SỞ GD & ĐT NAM ĐỊNH<br />
TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRƯỜNG THUÝ<br />
----------<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
SÁNG KIẾN DỰ THI CẤP TỈNH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
BÁO CÁO SÁNG KIẾN<br />
<br />
§Ò tµi:<br />
MỘT SỐ GIẢI PHÁP TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ, CHỈ ĐẠO<br />
NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ <br />
THUẬT<br />
CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRƯỜNG THÚY<br />
<br />
<br />
<br />
Tác giả: TRẦN XUÂN TRÀ <br />
Trình độ chuyên môn: Thạc sĩ Ngữ văn<br />
Chức vụ: Phó hiệu trưởng<br />
Nơi công tác: Trường THPT Nguyễn Trường Thúy<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1<br />
Xuân Trường, tháng 5 năm 2016<br />
<br />
<br />
SỞ GD&ĐT NAM ĐỊNH<br />
TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRƯỜNG THÚY<br />
<br />
<br />
<br />
THÔNG TIN CHUNG VỀ<br />
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM DỰ THI CẤP TỈNH<br />
<br />
1. Tên sáng kiến: “Một số giải pháp trong công tác quản lý, chỉ đạo, nhằm <br />
nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh <br />
trường THPT Nguyễn Trường Thúy”<br />
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Hoạt động thi nghiên cứu khoa học dành <br />
cho học sinh THPT <br />
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ năm học 2013 2014 đến nay.<br />
4. Tác giả:<br />
Họ tên: Trần Xuân Trà<br />
Ngày sinh: 04/4/1971<br />
Nơi thường trú: Xuân Trung, Xuân Trường, Nam Định<br />
Trình độ chuyên môn: Thạc sỹ Ngữ văn<br />
Chức vụ công tác: Phó hiệu trưởng<br />
Nơi làm việc, địa chỉ liên hệ: Trường THPT Nguyễn Trường Thúy<br />
Điện thoại: 0979703715<br />
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến.<br />
5. Nơi áp dụng sáng kiến:<br />
Đơn vị: Trường THPT Nguyễn Trường Thúy<br />
Địa chỉ: Xã Thọ Nghiệp, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định<br />
Điện thoại: 0350.887.0006<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
3<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
Thông tin chung về SKKN dự thi cấp tỉnh 2<br />
Mục lục 3<br />
A. Điều kiện, hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến 4<br />
B. Mô tả giải pháp 6<br />
I. Thực trạng hoat đông NCKHKT cua hoc sinh tr<br />
̣ ̣ ̉ ̣ ương THPT Nguyên <br />
̀ ̃ 6<br />
Trương Thuy tr<br />
̀ ́ ươc khi tao ra sang kiên<br />
́ ̣ ́ ́<br />
1. Hoc sinh b<br />
̣ ỡ ngỡ khi tham gia NCKHKT 6<br />
2. Giao viên ch<br />
́ ưa tự tin khi được phân công hương dân hoc sinh NCKHKT<br />
́ ̃ ̣ 6<br />
3. Lanh đao nha tr<br />
̃ ̣ ̀ ương lung tung trong công tac quan ly, chi đao<br />
̀ ́ ́ ́ ̉ ́ ̉ ̣ 6<br />
II. “Một số giải pháp trong công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao hiệu quả 7<br />
hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh trường THPT <br />
Nguyễn Trường Thúy”<br />
1.Đây manh công tac tuyên truyên, nâng cao nhân th<br />
̉ ̣ ́ ̀ ̣ ức vê muc đich, y nghia<br />
̀ ̣ ́ ́ ̃ 7<br />
cua hoat đông NCKHKT <br />
̉ ̣ ̣ ở nha tr<br />
̀ ương phô thông….<br />
̀ ̉<br />
2. Xây dựng kê hoach, tô ch<br />
́ ̣ ̉ ưc triên khai hoat đông NCKHKT cua hoc sinh<br />
́ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ 10<br />
phu h<br />
̀ ợp vơi điêu kiên th<br />
́ ̀ ̣ ực tê cua đ<br />
́ ̉ ơn vị<br />
3. Lam tôt cvoong tac xa hôi hoa va đông viên thi đua, khen th<br />
̀ ́ ́ ̃ ̣ ́ ̀ ̣ ưởng hoaṭ 25<br />
đông NCKHKT <br />
̣ ở nha tr<br />
̀ ương<br />
̀<br />
C. Hiêu qua do sang kiên đem lai<br />
̣ ̉ ́ ́ ̣ 26<br />
<br />
D. Cam kêt́ 28<br />
E. Thư muc tham khao<br />
̣ ̉ 29<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
4<br />
A. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN : <br />
Nhằm đổi mới phương pháp và nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng đa <br />
dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học, khuyến khích học sinh trung học nghiên <br />
cứu, sáng tạo khoa học, kĩ thuật, biết vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết <br />
những vấn đề thực tiễn cuộc sống, nâng cao năng lực người học, ngày 02/11/2012 <br />
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã ban hành Thông tư 38/2012/TTBGDĐT, kèm <br />
theo Quy chế thi nghiên cứu khoa học, kĩ thuật (NCKHKT) cấp quốc gia học sinh <br />
trung học cơ sở và trung học phổ thông, bắt đầu thực hiện từ năm học 2011 2012. <br />
Từ đó đến nay, NCKHKT đã trở thành hoạt động thường xuyên, liên tục của học <br />
sinh trung học trên phạm vi cả nước, phát triển cả về qui mô và số lượng, chất <br />
lượng dự án. Theo thống kê của Bộ GDĐT, năm 2013, toàn quốc mới có 33 Sở <br />
GDĐT tham gia cuộc thi cấp quốc gia, với tổng số 140 dự án dự thi, đến năm 2016 <br />
đã có 63 tỉnh/ thành phố tham gia, với 400 dự án dự thi. Đặc biệt, trong mấy năm <br />
qua, Việt Nam liên tục tham gia Hội thi khoa học, kĩ thuật quốc tế tại Hoa Kì và <br />
đều có dự án đoạt giải (01 giải Nhất năm 2012; 02 giải Tư năm 2013; 02 giải Tư <br />
và 1 giải Đặc biệt năm 2014; 01 giải Tư và 01 giải Đặc biệt năm 2015). Điều ấy <br />
chứng tỏ hoạt động NCKHKT dành cho học sinh trung hoc đã và đang được Bộ <br />
GDĐT và các Sở GD&ĐT quan tâm, chỉ đạo sát sao, ngày càng thu hút học sinh <br />
tham dự và đạt được những thành tích ban đầu rất khả quan.<br />
