intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

SKKN: Sử dụng phương pháp lập bảng hệ thống kiến thức và so sánh trong dạy học môn lịch sử ở trường THPT

Chia sẻ: Nhi Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST
Báo xấu
431
lượt xem 68
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong dạy học lịch sử, phương pháp lập bảng hệ thống kiến thức có vai trò hết sức quan trọng: tạo hứng thú học tập, khắc sâu kiến thức, phát triển các thao tác tư duy và khả năng tư duy sáng tạo của học sinh. Bài SKKN Sử dụng phương pháp lập bảng hệ thống kiến thức và so sánh trong dạy học môn lịch sử ở trường THPT, mời quý vị tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SKKN: Sử dụng phương pháp lập bảng hệ thống kiến thức và so sánh trong dạy học môn lịch sử ở trường THPT

  1. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT ĐỀ TÀI THỨ NHẤT: SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP LẬP BẢNG HỆ THèNG KIẾN THỨC VÀ SO SÁNH TRONG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG. Người viết: Trần Thị Hải. Đơn vị: Trường THPT Chuyên Lào Cai. A. MỞ ĐẦU. Trong dạy học Lịch sử, phương pháp lập bảng hệ thống kiến thức có vai trò hết sức quan trọng: tạo hứng thú học tập, khắc sâu kiến thức, phát triển các thao tác tư duy và khả năng tư duy sáng tạo của học sinh. Qua thực tiễn nhiều năm giảng dạy, tôi xin trình bày một số kinh nghiệm sử dụng phương pháp trên trong dạy- học Lịch sử ở bậc trung học phổ thông. 1.Cơ sở khoa học và thực tiễn của việc lập bảng hệ thống kiến thức trong dạy- hoc lịch sử. Lịch sử loài người là một quá trình phát triển không ngừng từ thấp đến cao: từ chế độ nguyên thuỷ dã man, mông muội đến chế độ xã hội chủ nghĩa văn minh. Nhận thức của học sinh ở bậc trung học phổ thông không dừng lại ở cảm tính mà là nhận thức lý tính. Nhận thức là cơ sở để hình thành tư tưởng, tình cảm. Nhận thức càng chắc chắn, sâu sắc thì tư tưởng tình cảm càng đúng dắn, tốt đẹp. Bộ môn lịch sử ở trường phổ thông có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giáo dục nhận thức để hình thành thế giới quan, nhân sinh quan cho học sinh. a. Cơ sở khoa học - Giúp nhìn nhận đúng về vị trí, vai trò của việc hệ thống hoá kiến thức đối trong đổi mới phương pháp dạy và học. - Từ đó, có thể tăng cường đưa loại câu hỏi lập bảng niên biểu vào việc đánh giá kết quả học tập của học sinh để rèn cho các em kĩ năng hệ thống hoá kiến thức, đánh giá trình độ và kĩ năng tực hành của học sinh.h b. Cơ sở thực tiễn. Là một giáo viên đã dạy học lịch sử lâu năm , tôi đã cố gắng tìm tòi những cách thức, phương pháp giúp học sinh ôn thi và làm bài thi đạt kết quả . Tôi đề cao việc hướng dẫn học sinh phương pháp nắm được kiến thức nhanh nhất, sâu sắc nhất và nhớ lâu bằng những cách càng đơn giản càng tốt; nhờ đó học sinh có thể vận dụng làm bài hiệu quả. Qua thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy việc hướng dẫn học sinh hệ thống kiến thức bằng cách lập bảng niên biểu có tác dụng rất lớn, nhất là với một môn học có nhiều sự kiện như môn Lịch sử. - Với giáo viên: nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học, nâng cao năng lực chuyên môn của mình. - Với học sinh: + Giúp học sinh nắm được một cách hệ thống những kíên thức cơ bản về lịch sử để dễ nhớ, nhớ lâu, hiểu sâu sắc lịch sử và vận dụng làm bài tập, bài thi hiệu quả. Trần Thị Hải 1 THPT Chuyên Lào Cai
  2. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT + Rèn luyện các kĩ năng tư duy, thực hành (tổng hợp, khái quát kiến thức, kĩ năng lập bảng biểu) + Giáo dục các em lòng say mê, yêu thích học tập môn Lịch sử, ý thức học tập chủ động và tích cực. 2. Lịch sử vấn đề Việc sử dụng phương pháp hệ thống hoá kiến thức lịch sử qua lập niên biểu không phải là một phương pháp mới. Vấn đề này đã được đề cập trong một số công trình nghiên cứu khoa học, tiêu biểu: * Phan Ngọc Liên-Trần Văn Trị, Phương pháp dạy học lịch sử, NXB Giáo dục, 1999 * Phan Ngọc Liên (chủ biên), Các loại bài thi học sinh giỏi môn Lịch sử, NXB Hà Nội, 2007 Đó là những công trình nghiên cứu chung về phương pháp dạy học lịch sử hoặc về các loại bài thi lịch sử...nên mặc dù các tác giả đã chú trọng tới vị trí và tầm quan trọng của vấn đề lập bảng niên biểu hệ thống kiến thức nhưng chưa chuyên sâu. Ngoài ra vấn đề này cũng được đề cập tới một số sách tham khảo khác, các bài viết trên báo. Tuy nhiên, chưa có công trình nào, bài viết nào chuyên sâu về vấn đề này. Đề tài sáng kiến kinh nghiệm này tôi đã bắt đầu viết làm nội dung bồi dưỡng giáo viên trong hè năm 2003, nhưng mới chỉ là một số nội dung trong