Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phương pháp dạy học luyện câu và từ lớp 4

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là phân môn Luyện từ và câu là một phân môn chiếm thời lượng khá lớn trong môn Tiếng Việt ở Tiểu học, đã góp phần rất quan trọng trong việc hướng dẫn học sinh sử dụng ngôn ngữ vào hoạt động học tập và giao tiếp một cách chính xác, phù hợp. Học tốt môn học này sẽ tạo tiền đề cho các em học tốt các môn học khác.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phương pháp dạy học luyện câu và từ lớp 4

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TAM DƯƠNG TRƯỜNG TIỂU HỌC HOÀNG HOA =====***===== BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên sáng kiến: Phương pháp dạy học luyện từ và câu lớp 4. Tác giả sáng kiến: Đinh Thị Thu Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường TH Hoàng Hoa Số điện thoại:.0978635038 E_mail:.cuongthu103@gmail.com . 1
TRƯỜNG TIỂU HỌC HOÀNG HOA =====***===== BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên sáng kiến:Phương pháp dạy học luyện từ và câu lớp 4. BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM . Tên sáng kiến: Một số giải pháp nâng cao kĩ năng phát triển các yếu tố hình học cho học sinh lớp 45. Tác giả sáng kiến: Nguyễn Văn Đủ Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường TH Hoàng Hoa Số điện thoại:.0987465248 E_mail:.vandu8376@gmail.com 2
BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN 1. Lời giới thiệu: Từ xa xưa, ông cha ta đa s ̃ ử dung tiêng Viêt môt cach t ̣ ́ ̣ ̣ ́ ự giac nhăm đê ́ ̀ ̉ ́ ̣ giao duc tre nho. T ̉ ̉ ừ thuở năm nôi, cac em đ ̀ ́ ược bao boc trong tiêng hat ru cua ̣ ́ ́ ̉ ̣ ̉ me, cua ba, l ̀ ơn lên chut n ́ ́ ưa nh ̃ ưng câu chuyên kê co tac dung to l ̃ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ơn, la dong ́ ̀ ̀ sưa ngot ngao nuôi d ̃ ̣ ̀ ương tâm hôn tre, ren luyên cac em thanh ng ̃ ̀ ̉ ̀ ̣ ́ ̀ ười co nhân ́ ́ ́ ̉ cach, co ban săc dân tôc gop phân hinh thanh con ng ́ ̣ ́ ̀ ̀ ̀ ươi m ̀ ơi, đap ́ ́ ứng yêu câu ̀ ̉ cua xa hôi trong th̃ ̣ ơi ky phat triên m ̀ ̀ ́ ̉ ới. Cung v ̀ ơi s ́ ự phat triên cua xa hôi, giao duc nha tr ́ ̉ ̉ ̃ ̣ ́ ̣ ̀ ường xuât hiên nh ́ ̣ ư môṭ điêu tât yêu. Kho tang văn minh nhân loai đ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ược chuyên giao t ̉ ừ nhưng điêu s ̃ ̀ ơ ̉ đăng nhât qua môt loai ph ́ ̣ ̣ ương tiên đăc biêt nhât, tiên l ̣ ̣ ́ ́ ̣ ợi nhât đo la ngôn ng ́ ́ ̀ ữ. Ngôn ngữ la hê thông tin hiêu đăc biêt, la ph ̀ ̣ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ương tiên giao tiêp c ̣ ́ ơ ban va quan ̉ ̀ ̣ ́ ̉ trong nhât cua cac thanh viên trong môt công đông ng ́ ̀ ̣ ̣ ̀ ươi. Ngôn ng ̀ ữ la th ̀ ư ́ ̣ ́ ́ ̣ công cu co tac dung vô cung to l ̀ ơn. No la ph ́ ́ ̀ ương tiên phat triên t ̣ ́ ̉ ư duy, truyên ̀ ̣ đat truyên thông văn hoa lich s ̀ ́ ́ ̣ ử tư thê hê nay sang thê hê khac. No co thê diên ̀ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̃ ̉ ́ ̉ ưng gi con ng ta tât ca nh ̃ ̀ ươi nghi ra, nhin thây, biêt đ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ược những gia tri tr ́ ̣ ưù tượng ma cac giac quan không thê v ̀ ́ ́ ̉ ươn tới được. Qua trinh giao duc ngôn ng ́ ̀ ́ ̣ ư ̃ được thê hiên ̉ ̣ ở moi luc moi n ̣ ́ ̣ ơi, trong tât ca cac môn hoc. Nhât la cac môn hoc ́ ̉ ́ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ở tiêu hoc co tac dung hô tr ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̃ ợ cho nhau nhăm giao duc cho hoc sinh môt cach ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ́ toan diên. ̀ ̣ ̣ Đăc biêt, phân môn ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ là môt phân môn chiêm th ̣ ́ ơi l ̀ ượng kha l ́ ơn trong môn Tiêng Viêt ́ ́ ̣ ở Tiêu hoc, đa gop phân rât quan trong trong viêc ̉ ̣ ̃ ́ ̀ ́ ̣ ̣ hương dân hoc sinh s ́ ̃ ̣ ử dung ngôn ng ̣ ữ vao hoat đông hoc tâp va giao tiêp môt ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ cach chinh xac, phu h ́ ́ ́ ̀ ợp. Hoc tôt môn hoc nay se tao tiên đê cho cac em hoc tôt ̣ ́ ̣ ̀ ̃ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ ́ cac môn hoc khac. ́ ̣ ́ Chung ta vân th́ ̃ ương noi v ̀ ́ ơi nhau răng: “ ́ ̀ Phong ba bao tap không băng ̃ ́ ̀ ngư phap Viêt Nam” ̃ ́ ̣ ̣ Nên viêc giai quyêt cac dang bai tâp ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ lơp 4 sao cho co ́ ́ ̣ ̉ ̀ ̣ hiêu qua la môt vân đê không phai đ ́ ̀ ̉ ơn gian đăt ra cho cac giao viên tiêu hoc. ̉ ̣ ́ ́ ̉ ̣ Qua thực tê day tôi đa găp phai không it nh ́ ̣ ̃ ̣ ̉ ́ ưng kho khăn. Đôi v ̃ ́ ́ ới chương trinh ̀ 3
̣ hiên nay, t ừ ngữ va ng ̀ ữ phap đêu đam nhiêm cung câp vôn t ́ ̀ ̉ ̣ ́ ́ ừ cho hoc sinh, ̣ viêc h ̣ ương dân lam cac bai tâp ́ ̃ ̀ ́ ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ mang tinh chât may moc, ́ ́ ́ ́ không mở rông cho hoc sinh năm sâu kiên th ̣ ̣ ́ ́ ưc cua bai. Vê phia hoc sinh, đa sô ́ ̉ ̀ ̀ ́ ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̣ hoc sinh lam cac bai tâp chi biêt lam ma không hiêu tai sao lam nh ̀ ̉ ́ ̀ ̀ ̉ ̣ ̀ ư vây, hoc ̣ ̣ sinh không co h ́ ưng thu trong viêc giai quyêt kiên th ́ ́ ̣ ̉ ́ ́ ức. Do vây, viêc tô ch ̣ ̣ ̉ ức ̣ cho hoc sinh trong cac gi ́ ờ giai quyêt cac bai tâp ̉ ́ ́ ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ la vân đê trăǹ ́ ̀ trở cho cac giao viên va ngay ca ban thân tôi. ́ ́ ̀ ̉ ̉ Trong qua trinh day hoc, tôi cung nh ́ ̀ ̣ ̣ ̃ ư môt sô giao viên khac khi day đên ̣ ́ ́ ́ ̣ ́ tiêt Luyên t ́ ̣ ừ va câu, đăc biêt la cac khai niêm vê t ̀ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ̣ ̀ ừ đơn, từ ghep, cac kiêu t ́ ́ ̉ ư ̀ ̣ ghep… bôc lô không it han chê. Vê nôi dung ch ́ ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ương trinh day phân nay trong ̀ ̣ ̀ ̀ sach giao khoa rât it. Chinh vi vây, hoc sinh rât kho xac đinh, dân đên tiêt hoc ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̃ ́ ́ ̣ trở nên nham chan không thu hut đ̀ ́ ́ ược hoc sinh. Đê thao g ̣ ̉ ́ ỡ kho khăn đo rât ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ cân co môt ph ương phap tô ch ́ ̉ ức tôt nhât, co hiêu qua nhât cho tiêt day cac ́ ́ ́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́ ̣ dang bai tâp ̀ ̣ Luyên t ̣ ư va câu ̀ ̀ cho hoc sinh l ̣ ơp 4. ́ Từ nhưng ly do khach quan va chu quan đa nêu trên, thông qua viêc hoc ̃ ́ ́ ̀ ̉ ̃ ̣ ̣ ̣ ̉ tâp, giang day trong nh ̣ ưng năm qua, tôi đa chon đê tai nay đê nghiên c ̃ ̃ ̣ ̀ ̀ ̀ ̉ ứu sâu hơn vê ph ̀ ương phap tô ch ́ ̉ ức day cac dang bai tâp ̣ ́ ̣ ̀ ̣ Luyên t ̣ ư va câu ̀ ̀ cho hoc sinh ̣ lơp 4, nhăm tim ra đ ́ ̀ ̀ ược phương phap, hinh th ́ ̀ ưc tô ch ́ ̉ ức thich h ́ ợp nhât, vân ́ ̣ ̣ dung tôt nhât trong qua trinh giang day cua minh. Vi điêu kiên, kha năng nghiên ́ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̉ ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ cưu co han tôi xin manh dan trinh bay kêt qua nghiên c ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̉ ứu cua minh thông qua ̉ ̀ ̀ ̀ “Phương phap day luyên t đê tai ́ ̣ ̣ ư va câu l ̀ ̀ ớp 4”. 