SKKN: Một số biện pháp phát triển phẩm chất cho học sinh lớp 5

CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> Độc lập – Tự do – Hạnh phúc<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:<br /> "MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT CHO <br /> HỌC SINH  LỚP 5"<br />  <br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Lệ Thuỷ, tháng 3 năm 2019<br />  CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> Độc lập – Tự do – Hạnh phúc<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:<br /> "MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT CHO <br /> HỌC SINH  LỚP 5 "<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                    Họ và tên:        Lê Thị Mĩ Lệ<br /> <br />                                    Chức vụ:          Giáo viên<br /> <br />                                    Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Phú Thủy<br /> Lệ Thuỷ, tháng 3 năm 2019<br />  A. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> I. Lý do chọn sáng kiến:<br /> “Giáo dục là nghệ thuật biến con người thành có đạo đức.” (Danh ngôn <br /> khuyết danh).  Qua đó ta có thể  hiểu tầm quan trọng của Giáo dục trong việc  <br /> hình thành phẩm chất đạo đức cho học sinh. Dù có trong quá khứ  hay thế  kỉ <br /> XXI, thì sứ mạng thiêng liêng và không bao giờ thay đổi của giáo viên nói chung  <br /> và giáo viên tiểu học nói riêng vẫn là người giáo dục kiến thức và nhân cách làm <br /> người cho học sinh. Giáo dục hiện nay đòi hỏi cao hơn nữa đó là hình thành <br /> được phẩm chất cho học sinh. Giáo dục phẩm chất, nhân cách cho học sinh tiểu <br /> học là một trong những hoạt động quan trọng của nhà trường, nhằm hình thành  <br /> cho học sinh có lòng nhân ái, mang bản sắc của con người Việt Nam, biết chăm <br /> học, chăm làm, tự tin, tự trọng, tự chịu trách nhiệm, trung thực, kỉ luật, đoàn kết,  <br /> yêu thương,... Có ý thức đầy đủ về bổn phận của mình đối với mọi người, đối <br /> với cộng đồng và môi trường cuộc sống, tôn trọng và thực hiện đúng pháp luật, <br /> các quy định của nhà trường. Bởi các em học sinh Tiểu học như những tờ giấy  <br /> trắng, chúng ta phải hình thành phẩm chất cho các em sớm nhất có thể  để  khi  <br /> lớn lên, hoà nhập vào cuộc sống mới, các em trở thành những con người có đủ “ <br /> chân, thiện, mĩ” làm đẹp thêm nền văn hoá người Việt Nam.<br /> Hiện nay, xã hội đang phát triển  từng giây, từng phút. Đặc biệt, mạng <br /> internet được phổ biến rộng rãi và rất khó kiểm soát được nên một bộ phận giới <br /> trẻ, trong đó có học sinh Tiểu học đang phải chịu ảnh hưởng của những nét văn <br /> hoá không chính thống. Đặc biệt là học sinh lớp 5, nhiều em đang đứng giữa sự <br /> thay đổi tâm sinh lí, bản thân chưa xác định rõ về suy nghĩ cũng như hành động <br /> của mình. Điều quan trọng là phải luôn có người lớn bên cạnh để  hướng dẫn, <br /> hỗ trợ kịp thời hoặc là chính bản thân các em phải hình thành và phát triển được  <br /> những phẩm chất tốt đẹp để  nhận biết được việc làm đúng ­ sai của mình. Là <br /> một giáo viên đang trực tiếp giảng dạy học sinh lớp 5, qua thực tế tình hình học  <br /> sinh lớp  tôi chủ  nhiệm, bố  mẹ  đa số  đầu tắt mặt tối với đồng áng, ít có thời <br /> gian theo sát con cái của mình. Vì vậy, tôi muốn đi sâu tìm hiểu và thực hiện <br /> những biện pháp giáo dục phẩm chất cho học sinh, giúp các em có nền tảng đạo  <br /> đức, luôn vững vàng trước những khó khăn, thử  thách của cuộc sống, trở  thành <br /> những công dân có ích cho đất nước. Đồng thời, bản thân tôi cũng có được <br /> những kinh nghiệm cho năng lực chuyên môn nghiệp vụ của mình để ngày càng <br /> nâng cao chất lượng giáo dục. Qua gần một năm thử  nghiệm có hiệu quả, tôi <br /> mạnh dạn đưa ra sáng kiến “ Một số biện pháp phát triển phẩm chất cho học  <br /> sinh lớp 5.” <br /> II. Điểm mới của sáng kiến:<br />  Điểm mới của đề  tài chính là không hình thành cả  năng lực  lẫn phẩm <br /> chất như một số tài liệu tôi đã tham khảo mà chỉ hình thành riêng phẩm chất để <br /> các nghiên cứu, thử nghiệm được chi tiết, sâu sát hơn. <br /> III. Phạm vi áp dụng sáng kiến:<br /> Sáng kiến “Một số  biện pháp phát triển phẩm chất cho học sinh lớp  <br /> 5.” được áp dụng đối với học sinh lớp 5 trong trường Tiểu học.<br />  B. PHẦN NỘI DUNG<br /> I.  Thực trạng của  việc giáo dục  phẩm chất,  kĩ năng sống cho học <br /> sinh<br /> 1. Về gia đình, nhà trường và địa phương<br /> 1.1. Thuận lợi:<br /> Địa phương và các cấp giáo dục luôn quan tâm chỉ  đạo việc nâng cao <br /> nhận thức về tầm quan trọng của việc giáo dục phẩm chất cho học sinh. Nhà  <br /> trường và phụ  trách chuyên môn luôn chú trọng, nhấn mạnh việc hình thành và <br /> phát triển phẩm chất cho học sinh thông qua các buổi họp, các buổi sinh hoạt <br /> chuyên môn.<br /> Nhà trường áp dụng dạy học theo mô hình VNEN nên đây là một trong <br /> những thuận lợi để  giáo viên phát huy hết khả  năng của mình trong việc hình  <br /> thành phẩm chất cho học sinh. Bởi các hình thức tổ chức của mô hình VNEN có <br /> tác dụng cao trong việc hình thành năng lực, phẩm chất cho học sinh.<br /> Giáo viên chủ nhiệm cũng như  các giáo viên bộ  môn trẻ, nhiệt tình, luôn  <br /> nỗ  lực học hỏi để  tìm kiếm, sáng tạo các biện pháp nhằm phát triển toàn diện  <br /> cho học sinh. <br /> Đời sống kinh tế của người dân ngày một được cải thiện, do đó nhiều  gia <br /> đình luôn chăm lo đến việc học tập và giáo dục con em mình.<br /> 1.2. Khó khăn<br /> Địa phương với đặc thù là vùng bán sơn địa, kinh tế  còn tương đối khó <br /> khăn nên các khu vui chơi giải trí dành riêng cho trẻ  em chưa có. Hiện tượng <br /> trộm cắp, cờ  bạc,... vẫn còn khá nhiều. Thậm chí diễn ra ngay trong gia đình  <br /> một số em.