Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 3

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo dục kỹ năng sống là những trải nghiệm có hiệu quả nhất, giúp giải quyết hoặc đáp ứng các nhu cầu cụ thể, trong suốt quá trình học và phát triển của con người. Bao gồm cả hành vi vận động của cơ thể và tư duy của con người, hình thành một cách tự nhiên, thông qua giáo dục hoặc rèn luyện cho các em. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 3

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến: GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 3. 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Học sinh lớp 3A5 trường tiểu học Nghĩa Hồng 3.Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 5 tháng 9 năm 2020 đến ngày 10 tháng 5 năm 2021 4.Tác giả : Họ và tên: Nguyễn Thị Thu Chinh Năm sinh : 10 - 10 - 1971 Nơi thường trú : Nghĩa Hồng - Nghĩa Hưng - Nam Định. Trình độ chuyên môn : Cao đẳng Sư phạm Chức vụ công tác : Gíáo viên dạy lớp 3. Nơi làm việc : Trường tiểu học Nghĩa Hồng Điện thoại: 0768303873 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Tên đơn vị : Trường tiểu học Nghĩa Hồng Địa chỉ : Nghĩa Hồng - Nghĩa Hưng - Nam Định
BÁO CÁO SÁNG KIẾN I. ĐIỀU KIỆN, HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN. Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình và học để cùng chung sống. -Xuất phát từ đặc điểm của xã hội hiện nay, nên việc hình thành và phát triển kỹ năng sống trở thành một yêu cầu quan trọng của nhân cách con người hiện nay. -Giáo dục kỹ năng sống là những trải nghiệm có hiệu quả nhất, giúp giải quyết hoặc đáp ứng các nhu cầu cụ thể,trong suốt quá trình học và phát triển của con người. Bao gồm cả hành vi vận động của cơ thể và tư duy của con người, hình thành một cách tự nhiên, thông qua giáo dục hoặc rèn luyện cho các em. Hiện nay học sinh sống trong hai môi trường có hoàn cảnh khác nhau: một là các em được sự quan tâm chăm sóc quá sức chu đáo của phụ huynh vì sống trong gia đình ít con, hoàn cảnh kinh tế ổn định; hai là những em sống trong gia đình với nhiều lo toan cho cuộc mưu sinh, phụ huynh bỏ mặc con cái ở với ông bà. Ngoài những khó khăn lứa tuổi, trong đó có nhiều hoàn cảnh khác nhau, có nhiều thói quen trong sinh hoạt còn chưa văn minh, thiếu kỹ năng thực hành, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng đối phó với những khó khăn trong cuộc sống và khả năng tự phục vụ bản thân. Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh là một trong những nội dung được Bộ GD&ĐT triển khai khi thực hiện phong trào thi đua xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” đối với bậc tiểu học . Từ những lí do trên, tôi chọn đề tài “ Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh- lớp 3” nhằm góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục kỹ năng sống cho các em . II.MÔ TẢ GIẢI PHÁP. 1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến. Theo tình hình thực tế hiện nay, tôi thấy các em còn thiếu những kỹ năng sống trầm trọng: Kỹ năng tự phục vụ; Kỹ năng giao tiếp; Kỹ năng thể hiện sự tự tin; Kỹ năng giải quyết vấn đề; Kỹ năng hợp tác;... Chính vì vậy tôi đã áp dụng các phương pháp giáo dục kỹ năng sống này cho các em. Dựa trên thực trạng học sinh tôi hướng dẫn các em hình thành các kỹ năng sống qua các hoạt động trên lớp, ngoài không gian lớp học, ở mọi chỗ, mọi nơi, mọi lúc để các em hiểu và thực hiện vào cuộc sống của mình đạt kết quả tốt. Về kỹ năng tự phục vụ: Tôi giáo dục cho các em từ những việc nhỏ nhất như: -Giao tiếp cư xử với các bạn bè trong và ngoài lớp, nói năng phải lễ độ với tất cả mọi người xung quanh - Biết làm mộr số công việc nhỏ phù hợp với độ tuổi của các em như vệ sinh cá nhân, đánh răng, rửa mặt, tắm rửa hàng ngày, vệ sinh xong phải rửa tay, trước khi ăn cơm phải rửa tay. - Các em biết quét nhà, quét lớp, rửa ấm chén, như mắc màn trước khi đi ngủ, gấp chăn màn gọn gàng vào buổi sáng, mỗi ngày, chăm sóc cây xanh, thân thiện với môi trường, hay vui chơi giải trí giảm căng thẳng. 1