2. Tên sáng kiến: “Phương phap day luyên t ́ ̣ ̣ ư va câu l̀ ̀ ớp 4”. 3. Tác giả sáng kiến: Họ và tên: Đinh Thị Thu Địa chỉ: Trường tiểu học Hoàng Hoa – Tam Dương Vĩnh phúc Số điện thoại: 0978635038 Email: cuongthu103 @gmail.com 4, Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nhà giáo Đinh Thị Thu – Giáo viên Trường Tiểu học Hoàng Hoa – Tam Dương – Vĩnh Phúc. 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Tim hiêu tinh hinh hoc Tiêng Viêt phân môn ̀ ̉ ̀ ̀ ̣ ́ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ , thực hanh ̀ ́ ̣ xac đinh ph ương phap tô ch ́ ̉ ưc day cac dang bai tâp luyên t ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ừ va câu. Đê xuât ̀ ̀ ́ ̣ ́ ̣ môt sô biên phap th ́ ực hiên trong khi day hoc sinh dang bai nay. ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ Đôi t ́ ượng nghiên cứu: Hoc sinh l ̣ ơp 4. ́ 6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: ngày 20/10/2017 7. Mô tả bản chất của sáng kiến: 7.1. Về nội dung của sáng kiến: ̉ ̣ ̀ ̣ ̣ Tiêu hoc la bâc hoc gop phân quan trong trong viêc đăt nên mong cho ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ viêc hinh thanh va phat triên nhân cach hoc sinh. Cung v ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ơi cac môn hoc khac, ́ ́ ̣ ́ môn Tiêng Viêt gop phân cung câp nh ́ ̣ ́ ̀ ́ ững tri thưc khoa hoc ban đâu, nh ́ ̣ ̀ ững 4
nhân th ̣ ưc vê thê gi ́ ̀ ́ ới xung quanh nhăm phat triên năng l ̀ ́ ̉ ực nhân th ̣ ức, hoaṭ đông t ̣ ư duy va bôi d ̀ ̀ ưỡng tinh cam đao đ ̀ ̉ ̣ ức tôt đep cua con ng ́ ̣ ̉ ười. Trong môn Tiêng Viêt, Luyên t ́ ̣ ̣ ừ va câu đ ̀ ược tach thanh môt phân môn ́ ̀ ̣ ̣ ̣ đôc lâp, co vi tri ngang băng v ́ ̣ ́ ̀ ơi phân môn Tâp đoc, Tâp lam văn…song song ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ ơi cac môn hoc khac. Đo la môt môn khoa hoc cung câp cho hoc sinh tôn tai v ́ ́ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ nhưng kiên th ̃ ́ ưc s ́ ơ gian vê tiêng Viêt băng con đ ̉ ̀ ́ ̣ ̀ ường quy nap va ren ki năng ̣ ̀ ̀ ̃ dung t ̀ ừ đăt câu, ki năng diên đat cho hoc sinh. Điêu đo thê hiên viêc cung câp ̣ ̃ ̃ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ́ vôn t ́ ừ cho hoc sinh la rât cân thiêt va no co thê mang tinh chât câp bach nhăm ̣ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̉ ́ ́ ́ ́ ̀ “đâu t ̀ ư” cho hoc sinh co c ̣ ́ ơ sở hinh thanh ngôn ng ̀ ̀ ữ cho hoat đông giao tiêp ̣ ̣ ́ cung nh ̃ ư chiêm linh nguôn tri th ́ ̃ ̀ ưc m ́ ơi trong cac môn hoc khac. Tâm quan ́ ́ ̣ ́ ̀ trong đo đa đ ̣ ́ ̃ ược ren giua luyên tâp nhuân nhuyên trong qua trinh giai quyêt cac ̀ ̃ ̣ ̣ ̀ ̃ ́ ̀ ̉ ́ ́ ̣ dang bai tâp trong môn ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu l ̀ ơp 4́ , nhăm gop phân gi ̀ ́ ̀ ữ gin s ̀ ự trong sang cua Tiêng Viêt. ́ ̉ ́ ̣ Những thuận lợi và khó khăn: * Vê phia nha tr ̀ ́ ̀ ương ̀ . Chung tôi luôn nhân đ ́ ̣ ược sự quan tâm, chi đao sat sao, th ̉ ̣ ́ ương xuyên ̀ ̣ đông viên, kiêm tra, nhăc nh ̉ ́ ở cung nh ̃ ư bôi d ̀ ưỡng vê chuyên môn nghiêp vu t ̀ ̣ ̣ ư ̀ phia Ban giam hiêu nh́ ́ ̣ ư tô ch ̉ ức tâp huân cac chuyên đê trong dip he va trong ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̀ năm hoc, giup giao viên co c ̣ ́ ́ ́ ơ hôi giao l ̣ ưu, trao đôi kinh nghiêm va hoc hoi lân ̉ ̣ ̀ ̣ ̉ ̃ nhau. Đông ̀ thơi, ̀ nhà trương ̀ đã trang bị cơ sở vâṭ chât, ́ cung câp ́ đây ̀ đủ phương tiên va thiêt bi phuc vu cho công tac day hoc. ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ * Vê phia ch ̀ ́ ương trinh sach giao khoa. ̀ ́ ́ Sô tiêt Luyên t ́ ́ ̣ ừ va câu cua sach giao khoa l ̀ ̉ ́ ́ ơp 4 gôm 2 tiêt/tuân. Sau môi ́ ̀ ́ ̀ ̃ tiêt hinh thanh kiên th ́ ̀ ̀ ́ ức la môt loat cac bai tâp cung cô, kiêm tra. Ma viêc xac ̀ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ̉ ̀ ̣ ́ ̣ đinh ph ương phap tô ch ́ ̉ ưc cho môt tiêt day nh ́ ̣ ́ ̣ ư vây la hêt s ̣ ̀ ́ ức cân thiêt. Viêc ̀ ́ ̣ ́ ̣ xac đinh yêu câu cua bai va h ̀ ̉ ̀ ̀ ương giai quyêt con mang tinh thu đông, ch ́ ̉ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ưa phat huy triêt đê vôn kiên th ́ ̣ ̉ ́ ́ ức khi luyên tâp, th ̣ ̣ ực hanh. ̀ *Vê phia giao viên. ̀ ́ ́ Phân môn “Luyên t ̣ ừ va câu ̀ ” tao cho hoc sinh môi tr ̣ ̣ ương giao tiêp đê ̀ ́ ̉ hoc sinh m ̣ ở rông vôn t ̣ ́ ừ co đinh h ́ ̣ ương, trang bi cho hoc sinh cac kiên th ́ ̣ ̣ ́ ́ ức cơ ̉ ban vê tiêng Viêt găn v ̀ ́ ̣ ́ ơi cac tinh huông giao tiêp th ́ ́ ̀ ́ ́ ường găp. T ̣ ừ đo, nâng cao ́ cac ki năng s ́ ̃ ử dung tiêng Viêt cua hoc sinh. Giao viên la môt trong 3 nhân tô ̣ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ̀ ̣ ́ cân đ ̀ ược xem xet cua qua trinh day hoc “ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ ”, la nhân tô quyêt ̀ ́ ́ đinh ṣ ự thanh công cua qua trinh day hoc nay. Khi nghiên c ̀ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ̀ ứu qua trinh h ́ ̀ ương ́ ̣ dân hoc sinh lam cac dang bai tâp “ ̃ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu” ̀ cho hoc sinh l ̣ ơp 4, tôi ́ thây th ́ ực trang cua giao viên nh ̣ ̉ ́ ư sau: Phân l ̀ ơn giao viên tre, nhiêt tinh, chuyên môn v ́ ́ ̉ ̣ ̀ ững vang. Song con tôn ̀ ̀ ̀ ̣ tai môt sô vân đê sau: ̣ ́ ́ ̀ Phân môn “Luyên t ̣ ừ va câu ̀ ” co kiên th ́ ́ ưc kho trong khi h ́ ́ ương dân hoc ́ ̃ ̣ sinh năm đ ́ ược yêu câu va vân dung vao viêc lam cac bai tâp nên dân đên tâm ly ̀ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̃ ́ ́ giao viên ngai b ́ ̣ ởi viêc vân dung cua giao viên con lung tung. ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ́ 5
