Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tích hợp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh thông qua dạy học chủ đề xác suất

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:45

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Tích hợp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh thông qua dạy học chủ đề xác suất" nhằm nghiên cứu các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực chú trọng phương pháp dạy học tích hợp liên môn, nghiên cứu các nội dung, phương pháp tư vấn, hỗ trợ GDHN cho học sinh THPT. Từ đó lồng ghép GDHN trong dạy học liên môn chủ đề Xác Suất nhằm đạt được mục đích: vừa giúp học sinh củng cố được kiến thức, thấy được ứng dụng của môn Toán trong thực tiễn, vừa giúp học sinh có cơ hội tìm hiểu hoạt động ngành nghề, các yêu cầu của nghề đối với người lao động, nơi đào tạo nghề, triển vọng phát triển của nghề trong tương lai, có cơ sở lựa chọn nghề nghiệp phù hợp cho tương lai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tích hợp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh thông qua dạy học chủ đề xác suất

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU II ----------  ---------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI. “ Tích hợp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh thông qua dạy học chủ đề xác suất ” ĐỀ TÀI SKKN THUỘC LĨNH VỰC MÔN TOÁN Giáo viên : Nguyễn Văn Dũng- Đơn vị : THPT Quỳnh Lưu 2 Số điện thoại: 0989830882 Năm học: 2021- 2022 0
MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................... 2 1. Lý do chọn đề tài. .............................................................................................. 2 2. Mục đích nghiên cứu. ........................................................................................ 2 3. Phạm vi, đối tượng, khách thể nghiên cứu........................................................ 3 4. Nhiệm vụ nghiên cứu. ....................................................................................... 3 PHẦN II- NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.................................................................. 4 I - CƠ SỞ LÝ LUẬN. ........................................................................................... 4 1.1. Một số khái niệm cơ bản. ........................................................................... 4 1.2. Các hình thức giáo dục hướng nghiệp cho học sinh phổ thông. ................ 5 1.3. Tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học các môn khoa học. ......... 6 1.4. Chương trình giáo dục hướng nghiệp lớp 11 trung học phổ thông. .......... 6 II- GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH THÔNG QUA ................. 8 DẠY HỌC TÍCH HỢP LIÊN MÔN CHỦ ĐỀ XÁC SUẤT ....................... 8 2.1. Mức độ tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học liên môn chủ đề xác suất . ............................................................................................................ 8 2.2 . Một số biện pháp tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học liên môn chủ đề xác suất cho học sinh lớp 11 trung học phổ thông. ....................... 8 2.3. Thiết kế tổ chức hoạt động dạy học tích hợp GDHN thông qua dạy học chủ đề xác suất. ............................................................................................... 16 III-THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM. ....................................................................... 31 3.1. Mục đích thực nghiệm. ............................................................................ 31 3.2. Tổ chức thực nghiệm................................................................................ 31 3.3. Nội dung thực nghiệm .............................................................................. 31 3.4. Địa điểm, thời gian và đối tượng thực nghiệm ........................................ 31 3.5.Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm .................................................... 