Các em chăm sóc cây xanh,bồn hoa trên sân trường. Về kỹ năng giao tiếp: Kỹ năng giao tiếp là khả năng có thể bày tỏ ý kiến của bản thân theo hình thức nói, viết hoặc sử dụng ngôn ngữ có thể một cách phù hợp với hoàn cảnh, đồng thời biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến người khác. Đồng thời giáo dục cho các em biết đánh giá tình huống giao tiếp và điều chỉnh cách giao tiếp một cách phù hợp, hiệu quả; cởi mở bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc nhưng không làm hại hay gây tổn thương cho người khác, giúp các em có mối quan hệ tích cực với người khác, bao gồm biết gìn giữ mối quan hệ tích cực với các thành viên trong trong lớp ,khác lớp nơi sinh sống là nguồn hỗ trợ quan trọng cho các em; là yếu tố rất quan trọng đối với niềm vui trong cuộc sống. Về kỹ năng thể hiện sự tự tin: Các em biết tự tin vào bản thân, hài lòng với bản thân; tin rằng mình có thể trở thành một người có ích và tích cực, có niềm tin về tương lai, cảm thấy có nghị lực để hoàn thành các nhiệm vụ. Các em thể hiện sự tự tin giúp các em giao tiếp hiệu quả hơn, mạnh dạn bày tỏ suy nghĩ và ý kiến của mình, quyết đoán trong việc ra quyết định và giải quyết vấn đề, đồng thời cũng giúp các em có suy nghĩ tích cực và lạc quan trong cuộc sống, là yếu tố cần thiết trong giao tiếp. Các em thể hiện sự tự tin. 2
Về kỹ năng giải quyết vấn đề: Kỹ năng giải quyết vấn đề là khả năng của cá nhân biết quyết định lựa chọn phương án tối ưu và hành động theo phương án đã chọn, để giải quyết vấn đề hoặc tình huống gặp phải trong tập và trong cuộc sống. Để giải quyết vấn đề có hiệu quả, các em cần nhiều kỹ năng sống khác : Giao tiếp , xác định giá trị , tư duy phê phán , tư duy sáng tạo , tìm kiếm sự hỗ trợ. Về kỹ năng hợp tác: Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong học tập, trong công việc, một lĩnh vực nào đó vì mục đích chung. Các em biết chia sẻ trách nhiệm, biết cam kết và cùng làm việc có hiệu quả. -Biết giao tiếp hiệu quả, tôn trọng, đoàn kết và cảm thông, chia sẻ với các bạn -Biết bày tỏ ý kiến, tham gia xây dựng kế hoạch hoạt động của bản thân. Đồng thời biết lắng nghe, tôn trọng, xem xét các ý kiến, quan điểm của mọi người . -Nỗ lực phát huy năng lực, sở trường của bản thân để hoàn thành tốt nhiệm vụ đã được phân công. Đồng thời biết hỗ trợ, giúp đỡ mọi người khác trong quá trình hoạt động. -Biết cùng chia sẻ đồng cam cộng khổ vượt qua những khó khăn, vướng mắc để hoàn thành mục đích, mục tiêu hoạt động chung. -Có trách nhiệm về những thành công hay thất bại, về những sản phẩm do mình tạo ra. Giáo dục kỹ năng sống là giáo dục cách sống trong xã hội hiện nay, xây dựng những hành vi lành mạnh và thay đổi những hành vi, thói quen tiêu cực trên cơ sở giúp học sinh có thái độ, kiến thức, kỹ năng, giá trị cá nhân thích hợp với thực tế xã hội. Mục tiêu cơ bản của giáo dục kỹ năng sống là làm thay đổi hành vi của học sinh, chuyển từ thói quen thụ động, có thể gây rủi ro, dẫn đến hậu quả tiêu cực thành những hành vi mang tính xây dựng tích cực và có hiệu quả để nâng cao chất lượng cuộc sống cá nhân và góp phần phát triển xã hội bền vững. Giáo dục