SKKN: Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học Địa lí 7

Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> PHÒNG  GD&ĐT KRÔNG ANA<br /> TRƯỜNG : THCS NGUYỄN TRÃI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT <br /> LƯỢNG DẠY­HỌC MÔN ĐỊA LÍ 7<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Họ và tên tác giả: Trần Thị Phượng<br /> Đơn vị công tác:   Trường THCS Nguyễn Trãi<br /> Trình độ đào tạo:  Đại Học Sư Phạm<br /> Môn đào tạo:         Địa Lí<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Krông Ana, tháng  3 năm 2016<br /> <br /> <br /> 1<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> <br /> <br /> MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT <br /> LƯỢNG DẠY ­  HỌC MÔN ĐỊA LÝ 7<br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> <br />     I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br />        Trong những năm giảng dạy tôi nhận thấy môn địa lí là một môn học rất <br /> khô khan, kiến thức trừu tượng, kiến thức rộng bao gồm cả t ự nhiên– kinh tế ­ <br /> xã hội, đặc biệt là địa lý lớp 7. Trong khi đó môn địa lý trong trường học rất  <br /> nhiều học sinh tỏ ra thờ  ơ xem nhẹ, học một cách đối phó. Do đó muốn giảng  <br /> dạy đạt kết quả giáo viên cần vận dụng những phưong pháp phù hợp với  đặc  <br /> thù bộ môn . Và còn tuỳ thuộc vào của từng bài , từng đối tượng học sinh.<br />   Bản thân tôi đã được nhiều năm giảng dạy Địa lý 7 , tôi thấy thích thú bởi  <br /> vì qua mỗi châu lục tôi được mở rộng thêm sự hiểu biết về tự nhiên, con người, <br /> sự  thay đổi của các Châu lục trong thời đại phát triển. Như  vậy nếu học sinh  <br /> quan tâm đến bộ  môn địa lí thì đây là môn học hay và mang tính sâu rộng, vậy  <br /> làm sao để  học sinh yêu thích môn học , làm sao biến những kiến thức trừu  <br /> tượng, khô khan đó thành những kiến thức có ích , học sinh biết cách khai thác <br /> môn học một cách tốt nhất ? Từ  những trăn trở trên tôi tìm ra những giải pháp  <br /> tốt để nâng cao chất lượng và điều quan trọng là làm thế nào để học sinh cũng  <br /> say mê môn học , để môn Địa lý không còn nặng nề, tẻ  nhạt. Có như  vậy mới <br /> nâng cao chất lượng của bộ môn đối với cả người dạy và người học.<br /> Từ những lý do trên tôi xin được mạnh dạn đóng  góp một số phương pháp <br /> nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Địa lý lớp 7<br />      2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài <br /> 2<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> Mục tiêu của đề  tài là giúp cho việc dạy và học Địa lí có hiệu quả  hơn <br /> thông qua các bài dạy . Đặc biệt là hướng dẫn học sinh nắm được các kiến thức  <br /> trọng tâm  thông qua bản đồ tranh ảnh, phương tiện dạy học. Các em sẽ biết tự <br /> hoàn thiện kiến thức trên cơ  sở  những tri thức mà giáo viên hướng dẫn truyền  <br /> tải đến các em.<br /> 3.  Đối tượng nghiên cứu <br /> ­ Đối tượng mà đề tài hướng tới nghiên cứu và áp dụng thực nghiệm là tất <br /> cả học sinh THCS khối 7, trong đó đặc biệt quan tâm nhiều đến các lớp có <br /> nhiều học sinh dân tộc, nhiều học sinh yếu kém.<br /> ­ Trong phạm vi đề tài tôi mạnh dạn đưa ra các phương pháp nhằm nâng cao <br /> chất lượng dạy học môn địa lí 7 như sau:<br /> + Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học<br />         + Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát <br /> huy tích cực , chủ động học tập của học sinh.<br />  + Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề.<br />  + Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực.<br />  + Phối hợp các hình thức dạy học một cách linh hoạt.<br />  + Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh <br /> họa cho bài học.<br />  +  Đặc biệt chú ý đến đối tượng học sinh yếu.<br /> 4 Giới hạn phạm vi nghiên cứu <br />      ­ Đề tài xây dựng trong phạm vi trương trình địa lí khối 7 tại trường THCS <br /> Nguyễn Trãi năm học 2014­ 2015.<br /> ­Trong nội dung chương trình địa lí lớp 7 có nhiều nội dung và có nhiều <br /> phương pháp truyền thống và phương pháp mới tôi xin đưa ra một vài phương  <br /> pháp tôi đã áp dụng qua các năm tại trường.<br />        5. Phương pháp nghiên cứu <br /> ­ Sử dụng giáo án điện tử.<br /> ­ Nghiên cứu SGK  bản đồ tranh ảnh, Atlat và các tài liệu liên quan.<br /> ­ Thuyết trình.<br /> ­ Vấn đáp. <br /> ­ Thảo luận nhóm, tự nghiên cứu bài học dưới sự hướng dẫn của giáo viên.<br /> <br /> <br /> 3<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />         ­ Phương pháp thực nghiệm: Đối chiếu kết quả học tập của học sinh tại  <br /> một số lớp trong nhà trường .<br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> 1 .Cơ sở lí luận .