zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Chính - Ngân Hàng

» Kế toán - Kiểm toán

Tác động của chuyển đổi kỹ thuật số đến nghề kế toán tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

14
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài báo này góp phần hiểu rõ hơn về vai trò của kế toán và người làm kế toán trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà Nội trong bối cảnh kỷ nguyên số. Hơn nữa, nó cung cấp những hiểu biết thực tế về mối quan hệ tiềm năng giữa phát triển công nghệ và động lực thị trường lao động kế toán.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tác động của chuyển đổi kỹ thuật số đến nghề kế toán tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn thành phố Hà Nội

Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” TÁC ĐỘNG CỦA CHUYỂN ĐỔI KỸ THUẬT SỐ ĐẾN NGHỀ KẾ TOÁN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI TS. Phí Văn Trọng, TS. Trần Thị Nam Thanh TÓM TẮT Ngày nay, sự phổ biến của công nghệ kỹ thuật số đã có tác động lớn trên nhiều khía cạnh của nền kinh tế. Chuyển đổi kỹ thuật số đã xác định lại cấu trúc công nghiệp và các mô hình kinh doanh. Do đó, trong bối cảnh Công nghệ 4.0, các dịch vụ tài chính và kế toán phải đối mặt với những mối đe dọa, thách thức và cơ hội mới. Bài báo cho thấy mặc dù quá trình chuyển đổi kỹ thuật số ở các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ tại Hà Nội chỉ mới bắt đầu, nhưng các công nghệ như nhận dạng ký tự quang học (OCR), trí tuệ nhân tạo, người máy và hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) trên đám mây ít nhiều đã được sử dụng. Khả năng chống lại sự thay đổi, văn hóa tổ chức và giá cả dường như là những rào cản chính đối với chuyển đổi số trong kế toán. Bài báo này góp phần hiểu rõ hơn về vai trò của kế toán và người làm kế toán trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà Nội trong bối cảnh kỷ nguyên số. Hơn nữa, nó cung cấp những hiểu biết thực tế về mối quan hệ tiềm năng giữa phát triển công nghệ và động lực thị trường lao động kế toán. Từ khóa: Chuyển đổi kỹ thuật số; Kế toán; Trí tuệ nhân tạo ABSTRACT IMPACTS OF DIGITAL TRANSFORMATION ON ACCOUNTING PRACTICE AT SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES IN HANOI Today, the popularity of digital technology has had a major impact on many aspects of the economy. Digital transformation has redefined industrial structures and business models. Therefore, in the context of Technology 4.0, financial and accounting services face new threats, challenges and opportunities. The article shows that although the digital transformation process in small and medium-sized enterprises in Hanoi has just begun, but technologies such as optical character recognition (OCR), artificial intelligence, robotics and enterprise resource planning (ERP) in the cloud are more or less used. Resistant to change, organizational culture, and pricing appear to be the main barriers to digital transformation in accounting. This article showns the role of accountants and accountants in small and medium enterprises in Hanoi and in the context of the digital era. Furthermore, it provides practical insights into the potential relationship between technological developments and accounting labor market dynamics. Key words: Digital transformation; Accountant; Artificial intelligence 1. GIỚI THIỆU Chuyển đổi kỹ thuật số là sự hợp nhất các quy trình vật lý và kỹ thuật số thành các hệ thống phi tập trung, đại diện cho một sự thay đổi lớn trong tổ chức. Nó ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của cuộc sống, đồng thời giúp các doanh nghiệp đổi mới quy trình nhằm tạo ra giá trị. Kế toán cũng không ngoại lệ. Theo Jasim và Raewf (2020) “việc sử dụng công nghệ thông tin để đơn giản hóa quy trình kế toán và giảm bớt công sức của kế toán đã bắt đầu từ hơn 140 năm trước”. Tác động của chuyển đổi kỹ thuật số trong kế toán vẫn chưa rõ ràng. Quyền truy cập vào Blockchain và Dữ liệu lớn, được hỗ trợ bởi các công cụ phân tích dựa trên đám mây và trí tuệ 689