̣ Môt sô rât it giao viên không đâu t ́ ́ ́ ́ ̀ ư thơi gian cho viêc nghiên c ̀ ̣ ứu để khai thac kiên th́ ́ ức va tim ra ph ̀ ̀ ương phap phu h ́ ̀ ợp vơi hoc sinh, lê thuôc vao ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ợi y dân đên hoc sinh ngai hoc phân môn nay. đap an, g ́ ̃ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ Cach day cua môt sô giao viên con đ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ̀ ơn điêu, lê thuôc may moc vao sach ̣ ̣ ̣ ́ ́ ̀ ́ giao khoa, hâu nh ́ ̀ ư it sang tao, ch ́ ́ ̣ ưa thu hut lôi cuôn hoc sinh. ́ ́ ̣ Nhiêu giao viên ch ̀ ́ ưa quan tâm đên viêc m ́ ̣ ở rông vôn t ̣ ́ ư, phat triên vôn ̀ ́ ̉ ́ tư cho hoc sinh, giup hoc sinh lam giau vôn hiêu biêt phong phu vê tiêng Viêt. ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ́ ̉ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ Măc du chung tôi th ̀ ́ ương rât tich c ̀ ́ ́ ực đôi m ̉ ới phương phap day sao cho ́ ̣ ́ ́ ̣ no co hiêu qua nhât ̉ ́ ở môn hoc nay nh ̣ ̀ ưng kêt qua giang day va hiêu qua con ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̣ ̉ ̀ ̣ ̣ bôc lô không it nh ́ ưng han chê. ̃ ̣ ́ * Vê phia hoc sinh. ̀ ́ ̣ Phân l ̀ ơn hoc sinh ngoan, co y th ́ ̣ ́ ́ ưc va kha năng hoc tâp, ren luyên tôt; ́ ̀ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣ ́ được sự quan tâm, đâu t ̀ ư nhăc nh ́ ở cua cac bâc phu huynh. Song bên canh đo ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ con môt bô phân hoc sinh l ̀ ̣ ̣ ̣ ươi hoc, không co y th ̀ ̣ ́ ́ ưc v ́ ươn lên, chưa co s ́ ự quan tâm đứng mức từ phia gia đinh. ́ ̀ Nhât la trong qua trinh hoc tâp phân môn ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ “Luyên t ̣ ư va câu”, ̀ ̀ ̀ ́ ̣ hâu hêt hoc sinh chưa hiêu hêt vi tri, tâm quan trong, tac dung cua no nên ch ̉ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ́ ưa gianh th ̀ ơì gian thich đang va không co h ́ ́ ̀ ́ ứng thu hoc phân môn nay. Cac em đêu cho đây ́ ̣ ̀ ́ ̀ la phân môn v ̀ ừa “khô” vưa “ ̀ khó”. Nhiêu hoc sinh ch ̀ ̣ ưa năm ro khai niêm cua t ́ ̃ ́ ̣ ̉ ư, câu… T ̀ ừ đo dân đên viêc ́ ̃ ́ ̣ ̣ ̣ nhân diên phân loai, xac đinh h ̣ ́ ̣ ương lam bai lêch lac. Viêc xac đinh con nhâm ́ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ lân nhiêu. ̃ ̀ ̣ Hoc sinh ch ưa co thoi quen phân tich d ́ ́ ́ ư kiên cua đâu bai, th ̃ ̣ ̉ ̀ ̀ ường hay bỏ ́ ̀ ̣ sot, lam sai hoăc không lam hêt yêu câu cua đê bai. ̀ ́ ̀ ̉ ̀ ̀ Thực tê cho thây nhiêu hoc sinh khi hoi đên ly thuyêt thi tra l ́ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ́ ́ ̀ ̉ ơi rât trôi ̀ ́ ̉ chay, chinh xac, nh ́ ́ ưng khi lam bai tâp th ̀ ̀ ̣ ực hanh thi lung tung va lam bai ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ̣ không đat yêu câu. Điêu đo cho thây hoc sinh năm kiên th ̀ ̀ ́ ́ ̣ ́ ́ ức môt cach may ̣ ́ ́ ̣ ̣ moc, thu đông va to ra yêu kem thiêu chăc chăn. ́ ̀ ̉ ́ ́ ́ ́ ́ Do vây, ngay khi day t ̣ ̣ ơi phân t ́ ̀ ừ lay, t ́ ư ghep… Tôi đa tiên hanh khao sat ̀ ́ ̃ ́ ̀ ̉ ́ ̣ hoc sinh l ơp 4C băng bai tâp sau: ́ ̀ ̀ ̣ Đê bai ̀ ̀: Xac đinh t ́ ̣ ư ghep va t ̀ ́ ̀ ư lay trong đoan văn sau. ̀ ́ ̣ “Dang tre v ́ ươn môc mac, mau tre t ̣ ̣ ̀ ươi nhun nhăn. Rôi tre l ̃ ̣ ̀ ơn lên c ́ ứng cap. Deo dai, v ́ ̉ ững chăc. Tre trông thanh cao, gian di, chi khi nh ́ ̉ ̣ ́ ́ ư ngươi”. ̀ Qua khao sat ̉ ́ ở lơp tôi co 35 hoc sinh, kêt qua khao sat nh ́ ́ ̣ ́ ̉ ̉ ́ ư sau: Hoàn thành Chưa hoàn thành SL % SL % 25 71,4 10 28,6 6
̉ Qua giang day tôi nhân thây kêt qua ch ̣ ̣ ́ ́ ̉ ưa cao la do nguyên nhân ca hai ̀ ̉ phia: ng ́ ươi day va ng ̀ ̣ ̀ ươi hoc. Do vây, tôi cân phai trau dôi kiên th ̀ ̣ ̣ ̀ ̉ ̀ ́ ức tim ra ̀ phương phap đôi m ́ ̉ ơi trong h ́ ương dân giang day đê khăc phuc th ́ ̃ ̉ ̣ ̉ ́ ̣ ực trang trên ̣ ̉ ́ ̉ ̣ đê kêt qua day hoc đ ̣ ược nâng lên, thu hut s ́ ự chu y cua hoc sinh vao hoat đông ́ ́ ̉ ̣ ̀ ̣ ̣ hoc.̣ * Sơ lược môt sô dang bai tâp “Luyên t ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ừ va câu” điên hinh. ̀ ̉ ̀ + Phân tich câu tao cua tiêng. ́ ́ ̣ ̉ ́ + Tim cac t ̀ ́ ư ng ̀ ư noi vê chu đê. ̃ ́ ̀ ̉ ̉ + Tim l ̀ ơi khuyên trong cac câu tuc ng ̀ ́ ̣ ữ, ca dao. ̣ ́ + Đăt dâu châm phây vao đoan văn cho phu h ́ ̉ ̀ ̣ ̀ ợp. + Tim t ̀ ư đ ̀ ơn, từ phức va đăt câu v ̀ ̣ ới từ tim đ ̀ ược. + Tim t ̀ ư ghep, t ̀ ́ ư lay va đăt câu v ̀ ́ ̀ ̣ ới từ đo.́ + Phân biêt đông t ̣ ̣ ư, danh t ̀ ư, tinh t ̀ ́ ư trong đoan văn. ̀ ̣ ̣ ́ + Phân biêt cac kiêu câu chia theo muc đich noi, tac dung cua no. ̉ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̉ ́ + Viêt thêm trang ng ́ ̣ ư cho câu… ̃ 7.2 Khả năng áp dụng của sáng kiến: 7.2.1. Phương phap nghiên c ́ ưu.́ Vơi đăc tr ́ ̣ ưng cua môn ̉ “Luyên t ̣ ừ va câu” ̀ cung cac mâu thuân gi ̀ ́ ̃ ưa yêu ̃ ̀ ̉ ̃ ̣ câu cua xa hôi, nhu câu hiêu biêt cua hoc sinh v ̀ ̉ ́ ̉ ̣ ơi th́ ực trang giang day cua giao ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ̣ viên, viêc hoc cua hoc sinh tr ̣ ̉ ̣ ương tôi, đông th ̀ ̀ ơi đê cung cô nâng cao kiên ̀ ̉ ̉ ́ ́ thưc, ky năng lam cac bai tâp ́ ̃ ̀ ́ ̀ ̣ “Luyên t ̣ ừ va câu” ̀ cho hoc sinh l ̣ ơp 4. Tôi đa ́ ̃ nghiên cưu va rut ra đ ́ ̀ ́ ược nhiêu kinh nghiêm thông qua cac bai hoc trên l ̀ ̣ ́ ̀ ̣ ớp, trươc hêt tôi yêu câu hoc sinh th ́ ́ ̀ ̣ ực hiên theo cac b ̣ ́ ước sau. ̣ 1. Đoc ky đê bai. ̃ ̀ ̀ 2. Năm chăc yêu câu cua đê bai. Phân tich môi quan hê gi ́ ́ ̀ ̉ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ữa yêu tô đa cho ́ ́ ̃ ̀ ́ ́ ̉ ̀ va yêu tô phai tim. ̣ 3. Vân dung kiên th ̣ ́ ưc đa hoc đê th ́ ̃ ̣ ̉ ực hiên lân l ̣ ̀ ượt tưng yêu câu cua đê ̀ ̀ ̉ ̀ bai.̀ ̉ 4. Kiêm tra đanh gia. ́ ́ ̣ ̣ Đăc biêt tôi cung manh dan đ ̃ ̣ ̣ ưa ra tưng b ̀ ươc h ́ ương dân cac ph ́ ̃ ́ ương ̣ phap ren luyên ky năng lam cac dang bai tâp ́ ̀ ̃ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ “Luyên t ̣ ừ va câu ̀ ”. Muôn hoc sinh ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ́ lam bai môt cach co hiêu qua, tr ́ ̣ ̉ ươc hêt cac em phai năm chăc kiên th ́ ́ ́ ̉ ́ ́ ́ ức, vi đo ̀ ́ ̀ ươc quan trong cho ca giao viên va hoc sinh. la b ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ Môi môt dang bai tâp cu thê đêu co môt hinh th ̃ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ̣ ̀ ức tô ch ̉ ức riêng. Co thê ́ ̉ theo nhom, lam viêc ca l ́ ̀ ̣ ̉ ơp hoăc lam viêc ca nhân. Song song v ́ ̣ ̀ ̣ ́ ơi cac hinh th ́ ́ ̀ ưć ́ ̀ ương phap hinh thanh ky năng giai quyêt vân đê cho hoc sinh. đo la ph ́ ̀ ̀ ̃ ̉ ́ ́ ̀ ̣ Muôn lam đ ́ ̀ ược viêc đo tr ̣ ́ ước tiên hoc sinh phai hiêu ro đăc điêm cua nôi ̣ ̉ ̉ ̃ ̣ ̉ ̉ ̣ dung cac chu điêm ma phân môn “ ́ ̉ ̉ ̀ Luyên t ̣ ư va câu ̀ ̀ ” cân cung câp. ̀ ́ 7