chương trình lịch sử lớp 12, sau đó liên tục bổ sung qua các năm học và đã được đưa lên trangWeb của nhà trường, được nhiều đồng chí giáo viên và học sinh tham khảo trong giảng dạy và học tập có hiệu quả. 3. Mục đích- Phương pháp - phạm vi nghiên cứu a Mục đích - Giúp bản thân nâng cao hơn chất lượng giảng dạy, năng lực chuyên môn của mình. - Chia sẻ kinh nghiệm và tâm huyết của bản thân với các đồng nghiệp về một cách thức hướng dẫn học sinh ôn tập hiệu quả. b. Phương pháp: sử dụng hai phương pháp chính là phương pháp lịch sử và phương pháp lôgíc c. Phạm vi nghiên cứu Đề tài đề cập đến cách thức nâng cao hiệu quả ôn thi môn lịch sử cho học sinh thông qua việc lập một số bảng hệ thống hoá kiến thức lịch sử trung học phổ thông ( chương trình cơ bản). 4. Kết cấu của đề t i A. Mở đầu B. Nội dung B. NỘI DUNG 1. Khái quát về lập bảng hệ thống kiến thức lịch sử. Bảng hệ thống kiến thức lịch sử còn được gọi là bảng niên biểu. Thực chất đó là bảng hệ thống kiến thức theo thứ tự thời gian, hoặc nêu các mối liên hệ giữa các sự Trần Thị Hải 2 THPT Chuyên Lào Cai
  3. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT kiện cơ bản của một nước hay nhiều nước trong một thời kì. Hệ thống kiến thức bằng bảng niên biểu giúp học sinh nắm chắc kiến thức cơ bản, tạo điều kiện cho tư duy lôgíc, liên hệ tìm ra bản chất của sự kiện, nội dung lịch sử. Trên cơ sở đó vận dụng làm các bài tập đòi hỏi kĩ năng thực hành hoặc yêu cầu tổng hợp kiến thức. a. Các loại niên biểu hệ thống hoá kiến thức. Niên biểu được tạm chia thành 3 loại chính - Niên biểu tổng hợp: bảng liệt kê những sự kiện lớn xảy ra trong thời gian dài. Loại niên biểu này giúp học sinh không chỉ ghi nhớ những sự kiện chính mà còn nắm được các mốc thời gian đánh dấu mối quan hệ của các sự kiện quan trọng. Ví dụ niên biểu những thành tựu của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chíên chống Pháp 1945-1954... - Niên biểu chuyên đề: đi sâu trình bày nội dung một vấn đề quan trọng nổi bật nào đó của một thời kì lịch sử nhất định nhờ đó mà học sinh hiểu được bản chất sự kiện một cách toàn diện, đầy đủ. Ví dụ niên biểu "Các giai đoạn chính trong cách mạng tư sản Pháp thế kỉ XVIII" . - Niên biểu so sánh dùng để đối chiếu, so sánh các sự kiện xảy ra cùng một lúc trong lịch sử, hoặc ở thời gian khác nhau nhưng có những điểm tương đồng, dị biệt nhằm làm nổi bật bản chất, đặc trưng của các sự kiện ấy, hoặc để rút ra một kết luận khái quát. Bảng so sánh là một dạng của niên biểu so sánh nhưng có thể dùng số liệu và cả tài liệu sự kiện chi tiết để làm rõ bản chất, đặc trưng của các sự kiện cùng loại hoặc khác loại. b. Cách thức lập bảng niên biểu hệ thống hoá kiến thức Có thể tiến hành việc lập bảng theo các bước sau. - Trước hết, giáo viên tìm hoặc hướng dẫn học sinh tìm những vấn đề, những nội dung có thể hệ thống hoá bằng cách lập bảng. Đó là các sự kiện theo trình tự thời gian, các lĩnh vực ... Tuy nhiên chỉ nên chọn những vấn đề tiêu biểu giúp việc nắm kiến thức tốt nhất, đơn giản nhất, không nên đưa ra quá nhiều các loại bảng làm việc hệ thống kiến thức trở nên rối. - Thứ hai, lựa chọn hình thức lập bảng với các tiêu chí phù hợp. + Với bảng niên biểu sự kiện: có thể lập theo các tiêu chí thời gian, sự kiện, kết quả- ý nghĩa… + Với bảng niên biểu tổng hợp: tùy vấn đề mà xác định tiêu chí phù hợp. Ví dụ, với bảng niên biểu những thành tựu toàn diện của cuộc kháng chiến chống Pháp có thể lập với các tiêu chí: lĩnh vực, thành tựu, kết quả - ý nghĩa; niên biểu những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận quân sự trong kháng chiến chống Pháp với các tiêu chí thời gian, chiến thắng, kết quả-ý nghĩa... + Niên biểu so sánh : C¸c néi dung so s¸nh cµng cô thÓ th× ý nghÜa khoa häc cµng cao : vÊn ®Ò ®−îc ®Æt ra ®Ó lµm næi bËt b¶n chÊt sù kiÖn lÞch sö. Cã thÓ so s¸nh ë c¸c mÆt: + TÝch cùc, tiÕn bé víi tÝch cùc, tiÕn bé. + TiÕn bé, tÝch cùc víi tiªu cùc, ph¶n ®éng. Trần Thị Hải 3 THPT Chuyên Lào Cai
