vai trò của oxi đối với con người, đối với sự sống trên trái đất? Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: Có thể HS chưa nêu được một số điều muốn biết về nguyên tố Oxi. Khi đó GV có thể có nhiều kênh để gợi ý: hình ảnh, vi deo, câu hỏi,… e. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động. Thông qua quan sát, GV biết được mức độ hoạt động của nhóm HS và của các HS. Thông qua câu trả lời: GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các hoạt động tiếp theo. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Xin chào tất cả các em! Chào mừng các em đến với bài giảng hôm nay. Trước tiên, để tiết học trở nên sôi động hơn, cô mời các em cùng tham 4 HS tham gia trò chơi (ở dưới gia“Trò chơi thử thách” cùng 4 bạn lớp mình. Xin lớp, HS có thể nín thở theo trải mời các em! (mời 4 bạn đại diện cho 4 tổ xung bản thân trải nghiệm). phong chơi). Chiếu hình ảnh và phổ biến luật chơi: Mục đích của trò chơi này là các em được trải nghiệm việc nín thở và xem ai có khả năng nín thở được lâu nhất. Luật chơi như sau: Các em bóp chặt mũi lại và phồng má ra, HS nào nín thở được lâu nhất sẽ HS: Nắm rõ luật chơi giành chiến thắng. Các em đã hiểu luật chơi chưa? Các em đẵn sàng chưa? Ba, hai, một! Bắt đầu! …. Người cuối cùng …. HS: Nín thở giây! Thế còn em, em nín thở được bao lâu? Các em thân mến! 12
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Mỗi chúng ta có thể nhịn ăn nhịn uống trong vài ngày nhưng ko thể nhịn thở trong vài phút. Khí mà chúng ta hít vào chính là oxi các em ạ. Đây là một khí hết sức quen thuộc và có nhiều trong không HS viết bài: khí. Để hiểu rõ hơn về loại chất này, nó có tính Chương 6: Oxi Lưu huỳnh chất như thế nào, ứng dụng của nó đối với đời Chủ đề: OXI sống của chúng ta ra sao, làm thế nào để chúng ta có một môi trường trong lành cho việc hít thở. Cô HS: Thảo luận và phát biểu cùng các em nghiên cứu bài học ngày hôm nay, chủ đề Oxi. Em hãy cho biết những điều em đã biết, đã được học và những điều em muốn tìm hiểu về nguyên tố Oxi? 2.2. Ho ạt động B: Hoạt động hình thành kiến thức Từ hình ảnh, video thí nghiệm thực tế, kết hợp với các câu hỏi vấn đáp, phiếu học tập, phiếu câu hỏi=> hình thành các kiến thức về vị trí và cấu tạo, tính chất vật lí, tính chất hóa học, cách điều chế và ứng dụng của Oxi. Hoạt động này học sinh sẽ được tìm hiểu kĩ, sâu hơn về tính chất vật lí, tính chất hóa học, ứng dụng và được tự điều chế oxi. Hoạt động 1 (2 phút): Lịch sử tìm ra nguyên tố Oxi a. Mục tiêu hoạt động Nêu được thời gian tìm ra Oxi và ai là người có công trong việc đó? Rèn năng lực tự học, năng lực hợp tác nhóm. b. Nội dung hoạt động: Lịch sử tìm ra nguyên tố Oxi c. Phương thức tổ chức hoạt động (học sinh làm việc theo nhóm). Hoạt động của GV Hoạt động của HS 13