Qua cac bai m ́ ̀ ở rông vôn t ̣ ́ ư, hoc sinh đ ̀ ̣ ược: cung câp thêm cac t ́ ́ ừ ngư ̃ mơi theo chu điêm hoăc nghia cac yêu tô Han Viêt; ren luyên kha năng huy ́ ̉ ̉ ̣ ̃ ́ ́ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̣ đông vôn t ́ ừ theo chu điêm; ren luyên s ̉ ̉ ̀ ̣ ử dung t ̣ ừ, sử dung thanh ng ̣ ̀ ữ tuc ng ̣ ữ. ́ ̀ ̣ Thông qua cac bai tâp câu tao cua tiêng, câu tao cua t ́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̉ ư, hoc sinh đ ̀ ̣ ược: ̉ ̀ ́ ̣ tim hiêu vê câu tao cua tiêng, nhân diên đ ̀ ̉ ́ ̣ ̣ ược hiên t ̣ ượng băt vân trong th ́ ̀ ơ, tim̀ ̉ hiêu ph ương thưc tao t ́ ̣ ừ mơi đê phuc vu cho nhu câu giao tiêp. Hoc sinh cân ́ ̉ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ̀ tim hiêu đ ̀ ̉ ược: Co 2 cach đê tao t ́ ́ ̉ ̣ ư ph ̀ ưc: ́ Cách 1. Ghep nh ́ ưng tiêng co nghia lai v ̃ ́ ́ ̃ ̣ ới nhau la t ̀ ừ ghep. ́ Cách 2. Phôi h ́ ợp nhưng tiêng co âm đâu hay vân ( ̃ ́ ́ ̀ ̣ ̀ hoăc ca âm đâu va ̉ ̀ ̀ vâǹ ) giông nhau đo la t ́ ́ ̀ ừ lay. ́ Thông qua cac bai tâp vê t ́ ̀ ̣ ̀ ừ loai: Hoc sinh đ̣ ̣ ược cung câp kiên th ́ ́ ức sơ ̉ gian vê danh t ̀ ừ, đông t ̣ ừ, tinh t́ ừ găn bo v ́ ́ ới cac tinh huông s ́ ̀ ́ ử dung. Cân l ̣ ̀ ưu y:́ + Tao ra cac t ̣ ́ ư ghep hoăc t ̀ ́ ̣ ừ lay v ́ ới tinh t ́ ừ đa cho. ̃ + Thêm vao cac t ̀ ́ ư rât, qua, lăm… vao tr ̀ ́ ́ ́ ̀ ước hoăc sau tinh t ̣ ́ ừ. ̣ + Tao ra phep so sanh. ́ ́ Thông qua cac bai tâp vê câu, hoc sinh đ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ược ren luyên năng l ̀ ̣ ực sử dung ̣ ́ ̉ cac kiêu câu tuy theo nhu câu, linh v ̀ ̀ ̃ ực giao tiêp. ́ Vi du: ́ ̣ Nhiêu khi ta co thê s ̀ ́ ̉ ử dung câu hoi đê th ̣ ̉ ̉ ực hiên: ̣ ́ ̣ 1. Thai đô khen, chê. 2. Sự khăng đinh, phu đinh. ̉ ̣ ̉ ̣ 3. Yêu câu, mong muôn. ̀ ́ ̣ ̣ ̀ Đăc biêt cân chu trong đên viêc day hoc sinh biêt gi ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ữ gin phep lich s ̀ ́ ̣ ự trong giao tiêp. Cu thê: ́ ̣ ̉ Câu hoỉ : 1. Cân th ̀ ưa gửi, xưng hô cho phu h ̀ ợp vơi quan hê gi ́ ̣ ữa minh v ̀ ơi ng ́ ươì được hoi. ̉ 2. Cân tranh nh ̀ ́ ững câu hoi lam phiên long ng ̉ ̀ ̀ ̀ ười khac. ́ Câu khiêń : 1. Khi yêu câu, đê nghi phai gi ̀ ̀ ̣ ̉ ư phep lich s ̃ ́ ̣ ự. 2. Muôn cho l ́ ơi yêu câu, l ̀ ̀ ơi đê nghi lich s ̀ ̀ ̣ ̣ ự, cân co cach x ̀ ́ ́ ưng hô cho phu h ̀ ợp va thêm vao tr ̀ ̀ ước hoăc sau đông t ̣ ̣ ư: lam ̀ ̀ ơn, gium, giup… ̀ ́ ́ ̉ ̀ 3. Co thê dung câu hoi nêu yêu câu đê nghi. ̉ ́ ̀ ̀ ̣ 7.2.2. Phương phap tô ch ́ ̉ ưc day cho hoc sinh lam bai tâp “ ́ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu”. ̀ Cac kiêu hinh th ́ ̉ ̀ ưc va ky năng cân hoc trong phân môn “ ́ ̀ ̃ ̀ ̣ Luyên t ̣ ư va câu ̀ ̀ ” được ren luyên thông qua nhiêu bai tâp v ̀ ̣ ̀ ̀ ̣ ới cac tinh huông giao tiêp t ́ ̀ ́ ́ ự nhiên. * Đôi v ́ ới cac dang bai tâp m ́ ̣ ̀ ̣ ở rông vôn t ̣ ́ ư.̀ 8
Vi du ́ ̣: Tim cac t ̀ ́ ư ng ̀ ư:̃ ̉ ̣ ̣ Thê hiên long nhân hâu, tinh cam yêu th ̀ ̀ ̉ ương đông loai. ̀ ̣ Trai nghia v ́ ̃ ơi nhân hâu hoăc yêu th ́ ̣ ̣ ương. ̉ ̣ Thê hiên tinh thân đum boc, giup đ ̀ ̀ ̣ ́ ỡ đông loai. ̀ ̣ Trai nghia v ́ ̃ ơi đum boc hoăc giup đ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ỡ. Ngoai ra, viêc s ̀ ̣ ử dung ḥ ương dân mâu trong sach giao khoa. Giao viên ́ ̃ ̃ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ yêu câu hoc sinh lam viêc theo nhom ( ́ 4 nhom ̣ ́ ). Môi nhom môt yêu câu, sau khi ̃ ́ ̀ ̣ ̣ đai diên nhom tra l ́ ̉ ơi cho hoc sinh lam viêc ̀ ̣ ̀ ̣ ở lớp. Nhom 1: long th ́ ̀ ương ngươi, đum boc, giup đ ̀ ̀ ̣ ́ ỡ… Nêu ý nghĩa của cá từ em tìm được. Các nhóm cùng bổ sung, giáo viên chốt lai ý ki ̣ ến đúng. Sau đấy giáo viên yêu cầu học sinh đặt câu và nêu tình huống sử dụng cụ thể để giúp học sinh dùng từ đúng ngữ cảnh. Liên hệ giữa tình huống học sinh đã làm được trong cuộc sống, quá trình học tập. * Rèn luyện kỹ năng cấu tạo từ dạng bài tập tìm từ ghép, từ láy. Ví dụ: Tìm từ láy, từ ghép chứa các tiếng sau đây. Ngay Thẳng Thật Đối với dạng bài tập này tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm trong phiếu. giáo viên có thể sử dụng phương pháp động não thu nạp rất nhiều từ từ quá trình lam viêc cua h ̀ ̣ ̉ ọc sinh, mỗi nhóm hoạt động một nhiệm vụ với từ (Ngay, thẳng, thật). Từ Từ láy Từ ghép Ngay Ngay ngáy… Ngay thẳng,... Thẳng Thẳng thắn… Thẳng tắp ... Thật Thật thà… Sự thật,... Cùng yêu cầu cua bài đã cho h ̉ ọc sinh chọn từ để đặt câu với từ đó. Giáo viên cho học sinh làm việc cá nhân. * Cho học sinh so sánh từ láy, từ ghép: Giáo viên chốt: Từ bao giờ cũng có nghĩa vì nó là đơn vị nhỏ nhất để đặt câu. Từ láy, từ ghép đều là từ có nghĩa. Từ láy là phối hợp những tiếng có phụ âm đầu, vần hoặc cả âm đầu và vân gi ̀ ống nhau. Từ ghép là từ ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau. dựa vào cấu tạo trên mà học sinh có thể xác định từ nghép và từ láy. Giáo viên có thể lấy thêm ví dụ: 9
+ Từ ghép: Cơn mưa, nhà cửa, bông hoa… + Từ láy: Luộm thuộm, chăm chỉ… Song có môt sô tr ̣ ́ ương h ̀ ợp hoc sinh lung tung trong viêc xac đinh đo la ̣ ́ ́ ̣ ́ ̣ ́ ̀ tư ghep hay t ̀ ́ ư lay. Vi du nh ̀ ́ ́ ̣ ư bai tâp sau: ̀ ̣ Cac t ́ ừ êm ai, âm ap, ôm o, âm i, oc ach, inh oi, yên a... ́ ́ ́ ́ ̀ ̃ ́ ́ ̉ ̉ co phai la t ́ ̉ ̀ ừ laý không? ̣ Thoat nhin va đôi ch ̀ ̀ ́ ứng vơi đinh nghia vê t ́ ̣ ̃ ̀ ừ lay trong sach giao khoa ́ ́ ́ ̣ Tiêng Viêt 4, ta co thê nghi răng cac t ́ ́ ̉ ̃ ̀ ́ ừ trên không phai la t ̉ ̀ ừ lay. Nh ́ ưng nêu ́ quan sat ki, ta thây cac t ́ ̃ ́ ́ ừ trên đêu giông nhau vê hinh th ̀ ́ ̀ ̀ ức ngữ âm: cac tiêng ́ ́ trong tưng t ̀ ư đêu khuyêt phu âm đâu. ( ̀ ̀ ́ ̣ ̀ Nên trươc hêt phai h ́ ́ ̉ ương dân hoc sinh ́ ̃ ̣ ́ ̣ phân tich câu tao cua cac tiêng đê thây đ ́ ̉ ́ ́ ̉ ́ ược cac t ́ ừ đo mang net giông v ́ ́ ́ ới từ ́ ̀ ̣ ̀ lay vê măt hinh th ưc ng ́ ữ âm). Bên canh đo đăc tr ̣ ́ ̣ ưng ngữ nghia cua cac t ̃ ̉ ́ ư nay ̀ ̀ cung gân giông v ̃ ̀ ́ ới đăc tr ̣ ưng ngữ nghia noi chung cua t ̃ ́ ̉ ừ lay ( ́ ́ ̣ ́ co tac dung giam ̉ ̣ ̣ nhe hoăc nhân manh vê măt ng ́ ̣ ̀ ̣ ữ nghia: Vi du: êm êm (giam nhe), êm ai (nhân ̃ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ̣ manh)). ̉ Nêu phai giai thich cho hoc sinh l ́ ̉ ́ ̣ ơp 4, giao viên co thê noi: đây la cac ́ ́ ́ ̉ ́ ̀ ́ từ lay, nh ́ ưng la cac t ̀ ́ ừ lay đăc biêt (đăc biêt ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ở chô ̃no không giông t ́ ́ ừ lay binh ́ ̀ thương vê hinh th ̀ ̀ ̀ ức ngữ âm) Cung co cac tr ̃ ́ ́ ương h ̀ ợp sau: Cac t ́ ư: ̀ công kênh, cuông quyt... ́ ́ la t ̀ ừ laý hay tư ghep? ̀ ́ Đê h ̉ ương dân cho hoc sinh lam bai tâp nay, giao viên phai g ́ ̃ ̣ ̀ ̀ ̣ ̀ ́ ̉ ợi y cho hoc ́ ̣ sinh: phu âm đâu ̣ ̀ “cơ” ̀ trong tiêng Viêt đ ́ ̣ ược ghi băng ba ch ̀ ữ cai: ́ “c”, “k”, “q”. Như vây co thê kêt luân: đây la ṭ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ừ lay phu âm đâu ́ ̣ ̀ “cơ” (Bai tâp m̀ ̀ ̣ ở rông ̣ ̣ cho hoc sinh kha gioi ́ ̉) *Luyên tâp cac bai tâp vê danh t ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ̀ ừ, đông t ̣ ừ, tinh t ́ ư.