<br /> Trong thời kỳ  công nghệ  4.0 mạng Internet phát triển mạnh mẽ,  ở  địa <br /> phương có nhiều quán Internet mọc lên thu hút nhiều em trốn gia đình tham gia  <br /> chơi điện tử.<br />  Phần đông dân số  là dân lao động, một bộ  phận ăn nói tuỳ  tiện, đạo đức <br /> lối sống chưa lành mạnh, chưa nêu gương được cho con trẻ.<br /> Một bộ  phận không nhỏ  phụ  huynh khoán trắng  việc nuôi dạy con cho <br /> thầy cô, thậm chí cả giáo dục về phẩm chất. Hoặc nếu có quan tâm thì chỉ mới <br /> quan tâm đến việc tiếp thu kiến thức hay điểm số của học sinh.<br /> Một số  gia đình bố  mẹ trẻ, đi làm ăn xa, ít có thời gian quan tâm thường <br /> xuyên đến các em.<br /> 2. Đặc điểm, tình hình lớp 5A đầu năm 2018­2019:<br /> 2.1. Đặc điểm tình hình lớp:<br /> Tổng số  học sinh là 29 em ( nam: 12 em, nữ: 17 em). Không có học sinh <br /> khuyết tật, có 2 em tiếp thu quá chậm.<br /> Số học sinh con gia đình cán bộ là 3 em, con gia đình công nhân cao su là 2 <br /> em, con gia đình nông dân là 18 em và 6 em còn lại là con gia đình làm ăn tự do.<br /> Con gia đình hộ  nghèo và cận nghèo là 4 em; phần đông số  học sinh còn <br /> lại là con gia đình đông con, có hoàn cảnh kinh tế  thấp; 1 em có bố  mẹ  li hôn, <br /> nhiều em có bố thường xuyên rượu chè, cờ bạc,...<br /> 2.2. Ưu điểm nổi bật về phẩm chất:<br /> Các em phần lớn ngoan, hiền, nghe lời cô giáo và cha mẹ, hồn nhiên, trong <br /> sáng, trung thực, đoàn kết với bạn bè. Tích cực trong các hoạt động tập thể. <br /> Thực hiện tương đối đầy đủ nội quy nhà trường.<br /> 2.3. Một số tồn tại về phẩm chất:<br /> Nhiều em vẫn còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, tự tin, ngại giao tiếp, ít chia  <br /> sẻ bài cùng các bạn, trình bày ý kiến còn rụt rè.<br /> Một số em ý thức kỉ luật chưa cao, thường xuyên đi học muộn, quên đồng <br /> phục, khăn quàng,...<br /> Một vài em thường gây gỗ với bạn, đôi khi còn nói tục, chửi thề.<br /> Vẫn có hiện tượng nói dối và mất đồ dùng học tập.<br /> Một số  ít các em chưa tự  chịu trách nhiệm về  hành vi của mình như  làm  <br /> rơi cặp bạn, làm gãy hoa, gãy bảng nhóm nhưng chưa tự nhận,...<br /> 2.4. Kết quả đánh giá phẩm chất lớp 5A đầu năm như sau:<br /> <br /> <br /> Phẩm chất Tổng số  Tốt Đạt Cần cố  <br /> học sinh gắng<br /> SL % SL % SL %<br />  Chăm học, chăm làm 29 12 41.4 12 41.4 5 17.2<br /> Tự tin, trách nhiệm 29 10 34.5 13 44.8 6 20.7<br /> Trung thực, kỉ luật 29 11 37.9 13 44.8 5 17.2<br /> Đoàn kết , yêu   29 14 48.3 10 34.5 5 17.2<br /> thương<br /> <br /> 2.5. Nguyên nhân:<br /> * Nguyên nhân về phía gia đình<br /> Một số gia đình coi trọng kết quả học tập về kiến thức mà xem nhẹ việc <br /> uốn nắn giáo dục phẩm chất đạo đức cho các em, đáp ứng mọi nhu cầu về vật  <br /> chất, những đòi hỏi của các em, các em không phải làm bất cứ việc gì ở gia đình  <br /> dù là việc nhỏ vừa sức với lứa tuổi như quét nhà, rửa bát, nhặt rau,...khiến các  <br /> em ích kỉ, chỉ biết đòi hỏi cho bản thân mình, thờ ơ, vô tâm với những gì xảy ra  <br /> xung quanh, lười làm việc nhà.<br /> Một số phụ huynh quá thương con nên dẫn đến bao bọc, nuông chiều con, <br /> làm thay mọi việc cho con chuẩn bị áo quần đến sách vở trước khi con đi học.<br /> Một số gia đình cha mẹ chưa gương mẫu về đạo đức lối sống ảnh hưởng  <br /> tiêu cực đến tư tưởng, tình cảm và phẩm chất của con em. <br /> Nhiều gia đình gây áp lực cho con, yêu cầu con phải đạt được thành tích, <br /> danh hiệu, trách phạt con khi con mắc lỗi khiến các em sợ  sệt, thiếu tự tin, nói <br /> dối, làm đối phó,...<br /> Một số gia đình bố mẹ đi làm tối ngày, phó mặc việc giáo dục con cái cho <br /> thầy cô, tí quan tâm tới việc giáo dục con em mình, chưa chuẩn bị  đầy đủ  đồ <br /> dùng cho các em,...<br /> Một số gia đình để các em sử dụng máy tính, điện thoại, ti vi dẫn đến say <br /> mê điện tử, bắt chước các hiện tượng tiêu cực, bạo lực, chăm học, ngại học, <br /> ngại làm công việc nhà, làm vệ sinh lớp học, uể oải, mệt mỏi,...<br /> Một số học sinh tính tự quản, tự thực hiện các nhiệm vụ cá nhân còn hạn  <br /> chế, chưa phân biệt được tốt xấu, ...<br /> *Nguyên nhân về phía giáo viên:<br /> Trước áp lực đổi mới toàn diện về giáo dục, một số giáo viên đôi khi không <br /> làm chủ được hành vi, dễ nổi nóng, quát nạt, la mắng khi học sinh phạm lỗi.<br />  Một số  giáo viên do quỹ  thời gian eo hẹp, kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ <br /> nên chưa quan tâm đúng mức trong việc phát hiện những hành vi sai trái và kịp <br /> thời uốn nắn cho học sinh. <br /> Việc kết  hợp, lồng ghép, liên hệ  trong giảng dạy giữa các phân môn  <br /> nhằm nâng cao nhận thức và rèn luyện phẩm chất cho học sinh còn lúng túng và  <br /> hạn chế. Bên cạnh đó, nhà  trường do điều kiện cơ  sở  vật chất, trang thiết bị <br /> dạy học còn thiếu thốn, kinh phí hạn hẹp nên ở trong các giờ học thì giáo viên ít <br /> có điều kiện tổ chức các trò chơi học tập, nhà trường không thường xuyên cho  <br /> các em tham gia các buổi sinh hoạt ngoại khoá. <br /> *Nguyên nhân về phía xã hội:<br /> Ngoài môi trường gia đình và nhà trường, sự hình thành và phát triển nhân <br /> cách học sinh còn phụ thuộc rất lớn vào môi trường xã hội. Hiện nay do sự phát <br /> triển kinh tế  ­ xã hội, sự  phát triển của mạng lưới thông tin hiện đại, sự  du <br /> nhập của nhiều loại hình văn hoá khác nhau đã  ảnh hưởng không ít đến tầng  <br /> lớp thanh thiếu niên. Hiện tượng học sinh nghiện Net, nghiện game... ngày một <br /> gia tăng, đây là nguyên nhân tiền đề của hành vi trộm cắp. Nổi trội hiện nay là  <br /> tình trạng sử  dụng facebook để  làm quen, kết bạn và nảy sinh tình cảm yêu  <br /> đương quá sớm… Do còn quá non dại nên các em dễ bị rủ rê, lôi kéo vào các tệ <br /> nạn xã hội, gây nên những hệ  lụy nghiêm trọng về  nhân cách và đạo đức lối  <br /> sống của tuổi học trò.