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Kiểm tra sự chuẩn bị bài của các nhóm Tiếp nhận nhiệm vụ. thông qua các hình ảnh. Làm việc theo nhóm, đại diện báo cáo kết Các em thân mến! Nhắc tới oxi các em quả. có biết ai là người đã tìm ra nguyên tố Chiếu lần lượt hình ảnh của 3 nhà Bác oxi hay ko? Dựa vào sự nghiên cứu đã học: Priestley, Scheele, Lavoadie. chuẩn bị, hãy trình bày về Lịch sử tìm ra =>Thuyết trình về Lịch sử tìm ra Oxi. oxi? Chốt lịch sử tìm ra Oxi. Nhận xét và bổ sung, bài của nhóm thuyết Vậy thì Oxi có vị trí, cấu tạo như thế trình. nào? Chúng ta cùng tìm hiểu mục I. VỊ TRÍ CẤU TẠO d. Dự kiến sản phẩm của học sinh: HS có hình ảnh các nhà bác học, bài thuyết trình tương ứng. Kết luận của GV. Hai nhà bác học đã được lịch sử Ở Pháp còn 1 nhà Hóa học nữa mà tên tuổi đã rất ghi nhận là 2 người tìm ra Oxi quen thuộc với chúng ta, đó là Lavoadie. Ông đã đầu tiên vào năm 1774: Priestley chứng minh rằng quá trình đốt cháy là phản ứng (người Anh) và Scheele (Thụy với Oxi. Cho dù Lavoadie không là người tìm ra Điển) Oxi đầu tiên nhưng cả thế giới đều ghi nhận công lao to lớn của ông trong việc làm cho nguyên tố Oxi có tầm quan trọng hàng đầu. Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: Có thể HS chưa nêu bật được người có công tìm ra oxi và người có công làm cho oxi có tầm quan trọng. Khi đó GV có chốt ý sau khi HS thuyết trình. e. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động. Xem sản phẩm học sinh tìm hiểu về lịch sử tìm ra oxi. Thông qua quan sát HS và cách thuyết trình, GV biết được mức độ hoạt động của nhóm HS và của các HS. 14
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Thông qua bài thuyết trình: GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các hoạt động tiếp theo. Hoạt động 2 (3 phút): Tìm hiểu về VỊ TRÍ VÀ CẤU TẠO a. Mục tiêu hoạt động Quan sát Bảng tuần hoàn, trình bày được vị trí, cấu tạo nguyên tử, công thức phân tử, công thức cấu tạo của Oxi. Rèn năng lực quan sát, sử dụng ngôn ngữ hóa học. b. Nội dung hoạt động: Vị trí, cấu tạo nguyên tố Oxi c. Phương thức tổ chức hoạt động. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Trước tiên các em cùng quan sát bảng tuần hoàn, quan sát màn hình trả lời: + Cho biết vị trí của Oxi trong bảng tuần hoàn? + Cấu hình electron nguyên tử của Oxi? + Công thức phân tử, công thức cấu tạo? (Qua việc chiếu Phiếu câu hỏi số 1) Học sinh vận dụng kiến thức hóa học đã + Liên kết giữa Oxi trong phân tử O2 là liên học ở chương Liên kết hóa học, suy nghĩ, kết gì? Tại sao? vận dụng, từng HS trả lời nhanh các câu Chốt kiến thức hỏi c ủa GV. Để hiểu rõ hơn về quá trình hình thành HS quan sát, suy nghĩ và trả lời: phân tử oxi, chúng ta cùng theo dõi video + Ô thứ 8, chu kì 2, nhóm VIA. sau đây. (Video 1) HS xem video 1 để hiểu rõ hơn quá trình hình thành phân tử Oxi. Phiếu câu hỏi số 1: Tìm hiểu về vị trí và cấu tạo của oxi VỊ TRÍ VÀ CẤU TẠO Vị trí: Ô thứ…, chu kì…., nhóm… Kí hiệu hóa học: Nguyên tử khối: 15