̀ Tôi thây ch ́ ương trinh sach giao khoa Tiêng Viêt 4 cung đa l ̀ ́ ́ ́ ̣ ̃ ̃ ựa chon ̣ nhưng bai tâp phu h ̃ ̀ ̣ ̀ ợp vơi tinh huông giao tiêp gân gui, găn bo v ́ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ́ ́ ới cuôc sông ̣ ́ ̉ cua hoc sinh. ̣ Vi du 1 ́ ̣ : Viêt ho tên ba ban nam, ba ban n ́ ̣ ̣ ̣ ư trong l̃ ơp em. Ho tên cac ban ́ ̣ ́ ̣ ây la danh t ́ ̀ ừ chung hay danh từ riêng? Vi sao? ̀ Vơi bai nay tôi yêu câu hoc sinh nhăc lai danh t ́ ̀ ̀ ̀ ̣ ́ ̣ ừ riêng la gi? Danh t ̀ ̀ ư ̀ chung la gi? Rôi g ̀ ̀ ̀ ợi y cho hoc sinh: Xac đinh tên cua ban minh, viêt đung quy ́ ̣ ́ ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ́ tăc chinh ta. L ́ ́ ̉ ưu y đo la danh t ́ ́ ̀ ừ chung hay danh từ riêng. ̣ Cho hoc sinh lam viêc ca nhân. Phân tra l ̀ ̣ ́ ̀ ̉ ơi câu hoi phia sau thi cho nêu ̀ ̉ ́ ̀ miêng. ̣ Vi du 2 ́ ̣ : gach d ̣ ươi cac đông t ́ ́ ̣ ừ co trong đoan văn sau: ́ ̣ Yêt Kiêu ́ đêń kinh đô yêt kiên ́ ́ vua Trân Nhân Tông. ̀ Nha vua: ̀ Trâm ̃ cho nha ng ̀ ươi nhâṇ môt loai binh khi. ̣ ̣ ́ Yêt Kiêu: ́ Thân chi ̀ ̉ xin môt chiêc dui săt. ̣ ́ ̀ ́ Nha vua: ̀ Đê ̉ lam ̀ gi?̀ 10
Yêt Kiêu: ́ Đê ̉ duì nhưng chiêc thuyên cua giăc vi thân ̃ ́ ̀ ̉ ̣ ̀ ̀ co thê ́ ̉ lăṇ hang gi ̀ ờ dươi n ́ ươc. ́ ̣ Tôi đa cho hoc sinh lam viêc theo nhom. Hoc sinh trong nhom thao luân ̃ ̀ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ̣ rôi trinh bay kêt qua tr ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ước lớp. Lưu y co hai t ́ ́ ư ̀“dui”, ̀ tư nao la đông t ̀ ̀ ̀ ̣ ừ? ́ ́ ̣ ường hợp khac. Lây vi du tr ́ Bac T ́ ư dung cai khoan đê ̀ ́ ̉ khoan tương ̀ Vi du 3 ́ ̣ : Tim nh ̀ ưng t ̃ ư ng ̀ ư biêu thi m ̃ ̉ ̣ ức đô cua đăc điêm, tinh chât đ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ́ ươc ̣ gach chân trong đoan văn sau: ̣ Hoa ca phê ̀ thơm đâm va ngot nên mui ḥ ̀ ̣ ̀ ương thương theo gio bay đi rât ̀ ́ ́ xa. Nha th ̀ ơ Xuân Diêu chi môt lân đên đây ngăm nhin ve đep cua ca phê đa ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̉ ̀ ̃ phai thôt lên. ̉ ́ Hoa ca phê ̀ thơm lăm em ́ ơi Hoa cung môt điêu v ̀ ̣ ̣ ơi hoa nhai ́ ̀ Trong nga ̀trăng ̣ ́ ngoc xinh va sang ̀ ́ Như miêng em c ̣ ươi đâu đây thôi. ̀ ̀ ̀ ̣ Đây la bai tâp liên quan đên ́ tinh t ́ ư va bai nay h ̀ ̀ ̀ ̀ ơi trưu t ̀ ượng vơi hoc ́ ̣ sinh. Giao viên cho cac em phân tich đê bai tr ́ ́ ́ ̀ ̀ ước vi yêu câu cua bai không ̀ ̀ ̉ ̀ quen thuôc v ̣ ơi cac em. ́ ́ Tim nh ̀ ưng t ̃ ừ miêu ta m ̉ ưc đô cua đăc điêm, tinh chât ( ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ́ được gach chân ̣ ) ̣ trong đoan văn trên. Cu thê la: Hoa ca phê th ̣ ̉ ̀ ̀ ơm như thê nao? ( ́ ̀ thơm đâm ̣ và ngoṭ ).... Lân l ̀ ượt hoc sinh tim ( ̣ ̀ tra l ̉ ơi ca nhân ̀ ́ ). Thơm lăm ́ Trong ngà Trăng ngoc ́ ̣ Dân dân cac em se thây quen thuôc v ̀ ̀ ́ ̃ ́ ̣ ới cach lam cua bai nay. ́ ̀ ̉ ̀ ̀ Vi du 4 ́ ̣ : Xac đinh t ́ ̣ ư loai cua cac t ̀ ̣ ̉ ́ ư đ ̀ ược gach chân: ̣ Lá lanh ̀ đum ̀ la ́rach ́ Bươc 1 ̀ ̣ ́ : Yêu câu hoc sinh nhăc lai khai niêm vê danh t ́ ̣ ́ ̣ ̀ ừ, đông t ̣ ừ, tinh t ́ ừ. Bươc 2 ́ : Lân l ̀ ượt xet xem cac t ́ ́ ừ được gach chân chi cai gi? (la: chi s ̣ ̉ ́ ̀ ́ ̉ ự ̣ ̉ ̀ vât; đum: chi hanh đông; rach: chi đăc điêm) t ̀ ̣ ́ ̉ ̣ ̉ ừ đo xac đinh chinh xac t ́ ́ ̣ ́ ́ ừ loaị cua cac t̉ ́ ư trên.̀ * Đôi v ́ ơi môt sô bai tâp m ́ ̣ ́ ̀ ̣ ở rông, nâng cao vê xac đinh t ̣ ̀ ́ ̣ ừ loai cua cac ̣ ̉ ́ tư, co nhiêu tr ̀ ́ ̀ ương h ̀ ợp khiên hoc sinh lung tung. B ́ ̣ ́ ́ ởi co nh ́ ưng t ̃ ừ khi đứng ̣ môt minh, tach khoi ng ̀ ́ ̉ ữ canh, hoc sinh vân dê dang nhân ra gia tri t ̉ ̣ ̃ ̃ ̀ ̣ ́ ̣ ừ loai cua ̣ ̉ ́ ́ ̣ chung. Vi du: xe đap, đi, to, nho....b ̣ ̉ ởi cac em dê năm đ ́ ̃ ́ ược y nghia khai quat ́ ̃ ́ ́ ̉ cua chung. Nh ́ ưng lai co nh ̣ ́ ưng t ̃ ư nêu đ ̀ ́ ứng môt minh, tach chung ra khoi ng ̣ ̀ ́ ́ ̉ ư ̃ ̉ canh thi kho xac đinh t̀ ́ ́ ̣ ừ loai cua chung, vi du t ̣ ̉ ́ ́ ̣ ư: ̉ ̣ ̀ ki niêm, anh h ̉ ưởng... Đôi v ́ ơí 11
nhưng bai thê nay, giao viên cân h ̃ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ướng dân hoc sinh đăt chung vao môt ng ̃ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ư ̃ ̉ canh, vao môt tr ̀ ̣ ương h ̀ ợp sử dung cu thê. Vi du: ̣ ̣ ̉ ́ ̣ “Tôi vân nh ̃ ớ như in nhưng ki niêm cua thu ̃ ̉ ̣ ̉ ở hoc tro” ̣ ̉ ̣ là ̀ : “ki niêm” danh tư.̀ “Tơ ki niêm câu tâm hinh nay ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ ̉ ̣ la đông t ̀ ”: “ki niêm” ̀ ̣ ư.̀ ̉ ́ ́ ́ ưc sau đ Bang tom tăt kiên th ́ ược xem la “chia khoa” đê hoc sinh co thê ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̉ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ́ ̣ lam tôt cac bai tâp vê xac đinh t ừ loai:̣ Tư đ̀ ứng trước Tư đ̀ ứng sau ́ ̣ Vi du Danh từ Sô t́ ừ (môt, hai, ̣ Nhưng nôi ̃ ̃ buôǹ ba…) DT Chiêc, ́ cai, ́ con, Tôi đang buôǹ nhưng, tât ca… ̃ ́ ̉ ĐT ̣ Đông t ừ Hay, ̃ đừng, chơ,́ Rôi, n ̀ ưa, mai… ̃ ̃ Tôi buôǹ lăm ́ đa, se, đang… ̃ ̃ TT ́ ừ Tinh t ́ ơi… Rât, h Lăm, qua… ́ ́ Cực ki,̀ tuyêṭ vơi…̀ * Cung cô, khăc sâu, m ̉ ́ ́ ở rông cac dang bai tâp vê câu. ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ Vơi dang nay cung đ ́ ̣ ̀ ̃ ược lựa chon v ̣ ơi th ́ ực tiên sinh đông đê hoc sinh ̃ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ biêt đăt câu phu h ̀ ợp vơi tinh huông giao tiêp, đam bao tinh lich s ́ ̀ ́ ́ ̉ ̉ ́ ̣ ự. a. Câu kể. Vi du 1 ́ ̣ : Đăt môt vai câu kê đê: ̣ ̣ ̀ ̉ ̉ ̉ ̣ ̀ a. Kê viêc lam hăng ngay sau khi đi hoc vê. ̀ ̀ ̣ ̀ ̉ b. Ta chiêc but em đang dung ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̉ c. Trinh bay y kiên cua em vê tinh ban. ̀ ̀ ̀ ̣ d. Noi lên niêm vui cua em khi nhân đ ́ ̀ ̉ ̣ ược điêm tôt. ̉ ́ Trươc hêt phai giup hoc sinh hiêu đ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̉ ược: cac yêu câu trên la khac nhau: ́ ̀ ̀ ́ ̉ ̀ ̉ ́ ́ Ta, bay to y kiên, noi lên niêm vui... Giao viên co thê g ́ ̀ ́ ́ ̉ ợi y nh ́ ư sau: + Khi ta phai s̉ ̉ ử dung nh ̣ ưng t ̃ ư ng ̀ ư g ̃ ợi ta, biên phap nghê thuât. ̉ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̉ ́ ́ + Bay to y kiên: yêu mên, găn bo nh ́ ́ ́ ư thê nao? ́ ̀ + Noi lên niêm vui: Vui s ́ ̀ ương nh ́ ư thê nao khi đ́ ̀ ược điêm tôt? ̉ ́ ̉ ưc cho hoc sinh lam viêc ca nhân, viêt rôi đoc bai (L Tô ch ́ ̣ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ưu y khi viêt ́ ́ ̉ ́ ́ hêt câu phai co đâu châm ( ́ ́ .)), cac ban khac nhân xet, bô sung. ́ ̣ ́ ̣ ́ ̉ Vi du 2 ́ ̣ : Khi muôn m ́ ượn but cua ban, em co thê chon nh ́ ̉ ̣ ́ ̉ ̣ ưng cach noi ̃ ́ ́ nao? ̀ a. Cho mượn cai but. ́ ́ 12
