zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương

Chia sẻ: Mucnang999 Mucnang999 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:19

Báo xấu

77
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phát âm đúng có vai trò và vị trí quan trọng học môn Tiếng Việt, giúp cho học sinh không viết sai chính tả đặc biệt là tự tin trong giao tiếp. Học xong chương trình lớp Một các em phải đọc thông viết thạo. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây để nắm nội dung của sáng kiến kinh nghiệm!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương

SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy I. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong hệ thống giáo dục quốc dân, bậc học Tiểu học có một vị trí đặc biệt, là nền móng cho mọi sự phát triển về sau. Chương trình ở bậc học này rất chú trọng giáo dục Tiếng Việt cho học sinh, giúp học sinh đạt được 4 kỹ năng: nghe, đọc, nói và viết. Ở lớp Một, việc rèn luyện kỹ năng đọc cho học sinh có ý nghĩa hết sức quan trọng. Nếu kỹ năng này được rèn luyện tốt, các em sẽ thuận lợi trong việc phát triển tư duy, hiểu được nghĩa của từ, câu, đoạn văn, bài văn mình vừa đọc; từ đó, cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong mỗi bài học, đồng thời hiểu được các lệnh các yêu cầu trong các môn học khác. Mặt khác, ở lớp Một các em được tập đọc thành thạo, đọc đúng, đọc trôi chảy thì khi lên các lớp trên các em sẽ học vững vàng, học tốt hơn. Muốn vậy ngay từ đầu, các em phải được luyện phát âm cho đúng. Phát âm đúng có vai trò và vị trí quan trọng học môn Tiếng Việt, giúp cho học sinh không viết sai chính tả đặc biệt là tự tin trong giao tiếp. Học xong chương trình lớp Một các em phải đọc thông viết thạo. Song thực tế hiện nay, đối với học sinh trường Tiểu học Nguyễn Tri Phương nói chung và lớp học sinh lớp 1B nói riêng còn mắc rất nhiều lỗi khi phát âm. Thực tế trên đã đặt ra cho các nhà quản lý lẫn giáo viên không ít băn khoăn, trăn trở, mong muốn thay đổi tình trạng hiện tại nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng của giáo dục tiểu học. Là giáo viên nhiều năm được phân công giảng dạy lớp Một, tôi luôn trăn trở và đã chủ động tìm hiểu nguyên nhân, đồng thời đưa ra nhiều phương án giúp học sinh khắc phục những lỗi trong phát âm. Trên cơ sở những kết quả đã đạt được trong những năm qua, tôi xin mạnh dạn chia sẻ kinh nghiệm với hi vọng sẽ đem lại một tham khảo hữu ích cho đồng nghiệp “ Một số 1
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương” của tôi được hình thành từ những suy nghĩ nói trên. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận + Ở học sinh lớp Một, cơ quan phát âm, ngôn ngữ phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu tiếp nhận và thực hiện các hoạt động mới theo chức năng phát âm tập đọc. + Khả năng nhận thức, tư duy, tư tưởng, tình cảm, trí nhớ và nhân cách học sinh đang hình thành và phát triển. Học sinh lớp Một hồn nhiên, ngây thơ, trong sáng, hiếu động, tò mò, thích hoạt động, thích khám phá, thường làm việc độc lập theo hứng thú của mình. Trong mắt các em, thầy cô là hình tượng mẫu mực, vì vậy, hầu hết mọi điều trẻ đều nhất nhất nghe theo. Sự phát triển nhân cách của học sinh lớp Một phụ thuộc phần lớn vào quá trình dạy học và giáo dục của thầy, cô giáo trong nhà trường. Vì vậy sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp Một là điều kiện phát triển toàn diện cho học sinh tiểu học