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ GDĐT, mấy năm qua Sở GD&ĐT Nam Định đã <br />
tổ chức Hội thi NCKHKT cấp tỉnh dành cho học sinh trung học. Hội thi đã thu hút <br />
được các trường THPT, các Phòng GD&ĐT trong tỉnh tham gia. Kể từ đó đến nay <br />
năm nào Sở GD&ĐT Nam Định cũng tuyển chọn được một số dự án tham gia và <br />
đạt giải Hội thi NCKHKT cấp Quốc gia. Nó góp phần khẳng định tiềm năng, thế <br />
mạnh của một đơn vị nhiều năm liền là lá cờ đầu toàn quốc về GDĐT.<br />
Tuy nhiên, ở các trường trung học phổ thông (THPT), NCKHKT vẫn còn là <br />
hoạt động mới mẻ không chỉ đối với học sinh, mà đối với cả các bộ quản lý và đội <br />
ngũ giáo viên. Bởi lâu nay hoạt động NCKHKT là “lãnh địa” của các trường Đại <br />
học, Cao đẳng, các viện, học viện. Ở đó, các sinh viên, học viên thường là ít nhất <br />
sau một năm học mới bước đầu làm quen với hoạt động NCKHKT dưới sự hướng <br />
dẫn của các chuyên gia, các nhà khoa học có bề dạy kinh nghiệm, có học hàm, học <br />
vị cao. Không ít người cho rằng, việc NCKH đối với học sinh phổ thông là quá xa <br />
vời, vì mục tiêu chính của các em chỉ cần nắm vững kiến thức và kỹ năng ở <br />
chương trình giáo dục phổ thông, vượt qua kỳ thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học. <br />
Hơn nữa, để triển khai hoạt động NCKHKT đối với học sinh đạt hiệu quả, đòi hỏi <br />
phải có đội ngũ các nhà khoa học giỏi làm tư vấn, trong khi kinh nghiệm NCKHKT <br />
của nhiều thầy, cô giáo vẫn còn hạn chế. Mặt khác, giáo viên và học sinh đã phải <br />
dành quá nhiều thời gian cho việc thực hiện nhiệm vụ dạy và học. Và vì là hoạt <br />
động mới mẻ, nên công tác quản lý, chỉ đạo của các trường THPT còn rất nhiều <br />
lúng túng. Đấy là chưa kể kinh phí đầu tư cho hoạt động này khá tốn kém…<br />
Vậy làm thế nào để nâng cao hiệu quả hoạt động NCKHKT của học sinh ở <br />
các trường THPT? Từ thực tế hoạt động NCKHKT và những thành tích mà nhà <br />
trường đã đạt được trong mấy năm qua ở lĩnh vực này, chúng tôi nhận thấy, muốn <br />
5<br />
nâng cao hiệu quả hoạt động NCKHKT dành cho học sinh, trước hết phải tăng <br />
cường công tác quản lý, chỉ đạo của Ban giám hiệu và tập thể lãnh đạo nhà trường. <br />
Vì thế, tôi đã chọn “Một số giải pháp trong công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao <br />
hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh trường THPT <br />
Nguyễn Trường Thúy” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm (SKKN) nhằm trao đổi <br />
với các trường THPT trong toàn tỉnh về việc nâng cao hiệu quả của hoạt động mới <br />
mẻ này, góp phần nhỏ bé vào công cuộc đổi mới phương pháp và nâng cao chất <br />
lượng dạy học hiện nay.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
6<br />
B. MÔ TẢ GIẢI PHÁP : <br />
I) Thực trạng ho<br />
ạt động NCKHKT của học sinh trường THPT Nguyễn <br />
Trường Thúy trước khi t ạo ra sáng ki<br />
ến: <br />
1) Học sinh bỡ ngỡ khi tham gia NCKHKT:<br />
Như đã nói ở trên, NCKHKT là hoạt động mới mẻ đối với học sinh THPT. <br />
Đặc biệt, trường THPT Nguyễn Trường Thúy mới được thành lập từ năm 2007, <br />
điểm tuyển sinh đầu vào của học sinh rất thấp so với mặt bằng chung của tỉnh <br />
Nam Định nên năm học 2013 – 2014, khi lần đầu tiên tham gia hoạt động NCKHKT <br />
các em hết sức bỡ ngỡ. Bởi từ trước tới nay các em chưa hề biết tới hoạt động <br />
này. Do vậy, những kiến thức sơ đẳng nhất của hoạt động NCKHKT, như: Nghiên <br />
cứu khoa học là gì? Bố cục của một dự án NCKHKT ra sao? Những phương pháp <br />
nghiên cứu nào được sử dụng khi thực hiện dự án? Tiến trình thực hiện một dự án <br />
như thế nào?... các em đều chưa hề biết tới. Vì thế các em còn dè dặt đăng ký tham <br />
gia NCKHKT khi nhà trường phát động, tổ chức cho học sinh đăng ký dự thi. Nhà <br />
trường phải giao chỉ tiêu về các khối, lớp để tổ chức Hội thi cấp trường.<br />
Qua Hội thi cấp trường năm học 2013 2014, chúng tôi thấy, từ việc hình <br />
thành ý tưởng, lựa chọn đề tài, đến cách triển khai nội dung, bố cục dự án… các <br />
em đều dễ sa vào những lỗi thường gặp khi NCKHKT, như: ý tưởng xa với, thiếu <br />
tính khả thi (Chinh phục sao Hỏa); chọn đề tài chưa thể hiện rõ đối tượng và phạm <br />
vi nghiên cứu (Mô hình cửa báo động)… Đấy là một trong những lý do gợi dẫn tôi <br />
thực hiện đề tài này.<br />
2) Giáo viên chưa tự tin khi được phân công hướng dẫn học sinh NCKHKT:<br />
Cũng như hầu hết các trường THPT mới thành lập trên địa bàn tỉnh Nam <br />
Định, đội ngũ giáo viên trường THPT Nguyễn Trường Thúy phần đông còn rất trẻ, <br />
vừa mới tốt nghiệp ra trường và chủ yếu đạt trình độ Đại học nên chưa có nhiều <br />
kinh nghiệm trong hoạt động NCKHKT. Bởi vậy, sau khi nhà trường đã lựa chọn <br />
được những ý tưởng khả thi, phân chia thành các lĩnh vực, cử giáo viên tham gia <br />
hướng dẫn học sinh NCKHKT phù hợp với trình độ chuyên môn của mình, đa số <br />
giáo viên đều e ngại và cảm thấy thiếu tự tin trước nhiệm vụ này.<br />
Qua thực tế Hội thi NCKHKT cấp trường năm học 2013 – 2014, chúng tôi <br />
cũng thấy, một số giáo viên và học sinh chưa tự tin trước những câu hỏi phản biện <br />
của Ban giám khảo nên tính thuyết phục của các dự án chưa cao. Đây cũng là lý do <br />
để tôi chọn đề tài SKKN này.<br />
3) Lãnh đạo nhà trường lúng túng trong công tác quản lý, chỉ đạo:<br />
Vì là hoạt động hoàn toàn mới đối với các trường THPT, nên cũng như nhiều <br />