b. Lan ơi, cho tơ m ́ ượn cai but! ́ ́ c. Lan ơi, câu co thê cho t ̣ ́ ̉ ớ mượn cai but đ ́ ́ ược ko? Cho hoc sinh tra l ̣ ̉ ơi ca nhân: chon cach c, vi no thê hiên tinh lich s ̀ ́ ̣ ́ ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̣ ự trong giao tiêp. ́ ̣ Giao viên yêu câu hoc sinh hoat đông tiêp nôi. Trao đôi theo căp, th ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ̉ ̣ ực ̀ ơi yêu câu lich s hanh l ̀ ̀ ̣ ự. b. Câu hoỉ Đôi v ́ ơi viêc gí ̣ ữ lich s ̣ ự khi đăt câu hoi, dang bai tâp cho phân nay cung ̣ ̉ ̣ ̀ ̣ ̀ ̀ ̃ ́ ̣ ̉ rât cu thê. Vi ́ du:̣ So sanh cac câu hoi trong đoan văn sau: Em thây câu cac ban nho ́ ́ ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̀ ́ ́ ợp hơn nhưng câu hoi khac không? Vi sao? hoi cu gia co thich h ̉ ́ ̀ Sau môt cuôc dao ch ̣ ̣ ̣ ơi, đam tre ra vê. Tiêng noi c ́ ̉ ̀ ́ ́ ươi riu rit. Bông cac ̀ ́ ́ ̃ ́ ban d ̣ ưng lai khi thây môt cu gia đang ngôi ̀ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̀ ở vê đ ̣ ường. Trông cu thât mêt moi, ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ̃ ̉ căp măt lô ro ve u sâu. ̀ Chuyên gi đa xay ra ṿ ̀ ̃ ̉ ơi ông cu thê nhi? Môt em trai hoi, Đam tre tiêp ́ ̣ ́ ̉ ̣ ̉ ́ ̉ ́ lơi sôi nôi: ̀ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ́ Chăc la cu bi ôm? ̀ ̣ ́ Hay la cu đanh mât cai gi? ́ ́ ̀ Chung minh th ́ ̀ ử hoi xem đi?̉ Cac em t ́ ơi chô cu, lê phep hoi: ́ ̃ ̣ ̃ ́ ̉ Thưa cu, chung chau co thê giup gi cho cu không? ̣ ́ ́ ́ ̉ ́ ̀ ̣ Giao viên tô ch ́ ̉ ưc cho hoc sinh lam viêc ca nhân. Tr ́ ̣ ̀ ̣ ́ ước hêt hoc sinh phai ́ ̣ ̉ ́ ̣ xac đinh câu nao la câu hoi, câu nao la câu cac ban phong đoan v ̀ ̀ ̉ ̀ ̀ ́ ̣ ̉ ́ ới nhau: cho ̣ hoc sinh so sanh. ́ Cac câu cac em hoi nhau: ́ ́ ̉ Chuyên gi xay ra v ̣ ̀ ̉ ơi ông cu nhi? ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ́ Chăc la cu bi ôm. ̣ ́ Hay cu đanh mât cai gi? ́ ́ ̀ ̉ ́ ̣ Câu hoi cac ban nho hoi cu gia: ̉ ̉ ̣ ̀ Thưa cu, chung chau co thê giup gi cu không? ̣ ́ ́ ́ ̉ ́ ̀ ̣ Hương dân hoc sinh nhân xet vê câu hoi cua cac ban nho v ́ ̃ ̣ ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̉ ơi cu gia rât ́ ̣ ̀ ́ phu h ̀ ợp trong trương h ̀ ợp đo vi: Nêu không biêt nguyên nhân cua ông cu nh ́ ̀ ́ ́ ̉ ̣ ư ̀ ̉ ̣ ̣ ́ thê nao ma hoi cu bi ôm hay cu đanh mât cai gi… se tôn th ́ ̀ ̣ ́ ́ ́ ̀ ̃ ̉ ương đên ông cu ́ ̣ ̉ (chăng may ông cu r ̣ ơi vao hoan canh nh ̀ ̀ ̉ ư vâỵ ). Qua bai tâp nay cung cô khăc ̀ ̣ ̀ ̉ ́ ́ ̣ sâu cho hoc sinh vê cân đăt nh ̀ ̀ ̣ ưng câu hoi lich s ̃ ̉ ̣ ự, tranh nh ́ ưng câu hoi lam ̃ ̉ ̀ phiên long ng ̀ ̀ ười khac. ́ ̣ Hoc sinh con b ̀ ỡ ngỡ trong viêc phân tich cac câu hoi. Tôi đa h ̣ ́ ́ ̉ ̃ ướng dân ̃ ̉ ̣ cac em phai đăt no trong văn canh cu thê. ́ ́ ̉ ̣ ̉ 13
̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ợp khi găp tinh huông Hoat đông liên hê: cho hoc sinh đăt câu hoi phu h ̣ ̀ ́ như trong bai tâp trên ̀ ̣ ở ngoai th ̀ ực tê.́ c. Câu khiến Dạng bài tập cho mảng kiến thức này gồm: + Chuyển các câu thành câu cầu khiến. + Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống. + Đặt câu khiến theo yêu cầu có “hãy” trước động từ “đi” hoặc “nào” sau động từ “xin” hoặc “mong” trước chủ ngữ Nêu tình huống có thể dùng câu khiến nói trên. Ví dụ 1: Chuyển câu thành câu cầu khiến: Thanh đi lao động. Với bài tập này trước hết tôi cho học sinh phân tích mẫu: ̣ Thanh đi lao đông. ̉ Thanh phai đi lao đông! ̣ ̣ Thanh hay đi lao đông! ̃ Cho học sinh nhận xét mẫu so với câu ban đầu: thêm các từ “đi”, “phải”, “hãy” ứng với lời yêu cầu ở mức nặng nhẹ tùy thuộc vào mỗi lời yêu cầu. ̣ Thanh đi lao đông! ( yêu cầu nhẹ nhàng) ̉ Thanh phai đi lao đông! ( ̣ yêu cầu bắt buộc) ̣ Thanh hay đi lao đông! ( ̃ yêu cầu mang tính ra lệnh) Sau khi tôi tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm (4 nhóm ứng với 4 tổ), mỗi tổ một câu rồi nêu miệng nhận xét. Tôi chốt lại học sinh: Muốn đặt câu khiến có thể dùng môt trong các ̣ cách sau: Thêm các từ hãy, đừng, chớ, nên, phải vào trước động từ… và cuối câu dùng dấu chấm than (!). Cùng phương pháp tổ chức này tôi cho học sinh làm ví dụ 2. Ví dụ 2: Đặt câu khiến cho những yêu cầu dưới đây: a. Câu khiến có hãy ở trước động từ b. Câu khiến có đi hoặc nào ở trước động từ c. câu khiến có xin hoặc mong ở trước chủ ngữ. Phần này học sinh không còn bỡ ngỡ về cách đặt câu khiến. 14
a. Bạn hãy làm bài tập đi! b. Mong các bạn làm bài tập thật tốt! d. Câu cảm: (câu cảm thán) Yêu cầu học sinh hiểu câu cảm là câu dùng để bộc lộ cảm xúc ( vui mừng, thán phục, đau xót, ngạc nhiên... ) của người nói. Lưu ý trong câu cảm thường có các từ ngữ: ôi, chao, chà, trời, quá, lắm, thật ... Khi viết câu cảm cuối câu thường có dấu chấm than (!). Ví dụ 1: Đặt câu cảm cho các tình huống sau: a. Cô giáo ra một bài toán khó, cả lớp chỉ một bạn làm được. Hãy đặt câu cảm để bày tỏ sự thán phục. b. Vào ngày sinh nhật của em, có một bạn cũ đã chuyển trường từ lâu bống nhiên đến chúc mừng em. Hãy đặt câu cảm để bày tỏ sự ngạc nhiên và vui mừng. Tôi đã tổ chức cho học sinh làm việc cặp đôi và đóng vai trò trong tình huống, một bạn nêu, một bạn trả lời, cả lớp nhận xét bổ sung. a. Ôi, bạn giỏi quá! b. Ôi, bất ngờ quá, tớ cảm ơn bạn! Tôi cho học sinh suy nghĩ tìm thêm các tình huống khác đặt câu cảm, nêu cá nhân để các bạn nhận xét. Ví dụ 2: Những câu cảm sau đây bộc lộ cảm xúc gì? a. Ôi, bạn Nam đến kìa! b. Ồ, bạn Nam thông minh quá! c. Trời, thật là kinh khủng! Theo tôi phần này tôi cho học sinh làm việc cá nhân: B1: Nhận xét ý nghĩa của câu cảm. B2: Tìm cảm xúc được thê hiên m ̉ ̣ ỗi câu. B3: Rút ra kết luận chung về câu cảm. e. Mở rộng khắc sâu cách dùng trạng ngữ trong câu. Dạng bài tập: - Thêm trạng ngữ chỉ nơi chốn cho câu. - Thêm trạng ngữ chỉ thời gian cho câu - Thêm trạng ngữ chỉ nguyên nhân cho câu. - Thêm trạng ngữ chỉ mục đích cho câu. - Thêm trạng ngữ chỉ phương tiện cho câu. Ví dụ 1: Thêm trạng ngữ chỉ nơi chốn cho câu: a, ...................., em giúp bố mẹ làm những công việc gia đình. b, ...................., em rất chăm chú nghe giảng và hăng hái phát biểu. 15