kỹ năng sống còn mang ý nghĩa tạo nền tảng tinh thần để học sinh đối mặt với các vấn đề từ hoàn cảnh, môi trường sống cũng như phương pháp hiệu quả để giải quyết các vấn đề đó. Rèn luyện kỹ năng sống cho các em là giúp các em rèn luyện kỹ năng ứng xử thân thiện trong mọi tình huống; có thói quen và kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng hoạt động xã hội; Giáo dục cho học sinh thói quen rèn luyện sức khoẻ, ý thức bảo vệ bản thân, phòng ngừa tai nạn giao thông, đuối nước và các tệ nạn xã hội. Đối với học sinh tiểu học việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt là vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này. Kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, múa, hát, đi, đứng, chạy, nhảy… kỹ năng tư duy logic, sáng tạo, suy nghĩ nhiều chiều, phân tích, tổng hợp, so sánh, nêu khái niệm, đặt câu hỏi… Trang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị thái độ và kỹ năng phù hợp, trên cơ sở đó hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực, loại bỏ những hành vi thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng ngày. Tạo cơ hội thuận lợi để học sinh thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
3 Các em được thể hiện sự hợp tác học tập ngoài không gian lớp học. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả, cần phải thay đổi tư duy. Giáo dục kỹ năng sống, theo cách hiểu hiện này là giáo dục những cách ứng phó với những thử thách như: Tai nạn, điện giật, bị ngộ độc, động vật cắn, bị xâm hại tình dục, phòng chống các tệ nạn xã hội… đây mới chỉ là mục đích trước mắt. Mục đích quan trọng nhất, lâu dài đó là hình thành nhân cách cho học sinh, trong đó quan trọng nhất là giáo dục tình thân ái và các ứng xử văn hoá. Hiện nay, trong các môn học nội dung dạy học đều có lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Theo tôi nghĩ việc giáo dục kỹ năng sống được lồng vào trong các môn học là rất cần thiết. Tuy nhiên chúng ta phải giáo dục và truyền kiến thức kĩ năng sống như thế nào mới là điều quan trọng. Như chúng ta thấy giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học được thể hiện trên nhiều mặt từ hoạt động trên lớp, hoạt động ngoại khoá và hình thức giáo dục khác. Trong xu thế phát triển hiện nay vấn đề giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học không phải là mới. Tuy nhiên nội dung nào được đưa vào giáo dục cho các em, vấn đề cụ thể nào cũng cần quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống hiện nay là cấp bách. Theo tôi nghĩ vấn đề giáo dục đạo đức lối sống, văn hoá con người, văn hoá dân tộc, văn hoá ứng xử là vấn đề quan trọng nhất. Vì ngày nay các em học sinh thông minh, tiếp thu kiến thức nhanh và vận dụng rất tốt. Nhưmg việc ứng xử một số vấn đề mang tính văn hoá, mang tính xã hội còn rất hạn chế. Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh được thể hiện trên nhiều mặt từ hoạt động trên lớp, lồng vào các môn học như đạo đức, tự nhiên xã hội, Tiếng Việt,…. Vì các môn học mang tính xã hội rộng lớn hoạt động ngoại khoá và các hình thức giáo dục khác.
4 Giáo dục an toàn giao thông thông qua thực hành bài học Tự nhiên và xã hội. Trong phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong đó nội dung thứ ba trong năm nội dung chính là “Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh”: - Rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm. Các em thảo luận nhóm giao tiếp trao đổi lẫn nhau trong giờ học. Rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kỹ năng phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác.