  4. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT + Tiªu cùc, ph¶n ®éng víi tiªu cùc, ph¶n ®éng. Nhê ®ã, gióp häc sinh nhËn thøc d−îc ch©n lÝ kÞch sö mét c¸ch cô thÓ, cã tÝnh thuyÕt phôc.Nếu là bảng so sánh 2 phong trào có thể lập với các tiêu chí hoàn cảnh, nhiệm vụ-mục tiêu, lãnh đạo, động lực, kết quả, xu hướng phát triển...; so sánh các chiến dịch có thể dựa vào hoàn cảnh, diễn biến, kết quả,ý nghĩa … - Thứ ba, lựa chọn kiến thức, đảm bảo các yêu cầu cơ bản,chính xác, ngắn gọn. Có rất nhiều sự kiện, vì vậy phải biết chọn lọc những gì cơ bản nhất, sử dụng từ ngữ chính xác, cô đọng nhất. Không nên ôm đồm quá nhiều kiến thức khiến việc lập bảng trở nên nặng nề, khó theo dõi nội dung và lôgíc vấn đề. §iÒu kiÖn lËp b¶ng HTKT cµng cô thÓ, phong phó th× kÕt qu¶ gi¸o dôc, gi¸o d−ìng, ph¸t triÓn cµng cao. §iÒu kiÖn ®ã lµ: + Sù kiÖn h×nh thµnh ph¶i râ rµng, ch©n thùc. + Sè liÖu ph¶i chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, cã chän läc. + VÊn ®Ò ®−a ra cÇn ®−îc ph©n tÝch s©u s¾c, biÖn chøng ®Ó rót ra nhËn xÐt chÝnh x¸c, khoa häc. 2. Hướng dẫn lập bảng hệ thống hoá kiến thức a. Lựa chọn các vấn đề để lập bảng hệ thống kiến thức. b. Lựa chọn hình thức lập bảng với các tiêu chí phù hợp. 3. Các bảng hệ thông kiến thức trong chương trình trung häc phæ th«ng: Líp10. Bμi 1. 1.Qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn tõ v−în thμnh ng−êi gåm nh÷ng b−íc nh¶y vät nμo? LËp b¶ng so s¸nh cÊu t¹o c¬ thÓ cña v−în ng−êi, ng−êi th−îng cæ, ng−êi tinh kh«n . V−în ng−êi Ng−êi th−îng cæ Ng−êi tinh kh«n ( 6 triÖu n¨m tr−íc ) ( 1 triÖu n¨m tr−íc ) (4 v¹n n¨m tr−íc) - Tr¸n thÊp , bît ra sau. - Tr¸n thÊp, bît ra sau - Tr¸n cao - U mµy næi cao. - U mµy næi cao - MÆt ph¼ng - Cßn 1 líp l«ng bao phñ -Ng−êi cã líp l«ng - Kh«ng cßn líp l«ng máng . c¬ thÓ. máng. - Cã thÓ ®i ®øng b»ng 2 - HÇu nh− hoµn toµn ®i - Hoµn toµn ®i ®øng b»ng 2 ch©n. ®øng b»ng 2 ch©n . ch©n. -Hép sä lín h¬n v−în - Hép sä , thÓ tÝch n·o ph¸t cæ . N·o cã trung t©m triÓn h¬n ng−êi th−îng cæ ph¸t tiÕng nãi - Bµn tay to, vông vÒ - Bµn tay nhá , khÐo lÐo Bμi 2. - LËp biÓu ®å s¬ kÕt c¶ bμi 1, 2. Trần Thị Hải 4 THPT Chuyên Lào Cai
  5. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT Thêi. 4 triÖu 1 triÖu 4 v¹n n¨m 1 v¹n 5500 4000 3000 gian n¨m n¨m tr−íc. n¨m n¨m n¨m n¨m Néi tr−íc. tr−íc. tr−íc. tr−íc. tr−íc. tr−íc dung. Sù tiÕn V−în Ng−êi tèi Ng−êi tinh ho¸ gièng cæ. kh«n. loμi ng−êi. ng−êi. ChÕ t¹o Dïng hßn GhÌ hßn GhÌ GhÌ hßn ®¸ §ång §ång S¾t. c«ng ®¸, cµnh ®¸ võa tay hßn ®¸ 2 r×a c¹nh: ®á. thau. cô. c©y cã s½n cÇm: §¸ Æ mµi §¸ cò hËu trong thiªn cò s¬ k×. k×. s¾c : §¸ nhiªn. míi. H¸i l−îm, Cung tªn, C¸ch Trång N«ng N«ng Ph−¬ng s¨n b¾t. s¨n b¾n. ë m¹ng lóa nghiÖp, nghiÖp, thøc lÒu. ®¸ míi. n−íc thñ thñ kiÕm Trång ven c«ng c«ng s«ng. rau cñ, s«ng. nghiÖp. nghiÖp, ch¨n th−¬ng nu«i. nghiÖp Lµm biÓn. gèm, ®¸nh c¸. Quan BÇy v−în BÇy ng−êi ThÞ téc Bé l¹c X· Nhµ hÖ x· gièng nguyªn nguyªn héi cã n−íc héi. ng−êi thuû thuû. giai më cÊp, réng. nhµ n−íc Bμi 3, 4. 1. LËp b¶ng vÒ m« h×nh x· héi cæ ®¹i ph−¬ng §«ng vμ x· héi cæ ®¹i ph−¬ng T©y. Néi X· héi cæ ®¹i ph−¬ng §«ng. X· héi cæ ®¹i ph−¬ng T©y. dung so Trần Thị Hải 5 THPT Chuyên Lào Cai
  6. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT s¸nh. L−u vùc c¸c dßng s«ng lín ë Bê b¾c §Þa Trung H¶i, gåm b¸n ch©u ¸, ch©u Phi.ThuËn lîi : ®Êt ®¶o vµ nhiÒu ®¶o nhá, thuËn lîi cho §iÒu phï sa ven s«ng, mÒm, mµu mì ; ho¹t ®éng hµng h¶i, ng− nghiÖp, kiÖn tù khÝ hËu Êm nãng thuËn lîi ph¸t th−¬ng nghiÖp biÓn. nhiªn. triÓn ®éng thùc vËt ; n−íc t−íi dåi KhÝ hËu Êm ¸p. Khã kh¨n : ®Êt trång dµo. Khã kh¨n : thiªn tai, lò lôt. Ýt, kh« cøng, chØ thÝch hîp c¸c lo¹i c©y l−u niªn. Tr×nh ®é BiÕt sö dông ®å ®ång thau, ch−a BiÕt sö dông ®å s¾t sím nhÊt thÕ kÜ thuËt. lo¹i trõ ®¸, tre, gç. BiÕt lµm thuû lîi giíi( 1000 n¨m TCN), n¨ng suÊt lao ( ®¾p ®ª, ®µo kªnh m−¬ng...). Ra ®éng t¨ng, ®êi sím nh−ng ph¸t triÓn víi tr×nh Thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn tèc ®é ®é thÊp, tèc ®é chËm h¬n c¸c n−íc nhanh h¬n, tr×nh ®é cao h¬n ph−¬ng T©y. ph−¬ng §«ng. Ngµnh chñ yÕu : n«ng nghiÖp lóa N«ng nghiÖp gi÷ vai trß thø yÕu. n−íc ; trång c©y ¨n qu¶, ch¨n nu«i Ngµnh chñ yÕu : thñ c«ng nghiÖp, §Æc gia sóc.Cã thñ c«ng nghiÖp, trao th−¬ng nghiÖp biÓn. ®iÓm ®æi s¶n phÈm. kinh tÕ. - Quý téc ( vua, quan l¹i, t¨ng l÷, - Giai cÊp thèng trÞ : chñ n« (chñ C¬ cÊu chØ huy qu©n ®éi). x−ëng, chñ lß, chñ thuyÒn, chñ ®¹i giai cÊp. - Thµnh phÇn chñ yÕu : n«ng d©n tr¹i ). c«ng x·.Lµ lùc l−îng nu«i sèng x· - B×nh d©n ( n«ng d©n, thî thñ héi. c«ng). Chñ yÕu sèng nhê vµo trî - N« lÖ : nguån gèc ( tï binh chiÕn cÊp x· héi. tranh, ng−êi nghÌo kh«ng tr¶ ®−îc - N« lÖ : Hoµn toµn lµ n« lÖ ngo¹i nî). Gãp phÇn cïng n«ng d©n c«ng téc. Sè l−îng hÕt søc ®«ng ®¶o. Gi÷ x· nu«i sèng x· héi. vai trß quyÕt ®Þnh trong tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ. Lµ lùc l−îng nu«i sèng x· héi. ThÓ chÕ Céng hoµ d©n chñ chñ n« ( kh«ng nhμ Chuyªn chÕ cæ ®¹i. cã vua, chÝnh quyÒn thuéc vÒ c«ng n−íc. d©n). Cã nh÷ng tri thøc vÒ khoa häc. Khoa häc thùc sù trë thµnh khoa Tr×nh ®é Thµnh tùu vÒ nghÖ thuËt. häc ph¸t ( to¸n häc, vËt lý häc, sö häc). triÓn v¨n V¨n häc - nghÖ thuËt ph¸t triÓn rùc ho¸. rì. Trần Thị Hải 6 THPT Chuyên Lào Cai