32 3.6. Kết luận về thực nghiệm. ......................................................................... 36 PHẦN III- KẾT LUẬN ........................................................................................ 37 I. Ý nghĩa của đề tài. ........................................................................................... 37 1. Về tính mới: ................................................................................................. 37 2. Về tính sáng tạo ........................................................................................... 37 3. Về tính hiệu quả........................................................................................... 37 II. Hướng phát triển của đề tài ............................................................................ 37 III. Một số kiến nghị............................................................................................ 38 PHỤ LỤC ............................................................................................................... 39 1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài. Chương trình GDPT-Chương trình tổng thể năm 2018 đã xác định: Ở cấp trung học phổ thông (THPT) là giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp, giai đoạn quan trọng đối với học sinh (HS) trong việc tiếp nhận, khám phá các tri thức khoa học và ảnh hưởng quyết định nghề nghiệp trong tương lai. Hiện nay giáo dục hướng nghiệp cho học sinh ở các trường THPT chưa thực sự được quan tâm đúng mức, hầu hết các trường THPT đều phân công giáo viên chủ nhiệm, giáo viên thiếu tiết…làm công tác hướng nghiệp cho học sinh. Trong khi đó, công tác hướng nghiệp cho học sinh đòi hỏi sự hợp tác của giáo viên nhiều bộ môn bởi chương trình của bộ môn nào cũng có nhiều tiềm năng hướng nghiệp. Tuy nhiên, một số giáo viên còn ít chú trọng nhiều đến tích hợp GDHN trong dạy học, trong đó có môn Toán. Vấn đề tích hợp GDHN trong môn học là vấn đề khá mới mẻ có tính cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Đã có nhiều bài viết, các đề tài trên các tạp chí, các diễn đàn, các tài liệu tham khảo nhưng chỉ nói nhiều về mặt lý luận, hướng dẫn chung, chưa thật cụ thể. Có rất ít đề tài hướng dẫn, cách thức, phương pháp tiến hành tích hợp GDHN trong môn học, trong một chủ đề của môn học cụ thể như thế nào? Xác suất là một chủ đề dạy học trong chương trình môn Toán lớp 11, có liên hệ mật thiết với thực tiễn và có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau trong sản xuất và đời sống xã hội, có liên quan tới hàng loạt nghề trong nhiều lĩnh vực như nghành Y tế, kế toán, chuyên gia phân tích tài chính, thống kê, công nghệ di truyền… Đây là chủ đề có nhiều tiềm năng tích hợp GDHN cho HS. Vì vậy tôi chọn đề tài “ Tích hợp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh thông qua dạy học chủ đề xác suất” để nghiên cứu, trao đổi và chia sẻ với các đồng nghiệp. Nhằm nâng cao hứng thú cho học sinh khi học Toán, vừa cung cấp cho học sinh những hiểu biết, ý nghĩa của các kiến thức đã học liên quan đến nghề nghiệp trong thực tế, là cơ sở để các em tự tin lựa chọn được ngành nghề phù hợp cho mình trong tương lai. 2. Mục đích nghiên cứu. Nghiên cứu các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực chú trọng phương pháp dạy học tích hợp liên môn, nghiên cứu các nội dung, phương pháp tư vấn, hỗ trợ GDHN cho học sinh THPT. Từ đó lồng ghép GDHN trong dạy học liên môn chủ đề Xác Suất nhằm đạt được mục đích: vừa giúp học sinh củng cố được kiến thức, thấy được ứng dụng của môn Toán trong thực tiễn, vừa giúp học sinh có cơ hội tìm hiểu hoạt động ngành nghề, các yêu cầu của nghề đối với người lao động, nơi đào tạo nghề, triển vọng phát triển của nghề trong tương lai, có cơ sở lựa chọn 2