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” nhân tạo, sẽ tự động hóa việc ra quyết định trên quy mô lớn Damerji, H.; Salimi (2021). Tuy nhiên, tự động hóa cũng làm tăng nguy cơ gây nguy hiểm cho chất lượng thông tin Korhonen và cộng sự (2020). Từ quan điểm của các chuyên gia kế toán, chuyển đổi kỹ thuật số có thể được coi là một mối đe dọa, vì công nghệ thông tin cho phép tự động hóa các hoạt động và quy trình làm việc do họ đảm nhận. Tuy nhiên, nó cũng có thể được coi là một cơ hội, vì nó giải phóng kế toán khỏi những công việc nhàm chán mà máy móc có thể thực hiện, giúp họ có thời gian tập trung vào các hoạt động tạo ra giá trị hơn. Nghiên cứu này nhằm phân tích tác động của chuyển đổi kỹ thuật số trong lĩnh vực kế toán nhằm mục đích: (1) xác định mức độ áp dụng Công nghệ 4.0 tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà nội; (2) xác định những lợi ích, thách thức và rào cản chính đối với việc triển khai Công nghệ 4.0 trong lĩnh vực kế toán; (3) khám phá tác động của Công nghệ 4.0 đối với nghề kế toán; (4) xác định rủi ro an ninh mạng của thông tin kế toán do việc sử dụng CNTT mới nổi; và (5) xác định các kỹ năng kỹ thuật số của các chuyên gia kế toán hoạt động trong kỷ nguyên kỹ thuật số. Sau phần giới thiệu này, Phần 2 trình bày tổng quan nghiên cứu. Phần 3, mô tả cách tiếp cận phương pháp luận, các thủ tục thu thập dữ liệu và phân tích dữ liệu được. Phần 4 trình bày và thảo luận về kết quả của nghiên cứu. Cuối cùng, là kết luận của nghiên cứu. 2. TỔNG QUAN Yoon [2020] đánh giá tác động của việc áp dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong thực hành kế toán và nghề kế toán. Yoon cho rằng kế toán của tương lai sẽ đón nhận những thay đổi công nghệ trong tương lai. Yuksel [2020] cho rằng việc tự động hóa hệ thống thông tin kế toán sử dụng công nghệ 4.0 sẽ góp phần vào việc truy cập thông tin và bảo mật theo thời gian thực, các quy trình sẽ được thực thi nhanh hơn và minh bạch hơn. Chuyển đổi kỹ thuật số là điều cần thiết cho một doanh nghiệp để theo kịp thị trường và định vị cạnh tranh. Việc áp dụng CNTT cho phép các tổ chức đưa ra các quyết định hiệu quả hơn, phản ứng nhanh hơn với bất kỳ cơ hội hoặc thách thức nào Van Veldhoven và cộng sự (2022). Công nghệ kích thích sự thay đổi ở nhiều cấp độ trong tổ chức. Matt và cộng sự (2015) cho rằng “việc khai thác và tích hợp công nghệ kỹ thuật số thường ảnh hưởng đến các bộ phận lớn của các công ty bằng cách tác động đến sản phẩm, quy trình kinh doanh, kênh bán hàng và chuỗi cung ứng”. Công nghệ thông tin, mang lại tiềm năng to lớn cho lĩnh vực kế toán. Nhiều công việc đang được thực hiện bởi kế toán sẽ được tự động hóa. Kế toán đang được thay thế bởi rô bốt trong các công việc hàng ngày của họ, tạo thêm không gian cho các hoạt động kế toán khác, chẳng hạn như phân tích dữ liệu. Vì vai trò của kế toán sẽ tiếp tục mang tính quyết định đối với tổ chức, bất chấp những thay đổi dự kiến về vai trò của họ tại nơi làm việc, Hoffman [14] đề xuất rằng kế toán nên làm giàu khả năng sáng tạo và cảm giác ứng biến để thay mình thực hiện quá trình tạo ra giá trị của tổ chức. Đổi mới công nghệ thông tin đã góp phần vào sự phát triển của hệ thống kế toán doanh nghiệp, cải thiện hiệu suất kinh doanh và giúp xuất hiện kế toán đám mây. Việc đơn giản hóa các thủ tục kế toán đồng thời nâng cao hiệu quả và hiệu lực do sử dụng công nghệ thông tin, đã tạo ra cơ hội lớn hơn cho các công ty trong việc mở rộng các giao dịch thương mại và nâng cao 690