  7. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT Thêi Kho¶ng thiªn niªn kû IV - III TCN §Çu thiªn niªn kû I TCN ®Õn n¨m gian tån ®Õn nh÷ng thÕ kØ tiÕp gi¸p c«ng 476. t¹i. nguyªn. 2. LËp b¶ng hÖ thèng v¨n ho¸ cæ ®¹i ph−¬ng §«ng vμ v¨n ho¸ cæ ®¹i ph−¬ng T©y. Néi V¨n hãa cæ ®¹i ph−¬ng §«ng. V¨n hãa cæ ®¹i ph−¬ng T©y. dung LÞch Mét n¨m cã 365 ngµy. Mét n¨m cã 365 vµ 1/4 ngµy. ph¸p. Cã n«ng lÞch: n¨m chia thµnh mïa ®Ó tÝnh thêi vô gieo trång. Ch÷ viÕt ®¹t tr×nh ®é kh¸i qu¸t Ch÷ t−îng h×nh, ch÷ t−îng ý gåm cao : Ýt ký hiÖu nh−ng c¸ch ghÐp Ch÷ qu¸ nhiÒu ký hiÖu phøc t¹p. linh ho¹t, ng÷ ph¸p chÆt chÏ cã thÓ viÕt. thÓ hiÖn mäi kÕt qu¶ cña t− duy. Lµ c¬ së cña nhiÒu lo¹i ch÷ viÕt ngµy nay. Cã c¸c nhµ to¸n häc cã tªn tuæi. To¸n Gi¶i nh÷ng bµi to¸n riªng biÖt. §Ó l¹i nh÷ng ®Þnh lý, ®Þnh ®Ò cã gi¸ häc. trÞ kh¸i qu¸t cao, lµ nh÷ng thµnh phÇn c¨n b¶n cu¶ to¸n häc. TËp hîp sù kiÖn, chØnh lý, ph©n Sö häc. Sö biªn niªn : ghi chÐp sù kiÖn. tÝch , tr×nh bµy cã hÖ thèng lÞch sö mét n−íc hay mét cuéc chiÕn tranh. V¨n häc Chñ yÕu lµ v¨n häc d©n gian. Chñ yÕu lµ v¨n häc viÕt, cã c¸c nhµ v¨n cã tªn tuæi. Cã gi¸ trÞ nh©n v¨n. §¹t tr×nh ®é hoµn thiÖn vÒ ng«n ng÷. C¸c c«ng tr×nh ®iªu kh¾c, kiÕn C¸c c«ng tr×nh ®iªu kh¾c tinh tÕ; NghÖ tróc ®å sé, th©m trÇm, bÝ Èn. kiÕn tróc nhÑ nhµng, thanh tho¸t, thuËt. t−¬i m¸t, ®¹t tr×nh ®é tuyÖt mü. Bμi 6, 7. 1. LËp b¶ng vÒ V−¬ng triÒu Håi gi¸o §ª li vμ V−¬ng triÒu M« g«n. Néi dung V−¬ng triÒu Håi gi¸o §ª li . V−¬ng triÒu M« g«n. so s¸nh. Trần Thị Hải 7 THPT Chuyên Lào Cai
  8. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT Sù thμnh Ng−êi Håi gi¸o gècTrung ¸, Mét bé phËn d©n Trung ¸, còng lËp. chinh phôc c¸c tiÓu quèc Ên, lËp theo ®¹o Håi tÊn c«ng Ên §é lËp nªn V−¬ng quèc Håi gi¸o Ên §é, V−¬ng triÒu M« g«n. ®ãng ®« ë §ª li. Gièng - §Òu lµ ng−êi ngo¹i téc vµo cai trÞ. nhau. - §Òu thèng nhÊt ®−îc l·nh thæ Ên §é. - §Òu tån t¹i m©u thuÉn giai cÊp. - §Òu x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh kiÕn tróc Håi gi¸o ®Æc s¾c. Kh¸c ChÝnh s¸ch kú thÞ t«n gi¸o. ChÝnh s¸ch hoµ ®ång t«n gi¸o. nhau. Bμi 9. LËp b¶ng hÖ thèng kiÕn thøc V−¬ng quèc Lan xang víi V−¬ng quèc Cam pu chia. Néi dung . V−¬ng quèc Cam pu chia. V−¬ng quèc Lan xang . §iÒu kiÖn tù Xung quanh lµ rõng nói vµ cao S«ng Mª C«ng : ®ång b»ng ven nhiªn. nguyªn, cã BiÓn Hå s«ng, tµi nguyªn thuû v¨n, ®−êng ( thuËn lîi : ®Êt ®ai, n−íc t−íi, giao th«ng huyÕt m¹ch cña ®Êt thuû s¶n, l©m s¶n ). n−íc. D©n téc. Ng−êi Kh¬ me - mét nhãm cña Ng−êi Lµo Th¬ng - c− d©n b¶n ng−êi M«n cæ. ®Þa, chñ nh©n cña nÒn v¨n ho¸ ®å ®¸, ®å ®ång. Ng−êi Lµo Lïm ( Lµo Th¸i). Thêi gian ThÕ kØ VI ®Òn ®Çu thÕ kØ IX. 1353 Pha Ngõm lËp n−íc - thÕ kØ h×nh thμnh. XV. Tõ 802 - 1432. ThÕ kØ XV - XVII. BiÓu hiÖn :N«ng nghiÖp ph¸t BiÓu hiÖn :N«ng nghiÖp ph¸t triÓn. triÓn, cã hÖ thèng thuû lîi hoµn Khai th¸c c¸c s¶n vËt quý, bu«n chØnh. b¸n ph¸t triÓn. §¸nh c¸, s¨n b¾t thó, khai th¸c Bé m¸y nhµ n−íc hoµn chØnh. Thêi k× ph¸t l©m s¶n. ChÊn chØnh qu©n ®éi, c−¬ng quyÕt triÓn. Thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. chèng x©m l−îc b¶o vÖ l·nh thæ. X©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh kiÕn Ho¹ch ®Þnh biªn giíi. tróc ®å sé . Lµ trung t©m PhËt gi¸o cña §«ng Më réng l·nh thæ. Nam ¸. Trần Thị Hải 8 THPT Chuyên Lào Cai
  9. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT Thêi k× suy Tõ thÕ kØ XV. ThÕ kØ XVII. vong. BiÓu hiÖn : BÞ ng−êi Th¸i x©m BiÓu hiÖn : Tranh chÊp ng«i b¸u chiÕm, tµn ph¸. trong hoµng téc. BÞ Xiªm thèng trÞ. Néi bé chÝnh quyÒn chia rÏ : m−u s¸t, tranh giµnh quyÒn lùc. 1863 thµnh thuéc ®Þa cña Ph¸p. 1893 thµnh thuéc ®Þa cña Ph¸p. Ch÷ viÕt. Häc ch÷ Ph¹n. ThÕ kØ VII, s¸ng Dùa trªn ch÷ Cam pu chia vµ MiÕn t¹o ra ch÷ viÕt riªng cña d©n téc. §iÖn, s¸ng t¹o ra ch÷ viÕt riªng. V¨n T«n Thêi kú ®Çu tiÕp thu Hin ®u ThÕ kØ XIII, ®¹o PhËt truyÒn b¸ ho¸. gi¸o. gi¸o. ThÕ kØ XII - PhËt gi¸o. vµo Lµo. V¨n V¨n häc d©n gian, v¨n häc viÕt V¨n häc d©n gian. häc. ph¸t triÓn phong phó. KiÕn KiÕn tróc Hin ®u gi¸o,PhËt C«ng tr×nh kiÕn tróc PhËt gi¸o tiªu tróc. gi¸o : ¨ng co V¸t, ¨ng co biÓu : Th¹t Luæng. Thom. Bμi 10. a. LËp b¶ng so s¸nh chÕ ®é phong kiÕn ph−¬ng §«ng víi chÕ ®é phong kiÕn ph−¬ng T©y. Néi dung so ChÕ ®é phong kiÕn ph−¬ng ChÕ ®é phong kiÕn ph−¬ng T©y. s¸nh. §«ng . Sö dông ®å s¾t, n¨ng suÊt lao KÕt hîp hai nh©n tè : sù khñng ®éng t¨ng dÉn ®Õn ph©n ho¸ x· ho¶ng cña chÕ ®é chiÕm n« vµ sù C¬ së h×nh héi Æ h×nh thµnh quan hÖ bãc tan r· chÕ ®é nguyªn thuû cña thμnh. lét míi - > lµ sù ph¸t triÓn ®i ng−êi GiÐc man Æ lµ sù ®i xuèng lªn so víi thêi cæ ®¹i ë ph−¬ng so víi thêi cæ ®¹i ë ph−¬ng T©y. §«ng. H×nh thµnh sím : Nh÷ng thÕ kØ H×nh thµnh muén : n¨m 476. KÕt tiÕp gi¸p cña C«ng nguyªn. Tån thóc sím. Thêi gian t¹i dai d¼ng. Khñng ho¶ng : thÕ Khñng ho¶ng : thÕ kØ XVI - khi tån t¹i. kØ XVIII - XIX. chñ nghÜa t− b¶n ra ®êi. Nguyªn nh©n : cßn tµn d− cña Nguyªn nh©n : kh«ng cã tµn d− chÕ ®é c«ng x· nguyªn thuû nªn cña chÕ ®é c«ng x· nguyªn thuû, t− Trần Thị Hải 9 THPT Chuyên Lào Cai