c, ...................., hoa đã nở. Đối với dạng bài tập này tôi sẽ tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm (4 nhóm tương ứng với 4 tổ), mỗi tổ một câu. Tôi có gợi ý (với học sinh yếu): Em giúp bố mẹ làm những công việc gia đình tại đâu? Học sinh rất dễ phát hiện vì đây là các tình huống rất quen thuộc với học sinh nên cũng không nhất thiết phải hướng dẫn cụ thể. Tương tự như vậy là trạng ngữ chỉ thời gian cũng rất đơn giản. Trong qua trinh giang day, tôi cung đ ́ ̀ ̉ ̣ ̃ ưa ra môt sô tinh huông kho đê hoc ̣ ́ ̀ ́ ́ ̉ ̣ ́ ̉ ́ ̉ sinh kha gioi co thê phat huy năng l ́ ực va tich luy kiên th ̀ ́ ̃ ́ ức. ́ ̣ ̀ ̣ Vi du bai tâp sau: Cac t ́ ừ ngữ được in đâm co phai la trang ng ̣ ́ ̉ ̀ ̣ ữ không? - Chim kêu riu rit ́ ́ trên canh cây ̀ - Anh ây bi ho ́ ̣ vi lanh ̀ ̣ - Chung em đ ́ ược nghi hoc ̉ ̣ hôm nay Trươc hêt, tôi se cho hoc sinh thao luân rôi phat biêu y kiên. Sau đo, tôi ́ ́ ̃ ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ́ ́ ̃ ́ ̣ se giup hoc sinh năm đ ́ ược: dâu hiêu hinh th ́ ̣ ̀ ưc giup dê nhân biêt giup ta xac ́ ́ ̃ ̣ ́ ́ ́ ̣ đinh đ ược trang ng ̣ ữ đứng cuôi câu, đo la: trang ng ́ ́ ̀ ̣ ữ được tach v ́ ới khôi chu ́ ̉ ̣ ̀ ̣ vi băng môt quang nghi h ̃ ̉ ơi ngăn hoăc đ ́ ̣ ược ngăn cach băng dâu phây ( ́ ̀ ́ ̉ ,). Cać cum t ̣ ừ in đâm ̣ ở vi du trên không co nh ́ ̣ ́ ưng đăc điêm nay, nên no không phai la ̃ ̣ ̉ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ trang ng ư. Th ̃ ực ra cac t ́ ừ trên chi bô sung y nghia cho cac ̉ ̉ ́ ̃ ̣ ́ đông t ừ trung tâm đứng phia tr ́ ươc. Cu thê, “ ́ ̣ ̉ trên canh cây ́ ̉ ” bô sung y nghia vê đia điêm, n ́ ̃ ̀ ̣ ̉ ơi chôn ́ cho đông t ̣ ừ “kêu”; “vi lanh ̀ ̣ ” bô sung y nghia nguyên nhân cho đông t ̉ ́ ̃ ̣ ừ chi s ̉ ự tiêp thu “ ́ ̣ bị”; “hôm nay” bô sung y nghia vê th ̉ ́ ̃ ̀ ơi gian cho “ ̀ được nghi hoc ̉ ̣ ” . Nêu nh ́ ưng cum t ̃ ̣ ừ nay đ ̀ ược tach v ́ ơi nong côt câu b ́ ̀ ́ ởi dâu phây thi no hiên ́ ̉ ̀ ́ ̉ ́ ̀ ̣ nhiên no la trang ng ư. ̃ Với trạng ngữ chỉ mục đích học sinh cân l ̀ ưu y nh ́ ưng điêm sau: ̃ ̉ Ví dụ 2: Tìm các trạng ngữ thích hợp chỉ mục đích để điền vào chỗ trống: a, ........, xã em vừa đào một con mương. b, ........, chúng em quyết tâm học tập và rèn luyện tốt. c, ........, em phải năng tập thể dục. Giáo viên cần hướng dẫn học sinh đến việc hiểu: + Mục đích của đào mương để làm gì? + Quyết tâm hoc tâp va ren luyên t ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ ốt để làm gì? + Tập thể dục có lợi gì? Vi du 3 ́ ̣ : Trang ng ̣ ư chi ph ̃ ̉ ương tiên co dang bai tâp: ̣ ́ ̣ ̀ ̣ Tim trang ng ̀ ̣ ư chi th ̃ ̉ ơi gian trong cac câu sau ̀ ́ ̀ ̣ ̣ Băng môt giong thân tinh, thây khuyên chung em găng hoc bai, lam bai ̀ ̀ ́ ́ ̣ ̀ ̀ ̀ đây đu.̀ ̉ 16
Vơi oc quan sat tinh tê va đôi ban tay kheo leo, ng ́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ươi hoa si dân gian đa ̀ ̣ ̃ ̃ ̣ sang tao nên nh ́ ững bức tranh lang Hô nôi tiêng. ̀ ̀ ̉ ́ ̣ Hoc sinh đa biêt: Trang ng ̃ ́ ̣ ữ chi ph ̉ ương tiên th ̣ ường mở đâu băng cac t ̀ ̀ ́ ư ̀ “băng, v ̀ ới” va tra l ̀ ̉ ơi cho cac câu hoi: băng cai gi, v ̀ ́ ̉ ̀ ́ ̀ ới cai gi? ́ ̀ Nên bai th ̀ ơ nay tôi chi cho hoc sinh dung but chi gach chân trang ng ̀ ̉ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ữ cá nhân va nêu miêng tr ̀ ̣ ươc l ́ ơp, theo tôi hoc sinh se không kho khăn gi? ́ ̣ ̃ ́ ̀ Như vây, m ̣ ưc đô kho cua bai tâp không phu thuôc vao cac loai, cac dang ́ ̣ ́ ̉ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ̣ bai tâp ma phu thuôc vao chinh ng ̣ ̀ ́ ữ điêu đ ̣ ưa ra cho hoc sinh. V ̣ ơi cac bai tâp ́ ́ ̀ ̣ Luyêṇ từ va câu ̀ ̉ cua hoc sinh l ̣ ơp 4. Nhiêu yêu câu trong sach giao khoa tôi ́ ̀ ̀ ́ ́ cung cân phân tich cho nhiêu đôi t ̃ ̀ ́ ̀ ́ ượng hoc sinh. Đôi v ̣ ́ ới hoc sinh kha, gioi tôi ̣ ́ ̉ thương gai thêm hoat đông tiêp nôi. V ̀ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ới hoc sinh trung binh, hoc sinh yêu chon ̣ ̀ ̣ ́ ̣ nhưng ng ̃ ư liêu cu thê ro rang đê hoc sinh dê xac nhân. ̃ ̣ ̣ ̉ ̃ ̀ ̉ ̣ ̃ ́ ̣ Vi du: ́ ̣ Vơi dang bai tâp m ́ ̣ ̀ ̣ ở rông vôn t ̣ ́ ừ y chi, nghi l ́ ́ ̣ ực. ̣ Viêt môt đoan văn ngăn ́ ̣ ́ ̀ ̣ ngươi co y chi ́ noi vê môt ̀ ́ ́ ́, nghi l ̣ ực nên đa ̃vượt qua nhiêu th ̀ ử thach ́ , đat đ ̣ ược thanh công. ̀ Vơi hoc sinh kha, gioi tôi cho hoc sinh phân tich yêu câu đê bai sau đo ́ ̣ ́ ̉ ̣ ́ ̀ ̀ ̀ ́ viêt ngay vao nhap. ́ ̀ ́ Vơi hoc sinh trung binh va yêu tôi g ́ ̣ ̀ ̀ ́ ợi mở cho hoc sinh nh ̣ ư sau: Hãy kể tên các bài tập đọc có trong chủ đề “Có chí thì nên”? Các bài tập đọc đó nói về tấm gương nào? Con học tập được gì ở những tấm gương đó? Sau khi học sinh xác định được nhân vật mình sẽ viết, tôi sẽ tiếp tục hướng dẫn như sau: Hãy kể các từ nói về ý chí, nghị lực của con người? Trong những từ vừa tìm được, từ nào phù hợp với yêu cầu của đề bài: “ngươi co y chi ̀ ́ ́ ́, nghi l ̣ ực nên đãv ượt qua nhiêu th ̀ ử thach ́ , đat đ ̣ ược thanh ̀ công.”? Trong quá trình học sinh viết tôi sẽ giúp đỡ để các em lựa chọn từ và cách diễn đạt phù hợp nhất. Quan tâm đên đôi t ́ ́ ượng hoc sinh trong giang day chinh la chu y đên viêc ̣ ̉ ̣ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ nâng cao chât l ́ ượng hoc sinh gioi đê bôi d ̣ ̉ ̉ ̀ ương va nâng cao chât l ̃ ̀ ́ ượng đai tra. ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ Đo la viêc lam quan trong va không thê thiêu trong qua trinh giang day. ̀ ̉ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̣ Môt điêu tôi cung rât quan tâm đo la viêc trinh bay cua hoc sinh. Cac em ̀ ̃ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ́ ̀ ́ ̉ ́ ưng cach trinh bay bô cuc bai lam cua hoc sinh con la ca lam bai co thê tôt nh ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ́ ̀ ̀ môt vân đê cân chân chinh. ́ ̉ Trong qua trinh nghiên c ́ ̀ ưu, th ́ ử nghiêm va tich c ̣ ̀ ́ ực tim toi ph ̀ ̀ ương phaṕ ̉ ưc cho hoc sinh lam cac dang bai tâp Luyên t tô ch ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ừ va câu. Trai qua môt hoc ki ̀ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣ ôn tâp cung th ̀ ơi gian ap dung ph ̀ ́ ̣ ương phap nghiên c ́ ứu tôi đa tiên hanh khao ̃ ́ ̀ ̉ ́ ̉ sat đê xem s ự chuyên biên cua hoc sinh sau khi đat đ ̉ ́ ̉ ̣ ̣ ược hoat đông sôi nôi ̣ ̣ ̉ trong giơ Luyên t ̀ ̣ ư va câu giai quyêt cac bai tâp v ̀ ̀ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ới lớp 4C do tôi chu nhiêm. ̉ ̣ 17