trong giai đoạn hiện nay. Nhân cách học sinh tiểu học phát triển đúng đắn hay lệch lạc phụ thuộc vào quá trình giáo dục của người thầy mà trong đó phương tiện chủ yếu là nghe, nói, đọc, viết có được trong quá trình học tập. Dạy sửa lỗi phát âm Tiếng Việt chuẩn cho học sinh lớp Một, đòi hỏi người giáo viên phải phát âm đúng và có phương pháp dạy học phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học. Môn Tiếng Việt lớp Một là hệ thống khái niệm ngữ âm, được định nghĩa bằng cấu trúc ngữ âm của tiếng, gồm: Thanh điệu – Âm đầu – Vần. Thanh điệu gồm 6 thanh là: thanh huyền, thanh sắc, thanh hỏi, thanh ngã, thanh nặng, thanh ngang. 2
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy Âm đầu: Do các phụ âm đảm nhiệm. Vần có cấu tạo đầy đủ gồm: Âm đệm, âm chính, và âm cuối. Trong đó âm đệm do con chữ /o/ và /u/ đảm nhiệm; âm chính do các nguyên âm đảm nhiệm (đây là bộ phận không thể thiếu của tiếng). Âm cuối do các phụ âm (trừ các chữ: l, h, g, ngh; gh, k, kh, th; tr; r, gi, x; s; v ) và các bán nguyên âm: i, y, u, o đảm nhiệm. Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng phát âm, đặc biệt là nguyên nhân dẫn đến việc phát âm sai của học sinh lớp 1B trường TH Nguyễn Tri Phương, tôi xin báo cáo một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh, nhằm giải quyết những khó khăn của giáo viên trong quá trình dạy học, giúp học sinh sửa lỗi phát âm, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học. 2. Thực trạng của vấn đề a. Tình hình chung Năm học 2015 – 2016, lớp 1B – trường TH Nguyễn Tri Ph ương, do tôi chủ nhiệm, có: 19 HS. Trong đó: Nam 06 em – Nữ 13 em; HS đúng độ tuổi có 18 em – HS lớn hơn 1 tuổi: 01 em (lưu ban). 100% các em là đối tượng con em người Kinh, đa số cùng độ tuổi đã qua lớp mẫu giáo 5 tuổi nên đã nhận được mặt chữ cái. Là năm thứ hai trường TH Nguyễn Tri Phương áp dụng dạy – học Công nghệ giáo dục đối với môn Tiếng việt lớp 1. b. Những thuận lợi và khó khăn b1. Thuận lợi * Về phía giáo viên Được sự quan tâm và chỉ đạo sâu sát của các cấp lãnh đạo về chuyên môn. Được tham gia bồi dưỡng tập huấn, cung cấp đủ tài liệu, phương tiện để giáo viên nghiên cứu, học hỏi, giảng dạy. Ban giám hiệu Nhà trường và tổ chuyên môn thường xuyên tổ chức thao giảng, dự giờ hàng tháng; tổ chức 3
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy những buổi học chuyên đề thảo luận về chuyên môn để rút ra những ý kiến hay, những đề xuất kinh nghiệm tốt áp dụng trong việc giảng dạy. Bản thân tôi nhiều năm liền được phân công giảng dạy lớp 1; luôn có ý thức trách nhiệm và có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy; sẵn sàng giúp đỡ chia sẻ với đồng nghiệp về chuyên môn cũng như giúp nhau tháo gỡ những khó khăn trong giảng dạy. Việc áp dụng dạy học Công nghệ giáo dục đối với môn Tiếng việt cũng đã góp phần tích cực trong việc khắc phục, sửa lỗi phát âm cho HS. * Về phía học sinh Vào lớp Một các em đa số rất ngoan, biết vâng lời cô giáo, thích học tập và thi đua với các bạn, dễ khích lệ động viên khen thưởng .v.v…. 100% học sinh đã qua lớp Mầm non 5 tuổi nên ít nhiều gì các em cũng được làm quen với việc học tập trên lớp. * Về phía phụ huynh Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học tập của con em mình, không khoán trắng cho nhà trường và giáo viên; có sự phối hợp với giáo viên trong việc nhắc nhở, đôn đốc con em mình như: Chuẩn bị đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập và tạo điều kiện tốt cho con em mình đến lớp cũng như học tập ở nhà. b2. Khó khăn Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, trong quá trình giảng dạy, bản thân tôi vẫn còn gặp một số khó khăn sau: * Về phía giáo viên Bản thân tôi nói riêng và phần lớn giáo viên dạy khối lớp Một nói chung là người Nam Trung Bộ, nên phần nào cũng bị ảnh hưởng cách phát âm của vùng này. Chính vì vậy mà phần nào ảnh hưởng đến việc dạy cách phát âm cho học sinh. 4