<br /> * Nguyên nhân chủ quan về nhận thức của các em<br /> Do đặc điểm tâm sinh lý của học sinh, lứa tuổi mà nhiều người cho rằng <br /> các em  "Ăn chưa no, lo chưa đến",  suy nghĩ còn non nớt, nhận thức chưa cao <br /> chính vì thế  các em có những hành vi thiếu chuẩn xác là điều không thể  tránh  <br /> khỏi.<br /> Thêm vào đó, do suy nghĩ chưa thấu đáo, khi phạm phải sai lầm các em <br /> chưa biết lắng nghe, tiếp thu và sửa chữa để  tiến bộ. Chính suy nghĩ  ương <br /> bướng, cố chấp, luôn cho rằng người lớn áp đặt mình đã khiến các em khó sửa  <br /> sai và tiến bộ.<br /> <br /> II. Một số biện pháp phát triển phẩm chất cho học sinh:<br /> Theo  Thông tư  22/2016/TT­BGDĐT ban hành ngày  22  tháng 9 năm 2016 <br /> của Bộ  trưởng Bộ  Giáo dục và Đào tạo quy định: Học sinh được đánh giá sự <br /> hình thành và phát triển một số phẩm chất của học sinh thông qua các biểu hiện  <br /> hoặc hành vi sau: Chăm học, chăm làm; Tự tin, trách nhiệm; Trung thực, kỉ luật; <br /> Đoàn kết, yêu thương.<br />  Đánh giá bằng các mức độ:<br /> + Tốt: đáp ứng tốt yêu cầu giáo dục, biểu hiện rõ và thường xuyên;<br />   +  Đạt: đáp  ứng được yêu cầu giáo dục, biểu hiện nhưng chưa thường  <br /> xuyên;<br /> + Cần cố  gắng: chưa đáp  ứng được đầy đủ  yêu cầu giáo dục, biểu hiện <br /> chưa rõ.”<br /> Dựa trên các biểu hiện về sự hình thành và phát triển phẩm chất của học  <br /> sinh, tôi đưa ra một số biện pháp giáo dục phẩm chất của học sinh như sau: <br /> Biện pháp 1:  Giáo viên cần nắm vững  đặc điểm tâm sinh lí của học  <br /> sinh:<br /> Giai đoạn tiểu học là giai đoạn phát triển tâm sinh lý quan trọng nhất của <br /> trẻ. Rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, học sinh trung học thậm chí <br /> là sinh viên đại học có những vấn đề  tâm lý được bắt nguồn từ  thời học tiểu <br /> học. Trong đó, lớp 5 là giai đoạn cuối của cấp tiểu học, lúc này trẻ đã khá vững  <br /> vàng, tự tin và kiến thức được trang bị đầy đủ để chuẩn bị vào cấp học mới.<br /> *  Xét về  mặt tâm lí:  Ở  lứa tuổi này, tình cảm của các em không bền  <br /> vững, các em dễ thay đổi, dễ bị kích động bởi những kích thích và tác động bên <br /> ngoài, khó kiềm chế. Hay bắt chước, thích được khen và được nêu gương trước <br /> mọi người. Các em bắt đầu bước vào giai đoạn đầu của lứa tuổi dậy thì nên rất <br /> muốn khẳng định mình, thích thể hiện bản thân, hồn nhiên, dễ tin và dễ có hành <br /> vi bột phát thiếu suy nghĩ.<br /> Học sinh tiểu học dễ  thích nghi và tiếp nhận cái mới và luôn hướng tới  <br /> tương lai. Nhưng cũng thiếu sự tập trung cao độ, khả  năng ghi nhớ  và chú ý có <br /> chủ định chưa được phát triển mạnh, tính hiếu động, dễ xúc động còn bộc lộ rõ  <br /> nét. Trẻ nhớ rất nhanh và quên cũng nhanh.<br /> Học sinh ở giai đoạn này thường có nhiều nét tính cách tốt như ham hiểu  <br /> biết, lòng thương người, lòng vị  tha. Giáo viên nên tận dụng đặc tính này để <br /> giáo dục học sinh của mình nhưng cần phải đúng, phải chính xác, đi học đúng <br /> giờ, làm việc theo hướng dẫn của giáo viên.<br /> Tình cảm là một mặt rất quan trọng trong đời sống tâm lý, nhân cách của <br /> mỗi người. Đối với học sinh tiểu học, tình cảm có vị  trí đặc biệt vì nó là khâu <br /> trọng yếu gắn nhận thức với hoạt động của trẻ em. Tình cảm tích cực sẽ  kích  <br /> thích trẻ  em nhận thức và thúc đẩy trẻ  em hoạt động. Tình cảm học sinh tiểu  <br /> học được hình thành trong đời sống và trong quá trình học tập của các em. Vì <br /> vậy giáo viên cần quan tâm xây dựng môi trường học tập nhằm tạo ra xúc cảm,  <br /> tình cảm tích cực ở trẻ để kích thích trẻ tích cực trong học tập. <br /> Ngoài ra tâm lí của học sinh còn bộc lộ  ở  việc thiếu cố gắng, thiếu khả <br /> năng phê phán và cứng nhắc trong hoạt động nhận thức. Học sinh có thể  học <br /> được tính cách hành động trong điều kiện này nhưng lại không biết vận dụng <br /> kiến thức đã học vào trong điều kiện hoàn cảnh mới. Vì vậy giáo viên cần quan <br /> tâm tới việc việc phát triển tư  duy và kỹ  năng học tập cho học sinh trong môi <br /> trường nhóm, lớp. Việc học tập của các em còn bị chi phối bởi yếu tố gia đình, <br /> điều kiện địa lý và các yếu tố  xã hội khác đòi hỏi nhà trường, gia đình, xã hội  <br /> cần có sự kết hợp chặt chẽ để tạo động lực học tập cho học sinh.<br /> * Xét về  mặt sinh lí: Theo một nghiên cứu chỉ  ra rằng trẻ  thường có các <br /> loại hành động thần kinh như:<br /> + Loại thần kinh mạnh, cân bằng, hưng phấn, tối ưu, nhanh, linh hoạt.<br /> + Loại thần kinh mạnh, không cân bằng, hưng phấn tăng, kiềm chế kém.<br /> + Loại thần kinh mạnh, cân bằng, chậm chạp, nói chậm.<br /> + Loại yếu , quá trình hưng phấn giảm<br /> Nắm vững được đặc điểm của các loại thần kinh, ta có thể  xếp trẻ  theo <br /> nhóm để có hướng giáo dục, uốn nắn hiệu quả hơn.<br /> Đối với trẻ em ở lứa tuổi tiểu học thì tri giác của học sinh tiểu học phản  <br /> ánh những thuộc tính trực quan, cụ  thể  của sự  vật, hiện tượng và xảy ra khi  <br /> chúng trực tiếp tác động lên giác quan. Tri giác giúp cho trẻ  định hướng nhanh <br /> chóng và chính xác hơn trong thế giới. Tri giác còn giúp cho trẻ điều chỉnh hoạt <br /> động một cách hợp lý. Trong sự  phát triển tri giác của học sinh, giáo viên tiểu  <br /> học có vai trò rất lớn trong việc chỉ dạy cách nhìn, hình thành kỹ năng nhìn cho <br /> học sinh, hướng dẫn các em biết xem xét, biết lắng nghe.