<br />        Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng tích cực hoá hoạt động học <br /> tập của học sinh không có nghĩa là loại bỏ các phương pháp dạy học hiện có và <br /> thay vào đó là các phương pháp mới hiện đại, bởi các phương pháp hiện có như <br /> thuyết trình, giảng giải, ván đáp... vẫn rất cần thiết trong quá trình dạy học. <br /> Vấn đề là phải tìm ra cách vận dụng và phối hợp các PPDH một cách linh hoạt <br /> nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập. <br /> Cần kế thừa và phát huy những mặt tích cực các phương pháp dạy học truyền <br /> thống đồng thời phải học hỏi, vận dụng một số PPDH mới phù hợp với hoàn <br /> cảnh, điều kiện dạy học ở nứớc ta hiện nay. Để đạt được mục đích đó thì <br /> người giáo viên và học sinh cần phải thực hiện tốt các vấn đề sau:<br /> Đối với giáo viên<br />           Muốn nâng cao chất lượng dạy học đòi hỏi người giáo viên phải không <br /> ngừng đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới không có nghĩa là bỏ hết phương <br /> pháp dạy học mới thay đổi hoàn phương pháp mới mà người giáo viên cần vận <br /> dụng một các linh hoạt sáng tạo giữa cũ và mới. Trước khi thực hiện bài dạy <br /> giáo viên cần dành thời gian cho việc nghiên cứu, chuẩn bị  bài kĩ càng, vì môn <br /> địa lí nó chứa đựng nhiều kiến trong nhiều lĩnh vực và nhiều môn học. Nếu có  <br /> thể lồng ghép kiên thức của các môn hộc thì hiệu quả mang lại sẽ cao hơn.<br />          Để  tiết học thành công thì người giáo viên phải vận dụng linh hoạt các  <br /> phương pháp dạy học kết hợp với việc sử dụng các phương tiện dạy học một  <br /> cách phù hợp. Với sự quan tâm của nhà nước giaó dục ngày nay đã được đầu tư <br /> nhiều về cơ sở vật chất như phòng học thông minh, máy tính, máy chiếu, trong <br /> thời đại phát triển mạnh của công nghệ  thông tin như  hiện nay mỗi giáo viên  <br /> nên vận dụng, ứng dụng các công cụ hổ trợ để bài dạy sinh động hơn.<br />       Để nâng cao chất lượng dạy học thì người giáo viên  phải biết cách dẫn dắt  <br /> học sinh giải quyết những tình huống có vấn đề, biết khơi dậy và kích thích trí  <br /> tò mò, lòng ham muốn các kiến thức địa lí. Bên cạnh đó, trong quá trình dạy học <br /> cũng phải sử  dụng nhiều phương tiện dạy học phù hợp với nội dung bài dạy,  <br /> đồng thời hướng dẫn học sinh cách khai thác kiến thức từ các phương tiện học  <br /> tập địa lí khác nhau như bản đồ, biểu đò, tranh ảnh, băng hình..., khuyến khích,  <br /> động viên thành tích học tập của học sinh.<br /> Đối với học sinh:<br />           Mục đích của giáo dục hiện nay là lấy học sinh làm trung tâm, học sinh là  <br /> chủ thể, là trung tâm của hoạt động học. Học sinh trở thành con người toàn diện  <br /> của xã hội. Đối với các môn học nói chung và môn địa lí nói riêng học sinh  phải <br /> có sự  đổi mới trong cách học, phải giác ngộ  mục đích học tập, chủ  động, sáng <br /> 4<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> tạo, có ý thức trách nhiệm về hoạt động học tập của mình, phải biết tự học và <br /> học mọi nơi, mọi lúc khi cảm thấy cần thiết.<br /> Cần biết rõ mục đích, yêu cầu của giờ  học, không chỉ  về  kiến thức mà <br /> còn cả về kĩ năng địa lí và những thao tác tư duy cần vận dụng như tư duy biện  <br /> chứng, tư  duy logic, nắm bắt được các sự  vật hiện tượng, mối quan hệ  nhân <br /> quả... Phải làm quen dần với cách độc lập suy nghĩ để chiếm lĩnh kiến thức bài  <br /> học.<br /> Dành thời gian thích đáng để tự làm việc, nghiên cứu với SGK (kênh hình, <br /> kênh chữ), với tập bản đồ, qua các thông tin đại chúng như tranh ảnh, đài báo và <br /> các nguồn cung cấp kiến thức khác theo sự hướng dẫn của giáo viên, qua đó học <br /> sinh rèn luyện về kĩ năng và phương pháp học tập bộ môn Địa lí nhiều hơn.<br /> Học sinh biết cách làm việc theo nhóm, hợp tác với bạn để  hoàn thành  <br /> nhiệm vụ  giáo viên giao cho, qua đó có cơ  hội được thể  hiện mình, được trình <br /> bày lại kết quả qua các phương tiện học tập.<br /> Khi nắm vững kiến thức địa lí sau này các em dễ  dàng  ứng dụng trong <br /> cuộc sống cũng hiểu biết và xã hội, về thế giới tốt hơn.<br />  Trên cơ sở lí luận trên là một giáo viên dạy môn Địa lí tôi đã lựa chọn đề tài này <br /> để nghiên cứu và thực nghiệm trong quá trình giảng dạy đã rút ra được một số <br /> kinh nghiệm xin trao đổi cùng các bạn đồng nghiệp để  tìm ra phương pháp tốt  <br /> nhất nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và giúp học sinh học tập môn Địa lí <br /> đạt kết quả cao nhất .<br /> 2 Thực trạng <br /> 2.1 Thuận lợi – khó khăn<br /> * Thuận lợi <br /> Trong nhiều năm liền tôi được phân công giảng dạy môn địa lí khối 7, qua  <br /> các năm đối tượng học sinh học tập gần giống nhau, điều này giúp cho tôi mạnh <br /> dạn áp dụng các phương pháp đối mới giữa các năm.<br /> Bên cạnh đó nhà trường còn có nhều đồ  dùng,   công cụ  hổ  trợ  cho việc  <br /> giảng dạy nên có thể sử dụng các phương pháp dạy học như: sử dụng đồ  dùng <br /> dạy học  ở các tiết học hoặc sử  dụng các tiết dạy giáo án điện tử  giúp bài học <br /> sinh động hơn.