cơ sở giáo dục khác, Ban giám hiệu và tập thể lãnh đạo trường THPT Nguyễn <br />
Trường Thúy còn lúng túng trong công tác quản lý, chỉ đạo học sinh tham gia <br />
NCKHKT.<br />
Bên cạnh tính mới mẻ, sở dĩ lãnh đạo nhà trường còn lúng túng, bị động <br />
trong công tác quản lý, chỉ đạo hoạt động này còn do ảnh hưởng của thực trạng <br />
nền giáo dục hiện tại quá xem nặng việc học và thi cử. Học sinh và giáo viên phần <br />
lớn chỉ tập trung vào việc dạy và học là chính, chưa thật sự quan tâm và xem hoạt <br />
<br />
7<br />
động NCKHKT là nền tảng góp phần đổi mới phương pháp và nâng cao chất <br />
lượng dạy và học.<br />
Hơn nữa, như đã nói ở trên, do chất lượng tuyển sinh đầu vào thấp; đội ngũ <br />
giáo viên nhà trường phần đông còn rất trẻ chưa có kinh nghiệm trong hoạt động <br />
NCKHKT dễ nảy sinh tâm lý e ngại, thiếu tự tin khi được phân công hướng dẫn <br />
học sinh thực hiện đề tài; lại là trường mới thành lập, cơ sở vật chất còn nhiều <br />
thiếu thốn chưa đáp ứng đủ cho hoạt động NCKHKT; một số phụ huynh có tâm lý <br />
e sợ không muốn cho con em mình tham gia hoạt động NCKHKT vì sẽ ảnh hưởng <br />
đến kết quả học tập nên thiếu sự ủng hộ và động viên khuyến khích; chế độ chính <br />
sách của nhà nước lại chưa đủ sức thu hút giáo viên, học sinh tham gia NCKHKT;<br />
… Đó là những khó khăn của lãnh đạo nhà trường trong quá trình chỉ đạo, tổ chức, <br />
triển khai hoạt động NCKHKT của học sinh. Đây chính là lý do cơ bản để tôi chọn <br />
“Một số giải pháp trong công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao hiệu quả hoạt động <br />
nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh trường THPT Nguyễn Trường <br />
Thúy” làm đề tài SKKN. <br />
II) Một số giải pháp trong công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao hiệu quả hoạt <br />
động NCKHKT của học sinh trường THPT Nguyễn Trường Thúy:<br />
Từ thực trạng hoạt động NCKHKT của học sinh trường THPT Nguyễn <br />
Trường Thúy và kết quả đã đạt được của nhà trường ở lĩnh vực này mấy năm qua, <br />
chúng tôi thấy, để nâng cao hiệu quả NCKHKT của học sinh, cán bộ quản lý cần <br />
thực hiện tốt các giải pháp cơ bản sau:<br />
1) Đẩy mạnh công tác tuyền truyền nâng cao nhận thức về mục đích, y nghia ́ ̃ <br />
của hoạt động NCKHKT ở nhà trường phổ thông tới toàn thể cán bộ, giáo <br />
viên, học sinh và phụ huynh nhà trường:<br />
Sở dĩ học sinh bỡ ngỡ khi tham gia NCKHKT, cán bộ, giáo viên thiếu tự tin <br />
khi được phân công, hướng dẫn học sinh thực hiện dự án, phụ huynh chưa thực sự <br />
đồng thuận, chưa tích cực động viên, khuyến khích con em mình tham gia hoạt <br />
động này, trước hết là do họ chưa hiểu hết mục đích, ý nghĩa của hoạt động <br />
NCKHKT dành cho học sinh. Bởi vậy, để nâng cao hiệu quả của hoạt động này, <br />
lãnh đạo trường THPT Nguyễn Trường Thúy đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền <br />
nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa của hoạt động NCKHKT tới toàn thể <br />
cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ huynh trường.<br />
1.1. Về hình thức tuyên truyền:<br />
Tuy nhiên, vì đây là hoạt động mới, để cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ <br />
huynh nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa của hoạt động NCKHKT, nhà <br />
trường cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, sao cho những vấn đề cơ bản, <br />
nhất là mục đích, ý nghĩa của hoạt động NCKHKT thấm sâu vào mọi thành viên <br />
trong Hội đồng giáo dục nhà trường, được mọi người đồng tình, ủng hộ, tích cực <br />
hưởng ứng, tham gia.<br />
Để đạt được mục tiêu ấy, ngay từ đầu năm học, sau khi nhận được các văn <br />
bản hướng dẫn, chỉ đạo của Bộ và của Sở về việc tổ chức Hội thi NCKHKT dành <br />
<br />
<br />
8<br />
cho học sinh trung học, lãnh đạo nhà trường đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền <br />
bằng cách phối hợp các hình thức cơ bản sau:<br />
+ Tuyên truyền thông qua các buổi họp Hội đồng, họp cha mẹ học sinh, các <br />
tiết sinh hoạt đầu tuần của Ban giám hiệu nhà trường.<br />
+ Tuyên truyền thông qua các tiết sinh hoạt lớp cuối tuần của giáo viên chủ <br />
nhiệm.<br />
+ Tuyên truyền qua hệ thống phát thanh của Ban chấp hành Đoàn trường.<br />
+ Tuyên truyền qua hệ thống Bản tin của nhà trường.<br />
+ Đặc biệt, năm học 2013 – 2014, khi lần đầu tiên tham gia dự thi NCKHKT <br />
cấp tỉnh, trường THPT Nguyễn Trường Thúy còn tổ chức cho hơn 50 cán bộ giáo <br />
viên, học sinh và đại diện cha mẹ học sinh tham quan các gian trưng bày, dự học <br />
sinh thuyết trình về kết quả dự án và trả lời các câu hỏi của Ban giám khảo cuộc <br />
thi. Qua đó, cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ huynh hiểu sâu hơn về hoạt động <br />
NCKHKT ở nhà trường, tạo tiền đề cho việc nâng cao hiệu quả hoạt động <br />
NCKHKT của nhà trường trong những năm tiếp theo.<br />
1.2. Về nội dung tuyên truyền:<br />
a) Bản chất của nghiên cứu khoa học (NCKH) và hoạt động NCKHKT ở nhà <br />
trường phổ thông:<br />
Như đã nói ở trên, những kiến thức sơ đẳng nhất về NCKH học sinh cũng <br />
chưa hề biết đến; cả giáo viên, học sinh và phụ huynh đều có tâm lý e ngại, lo <br />
lắng, hoang mang khi bản thân, hoặc con em mình tham gia NCKH. Bởi vậy, trước <br />
hết lãnh đạo nhà trường phải làm tốt công tác tuyên truyền để giáo viên, học sinh <br />