<br /> Bên cạnh sự  phát triển của tri giác, chú ý có chủ  định của học sinh tiểu <br /> học còn yếu, khả  năng điều chỉnh chú ý có ý chí chưa mạnh. Vì vậy, việc sử <br /> dụng đồ dùng dạy học là phương tiện quan trọng để tổ  chức sự  chú ý cho học  <br /> sinh. Nhu cầu hứng thú có thể kích thích và duy trì chú ý không chủ định cho nên <br /> giáo viên cần tìm cách làm cho giờ  học hấp dẫn để  lôi cuốn sự  chú ý của học <br /> sinh. Trí nhớ có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống và hoạt động của con <br /> người, nhờ có trí nhớ  mà con người tích lũy vốn kinh nghiệm đó vận dụng vào <br /> cuộc sống.<br />  Đối với học sinh tiểu học có trí nhớ  trực quan – hình tượng phát triển  <br /> chiếm ưu thế hơn trí nhớ từ ngữ – logíc. Tư duy của trẻ em mới đến trường là <br /> tư duy cụ thể, dựa vào những đặc điểm trực quan của đối tượng và hiện tượng <br /> cụ  thể. Trong sự  phát triển tư  duy  ở  học sinh tiểu học, tính trực quan cụ  thể <br /> vẫn còn thể hiện ở các lớp đầu cấp và sau đó chuyển dần sang tính khái quát ở <br /> các lớp cuối cấp. Trong quá trình dạy học và giáo dục, giáo viên cần nắm chắc  <br /> đặc điểm này. Vì vậy, trong dạy học , giáo viên cần đảm bảo tính trực quan thể <br /> hiện qua dùng người thực, việc thực, qua dạy học hợp tác hành động để  phát <br /> triển tư  duy cho học sinh. Giáo viên cần hướng dẫn học sinh phát triển khả <br /> năng phân tích, tổng hợp, trừu tượng hóa, khái quát hóa, khả  năng phán đoán và <br /> suy luận qua hoạt động với thầy, với bạn.<br /> Trẻ em ở lứa tuổi tiểu học là thực thể đang hình thành và phát triển cả về <br /> mặt sinh lý, tâm lý, xã hội các em đang từng bước gia nhập vào xã hội thế giới <br /> của mọi mối quan hệ. Do đó, học sinh tiểu học chưa đủ  ý thức, chưa đủ  phẩm  <br /> chất và năng lực như một công dân trong xã hội, mà các em luôn cần sự bảo trợ,  <br /> giúp đỡ của người lớn, của gia đình, nhà trường và xã hội.<br /> Biện pháp 2: Giáo viên cần hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm lớp<br /> Theo Điều lệ  trường Tiểu học quy định: Giáo viên làm nhiệm vụ  giảng <br /> dạy, giáo dục học sinh trong trường Tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện  <br /> chương trình giáo dục Tiểu học. Tuy nhiên bên cạnh đó, việc giáo dục nhân <br /> cách, phẩm chất cho học sinh cũng không kém phần quan trọng. Vì thế giáo dục  <br /> phẩm chất cho học sinh một cách có hiệu quả là trách nhiệm của giáo viên.  Như <br /> vậy, người giáo viên chủ  nhiệm giữ  vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo <br /> dục học sinh phát triển toàn diện.<br /> Để  giáo dục học sinh có phẩm chất tốt thì người giáo viên phải gương  <br /> mẫu để  làm tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Bên cạnh đó, người giáo <br /> viên chủ  nhiệm phải là người hiểu rõ hoàn cảnh, tính cách của từng học sinh.  <br /> Qua thực tế  kinh nghiệm trong công tác chủ  nhiệm lớp, để  làm được điều đó, <br /> bản thân tôi thường tìm hiểu về học sinh như: Đầu năm tôi xem qua lí lịch, học <br /> bạ và tìm hiểu thêm thông tin thông qua các thầy cô giáo cũ, các bậc phụ huynh,  <br /> học sinh để nắm được hoàn cảnh gia đình và học lực của các em. Cách tìm hiểu  <br /> này theo tôi thì đạt hiệu quả rất tốt. Ngoài ra tôi còn tìm hiểu học sinh qua từng  <br /> thói quen, hoạt động của các em  ở  lớp như: sinh hoạt lớp, giờ  ra chơi, những  <br /> buổi lao động, sinh hoạt sao, sinh hoạt ngoại khóa... trong cách tìm hiểu này tôi  <br /> đã giúp đỡ được một số học sinh. Chẳng hạn như:<br />  Em Phan Trọng Phúc: khả  năng tiếp thu nhanh song còn lười học, hoang <br /> nghịch, hay trêu chọc các bạn, thậm chí đùa nghịch ngoài giới hạn cho phép, đôi  <br /> khi xảy ra  ẩu đả, thương tích với các bạn. Bị cô giáo nhắc nhở, em hứa sẽ sửa  <br /> chữa và không tái phạm nhưng rồi vẫn chứng nào tật đó. Trao đổi với phụ <br /> huynh, tôi nhận được thông tin phản hồi: Bố mẹ cháu đã li hôn, mẹ đi làm ăn xa, <br /> còn em sống với bà ngoại đã già, không theo sát được cháu hằng ngày. Trao đổi <br /> với giáo viên chủ  nhiệm năm học trước tôi được biết em  Phúc  bề  ngoài hiếu <br /> động, dễ nổi nóng song là cậu bé vô tư, hồn nhiên và sống tình cảm, thường hay <br /> kể cho cô giáo nghe về chuyện cá nhân mình. Đôi lúc cáu gắt với bạn, một lúc <br /> hết giận rồi lại thôi.  Tôi nhận ra, em đang thiếu sự  quan tâm, chia sẻ  từ  mọi <br /> người.  Chính vì   vậy, những giờ   ra  chơi, cuối giờ  học,  tôi thường  ngồi  nói  <br /> chuyện cùng em và được biết thêm  em còn sống cùng một người  cậu  và rất <br /> nghe lời của cậu. Tuy nhiên, do bận công việc và cậu cũng có gia đình riêng nên <br /> cậu ít khi để mắt tới cháu. Tôi liên lạc, trao đổi cùng cậu của em. Lên lớp có cô <br /> giáo kèm cặp, về  nhà chịu sự  “kiểm soát” của  cậu. Bạn bè xung quanh cũng <br /> thường xuyên quan sát, phát hiện những hành vi, lời nói, cử chỉ chưa chuẩn mực  <br /> và báo với cô giáo. Nhờ làm tốt mối quan hệ phối kết hợp đó mà những hành vi <br /> sai lệch của em Phúc được uốn nắn và sửa chữa kịp thời. Nhờ  đó em tiến bộ <br /> hơn trong giao tiếp và  ứng xử. Khi Phúc hòa đồng hơn cùng các bạn trong lớp,  <br /> em biết quan tâm và giúp đỡ các bạn; biết nhận lỗi và sửa lỗi. Những việc làm <br /> tốt của em được tôi tuyên dương trước lớp và được cả  lớp ghi nhận. Dần dần <br /> Phúc trở nên ngoan ngoãn và học ngày càng tiến bộ hơn.<br /> Biện pháp 3: Giáo dục phẩm chất cho học sinh thông qua các môn học<br /> Trong chương trình tiểu học,  các môn học như  Đạo đức, Tiếng Việt, <br /> Khoa học, Lịch sử, Địa lí, Âm nhạc,....