  10. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT chñ nghÜa t− b¶n bÞ k×m h·m. h÷u triÖt ®Ó nªn chñ nghÜa t− b¶n cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Mang tÝnh chÊt tù nhiªn, tù cÊp, Mang tÝnh chÊt tù nhiªn, tù cÊp, tù tù tóc. tóc. §Æc ®iÓm Chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp. Chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp. ( V¨n kinh tÕ. ( V¨n minh n«ng nghiÖp). T− minh n«ng nghiÖp). T− liÖu s¶n liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu lµ ruéng xuÊt chñ yÕu lµ ruéng ®Êt. ®Êt. §Õn thÕ kØ XI, khi thµnh thÞ trung Cã c¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn ®¹i ra ®êi, xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn thèng, bu«n b¸n. s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n. Hai giai cÊp chÝnh ®èi kh¸ng : Hai giai cÊp chÝnh ®èi kh¸ng : ®Þa chñ > < t¸ ®iÒn. l·nh chóa > < n«ng n«. X· héi. Quan hÖ bãc lét chñ yÕu : ®Þa t«. Quan hÖ bãc lét chñ yÕu : ®Þa t«. §êi sèng n«ng d©n ®Çu mçi Møc ®é bãc lét kh¾c nghiÖt, tµn triÒu ®¹i t−¬ng ®èi dÔ chÞu. nhÉn h¬n ë ph−¬ng §«ng. Qu©n chñ chuyªn chÕ trung ChÕ ®é phong kiÕn ph©n quyÒn ; ChÝnh trÞ −¬ng tËp quyÒn. ®Õn thêi k× ph¸t triÓn , chuyÓn sang ( thÓ chÕ chÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ trung nhμ n−íc). −¬ng tËp quyÒn. NÒn t¶ng t− T«n gi¸o : Nho gi¸o, Hin ®u T«n gi¸o : Ki t« gi¸o. Lµ t«n gi¸o t−ëng. gi¸o, PhËt gi¸o, Håi gi¸o... Lµ cã tr−íc chÕ ®é phong kiÕn. nh÷ng t«n gi¸o cã tr−íc chÕ ®é phong kiÕn. b. LËp b¶ng so s¸nh l·nh ®Þa víi thμnh thÞ trung ®¹i. Néi dung so L·nh ®Þa phong kiÕn. Thμnh thÞ trung ®¹i. s¸nh. Thμnh phÇn L·nh chóa, n«ng n«. ThÞ d©n : thî thñ c«ng, th−¬ng d©n c−. nh©n. §Æc ®iÓm §ãng kÝn : mang tÝnh chÊt tù Kinh tÕ hµng ho¸ gi¶n ®¬n ph¸t kinh tÕ. nhiªn, tù cÊp tù tóc. triÓn. ChÝnh trÞ. Lµ ®¬n vÞ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ c¬ Lµ c¬ së ®Ó xo¸ bá chÕ ®é phong b¶n cña chÕ ®é phong kiÕn ph©n kiÕn ph©n quyÒn , x©y dùng chÕ ®é quyÒn ë ch©u ¢u. phong kiÕn tËp quyÒn. Trần Thị Hải 10 THPT Chuyên Lào Cai
  11. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT §Æc ®iÓm L·nh chóa vµ n«ng n« ®Òu mï Më mang tri thøc cho mäi ng−êi, v¨n ho¸. ch÷. V¨n ho¸ kÐm ph¸t triÓn. t¹o tiÒn ®Ò h×nh thµnh c¸c tr−êng ®¹i häc lín ë ch©u ¢u. c. LËp b¶ng so s¸nh mét så h×nh thøc kinh doanh ban ®Çu cña chñ nghÜa t− b¶n ë T©y ¢u víi chÕ ®é phong kiÕn T©y ¢u : Néi dung so Thμnh thÞ phong kiÕn . Chñ nghÜa t− b¶n . s¸nh. Ph−êng héi thñ c«ng. C«ng tr−êng thñ c«ng. Gièng nhau : ®Òu s¶n xuÊt Gièng nhau : ®Òu s¶n xuÊt b»ng b»ng tay. tay. Kh¸c nhau : Kh¸c nhau : - Quy m« x−ëng nhá. - Quy m« x−ëng lín. Thñ c«ng - Ng−êi thî lµm tõ ®Çu ®Õn - Ng−êi thî chØ lµm mét kh©u nghiÖp. cuèi t¹o ra mét s¶n phÈm. trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm ( chuyªn m«n ho¸ theo tõng c«ng ®o¹n) Æ n¨ng suÊt cao - T− liÖu s¶n xuÊt lµ cña thî h¬n, chÊt l−îng tèt h¬n. c¶ vµ thî b¹n, chia nhau s¶n - T− liÖu s¶n xuÊt lµ cña chñ. phÈm, møc ®é nhiÒu Ýt kh¸c Thî chØ lµ ng−êi b¸n søc lao nhau gi÷a thî c¶, thî b¹n, thî ®éng. Lµm thuª. ¨n l−¬ng. häc viÖc. N«ng nghiÖp. N«ng n« nhËn ruéng ®Êt cña Trang tr¹i, ®ån ®iÒn. Chñ lµ t− l·nh chóa, nép t«, thuÕ. s¶n n«ng nghiÖp, quý téc míi ; ng−êi lµm lµ c«ng nh©n n«ng nghiÖp. Th−¬ng nghiÖp. Th−¬ng héi. C«ng ty th−¬ng m¹i, ph¹m vi ho¹t ®éng réng h¬n th−¬ng héi. Bμi 13. a. So s¸nh c¸c mèc thêi gian gi÷a lÞch sö thÕ giíi thêi nguyªn thuû víi mèc thêi gian lÞch sö ViÖt Nam thêi nguyªn thuû: Mèc thêi gian ThÕ giíi thêi nguyªn thuû ViÖt Nam thêi nguyªn thuû DÊu tÝch C¸ch ngμy nay 1 triÖu n¨m. C¸ch ngμy nay 30 - 40 v¹n n¨m. Ng−êi tèi cæ. DÊu tÝch Ng−êi C¸ch ngμy nay 4 v¹n n¨m. C¸ch ngμy nay 2 v¹n n¨m. tinh kh«n. Trần Thị Hải 11 THPT Chuyên Lào Cai