và phụ huynh hiểu rõ bản chất của NCKH và hoạt động NCKH ở nhà trường phổ <br />
thông. Có như vậy giáo viên và học sinh mới chủ động, tự tin khi tham gia hướng <br />
dẫn và NCKH; phụ huynh mới đồng thuận, khuyến khích, động viên, tạo mọi điều <br />
kiện thuận lợi cho con em mình tham gia hoạt động này.<br />
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về NCKH. Nhưng theo nghĩa chung nhất, <br />
NCKH là quá trình nhận thức khoa học, là hoạt động trí tuệ đặc thù bằng những <br />
phương pháp nghiên cứu nhất định để tìm ra một cách chính xác và có mục đích <br />
những điều mà con người chưa biết đến hoặc biết chưa đầy đủ, tức là tạo ra sản <br />
phẩm mới dưới dạng tri thức mới về nhận thức hoặc phương pháp. Bản chất của <br />
NCKH là hoạt động sáng tạo của các nhà khoa học nhằm nhận thức thế giới, tạo ra <br />
hệ thống tri thức có giá trị để sử dụng vào cải tạo thế giới. Mục đích của NCKH <br />
không chỉ nhằm vào việc nhận thức thế giới mà còn cải tạo thế giới vì cuộc sống <br />
của con người…Tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu, mà NCKH phân chia thành <br />
các loại hình khác nhau, như: Nghiên cứu cơ bản (nhằm tìm tòi, sáng tạo ra những <br />
tri thức mới, những giá trị mới cho nhân loại); Nghiên cứu ứng dụng (nhằm vận <br />
dụng những tri thức cơ bản để tạo ra những quy trình công nghệ mới, những <br />
nguyên lý mới trong quản lý kinh tế xã hội); Nghiên cứu triển khai (nhằm tìm khả <br />
năng áp dụng đại trà các nghiên cứu ứng dụng vào thực tế sản xuất và đời sống xã <br />
hội); Nghiên cứu dự báo (nhằm phát hiện những triển vọng, những khả năng, xu <br />
hướng mới của sự phát triển của khoa học và thực tiễn). <br />
<br />
9<br />
Hoạt động NCKHKT ở nhà trường phổ thông vừa mang bản chất chung của <br />
NCKH, vừa có nét đặc sắc riêng. Mục tiêu cơ bản của hoạt động NCKHKT ở nhà <br />
trường phổ thông không có tham vọng tìm tòi, sáng tạo ra những tri thức mới, <br />
những giá trị mới cho nhân loại. Đấy là nhiệm vụ của các nhà khoa học chuyên sâu. <br />
NCKHKT ở nhà trường phổ thông chủ yếu nhằm tạo sân chơi bổ ích, giúp học sinh <br />
áp dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống theo quan niệm “học đi đôi với <br />
hành”. Đồng thời, qua hoạt động này, tạo cơ hội cho các em tiếp cận, làm quen với <br />
phương pháp, kỹ năng NCKHKT, phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo <br />
và hứng thú trong học tập, sinh hoạt của học sinh. Từ đó, nâng cao phẩm chất, <br />
năng lực học sinh, phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có thiên hướng <br />
NCKHKT để đào tạo nhân tài cho đất nước.<br />
Như vậy, hoạt động NCKHKT ở nhà trường phổ thông không đến mức “quá <br />
tải” như quan niệm của một số cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ huynh mà đấy là <br />
sự đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học, góp phần quan trọng vào việc “đổi <br />
mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”. Bằng những kiến thức, kỹ năng cơ <br />
bản đã được trang bị, dưới sự gợi dẫn của giáo viên, học sinh hoàn toàn có thể <br />
tham gia và thực hiện có hiệu quả hoạt động NCKHKT. Điều cốt yếu là các em <br />
phải hình thành được ý tưởng khoa học có tính khả thi, có niềm đam mê nghiên cứu <br />
và chủ động, tự tin, tích cực, sáng tạo trong quá trình thực hiện dự án. <br />
b) Mục đích, ý nghĩa của hoạt động NCKHKT dành cho học sinh:<br />
Bên cạnh việc tuyên truyền về bản chất của NCKH và hoạt động NCKHKT <br />
ở nhà trường phổ thông, lãnh đạo nhà trường còn phải tuyên truyền để cán bộ, giáo <br />
viên, học sinh và phụ huynh hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của hoạt động này.<br />
Nghị quyết số 29 Hội nghị lần thứ 8 của Ban chấp hành Trung ương Đảng <br />
Khóa XI khẳng định “…Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát <br />
huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ <br />
quốc, yêu đông bao; s<br />
̀ ̀ ống tốt và làm việc hiệu quả. Đối với giáo dục phổ thông, <br />
tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hinh thanh phâm chât, năng l<br />
̀ ̀ ̉ ́ ực công dân, <br />
phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng <br />
cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo <br />
đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến <br />
thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập <br />
suốt đời…”. Đưa hoạt động NCKHKT vào các trường phổ thông, góp phần quan <br />
trọng vào việc “đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”, hướng tới các <br />
mục đích, ý nghĩa cơ bản sau:<br />
NCKHKT ở trường phổ thông trước hết nhằm khuyến khích học sinh <br />
nghiên cứu, sáng tạo khoa học, công nghê, kĩ thu ̣ ật, vận dụng kiến thức đã học để <br />
giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống. Qua đó, giúp học sinh bước đầu làm <br />
quen với hoạt động NCKHKT và hiểu ra rằng, NCKHKT không phải là “lãnh địa” <br />
riêng của sinh viên, học viên ở các trường Đại học, Cao đẳng, các viện, học viện, <br />
mà chính là phương châm “học đi đôi với hành”, nhằm “ phát hiện và bồi dưỡng <br />
năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh… nâng cao chất lượng giáo dục <br />
toàn diện… phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt <br />
10<br />
đời…”. Từ đó, khơi dậy, nhóm lên niềm yêu thích, đam mê tìm tòi, sáng tạo, cuốn <br />