đều có tác dụng giáo dục phẩm chất cho <br /> học sinh. Trong đó, môn Đạo đức là môn học chính để giáo dục phẩm chất cho <br /> học sinh. Thông qua môn Đạo đức, các em bước đầu có khái niệm về các hành  <br /> vi đạo đức và các chuẩn mực đạo đức. Các em biết phân biệt tốt ­ xấu, đúng ­ <br /> sai, lễ phép ­ vô lễ… Từ đó có cái nhìn đúng đắn trong nhận thức và suy nghĩ; ý  <br /> thức được việc nên và không nên làm. Đối với môn Đạo đức tôi có thể  xem là <br /> một phương tiện quan trọng để  thực hiện nhiệm vụ  giáo dục tư  tưởng, tình  <br /> cảm, và những hiểu biết trong cuộc sống cho học sinh một cách trực tiếp, hoàn <br /> chỉnh và sâu sắc. Cần phải trang bị  cho học sinh những tri thức đạo đức, các <br /> chuẩn mực về hành vi đạo đức có trong nội dung của mỗi bài học để  trở  thành <br /> kĩ năng sống, thói quen hàng ngày của mỗi học sinh. Muốn vậy giáo viên phải đi  <br /> sâu tìm hiểu đặc trưng bộ  môn vì  ở  đây đòi hỏi khả  năng tự  trao dồi của giáo <br /> viên rất lớn. Nên cần dạy nghiêm túc không qua loa, không xem nhẹ  môn này. <br /> Đưa ra các phương pháp dạy học theo hướng tích cực nhằm gây hứng thú cho  <br /> học sinh như thảo luận nhóm, đóng vai, phỏng vấn, diễn kịch ...<br /> Ví dụ: Khi dạy Đạo đức, bài 2: Có trách nhiệm về  việc làm của mình, ở <br /> bài tập 3, tôi đã cho học sinh đóng vai xử lí tình huống như: “ Khi xin phép mẹ đi  <br /> dự  sinh nhật, em hứa sẽ về sớm nấu cơm. Nhưng mải vui, em về muộn.” Các <br /> em đã có những cách xử lí của riêng mình thông qua hành động lời nói cụ thể ở <br /> tình huống. Từ đó, các em nhớ lâu và kĩ hơn về cách ứng xử  của mình để  biết  <br /> sống có trách nhiệm là gì? và phải chịu trách nhiệm về  việc làm của mình ra  <br /> sao?<br /> Ngoài môn Đạo đức, các môn học khác đều có nội dung tích hợp về giáo <br /> dục phẩm chất cho các em.  Chính vì vậy, giáo viên chủ  nhiệm cần phối hợp <br /> chặt chẽ với các giáo viên bộ môn để lồng ghép nội dung giảng dạy nhằm nâng  <br /> cao hiệu quả  và tích cực rèn luyện các phẩm chất đạo đức cho học sinh. Mặt <br /> khác, giáo viên chủ  nhiệm cần giữ  mối liên hệ  thường xuyên với giáo viên bộ <br /> môn trong việc quản lí học sinh. Cần trình bày kế  hoạch của mình, tìm biện <br /> pháp phối kết hợp để cùng giáo dục. Đề nghị giáo viên bộ môn nghiêm khắc với <br /> những trường hợp sai phạm để các em quyết tâm sửa chữa. Đặc biệt, luôn lưu ý <br /> với các thầy cô bộ môn giúp đỡ các em có thái độ trung thực trong học tập, tuyệt <br /> đối không để  học sinh vi phạm trong thi cử. Khi làm bài trong các giờ  kiểm tra <br /> phải thực sự  nghiêm túc, không quay cóp, không giở  sách, giở  vở  để  phản ánh <br /> đúng thực chất của các em nhằm giúp thầy cô đánh giá đúng, chính xác và có <br /> cách uốn nắn  kịp thời cho các em. Trong quá trình giảng dạy các môn học, tôi <br /> đặc biệt chú ý đến việc rèn kĩ năng giao tiếp, ứng xử cho học sinh: giao tiếp với  <br /> thầy cô giáo, bạn bè và những người xung quanh. Tôi luôn nhắc nhở các em khi <br /> giao tiếp với thầy cô giáo và người lớn tuổi cần thể hiện thái độ  lễ  phép bằng  <br /> các từ: “dạ  thưa”, “vâng  ạ”... Phải nói có đầu có đuôi, tránh nói trống không, <br /> cộc lốc. Khi học sinh nói, giáo viên cần chú ý lắng nghe, phát hiện và sửa sai kịp <br /> thời. <br /> Trường bản thân tôi đang công tác, thực hiện dạy học theo tài liệu dạy học  <br /> VNEN, đây cũng là một thuận lợi cho các em phát triển phẩm chất tốt hơn.<br /> Ví dụ: Thông qua môn Tiếng Việt, khi hướng dẫn các em đặt câu thì phải <br /> đủ  chủ  ngữ, vị  ngữ. Cũng như  khi nói thì phải có đầu, có đuôi. Hoặc khi dạy <br /> Tiếng Việt bài 11A, hoạt động 6 về đại từ xưng hô, các em được thực hành kĩ ở <br /> phần đặt câu có sử dụng đại từ xưng hô để nắm chắc: khi xưng hô, cần chọn từ <br /> cho lịch sự, thể  hiện đúng mối quan hệ  giữa mình với người nghe và người  <br /> được nhắc tới. Hoặc  ở  bài 29B, học sinh được diễn lại cảnh của câu chuyện <br /> "Một vụ đắm tàu", thông qua đó, các em biết phải yêu quý, giúp đỡ bạn như thế <br /> nào,...<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Học sinh diễn lại đoạn kịch “ Một vụ đắm tàu” trong giờ Tiếng Việt.<br /> Ở môn Tiếng Việt cũng có một nội dung giáo dục phẩm chất rất hay mà  <br /> lại dễ  nhớ  đó chính là các câu ca dao, tục ngữ. Những câu ca dao, tục ngữ <br /> thường có nội dung giáo dục rất gần gũi, chân thực mà lại dễ nhớ, dễ hiểu. Vì  <br /> vậy, tôi thường vận dụng các câu tục ngữ đó không chỉ trong giờ Tiếng Việt mà  <br /> còn thường xuyên dùng trong tất cả các môn học. Ví dụ: Ở hiền gặp lành; Đói <br /> cho sạch, rách cho thơm; Tôn sư trọng đạo; Uống nước nhớ nhuồn;.....<br /> Đối với một số  bài học không có nội dung về  giáo dục phẩm chất, thì  <br /> giáo viên vẫn có thể  giáo dục cho các em về  phẩm chất, thông qua chính các <br /> hoạt động trong tiết học. Ví dụ: cần đoàn kết với bạn bè trong quá trình hoạt <br /> động nhóm để thống nhất được kết quả thảo luận hay phải trung thực trong giờ <br /> kiểm tra,....<br /> Biện pháp 4:  Giáo dục phẩm chất cho học sinh thông qua tiết sinh hoạt  <br /> lớp<br /> Tiết sinh hoạt lớp là thời gian trao đổi giữa giáo viên và học sinh, học sinh <br /> với học sinh về tất cả  các mặt trong một tuần học. Để  có được tiết sinh hoạt  <br /> mang tính tích cực, ngay từ đầu năm, giáo viên phải đặt ra các nội quy và hướng <br /> dẫn rõ cách thực hiện các nội quy đó. Đồng thời, thiết kế  sổ  theo dõi cho các  <br /> ban, các nhóm trưởng và Hội đồng tự  quản về việc theo dõi thực hiện các nội  <br /> quy đã đặt ra. Trong tiết sinh hoạt lớp, các em được thể hiện sự tự tin của mình, <br /> đưa ra những ý kiến của riêng mình trước các bạn, cô giáo và cả  đại diện chi <br /> hội phụ huynh. Qua đó, các em ý thức được những hành động đúng sai của mình <br /> để có biện pháp khắc phục trong tuần tới. Thêm vào đó, giáo viên và phụ huynh <br /> cũng nắm bắt được kịp thời những mong muốn của học sinh để  có biện pháp <br /> hỗ  trợ  kịp thời.  Ở  các buổi sinh hoạt, các em sẽ  bầu chọn những gương mặt <br /> xuất sắc trong tuần để được cô giáo khen thưởng và tặng quà. Món quà tuy nhỏ, <br /> nhưng đó là sự khích lệ, động viên mang tính hứng thú đối với các em.