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” lòng tin của công chúng đối với họ. Mosteanu và cộng sự (2020) đã liệt kê những lợi ích chính của CNTT như sau: “giảm nguy cơ sai sót, rủi ro gian lận thấp, tự động hóa hệ thống, phân tích dữ liệu lớn, tiết kiệm chi phí lớn, tăng độ tin cậy trong các báo cáo tài chính và giảm quy trình làm việc”. Tuy nhiên, để có được những lợi ích này từ chuyển đổi kỹ thuật số, các tổ chức phải đảm bảo khả năng tương tác và tích hợp của các giải pháp CNTT Lehne, M và cộng sự (2019). Mặc dù có những lợi ích, nhưng chuyển đổi kỹ thuật số cũng tạo ra những rủi ro liên quan đến an ninh mạng Gordon, L và cộng sự (2005). Yau-Yeung và cộng sự (2020) phân biệt giữa: (a) rủi ro chung liên quan đến kế toán đám mây, như khả năng tương thích phần cứng và phần mềm, sự ổn định của Internet / máy chủ, bảo mật dữ liệu và mất dữ liệu; và (b) rủi ro cụ thể đối với hệ thống và dịch vụ kế toán đám mây: như độ tin cậy của báo cáo tài chính, tuân thủ pháp luật, .... Vi phạm an ninh mạng có thể đóng cửa toàn bộ cơ sở hạ tầng quan trọng và đe dọa sự tồn tại của tổ chức, chủ đề này đã trở nên có liên quan lớn trong lĩnh vực kế toán Demirkan, S và cộng sự (2020). Hơn nữa, liên quan đến chuyển đổi kỹ thuật số trong bối cảnh của tổ chức, điều quan trọng cần lưu ý là nó không chỉ là một quá trình phân tích chi phí - lợi ích đơn giản, "nó liên quan đến những thay đổi sâu sắc ít nhiều trong mô hình kinh doanh của công ty, có thể xảy ra về quy trình, nguồn lực, phương pháp hoạt động hoặc văn hóa ” Henriette, E và cộng sự (2016). Thông thường, những trở ngại chính đối với quá trình chuyển đổi kỹ thuật số của các tổ chức là vô hình. Schwertner (2017) cho rằng “Khả năng hình dung lại kỹ thuật số của doanh nghiệp được xác định phần lớn bởi một chiến lược kỹ thuật số rõ ràng được hỗ trợ bởi các nhà lãnh đạo, những người nuôi dưỡng một nền văn hóa có khả năng thay đổi và phát minh ra cái mới”. Severini và cộng sự (2020) cho rằng các quốc gia có nhiều lao động có tay nghề cao dẫn đến kỹ năng kỹ thuật số sẽ phát triển hơn. Kết quả là, những quốc gia này có xu hướng phát triển nhanh hơn những quốc gia khác. Các kỹ năng như khả năng phân tích dữ liệu bằng cách sử dụng trí tuệ kinh doanh, phân tích dữ liệu và kỹ thuật thăm dò cũng như tổng hợp và diễn giải nhiều nguồn, là một số kỹ năng chính mà nhà tuyển dụng yêu cầu. Cuối cùng, cũng cần nhận ra ảnh hưởng của các áp lực bên ngoài đối với chuyển đổi kỹ thuật số của các tổ chức Yu, J và cộng sự (2020). Bằng cách đưa ra quan điểm thể chế đối với chuyển đổi kỹ thuật số, Hinings, B và cộng sự (2018) cho thấy rằng nhiều tổ chức bắt đầu quá trình chuyển đổi kỹ thuật số như một quá trình phản ứng với các áp lực bên ngoài, mà không có kế hoạch rõ ràng để tiếp cận nó, do đó ảnh hưởng đến kết quả của quá trình chuyển đổi số của họ. 3. DỮ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3.1. Câu hỏi nghiên cứu Sau khi cam kết về cách tiếp cận nghiên cứu định tính được thiết lập, câu hỏi nghiên cứu là: • R1: Công nghệ 4.0 đã được triển khai như thế nào trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà Nội đối với lĩnh vực kế toán? • R2: Những thách thức và rào cản chính đối với việc triển khai Công nghệ 4.0 trong lĩnh vực kế toán là gì? • R3: Công nghệ 4.0 tác động như thế nào đến các nhiệm vụ/hoạt động kế toán và tương lai của nghề kế toán? • R4: Công nghệ 4.0 tác động như thế nào đến an ninh mạng của thông tin kế toán? 691