<br /> Trường THCS Nguyễn Trãi có sự phân chia lựa chọn đối tượng học sinh ở <br /> lớp chon và lớp bình thường khá rõ ràng nên việc áp dụng các phương pháp <br /> nhằm nâng cao chất lượng dạy học dễ hơn.<br /> * Khó khăn<br /> Trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy đặc thù của trường miền núi là có  <br /> nhiều học sinh dân tộc thiếu số, việc tiếp thu bài học rất chậm, ghi chép chậm, <br /> thậm chí đọc còn rất chậm dẫn đến tình trạng chán học, học thụ động. <br /> 5<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />  Đối với học sinh khối 7, lứa tuổi này các em đang phát triển tâm sinh lí nên  <br /> nhiều em có những thay đổi về tính cách dễ bi bạn bè lôi kéo đua đòi ham chơi  <br /> không chịu khó học tập.<br />  Nhiều phụ huynh và học sinh lại có quan niệm coi môn học Địa lí là môn <br /> phụ không quan trọng nên không chú trọng đầu tư học.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 6<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />  2.2 Thành công – hạn chế <br />  * Thành công<br />       Có rất nhiều em thấy hứng thú với môn đặc biệt là việc kết hợp các phương <br /> pháp giảng dạy sử dụng  giáo án điện tử và đồ dùng dạy học để minh họa vì <br /> địa lí khối 7 chưa đựng rất nhiều điều mới lạ trên Thế giới. Việc sử dụng <br /> đồ dùng dạy học và các phương pháp mới sẽ lôi kéo được các em vào bài <br /> học.<br /> Đây cũng là một yếu tố thành công để cho đề tài nghiên cứu.<br /> * Hạn chế <br />     Tuy nhiên việc sử dụng đồ dùng dạy học còn rất nhiều bất cập.Bản đồ địa 7 <br /> thường là 2 mảnh, với thiết kế bảng ghi như hiện nay rất khó để sử dụng.<br /> Việc lắp đặt máy chiếu chỉ có ở một số phòng học những phòng học thông <br /> thường khi dạy máy chiếu rất mất thời gian cho việc chuẩn bị.<br />  c. Mặt mạnh –mặt yếu <br /> * Mặt mạnh <br />      Nhiều em học sinh trường Nguyễn Trãi có khả năng nhận thức nhanh đặc <br /> biệt là kiến thức địa lí lại rất gần gũi với cuộc sống hàng ngày, nhiều em có <br /> điều kiện sẽ biết rất nhanh những thông tin mới của Thế giới bằng cách sử <br /> dụng các phương tiện ở nhà. Từ đó việc giảng dạy của giáo viên và việc <br /> tiếp thu bài học của các em sẽ tốt hơn.<br /> * Mặt yếu <br />    Ở trường THCS Nguyễn Trãi cũng chiếm 1/4 là dân tộc thiểu số nên nhiều em <br /> khả năng tiếp thu còn chậm, chưa mạnh dạn thể hiện khả năng của mình <br /> điều đó gây <br /> 2.4 Các nguyên nhân và các yếu tố tác động <br />      Hiện nay đất nước ta đang từng bước đổi mới để tiếp cận Thế giới điều này <br /> đòi hỏi giáo dục phải thay đổi ở cách học và cách tư duy. trong những năm <br /> gần đây giáo dục đặc biệt quan tâm và có nhiều thay đổi nhằm tìm ra những <br /> biện pháp tối ưu nhất. điều này buộc người giáo viên phải tìm ra những <br /> phương pháp dạy học phù hợp nhất, người học cũng cần có nhận thức đúng <br /> đắn hơn, học tập tích cực hơn dựa trên sự hướng dẫn của giáo viên.<br /> Bên cạnh đó việc nhận thức của người dân cũng được thay đổi, nhiều phụ <br /> huynh quan tâm nhiều hơn đến việc học tập của con em mình.<br /> 2.5. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra:<br /> <br /> <br /> 7<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />      Trước tình hình thay đổi liên tục của xã hội, con người không chỉ bó hẹp <br /> trong một môi trường, một khu vực sống nhất định mà phải vươn ra Thế <br /> giới, để làm được những điều này bắt buộc phải thay đổi trong nhận thức, <br /> trong giao tiếp, trong mức độ tiếp thu kiến thức từ các cấp học. Mà giáo dục <br /> có nhiệm vụ giúp con người đổi mới, giải thoát khỏi sự giao tiếp bị động <br /> trong phần lớn con người Việt Nam. <br />    Nếu trước đây trong một tiết học tôi chỉ sử dụng duy nhất một phương pháp <br /> là đưa ra câu hỏi­ giảng giải­chép lên bảng và nó lặp đi lặp lại trong một bài <br /> và trong suốt chương trình địa 7 tôi chỉ cứng nhắc sử dụng phương pháp này <br /> thì tiết học sẽ rất khô khan, học sinh sẽ rất nhàm chán, không muốn học, <br /> ngồi nói chuyện hoặc bỏ tiết.<br />    Sau khi áp dụng phương pháp mới linh động hơn thì giáo viên có thể lựa chọn <br /> phương pháp nào là phù hợp nhất với tiết học, phù hợp với mức độ tiếp thu <br /> kiến thức của từng đối tượng học sinh và từng lớp học. Nhằm thúc đẩy quá  <br /> trình dạy học có hiệu quả cao hơn, từ chất lượng của môn học sẽ tốt hơn. <br /> 3. Giải pháp, biện pháp:<br />      Để dạy tốt một tiết học Địa lí 7 và học sinh nắm được kiến thức sâu rộng có <br /> thể áp dụng vào thực tế cần được quán triệt ở tất cả các khâu, từ khâu <br /> chuẩn bị bài của giáo viên, tiến hành dạy học ở trên lớp đến việc đánh giá <br /> kết quả học tập của học sinh. Đối với học sinh cần có sự tìm hiểu kĩ bài <br /> học ở nhà. Chuẩn bị những dụng cụ cần thiết phục vụ cho tiết học.