hút học sinh tích cực hưởng ứng, tham gia hoạt động NCKHKT.<br />
Đồng thời, NCKHKT ở trường phổ thông còn góp phần đổi mới hình thức <br />
tổ chức hoạt động dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh; <br />
thúc đẩy giáo viên tự bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ; phát <br />
triển năng lực và phẩm chất của học sinh; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện <br />
trong các trường trung học. Bởi lâu nay hoạt động dạy học chủ yếu diễn ra trong <br />
không gian lớp học, việc kiểm tra, đánh giá chỉ tập trung vào kết quả học tập của <br />
học sinh bằng hình thức cho điểm. NCKHKT tạo cơ hội cho học sinh tham gia các <br />
hoạt động trải nghiệm, sáng tạo ngoài không gian lớp học và giúp các em được dịp <br />
bộc lộ phẩm chất, năng lực bản thân. Việc kiểm tra, đánh giá học sinh cũng không <br />
chỉ bó hẹp bằng hình thức cho điểm trên lớp. Vì thế giáo viên cần phải tự học, tự <br />
bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng hình thức tổ chức <br />
dạy học và kiểm tra, đánh giá mới này, cũng như mục tiêu đổi mới phương pháp <br />
dạy học, nâng cao chất lượng toàn diện của học sinh.<br />
Bên cạnh đó, NCKHKT còn tạo cơ hội để giáo viên tham gia hướng dẫn học <br />
sinh NCKHKT; học sinh có cơ hội giới thiệu kết quả NCKHKT của mình. Nhờ <br />
vậy, tư duy khoa học, kiến thức chuyên sâu của giáo viên và học sinh được nâng <br />
lên rõ rệt, tạo cơ sở cho việc nâng cao chất lượng dạy học. Cũng nhờ vậy, các kỹ <br />
năng thuyết trình, phản biện, tự học, tự nghiên cứu của học sinh ngày một nâng <br />
cao.<br />
Không những thế, những sản phẩm NCKHKT có chất lượng tham gia Hội <br />
thi cấp tỉnh, cấp quốc gia, quốc tế được Hội đồng giám khảo đánh giá cao còn tạo <br />
cơ hội cho học sinh trong xét đỗ Tốt nghiệp và tuyển vào các trường Đại học, Cao <br />
đẳng (theo chế độ ưu tiên, khuyến khích giống với thi học sinh giỏi các môn văn <br />
hóa). Đây chinh là động lực, là mục tiêu phấn đấu của học sinh tham gia NCKHKT. <br />
Đặc biệt, NCKHKT còn là dịp để giáo viên và học sinh tăng cường trao đổi, <br />
giao lưu văn hóa, giáo dục giữa các nhà trường, các địa phương và tạo cơ hội để <br />
hội nhập quốc tế. Bởi trong quá trình thực hiện đề tài, học sinh cần thực hiện các <br />
hoạt động trải nghiệm, nhất là khi các dự án được lựa chọn tham gia Hội thi cấp <br />
tỉnh, cấp quốc gia, quốc tế, giáo viên và học sinh có cơ hội giao lưu văn hóa, giáo <br />
dục làm giàu thêm vốn văn hóa và nâng cao kỹ năng sống, giá trị sống cho bản thân.<br />
Như vậy, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của hoạt <br />
động NCKHKT ở nhà trường không chỉ góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ <br />
cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội về mục đích, ý <br />
nghĩa và tầm quan trọng của hoạt động này, mà còn khơi dậy, nhóm lên niềm yêu <br />
thích, đam mê NCKHKT trong nhà trường. Hiểu rõ bản chất hoạt động NCKHKT <br />
và mục đích, ý nghĩa của hoạt động này, học sinh sẽ tích cực, chủ động, sáng tạo <br />
hơn khi tham gia NCKHKT, giáo viên sẽ tự tin hơn khi được phân công hướng dẫn <br />
học sinh thực hiện dự án.<br />
2) Xây dựng k ế hoạch, tổ chức triển khai ho<br />
ạt động NCKH<br />
KT<br />
c<br />
ủa hoc sinh<br />
̣ <br />
phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị : <br />
<br />
11<br />
2.1. Xây dựng kế hoạch:<br />
Trong công tác quản lý, chỉ đạo, bất cứ một hoạt động lớn nào của nhà <br />
trường người cán bộ quản lý cũng cần phải xây dựng kế hoạch. Bởi xây dựng kế <br />
hoạch và quản lý bằng kế hoạch là một trong những biện pháp cơ bản để nâng cao <br />
hiệu quả của công tác quản lý, cũng như hiệu quả các hoạt động trong nhà trường. <br />
Vì thế, cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đội <br />
ngũ giáo viên, học sinh lãnh đạo nhà trường cần quan tâm, chú trọng tới việc xây <br />
dựng kế hoạch tổ chức, triển khai hoạt động NCKHKT cho học sinh.<br />
Cũng như mọi bản kế hoạch khác, khi xây dựng kế hoạch cho hoạt động <br />
NCKHKT, lãnh đạo nhà trường cần căn cứ vào các văn bản, hướng dẫn chỉ đạo <br />
của Bộ GDĐT và của Sở GD&ĐT Nam Định về việc tổ chức Hội thi NCKHKT <br />
dành cho học sinh trung học hằng năm, nhất là Thông tư tư số 38/2012/TTBGDĐT <br />
ngày 02/11/2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành Quy chế thi nghiên <br />
cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học và điều kiện thực tế của <br />
đơn vị, đặc điểm của địa phương để xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai hoạt <br />
động NCKHKT của học sinh ở đơn vị mình cho phù hợp. <br />
Chẳng hạn, năm học 20152016, trường THPT Nguyễn Trường Thúy đã xây <br />
dựng kế hoạch tổ chức, triển khai hoạt động NCKHKT cho học sinh như sau:<br />
<br />
SỞ GD&ĐT NAM ĐỊNH CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br />
Trường THPT Nguyễn Trường Độc lập – Tự do – Hạnh phúc<br />
Thúy Xuân Trường, ngày 09 tháng 9 năm 2015<br />
Số: 05/KH NTT<br />
V/v tổ chức, triển khai cuộc thi NCKHKT <br />
cho học sinh trung học năm học 2015<br />
2016<br />
<br />
KẾ HOẠCH<br />
TỔ CHỨC TRIỂN KHAI CUỘC NGHIÊN CỨU THI KHOA HỌC, KỸ THUẬT<br />
CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRƯỜNG THÚY NĂM HỌC 2015 2016<br />
<br />
Căn cứ Thông tư số: 38/2012/TTBGDĐT ngày 02/11/2012 của Bộ Giáo <br />