Đê bai ̣ ̀ ̀: đoc thâm bai “ ̀ ̀ vê thăm ba ̀ ̀” va tra l ̀ ̉ ơi câu hoi sau: ̀ ̉ 1, Trong bai “ ̀ vê thăm ba ̀ ̀” tư nao cung nghia v ̀ ̀ ̀ ̃ ới tư “ ̀ hiêǹ ” 2, Câu “lân nao tr ̀ ̀ ở vê v ̀ ới ba, Thanh cung thây yên va thong tha nh ̀ ̃ ́ ̀ ̉ ư thê” ́ ́ ̣ ́ co mây đông t ừ, tinh t ́ ừ? ̣ a. Môt đông t ̣ ư, 2 tinh t ̀ ́ ư. Cac t ̀ ́ ư đo la: ̀ ́ ̀ Đông ṭ ư: ... ̀ Tinh t ́ ư: ... ̀ b. Hai đông t ̣ ư, 2 tinh t ̀ ́ ư. Cac t ̀ ́ ư đo la: ̀ ́ ̀ ̣ Đông t ư: ... ̀ Tinh t ́ ư: ... ̀ c. Hai đông t ̣ ư, 1 tinh t ̀ ́ ư. Cac t ̀ ́ ư đo la: ̀ ́ ̀ Đông t ̣ ư: ... ̀ Tinh t ́ ư: ... ̀ 3, Câu “Chau đa vê đây ́ ̃ ̀ ́ ư?” được dung đê lam gi? ̀ ̉ ̀ ̀ a. Dung đê hoi. ̀ ̉ ̉ ̉ b. Dung đê yêu câu, đê nghi. ̀ ̀ ̉ ̣ c. Dung thay ̀ lơi chao. ̀ ̀ 4, Trong câu “sự im lăng lam Thanh mai m ̣ ̀ ̃ ơi cât đ ́ ́ ược tiêng goi khe ́ ̣ ̃” bộ ̣ ̀ ̀ ̉ ữ? phân nao la chu ng a. Thanh. b. Sự yên lăng. ̣ c. Sự yên lăng lam Thanh. ̣ ̀ Kêt qua thu đ ́ ̉ ược: tông sô l ̉ ́ ớp 4B co 30 em. ́ Hoàn thành Chưa hoàn thành Sl % sl % 28 93,3 2 6,7 8. Những thông tin cần được bảo mật : 9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: ̀ ơi gian co han va năng l Vi th ̀ ́ ̣ ̀ ực ban thân con nhiêu han chê nên tôi chi ̉ ̀ ̀ ̣ ́ ̉ mơi nghiên c ́ ưu, tim ra đ ́ ̀ ược môt sô ph ̣ ́ ương phap tô ch ́ ̉ ức day cac bai tâp ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ừ va câu “Luyên t ̣ ̀ ” cho hoc sinh l ơp 4. Phân nghiên c ́ ̀ ưu co thê ch ́ ́ ̉ ưa sâu, chưa ̉ sat, tôi thiêt nghi nêu chi nghiên c ́ ́ ̃ ́ ứu trong pham vi đê tai nay thi ch ̣ ̀ ̀ ̀ ̀ ưa đu, vi thê ̉ ̀ ́ trong tương lai nêu co điêu kiên nghiên c ́ ́ ̀ ̣ ứu, tôi hứa se nghiên c ̃ ứu hoan thiên ̀ ̣ hơn. ̉ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ Đê tai nay chi co thê vân dung trong pham vi tiêt day “ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ ” lơp 4. ́ 10. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến: 10.1: Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả: 18
Thực hiên đê tai nay, hoc sinh đa đ ̣ ̀ ̀ ̀ ̣ ̃ ược cung cô, khăc sâu, m ̉ ́ ́ ở rông va ̣ ̀ ren ki năng luyên tâp th ̀ ̃ ̣ ̣ ực hanh vê cac dang bai tâp “ ̀ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ Luyên t ̣ ừ va câu ̀ ” lơp 4, tôi ́ ̉ ̉ thây kêt qua cua viêc lam đo cu thê nh ́ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̉ ư sau: Hoc sinh đ ̣ ược tô ch ̉ ưc hoat đông môt cach đôc lâp, tim toi kiên th ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ức, tâm nhân th ̀ ̣ ưc đôi v ́ ́ ới moi đôi t ̣ ́ ượng hoc sinh la phu h ̣ ̀ ̀ ợp, nên hoc sinh tiêp thu ̣ ́ ̣ ́ môt cach co hiêu qua. ́ ̣ ̉ Cac em biêt d ́ ́ ựa vao kiên th ̀ ́ ức ly thuyêt đê vân dung lam cac bai tâp ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ́ môt cach chu đông. ̉ ̣ Vơi ph ́ ương phap tô ch ́ ̉ ức nay hoc sinh năm kiên th̀ ̣ ́ ́ ức môt cach sâu săc,̣ ́ ́ ́ ơ sở, được đôi ch co c ́ ứng qua nhân xet cua ban, cua giao viên. ̣ ́ ̉ ̣ ̉ ́ Cac em đa hinh thanh đ ́ ̃ ̀ ̀ ược thoi quen đoc ky bai, xac đinh yêu câu cua ́ ̣ ̃ ̀ ́ ̣ ̀ ̉ bai. Không con tinh trang bo sot yêu câu cua đê bai. ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ ́ ̀ ̉ ̀ ̀ ̣ Hoc sinh co y th ́ ́ ưc ren cach trinh bay sach se, khoa hoc, biêt dung t ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ̃ ̣ ́ ̀ ừ đaṭ câu hợp ly. Ngoai ra hoc sinh con co thêm thoi quen kiêm tra, soat lai bai cua ́ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ̉ minh. ̀ ̣ ̉ ̣ Qua viêc giang day, theo doi kêt qua cua hoc sinh qua cac bai kiêm tra, ̃ ́ ̉ ̉ ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ̣ ̀ ̉ ̣ bai kiêm tra đinh ki cua hoc sinh tôi thây: Hoc sinh săn sang đon nhân môn ̀ ́ ̣ ̃ ̀ ́ ̣ “Luyên t ̣ ừ va câu” ̀ bât ky luc nao. Đo cung la điêu noi lên hoc sinh đa băt đâu ́ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ̀ ̀ ́ ̣ ̃ ́ ̀ yêu thich môn hoc. ́ ̣ Tuy nhiên, kêt qua tôi nêu trên hêt s ́ ̉ ́ ưc s ́ ơ lược va ̀ở môt quy mô nho, ̣ ̉ ̀ ̣ song no cung gop phân đông viên tôi trong công tac giang day, hô tr ́ ̃ ́ ́ ̉ ̣ ̃ ợ tôi trong ̣ viêc thao g ́ ỡ kho khăn, trong viêc tim ra ph ́ ̣ ̀ ương phap tô ch ́ ̉ ức day cac dang bai ̣ ́ ̣ ̀ ̣ Luyên t tâp “ ̣ ư va câu ̀ ̀ ” cho hoc sinh cua minh ̣ ̉ ̀ 10.2 Đánh giá thu được theo ý kiến của tổ chức, cá nhân: Sau môt th ̣ ơi gian h ̀ ương dân l ́ ̃ ớp 4C, tôi ra cho lớp đê khao sat sau: ̀ ̉ ́ Đê bai: ̀ ̀ “Chu chuôn chuôn n ́ ̀ ̀ ươc m ́ ơi đep lam sao. Mau vang trên l ́ ̣ ̀ ̀ ̀ ưng chu lâp ́ ́ lanh, bôn canh mong nh ́ ́ ́ ̉ ư giây bong. Cai đâu tron va hai con măt long lanh nh ́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ư ̉ thuy tinh.” ̃ ́ ̣ Hay xac đinh: T ư đ ̀ ơn, từ ghep, t ́ ừ lay ́ Trong cac t ́ ư đo đâu la danh t ̀ ́ ̀ ừ, đông t ̣ ừ, tinh t́ ừ ̣ Đăt câu v ơi môt t ́ ̣ ư đ ̀ ơn, môt t ̣ ư lay, môt t ̀ ́ ̣ ừ ghep em v ́ ừa tim đ ̀ ược. Kêt qua đat nh ́ ̉ ̣ ư sau: Hoàn thành Tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành SL % SL % SL % 23 65,7 12 34,3 0 0 19
Vơi kêt qua thu đ ́ ́ ̉ ược ở viêc day th ̣ ̣ ực nghiêm trên l ̣ ơp đôi ch ́ ́ ứng tôi cang tin t ̀ ưởng vao viêc vân dung ph ̀ ̣ ̣ ̣ ương phap tô ch ́ ̉ ức day cac bai tâp ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ư va câu Luyên t ̣ ̀ ̀ cho hoc sinh l ơp 4 co hiêu qua. ́ ́ ̣ ̉ 11. Danh sách những cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu. Số Tên tổ chức/cá Địa chỉ Phạm vi/Lĩnh vực TT nhân áp dụng sáng kiến 1 Đinh Thị Thu Giáo viên dạy lớp 4C Trường Môn Tiếng việt lớp 4 Tiểu học Hoàng Hoa Hoàng Hoa, ngày 22 tháng 02 năm Hoàng Hoa, ngày 20 tháng 02 năm 2018 2018 TÁC GIẢ SÁNG KIẾN THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Đinh Thị Thu Trần Trung Kiên 20