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy * Về phía học sinh Đa số các em có nguyên quán là người Quảng Nam – Quảng Ngãi – Bình Định. Môi trường ngôn ngữ địa phương đã ảnh hưởng đến các em từ khi tập nói đến khi đi học và cả lúc trưởng thành, và từ thế hệ này đến thế hệ khác. Trong gia đình, có người phát âm chưa chuẩn; ra ngoài xã hội, nhiều người phát âm chưa chuẩn, nghe lâu, dần dần trở thành thói quen, hình thành từ trong cấu tạo của bộ máy phát âm, ăn sâu vào huyết quản, đến khi lớn lên rất khó sửa, thậm chí không thể sửa được nữa. Các em thường mắc những lỗi phát âm như sau: Về âm đầu: Đọc sai /tr/ thành /ch/ ; đọc /s/ thành /x/; đọc /d/ thành /gi/; đọc /p/ thành /b/. ( Em: Bảo Phong, Khánh Loan, Quỳnh Như, ... ) Về thanh điệu: đọc thanh ngã (~) thành thanh hỏi (?) ( Em: Gia Bảo, Hiền Diệu, Thanh Thúy, ... ) Về Vần: Vần có âm đệm: đọc vần /oanh/ thành /anh/, VD: hoạnh họe/hạnh hẹ; đọc vần /oach/ thành /ach/,VD: kế hoạch/kế hạch; đọc vần /oát/ thành /at/, VD: loạt soạt/lạt sạt; đọc vần /oay/ thành /ay/, VD: xoay xở/xay xở; đọc vần /uây/ thành /ây/, VD: khuây khỏa/ khây khả, đọc vần /uya/ thành /ia/, VD: về khuya/ về khia ( Em: Đồng Đức, Khánh Loan, Bảo Phong, ... ) Vần có âm cuối: đọc /n/ thành /ng/, VD: quả nhãn/ quả nhãng; bàn tán/ bàng táng; lăn xả/lăng xả; Đọc /t/ thành /c/, VD: hạt dẻ/hạc dẻ; bờ cát/bờ các;.... ( Em: Văn Lượng, Bảo Bảo, Đồng Đức, ... ) * Về phía phụ huynh: Gia đình là một môi trường văn hoá có sức mạnh to lớn trong việc duy trì cái truyền thống. Vì vậy, sẽ là một trở ngại không nhỏ đối với việc rèn luyện kĩ năng phát âm của học sinh khi cha mẹ các em phát âm không đúng. 5
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy * Số liệu điều tra học sinh trước khi thực hiện các biện pháp sửa lỗi: Về âm đầu Về Vần Về thanh điệu Phát âm Phát âm Phát âm Phát âm Phát âm Phát âm đúng sai đúng sai đúng sai SL % SL % SL % SL % SL % SL % 9 47,3 10 52, 8 42,1 11 57, 12 63, 7 36,8 7 9 2 Trong khuôn khổ của đề tài này tôi chỉ xin báo cáo những biện pháp giúp các em khắc phục được phần nào lỗi phát âm chưa đúng theo tiếng phổ thông và có ý thức phát âm đúng trong học tập và giao tiếp ở trường chứ không thể khắc phục hoàn toàn những lỗi phát âm của các em, vì ngoài thời gian ở lớp các em lại trở về với thói quen giao tiếp trong cộng đồng. 6
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy 3. Một số giải pháp đã tiến hành: Xuất phát từ những thực trạng nêu trên, bản thân tôi đã thực hiện một số giải pháp sau: a. Hướng dẫn phát âm Như chúng ta đã biết, đối với học sinh lớp Một, các em bắt chước hoàn toàn theo cách phát âm của giáo viên. Vì vậy, đòi hỏi người giáo viên phải thường xuyên rèn luyện cách phát âm chuẩn, đồng thời phải có những hiểu biết, kinh nghiệm và cả kỹ năng hướng dẫn học sinh phát âm; cần dùng lời nói mạch lạc, đơn giản để học sinh dễ hiểu và có thể tự mình phát âm đúng. Đối với những âm vần tiếng dễ lẫn, giáo viên cần phải so sánh, phân biệt