dục và Đào tạo về việc ban hành Quy chế thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp <br />
quốc gia học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông;<br />
Căn cứ Công văn số 3162/BGDĐTGDTrH ngày 24/6/2015 của Bộ Giáo <br />
dục và Đào tạo về việc hướng dẫn tổ chức Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho <br />
học sinh trung học năm học 20152016<br />
Căn cứ công văn số 954/ SGDĐTGDTrH ngày 21 tháng 8 năm 2015 của <br />
Sở Giáo dục và Đào tạo Nam Định hướng dẫn triển khai hoạt động NCKH và tổ <br />
chức Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học năm học 20152016<br />
Trường THPT Nguyễn Trường Thúy xây dựng kế hoạch tổ chức hội thi <br />
NCKHKT cấp trường năm học 2015 – 2016 dành cho tất cả học sinh các khối lớp <br />
như sau:<br />
<br />
12<br />
* MỤC ĐÍCH:<br />
Khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu, sáng tạo khoa học, công nghê,̣ <br />
kĩ thuật, vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc <br />
sống;<br />
Góp phần thúc đẩy đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, đổi <br />
mới hình thức và phương pháp đánh giá kết quả học tập, phát triển năng lực học <br />
sinh, nâng cao chất lượng dạy học trong các cơ sở giáo dục trung học;<br />
Khuyến khích các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng, cơ sở nghiên cứu, các tổ <br />
chức, cá nhân tham gia, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu, sáng tạo khoa học, kĩ thuật <br />
của học sinh trung học;<br />
Tạo cơ hội để học sinh trung học giới thiệu kết quả nghiên cứu, sáng tạo <br />
khoa học, kĩ thuật của mình; tăng cường trao đổi, giao lưu văn hóa, giáo dục giữa <br />
các địa phương và hội nhập quốc tế.<br />
* NỘI DUNG : <br />
Th<br />
ời gian tổ chức thi: <br />
+ Cấp trường: HS đăng kí dự án hay ý tưởng của dự án (chậm nhất là <br />
ngày 30/9/2015); nhà trường tổ chức thi khoảng từ ngày 1/12/2015 đến ngày <br />
05/12/2015<br />
+ Cấp Tỉnh: Tổ chức thi ngày 12/12/2015 đến ngày 13/12/2015<br />
+ Cấp bộ: Tổ chức thi trong tháng 3/2016 Tại thành phố Hải Phòng<br />
Đối tượng dự thi:<br />
+ Toàn thể học sinh từ lớp 10 đến 12 trong nhà trường. Học sinh có thể tham <br />
gia dự thi dưới hình thức cá nhân hay đồng đội (mỗi đội không quá 02 học sinh).<br />
+ Học sinh các lớp khác nhau có thể tham gia một đề tài.<br />
Lĩnh vực dự thi:<br />
Bao gồm 20 lĩnh vực sau: Khoa học động vật; Khoa học xã hội và hành vi; <br />
Hoá sinh; Y sinh và khoa học sức khoẻ; Sinh học tế bào và phân tử; Hoá học; Sinh <br />
học trên máy tính và sinh tin; Khoa học trái đất và môi trường; Hệ thống nhúng; <br />
Năng lượng: hóa học; ; Năng lượng: Vật lí; Kĩ thuật cơ khí; Kĩ thuật môi trường; <br />
Khoa học vật liệu; Toán học; Vi sinh; Vật lí và thiên văn; ; Khoa học thực vật; Rô <br />
bốt và máy thông minh; Phần mềm hệ thống . <br />
Nội dung dự thi:<br />
+ Nội dung cuộc thi là kết quả nghiên cứu của các dự án/ đề tài khoa học, kĩ <br />
thuật thuộc 20 lĩnh vực trên.<br />
+ Dự án có thể của 01 học sinh (gọi là dự án cá nhân) hoặc tối đa không quá <br />
2 học sinh (gọi là dự án tập thể)<br />
+ Đảm bảo tính trung thực trong nghiên cứu khoa học; không gian lận, sao <br />
chép trái phép, giả mạo, sử dụng hay trình bày nội dung, kết quả nghiên cứu của <br />
người khác như là của mình.<br />
Người hướng dẫn: Mỗi dự án dự thi do 01 người hướng dẫn nghiên cứu do <br />
thủ trưởng đơn vị ra quyết định cử. Một người hướng dẫn không quá 02 dự án <br />
NCKH của học sinh trong cùng thời gian,<br />
13<br />
Đăng kí dự thi:<br />
Học sinh gứi đăng kí tên đề tài hay ý tưởng sáng tạo về trường trước ngày <br />
30/9/2015 để nhà trường phân công giáo viên hướng dẫn (Học sinh lưu ý cần <br />
phải gửi đăng kí sớm để nhà trường phê duyệt trước khi thí nghiệm nghiên <br />
cứu).<br />
Hồ sơ đăng kí dự thi cấp trường gửi về trường trước ngày 25/11/2015 bao <br />
gồm: <br />
+ Phiếu học sinh (Phiếu 1A);<br />
+ Phiếu phê duyệt dự án (Phiếu 1B);<br />
+ Phiếu người hướng dẫn/bảo trợ (Phiếu 1);<br />
+ Kế hoạch nghiên cứu (theo mẫu hướng dẫn kèm theo Phiếu 1A);<br />
+ Báo cáo kết quả nghiên cứu;<br />
+ Phiếu xác nhận của cơ quan nghiên cứu (nếu có);<br />
+ Phiếu xác nhận của nhà khoa học chuyên ngành (nếu có);<br />
+ Phiếu đánh giá rủi ro (nếu có);<br />
+ Phiếu dự án tiếp tục (nếu có);<br />
+ Phiếu tham gia của con người (nếu có);<br />
+ Phiếu cho phép thông tin (nếu có);<br />
+ Phiếu nghiên cứu động vật có xương sống (nếu có);<br />
+ Phiếu đánh giá rủi ro chất nguy hiểm (nếu có);<br />
+ Phiếu sử dụng mô người và động vật (nếu có).<br />
Hồ sơ đăng kí dự thi cấp tỉnh gửi về Sở GD&ĐT Nam Định trước ngày <br />
07/12/2015 (Giống như cấp trường)<br />
Các mẫu phiếu nói trên có thể tải trên mạng http//truonghocketnoi.edu.vn<br />
Giải thưởng cấp trường: <br />
+ Lựa chọn 06 dự án có chất lượng nhất để trao giải (01 giải Nhất, 01 giải <br />
Nhì, 01 giải Ba; 03 giải Khuyến khíc).<br />
+ Trong các dự án đạt giải ở Hội thi cấp trường lựa chọn từ 01 đến 02 dự án <br />
tốt nhất tham gia thi cấp tỉnh vào ngày 12/12/2015.<br />
+ Chế độ khen khưởng (theo quy chế hiện hành).<br />
* KẾ HOẠCH TRIỂN KHAI :<br />
<br />
Thời gian Công việc Người thực hiện<br />
Tổ chức tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa và qui <br />
chế cuộc thi tới cán bộ, giáo viên và học sinh; Ban Giám hiệu<br />