  12. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT Thêi ®¸ míi. C¸ch ngμy nay 1 v¹n n¨m. C¸ch ngμy nay 6.000 - 12.000 n¨m. b. LËp b¶ng thèng kª nh÷ng ®iÓm chÝnh vÒ cuéc sèng cña c¸c bé l¹c Phïng Nguyªn, Sa Huúnh, §ång Nai. Néi dung Bé l¹c Phïng Bé l¹c Sa Huúnh. Bé l¹c §ång Nai. so s¸nh. Nguyªn. §Þa bμn c− L−u vùc s«ng Hång. Nam Trung Bé. Nam Bé. tró. Chñ yÕu b»ng ®¸, tre, §ång thau. B¾t ®Çu Chñ yÕu b»ng ®¸, cã C«ng cô lao gç, x−¬ng. S¬ kú ®ång biÕt chÕ t¸c vµ sö mét sè hiÖn vËt ®éng. thau ( côc ®ång, d©y dông c«ng cô s¾t. b»ng ®ång. ®ång, dïi ®ång…). Ho¹t ®éng Trång lóa n−íc. Ch¨n Trång lóa n−íc.Lµm Trång lóa n−íc. kinh tÕ. nu«i gia sóc, gia cÇm. gèm, dÖt v¶i, lµm ®å Lµm gèm, dÖt v¶i, Lµm ®å gèm b»ng bµn trang søc b»ng ®¸ lµm thuû tinh… xoay, xe chØ, dÖt v¶i. quý, thuû tinh… Khai th¸c s¶n vËt rõng. Bμi 14. LËp b¶ng so s¸nh nh÷ng ®iÓm gièng nhau, kh¸c nhau trong ®êi sèng kinh tÕ, v¨n ho¸, tÝn ng−ìng cña c− d©n V¨n Lang - ¢u L¹c, L©m Êp - Cham pa, Phï Nam. Néi dung C− d©n V¨n Lang - C− d©n L©m Êp - C− d©n Phï Nam. so s¸nh. ¢u L¹c. Cham pa. Thêi gi¹n tån §Çu thiªn niªn kØ I Cuèi thÕ kØ II ®Õn thÕ ThÕ kØ I ®Õn cuèi t¹i. TCN ®Õn 179 TCN. kØ XVII. thÕ kØ VI. Chñ yÕu lµ n«ng Chñ yÕu lµ n«ng Chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp lóa n−íc nghiÖp lóa n−íc nghiÖp lóa n−íc (dïng cµy ). c«ng cô ( dïng cµy ). c«ng cô ( dïng cµy ). c«ng chñ yÕu b»ng ®ång, cã chñ yÕu b»ng cô chñ yÕu b»ng s¾t. §êi sèng mét Ýt ®å s¾t. Lµm s¾t.Lµm v−ên. Ch¨n Lµm v−ên. Ch¨n kinh tÕ v−ên. Ch¨n nu«i gia nu«i gia sóc, gia cÇm. nu«i gia sóc, gia sóc, gia cÇm. C¸c C¸c nghÒ thñ c«ng cÇm. §¸nh c¸.C¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn rÊt ph¸t triÓn. Khai nghÒ thñ c«ng . thèng, trong ®ã nghÒ th¸c l©m thæ s¶n. Ngo¹i th−¬ng ®óc ®ång ®¹t ®Õn tr×nh Bu«n b¸n víi bªn ®−êng biÓn rÊt ph¸t Trần Thị Hải 12 THPT Chuyên Lào Cai
  13. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT ®é kÜ thuËt ®iªu luyÖn, ngoµi ph¸t triÓn. triÓn. mÜ thuËt tinh vi. - ¡n : g¹o nÕp, g¹o tÎ - ¡n : g¹o nÕp, g¹o tÎ - ¡n : g¹o nÕp, g¹o nÊu thµnh c¬m, rau, nÊu thµnh c¬m, rau, tÎ nÊu thµnh c¬m, cñ, c¸ thÞt, m¾m t«m cñ, c¸ thÞt. rau, cñ, c¸ thÞt. tÐp. - ë: nhµ sµn. - ë: nhµ sµn. ë: nhµ sµn. §êi sèng vËt - MÆc : n÷ mÆc ¸o - MÆc : n÷ mÆc ¸o chÊt. v¸y, nam ®ãng khè, v¸y, nam ®ãng khè, cëi trÇn. cëi trÇn. - Nhuém r¨ng ®en, ¨n - ¨n trÇu cau. thÝch trÇu, x¨m m×nh, thÝch dïng ®å trang søc. dïng ®å trang søc. Ho¶ t¸ng ng−êi chÕt. TÝn ng−ìng; thê thÇn PhËt gi¸o, Hin ®u PhËt gi¸o, Hin ®u V¨n ho¸, tÝn linh s«ng, nói; thê gi¸o. gi¸o. ng−ìng. cóng tæ tiªn, anh hïng Cã ch÷ viÕt riªng. Ca, móa, nh¹c ph¸t hµo kiÖt, tôc phån triÓn. thùc. Bμi 16. So s¸nh ý nghÜa mét sè cuéc khëi nghÜa trong thêi B¾c thuéc. Tªn cuéc ý nghÜa lÞch sö. khëi nghÜa, kh¸ng chiÕn. Hai Bμ Më ®Çu, khai mµo cho truyÒn thèng yªu n−íc cña d©n téc. Tr−ng. Ph¸t triÓn truyÒn thèng yªu n−íc. Lµ ®iÓm ®ét ph¸ lín trong lÞch sö h¬n mét ngh×n n¨m chèng B¾c thuéc cña nh©n d©n ta. Nãi lªn sù tr−ëng thµnh cña ý thøc d©n téc, lßng tù tin v÷ng ch¾c ë kh¶ n¨ng tù Lý BÝ - Ng« m×nh v−¬n lªn ph¸t triÓn mét c¸ch ®éc lËp, ngang nhiªn phñ ®Þnh QuyÒn. quyÒn lµm " b¸ chñ thiªn h¹" cña hoµng ®Õ ph−¬ng B¾c, cñng cè niÒm tin vµo th¾ng lîi cuèi cïng cña ng−êi d©n ViÖt trªn con ®−êng ®Êu tranh l©u dµi, gian khæ giµnh ®éc lËp. Cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp chèng B¾c thuéc giµnh th¾ng lîi c¨n Khóc Thõa b¶n, t¹o ®iÒu kiÖn ®i ®Õn giµnh th¾ng lîi hoµn toµn vµo n¨m 938. Dô. Ng« QuyÒn - §¸nh dÊu mét b−íc ngoÆt vÜ ®¹i : Lµ trËn chung kÕt lÞch sö, chÊm døt hoµn toµn thêi k× B¾c thuéc, më ra thêi kú ®éc lËp l©u dµi, ph¸t Trần Thị Hải 13 THPT Chuyên Lào Cai
  14. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT chiÕn th¾ng triÓn rùc rì cña d©n téc ta. B¹ch §»ng. Bμi 17. LËp b¶ng so s¸nh nhμ n−íc phong kiÕn qua mét sè triªu ®¹i. Néi dung Thêi §inh - TiÒn Thêi Lý - TrÇn - Thêi Lª S¬. so s¸nh. Lª. Hå. Kinh ®«. - Hoa L−. - Th¨ng Long. - Th¨ng Long. Quèc - §¹i Cå Viªt,- §¹i ViÖt - §¹i - §¹i ViÖt. hiÖu. Ngu. - §øng ®Çu : - §øng ®Çu : Hoµng - §øng ®Çu : Hoµng ®Õ. ChÝnh Hoµng ®Õ. ®Õ. Bá chøc TÓ t−íng, c¸c §¹i quyÒn - Ba ban: V¨n Gióp vua: TÓ t−íng, hµnh khiÓn. trung ban, Vâ ban, c¸c §¹i hµnh khiÓn. - 6 bé do c¸c th−îng th− −¬ng. T¨ng ban. - C¸c s¶nh, viÖn, ®µi. ®øng ®Çu. QuyÒn cña Hµn l©m viÖn, Ngù sö ®µi cao h¬n tr−íc. ChÝnh - 10 ®¹o. - Lé, trÊn. - 13 ®¹o thõa tuyªn quyÒn ( cã 3 ti ). ®Þa - Phñ huyÖn , ch©u. - Phñ huyÖn , ch©u. ph−¬ng. - X· ( ®øng ®Çu lµ - X· ( ®øng ®Çu lµ X· X· quan). tr−ëng). LuËt Ch−a cã. - Thêi Lý: H×nh th−. Quèc triÒu h×nh luËt ph¸p. - Thêi TrÇn: H×nh ( LuËt Hång §øc). 722 ®iÒu. luËt. Tæ chøc theo Tæ chøc quy cñ : Tæ chøc quy cñ : Qu©n chÝnh h−íng chÝnh quy. Qu©n chÝnh quy, quy,ngo¹i binh ( chÕ ®é " ngô Qu©n ®éi. ngo¹i binh ( chÕ ®é binh − n«ng". " ngô binh − n«ng"). Thêi TrÇn khi cã chiÕn tranh cã qu©n Trang bÞ vò khÝ ®Çy ®ñ, cã cña c¸c v−¬ng hÇu. vµi lo¹i sóng. Trang bÞ vò khÝ ®Çy ®ñ. Bμi 19. a. LËp b¶ng so s¸nh cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng thêi TiÒn Lª vμ thêi Lý. Trần Thị Hải 14 THPT Chuyên Lào Cai