5 - Rèn luyện kỹ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội. Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh có thành công hay không, phụ thuộc rất lớn vào tư chất, đạo đức và năng lực của thầy giáo, cô giáo. Muốn giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tốt, trước hết, mỗi thầy giáo, cô giáo phải giáo dục cho học sinh bằng sự nêu gương. Thầy giáo, cô giáo phải gương mẫu trong ứng xử, trong giáo dục nhân cách. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh rất cần sự chung tay, chung sức của tất cả gia đình phụ huynh, nhà trường và các tổ chức xã hội. - Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo giáo viên luôn đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh. Sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực để tạo điều kiện, cơ hội cho học sinh được thực hành, trải nghiệm kỹ năng sống trong quá trình học tập. Thực hiện lồng ghép, tích hợp giáo dục đạo đức, giáo dục ngoài giờ lên lớp, giáo dục hướng nghiệp, giáo dục giá trị sống, giáo dục kỹ năng sống trong các môn học và các hoạt động giáo dục - Giáo viên chủ nhiệm: Quan tâm gần gũi đối với các em học sinh là người mẹ thứ hai của các em để hiểu được tâm tư nguyện vọng của các em, phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, làm cho họ nhận thức được tầm quan trọng và cùng với nhà trường giáo dục và rèn luyện cho con em về kỹ năng sống. - Đối với Đội + Gắn việc rèn luyện kỹ năng sống với những nội dung cụ thể của Phong trào thi đua xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực như: trang trí lop học, cac góc học tập, chăm sóc vườn thực nghiệm ,.. Chỉ đạo Đội trong nhà trường phối hợp tổ chức các hội thi văn nghệ nhân các ngày lễ lớn trong năm như: 20/11... Thực tế các kỹ năng này được đưa vào mục tiêu cụ thể từng môn học, bài học mà tập trung nhiều nhất là môn Đạo đức, tự nhiên xã hội và tiếng Việt. Song, để có hiệu quả cao, tôi tổ chức tốt các biện pháp sau đây: - Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính độc lập, sáng tạo của học sinh gắn với thực tiễn, có tài liệu bổ trợ phong phú, sử dụng thiết bị dạy học và ứng dụng trong dạy học, luôn tạo cho các em tính chủ động, tích cực, hứng thú trong học tập; phát huy tính sáng tạo, tạo được bầu không khí cởi mở thân thiện của lớp của trường. Trong giờ học, giáo viên cần tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước nhóm bạn, trước tập thể, nhất là các em còn hay rụt rè, khả năng giao tiếp kém qua đó góp phần tích lũy kỹ năng sống cho các em. - Quán triệt mục tiêu giảng dạy môn Đạo đức, nhất là hình thành các hành vi đạo đức ở tiết 2. Giáo viên làm tốt công tác kiểm tra đánh giá phân loại hạnh kiểm của học sinh, rèn cho học sinh khả năng tự học, tự chăm sóc bản thân, biết lễ phép, hiếu thảo, tự phục vụ bữa ăn và vệ sinh cá nhân. - Tổ chức tốt hoạt động ngoại khóa, ở phạm vi lớp mình. Mỗi năm học sẽ có một số chủ đề rèn luyện kỹ năng sống được triển khai. Trong đó nhà trường cần phát huy vai trò của tổ chức Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và Sao nhi đồng theo các chủ điểm hàng tháng. Tổ chức các trò chơi dân gian hát dân ca và các loại hình sinh hoạt văn hóa dân gian vào trường học, qua đó mà rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
6 Tổ chức các loại hình thức sinh hoạt văn hóa trong lớp học,ngoài giờ học, ngoại khóa qua đó rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