cụ thể cách phát âm ( môi răng lưỡi, đường dẫn hơi, điểm thoát hơi...). Một vài trường hợp cụ thể mà học sinh thường phát âm sai và hướng dẫn cách sửa: a.1. Đối với sai phụ âm đầu: + Đọc sai p thành b (VD: panô thành ba nô; pô li me thành bô li me; pi a nô thành bi a nô); Âm /p/: Môi mím chặt, sau đó bật môi mạnh cho hơi thoát ra dứt khoát ngay ở môi. Âm /b/: Môi mím nhẹ. sau đó mở to miệng cho hơi thoát ra từ trong cổ, hơi có thể kéo dài. + Đọc sai /tr/ thành /ch/:(VD: cá trê thành cá chê; trả giá thành chả giá; trà mi thành chà mi) Âm /tr/: Cong đầu lưỡi lên chạm vào vòm miệng, mặt lưỡi hơi uốn xuống (còn gọi là phụ âm quặt lưỡi) luồng hơi bật ra tương đối mạnh, miệng há. 7
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy Âm /ch/: Mặt lưỡi chạm vào vòm miệng, đầu lưỡi chạm nhẹ vào răng dưới, giữ hơi trong khoang miệng. Bật mạnh mặt lưỡi vào vòm miệng và phát tiếng, miệng há nhẹ. + Đọc sai /s/ thành /x/: (VD: số ghế thành xố ghế; sổ ghi thành xổ ghi ) Âm /s/: cắn nhẹ hai hàm răng vào nhau, tạo một âm "sì" kéo dài; há miệng và phát tiếng (chú ý âm "sì" kéo dài liền với việc phát tiếng, không được đứt quãng) Âm /x/: Hai môi có chiều hướng căng ra như muốn cười và tì sát vào hàm răng , đầu lưỡi tì vào đỉnh đầu răng của hàm dưới ; hơi đưa lên khoang miệng, tạo âm "xì" kéo dài; bật hơi và phát tiếng. + Đọc sai /gi/ thành /d/: (VD: giỏ xe thành dỏ xe; giá rẻ thành dá rẻ; già cả thành dà cả… Âm /gi/: Đầu lưỡi uốn lên chạm vào phần lợi của hàm răng trên, miệng hơi khép. Âm /d/: Đầu lưỡi đưa lên chạm vào lợi ở hàm răng trên đẩy hơi ra miệng há nhẹ. a.2. Đối với các trường hợp học sinh phát âm sai thanh ngã thành thanh hỏi: (VD: ngõ nhỏ thành ngỏ nhỏ; đỗ quyên thành đổ quyên; chỗ ngoặt thành chổ ngoặt; kỹ thuật thành kỷ thuật; dãi nắng thành dải nắng; lũy tre thành lủy tre; giãi bày thành giải bày; ngộ nghĩnh thành ngộ nghỉnh; ngẫm nghĩ thành ngẩm nghỉ) Với những tiếng có thanh hỏi (?): Hướng dẫn học sinh phát âm trầm hơi luyến giọng, lên cao – kéo dài hơi, có thể kèm theo động tác ngửa cổ, hướng mắt lên trên. Với những tiếng có thanh ngã (~): Đọc nhấn mạnh, hơi kéo dài luyến giọng – lên cao giọng. 8
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy Đặc biệt giáo viên cung cấp thêm cho học sinh kỹ thuật sửa sai khi phát âm tiếng có thanh ngã (~) như sau: Với tiếng mà phần vần chỉ có âm chính, yêu cầu học sinh nhớ quy luật: Thay thanh ngã bằng thanh nặng vào tiếng, đồng thời thêm thanh sắc vào âm chính: VD: ngõ (nhỏ) = ngọ + ó; đỗ (quyên) = độ + ố ; chỗ (ngoặt) = chộ + ố; kỹ (thuật) = kỵ + ý... Trường hợp tiếng mà phần vần có âm cuối là nguyên âm /u/; /i/, yêu cầu học sinh: Thay thanh ngã bằng thanh nặng vào tiếng, đồng thời thêm thanh sắc vào âm cuối: VD: dãi (nắng) = dại + í; lũy (tre) = lụy + ý; giãi (bày) = giại + í... Trường hợp tiếng mà phần vần có âm cuối là /o/, yêu cầu học sinh: Thay thanh ngã bằng thanh nặng vào tiếng, đồng thời thêm /ú/ phía sau: VD: (bộ) não = nạo + ú; (cơn) bão = bạo + ú.... Trường hợp tiếng mà phần vần có âm cuối là nguyên âm đôi /ia/, /ua/,/ưa/, yêu cầu học sinh: Thay thanh ngã bằng thanh nặng vào tiếng đồng thời thêm /ớ/ phía sau: VD: (đôi) đũa = đụa + ớ; (cái) đĩa = địa + ớ; Bữa (cơm) = bựa + ớ Trường hợp tiếng mà phần vần có âm cuối là phụ âm, yêu cầu học sinh: Thay thanh ngã bằng thanh nặng vào tiếng đồng thời thêm /ứ/ phía sau: VD: (ngộ) nghĩnh = nghịnh + ứ; ngẫm (nghĩ) = ngậm + ứ (nghị + í)…. a.3. Đối với các trường hợp sai về âm đầu vần và âm cuối vần: Giáo viên lưu ý để học sinh khắc sâu: Tất cả những tiếng mà phần vần có âm đệm đều phải phát âm lượn tròn môi. 9