<br />
Xây dựng kế hoạch cuộc thi; BCH Đoàn TN<br />
<br />
Phát động , hướng dẫn học sinh đăng kí tham gia GVCN<br />
Tháng 9/2015<br />
cuộc thi; GV bộ môn<br />
Nhận tên đề tài đăng kí của học sinh;<br />
Tháng 9/2015 Tiếp tục nhận tên đề tài đăng kí của học sinh; Ban Giám hiệu<br />
đến tháng Phân loại đề tài theo các lĩnh vực nghiên cứu; GV hướng dẫn<br />
10/10/2015 Phê duyệt dự án; Tác giả<br />
Phân công giáo viên hướng dẫn;<br />
14<br />
Học sinh có thể bắt đầu thực hiện đề tài<br />
<br />
Ban Giám hiệu<br />
GV hướng dẫn<br />
Từ 10/10/2015 Học sinh tiếp tục hoàn thiện đề tài;<br />
BCH Đoàn TN<br />
đến 30/11/2015 Gửi hồ sơ về trường trước ngày 25/11/2015<br />
GVCN<br />
Tác giả<br />
Thành lập ban tổ chức cuộc thi cấp trường; Ban Giám hiệu<br />
Tổ chức cuộc thi cấp trường; GV hướng dẫn<br />
Tháng 12/2015 Chọn dự án thi cấp tỉnh; hoàn thiện hồ sơ nhóm BCH Đoàn TN<br />
<br />
nghiên cứu nộp Sở GD&ĐT Nam Định trước ngày GVCN <br />
07/12/2015; Tác giả<br />
Tác giả<br />
Hoàn thiện hồ sơ gửi về bộ (nếu có) Người bảo trợ <br />
Từ 01/2016 <br />
Tham gia cuộc thi cấp Quốc gia tổ chức tại thành(n<br />
ếu có)<br />
đến 3/2016<br />
phố Hải Phòng (nếu được lựa chọn). GV hướng dẫn<br />
<br />
<br />
<br />
* TỔ CHỨC THỰC HIỆN:<br />
+ Cần phối hợp chặt chẽ giữa Ban Giám hiệu, giáo viên hướng dẫn, Ban <br />
chấp hành (BCH) Đoàn trường, giáo viên chủ nhiệm lớp, giáo viên bộ môn, phụ <br />
huynh học sinh và các nhà khoa học (nếu có) trong việc hướng dẫn, động viên học <br />
sinh lựa chọn và nghiên cứu các đề tài.<br />
+ Nhà trường phát động phong trào tham gia hội thi đến học sinh toàn trường; <br />
tuyên truyền giới thiệu về cuộc thi (Mục đích, ý nghĩa, nội dung, thể lệ, …);<br />
BCH Đoàn trường thực hiện việc tuyên truyền rộng rãi cho toàn thể học sinh <br />
trong các buổi chào cờ đầu tuần; qua bảng tin, qua chương trình phát thanh hàng <br />
tuần và khuyến khích đông đảo học sinh tham gia; đồng thời phối hợp tốt với Ban <br />
tổ chức cuộc thi trong suốt quá trình hội thi diễn ra hoạt động NCKHKT;<br />
BCH Đoàn trường, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn giúp đỡ, hướng <br />
dẫn học sinh hình thành ý tưởng khoa học và nghiên cứu đề tài.<br />
Trên đây là kế hoạch tổ chức hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học năm <br />
học 20152016. Tổ chức cho học sinh nghiên cứu khoa học và tham dự hội thi các <br />
cấp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường năm học 20152016 và <br />
những năm học tiếp theo nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học. <br />
Nhà trường đề nghị các thầy cô giáo và tập thể liên quan triển khai, thực hiện tốt <br />
kế hoạch này Trong quá trình triển khai, nếu có gì vướng mắc xin liên hệ số điện <br />
thoại : 03508870006 để hướng dẫn, trao đổi, phối hợp giải quyết.<br />
Hiệu trưởng<br />
(Ký tên, đóng dấu) <br />
<br />
Nơi nhận:<br />
BGH;<br />
<br />
15<br />
+ Niêm yết tại phòng HĐSP trường;<br />
Bảng tin và chương trình phát thanh của học sinh;<br />
Website;<br />
Lưu VT.<br />
Xây dựng kế hoạch tổ chức, triển khai hoạt động NCKHKT cho học sinh <br />
vừa đảm bảo cho hoạt động này diễn ra đúng tiến trình theo quy định, vừa là cơ sở <br />
để lãnh đạo nhà trường kiểm tra, đôn đốc, nâng cao hiệu quả NCKHKT.<br />
2.2. Những điểm cần lưu ý khi t ổ chức triển khai ho ạt động NCKH<br />
KT<br />
c<br />
ủa <br />
hoc sinh<br />
̣ : <br />
Trên cơ sở kế hoạch đã xây dựng, khi tổ chức triển khai hoạt động <br />
NCKHKT cho học sinh, lãnh đạo nhà trường cần quan tâm, chỉ đạo sát sao các <br />
nhiệm vụ cơ bản sau:<br />
2.2.1. Phat đông phong trao tham gia cu<br />
́ ̣ ̀ ộc thi NCKHKT cấp trường, cấp tỉnh <br />
trong từng năm hoc t ̣ ới toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh nhà trường: <br />
Bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đội <br />
ngũ giáo viên và học sinh, nhà trường cần phát động phong trào tham gia cuộc thi <br />
NCKHKT để động viên, khuyến khích, khơi dậy, nhóm lên niềm yêu thích, đam <br />
mê NCKH KT trong Hội đồng Sư phạm nhà trường.<br />
Để nâng cao hiệu quả của hoạt động này, trước hết lãnh đạo nhà trường tổ <br />
chức phát động cán bộ, giáo viên, công nhân viên nhà trường tích cực ủng hộ, nhiệt <br />
tình tham gia hướng dẫn học sinh NCKHKT, coi đó là nghĩa vụ và trách nhiệm của <br />
mỗi người trong công cuộc đổi mới phương pháp và nâng cao chất lượng dạy học. <br />
Đồng thời, lãnh đạo nhà trường giao cho Ban chấp hành Đoàn TNCS Hồ Chí <br />
Minh phát động toàn thể đoàn viên, thanh niên trường tích cực tham gia cuộc thi <br />
NCKHKT cấp trường, cấp tỉnh và cấp quốc gia. Trong đó, dưới sự chỉ đạo của đội <br />
ngũ cán bộ lớp, cán bộ Đoàn và vai trò tham mưu tư vấn của giáo viên chủ nhiệm, <br />
giáo viên bộ môn, mỗi tập thể lớp ít nhất có một dự án đăng ký dự thi cấp trường <br />
để lựa chọn tham gia Hội thi cấp tỉnh. <br />
Đặc biệt, để thúc đẩy hoạt động này, lãnh đạo nhà trường cần xác định rõ <br />
với Hội đồng Sư phạm nhà trường: Việc tham gia nghiên cứu và hướng dẫn học <br />
sinh NCKHKT là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cũng là một trong những <br />
tiêu chí để đánh giá, xếp loại thi đua đối với cán bô, giáo viên, học sinh và các tập <br />
thể lớp. Có như vậy mới cuốn hút được đông đảo cán bộ, giáo viên, nhân viên và <br />