nghề nghiệp phù hợp cho tương lai. 3. Phạm vi, đối tượng, khách thể nghiên cứu. Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu nội dung, biện pháp tổ chức dạy học tích hợp GDHN thông qua các môn học. Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu quy trình và biện pháp tổ chức dạy học tích hợp GDHN trong dạy học chủ đề Xác suất ở lớp 11 trường THPT. Khách thể nghiên cứu: Nội dung, mục tiêu chương trình GDPT mới, môn toán THPT, chương trình GDHN ở trường THPT. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu. - Xác định một số nội dung tích hợp liên môn với chủ đề xác suất, vận dụng các phương pháp kĩ thuật dạy học tích cực từ đó thiết kế, tiến hành tổ chức dạy học tích hợp GDHN cho học sinh. - Tiến hành tổ chức thực nghiệm sư phạm để đánh giá tính khả thi, hiệu quả của đề tài. - Đưa ra kết luận và khuyến nghị của việc tích hợp GDHN trong dạy học bộ môn toán ở trường THPT. 3
PHẦN II- NỘI DUNG NGHIÊN CỨU I - CƠ SỞ LÝ LUẬN. 1.1. Một số khái niệm cơ bản. 1.1.1. Tích hợp, dạy học tích hợp. Theo Từ điển Giáo dục học, “tích hợp là hành động liên kết các đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng một lĩnh vực hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoạch dạy học”. Dạy học tích hợp (DHTH) là định hướng dạy học giúp HS phát triển khả năng huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng,... thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết có hiệu quả các vấn đề trong học tập và trong cuộc sống, được thực hiện ngay trong quá trình lĩnh hội tri thức và rèn luyện kĩ năng. Như vậy, dạy học tích hợp là một quan điểm dạy học, trong đó GV tổ chức, hướng dẫn để HS biết huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm giải quyết các nhiệm vụ học tập, thông qua đó hình thành và phát triển ở HS những kiến thức, kĩ năng mới, những năng lực cần thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề trong học tập và trong thực tiễn cuộc sống. DHTH là hành động liên kết các đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng một lĩnh vực hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoạch dạy học. Như vậy, DHTH không phải là sự pha trộn cơ học của nhiều bộ môn khác nhau mà là kết hợp nhiều loại kiến thức, nhiều loại kỹ năng, nhiều loại thái độ, để giải quyết những vấn đề mà cuộc sống đặt ra cho người học. Trong các hình thức tích hợp thì hình thức tích hợp phổ biến nhất được các giáo viên vận dụng và hiện đang được đẩy mạnh là tích hợp liên môn. Đây là quan điểm tích hợp mở rộng kiến thức trong bài học với các kiến thức của các bộ môn khác cũng như các kiến thức đời sống mà học sinh tích lũy được từ cuộc sống cộng đồng, qua đó làm giàu thêm vốn hiểu biết và phát triển nhân cách cho học sinh. Dạy học tích hợp liên môn thuộc về nội dung dạy học chứ không phải là phương pháp dạy học. 1.1.2. Hướng nghiệp và giáo dục hướng nghiệp. Có nhiều quan niệm khác nhau về hướng nghiệp. Theo từ điển tiếng Việt, hướng nghiệp là hệ thống các biện pháp giúp đỡ HS làm quen tìm hiểu nghề, lựa chọn, cân nhắc nghề nghiệp với nguyện vọng năng lực sở trường của mỗi người với nhu cầu và điều kiện thực tế khách quan của xã hội. GDHN bao gồm toàn bộ các hoạt động của nhà trường, phối hợp với gia đình và xã hội nhằm trang bị kiến thức, hình thành năng lực định hướng nghề nghiệp cho HS, từ đó giúp HS lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, tính cách, sở thích, quan niệm về giá trị của bản thân, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của gia đình và phù hợp với nhu cầu của xã hội . 4
Như vậy, có thể hiểu, GDHN là hệ thống tác động sư phạm nhằm làm cho HS lựa chọn được một nghề hợp lí, hay GDHN là quá trình tác động nhiều mặt nhằm chuẩn bị cho HS chọn nghề nghiệp tương lai hợp lí để đi vào cuộc sống cho phù hợp với năng lực của bản thân và sự phân công lao động và nhu cầu nhân lực của xã hội. GDHN không chỉ định hướng cho HS chọn nghề mà còn giúp cho HS thực sự hiểu nghề, thích nghề và có năng lực theo đuổi nghề mà mình lựa chọn, hơn nữa còn là nhận thức về trách nhiệm cũng như nghĩa vụ của bản thân mình với nghề đó. 1.2. Các hình thức giáo dục hướng nghiệp cho học sinh phổ thông. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa ra kế hoạch số 1223/KH-BGDĐT ngày 28/12/2019 để triển khai quyết định số 522/QĐ-TTg ngày 14/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về đề án giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh phổ thông giai đoạn 2018 – 2025 đã chỉ ra các hình thức giáo dục hướng nghiệp cho HS phổ thông bằng: Tích hợp nội dung hướng nghiệp vào các môn học, lao động sản xuất và học nghề phổ thông, hoạt động sinh hoạt hướng nghiệp và các hoạt động ngoại khóa khác”. Theo chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, có thể tóm tắt các hình thức hướng nghiệp cho học sinh cấp trung học . 1/ Tổ chức cho học sinh làm quen với các ngành nghề của nền kinh tế, đặc biệt với các nghề phổ biến. 2/ Tổ chức các hoạt động giáo dục nghề cho học sinh nhằm giúp các em có ý thức chọn nghề. 3/ Tiến hành tư vấn chọn nghề cho học sinh. 4/ Giúp học sinh tìm hiểu nhân cách của mình để giúp các em chọn nghề phù hợp. 5/ Giáo dục học sinh có thái độ lao động đúng với mọi ngành nghề. Mục tiêu của hoạt động GDHN được quy định như sau: Về kiến thức: HS biết được ý nghĩa, tầm quan trọng của việc lựa chọn nghề trong tương lai, một số kiến thức cơ bản về vấn đề chọn nghề, một số thông tin cơ bản về định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước và khu vực, về thế giới nghề nghiệp, thị trường lao động, hệ thống giáo dục nghề nghiệp, CĐ và ĐH ở địa phương và cả nước. Biết cách tìm kiếm thông tin nghề và cơ sở đào tạo cần thiết cho bản thân, và biết cách tự đánh giá năng lực bản thân, điều kiện gia đình và nhu cầu xã hội để định hướng học tập và chọn nghề tương lai. Về kĩ năng: HS có khả năng tự đánh giá được năng lực bản thân và điều kiện gia đình trong việc định hướng nghề nghiệp tương lai; Tìm kiếm được những thông tin nghề và cơ sở đào tạo cần thiết cho bản thân trong việc chọn nghề; Định hướng và lựa chọn được nghề nghiệp tương lai cho bản thân. Về thái độ: HS chủ động, tự tin trong việc chọn hướng đi, chọn nghề; Có hứng thú và khuynh hướng chọn nghề đúng đắn. 5
1.3. Tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học các môn khoa học. Tích hợp GDHN vào các môn khoa học, được hiểu giống như tích hợp liên môn. Tích hợp GDHN trong dạy học các môn khoa học là hoạt động dạy học không chỉ cung cấp cho các em những kiến thức về khoa học, về các ngành nghề mà thông qua các hoạt động học tập học sinh sẽ có những hiểu biết thực tiễn với những ngành nghề mà các em có thể lựa chọn cũng như hình thành những phẩm chất và năng lực cần thiết đối với nghề mà các em lựa chọn. Tích hợp GDHN vào các môn học giúp học sinh hiểu rõ bản chất của những kiến thức khoa học mà còn giúp học sinh hiểu về ứng dụng của nó trong cuộc sống đặc biệt là lĩnh vực nghề nghiệp. Do vậy, tích hợp GDHN trong dạy học các môn học không chỉ giúp học sinh phát triển những năng lực chung mà còn giúp học sinh phát triển những năng lực liên quan đến nghề nghiệp. 1.4. Chương trình giáo dục hướng nghiệp lớp 11 trung học phổ thông. Mục đích của GDHN trong trường THPT là giúp HS có những kiến thức cơ bản về các nhóm ngành nghề và định hướng nghề nghiệp trong tương lai, HS đánh giá được năng lực, sở trường của bản thân để chọn nghề trong tương lai cho phù hợp. Bộ GD-ĐT quy định chương trình GDHN cấp THPT gồm 27 tiết, mỗi năm 9 tiết, học kì I: 5 tiết, học kì II: 4 tiết. Nội dung GDHN lớp 11 cụ thể như sau Tháng Chủ đề Gợi ý nội dung hoạt động Tiết Tìm hiểu một số nghề -Tìm hiểu thông tin về một nghề thuộc ngành giao thuộc ngành giao thông vận tải 9 hoặc địa chất 1 thông vận tải và địa chất -Liên hệ bản thân để chọn nghề Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề 10 nghề thuộc lĩnh vực thuộc lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ 2 kinh doanh, dịch vụ -Liên hệ bản thân để chọn nghề Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề nghề thuộc ngành thuộc ngành năng lượng , bưu 11 năng lượng , bưu chính- viễn thông, công nghệ thông 3 chính - viễn thông, tin công nghệ thông tin -Liên hệ bản thân để chọn nghề Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề 12 nghề thuộc lĩnh vực thuộc lĩnh vực an ninh, quốc phòng 4 an ninh, quốc phòng -Liên hệ bản thân để chọn nghề 6