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” • R5: Kỹ năng kỹ thuật số của các chuyên gia kế toán hoạt động trong kỷ nguyên kỹ thuật số là gì? 3.2. Quy trình thu thập dữ liệu Các tài liệu nội bộ, Báo cáo Tài chính, các cuộc phỏng vấn và thông tin trên mạng xã hội là những nguồn dữ liệu chính. Tất cả các cuộc phỏng vấn và thu thập dữ liệu của chúng tôi đều quan sát tỉ mỉ các quy trình được đề xuất cho nghiên cứu khám phá, đặc biệt là những quy trình được chỉ định cho các nghiên cứu điển hình và quy trình phỏng vấn. Phạm vi nghiên cứu: Các doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa hoặc đang áp dụng các giải pháp CNTT cho kế toán hoặc dịch vụ thuế và kế toán tại địa bàn thành phố Hà Nội trong năm 2021. 4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN R1: Công nghệ 4.0 đã được triển khai như thế nào trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà Nội đối với lĩnh vực kế toán? Nhà quản lý các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà nội cho biết họ được đào tạo về các lĩnh vực như kế toán và quản lý kinh doanh, nhưng họ không được đào tạo về công nghệ, với lý do "Họ không tham gia và cũng không có khóa học về Công nghệ 4.0.", “Đó là một quá trình dần dần, cho phép chúng tôi tuân theo các quy trình rất chặt chẽ mà không cần phải đào tạo cụ thể”. Tuy nhiên, điều này đã thể hiện sự nhạy bén và kiến thức về chủ đề được đề cập. Các chuyên gia kế toán đều cho rằng họ đã tham gia vào các quá trình chuyển đổi kỹ thuật số, đặc biệt là trong lĩnh vực kế toán: “Kinh nghiệm chuyên môn khiến các chuyên gia kế toán cởi mở hơn với các xu hướng công nghệ”, “Chuyển đổi kỹ thuật số là chuyển đổi xã hội của chúng ta và các công ty là một trong những động lực chính của sự chuyển đổi này ”. Điều này cho thấy sự nhiệt tình lớn lao về sự phát triển công nghệ. Liên quan đến việc triển khai Công nghệ 4.0 tại các doanh nghiệp trên địa bàn Hà nội, có nhận định chung rằng lĩnh vực kế toán được chia thành hai phân khúc chính: các doanh nghiệp lớn và các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Phân khúc đầu tiên được xác định là những người chấp nhận CNTT sớm; phân đoạn thứ hai được xác định là những người theo dõi. Mặc dù các doanh nghiệp lớn đã khởi xướng chuyển đổi số từ lâu, nhưng nhóm thứ hai được thúc đẩy bởi các lực lượng bên ngoài, chẳng hạn như dịch vụ công. Hơn nữa, các doanh nghiệp nhỏ và vừa không có khả năng tự chủ về kỹ thuật và tài chính để phát triển bền vững các giải pháp CNTT của riêng mình. Một kế toán viên cho biết: “Ngày nay, nói về Chuyển đổi kỹ thuật số trong các doanh nghiệp lớn, chẳng hạn như PWC, không có ý nghĩa gì vì nó tầm thường đối với họ, nhưng ở các doanh nghiệp nhỏ, đó là điều không tưởng, bởi công nghệ không luôn có sẵn với giá cả phải chăng”. Bất chấp “sự gia tăng năng suất khổng lồ” mà chuyển đổi kỹ thuật số cung cấp cho các công ty dịch vụ kế toán, tất cả những người tham gia, các chuyên gia kế toán và quản lý CNTT, đều có chung ý kiến rằng hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn đang ở giai đoạn đầu, bởi vì “Việc truy cập vào các công cụ CNTT như robot, trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu, báo cáo tự động rất tốn kém. Hầu hết các doanh nghiệp không có đủ khả năng đó ”. Các nhà quản lý CNTT đã chỉ ra một số giải pháp cho quy trình chuyển đổi kỹ thuật số, đó là sử dụng các ứng dụng môi trường web và ổ đĩa web (Google drive, Dropbox, v.v.) để liên kết kế toán và doanh nghiệp một cách rất đơn giản. Họ cũng nói về các giải pháp khác, cụ thể là nền tảng Azur, User Spirit và OCR: “OCR là một phần của lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo có một số thành phần mà chúng tôi sử dụng. Thành phần đầu tiên của Trí tuệ nhân tạo là Computer Vision, là một cỗ máy diễn dịch và nhận dạng các ký tự (…) ”. Những người tham gia này cũng 692