Giáo viên phải làm tốt công tác chủ nhiệm mà nhà trường phân công, thường xuyên thay đổi các hình thức sinh hoạt lớp, luân phiên nhau cho các em làm HĐTQ không nên trong 7 năm học chỉ để một em làm Chủ tịch hoặc phó chủ tịch... Với học sinh tiểu học, thầy cô giáo là người mẹ hiền thứ hai của các em, các em luôn luôn nghe lời dạy bảo và làm theo những gì thầy cô dạy, thầy cô giáo phải là tấm gương sáng về đạo đức, nhất là tấm gương về cách ứng xử văn hóa, chuẩn mực trong lời nói và việc làm. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh sẽ khó hơn khi chính thầy cô không phải là một tấm gương sáng. Nguồn động viên của BGH cùng phụ huynh và giáo viên tới các em. - Nhà trường tổ chức tốt các buổi chào cờ đầu tuần. Theo đó mục tiêu buổi chào cờ không chỉ là đánh giá xếp loại nền nếp, học tập, các hoạt động giáo dục trong tuần qua của HĐTQ trực, triển khai kế hoạch tuần tới của Ban giám hiệu nhà trường mà thay đổi hình thức buổi lễ chào cờ một cách sáng tạo, rèn luyện các kỹ năng cho học sinh. Chẳng hạn như để tự các em được thay nhau thay mặt lớp trực đánh giá, nhận xét thêm phần giao lưu với toàn trường qua các tiết mục văn nghệ, kể chuyện, câu đố, trò chơi… do chính các em đứng ra tổ chức dưới sự giúp đỡ và hướng dẫn của giáo viên chủ nhiệm. Nhà trường đã tổ chức các hoạt động như diễn đàn “Văn hóa ứng xử trong học đường”, “Phòng, chống bạo lực học đường”, “Một số kỹ năng cần thiết”... Trong những giờ học, những ngày nghỉ hè, trường học kết hợp với địa phương tổ chức các em sinh hoạt hè, tổ chức hoạt động cung cấp kiến thức và kỹ năng giữ môi trường xanh – sạch – đẹp , thân thiên với thiên nhiên, với môi trường xung quanh, quét dọn làng xóm, các khu di tích để tử đó các em hình thành được thói quen biết bảo vệ môi trường sống của mình. Qua đó, học sinh không chỉ có kiến thức văn hóa từ sách vở mà còn có kỹ năng sống, thiết thực phục vụ trong cuộc sống hàng ngày. Một nội dung quan trọng trong việc thực hiện phong trào này là trường học coi trọng tổ chức hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh vào các ngày sinh hoạt ngoại khóa. Qua đó giúp hoc sinh hiểu hơn về truyền thống quê hương, tình tương thân tương ái “ Lá lành đùm lá rách”, “ Một miếng khi đói bằng một gói khi no”...
8 Nghĩa cử đẹp của các em. Xây dựng trường, lớp an toàn – xanh - sạch - đẹp. Trong đó cần chú trọng tạo môi trường tự nhiên gần gũi với cuộc sống như trồng cây ( vườn thực nghiệm), các câu khẩu hiệu ở các cây xanh, bồn hoa để thông qua đó mà giáo dục ý thức bảo vệ môi trường ở các em. Ngoài ra, nhà trường còn phối hợp với gia đình, các tổ chức xã hội trong và ngoài nhà trường để cùng góp phần giáo dục kỹ năng sống cho các em. Tổ chức các buổi hoạt động ngoài giờ lên lớp, các cuộc thi bằng các hình thức như: giao lưu, vẽ tranh, xé dán tranh, tiểu phẩm về bảo vệ môi trường,... Hàng năm lớp tổ chức cho các em đi chăm sóc và trải nghiệm Đền, Miếu, thăm và chăm sóc bà mẹ Việt Nam anh hùng neo đơn, thăm và thắp hương Nghĩa trang nơi các anh hùng liệt sĩ yên nghỉ, dã ngoại, du lịch như cha ông ta đã nói: “Đi một ngày đàng, học một sàng
khôn”. 9
Tổ chức cho các em đi chăm sóc và trải nghiệm Nghĩa trang, Đền của xã. Dạy kỹ năng sống cho các em trong giai đoạn hiện nay là một yêu cầu cấp thiết. Trong lúc nội dung về rèn luyện kỹ năng sống đã được đưa vào thành một chương trình dạy và chủ yếu được giáo viên lồng ghép trong từng bộ môn như giáo dục đạo đức, tự nhiên xã hội, Tiếng Việt… hay trong các tiết chào cờ đầu tuần. Với thời lượng hạn hẹp như vậy, các em đã và chưa được trang bị đầy đủ các kỹ năng sống. Đó là điều đang còn lúng túng cho giáo viên nhằm rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. Việc Bộ GD&ĐT quyết định đưa giáo dục kỹ năng sống lồng ghép vào giảng dạy các môn là phù hợp với xu hướng quốc tế cũng như mong đợi của xã hội. Học sinh cần phải được rèn luyện song song cả kiến thức và kỹ năng, nếu chỉ có kiến thức không thì các em sẽ gặp khó khăn trong cuộc sống, dễ bị vướng vào tệ nạn xã hội. Tình trạng bạo