<br /> Hiện nay, ở chương trình tiết sinh hoạt còn có thêm nội dung tích hợp Kể <br /> chuyện về  Bác Hồ. Đây cũng là một nội dung có tác dụng cao trong việc phát <br /> triển phẩm chất cho học sinh. Bởi những câu chuyện về Bác Hồ mang tính giáo  <br /> dục nhân cách, đạo đức rất lớn. <br /> Ví dụ:  Ở  tuần 15, các em được nghe câu chuyện “Không có việc gì khó”. <br /> Thông qua câu chuyện, các em sẽ học tập được đức tính kiên trì, nhẫn nại ở Bác  <br /> Hồ. Từ đó liên hệ cho các em phải biết vượt qua khó khăn, cố gắng học hành sẽ <br /> có ngày thành tài.<br /> Một số  tuần khác,  ở  cuối buổi sinh hoạt, tôi thường vận dụng công nghệ <br /> thông tin để  lồng ghép  giáo dục phẩm chất cho các em thông qua người thật,  <br /> việc thật, các điển hình gương mẫu từ  các chương trình như: Quà tặng cuộc <br /> sống, Cặp lá yêu thương, Việc tử tế,.... Giáo viên thường xuyên sưu tầm các nội <br /> dung hấp dẫn, dễ hiểu, dễ cảm nhận, phù hợp với lứa tuổi học sinh rồi cho các <br /> em xem và cùng nêu cảm nhận, suy nghĩ của em về nội dung chương trình và rút <br /> ra bài học cho bản thân. Đồng thời, khuyến khích các em nên giải trí ở nhà bằng <br /> cách xem các chương trình đó và đến lớp chia sẻ cho các bạn cùng nghe vào các  <br /> buổi sinh hoạt đầu buổi.<br />  Học sinh xem chương trình “ Quà tặng cuộc sống” trong giờ Sinh hoạt lớp.<br />             Bên cạnh đó, tôi cũng cho các em tự kể về những tấm gương người tốt,  <br /> việc tốt mà các em gặp hằng ngày,  chỉ  ra những việc làm xấu mà các em bắt  <br /> gặp và nêu được lí do vì sao em cho đó là việc tốt hay việc xấu. Từ đó, các em  <br /> dần dần nhận thức được những việc làm gì mình cần học hỏi và những việc  <br /> nào mình cần lên án, không nên làm theo.<br /> Biện pháp  5: Giáo dục phẩm chất cho học sinh thông qua các hoạt  <br /> động Đội trong và ngoài nhà trường<br /> Đây là tổ  chức chuyên về  mảng giáo dục phẩm chất học sinh. Tổ  chức <br /> này có ban chỉ  huy liên chi đội, có đội cờ  đỏ  thường xuyên theo dõi các hoạt  <br /> động của toàn trường và từng lớp học, có một tổng phụ trách Đội chuyên trách <br /> tổ  chức các hoạt động Đội và kịp thời xử  lý những vi phạm của học sinh, hơn  <br /> thế  nữa có phong trào thi đua làm đòn bẩy nên thường các biện pháp luôn đạt  <br /> hiệu quả giáo dục cao.<br /> Một số giáo viên chủ nhiệm lớp ngại trong việc khai báo những sai phạm  <br /> của học sinh lớp mình vì sợ ảnh hưởng đến kết quả thi đua của lớp, nhưng với  <br /> tôi việc kết hợp với tổ chức Đội là một biện pháp giáo dục có hiệu quả rất cao  <br /> trong công tác giáo dục đạo đức học sinh.<br /> Đối với đội cờ đỏ: tôi yêu cầu các em ghi lại tên của tất cả những em vi <br /> phạm. Có như  vậy thì tôi mới kịp thời có được thông tin và xử  lý dứt điểm  <br /> những vi phạm.<br /> Đối với các em ban chỉ  huy liên chi đội ­ đội phát thanh măng non: Tôi <br /> thường xuyên cung cấp những cá nhân điển hình của lớp đưa vào các bản tin <br /> hằng ngày để tuyên dương khen ngợi, khích lệ tinh thần các em.<br />  Với tổng phụ trách Đội: tôi thường xuyên giữ mối quan hệ chặt chẽ. Tôi <br /> thường xuyên kết hợp các biện pháp giáo dục theo kiểu vừa đấm vừa xoa: đối <br /> với những đối tượng học sinh cá biệt tôi sử dụng biện pháp cứng rắn bên cạnh  <br /> đó tôi nhờ  tổng phụ  trách đội động viên, những em tôi dùng biện pháp mềm  <br /> mỏng thuyết phục tôi lại nhờ TPT Đội có biện pháp cứng rắn hơn, cũng có lúc <br /> kết hợp cả hai cùng chung biện pháp, ở những lúc này thì chúng tôi kết hợp chặt  <br /> chẽ hơn về khâu theo dõi và các luồng thông tin về đối tượng học sinh vi phạm.<br /> Đề  nghị  TPT Đội tham mưu với chính quyền địa phương phối hợp tổ <br /> chức giáo dục các đối tượng học sinh có những hành động sai lệch: trộm cắp <br /> vặt, nghiện game, nghiện Internet, đánh nhau...<br /> Tổ  chức Đội trong nhà trường là một tổ  chức quần chúng rộng rãi tập <br /> hợp tất cả các em học sinh ở độ tuổi thiếu niên, nhi đồng ưu tú. Vì thế, nhu cầu  <br /> mở  rộng phạm vi, môi trường hoạt động tập thể  đa dạng hơn, phong phú hơn  <br /> và sinh động lý thú hơn là rất cần thiết. Tổ chức Đội với những hoạt động bổ <br /> ích đã thực sự đáp ứng được nhu cầu chính đáng đó của các em. Với các chủ đề, <br /> chủ điểm thi đua phù hợp với lứa tuổi, sinh động và hấp dẫn cho các em, phong <br /> trào hoạt động Đội trong và ngoài nhà trường đã thu hút và lôi cuốn các em một  <br /> cách lành mạnh, có tác dụng tích cực cho việc hình thành nhân cách của các em.  <br /> Chính vì vậy, giáo viên chủ nhiệm cần phải “trẻ hoá”, phải trở thành một người  <br /> bạn lớn để  cùng am hiểu tường tận về tổ  chức Đội, cùng tham gia hoạt động <br /> vui chơi với các em, cùng hoà nhập để  hiểu hơn tâm tư, tình cảm và nguyện  <br /> vọng của các em và từ đó thông cảm hơn, yêu thương hơn, hiểu hơn và có trách  <br /> nhiệm hơn với các em học sinh lớp mình phụ trách, mới thực sự trở thành người <br /> mẹ, người cha, người chị, người anh gần gũi thân thiết của các em  để công tác  <br /> giáo dục đạo đức học sinh đạt hiệu quả hơn.<br /> Ngoài ra, giáo viên chủ  nhiệm có thể  tham mưu cho TPT Đội để  hàng <br /> tháng liên đội phải tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống đạo đức thông  <br /> qua các tiết sinh hoạt dưới cờ, các buổi sinh hoạt tập thể theo các chủ điểm; các <br /> hoạt động vui chơi nhằm thu hút các em tham gia và tạo luồng sinh khí mới <br /> trong học tập như: Hội khỏe  Phù Đổng, mâm cỗ trung thu, hội thi văn nghệ, tổ <br /> chức đố  vui để  học, rung chuông vàng, tổ  chức các trò chơi dân gian, các hoạt <br /> động thể  thao, các hoạt động  hướng về cội nguồn, Thắp hương tại bia tưởng  <br /> niệm,... Qua đó, rèn luyện cho các em ý thức tự giác, chấp hành kỉ  luật, tự chịu  <br /> trách nhiệm về các việc làm, trung thực nhận lỗi, biết sửa lỗi khi làm sai, biết <br /> sống có ích, biết đoàn kết, nhường nhịn bạn bè, biết nhớ ơn người có công, biết <br /> yêu quê hương đất nước,...