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” đề cập đến RPA: “Một lĩnh vực khác là RPA, là một lĩnh vực tối ưu hóa tác vụ bao gồm mô phỏng các hoạt động của con người thông qua máy móc, có thể bao gồm, chẳng hạn như truy cập trang web, đăng nhập và tải xuống tất cả các hóa đơn trực tiếp". Một Giám đốc CNTT khác cho biết: “Công nghệ mới nổi sẽ giúp đơn giản hóa đáng kể nhiệm vụ của kế toán là lập hóa đơn điện tử vì dữ liệu của hóa đơn được gửi đến người nhận, cơ quan thuế và tất nhiên là đến phòng kế toán. Với dữ liệu hóa đơn đã ở định dạng xử lý được thì đương nhiên có thể tự động nhập vào phần mềm kế toán của phòng kế toán ”. Một người khác cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là tự động hóa nhiều nhất có thể thông qua liên lạc nội bộ (API), chẳng hạn như tự động truy xuất thông tin thuế, gửi thông báo. Khi không thể giao tiếp nội bộ, chúng tôi sử dụng Tự động hóa quy trình bằng rô-bốt (RPA) để cho phép rô-bốt thực hiện các hành động tốn thời gian thường do con người thực hiện. Sau đó, chúng tôi sử dụng các giải pháp do các đối tác phát triển để quản lý tài liệu kế toán hoặc các lĩnh vực cụ thể khác ”. R2: Những lợi ích, thách thức và rào cản chính đối với việc triển khai Công nghệ 4.0 trong lĩnh vực kế toán là gì? Tất cả những người tham gia phỏng vấn đều cho rằng Công nghệ 4.0 đơn giản hóa các thủ tục kế toán đồng thời nâng cao hiệu quả và hiệu lực của chúng, mang lại cơ hội tốt hơn cho các hoạt động tạo ra giá trị: “… Hiệu quả, mang lại tính cạnh tranh và bảo mật cho thông tin được cung cấp”. “… Tiết kiệm thời gian công sức và biến thời gian của họ thành thời gian thông minh và gia tăng giá trị cho khách hàng”. “… Giảm thiểu lỗi, với điều kiện là phần mềm được triển khai và tham số hóa đúng cách, đồng thời có nhiều thời gian hơn để xử lý thông tin tinh tế hơn”. “… Thông tin có thể truy cập theo cách rõ ràng hơn, cập nhật hơn và trên hết là bất kỳ lúc nào hoặc ở địa điểm nào”. “… Thời gian xử lý thông tin đã giảm đáng kể, cũng như lỗi liên quan đến việc xử lý chính thông tin đó”. Khắc phục lỗi của con người là một vấn đề lặp đi lặp lại trong các tuyên bố của tất cả những người tham gia, các chuyên gia kế toán và quản lý CNTT do đó xác nhận lập luận của Mosteanu và Faccia (2020) cho rằng robot hoạt động tốt hơn và nhanh hơn con người. Các chuyên gia kế toán nói: “(...) khả năng loại bỏ giấy tờ và các tài liệu liên quan đến khách hàng, do đó tiết kiệm thời gian để thực hiện các công việc khác”. Hơn nữa, khách hàng “không phải làm thủ tục giấy tờ, không cần phải gọi điện yêu cầu một hóa đơn nhất định, họ truy cập vào kho lưu trữ kỹ thuật số ”. Các rào cản chính được xác định bởi cả các nhà quản lý CNTT và các chuyên gia kế toán là giá cả và khả năng chống lại sự thay đổi. Tuy nhiên, giá cả được coi là một vấn đề về quy mô, tức là phụ thuộc vào quy mô của công ty. Khi tiếp cận các doanh nghiệp kế toán có quy mô đáng kể, người ta chỉ ra rằng “(...) vấn đề không phải là giá cả, vì có lẽ sẽ rẻ hơn nếu hoạt động với ít nhân viên hơn là đầu tư vào phần mềm. Rào cản chính để áp dụng một giải pháp hiện đại hơn luôn là thứ chống lại sự thay đổi ”. Một người tham gia khác, một giám đốc CNTT, chỉ ra rằng phần mềm không phải là vấn đề lớn, tức là vấn đề kỹ thuật không phải là rào cản chính: “Sự ngạc nhiên luôn rất lớn khi họ nhận ra rằng nhân viên có thể thích ứng với các ứng dụng mới nhanh như thế nào. Và đó không chỉ là tốc độ thích ứng mà còn là lợi ích về năng suất ”. Điểm này rõ ràng phù hợp với Henriette, E và cộng sự (2016), củng cố ý tưởng rằng 693