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Cấu hình electron: Công thức phân tử: d. Dự kiến sản phẩm của học sinh : Trả lời nhanh được phiếu câu hỏi vị trí và cấu tạo của Oxi và kết luận của GV. I. VỊ TRÍ VÀ CẤU TẠO Vị trí: ô 8, chu kỳ 2, nhóm VIA Kí hiệu hóa học: O Nguyên tử khối:16 Cấu hình electron: 1s22s22p4 Công thức phân tử: O2 Công thức cấu tạo: O=O Bản chất liên kết: cộng hóa trị không cực Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: Phần kiến thức này dễ, dự kiến HS sẽ trả lời được. Tuy nhiên nếu ý nào HS trả lời chưa chuẩn, GV sẽ điều chỉnh. e. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động. Thông qua việc HS quan sát bảng tuần hoàn, xem video hình ảnh và việc trả lời câu hỏi. GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các hoạt động tiếp theo. Hoạt động 3 (4 phút): Tìm hiểu về TÍNH CHẤT VẬT LÍ a. Mục tiêu hoạt động Quan sát lọ đựng khí Oxi, quan sát hình ảnh Oxi lỏng, rắn kết hợp nghiên cứu tài liệu và kiến thức thực tế. => HS nêu được tính chất vật lý của oxi. Rèn năng lực quan sát, khả năng đọc tài liệu, sử dụng ngôn ngữ hóa học. b. Nội dung HĐ: Tính chất vật lý của Oxi c. Phương thức tổ chức hoạt động. 16
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Hoạt động của GV Hoạt động của HS Các em hãy quan sát bình đựng khí Oxi, Quan sát lọ đựng khí Oxi đã được điều dựa vào sách giáo khoa và thực tế, hãy chế sẵn, nghiên cứu SGK cho biết tính chất vật lí của Oxi bằng cách làm Phiếu câu hỏi số 2. =>Trả lời câu hỏi của GV => Phát biểu về tính chất vật lý. Bổ sung: Quan sát hình ảnh oxi lỏng Cho HS quan sát hình ảnh oxi lỏng Các em đã nhìn thấy oxi lỏng bao giờ chưa? “Oxi lỏng có trong bình thở của thợ lặn. Trong bình oxi ở bệnh viện, người ta nén oxi ở thể lỏng để chứa được nhiều oxi hơn.” Phiếu câu hỏi số 2 Các em hãy quan sát bình đựng khí Oxi, dựa vào sách giáo khoa và thực tế, hãy cho biết tính chất vật lí của Oxi bằng cách làm câu hỏi sau đây. Hãy ghép cột các Tính chất vật lý của Oxi sao cho phù hợp? d. Dự kiến sản phẩm của học sinh: trình bày được Tính chất vật lý của Oxi qua việc trả lời phiếu học tập GV đã phát. 17
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Kết luận của GV: II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ Cột A Cột B Trạng thái: Chất khí (điều kiện thường) Màu sắc: Không màu Mùi vị: Không mùi, không vị Tỉ khối so với không khí: Hơi nặng hơn không khí Nhiệt độ hóa lỏng: 1830C Độ tan trong nước: Ít tan trong nước Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: HS chưa được gặp oxi lỏng trong thực tế, nên GV đưa hình ảnh và kiến thức bổ sung tính chất vật lý phù hợp: Hóa lỏng ở 183oC. Oxi lỏng có màu xanh nhạt. e. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động. + Thông qua quan sát GV đánh giá mức độ làm việc của HS + Thông qua sản phẩm phiếu học tập, đánh giá mức độ hiểu bài, khả năng diễn đạt. Từ đó có những điều chỉnh bổ sung cho phù hợp. Hoạt động 4 (16 phút): Tìm hiểu tính chất hóa học. a. Mục tiêu hoạt động Rèn kĩ năng thực hành hóa học cho HS. Nêu được tính chất hóa học cơ bản của Oxi. Viết PTHH minh họa. Rèn năng lực hợp tác, năng lực thu thập, tổng hợp và phân tích thông tin. Rèn năng lực quan sát, khả năng đọc tài liệu, sử dụng ngôn ngữ hóa học. b. Nội dung hoạt động: Tính chất hóa học của Oxi c. Phương thức tổ chức hoạt động. Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV: Ngoài TCVL mà chúng ta vừa nghiên HS thảo luận, phát biểu ý kiến, trả lời cứu, để biết oxi có TCHH như thế nào? câu hỏi: Các em hãy cùng dự đoán TCHH thông qua + Số electron lớp ngoài cùng Oxi là: 6e. câu hỏi sau đây? + Khi tham gia phản ứng hóa học, Oxi dễ 18