<br />  a. Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học:<br /> ­ Để nâng cao chất lượng dạy­học không thể không có những yếu tố như: Thầy <br /> ­ Trò ­ Phương pháp ­ Công nghệ hỗ trợ… Để đảm bảo được sự đổi mới <br /> theo xu hướng hiện đại, việc ứng dụng tốt được công nghệ thông tin vào <br /> việc giảng dạy mang lại hiệu quả khá cao. Trước đây bản thân tôi khi nhắc <br /> đến giáo điện tử còn là một cảm giác rất mở hồ vì nghĩ đến khó khan đủ <br /> thứ nhung từ khi thực hiện đến nay bản thân tôi đã sử dụng nhiều ứng dụng <br /> của công nghệ thông tin để áp dụng trong việc đổi mới phương pháp dạy <br /> học. Qua đó, cũng đã thu được những kết quả đáng ghi nhận (học sinh hứng <br /> thú hơn, giáo viên chủ động trong hoạt động gợi mở hơn, bài giảng sinh <br /> động hơn, trực quan thì giảm được chi phí rất nhiều). Bởi vì hiện nay trên <br /> thị trường, trên mạng Intemet, trên tivi...có rất nhiểu các loại băng hình, <br /> tranh ảnh rất phong phú, nhiều thể loại, hình thức thể hiện khác nhau, Nếu <br /> như các em học sinh được xem, được biết đến thì các em sẽ mở rộng được <br /> hiểu biết của mình  và làm phong phú thêm trí tưởng tượng, phát huy trí sáng <br /> tạo của mỗi học sinh.<br /> <br /> <br /> <br /> 8<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />    Tuy nhiên chúng ta cần phải làm sao không quá lạm dụng, phô trương, sử <br /> dụng những hiệu ứng, những phong màu, phông chữ gây chú ý đối với học <br /> sinh. Làm sao để học sinh vừa nắm được kiến thức, vừa quan sát được tư <br /> liệu, hình ảnh nâng cao sự hiểu biết.<br />    Đối với địa lí lớp 7, hầu hết các bài dạy đều sử dụng tranh ảnh, đồ dung để <br /> minh họa trong khi đó tranh đồ dùng dạy học tuy có to, rõ, in đẹp nhưng số <br /> lượng lại quá ít, mỗi bài là một tờ,tranh 2 mảnh cồng kềnh rất khó sử dụng. <br /> Chưa đáp ứng được đầy đủ nhu cầu giảng dạy của giáo viên và quan sát của <br /> các em. Để in tấm hình phóng to trong sách giáo khoa  hoặc sử dụng tranh <br /> ảnh liên quan thì rất phiền phức và tốn kém. Tôi cho rằng sử dụng giáo án <br /> điện tử để trình chiếu là tối ưu nhất.  <br />     Ví dụ: khi dạy bài 14. Hoạt động nông nghiệp ở đới ôn hòa.<br />      Bài này có rất nhiều hình ảnh minh họa trong sách giáo khoa, ngoài ra còn có <br /> nhiều hình ảnh liên quan trong quá trình giảng dạy. Nếu giáo viên yêu cầu <br /> học sinh quan sát các hình ảnh trong sách giáo khoa các em sẽ xem qua, rất <br /> nhanh chán hoặc không để ý nhưng khi hình ảnh được phóng to và chiếu ở <br /> trên bảng thì các em rất thích thú.<br /> *Nền nông nghiệp tiên tiến<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 9<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­GV: Quan sát hình ảnh em hãy cho biết các nước đới ôn hòa đã áp dụng <br /> những biện pháp nào để khắc phục những khó khăn bất lợi do thời <br /> tiết?<br /> ­ HS: làm thủy lợi, hệ thống tự động tưới xoay tròn, tưới phun sương tự động <br /> bằng nước ấm.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> *Nền nông nghiệp tiên tiến<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 10<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 11<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> <br /> <br /> <br />           ­GV: Qua sát ảnh em hiểu thế nào là nền nông nghiệp tiên tiến?<br /> ­HS: là trình độ cao, sử dụng nhiều máy móc trong sản xuất nông nghiệp<br /> ­GV: Nông nghiệp tiên tiến đem lại hiệu quả như thế nào?<br /> ­HS: Tạo ra số lượng nông sản nhiều, chất lượng đồng đều.<br />           ­GV: Em hãy liên hệ với thực tế sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam.<br />           ­HS: Nền nông nghiệp nước ta tuy chưa phát triển như nông nghiệp các <br /> nước đới ôn hòa nhưng đã bước đầu áp dụng các thành tựu khoa học kĩ thuật  <br /> trong sản xuất đạt được các thành tựu khá cao như chăn nuôi heo siêu nạc, trang <br /> trại bò sữa và bò thịt....<br /> Ngoài việc sử dụng hình ảnh giáo viên cho học sinh xem về đoạn phim sử dụng <br /> máy móc trong việc thu hoạc nho, cà chua...<br /> GV cho học sinh xem các sản phẩm nông nghiệp nổi tiếng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 12<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Như  vậy việc sử  dụng giáo án điện tử  để  minh họa trong một tiết dạy vừa  <br /> giải quyết được vấn đề  phương tiện, giáo viên có thể  kết hợp được nhiều  <br /> phương pháp dạy học, học sinh hứng thú với tiết học hơn.<br /> *. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu:<br /> Kiểu môi trường Đặc điểm khí hậu Nông sản chủ yếu<br /> Cận nhiệt đới gió mùa<br /> Hoang mạc ôn đới<br /> Địa trung hải<br /> Ôn đới hải dương<br /> Ôn đới lục địa<br /> Ôn đới lạng(Vĩ độ cao)<br />  GV yêu cầu học sinh thảo luận nhóm:<br /> Hãy nêu đặc điểm khí hậu và  những nông sản chính ở các kiểu môi trường <br /> đới ôn hòa<br /> • Nhóm 1: Môi trường cận nhiệt đới gió mùa?