  15. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT Néi dung Kh¸ng chiÕn chèng Tèng thêi Kh¸ng chiÕn chèng Tèng thêi Lý. so s¸nh. TiÒn Lª ( 981 ). ( 1075 - 1077). Hoμn - Nhµ Tèng thµnh lËp n¨m 860 - Nhµ Tèng b−íc vµo giai ®o¹n c¶nh. nªn ®ang ë thêi kú thÞnh ®¹t. khñng ho¶ng: trong n−íc n«ng d©n næi dËy nhiÒu n¬i, bªn ngoµi bÞ Liªu, H¹ x©m lÊn. - TriÒu ®×nh nhµ §inh gÆp khã - Nhµ Lý : chÝnh trÞ v÷ng ch¾c, qu©n kh¨n: Vua §inh bÞ s¸t h¹i, vua ®éi hïng m¹nh, kinh tÕ ph¸t triÓn, míi lªn ng«i cßn nhá tuæi. nh©n d©n no Êm. Kh¸c biÖt §¸nh tan qu©n Tèng trªn vïng - Chñ ®éng tÊn c«ng ®Ó tù vÖ: tËp trong §«ng B¾c cña Tæ quèc, nhiÒu kÝch th¼ng sang ®Êt Tèng, sau ®ã diÔn biÕn. t−íng giÆc bÞ b¾t. chñ ®éng rót vÒ n−íc tæ chøc chèng x©m l−îc. ý nghÜa. Lµm chïn mét b−íc ý chÝ x©m §Ì bÑp ý chÝ x©m l−îc cña kÎ thï. l−îc cña kÎ thï. b .LËp b¶ng so s¸nh trËn chiÕn trªn s«ng B¹ch §»ng n¨m 938 vμ 1288. Néi dung TrËn chiÕn trªn s«ng B¹ch TrËn chiÕn trªn s«ng B¹ch §»ng so s¸nh. §»ng n¨m 938. n¨m 1288. - §¸nh qu©n Nam H¸n trªn ®−êng - §¸nh qu©n Nguyªn trªn ®−êng rót tiÕn vµo n−íc ta nªn vÉn cßn hung khái n−íc ta, chóng mang nÆng t©m h¨ng. lý thÊt b¹i nªn tinh thÇn chiÕn ®Êu Kh¸c gi¶m sót. nhau. - Thuû qu©n lµ thÕ m¹nh cña qu©n - Thuû qu©n lµ ®iÓm yÕu cña qu©n Nam H¸n: thuyÒn chiÕn to khoÎ, Nguyªn: kh«ng thiÖn chiÕn, chë theo qu©n Nam H¸n dµy d¹n chiÕn mét sè qu©n bé kh«ng quen t¸c trËn. chiÕn trªn s«ng n−íc. Trong khi ®ã , thuû chiÕn l¹i lµ së tr−êng cña qu©n ®éi nhµ TrÇn. - Trong diÔn biÕn cã sö dông chiÕn thuËt ho¶ c«ng. Trần Thị Hải 15 THPT Chuyên Lào Cai
  16. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT - X©y dùng trËn ®Þa : Lîi dông chÕ ®é thuû triÒu ®Ó x©y dùng trËn ®Þa cäc. Lîi dông ®Þa h×nh: c¸c nh¸nh s«ng, ghÒnh nói, rõng c©y hai bªn bê s«ng ®Ó giÊu qu©n mai phôc. T¹o søc m¹nh tæng hîp gi÷a qu©n thuû víi Gièng qu©n bé, gi÷a yÕu tè "thiªn t¹o" víi yÕu tè " nh©n t¹o". nhau. - C¸ch ®¸nh : khiªu chiÕn nh»m kiÒm chÕ, nghi binh, dô ®Þch vµo trËn ®Þa bµy s½n ®óng thêi ®iÓm n−íc triÒu b¾t ®Çu rót, sau ®ã tÊn c«ng, truy kÝch. - Thêi gian: trËn chiÕn chØ diÔn ra trong mét ngµy, kÞch chiÕn chØ nöa ngµy - ý nghÜa: §Òu lµ trËn quyÕt chiÕn chiÕn l−îc cã ý nghÜa kÕt thóc chiÕn tranh. §Ì bÑp h¼n ý chÝ x©m l−îc cña kÎ thï. Bμi 31. LËp b¶ng hÖ thèng c¸c giai ®o¹n cña C¸ch m¹ng t− s¶n Ph¸p. Giai Giai ®o¹n I Giai ®o¹n II Giai ®o¹n III Giai ®o¹n IV ®o¹n. ( 14 / 7 / 1789 - ( 10 / 8 / 1792 - ( 2 / 6 / 1793 - ( 27 / 7 / 1794 ND 10 / 8 / 1792 ). 2 / 6 / 1793 ). 27 / 7 / 1794 ). - 1815 ). So s¸nh. §Æc C¸ch m¹ng bïng C¸ch m¹ng tiÕp C¸ch m¹ng ®¹t Tho¸i trµo ®iÓm næ, lan réng trong tôc ph¸t triÓn. ®Õn ®Ønh cao. cña c¸ch giai c¶ n−íc. m¹ng. ®o¹n. §¹i t− s¶n tµi T− s¶n c«ng T− s¶n c¸ch T− s¶n míi TÇng chÝnh. th−¬ng nghiÖp. m¹ng. giµu lªn trong líp l·nh ThiÕt lËp nÒn qu©n ThiÕt lËp nÒn céng ThiÕt lËp nÒn c¸ch m¹ng. ®¹o chñ lËp hiÕn. hoµ. chuyªn chÝnh ThiÕt lËp chÕ - chÝnh d©n chñ c¸ch ®é ®èc chÝnh. quyÒn. m¹ng Gia c« - Nap«lª on banh. lªn ng«i Hoµng ®Õ. - 8/ 1789 th«ng - Phæ th«ng ®Çu - Chia ®Êt ®ai - Thñ tiªu qua Tuyªn ng«n phiÕu bÇu Quèc thµnh tõng mét sè thµnh Nh©n quyÒn vµ −íc. m¶nh nhá vµ qu¶ cña c¸ch D©n quyÒn. - ThiÕt lËp nÒn b¸n, tr¶ trong m¹ng. - Xo¸ bá mét sè Céng hoµ, xö tö thêi h¹n 10 nghÜa vô phong vua Lui XVI. n¨m, tr¶ l¹i - C¸c cuéc Thùc kiÕn; thu ruéng ®Êt - ChiÕn tranh b¶o n«ng d©n ruéng chiÕn tranh hiÖn cña Gi¸o héi b¸n vÖ Tæ quèc. ®Êt c«ng. cña Nap«lªon Trần Thị Hải 16 THPT Chuyên Lào Cai
  17. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT nhiÖm cho n«ng d©n víi - Xo¸ bá hoµn lµm lung lay vô c¸ch gi¸ cao. toµn mäi ®Æc chÕ ®é phong m¹ng. - Th«ng qua HiÕn quyÒn phong kiÕn ch©u ¢u. ph¸p 1791, bÇu ra kiÕn. Quèc héi lËp ph¸p, - S¾c lÖnh tæng h¹n chÕ quyÒn vua, ®éng viªn. - Thèng nhÊt thÞ - §¹o luËt tr−êng d©n téc. nh÷ng ng−êi - 4/ 1792 chiÕn t×nh nghi. tranh cña nh©n d©n - LuËt gi¸ tèi ®a chèng sù can thiÖp víi nhu yÕu cña ¸o - Phæ. phÈm, tiÒn l−¬ng tèi ®a cña c«ng nh©n. KÕt qu¶: ®¸nh b¹i thï trong giÆc ngoµi. Bμi 29, 30, 31, 33. LËp b¶ng hÖ thèng kiÕn thøc mét sè cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n thêi cËn ®¹i. ND so Anh. B¾c Mü. Ph¸p. Italia. §øc. Néi chiÕn s¸nh. 1640- 1689 1775-1783 1789-1815 1859- 1864- ë Mü. 1871 1871 1861-1865. Giai T− s¶n. T− s¶n. T− s¶n( ba T− s¶n. Quý téc T− s¶n cÊp Quý téc Chñ n« tÇng líp Quý téc qu©n phiÖt miÒn B¾c. l·nh míi. ( chñ ( chñ thay nhau). t− s¶n Phæ. ®¹o. chèt). chèt). ho¸. NhiÖm - LËt ®æ - §¸nh ®æ - LËt ®æ - LËt ®æ - Thèng - Gi¶i vô chÕ ®é chÕ ®é chÕ ®é chÕ ®é nhÊt ®Êt quyÕt c¸ch phong kiÕn, thùc d©n phong kiÕn, phong n−íc , më ruéng ®Êt m¹ng. më ®−êng Anh giµnh më ®−êng kiÕn, xo¸ ®−êng cho cho n«ng cho CNTB ®éc lËp, cho CNTB bá sù ®« CNTB d©n. ph¸t triÓn. më ®−êng ph¸t triÓn. hé cña ¸o. ph¸t triÓn. - Xo¸ bá - Gi¶i cho CNTB - Gi¶i - Thèng chÕ ®é n« quyÕt ph¸t triÓn. quyÕt nhÊt ®Êt lÖ. ruéng ®Êt - Gi¶i ruéng ®Êt n−íc, më cho n«ng quyÕt cho n«ng ®−êng cho d©n. ruéng ®Êt d©n. CNTB cho n«ng - B¶o vÖ Tæ ph¸t triÓn. Trần Thị Hải 17 THPT Chuyên Lào Cai