Giao lưu với gương 1 vượt khó, điển hình Nội dung giao lưu : Làm gì sau khi 5 về sản xuất, kinh tốt nghiệp THPT? doanh giỏi Nghề nghiệp với nhu Tìm hiểu thông tin thị trường lao 2 cầu của thị trường lao 6 động động Tôi muốn đạt ước mơ -Xem xét việc thực hiện bản “Kế 7 3 hoạch nghề nghiệp tương lai” -Những khó khăn và thuận lợi Tìm hiểu thực tế một số trường Đại học, khi lai”hiện bản “Kế hoạch thực tương nghề nghiệp 4,5 Cao đẳng, TCCN 8,9 hoặc dạy nghề tại địa - Tìm hiểu yêu cầu tuyển sinh, điều phương kiện học tập của một số trường ở địa phương, khu vực. (Bảng 1) 7
II- GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH THÔNG QUA DẠY HỌC TÍCH HỢP LIÊN MÔN CHỦ ĐỀ XÁC SUẤT 2.1. Mức độ tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học liên môn chủ đề xác suất . Tùy theo nội dung tích hợp liên môn chủ đề xác suất mà GV có thể tích hợp GDHN ở các mức độ khác nhau như: mức độ kết hợp (liên hệ, lồng ghép), mức độ tích hợp bộ phận (liên môn). Qua nghiên cứu, tôi đề xuất các nội dung tích hợp GDHN trong dạy học chủ đề xác suất như sau: Sơ đồ cấu trúc nội dung. Các nội dung tích hợp giáo dục hướng nghiệp thông qua các bài toàn xác suất liên quan đến các ngành nghề cần tìm hiểu. 2.2 . Một số biện pháp tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học liên môn chủ đề xác suất cho học sinh lớp 11 trung học phổ thông. Biện pháp 1: Dạy học theo phương pháp trạm. Mỗi nội dung dạy học tích hợp GDHN là một trạm, mỗi trạm tương ứng gồm hệ thống câu hỏi liên quan đến kiến thức trong chủ đề và ngành nghề hoặc nội dung GDHN. Các trạm không cần tuân theo một trật tự nhất định nào. Học sinh có thể lựa chọn tùy ý thứ tự thực hiện tại các trạm. Mỗi nhóm học sinh có thể tự lựa chọn một thứ tự thực hiện riêng cho mình, sao cho hoàn thành hết được các nội dung quy định tại các trạm và hoàn thành hết các trạm trên đường tròn. 8
Ví dụ: Khi tiến hành dạy học “Luyện tập tính xác suất ” Các bước tiến hành. Bước 1. Xây dựng các trạm học tập - GV: Giới thiệu nội dung cần tìm hiểu ở các trạm là các bài toán về xác suất có liên quan đến các ngành nghề. Cho HS lựa chọn theo sở thích cần tìm hiểu ở các trạm. Phân nhóm học tập. - HS: Lựa chọn các trạm học tập theo sở trường, sở thích, nhu cầu tìm hiểu Bước 2. Tiến hành tổ chức hoạt động dạy học - GV: Yêu cầu các nhóm giải quyết các bài toán xác suất ở mỗi trạm theo thời gian quy định. Hết thời gian chuyển sang trạm khác theo vòng tròn khép kin. Hỗ trợ, định hướng cho học sinh khi gặp khó khăn. - HS: Hoạt động nhóm, báo cáo sản phẩm vào phiếu học tập. Chuyển trạm theo đúng thời gian quy định. Trình bày, báo cáo sản phẩm của nhóm. Bước 3. Tích hợp GDHN - GV: Yêu cầu các nhóm tìm hiểu về các ngành nghề mà học sinh đã chọn ở B1. - HS: Hoạt động nhóm, phân chia nhiệm vụ các thành viên về các kiến thức liên quan đến nghề như đặc trưng của nghề, yêu cầu của nghề, tiềm năng phát triển, nơi đào tạo, điểm chuân…. Bước 4. Tổng hợp, đánh giá, chốt kiến thức cho các trạm học tập. Nhận xét, đánh giá các hoạt động, sản phẩm của nhóm thực hiện tại mỗi trạm. 9
Biện pháp 2: Sử dụng kĩ thuật dạy học khăn trải bàn. Trong mỗi một nội dung cụ thể trong chương trình lồng ghép nội dung tích hợp GDHN. Với nội dung tích hợp là tìm hiểu các ngành nghề trong xã hội GV có thể tổ chức cho học sinh trình bày các ý kiến liên quan đến nghề, như môi trường làm việc, yêu cầu của nghề, phát triển của nghề trong tương lai….. Mỗi cá nhân làm việc độc lập viết các ý kiến của mình về chủ đề đưa ra. Kết thúc thời gian làm việc cá nhân, các thành viên chia sẻ, thảo luận và thống nhất các câu trả lời. Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn trải bàn (giấy A0) Ví dụ: Khi dạy khái niệm biến cố đối giáo viên củng cố và mở rộng kiến thức cho học sinh thông qua hoạt động tìm hiều ngành nghề như sau: Bài toán 1: ( HSG Tỉnh Nghệ An năm học 2021-2022 bảng B ) Trong quá trình truy vết lịch sử tiếp xúc của bệnh nhân Covid-19 ở một trường học, trung tâm y tế xác định được 3 giáo viên và 13 học sinh có sự liên quan đến bệnh nhân đó. Người ta chọn ngẫu nhiên 10 người trong số giáo viên và học sinh liên quan để làm xét nghiệm gộp. Tính xác suất để trong 10 người được chọn làm xét nghiệm có nhiều nhất 2 giáo viên. Câu hỏi 1: Giải bài toán trên. HS: Thảo luận, báo cáo kết quả. + Sản phẩm dự kiến Số phần tử không gian mẫu là n C10 16 . Gọi A là biến cố trong 10 người được chọn có nhiều nhất 2 giáo viên . Khi đó A là biến cố trong 10 người được chọn có đúng 3 giáo viên. Số phần tử của biến cố A là n ( A) = C33 .C137 = C137 . Xác suất của ( )C137 biến cố A là P A = 10 . C16 Vậy xác suất của biến cố A là: P ( A) = 1 − P ( A) = 1 − C137 11 = . C1610 14 + Hoạt động tích hợp GDHN Câu hỏi 2: Dự kiện bài toán liên quan đến ngành nghề nào trong đời sống? Câu hỏi 3: Trình bày hiểu biết của mình về ngành nghề đó như: - Đặc trưng của nghề - Yêu cầu của nghề - Xu hướng phát triển - Trường đào tạo, khối xét tuyển, điểm chuẩn…. GV: chia nhóm hoạt động 10
HS: Thảo luận, Trình bày ý kiến của cá nhân vào khổ giấy A4; A3. GV: Treo bảng sản phẩm của học sinh, cho học sinh các nhóm đánh giá lẫn nhau. GV nhận xét, đánh giá, trình chiếu side, hoặc video giới thiệu cung cấp các thông tin về ngành nghề y tế dự phòng. Sản phẩm dự kiến: Tên nghề: Y học dự phòng Mô tả nghề: Y học dự phòng (Preventive Medicine) là một lĩnh vực y tế liên quan đến việc thực hiện các biện pháp để phòng bệnh. Mục tiêu hàng đầu của Y học Dự phòng là nâng cao sức khỏe của cá nhân, gia đình và cả cộng đồng. Ngành y học dự phòng gồm hai mảng chính là thực hiện các chương trình y tế công cộng, các chương trình y tế quốc gia, tham gia các tổ chức phi chính phủ về y tế, phát triển cộng đồng và tham gia quản lý, chăm sóc người bệnh tại cộng đồng với các bệnh mạn tính, bệnh nghề nghiệp, bệnh xã hội và phục hồi chức năng; xử lý cấp cứu, điều trị các bệnh thường gặp ở các bệnh viện tuyến cơ sở… Chức năng chính của ngành này là phát hiện, xác định và giám sát các vấn đề về sức khỏe cộng đồng; dự báo kiểm soát và khống chế được các bệnh dịch nguy hiểm, các tác nhân truyền nhiễm gây dịch; xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn về phòng chống các bệnh xã hội, quản lý các chương trình y tế, truyền thông giáo dục sức khỏe cho cộng đồng. Ngành Y học dự phòng học gì? Chương trình đào tạo của ngành y học dự phòng là sự kết hợp của 3 chuyên ngành y học lâm sàng, y tế công cộng và y học gia đình để trang bị cho sinh viên: 11
• Một số kỹ năng về chẩn đoán và xử trí thành thạo các bệnh thường gặp; • Đánh giá các xét nghiệm, thăm dò chức năng phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh thường gặp; • Phát hiện và xử trí bệnh thường gặp theo quan điểm và phương pháp y học gia đình (chăm sóc toàn diện, tư vấn sức khỏe); • Thực hiện được một số kỹ thuật, xét nghiệm trong y học dự phòng; • Thu thập và phân tích thông tin về sức khỏe cộng đồng; • Phát hiện và tổ chức phòng chống dịch bệnh, thực hiện các chương trình y tế quốc gia tại địa phương; • Phương pháp truyền thông giáo dục sức khỏe để bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; • Tham gia công tác quản lý và đào tạo cán bộ y tế. Ngành Y học dự phòng ra trường làm gì? Theo nghiên cứu nếu muốn thực hiện tốt công tác y tế dự phòng thì số lượng các bác sĩ dự phòng phải chiếm tỷ lệ từ 25% đến 30%. Nhưng theo thống kê số lượng bác sĩ y học dự phòng của nước ta chỉ đạt 14% tổng nhân lực toàn ngành. Vì thế tốt nghiệp ngành này người học rất rộng cơ hội việc làm. Bác sĩ y học dự phòng có thể làm công tác tư vấn, khám chữa bệnh tại: • Các cơ sở y tế thuộc lĩnh vực YTDP và YTCC. • Các cơ quan quản lý nhà nước về y tế: Bộ y tế, Sở y tế, Phòng y tế. • Các trường đại học, cao đẳng, trung cấp về y tế. • Các viện nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu sức khỏe. • Các khoa/phòng chức năng của bệnh viện: phòng kế hoạch, tổ chức-hành chính, quản trị giáo tài, nghiên cứu khoa học, chỉ đạo tuyến; kiểm soát nhiễm khuẩn và quản lý chất lượng. • Các hội, hiệp hội nghề nghiệp như hội y học dự phòng, hội y tế công cộng, hội y học, hội kiểm soát nhiễm khuẩn. • Các tổ chức quốc tế, tổ chức chính phủ, phi chính phủ. Ngành Y học dự phòng học xét tuyển khối gì? • Khối B00 (Toán, Hóa học, Sinh học) • Khối D07 (Toán, Hóa, Anh) • Khối D08 (Toán, Sinh, Anh) • Khối A00 (Toán, Lý, Hóa) Trong đó khối B00 là phổ biến nhất. 12