<br /> • Nhóm 2: Môi trường Hoang mạc ôn đới?<br /> • Nhóm 3: Môi trường Địa trung hải?<br /> • Nhóm 4: Môi trường Ôn đới hải dương?<br /> • Nhóm 5: Môi trường Ôn đới lục địa?<br /> Nhóm 6: Môi trường Ôn đới lạnh <br />   Đối chiếu giữa kết quả của học sinh và giáo viên:<br /> <br /> 13<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> *. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu:<br /> Kiểu môi trường Đặc điểm khí hậu Nông sản chủ yếu<br /> Cận nhiệt đới gió mùa Mùa đông ấm và khô,  Lúa nước, đậu tương, <br /> mùa hạ nóng ẩm bông, hoa, quả<br /> Hoang mạc ôn đới Rất nóng và rất khô Chăn nuôi cừu<br /> Địa trung hải Mùa hạ khô nóng, mưa  Nho và rượu vang, <br /> vào mùa thu, nóng quanh  cam,chanh,ô lưu<br /> năm.<br /> Ôn đới hải dương Mùa đông lạnh, mùa hạ  Lúa mì, củ cải đường, <br /> nóng và có mưa. hoa quả,chăn nuôi bò <br /> thịt, bò sữa.<br /> Ôn đới lục địa Mùa đông lạnh và kéo  Lúa mì, đại mạch, <br /> dài, mùa hạ ngắn. khoai tây, ngô. Chăn <br /> nuôi bò, ngựa, lợn.<br /> Ôn đới lạng(Vĩ độ cao) Mùa đông lạnh, mùa hạ  Lúa mạch đen, khoai <br /> mát và có mưa. tây, chăn nuôi hươu <br /> Bắc cực<br />           Như vậy việc sử dụng giáo án điện tử  để  minh họa trong một tiết dạy  <br /> vừa giải quyết được vấn đề phương tiện, giáo viên có thể kết hợp được nhiều <br /> phương pháp dạy học, học sinh hứng thú với tiết học hơn<br /> b. Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát  <br /> huy tích cực , chủ động học tập của học sinh:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 14<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> ­Những phương pháp dạy học thuyết trình , hoạt động dạy học trong các       <br /> phương pháp này diễn ra theo kiểu giải thích minh hoạ, thông báo ­ thu nhận , <br /> tác dụng phát huy tính tích cực chủ động của học sinh không cao , nhận thức <br /> của học sinh ở mức độ ghi nhớ, tái hiện.... Như vậy , học sinh thụ động nghe – <br /> ghi dẫn đến nặng nề khó tiếp thu.<br /> ­ Để khắc phục những nhược điểm thụ động trong học tập của học sinh , giáo <br /> viên phải biết  cách khai thác vốn tri thức , kỹ năng và khả năng học tập của <br /> học sinh mà ra bài tập hay nhiệm vụ học tập phù hợp , nâng cao hơn so với khả <br /> năng hiện có của học sinh , kích thích các em có sự cố gắng trong học tập , nổ <br /> lực về trí tuệ để hoàn thành . Nhờ vậy tư duy dần dần phát triển , tính tích cực <br /> được phát huy.<br />    ­ Chương trình Địa lý 7 sử dụng rất nhiều bản đồ nên phương pháp bản đồ là <br /> rất quan trọng , vì vậy giáo viên nên sử dụng bản đồ để hướng dẫn học sinh <br /> khai thác kiến thức , minh hoạ trong dạy học , giáo viên sử dụng bản đồ như <br /> một cơ sở để học sinh tìm tòi , khám phá kiến thức dưới sự chỉ đạo , hướng dẫn <br /> của giáo viên . Rèn luyện cho học sinh lớp 7 kỹ năng : Hiểu hệ thống ký hiệu , <br /> ước hiệu được thể hiện trên bản đồ, xác định vị trí , mô tả địa hình.<br /> Ví dụ: khi dạy Bài 3. QUẦN CƯ.ĐÔ THỊ HÓA.<br /> Để học sinh dễ làm quen với bản đồ , giáo viên tổ chức một số trò chơi nhỏ.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 15<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />  GV:    Chuẩn bị 1 số tấm bìa có ghi tên siêu đô thị trên 8 triệu dân, yêu cầu học <br /> sinh lên gắn trên lược đồ.<br />    Hoặc sử dụng câu hỏi phát vấn dựa trên bản đồ như:Các siêu đô thị trên <br /> Thế giới tập trung nhiều đâu ? Tại sao?....<br /> c.Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề:<br />   Trước hết giáo viên đặt vấn đề và chuyển học sinh vào tình huống có vấn đề. <br /> Câu hỏi phải chứa đựng một mâu thuẫn giữa kiến thức cũ và kiến thức mới, <br /> giữa cái biết và cái chưa biết để học sinh khám phá . <br /> Ví dụ:khi dạy trong bài dạy hoạt động kinh tế của con người ở hoang mạc. <br />          Dạy mục 1: Hoạt động kinh tế giáo viên đặt câu hỏi :<br />          ­Tại sao ở môi trường hoang mạc hoạt động kinh tế cổ truyền chỉ diễn <br /> trong các ốc đảo?<br /> Học sinh vận dụng kiến thức bài môi trường hoang mạc để giải thích vì trong <br /> ốc đảo có mạch nước ngầm.<br /> d. Nâng cao hiệu quả của phương pháp dạy học tích cực: <br />    Thảo luận nhóm trong phương pháp này học sinh giữ vai trò tích cực , chủ <br /> động, tham gia thảo luận, giáo viên giữ vai trò nêu vấn đề gợi ý .<br />      Khi giáo viên sử dụng phương pháp này cần chú ý đến đối tượng học sinh <br /> yếu. Vì những học sinh này thường có ý thức học tập chưa cao , dễ lơ là đôi <br /> khi trong nhóm chỉ 1 và 2 em tự làm rồi trình bày trên danh nghĩa đại diện <br /> nhóm. Vì vậy giáo viên cần bám sát giúp đỡ, động  viên  học sinh yếu. Sau <br /> khi thảo luận giáo viên gọi những học sinh yếu đại diện trình bày, để tránh <br /> sự ỷ lại học sinh khá giỏi, Giáo viên phải phát hiện những chỗ sai để uốn <br /> nắn, sửa chữa , giải đáp thắc mắc , làm sáng tỏ thêm  các vấn đề  lý thú nảy <br /> sinh trong thảo luận.