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy VD: Vần oanh đọc thành anh: Phát âm vần oanh: môi lượn tròn cho hơi thoát ra không bị chặn; Vần anh: Phát âm không lượn tròn môi, hơi thoát ra trên mặt lưỡi. VD: Vần at đọc thành ac: Phát âm vần at: Môi mở hơi rộng, đưa lưỡi chạm vào lợi trên. Vần ac: mở rộng miệng, hơi thoát ra gần trong chân lưỡi. VD: Vần an đọc thành ang: Phát âm vần an: Môi mở rộng, đưa lưỡi chạm vào lợi trên; Vần ang: Mở rộng miệng, hơi thoát ra gần trong chân lưỡi. Ngoài việc hướng dẫn học sinh phát âm đúng bằng cách mô tả kỹ thuật phát âm, tôi đã yêu cầu học sinh đánh vần những tiếng sai theo cơ chế 2 bước, dùng thao tác và đọc theo 4 mức độ. Nếu học sinh vẫn chưa khắc phục được, tôi yêu cầu các em đưa những tiếng sai vào mô hình 2 phần sau đó phân tích cấu tạo tiếng để phát âm. Giải pháp "Hướng dẫn phát âm" có vai trò quan trọng giúp cho học sinh nắm chắc các quy tắc về phân biệt giữa thanh thanh hỏi (?) và thanh ngã (~); giữa các tiếng có âm đệm và tiếng không có âm đệm; giữa các tiếng có âm cuối vần dễ lẫn lộn như đã trình bày qua các ví dụ ở trên, từ đó giúp học sinh khắc phục được những lỗi cơ bản trong phát âm. b. Giáo viên phát âm mẫu Giáo viên cố gắng cho học sinh nghe đúng, nghe hay thì việc học sinh phát âm sai viết sai sẽ từng bước được khắc phục. Muốn học sinh phát âm tốt thì giáo viên phải phát âm chuẩn xác. Tuy vậy nếu sử dụng phương pháp làm mẫu không khéo sẽ dẫn đến tình trạng lạm dụng, tiết học sẽ nhàm chán và sẽ không phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh. Khi vận dụng phương pháp phát âm mẫu cho học sinh, giáo viên cần rèn cho học sinh kết hợp cả kỹ năng nghe và nhìn (nghe tiếng phát âm và quan sát môi – miệng – 10
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy lưỡi của giáo viên) như thế học sinh sẽ phát âm đúng và dễ dàng hơn. Người giáo viên khi phát âm mẫu không đơn giản chỉ phát ra âm tiếng mà cần phải phối hợp cả kỹ thuật "hình môi" nhằm hướng dẫn các em chuẩn xác hơn. Học sinh nếu chỉ nghe mà không nhìn miệng giáo viên đọc thì việc phát âm sẽ không đạt hiệu quả cao. Giải pháp "Phát âm mẫu của giáo viên" giúp cho học sinh rèn luyện kỹ năng nghe và quan sát, từ đó điều chỉnh cách phát âm cho đúng chuẩn theo mẫu. Đồng thời cũng giúp cho giáo viên tự trau dồi kỹ thuật phát âm của bản thân, thực sự mẫu mực không bị ảnh hưởng bởi lỗi phát âm theo vùng miền như đã nêu trong phần khó khăn của giáo viên. c. Khuyến khích học sinh phát hiện và điều chỉnh lẫn nhau Hoạt động dạy học luôn luôn được thực hiện trong mối quan hệ tương tác giữa giáo viên với học sinh; học sinh với giáo viên và học sinh với học sinh. Một tiết học diễn ra nếu thiếu sự tương tác giữa học sinh với học sinh thì sẽ trở nên đơn điệu, không phát huy được tính tích cực, chủ động của học sinh đồng thời bầu không khí sẽ trở nên thiếu sự nhẹ nhàng, tự nhiên; người giáo viên sẽ không thể hiện được rõ vai trò là người chỉ dẫn để giúp các em tự tìm tòi, lĩnh hội kiến thức. Như vậy sẽ không thực hiện được mục tiêu đổi mới phương pháp dạy – học; đổi mới cách đánh giá theo tinh thần của TT30/TTBGD&ĐT... Chính vì thế, trong quá trình rèn luyện phát âm cho học sinh, tôi luôn đặc biệt quan tâm đến mối quan hệ tương tác giữa học sinh với học sinh; chú trọng rèn cho các em kỹ năng nghe nhận xét sửa sai giúp bạn và tự sửa sai cho mình. Các em sử dụng kỹ năng ấy thường xuyên trong các tiết học sẽ trở thành một thói quen, tạo nề nếp học tập tốt. Qua quá trình nghe để nhận xét, sửa sai giúp bạn, học sinh tự điều chỉnh sửa sai được cho mình. Đồng thời 11