học sinh tích cực hưởng ứng, tham gia NCKHKT. Nó không chỉ khiến hoạt động <br />
NCKHKT thực sự trở thành một hình thức tổ chức dạy học mới cần trải nghiệm, <br />
mà còn nâng cao hiệu quả của hoạt động này, góp phần đổi mới phương pháp dạy <br />
học, bồi dưỡng và nâng cao phẩm chất, năng lực, nhất là năng lực NCKHKT của <br />
cán bộ, giáo viên và học sinh.<br />
2.2.2. T<br />
ổ chưc hôi thao, tâp huân bôi d<br />
́ ̣ ̉ ̣ ́ ̀ ưỡng cho can bô, giao viên va hoc sinh<br />
́ ̣ ́ ̀ ̣ <br />
các quy định, hướng dẫn về c u ộc thi và những kiến thức cơ bản về <br />
NCKHKT<br />
a) Các quy định, hướng dẫn về cuộc thi:<br />
<br />
<br />
16<br />
Hằng năm Bộ GDĐT đều có văn bản hướng dẫn, chỉ đạo và nêu những quy <br />
định chung về cuộc thi NCKHKT dành cho học sinh chủ yếu dựa trên Thông tư số <br />
38/2012/TTBGDĐT ngày 25/11/2012. Trên cơ sở đó, các Sở GD&ĐT có các văn <br />
bản hướng dẫn, chỉ đạo về các trường THPT, các phòng GD&ĐT trong toàn tỉnh tổ <br />
chức, triển khai cuộc thi NCKHKT theo từng năm học. Ở đó, bên cạnh việc nêu rõ <br />
mục đích, ý nghĩa cuộc thi NCKHKT, các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo đều nêu rõ: <br />
Đối tượng dự thi; nội dung thi; thời gian và cách thức tổ chức cuộc thi ở các cấp; <br />
hồ sơ đăng kí dự thi; tiêu chí đánh giá dự án dự thi...<br />
Tuy nhiên, điều cốt yếu lãnh đạo nhà trường cần tập trung tổ chức cho cán <br />
bộ, giáo viên và học sinh thảo luận về hai vấn đề trọng tâm cơ bản trong Thông <br />
tư 38/2012/TTBGDĐT ngày 25/11/2012 của Bộ GDĐT. Đó là nội dung thi và tiêu <br />
chí đánh giá dự án dự thi.<br />
* Nội dung thi : Là kết quả nghiên cứu của các dự án khoa học hoặc dự án kỹ <br />
thuật thuộc 20 lĩnh vực quy định trong quy chế của cuộc thi. Cụ thể là:<br />
TT Lĩnh vực Lĩnh vực chuyên sâu<br />
Hành vi; Tế bào; Mối liên hệ và tương tác với môi trường tự nhiên; <br />
Khoa học động <br />
1 Gen và di truyền; Dinh dưỡng và tăng trưởng; Sinh lí; Hệ thống và <br />
vật<br />
tiến hóa;…<br />
Khoa học xã hộiĐi ều dưỡng và phát triển; Tâm lí; Tâm lí nhận thức; Tâm lí xã hội và <br />
2<br />
và hành vi xã hội học;…<br />
HóaSinh phân tích; HóaSinh tổng hợp; HóaSinhY; HóaSinh cấu <br />
3 Hóa Sinh<br />
trúc;…<br />
Y Sinh và khoa Chẩn đoán; Điều trị; Phát triển và thử nghiệm dược liệu; Dịch tễ <br />
4<br />
học Sức khỏe học; Dinh dưỡng; Sinh lí học và Bệnh lí học;…<br />
Sinh học tế bàoSinh lí t<br />
ế bào; Gen; Miễn dịch; Sinh học phân tử; Sinh học thần kinh;<br />
5<br />
và phân tử …<br />
Hóa phân tích; Hóa học trên máy tính; Hóa môi trường; Hóa vô cơ; <br />
6 Hóa học<br />
Hóa vật liệu; Hóa hữu cơ; Hóa Lý;…<br />
Sinh học trênKĩ thu<br />
ật Y sinh; Dược lí trên máy tính; Sinh học mô hình trên máy <br />
7 máy tính và Sinh tính; Tiến hóa sinh học trên máy tính; Khoa học thần kinh trên máy <br />
Tin tính; Gen;…<br />
Khoa học TráiKhí quy<br />
ển; Khí hậu; Ảnh hưởng của môi trường lên hệ sinh thái; Địa <br />
8 đất và Môich ất; Nước;…<br />
trường<br />
Vi điều khiển; Giao tiếp mạng và dữ liệu; Quang học; Cảm biến; Gia <br />
9 Hệ thống nhúng<br />
công tín hiệu;…<br />
Năng lượng: HóaNhiên li<br />
ệu thay thế; Năng lượng hóa thạch; Phát triển nhiên liệu tế <br />
10<br />
học bào và pin; Vật liệu năng lượng mặt trời;…<br />
Năng lượng: VậtNăng l ượng thủy điện; Năng lượng hạt nhân; Năng lượng mặt trời; <br />
11<br />
lí Năng lượng nhiệt; Năng lượng gió;…<br />
Kĩ thuật hàng không và vũ trụ; Kĩ thuật dân dụng; Cơ khí trên máy <br />
12 Kĩ thuật cơ khí tính; Lí thuyết điều khiển; Hệ thống vận tải mặt đất; Kĩ thuật gia <br />
công công nghiệp; Kĩ thuật cơ khí; Hệ thống hàng hải;…<br />
<br />
17<br />
Xử lí môi trường bằng phương pháp sinh học; Khai thác đất; Kiểm <br />
Kĩ thuật môi <br />
13 soát ô nhiễm; Quản lí chất thải và tái sử dụng; Quản lí nguồn nước;<br />
trường<br />
…<br />
Khoa học vậtV ật liệu sinh học; Gốm và Thủy tinh; Vật liệu composite; Lí thuyết <br />
14<br />
liệu và tính toán; Vật liệu điện tử, quang và từ; Vật liệu nano;Pôlime;…<br />
Đại số; Phân tích; Rời rạc; Lý thuyết Game và Graph; Hình học và Tô <br />
15 Toán học<br />
pô; Lý thuyết số; Xác suất và thống kê;…<br />
Vi trùng và kháng sinh; Vi sinh ứng dụng; Vi khuẩn; Vi sinh môi <br />
16 Vi Sinh<br />
trường; Kháng sinh tổng hợp; Virút;…<br />
Thiên văn học và Vũ trụ học; Vật lí nguyên tử, phân tử và quang học; <br />
Vật lí và ThiênLý Sinh; V<br />
ật lí trên máy tính; Vật lí thiên văn; Vật liệu đo; Từ, Điện <br />
17<br />
văn từ và Plasma; Cơ học; Vật lí hạt cơ bản và hạt nhân; Quang học; La<br />
de; Thu phát sóng điện từ; Lượng tử máy tính; Vật lí lí thuyết;…<br />
Nông nghiệp; Mối liên hệ và tương tác với môi trường tự nhiên; Gen <br />
Khoa học Thực <br />
18 và sinh sản; Tăng trưởng và phát triển; Bệnh lí thực vật; Sinh lí thực <br />
vật<br />
vật; Hệ thống và tiến hóa;…<br />
Rô bốt và máyMáy sinh h<br />
ọc; Lí thuyết điều khiển; Rô bốt động lực;…<br />
19<br />
thông minh<br />
Phần mềm hệ Thuật toán; An ninh máy tính; Cơ sở dữ liệu; Hệ điều hành; Ngôn <br />
20<br />
thống ngữ lập trình;…<br />
Trên cơ sở các lĩnh vực nghiên cứu được quy định trong quy chế cuộc thi, cán <br />
bộ, giáo viên và học sinh trao đổi, thảo luận, lựa chọn lĩnh vực cũng như đề tài <br />
nghiên cứu phù hợp với năng lực, sở trường của mình. Có như vậy, các em mới <br />
hiểu thấu đáo về vấn đề mình nghiên cứu, tạo tiền đề để nâng cao hiệu q