<br />      Để thảo luận nhóm có hiệu quả giáo viên cần chia nhóm đồng đều giữa các <br /> đối tượng học sinh: giỏi­ khá­ trung bình ­yếu ­kém.<br /> Ví dụ: Bài thiên nhiên Châu đại dương.<br />    Khi dạy mục 2: Khí hậu­ thực vật­ động vật. Giáo viên cho học sinh phân tích <br /> biểu đồ trạm Gu­am và trạm Nu ­mê –a về lượng mưa, nhiệt độ tháng cao <br /> nhất, tháng thấp nhất, lượng mưa trung bình năm để rút ra kết luận chung <br /> về khí hậu Châu đại dương.<br />     Học sinh phân công nhóm trưởng, thư kí, và người  trình bày, học sinh trình <br /> bày ưu tiên đối tượng học sinh dân tộc, học sinh yếu ,kém. <br />    Giáo viên động viên, khen ngợi, khuyến khích các nhóm. <br /> e. Phối hợp các hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt:<br /> <br /> <br /> <br /> 16<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> Trong hoạt động cá nhân , giáo viên tổ chức cho mỗi học sinh được làm việc <br /> thực sự với các đối tượng học tập : Tranh ảnh, sơ đồ, lược đồ, bản đồ, <br /> bảng thống kê.... để thu nhập những kiến thức cần nắm , hoặc trả lời các <br /> câu hỏi , thực hiện các bài tập do giáo viên đưa ra .... giáo viên góp ý sửa <br /> chữa , hướng dẫn  những học sinh yếu... tránh trường hợp phê bình gay gắt <br /> hay so sánh các học sinh với nhau, đối với các lớp chọn câu hỏi thảo luận <br /> thường nâng cao, còn đối với các lớp trung bình cần đưa ra câu hỏi dễ hơn <br /> và chú ý đối tượng là học sinh dân tộc, các hoạt động này vừa giúp học sinh <br /> nắm được các kiến thức qua họat động độc lập vừa rèn luyện kỹ năng làm <br /> việc độc lập và làm quen phương pháp tự học, tự nghiên cứu .<br /> Ví dụ: khi dạy bài 26. Thiên nhiên Châu Phi, đối với lớp chọn giáo viên yêu cầu <br /> học sinh quan sát lược đồ H26.1 ; H27.1(SGK địa lí 7)và thảo luận nhóm trả <br /> lời câu hỏi:<br />     ? Tại sao Châu Phi có diện tích hoang mạc lớn và ăn sát ra biển.<br />      ­ Đây là câu hỏi khó, đòi hỏi học sinh phải tìm tòi nghiên cứu kết hợp giữa <br /> kiến thức cũ, sách giáo khoa, lược đồ, tranh ảnh.<br />     ­ Giáo viên phải hướng dẫn học sinh tìm tòi kiến thức kết hợp bài môi trường <br /> hoang mạc.<br />     ­ Đối với lớp trung bình giáo viên đưa câu hỏi: Cho biết các dòng biển nóng, <br /> lạnh có ảnh hưởng tới lượng mưa và các vùng ven biển Châu Phi như thế <br /> nào?<br /> Với câu hỏi này kiên thức không khó nhưng với lớp trung bình có đến 1/4<br />  học sinh là người dân tộc trong 1 lớp nên giáo viên chia nhóm có học sinh giỏi, <br /> khá , trung bình, yếu ,kém đồng đều và giáo viên phải hướng dẫn học sinh, <br /> đặc biệt là học sinh học yếu hơn, học sinh dân tộc biết kết hợp bài học mới <br /> và bài môi trường hoang mạc.<br /> Trong hoạt động nhóm: Giáo viên tiến hành chia nhóm , giao nhiệm vụ và <br /> hướng dẫn từng nhóm thực hiện .Muốn hoạt động nhóm có hiệu quả, yêu <br /> cầu mỗi cá nhân có sự chuẩn bị sẳn  ở nhà.<br />      Dạy học theo nhóm tuy có tác dụng tích cực và hết sức cần thiết nhưng vai <br /> trò chủ động tích cực của học sinh rất mờ nhạt nên chỉ sử dụng tuỳ vào nội <br /> dung phù hợp trong một thời gian ngắn . Kết hợp với phương pháp thuyết <br /> trình nhưng giáo viên cần nói rõ ràng , ngắn gọn , đầy đủ thông tin, kết hợp <br /> với phương  tiện dạy học thích hợp. Giáo viên thường xuyên quan sát, gợi <br /> ý , trao đổi ý kiến, khích lệ học sinh bộc lộ những vốn hiểu biết của mình.<br /> f. Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh <br /> hoạ cho bài học.<br /> <br /> <br /> <br /> 17<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> ­ Phương pháp này hướng dẫn học sinh thực hiện ở nhà : Thông tin được thu <br /> thập từ nhiều nguồn như : Báo chí, ti vi,.... giáo viên cho điểm tốt những <br /> thông tin <br /> hay có tác dụng minh hoạ cho bài học để động viên , khuyến khích học sinh , từ <br /> đó rèn thói quen thu thập thông tin từ thực tế.<br /> Ví dụ: Sau khi học xong bài 41, giáo viên yêu cầu học sinh về nhà chuẩn bị cho <br /> bài 42: Thiên nhiên Trung và Nam Mĩ (tiếp theo) bằng cách sưu tầm tranh <br /> ảnh về các môi trường tự nhiên như:<br />    ­ Rừng xích đạo xanh quanh năm.<br />    ­ Rừng rậm nhiệt đới.<br />    ­ Rừng thưa, xa van.<br />    ­ Thảo nguyên Pam pa<br />    ­ Hoang mạc, bán hoang mạc...<br /> Nhằm phục vụ cho việc minh họa cho mục b: các môi trường tự nhiên ở trung <br /> và Nam Mĩ.<br />   g. Đặc biệt quan tâm đến đối tượng học sinh yếu: <br />      Giáo viên nên lưu ý nhất đến đối tượng này, đặc biệt là học sinh người dân <br /> tộc, giáo viên lựa chọn những câu hỏi dễ để và ưu tiên đối tượng học sinh <br /> yếu trả lời , thường xuyên khen ngợi biểu dương để tạo sự hứng thú trong <br /> học tập, dần dần sẽ hướng học sinh đi sâu vào tìm hiểu những nội dung khó <br /> hơn.