<br />   <br />      Học sinh tham gia Hội khoẻ Phù Đổng                   Tham gia cuộc thi Rung chuông vàng.<br /> Nhà trường lên kế  hoạch chỉ  đạo phân công trách nhiệm cụ  thể  cho từng  <br /> thành viên trong nhà trường về vấn đề giáo dục phẩm chất cho học sinh. Cần ý <br /> thức được rằng việc giáo dục phẩm chất, rèn luyện tác phong cho học sinh để <br /> trở thành người tốt là nhiệm vụ của tất cả các cán bộ, giáo viên, nhân viên trong <br /> nhà trường chứ  không phải của một ai. Mỗi cán bộ  quản lí và giáo viên đều <br /> phải có trách nhiệm theo dõi, nhắc nhở, chấn chỉnh từng hành vi của học sinh, <br /> có trách nhiệm xử lí ngay lập tức khi có tình huống xảy ra.<br /> Biện pháp  6:  Giáo dục phẩm chất cho học sinh thông qua các buổi  <br /> hoạt động tập thể, hoạt động ngoài giờ lên lớp, lao động.<br /> Các hoạt động tập thể như sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, sinh hoạt tập thể,  <br /> hoạt động    giáo dục ngoài giờ  lên lớp, lao động công ích, các hoạt động tình <br /> nghĩa,… đều góp phần quan trọng vào sự  hình thành và phát triển phẩm chất  <br /> cho học sinh. Trong đó đặc biệt chú trọng đến vấn đề  giáo dục đạo đức, các <br /> hành vi ứng xử, giao tiếp và rèn các kĩ năng sống cho học sinh. Do đó, giáo viên <br /> cần tận dụng tối đa hiệu quả của phân môn này để hình thành và phát triển nhân  <br /> cách cho học sinh bằng cách liên hệ thực tế.<br /> Để giáo dục phẩm chất cho học sinh thông qua các buổi sinh hoạt tập thể, <br /> hoạt động  giáo dục ngoài giờ lên lớp, tôi luôn lồng ghép thông qua: kể chuyện <br /> tấm gương đạo đức Hồ  Chí Minh, gương “người tốt, việc tốt”, tuyên dương  <br /> những học sinh ngoan, chăm học, lễ  phép; tuyên dương những hành động có ý <br /> nghĩa lớn: giúp đỡ  bạn có hoàn cảnh khó khăn, giúp đỡ  bạn tiến bộ  trong học  <br /> tập... Đặc biệt giáo viên cần chú trọng khâu rèn ý thức cho học sinh khi tham gia  <br /> các hoạt động tập thể. Tính tích cực, tự  giác; tinh thần đoàn kết, tự  quản… là  <br /> những yêu cầu quan trọng hàng đầu. <br />    <br /> Học sinh thắp hương tại nhà bia tưởng niệm            Tham gia vẽ tranh về An toàn giao thông<br /> <br /> <br /> Như  vậy, bằng cách lồng ghép giáo dục phẩm chất cho học sinh thông  <br /> qua các buổi sinh hoạt tập thể ý thức tự  quản, tự giác, mạnh dạn, tự  tin… của  <br /> học sinh tiến bộ rõ rệt. Các em biết quan tâm, giúp đỡ nhau trong học tập và lao <br /> động. Sự  giao khoán về  chất lượng, thi đua giữa các nhóm, các tổ  trong tất cả <br /> mọi hoạt động đã giúp học sinh đoàn kết, tương trợ  lẫn nhau cùng hoàn thành  <br /> công việc. Chính những điều đó đã hình thành nên những nét tính cách tốt trong  <br /> nhân cách của các em.<br /> Biện pháp 7: Giáo dục phẩm chất cho học sinh thông qua phối hợp tốt  <br /> mối quan hệ giữa  “gia đình – nhà trường – xã hội”<br /> Đây là mối quan hệ  mật thiết và không thể  thiếu được bởi giáo dục tư <br /> tưởng, chính trị, đạo đức tác phong học sinh không chỉ là công tác của giáo viên  <br /> chủ nhiệm mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội đối với thế hệ trẻ, mầm non  <br /> tương lai của đất nước. Vì vậy, trong quá trình làm công tác của nhiệm của <br /> mình, tôi luôn ý thức được sự  cần thiết và tầm quan trọng trong mối quan hệ <br /> chặt chẽ  giữa giáo viên chủ  nhiệm với giáo viên bộ  môn và gia đình học sinh  <br /> với các tổ  chức đoàn thể trong xã hội là rất cần thiết. Bên cạnh việc giữ  vững <br /> mối quan hệ  với giáo viên bộ  môn thì việc hình thành nhân cách cho các em <br /> không thể  không có vai trò của phụ  huynh học sinh tham gia. Hằng ngày ngoài <br /> thời gian các em đến trường, số  thời gian còn lại hầu như  các em không có sự <br /> kiểm soát của thầy cô giáo, của nhà trường mà các em ở trong sự kiểm soát của  <br /> gia đình và xã hội. Vì vậy giáo dục phẩm chất cho các em cần phải có sự  phối  <br /> hợp chặt chẽ của phụ huynh. <br /> Tuy nhiên, trong thực tế tiếp xúc với các bậc phụ huynh, tôi nhận thấy rõ  <br /> một điều là: Không phải quý vị phụ huynh nào cũng nhiệt tình, tận tâm với công <br /> việc phối hợp này, họ  có đủ  muôn vàn lí do để  “xin lỗi “hoặc “phó thác” cho <br /> giáo viên chủ  nhiệm với phương châm: “Trăm sự  nhờ  thầy cô giúp đỡ”. Bên <br /> cạnh đó, theo như  tìm hiểu, lớp tôi chủ  nhiệm có nhiều học sinh sống với ông  <br /> bà, bố mẹ đi làm ăn xa; hoặc nếu có sống với bố mẹ thì bố mẹ cũng đi làm việc  <br /> từ sáng đến tối. Thời gian chăm con, quan tâm, kèm cặp việc học của con cái là <br /> hoàn toàn không có. Thêm vào đó, phụ  huynh học sinh đa số  làm nghề  nông. <br /> Kiến thức văn hóa còn hạn chế. Do đó, việc bày vẽ cho con em gặp nhiều khó  <br /> khăn. Vì vậy mà đa phần học sinh có sai phạm đều do giáo viên chủ nhiệm phát <br /> hiện rồi tìm cách tháo gỡ  chứ  không phải do gia đình nhận biết để  nhờ  nhà <br /> trường quan tâm giúp đỡ cùng giáo dục con em mình. Đây cũng là một khó khăn  <br /> lớn mà chúng ta phải luôn trăn trở  để  tìm giải pháp khắc phục tốt nhất nhằm  <br /> nâng cao không ngừng chất lương toàn diện cho các em học sinh.<br /> Việc phối kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh nhằm  <br /> mục đích cùng chăm lo giáo dục học sinh chưa ngoan về đạo đức, chưa ngoan <br /> về  học tập. Đặc biệt đối với diện học sinh chưa ngoan, mối quan hệ  này lại  <br /> cần thiết hơn bao giờ hết.