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy còn rèn cho các em tác phong mạnh dạn, tự tin trong góp ý, trao đổi, trình bày ý kiến, góp phần hình thành năng lực tự học và giải quyết vấn đề của học sinh. (Học sinh phát hiện và điều chỉnh cách phát âm cho nhau trong giờ học vần) Thực hiện giải pháp "Khuyến khích học sinh phát hiện và điều chỉnh lẫn nhau" trong rèn phát âm cho học sinh thường xuyên, sẽ tạo được không khí học tập nhẹ nhàng, thân thiện, đảm bảo được mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học. Đó cũng là cở sở để giáo viên nhận xét đánh giá phẩm chất, năng lực của học sinh trong đổi mới đánh giá kết quả học tập của học sinh theo TT 30/2014/TT BGD&ĐT. d. Rèn luyện tính kiên trì cho học sinh Trong dạy phát âm cho học sinh, khi các em phát âm chưa đúng, phải điều chỉnh nhiều lần mà vẫn chưa đạt yêu cầu, các em sẽ dễ chán nản, không muốn luyện tập, khi ấy giáo viên cần kiên trì hướng dẫn, làm mẫu, yêu cầu học sinh phát âm nhiều lần. Thường xuyên động viên khích lệ học sinh bằng những lời khen, lời tuyên dương... Như vậy, học sinh sẽ nghĩ rằng mình sẽ 12
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy làm được, sắp làm được... Từ đó, các em sẽ quyết tâm hơn. Trong số học sinh của lớp có một phần nhỏ học sinh do lười biếng không muốn rèn luyện (Em: Đồng Đức, Khánh Loan, Cao Sơn..), nên chỉ phát âm một cách nhanh chóng, đại khái cho xong. Với những em học sinh này, tôi đã nghiêm khắc nhắc nhở để các em thấy rằng mình có khả năng học tập tốt, mình cần phải thể hiện hết khả năng. Giải pháp "Rèn cho học sinh tính kiên trì" là nhiệm vụ quan trọng. Bản thân người giáo viên cũng phải rất kiên trì để hình thành tính cách ấy cho học sinh. Khi có được lòng kiên trì, học sinh sẽ vượt qua những khó khăn không chỉ ở việc khắc phục lỗi phát âm mà còn hình thành ở các một đức tính tốt biết vượt qua mọi khó khăn trong học tập, trong cuộc sống sau này để đạt tới cái đích cao nhất. đ. Quan tâm rèn luyện cho học sinh mọi lúc, mọi nơi: Để giúp cho học sinh phát âm đúng chuẩn, tôi không chỉ hướng dẫn sửa sai cho các em trong giờ học, môn học (Tiếng Việt) mà còn luôn theo dõi uốn nắn cho các em trong các tiết học khác, trong giờ chơi, trong hoạt động tập thể... Bởi vì những lúc vui chơi là lúc mà các em sử dụng lời nói một cách tự nhiên nhất. Tôi thường xuyên chú ý – quan sát để phát hiện những lỗi phát âm của học sinh, kịp thời sửa chữa, từ đó tạo cho học sinh thói quen phát âm đúng ở bất cứ nơi nào. Quan tâm rèn luyện cho học sinh mọi lúc, mọi nơi là một trong những giải pháp không kém phần quan trọng trong quá trình sửa lỗi phát âm chọc sinh. Nếu giáo viên chỉ tập trung rèn và sửa lỗi cho học sinh trong các tiết học mà quên đi việc uốn nắn kịp thời cho các em trong các hoạt động vui chơi, thì mọi công sức, nỗ lực cố gắng của giáo viên và học sinh lại trở về với con số "không". 13