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh GV: Dựa vào cấu hình electron của Oxi: dàng nhận thêm 2e. 1s2 2s22p4, em hãy cho biết: + Trong các phản ứng hóa học, Oxi thể + Số electron lớp ngoài cùng Oxi là bao hiện tính oxi hóa mạnh. nhiêu? + Khi tham gia phản ứng hóa học, khuynh HS làm 3 thí nghiệm với khí oxi: hướng của Oxi là nhường hay nhận bao + Thí nghiệm 1: Oxi tác dụng với Fe nhiêu electron? + Thí nghiệm 2: Oxi tác dụng với C + Trong các phản ứng hóa học, Oxi thể + Thí nghiệm 3: Oxi tác dụng với ancol hiện tính chất gì? etylic GV: Phân công các nhóm làm 3 thí Xem thí nghiệm đối chứng (Video 2,3,4) nghiệm cho HS làm thí nghiệm cho Trả lời phiếu câu hỏi HS xem thí nghiệm đối chứng. (Video 2,3,4) Đặt câu hỏi vấn đáp cho HS chiếu trên máy chiếu/ hoặc Phiếu câu hỏi số 3 Yêu cầu HS Kết luận TCHH của Oxi? => Kết luận TCHH của Oxi? GV nhận xét, kết luận và chốt lại nội HS viết PTPƯ cho từng mục dung học sinh cần nắm vững. * Tác dụng với kim loại: * Tác dụng với phi kim: GV liên hệ bổ sung kiến thức thực tế với từng tính chất: + Oxi tác dụng với hầu hết các kim loại, trừ Au và Pt + Fe dễ bị oxi trong không khí oxi hóa, do * Tác dụng với hợp chất: đó những đồ dùng hay máy móc làm bằng Fe thường hay bị gỉ (ảnh minh họa). + Oxi không tác dụng với các nguyên tố Halogen + Người ta dùng đèn xì oxi (C2H2 + O2) để hàn cắt kim loại; CO và Oxi lỏng làm nhiên liệu tên lửa. 19
Sáng kiến: Thiết kế dạy chủ đề Oxi theo hướng phát huy năng lực học sinh Phiếu câu hỏi số 3 Câu hỏi 1: Em hãy ghép các chất tham gia phản ứng với tính chất sao cho phù hợp? Oxi tác dụng với phi kim Sắt tác dụng với Oxi Oxi tác dụng với hợp chất Ancol etylic tác dụng với Oxi Oxi tác dụng với kim loại Cacbon tác dụng với Oxi Câu hỏi 2: Em hãy ghép các chất tham gia phản ứng và sản phẩm thu được sao cho phù hợp? Cột A: Chất tham gia phản ứng Cột B: Sản phẩm C + O2 Fe3O4 C2H5OH + O2 CO2 + H2O Fe + O2 CO2 Câu hỏi 3: Trong các phản ứng sau đây, những phản ứng nào là phản ứng của kim loại tác dụng với Oxi? (1) Sắt tác dụng với Oxi (2) Đồng tác dụng với Oxi (3) Natri tác dụng với Oxi (4) Cacbon tác dụng với Oxi Câu hỏi 4: Trong các phản ứng sau đây, phản ứng nào viết sai? (các phản ứng đều đủ điều kiện nhiệt độ) A. P + O2 P2O5 B. C+ O2 CO2 C. Cl2 + O2 Cl2O7 D. S + O2 SO2 Câu hỏi 5: Hoàn thành những phản ứng của oxi với hợp chất sau đây, cho biết ứng dụng của mỗi phản ứng? a, C2H2 + O2 … + … b, C2H5OH + O2 … + … c, CO + O2 … d. Dự kiến sản phẩm của học sinh: Sản phẩm: + Viết được cấu hình electron và nêu được TCHH cơ bản của Oxi (tính oxi hóa mạnh). + Biết cách tiến hành thí nghiệm, nêu được hiện tượng, ghép được thí nghiệm với tính chất hóa học tương ứng của Oxi và viết được PTPƯ. + Kết quả phiếu câu hỏi của học sinh: Đáp án Phiếu câu hỏi số 3 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.