lực học đường cũng một phần do các em thiếu các kỹ năng sống như kỹ năng kiềm chế. Cảm xúc, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, kỹ năng đoàn kết... Hiện nay; chúng ta vẫn thường hay nói đến việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, giáo dục kỹ năng sống tức là không chỉ dạy cho học sinh kiến thức mà là giáo dục toàn diện về đức, trí , thể, mỹ, giúp các em biết ứng xử có văn hóa, biết cách xử lý những tình huống xảy ra trong cuộc sống. Hạn chế của giáo viên hiện nay là mới chủ yếu dạy chữ, còn quan tâm đến dạy kĩ năng sống cho các em một cách toàn diện còn hạn chế. Còn các gia đình là thước đo của sự tiến bộ của con cái về học tập nên tạo thành sức ép buộc học sinh chỉ nghĩ đến chuyện phải học. Trường học cũng đã tích cực triển khai phong trào thi đua “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhưng cũng còn dập khuôn và chậm chạp. Nhiều gia đình chưa thực sự quan tâm, cùng với nhà trường giáo dục con cái cũng là nguyên nhân của tình trạng trên. Giáo dục kỹ năng sống, góp phần xây dựng đạo đức, lối sống lành mạnh cho học sinh là trách nhiệm và cần có sự phối hợp chặt chẽ của gia đình, nhà trường, và của toàn xã hội. Vì vậy, việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học qua học tập – sinh hoạt ở trường , ở nhà, xã hội là điều hết sức cần thiết. 10
III.HIỆU QUẢ DO SÁNG KIẾN ĐEM LẠI: 1. Hiệu quả kinh tế (Giá trị làm lợi tính thành tiền): (Nêu hiệu quả, lợi ích cụ thể giải pháp mang lại; tính toán số tiền làm lợi hoặc dự kiến thu được theo ý kiến của tác giả sáng kiến, của tổ chức, cá nhân đã được áp dụng sáng kiến (nếu có). .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 2. Hiệu quả về mặt xã hội: Bằng trách nhiệm, bằng kinh nghiệm và vốn sống của mình, tôi từng bước một giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua từng tiết dạy, bài dạy và thông qua các hoạt động ở trường, ở lớp. Qua giáo dục hàng ngày trên lớp hoặc thông qua các tiết dạy tôi thấy các em đã biết và làm quen được một số kỹ năng, biết cách phân công, công việc, lắng nghe ý kiến người khác, tranh luận, biết chấp nhận đúng sai, thống nhất ý kiến, thực hiện đúng ý kiến đã thống nhất. Các em biết làm việc trong tập thể, các em biết được việc quét nhà, quét lớp, chăm sóc cây đơn giản và biết tránh những việc làm xấu như nói không với thuốc lá, ma túy, rượu, biết tránh được các sự việc xảy ra trong cuộc sống: lũ lụt, sạt lở đất, bắt cóc,… dứt khoát với những lời dụ dỗ, lôi kéo vào những thói hư tật xấu. Ở môn đạo đức, qua các bài học tôi lồng ghép thêm giáo dục các em biết chào hỏi lễ phép, kính trọng ông bà, cha mẹ, anh chị em, thầy cô giáo, biết chia sẻ yêu thương, giúp đỡ người già, em nhỏ, bạn bè, và những người có công lao to lớn , hy sinh gian khổ bảo vệ quê hương đất nước như các anh hùng thương binh - liệt sĩ, những người lao động nghèo khổ. Bằng những hành vi, thái độ, việc làm nho nhỏ hằng ngày, biết xác định các giá trị hành vi đạo đức. Ở môn tự nhiên xã hội, giáo dục các em yêu thiên nhiên, gần gũi với thiên nhiên, động vật, thực vật để từ đó các em biết giá trị của sống quan trọng như thế nào để từ đó các em cảm nhận được bảo vệ môi trường là hết sức quan trọng đối với cuộc sống của con người . Trong sinh hoạt hằng ngày các em biết sử dụng đúng các quy tắc : ứng xử giao tiếp với mọi người , biết thông cảm chia sẻ với mọi niềm vui, nỗi buốn với mọi người xung quanh . Luôn luôn là một người mẫu mực, trung thực là niềm tự hào của cha mẹ . Là giáo viên, bản thân tôi hiểu rõ tầm quan trọng trong công tác trồng người. Vì thế, bản thân luôn cố gắng trao dồi kinh nghiệm, học hỏi từ đồng nghiệp cũng như đúc kết kinh nghiệm giảng dạy của bản thân, nâng cao đạo đức và chuyên môn, luôn