<br /> Ví dụ:  Ở  lớp 5A, có em Hoàng Thị  Tuyết, gia đình không thuộc diện <br /> chính sách nhưng cũng khá khó khăn, bố mẹ thì ít chữ, lại đầu tắt mặt tối suốt  <br /> ngày,  ở  nhà lại có em nhỏ. Có khi, Tuyết phải bỏ  học  ở  nhà giữ  em. Nên kết  <br /> quả  học tập thường không cao. Chính vì vậy, tôi phải gặp gỡ  phụ  huynh của  <br /> em, ttrao đổi với mẹ của em, nên dành thời gian ở nhà cho em học bài. Bên cạnh  <br /> đó, vào cuối giờ  học hoặc các ngày thứ  bảy, chủ  nhật, tôi phụ  đạo  thêm. Tôi <br /> cũng dặn dò học sinh trong lớp, nhất là những em ở gần nhà thường xuyên quan  <br /> tâm, giúp đỡ bạn. Với tinh thần đoàn kết, các bạn trong lớp thường xuyên quan <br /> tâm, hỏi han, động viên tinh thần, thỉnh thoảng còn luân phiên hỗ trợ việc học ở <br /> nhà cùng bạn. Nhờ bù đắp kiến thức bị hỏng kịp thời nên em theo kịp bài, năng <br /> lực tiếp thu, vận dụng cũng thành thạo hơn.<br /> Bên cạnh đó, trong nhà trường học sinh thường mắc những sai lệch mà <br /> chúng ta cùng với phụ huynh phải lo toan cần giáo dục  như: Ý thức tự giác học <br /> tập chưa cao. Không học bài, làm bài trước khi đến lớp; Nói chuyện trong giờ <br /> học;  Thiếu trung thực, vô lễ  với mọi người;  Gây gỗ  đánh nhau, nói tục, nói <br /> dối;....Vì vậy ngay từ  đầu năm học giáo viên chủ  nhiệm phải tìm hiểu kỹ  học  <br /> sinh lớp của mình thông qua thầy cô dạy lớp trước, tìm hiểu qua học sinh để <br /> báo phụ  huynh biết ngay buổi họp phụ  huynh đầu tiên tất cả  những sai lệch, <br /> những biểu hiện tiêu cực mà học sinh dễ mắc phải để  họ  soi vào con em mình <br /> mà có giải pháp kịp thời ngăn chặn, sửa chữa.<br />  Một sự phối hợp lớn nữa mà bất kỳ một giáo viên nào muốn làm tốt công <br /> tác giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp của mình là phải coi trọng và biết kết  <br /> hợp chặt chẽ với tổ chức Đội trong nhà trường để quản lý và giáo dục học sinh.  <br /> Giáo viên chủ  nhiệm cần phối hợp chặt chẽ với giáo viên TPT Đội trong việc  <br /> quản lí học sinh thực hiện tốt nội quy của lớp, của trường; chấp hành nghiêm <br /> túc các quy định của người học sinh; thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy; đặc biệt  <br /> cần chú trọng đến việc nêu “gương tốt” (Ví dụ: giúp đỡ bạn cùng tiến bộ, nhặt  <br /> được của rơi trả lại cho người đánh mất, giữ gìn và bảo vệ môi trường, làm kế <br /> hoạch nhỏ…), phê bình, nhắc nhở những hành vi không tốt (Ví dụ: gây gổ đánh <br /> đập nhau, ăn cắp vặt, vi phạm luật giao thông, xả  rác không đúng quy định…) <br /> để  vừa có tác dụng làm gương cho học sinh noi theo vừa răn đe, giáo dục các  <br /> em. <br /> Ngoài ra, giáo viên cũng cần phối hợp với địa phương, các tổ  chức đoàn <br /> thể, nhất là cơ  sở  Đoàn  ở  địa phương để  thống nhất nội dung giáo dục, ngăn <br /> chặn kịp thời các hành vi có chiều hướng xấu khi các em không có ở  trong nhà  <br /> trường. Đặc biệt, vào dịp nghỉ hè, học sinh sẽ càng có cơ hội sa ngã nếu bố mẹ <br /> không tác động kịp thời. Vì vậy, sau khi bàn giao học sinh về  địa phương cho <br /> các chi đoàn cơ sở, việc tạo một môi trường vui chơi lành mạnh ở  địa phương <br /> cũng góp phần không nhỏ vào việc giáo dục phẩm chất cho các em.<br /> III. Kết quả: <br /> Qua việc thực hiện các biện pháp trên, bản thân nhận thấy các em có tiến  <br /> bộ  rõ rệt. Các em hăng hái học tập hơn, thi đua nhau giành nhiều thành tích để <br /> được khen thưởng cuối tuần. Các em biết có ý thức trong nội quy lớp học, chấp  <br /> hành tốt kỉ  cương của trường, nề  nếp của lớp. Đặc biệt, mặc dù có sự  cạnh  <br /> tranh để  được khen thưởng nhưng các em biết yêu thương, giúp đỡ  lẫn nhau,  <br /> không ganh tị, đố  kị  với bạn bè. Không có hiện tượng   học sinh vi phạm về <br /> phẩm chất đạo đức như  đánh bạn, lấy đồ  của bạn,...  Các em không còn nhút <br /> nhát, mà mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp, chia sẻ bài cùng các bạn. Hiện tượng đi <br /> học   muộn,   quên   đồng   phục,   khăn   quàng,...đã   không   còn.   Lớp   thường   xuyên <br /> được đãn đầu trong các buổi chào cờ  đầu tuần. Các em thường xuyên chia sẻ, <br /> tâm sự cùng cô giáo, tự tin, thân thiện, tích cực trong mọi hoạt động.<br /> <br /> Kết quả đánh giá phẩm chất giữa học kỳ II lớp 5A so với đầu năm thì các <br /> em tiến bộ rất nhiều. Cụ thể như sau:<br /> <br /> Phẩm chất Tổng số  Tốt Đạt Cần cố  <br /> gắng<br />  học sinh SL % SL % SL %<br /> Chăm học, chăm làm 29 24 82.2 5 17.2 0 0<br /> Tự tin, trách nhiệm 29 22 75.9 7 24.1 0 0<br /> Trung thực, kỉ luật 29 23 79.3 6 20.7 0 0<br /> Đoàn kết , yêu   29 23 79.3 6 20.7 0 0<br /> thương<br />  C.  PHẦN KẾT LUẬN<br /> 1. Ý nghĩa của sáng kiến:<br /> Trong cuộc sống, đôi khi sự  thành công không phải phụ  thuộc vào việc <br /> bạn giỏi đến mức nào, có năng lực sâu rộng ra sao mà người khác sẽ đánh giá ở <br /> việc cách bạn ứng xử, giao tiếp, đạo đức của bạn. Nếu bạn tài giỏi nhưng lại  <br /> vô đạo đức, sống ích kỉ, kênh kiệu, khinh thường người khác, làm những điều  <br /> sai trái thì năng lực của bạn cũng sẽ không được công nhận. Khi tu dưỡng đạo  <br /> đức tốt, nó sẽ là nền tảng vững chãi từ việc cộng hưởng của sự quan tâm, ủng  <br /> hộ , giúp đỡ của những người xung quanh và đức tính kiên trì, quyết tâm mà đã  <br /> được tu dưỡng để ta tiếp nhận tri thức . Đặc biệt với một quốc gia giàu truyền <br /> thống đạo lý như  dân tộc ta thì việc tu dưỡng đạo đức luôn được đặt lên hàng <br /> đầu. Với lương tâm là một nhà giáo thì điều mong mỏi lớn nhất chính là hình <br /> thành cho học sinh những phẩm chất tốt đẹp, giáo dục các em trở thành một con  <br /> người có ích cho xã hội. Chính vì thế khi những biện pháp này thực sự  có hiệu <br /> quả  thì đã góp phần thay đổi không nhỏ  đến một bộ  phận học sinh­ chủ  nhân <br /> tương lai của đất nước. Nó giúp hoc sinh lam quen đ<br /> ̣ ̀ ược vơi môi tr<br /> ́ ương hoc tâp,<br /> ̀ ̣ ̣  <br /> ̣<br /> ren luyên m<br /> ̀ ơí; biêt t<br /> ́ ự giac