Ngành Y học dự phòng học ở đâu? Điểm chuẩn bao nhiêu? Các trường có ngành Y học dự phòng khu vực miền Bắc - Đại học Y Hà Nội- 24,25 (Năm 2020) - Đại học Y dược Hải Phòng-21,4 (năm 2020) - Đại học Y dược Thái Bình-19,75 (năm 2020) - Đại học Y dược Thái Nguyên : 20.9 (năm 2020) Các trường có ngành Y học dự phòng khu vực miền Trung- Tây Nguyên - Đại học Y dược Huế: 19,75 (Năm 2020) - Đại học Y khoa Vinh: 19 (năm 2020) Các trường có ngành Y học dự phòng khu vực miền Nam - Đại học Y dược TPHCM: 21,95 (năm 2020) - Đại học Y Dược Cần Thơ: 23,4 (năm 2020) - Đại học Trà Vinh: 19 (năm 2020) - Đại học Nguyễn Tất Thành: 19 (năm 2020) Biện pháp 3 : Dạy học theo sơ đồ tư duy. Với mỗi nội dung tích hợp giáo viên yêu cầu học sinh vẽ trên giấy hoặc vẽ trên máy tính, trên điện thoại di động theo mẫu giáo viên yêu cầu hoặc học sinh tự thiết kế. Hướng dẫn học sinh vẽ trên các phần mềm như Mind Map, Edraw Map, Blumind… 13
Ví dụ: Mẫu để học sinh tham khảo 14
Biện pháp 4: Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào giảng dạy tích hợp GDHN trong dạy học chủ đề xác suất . Ngày nay, điện thoại di động, máy tính để bàn, thiết bị cầm tay, thư điện tử và việc sử dụng Internet đã trở thành nhu cầu hàng ngày. Công nghệ thông tin đã tạo nên một xã hội toàn cầu, nơi mà mọi người có thể tương tác, liên lạc với nhau một cách nhanh chóng và hiệu quả. Các Website là kho dữ liệu khổng lồ giúp HS tự học hiệu quả. Với sự hỗ trợ của Công nghệ thông tin, việc tích hợp GDHN trong dạy học chủ đề xác suất lớp 11 mang lại hiệu quả cao hơn; các em dễ dàng tìm hiểu ứng dụng của xác suất trong các ngành nghề mà mình muốn biết trên mạng internet; kiểm tra đối chứng với sở thích và khả năng của bản thân,… Trong quá trình dạy học tích hợp GDHN giáo viên có thể hướng dẫn tìm kiếm các thông tin về các nghành nghề thông qua các địa chỉ trên internet. Ví dụ 1: Muốn trắc nghiệm bản thân phù hợp với những ngành nghề nào, tìm hiểu về các nghề trong xã hội, xu hướng phát triển….giáo viên có thể hướng dẫn học sinh truy cập vào website https://huongnghiepviet.com/trac-nghiem-huong-nghiep 15
Ví dụ 2. Khi giao cho HS thực hiện các dự án học tập, GV có thể cung cấp cho HS các website có thể hỗ trợ dự án, hướng dẫn HS lên mạng internet tìm kiếm thông tin liên quan đến dự án. HS có thể sử dụng mạng Internet để lập các nhóm học tập, trao đổi các vấn đề, kết quả của dự án. 2.3. Thiết kế tổ chức hoạt động dạy học tích hợp GDHN thông qua dạy học chủ đề xác suất. Căn cứ vào phân phối chương trình nội dung GDHN của lớp 11 theo chương trình GDPT 2018 và kế hoạch giáo dục bộ môn toán, tôi đã chọn các ngành kĩ thuật hàng không, ngành chứng khoán, ứng dụng CNTT, sản xuất kinh doanh để tiến hành dạy học. Tháng Chủ đề Gợi ý nội dung hoạt động Tiết Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề nghề thuộc ngành thuộc ngành giao thông vận tải hoặc 9 địa chất 1 giao thông vận tải và địa chất -Liên hệ bản thân để chọn nghề 16
Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề 10 nghề thuộc lĩnh vực thuộc lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ 2 kinh doanh, dịch vụ -Liên hệ bản thân để chọn nghề Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề nghề thuộc ngành thuộc ngành năng lượng , bưu chính- 11 năng lượng , bưu viễn thông, công nghệ thông tin 3 chính - viễn thông, -Liên hệ bản thân để chọn nghề công nghệ thông tin Tìm hiểu một số -Tìm hiểu thông tin về một nghề 12 nghề thuộc lĩnh vực thuộc lĩnh vực an ninh, quốc phòng 4 an ninh, quốc phòng -Liên hệ bản thân để chọn nghề 2.3.1. Thiết kế và tổ chức dạy học tích hợp GDHN trong nội dung bài học “ QUY TẮC TÍNH XÁC SUẤT” Hoạt động : Luyện tập quy tắc tính xác suất của biến cố a) Mục tiêu: Học sinh thấy hứng thú tìm hiểu nội dung bài toán b) Nội dung: GV: Trình chiếu silde một số hình ảnh người bán hoa quả Vào ngày mùa, hoa quả thường chín nhanh, người ta thường phải đóng hàng và vận chuyển trong những thùng xốp ( hay thùng caton), được chủ hàng bịt kín. Để đảm bảo kinh doanh không thua lỗ, những người buôn bán hoa quả cần phải chọn được những thùng quả có chất lượng tốt. Trong một số trường hợp, do kiểm tra không tốt, lấy được lô hàng kém chất lượng mà thua lỗ. Làm thế nào để chọn được thùng hàng tốt cho mình? Hoạt động : Chuyển giao nhiệm vụ . 17
Bài toán : Một đại lý thu mua cam lớn, khi mua những thùng cam rất lớn được phân loại theo cách sau: Chọn ngẫu nhiên 20 quả cam làm đại diện. Nếu mà không có quả cam nào hỏng thì thùng cam được xếp loại 1; nếu mà có 1 hoặc 2 quả cam hỏng thì thùng cam được xếp loại 2, còn lại được xếp loại 3. Giả sử tỉ lệ cam hỏng là 3% . Bạn hãy giúp họ biết được tỉ lệ cách phân loại trên với: a) Cam được xếp loại 1. b)Cam được xếp loại 2. c) Cam được xếp loại 3. Sản phẩm dự kiến : Tỉ lệ cam hỏng là 3%, tức là xác suất lấy ra cam hỏng là 0,03; còn xác suất lấy ra 1 quả cam tốt là 0,97 a) Giả thiết thùng cam lớn nhất có nghĩa là phép lấy các quả cam ra là các biến cố độc lập. Gọi A là biến cố “ thùng cam xếp loại 1”, theo quy tắc nhân Ta có P( A) = (0,97)20 b) Gọi B là biến cố “ thùng cam xếp loại 2” Gọi B1 là biến cố “ Trong 20 quả lấy ra có 1 quả hỏng” Gọi B2 là biến cố “ Trong 20 quả lấy ra có 2 quả hỏng” Khi đó B = B1  B2 , Trong đó B1 , B2 là hai biến cố xung khắc. Theo quy tắc cộng xác suất ta có P( B) = P( B1 ) + P( B2 ) . Trong 20 quả cam lấy ra có 1 quả hỏng, tức là có 1 lần lấy ra cam hỏng và 19 lần lấy ra cam tốt; 20 quả cam hỏng có thể lấy ra theo C201 cách. Vậy theo quy tắc nhân P( B1 ) = C20 1 .(0,03).(0,97)19 ; P( B2 ) = C202 .(0,03) 2 .(0,97)18 P( B) = P( B1 ) + P( B2 ) = C20 1 .(0,03).(0,97)19 + C202 .(0,03)2 .(0,97)18 c) Gọi C là biến cố" thùng cam loại 3" thì C là biến cố đối của A  B Vậy P (C ) = 1 − P ( A  B ) do A, B là 2 biến cố xung khắc P ( A  B ) = P ( A) + P ( B )  P(C ) = 1 − ((0,97) 20 + C20 1 .(0,03).(0,97)19 + C202 .(0,03) 2 .(0,97)18 ) - Tổ chức hoạt động Chuyển giao Phương tiện, thiết bị dạy học: Máy chiếu, bảng phụ - GV trình chiếu ví dụ, yêu cầu HS làm việc theo nhóm trong thời gian 5'. - GV hướng dẫn các nhóm thực hiện nhiệm vụ: 18
- Nhóm trưởng chia nhóm thành 3 đội theo lực học từ thấp đến cao theo thứ tự làm 3 phần trong ví dụ, thống nhất để có đáp án chung và cử thư kí viết vào bảng phụ trong thời gian cho phép - HS các nhóm quan sát và tiến hành thảo luận theo nhóm trong 7 phút Thực hiện - GV quan sát HS hoạt động , hỗ trợ HS gặp khó khăn. - Học sinh thảo luận nhóm - Các nhóm thảo luận, thống nhất kết luận Báo cáo - GV yêu cầu nhóm hoàn thành bài trước tiên treo bảng phụ lên, thảo luận các nhóm còn lại đổi bảng chấm chéo. - Đại diện 1 nhóm báo cáo kết quả. - GV yêu cầu các nhóm nhận xét, đánh giá - HS khác theo dõi, nhận xét, hoàn thiện sản phẩm. Đánh giá, - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của các nhóm nhận xét, học sinh, ghi nhận và tuyên dương nhóm học sinh có câu trả lời tốt nhất. tổng hợp - Các nhóm đánh giá chéo lẫn nhau. - GV đánh giá một số HS thông qua câu trả lời phản biện. Hoạt động : Mở rộng tìm tòi - Tích hợp GDHN a) Mục tiêu: Tìm hiểu về nghề quản trị kinh doanh…. b) Chuyển giao nhiệm vụ Dự kiện bài toán đưa ra liên quan đến ngành nghề nào? Trình bày hiểu biết của mình về ngành nghề đó như: - Đặc trưng của nghề - Yêu cầu của nghề - Xu hướng phát triển - Trường đào tạo, khối xét tuyển, điểm chuẩn…. c) Tổ chức hoạt động Chuyển giao Phương tiện, thiết bị dạy học: Máy chiếu, bảng phụ - GV trình chiếu ví dụ, yêu cầu HS làm việc theo nhóm trong thời gian 10 '. Nhóm 1: Vẽ sơ đồ tư duy trên giấy 19