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” “chiến lược có trước công nghệ”. Một trong những người tham gia khác, cũng là một nhà quản lý CNTT, kêu gọi sự chú ý đến vấn đề kết nối và khả năng tương tác của cơ sở hạ tầng CNTT. Điều này phù hợp với nghiên cứu của Lehne, M và cộng sự (2019) Do đó, chuyển đổi kỹ thuật số mang lại một số lợi ích cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà nội về năng suất, hiệu quả, giải phóng thời gian từ các công việc thường ngày đến các hoạt động có giá trị gia tăng, giảm sai sót và cải thiện chất lượng giao tiếp với khách hàng. Tuy nhiên, để có được những lợi ích này, các tổ chức phải đảm bảo sự tích hợp và khả năng tương tác của các giải pháp CNTT và sự thích ứng của văn hóa tổ chức. Giá cả là một rào cản quan trọng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng không phải điều quan trọng nhất. R3: Công nghệ 4.0 tác động như thế nào đến các nhiệm vụ/hoạt động kế toán và tương lai của nghề kế toán? Việc tự động hóa các công việc kế toán thông thường là một quá trình liên tục, và sẽ có tác động lớn đến tương lai của nghề kế toán. Tuy nhiên, nó có tính kết nối cao với quá trình chuyển đổi kỹ thuật số của các tổ chức công và các chiến lược của chính phủ điện tử. Hiện nay, có rất nhiều nhiệm vụ thường xuyên được thực hiện bởi kế toán liên quan đến các đơn vị công, đặc biệt là cơ quan thuế. Theo một người tham gia, một chuyên gia kế toán, “công nghệ mới nổi sẽ giúp đơn giản hóa rất nhiều nhiệm vụ của kế toán, ví dụ sau khi lập hóa đơn điện tử, dữ liệu hóa đơn được gửi đến Cơ quan thuế…”. Trong bài báo này, nhóm tác giả lưu ý đến tác động của chuyển đổi kỹ thuật số đối với nghề nghiệp, ngoài vai trò của các tổ chức công, đặc biệt là cơ quan thuế, là một nhân tố chính gây áp lực từ bên ngoài để tổ chức phải thể chế hóa các giải pháp CNTT của họ một cách cưỡng chế, trong đó xác nhận những ý tưởng được đề xuất bởi Hinings và cộng sự (2018). Các cuộc phỏng vấn đều chỉ ra rằng nghề kế toán sẽ thay đổi. Các chuyên gia mô tả công việc kế toán như sau: “Ngày nay, kế toán chỉ là người vẽ bản đồ, điền Tờ khai thuế. Bản đồ được gửi cho một số đối tượng như khách hàng, ngân hàng khi có yêu cầu. Tôi tin rằng người quản lý và kế toán sẽ làm việc với nhau trên cơ sở chặt chẽ hơn, không chồng chéo công việc của nhau… kế toán thực hiện nhiệm vụ của mình tốt hơn và quan tâm hơn nữa đến khách hàng của họ ”. Vì vậy “Các doanh nghiệp tiếp tục hoạt động kinh doanh trong tương lai sẽ là những doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng về kế toán cho khách hàng của họ”. Kết quả của các cuộc phỏng vấn phù hợp với quan điểm của Hoffman (2017): Với sự phát triển của công nghệ mới, các nhà quản lý có thể sử dụng chúng như một hình thức đổi mới, nhưng cũng là một cách để khuyến khích nhân viên của họ tạo ra những cách mới trong việc sử dụng giờ làm việc nhằm cải thiện dịch vụ mà họ cung cấp cho khách hàng. Những thay đổi dự kiến chủ yếu nằm ở các nhiệm vụ và công việc thường xuyên mà kế toán đảm nhận do gánh nặng hành chính quan liêu. Về bản chất, vai trò của nghiệp vụ kế toán trong tổ chức là giống nhau, tức là chuẩn bị thông tin hữu ích cho việc ra quyết định. Tuy nhiên, sự phân bố thời gian làm việc sẽ bị ảnh hưởng nhiều bởi chuyển đổi số, với nhiều thời gian hơn dành cho các hoạt động sáng tạo, phân tích và giá trị gia tăng. R4: Công nghệ 4.0 tác động như thế nào đến an ninh mạng của thông tin kế toán? Những người tham gia nhận thức được vấn đề an ninh mạng liên quan đến thông tin kế toán và chia nó thành ba loại lớn: Thứ nhất, an ninh mạng bảo vệ tính bí mật của thông tin cá nhân. Quan điểm này đã được một người tham gia quản lý CNTT thể hiện như sau: “Các vấn đề về an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu luôn tồn tại cho dù các ứng dụng theo kiểu cũ hay phức 694