tôn trọng và kiên nhẫn, nhất là tạo cơ hội cho các em được nói, được diễn đạt, bày tỏ thoải mái ở mọi nơi mọi lúc để các em có cơ hội phát triển một cách toàn diện. - Bản thân tôi luôn học tập, rèn luyện, nêu cao khẩu hiệu là một giáo viên có tấm gương tốt cho học sinh noi theo . - Phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong và ngoài nhà trường để xây dựng môi trường an toàn, thân thiện, hiệu quả, phù hợp với điều kiện của địa phương đáp ứng nhu cầu mới của xã hội . Học và học nữa , học mãi và không ngừng nghiên cứu thực hiện các giải pháp phát huy cao độ tính chủ động, khả năng sáng tạo của, giáo viên, tổng phụ trách đội xây dựng 11
nhà trường “ Xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích cực”. Qua phong trào phát động của Phòng giáo dục và đào tạo“Rèn kỹ năng sống đi đôi với xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích cực” tôi kết hợp cùng với cán bộ quản lý , giáo viên, tổng phụ trách đội có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc rèn luyện cho các em phẩm chất đạo đức năng lực học tập và tự học của các em, xây dựng cho các em những kế hoạch thiết thực, những buổi học tổ, nhóm, học sinh giỏi khá kèm những học sinh yếu kém. Hình thành và phát triển các kỹ năng ứng xử hợp lý các tình huống trong cuộc sống, sinh hoạt . Cuối năm học, học sinh lớp tôi các em đã đạt gần 70% xếp loại Năng lực và Phẩm chất Tôt và tự tổ chức các hoạt động trên lớp và ngoài giờ học một cách hiệu quả tốt. Em nào cũng có thể tổ chức và lãnh đạo một cách tốt. * Trong quá trình thực hiện và áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã rút ra được những bài học quí giá để bổ sung kinh nghiệm nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ cho các năm học sau: - Thực hiện đúng theo các văn bản chỉ đạo của Ngành, bám sát chủ đề kế hoạch thực hiện phù hợp với đặc điểm tâm lý và hoàn cảnh cụ thể của từng học sinh trong lớp . - Có bước chủ động trong công việc, nắm bắt kết quả qua các bước thực hiện một cách nhanh nhất để đưa vào việc điều chỉnh kế hoạch đúng lúc, đúng thời điểm. - Luôn tạo sự đổi mới, sáng tạo trong công việc để tăng sự thu hút từ phía học sinh. - Phối hợp nhịp nhàng với các đoàn thể trong nhà trường, phụ huynh học sinh. Luôn lắng nghe những ý kiến về những khó khăn của học sinh. 3. Khả năng áp dụng và nhân rộng Bản thân tôi đã cố gắng áp dụng những kinh nghiệm, sáng tạo thêm những phương pháp mới nhằm nâng cao nhiều kỹ năng sống tốt cho học sinh từ môi trường giáo dục ở nhà trường, giáo dục và xây dựng cho các em có năng lực tốt, lối sống lành mạnh để các em có thể tự lập, tự tin hơn trong cuộc sống, đem lại niềm vui, hạnh phúc cho các em, gia đình và xã hội. Tôi cũng đã nhân rộng cùng giáo viên trong khối, lớp trong các giờ SHCM để cùng thực hiện, để học sinh trong trường học của mình được hoàn thiện hơn. Trên đây là những suy nghĩ của bản thân về việc nghiên cứu một số biện pháp giáo dục và rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 3 thông qua các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của tôi. Rất mong được nhận sự giúp đỡ góp ý bổ sung của đồng nghiệp và ban lãnh đạo các cấp để đề tài hoàn thiện hơn. IV. Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền. Nghĩa Hồng, ngày 10 tháng 5 năm 2021 Người viết Nguyễn Thị Thu Chinh 12
CƠ QUAN ĐƠN VỊ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM (Xác nhận, đánh giá, xếp loại) .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO (Xác nhận, đánh giá, xếp loại) .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 13
CÁC PHỤ LỤC I. Điều kiện, hoàn cảnh tạo ra sáng kiến. 1 II. Mô tả giải pháp. 1 III. Hiệu quả do sáng kiến đem lại. 11 IV. Cam kết của người viết sáng kiến 12
14