  18. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT d©n. quèc. LËt ®æ chÕ Giµnh ®éc Xo¸ bá tËn LËt ®æ Thèng - Gi¶i ®é phong lËp, thµnh gèc chÕ ®é chÕ ®é nhÊt ®Êt quyÕt kiÕn. LËp lËp quèc phong kiÕn phong n−íc. Më ruéng ®Êt chÕ ®é gia t− s¶n. më ®−êng kiÕn vµ sù ®−êng cho cho n«ng KÕt qu©n chñ cho chñ thèng trÞ chñ nghÜa d©n. qu¶. lËp hiÕn. nghÜa t− cña ¸o. t− b¶n - Xo¸ bá Cßn nhiÒu b¶n ph¸t Thèng ph¸t triÓn. chÕ ®é n« tµn d− cña triÓn. nhÊt ®Êt lÖ. Më chÕ ®é Gi¶i quyÕt n−íc. Më ®−êng cho phong kiÕn tho¶ ®¸ng ®−êng cho chñ nghÜa ch−a bÞ xo¸ vÊn ®Ò chñ nghÜa t− b¶n ph¸t bá.Kh«ng ruéng ®Êt. t− b¶n triÓn nhanh gi¶i quyÕt ph¸t triÓn. chãng h¬n. ruéng ®Êt cho n«ng d©n. C¸ch m¹ng C¸ch C¸ch m¹ng C¸ch C¸ch C¸ch m¹ng TÝnh t− s¶n m¹ng t− d©n chñ t− m¹ng t− m¹ng t− t− s¶n triÖt chÊt. kh«ng triÖt s¶n . s¶n triÖt s¶n kh«ng s¶n kh«ng ®Ó. ®Ó. ®Ó ®iÓn triÖt ®Ó. triÖt ®Ó. h×nh. Bμi 35. LËp b¶ng hÖ thèng c¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña chñ nghÜa ®Õ quèc ë c¸c n−íc Anh, §øc, Ph¸p. MÜ cuèi thÕ kØ XIX ®Çu thÕ kØ XX.. §Æc §øc. Anh. Ph¸p. MÜ. ®iÓm. Ra ®êi sím C«ng ti ®éc C«ng ti ®éc C«ng ti ®éc ( thËp kØ 70 ). quyÒn ra ®êi quyÒn ra ®êi chi quyÒn ra ®êi H×nh thøc: C¸c muén ( thËp kØ phèi nÒn kinh tÕ sím. Møc ®é C«ng ti ten, xanh ®i ca. 90). TËp trung nh−ng c¸c xÝ ®éc quyÒn cao: ®éc trong c«ng nghiÖp võa vµ h×nh thøc- T¬ quyÒn. nghiÖp, ng©n nhá vÉn ®ãng rít. Khèng chÕ hµng ®¹t møc vai trß quan vÒ kinh tÕ - x· cao. träng ( 70 %). héi. ThÕ lùc kh¸ lín. ThÕ lùc TËp lín.Khèng chÕ ®oμn t− kinh tÕ, chÝnh trÞ b¶n tμi râ nÐt nhÊt. Trần Thị Hải 18 THPT Chuyên Lào Cai
  19. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT chÝnh. Cã nh−ng Ýt. Chñ PhÇn lín t− b¶n PhÇn lín t− b¶n XuÊt khÈu rÊt Ýt, XuÊt yÕu ®Çu t− trong ®em xuÊt khÈu. ®em xuÊt khÈu. thËm chÝ nhËp khÈu t− n−íc. Chñ yÕu ®Çu t− Chñ yÕu cho vay khÈu t− b¶n. b¶n. trùc tiÕp ë thuéc l·i. ®Þa. ChiÕm nèt nh÷ng NhiÒu thuéc ®Þa NhiÒu thuéc ®Þa Thuéc ®Þa Ýt - Ph©n vïng cßn l¹i mµ nhÊt. nh×. ®ßi chia l¹i. chia Anh, Ph¸p ch−a Dïng −u thÕ thuéc kÞp chiÕm. Thuéc kinh tÕ ®Ó th©u ®Þa. ®Þa Ýt - dïng vò tãm thuéc ®Þa. lùc ®ßi chia l¹i. Bμi 36, 37. LËp b¶ng so s¸nh chñ nghÜa x· héi kh«ng t−ëng víi chñ nghÜa x· héi khoa häc: Néi dung so Chñ nghÜa x· héi kh«ng t−ëng. Chñ nghÜa x· héi khoa häc. s¸nh. Thêi gian ra §Çu thÕ kØ XIX. Gi÷a thÕ kØ XIX: th¸ng 2-1848 ®êi. . - Chñ nghÜa t− b¶n b−íc ®Çu ph¸t - Chñ nghÜa t− b¶n ph¸t triÓn §iÒu kiÖn ra triÓn, ph¬i bµy nh÷ng mÆt tr¸i xÊu cao h¬n. ®êi. xa. - Phong trµo c«ng nh©n cßn non - Phong trµo c«ng nh©n ph¸t yÕu. triÓn cao h¬n. - Dù ®o¸n thiªn tµi vÒ x· héi t−¬ng KÕ thõa, ph¸t triÓn mÆt tÝch lai: kh«ng cã ¸p bøc, bÊt c«ng , cùc cña chñ nghÜa x· héi MÆt bãc lét, Kh«ng cã chiÕn tranh. kh«ng t−ëng. tÝch Kh«ng cã sù ®èi lËp gi÷a thµnh thÞ cùc. vµ n«ng th«n. - B¶o vÖ quyÒn lîi cña c«ng nh©n. - Phª ph¸n s©u s¾c x· héi t− b¶n. Néi Trần Thị Hải 19 THPT Chuyên Lào Cai
  20. SỬ DỤNG TƯ LIỆU TRONG GIẢNG DẠY LỊCH SỬ THPT dung. - Kh«ng nhËn thøc ®−îc b¶n chÊt, - Ph©n tÝch quy luËt ph¸t triÓn, quy luËt ph¸t triÓn cña chÕ ®é t− b¶n chÊt cña chÕ ®é t− b¶n. MÆt b¶n. h¹n - Kh«ng v¹ch ra ®−îc con ®−êng - V¹ch ra ®−îc con ®−êng gi¶i chÕ. gi¶i phãng cho nh©n d©n lao ®éng. phãng cho nh©n d©n lao ®éng : ®Êu tranh giai cÊp. - Kh«ng nh×n thÊy sø mÖnh lÞch sö - Sø mÖnh lÞch sö cña giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n. v« s¶n: " ng−êi ®µo huyÖt" ch«n chñ nghÜa t− b¶n, gi¶i phãng loµi ng−êi khái ¸p bøc bãc lét. Bμi 38 a. LËp b¶ng: Qu¸ tr×nh thμnh lËp C«ng x·. C¸ch m¹ng 18- 3 - 1871 thµnh lËp C«ng x· Pa ri. Nh©n d©n Ph¸p b¶o vÖ Tæ quèc > < t− s¶n Ph¸p ®Çu hµng. C¸ch m¹ng d©n chñ t− s¶n 4 - 9 - 1870 thµnh lËp nÒn Céng hoµ. ChiÕn tranh Ph¸p - Phæ. b. Bμi häc kinh nghiÖm cña C«ng x· Pa ri. §Ëp tan nhµ n−íc t− s¶n Ph¶i cã §¶ng l·nh ®¹o. Ph¶i cã liªn minh c«ng LËp nhµ n−íc v« s¶n. n«ng. Bµi häc. Trần Thị Hải 20 THPT Chuyên Lào Cai
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1