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” tạp hơn. Tuy nhiên, rất có thể các ứng dụng cũ có nhiều lỗ hổng hơn các ứng dụng hiện đại hơn…”. Thứ hai, an ninh mạng đảm bảo rằng người dùng được ủy quyền có thể truy cập thông tin kịp thời. Ý tưởng này đã được tất cả những người tham gia nhấn mạnh, ví dụ: “… Chúng tôi cung cấp chương trình đào tạo về an ninh mạng cho mạng và chúng tôi có một loạt các biện pháp bảo vệ và kiểm soát truy cập để đảm bảo rằng tất cả các truy cập đều phù hợp…”. Thứ ba, an ninh mạng bảo vệ tính chính xác, độ tin cậy và hợp lệ của thông tin. Một giám đốc CNTT cho rằng: “… về độ tin cậy của phần mềm, chúng tôi luôn có chức năng tôn trọng các quy tắc bảo vệ dữ liệu”. Do đó, an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu là những vấn đề xuyên suốt và các kế toán nhận thức được điều này. Về tính bảo mật, uy tín và độ tin cậy liên quan đến phần mềm, câu chuyện nổi trội thể hiện mức độ tin cậy cao đối với hệ thống, đặc biệt là khi so sánh với tính bảo mật hiện có của các hệ thống thông tin hiện tại. R5: Các kỹ năng kỹ thuật số của chuyên gia kế toán hoạt động trong kỷ nguyên kỹ thuật số là gì? Ngay cả trước khi chuyển đổi kỹ thuật số xuất hiện trong lĩnh vực kế toán, nghề kế toán đã bao gồm một số lĩnh vực kiến thức, cụ thể là kế toán, thuế, báo cáo, quản lý tài chính, kiểm soát nội bộ và hệ thống thông tin, ngoài năng lực giải quyết vấn đề, tư duy phản biện và giao tiếp. Tất cả những người tham gia đều nhận ra tầm quan trọng của các kỹ năng cơ bản cốt lõi này, phù hợp với các kỹ năng được mô tả bởi Chaplin (2016). Khi kế toán được áp dụng quy trình tự động hóa, kế toán sẽ cung cấp các hoạt động giá trị gia tăng nhiều hơn, chẳng hạn như phân tích dữ liệu và tư vấn quản lý, do đó sẽ yêu cầu sử dụng các công cụ CNTT phức tạp. Theo những người tham gia phỏng vấn, các chuyên gia kế toán trong tương lai phải được đào tạo chuyên ngành về CNTT. Điều này có nghĩa là kế toán viên truyền thống có thể loại bỏ mối đe dọa đeo bám vị trí của họ do nghề phân tích dữ liệu đang nổi lên. Một số người tham gia đã đưa ra câu hỏi: “Tôi sẽ áp dụng đội ngũ, quy trình, cấu trúc của mình như thế nào? Tôi có nên nhờ công ty bán phần mềm hỗ trợ không? ” Câu trả lời như sau: “… Các công ty phần mềm không bỏ qua các giải pháp đào tạo… Chúng tôi đã phải tạo ra khóa đào tạo trực tuyến bắt buộc về các công cụ mà chúng tôi cung cấp để mọi người có thể sử dụng chúng”. “… Họ phải thực hiện một kế hoạch đào tạo… tất cả đều miễn phí, tất cả đều là khoản đầu tư của chúng tôi… sau đó, CEO và nhân viên được đào tạo miễn phí 20 giờ mỗi năm và họ có thể mua thêm các khóa học nếu họ muốn, chúng tôi có một đề nghị cung cấp thông tin rộng rãi”. Do đó, theo người được phỏng vấn, ngoài các kỹ năng kỹ thuật trong lĩnh vực kế toán, ngày nay, kế toán viên có thể phát triển các kỹ năng kỹ thuật số để tận dụng lợi thế của CNTT và duy trì công việc của họ Schmidt, P.J và cộng sự (2020). Do đó, các kỹ năng kỹ thuật số của các chuyên gia kế toán hoạt động trong kỷ nguyên kỹ thuật số được kỳ vọng sẽ kết hợp các kiến thức cốt lõi về thuế, kế toán và quản lý, và các kỹ năng mềm vốn đã cần thiết về phân tích, giải quyết vấn đề, giao tiếp và quan hệ với khách hàng. Việc đào tạo về CNTT được kỳ vọng là một quá trình liên tục do quan hệ đối tác với một công ty phần mềm kế toán. 695
Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” 5. KẾT LUẬN Chuyển đổi kỹ thuật số của kế toán là một quá trình liên tục có ảnh hưởng lớn đến hệ thống thông tin kế toán của các tổ chức cũng như chính nghề nghiệp kế toán. Nghiên cứu này nhằm phân tích tác động của chuyển đổi kỹ thuật số trong lĩnh vực kế toán, đặc biệt chú ý đến các chuyên gia kế toán. Phương pháp tiếp cận khám phá và nhiều nghiên cứu điển hình đã được áp dụng để thu thập bằng chứng thực nghiệm rộng rãi hơn. Nghiên cứu chỉ ra rằng, chuyển đổi kỹ thuật số đang ở giai đoạn đầu trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà nội. Khả năng chống lại sự thay đổi, văn hóa tổ chức và giá cả dường như là những rào cản chính đối với chuyển đổi kỹ thuật số trong kế toán. Trong lĩnh vực kế toán, sự tương tác giữa con người và máy móc có thể hài hòa và khả năng thích ứng của con người như một năng lực xã hội nhằm thu hẹp khoảng cách mong muốn. An ninh mạng và bảo vệ dữ liệu liên quan đến dữ liệu kế toán là những vấn đề xuyên suốt và các kế toán viên nhận thức được điều này. Các kỹ năng kỹ thuật số của các chuyên gia kế toán hoạt động trong kỷ nguyên kỹ thuật số được kỳ vọng sẽ được kết hợp với kiến thức, năng lực và kỹ năng đã được yêu cầu. Đóng góp của bài báo là làm rõ tác động của chuyển đổi kỹ thuật số trong lĩnh vực kế toán. Kết quả có thể được các nhà nghiên cứu, hoạch định chính sách, giáo viên, các cơ quan chuyên môn và các chuyên gia kế toán quan tâm. TÀI LIỆU THAM KHẢO Tài liệu tham khảo tiếng Anh 1. Damerji, H.; Salimi, A. Mediating effect of use perceptions on technology readiness and adoption of artificial intelligence in accounting. Account. Educ. 2021, 30, 107–130. [Google Scholar] [CrossRef] 2. Jasim, Y.A.; Raewf, M.B. Information Technology’s Impact on the Accounting System. Cihan Univ. J. Humanit. Soc. Sci. 2020, 4, 50–57. [Google Scholar] [CrossRef] 3. Korhonen, T.; Selos, E.; Laine, T.; Suomala, P. Exploring the programmability of management accounting work for increasing automation: An interventionist case study. Account. Audit. Account. J. 2020, 34, 253–280. [Google Scholar] [CrossRef] 4. Matt, C.; Hess, T.; Benlian, A. Digital Transformation Strategies. Bus. Inform. Syst. Eng. 2015, 57, 339–343. [Google Scholar] [CrossRef] 5. Van Veldhoven, Z.; Vanthienen, J. Designing a Comprehensive Understanding of Digital Transformation and its Impact. In Proceedings of the 32nd Bled eConference, Bled, Slovenia, 16–19 June 2019; Available online: https://aisel.aisnet.org/bled2019/22 (accessed on 9 January 2022). 6. Yoon, S. A Study on the Transformation of Accounting Based on New Technologies: Evidence from Korea. Sustainability 2020, 12, 8669. [Google Scholar] [CrossRef] 7. Yüksel, F. Sustainability in Accounting Curriculum of Turkey Higher Education Institutions. Turk. Online J. Qual. Inq. 2020, 11, 393–416. [Google Scholar] [CrossRef] --- Thông tin tác giả: - TS.Phí Văn Trọng; Đơn vị: Đại học Kinh tế quốc dân; Địa chỉ: 207, Giải phóng, Đồng Tâm, Hai Bà Trưng, Hà nội Email: Filter410@yahoo.com Số điện thoại: 0904.219.789 Lĩnh vực nghiên cứu chuyên sâu: Kế toán, kiểm toán - TS.Trần Thị Nam Thanh; Đơn vị: Đại học Kinh tế quốc dân; Địa chỉ: 207, Giải phóng, Đồng Tâm, Hai Bà Trưng, Hà nội Email: Thanhtn@neu.edu.vn Số điện thoại: 0913.057.768 Lĩnh vực nghiên cứu chuyên sâu: Kế toán, kiểm toán 696

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.