<br />      Đối với các lớp có nhiều học sinh yếu, có nhiều học sinh dân tộc thì vấn đề <br /> truyền đạt kiến thức môn học là rất khó khăn. Các em rất lười học, tình <br /> trạng không chép bài trên lớp, nói chuyện riêng, cúp tiết đi chơi diễn ra rất <br /> phổ biến vì khi tiếp thu bài học một cách khó khăn thì sẽ dẫn đến các tình <br /> huống nêu trên là điều rất dễ hiểu. Chính vì vậy việc giáo viên đổi mới cách <br /> truyền đạt kiến thức bằng cách nói những điều gần gũi, dễ hiểu, động viên <br /> kịp thời là điều rất cân thiết.<br /> Ví dụ 1: Bài Dân cư xã hội Trung và Nam Mĩ: khi dạy mục 3 giáo viên dành câu <br /> hỏi dễ như: Nêu tên các đô thị ở Trung và Nam Mĩ cho những học sinh yếu <br /> hơn, đặc biệt học sinh dân tộc ít giơ tay phát biểu. Trong trường hợp này <br /> nếu học sinh trả lời được giáo viên sẽ khen ngợi, động viên, nếu học sinh <br /> không trả lời được giáo viên mời học sinh ngồi xuống tiếp tục suy nghĩ. <br />    Ví dụ 2: Bài 44: Kinh tế Trung và Nam Mĩ: Khi giảng mục 1a. Các hình thức <br /> sở hữu trong nông nghiệp, sau khi học sinh biết có hai hình thức chính là Đại <br /> điền trang và tiểu điền trang, giáo viên đưa câu hỏi:   <br />      ­  Em cho biết hình thức sản xuất nào gần giống với địa phương em? <br /> <br /> <br /> 18<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />  Từ đó gợi ý cho học sinh tìm ra được quy mô, quyền sở hữu, hình thức canh tác, <br /> mục đích sản xuất của hai hình thức trên.<br /> Tuy nhiên trong mỗi tiết học bao giờ cũng có một vài câu hỏi khó để khai thác <br /> tính tư duy , động não của những học sinh khá giỏi để đối tượng này khỏi <br /> xem nhẹ.<br /> 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:<br />       Đối với môn địa lí lớp 7 kiến thức chủ yếu là thành phần nhân văn của môi <br /> trường và tìm hiểu về vị trí địa lí, địa hình, tài nguyên khoáng sản,dân cư xã  <br /> ­  hội, các hoạt động kinh tế, các khu vực của châu Phi, Châu Mỹ, Châu Nam <br /> Cực, Châu Đại Dương và Châu Âu vì vậy kiến thức rất sâu rộng, để tránh <br /> lan man trong quá trình dạy học và đạt được kiến thức trọng tâm, học sinh <br /> áp dụng được vào thực tiễn và liên hệ thực tế thì giáo viên cần sử dụng kết <br /> hợp các phương pháp phù hợp tùy từng nội dung bài học, người học cần <br /> biết cách nắm bắt kiến thức một cách chủ động. Khi áp dụng phương pháp <br /> này đa số học sinh hứng thú với bài học hơn, kết quả đạt được cũng cao <br /> hơn.<br /> 3.2 Nội dung và cách thức sử dụng giải pháp, biện pháp<br /> Trong quá trình giảng dạy giáo viên có thể sử dụng nhiều biện pháp để hướng <br /> dẫn học sinh tự tìm tòi kiến thức:<br /> + Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học: Bằng những tài liệu, <br /> tranh ảnh sưu tầm trên các phương tiện để minh họa cho bài dạy bằng cách <br /> xây dựng bài giảng điện tử góp phần làm cho bài dạy sinh động hơn, học <br /> sinh hứng thú hơn, việc tiếp thu bài học sẽ tốt hơn.<br />   + Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát huy <br /> tích cực , chủ động học tập của học sinh: đây là phương pháp khó vì vậy tùy <br /> thuộc vào nội dung từng bài học, từng mục mà giáo viên lựa chọn phương <br /> pháp phù hợp nhằm phát huy tính tích cực của học sinh thông qua việc khai <br /> thác bản đồ, tranh ảnh, trả lời các câu hỏi Sách giáo khoa.<br />    + Tích cực sử dụng  phương  pháp dạy học giải quyết vấn đề: nội dung của <br /> chương trình địa lí 7 nói về thành phần nhân văn của môi trường, các môi <br /> trường địa lí, Châu Phi, Châu Mĩ, Châu Nam Cực, Châu Đại Dương và Châu <br /> Âu vì vậy các nội dung  của bài sau hoặc của các chương sau đều liên quan <br /> đến bài trước, chương trước nên giáo viên đưa ra các câu hỏi liên quan để <br /> học sinh giải quyết vấn đề là việc làm cần thiết, từ kiến thức cũ học sinh <br /> biết tìm ra kiến thức mới.<br />   + Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực: Một trong các biện pháp <br /> đổi mới theo hướng tích cực hiện nay là thảo luận nhóm. Đây là phương pháp <br /> mà dưới sự hướng dẫn của giáo viên học sinh cùng nhau giải quyết vấn đề để <br /> đi tìm kiến thức mới.<br /> <br /> 19<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />  + Phối hợp các hình thức dạy học một cách linh hoạt: phương pháp này giáo <br /> viên phải tùy thuộc vào đối tượng học sinh giỏi, khá nhiều hay trung bình, yếu, <br /> kém chiếm đa số để áp dụng phương pháp cho phù hợp, bởi vì mục đích cuối <br /> cùng của giáo dục là truyền đạt kiến thức mới cho tất cả đối tượng học sinh, <br /> việc tiếp thu kiến thức sẽ giúp học sinh áp dụng vào thực tiễn cuộc sống.