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy (Sửa phát âm cho học sinh trong Hoạt động ngoài giờ lên lớp) 4. Hiệu quả: Qua một thời gian vận dụng các biện pháp nêu trên với đối tượng học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương, tôi nhận thấy, thu được kết quả như sau: Việc phát âm sai của học sinh đã có những thay đổi tích cực. Các em có ý thức sửa lỗi và biết cách sửa lỗi mỗi khi phát âm sai. Học sinh biết hợp tác và giúp đỡ nhau khắc phục kịp thời một số lỗi phát âm thường gặp về âm đầu; tiếng mà vần có âm đệm và âm cuối là c/t, n/ng; và tiếng có thanh ngã (~). Đặc biệt, các em đã rất tự tin và mạnh dạn trong học tập. Như vậy, những biện pháp sửa lỗi phát âm mà tôi đã áp dụng cho đối tượng học sinh lớp 1B Trường Tiểu học Nguyễn Tri Ph ương đã thực sự phát huy tác dụng và góp phần nâng cao hiệu quả dạy học môn Tiếng Việt. Từ việc sửa lỗi để phát âm đúng, các em đã viết đúng chính tả. Kết quả phần kiểm tra viết chính tả cuối học kỳ I vừa qua tại lớp 1B, có: 12/19 học sinh 14
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy đạt điểm 5; 6/19 học sinh đạt điểm 4; 1 học sinh (cá biệt) không viết được chính tả (HS lưu ban). * Số liệu điều tra học sinh sau khi thực hiện các biện pháp sửa lỗi: Về âm đầu Về vần Về thanh điệu Phát âm Phát âm Phát âm Phát âm Phát âm Phát âm đúng sai đúng sai đúng sai SL % SL % SL % SL % SL % SL % 16 84,2 3 15, 15 78,9 4 21, 17 89, 2 10,5 8 1 5 III. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT 1. Kết luận Qua quá trình giảng dạy và áp dụng một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B Trường Tiểu học Nguyễn Tri Phương, tôi thấy việc sửa lỗi phát âm cho học sinh là một yêu cầu cấp bách và cần thiết. Bởi vì học sinh phát âm đúng sẽ góp phần giúp các em tự tin trong giao tiếp và học tập, đồng thời là biểu hiện của việc góp phần giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Với những kết quả đạt được trong việc sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường Tiểu học Nguyễn Tri Phương, tôi nhận thấy: Nếu tất cả giáo viên ở mọi khối lớp trong trường đều quan tâm và vận dụng các biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh, thì không những sẽ dần đẩy lùi được việc phát âm sai theo chính âm mà còn tạo được những hiệu ứng tốt về phong trào nói chuẩn Tiếng Việt. Đồng thời sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao hiệu quả dạy học môn Tiếng Việt của toàn trường. 2. Một vài đề xuất 15
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy Để Sáng kiến kinh nghiệm của tôi hoàn chỉnh hơn, và có thể nhân rộng trong toàn trường, tôi xin đề xuất một số vấn đề sau: Về phía Nhà trường: Cần có kế hoạch tổ chức những hoạt động ngoại khóa, những cuộc thi về chủ đề: "Nói và viết đúng chuẩn Tiếng Việt", từ đó tổng hợp kết quả đánh giá và tuyên dương những tập thể lớp, những cá nhân trong trường về "Nói viết đúng chuẩn Tiếng Việt". Có như vậy hiệu quả của việc rèn phát âm đúng cho học sinh mới cao, và phong trào thi đua của học sinh không chỉ dừng lại ở một lớp mà được phát động trong toàn trường. Về phía đội ngũ thầy giáo, cô giáo: Muốn sửa lỗi phát âm và nâng cao năng lực phát âm của học sinh, trước tiên mỗi giáo viên phải nhận thức rõ vai trò, nhiệm vụ và tầm quan trọng của việc phát âm đúng chuẩn; phải tự hoàn thiện mình để trở thành người mẫu mực, là tấm gương sáng trong cách phát âm, nói năng trước học sinh để các em noi theo. Giáo viên phải thường xuyên trau dồi kinh nghiệm, nhiệt tình, năng động và phải có tâm huyết với nghề nghiệp. Đặc biệt là phải tích luỹ được vốn kiến thức phong phú về Tiếng Việt; thường xuyên nâng cao kỹ năng đọc và phát âm cho bản thân. Trong