<br />  + Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh họa <br /> cho bài học: đây là việc làm hết sức cần thiết vì nó có tác động tích cực ở cả hai <br /> chiều. Đối với người dạy các thông tin tranh có thể bổ sung, mở rộng kiến thức <br /> được cập nhật mới nhất cho bài học. Đối với người học việc sưu tầm thông tin, <br /> tranh ảnh là bước chuẩn bị bài ở nhà thì việc tiếp thu xử lí thông tin trên lớp sẽ <br /> nhanh hơn.<br /> +  Đặc biệt chú ý đến đối tượng học sinh yếu: do đặc thù của địa bàn của <br /> trường, do nhiều yếu tố tác động  mà trong các năm học vừa qua tính riêng khối <br /> 7 mỗi lớp học có ¼  só học sinh yếu kém, ¼ đối tượng học sinh dân tộc. Khi <br /> giảng dạy giáo viên phải thật sự quan tâm thì việc dạy­học mới có hiệu quả, <br /> giáo viên vừa phải truyền đạt kiến thức vừa phải động viên, khuyến khích các <br /> em đi tìm kiến thức mới.<br />   3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp:<br /> Để nâng cao chất lượng bộ môn địa lí lớp 7 cần phải:<br />  * Đối với giáo viên:<br />   ­ Nghiên cứu kỹ sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham khảo để <br /> chuẩn bị kỹ nội dung bài soạn.<br />   ­ Chuẩn bị tốt các loại đồ dùng dạy học.<br />    ­ Lựa chọn phương pháp phù hợp cho từng nội dung bài học, từng đối  <br /> tượng học sinh.<br />  ­ Chuẩn bị chu đáo kế hoạch dạy học cho từng tiết học.<br />  ­ Phân bố thời gian học tập phù hợp.<br />  ­  Lựa chọn trò chơi có tính giáo dục, bất ngờ mới lạ.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 20<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />  ­  Chuẩn bị đồ dùng đầy đủ trong mỗi tiết học, đồ dùng phải rõ ràng, chính <br /> xác, thẩm mĩ....<br />  ­  Ngôn ngữ rõ ràng, ngắn gọn, dễ nhớ nhưng đầy đủ nội dung.<br />  ­  Thường xuyên biểu dương  động viên để khơi gợi tinh thần học tập của <br /> học sinh.<br />  *  Đối với học sinh:<br /> ­ Chuẩn bị bài thật tốt ở nhà.<br /> ­ Thường xuyên tìm tòi kiến thức sách báo, mạng Internet...<br /> ­ Có ý thức học tập tốt.<br /> ­ Có phương pháp học tập phù hợp.<br /> 3.4  Mối quan hệ giữa giải pháp, biện pháp:<br /> ­ Trong quá trình dạy học tôi nhận thấy các phương pháp:<br />          +Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát <br /> huy tích cực , chủ động học tập của học sinh.<br />  +Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề<br />  + Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực.<br />  + Phối hợp các hình thức dạy học một cách linh hoạt.<br />       Đây là các phương pháp quan trọng nhất của một bài dạy vì nó hướng tới <br /> mục đích chung là khả năng tư duy, tích cực tự học, tự giải quyết vấn đề, sự nổ <br /> lực tìm tòi của học sinh để tìm ra kiến thức mới.<br /> ­  Ngoài ra các phương pháp  :Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình <br /> dạy học . Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để <br /> minh họa cho bài học.  Đặc biệt chú ý đến đối tượng học sinh yếu cũng có  <br /> vai trò hổ trợ đắc lực cho sự thành công của một tiết học.<br /> Tuy nhiên việc sử  dụng các phương pháp dạy dạy môn địa lí 7 còn tùy  <br /> thuộc vào nội dung của từng bài, từng mục mà giáo viên lựa chọn phương  <br /> pháp phù hợp nhất . Có thể  lựa chọn một hoặc nhiều phương pháp trong  <br /> một bài, một nội dung để giải quyết vấn đề và hoàn thành mục tiêu đặt ra <br /> đối với tiết học.<br /> 3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu:<br /> <br /> 21<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />    Kết quả kiểm tra, đánh giá sau tiết học tôi thu được như sau:<br />   Tỉ lệ % điểm số ở bài 14: Hoạt động nông nghiệp ở đới ôn hòa khi sử dụng <br /> giáo án điện tử:<br /> TT Số  Dưới 5 5đến 7 điểm 8đến10 điểm<br /> bài SL % SL % SL %<br /> 7A2(lớp   thực <br />     1 nghiệm) 35 0 0  14 40 21 60<br /> <br /> <br /> 7A1(lớp   đối <br />    2 chứng) 36 0 0 20 56 16 44<br /> <br /> <br />   Tỉ lệ % điểm số ở bài 32: Các khu vực Châu Phi khi sử dụng Phối hợp các hình <br /> thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt(đối tượng học sinh yếu kém nhiều)<br /> TT Số  Dưới 5 5đến   7  8đến10  TB trở lên<br /> bài điểm điểm<br /> SL % SL % SL % SL %<br /> 7A5(lớ<br />   1 p   thực  22  0 0  12  55 10 45 22 100<br /> nghiệm<br /> )<br /> 7A6(lớ  <br />   2 p   đối  26  08 31 10 38 08 31 18 69<br /> chứng)<br /> 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn đề  cần nghiên  <br /> cứu.<br />    Qua thực tế giảng dạy đã áp dụng các biện pháp trên, kết quả cho thấy:<br /> ­  Học sinh hứng thú hơn.<br /> ­   Có phương pháp học phù hợp hơn, dễ  nắm được nội dung của bài mà <br /> không mất nhiều thời gian.<br /> ­  Các em nắm vững và nhớ lâu những kiến thức cũ.<br /> 22<br /> GV: Trần Thị Phượng<br /> Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy­ học môn Địa lý lớp 7<br /> <br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­<br />      ­  Lĩnh hội sâu kiến thức h