qua trình sửa lỗi phát âm cho học sinh đòi hỏi sự khéo léo tinh tế của người thầy. Làm thế nào để học sinh thấy việc rèn luyện cách phát âm là điều cần thiết, có lợi cho các em, đồng thời nâng cao trình độ văn hoá cho xã hội. Luyện cách phát âm cho học sinh Tiểu học, người giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm lý của các em, có biện pháp khen, chê kịp thời. Khuyến khích các em ham đọc sách, báo, truyện, những ấn phẩm bổ ích để nâng cao năng lực tự đọc, năng lực tư duy, sự hiểu biết về các mặt trong cuộc sống. Đồng thời qua các hình thức này giáo dục tư tưởng, tình cảm cho các em, giáo viên cần kết hợp chặt chẽ với gia đình, xã hội để dành sự quan tâm đến HS nhiều hơn. Việc rèn phát âm cho học sinh phải ở mọi lúc, mọi nơi và liên tục. Tuy nhiên, việc 16
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy áp dụng những biện pháp này vào từng lớp cụ thể đòi hỏi phải có sự linh hoạt, kiên nhẫn của cả thầy và trò. Đây là một vấn đề khó thực hiện song vẫn làm được nếu có sự kiên trì, có sự tìm tòi công phu các biện pháp nhằm tháo gỡ. Việc sửa lỗi phát âm cho học sinh có đạt kết quả cao hay không còn phụ thuộc vào khả năng, lòng nhiệt tình của mỗi giáo viên. Tóm lại, thành công trong việc sửa lỗi phát âm cho học sinh phụ thuộc vào cả thầy và trò. Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã áp dụng để giúp học sinh lớp 1B – Trường Tiểu học Nguyễn Tri Phương, sửa sai lỗi phát âm và đã thu được những kết quả khả quan. Vì năng lực có hạn nên sẽ khó tránh khỏi những thiếu xót trong khi trình bày. Rất mong nhận được ý kiến đánh giá của Hội đồng khoa học Nhà trường và những góp ý của đồng nghiệp để những kinh nghiệm của tôi được hoàn hảo và có giá trị vận dụng cao hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Kroong, ngày tháng 02 năm 2016 Người viết Ngô Thị Bích Thủy Ý kiến nhận xét đánh giá và xếp loại của Hội đồng Khoa học cấp trường. ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... Ý kiến nhận xét đánh giá và xếp loại của Hội đồng Khoa học cấp Thành phố. ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... 17
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy IV. MỤC LỤC Tiêu đề Trang I. Đặt vấn đề 1 II. Giải quyết vấn đề: 213 1. Cơ sở lý luận 23 2.Thực trạng: 35 a. Thuận lợi. 34 b. Khó khăn 45 3. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề. 512 69 a. Hướng dẫn phát âm 9 b. Giáo viên phát âm mẫu c. Khuyến khích học sinh phát hiện và điều chỉnh lẫn nhau. 1011 d. Rèn luyện tính kiên trì cho học sinh. 11 đ. Quan tâm rèn luyện cho học sinh mọi nơi mọi lúc 1112 4. Hiệu quả đạt được : 1213 III. Kết luận và đề xuất 1315 IV.Mục lục 16 V. Tài liệu tham khảo. 17 18
SKKN: Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1B – Trường TH Nguyễn Tri Phương Người thực hiện: Ngô Thị Bích Thủy V. TÀI LIỆU THAM KHẢO. 1. Lê A Thành Thị Yên Nữ Lê Phương Nga Nguyễn Trí Cao Đức Tiến. “Phương pháp dạy học Tiếng Việt ” (1996). Giáo trình chính thức đào tạo Giáo viên Tiểu học hệ Cao đẳng Sư phạm và 12 + 2. NXB Giáo dục. 2. Nguyễn Bá Minh (chủ biên). “Tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư phạm ” (2007). Dự án phát triển GV Tiểu học, NXB Giáo dục. 3. Cù Đình Tú Hoàng Văn Thung Nguyễn Nguyên Trứ. “Ngữ âm học tiếng việt hiện đại” (1978), NXB Giáo dục. 4. Sách giáo khoa Tiếng việt 1 CNGD (2012) 5. Sách thiết kế Tiếng việt 1 CNGD (2012) 19

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.