zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kỹ Thuật - Công Nghệ

» Điện - Điện tử

Tài liệu hướng dẫn điện công nghiệp Chương 4

Chia sẻ: Tran Van Ken | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:10

Báo xấu

259
lượt xem 90
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

BÀI 4 MẠCH ĐẢO CHIỀU, HÃM VÀ ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ I. LẮP MẠCH ĐẢO CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ BA PHA BẰNG KHỞI ĐỘNG TỪ KÉP 1.MỤC ĐÍCH - Hiểu được trang bị điện và nguyên lý làm việc của mạch điện đảo chiều quay tức thì động cơ xoay chiều ba pha không cần ấn nút dừng. - Lắp ráp và đấu dây các thiết bị trên panel để đảo chiều quay tức thì động cơ ba pha. 2. TÓM TẮT LÝ THUYẾT Trong quá trình làm việc của một số máy móc, việc đổi chiều quay diễn ra tức thì. Chẳng hạn như trong quá...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu hướng dẫn điện công nghiệp Chương 4

Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp BÀI 4 MẠCH ĐẢO CHIỀU, HÃM VÀ ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ I. LẮP MẠCH ĐẢO CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ BA PHA BẰNG KHỞI ĐỘNG TỪ KÉP 1.MỤC ĐÍCH - Hiểu được trang bị điện và nguyên lý làm việc của mạch điện đảo chiều quay tức thì động cơ xoay chiều ba pha không cần ấn nút dừng. - Lắp ráp và đấu dây các thiết bị trên panel để đảo chiều quay tức thì động cơ ba pha. 2. TÓM TẮT LÝ THUYẾT Trong quá trình làm việc của một số máy móc, việc đổi chiều quay diễn ra tức thì. Chẳng hạn như trong quá trình cắt ren của máy tiện, khi dao cắt đi hết hành trình cắt thì lập tức người thợ phải kéo dao ra, đồng thời đổi chiều quay của trục chính để đưa dao về vị trí xuất phát ban đầu, chuẩn bị cho hành trình cắt tiếp theo. Việc đổi chiều quay yêu cầu diễn ra một cách nhanh chóng, không có đủ thời gian cho người thợ sử dụng thêm thao tác ấn nút dừng. Để đáp ứng được yêu cầu trên ta sử dụng bộ nút ấn hai tầng tiếp điểm thay thế cho bộ nút ấn một tầng tiếp điểm thông thường. * Trang bị điện của mạch - Áp tô mát ba pha (CB), Cầu chì (FUSE), Bộ nút ấn 2 tầng tiếp điểm ON1, ON2, bộ nút ấn đơn OFF, Bộ khởi động từ kép gồm: Công tắc tơ K 1, K2 và OLR, Động cơ xoay chiều 3 pha (M). 3. NỘI DUNG THỰC HÀNH 3.1. Chuẩn bị dụng cụ thiết bị Thiết bị, dụng cụ Số lượng TT Ghi chú 01 bộ 1 Panel đa năng MEP-1 2 Cầu chì 04 cái 3 Công tắc tơ 02 cái 4 Bộ nút ấn 2 phím, 2 tầng tiếp điểm 03 bộ 5 Rơ le nhiệt 01 cái 6 Động cơ xoay chiều ba pha rô to lồng sốc 01 cái 7 Dây nối, jắc cắm 01 bộ 8 Đồng hồ vạn năng, tuốc nơ vít… 01 bộ 3.2. Sơ đồ thực hành Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 24
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp Hình 4.1a: Mạch điều khiển đảo chiều động cơ điện xoay chiều 3 pha Hình 4.1b: Mạch động lực đổi chiều động cơ điện ba pha. 3.3. Các bước thực hiện Bước 1: Tìm hiểu cấu tạo thực tế và các thông số kỹ thuật cơ bản của thiết bị sử dụng trong mạch. Bước 2: Xem xét thiết bị trên panel. Bước 3: Đấu mạch điện như hình 4.1. Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 25
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp Bước 4: Kiểm tra nguội theo các bước sau: - Nối dây từ bót trên mạch động lực vào động cơ. - Kiểm tra mạch động lực. - Kiểm tra mạch điều khiển. Đặt que đo của ôm mét vào hai đầu mạch điều khiển, mạch điều khiển sẽ nối đúng nếu ôm mét chỉ giá trị “∞” khi chưa tác động hoặc khi ấn đ ồng thời nút ON1 và ON2. - Ôm mét sẽ chỉ giá trị tương đương với điện trở cuộn hút của từng công tắc tơ trong các trường hợp sau: + Ấn nút ON1. + Ấn nút ON2. + Ấn vào núm của từng công tắc tơ. Bước 5: Hoạt động thử - Nối dây nguồn. - Đóng áp tô mát nguồn. - Vận hành động cơ theo chiều thuận: + Ấn ON1. - Đảo chiều quay động cơ tức thì: + Ấn nút ON2. - Dừng động cơ. + Ấn nút OFF. - Cắt áp tô mát. Bước 6: Lắp Ampe kế và Vôn kế vào mạch điện. Quan sát tại thời điểm trước, tại thời điểm và sau khi đảo chiều quay động cơ. Theo dõi hoạt đ ộng của mạch ghi kết quả vào bảng. 4. BÁO CÁO THỰC HÀNH 4.1. Đặc tính kỹ thuật và các tham số kỹ thuật của khởi động từ kép và các thiết bị bảo vệ. 4.2. Sơ đồ thực hành. 4.3. Bảng chân lí. 4.4. Những nhận xét và kết luận rút ra sau khi thực hành. Hoạt động của các phần tử trong mạch Thứ tự Trạng thái điều Cuộn hút Cuộn hút điều khiển K11 K12 K21 K22 Đ/C M khiển K1 K2 Ấn nút ON1 1 Ấn OFF 2 Ấn ON1 3 Ấn ON2 4 Ấn OFF 5 Ấn ON1 hoặc 6 Ấn ON2 Tác động OLR 7 5. CÂU HỎI KIỂM TRA Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 26
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp Câu 1: Khi ấn ON1, ôm mét chỉ giá trị điện trở cuộn hút K1 nhưng khi ấn vào núm công tắc tơ, ôm mét chỉ giá trị “∞”, như vậy hư hỏng của mạch thuộc về phần tử nào? Câu 2: Giả sử mỗi cuộn hút có điện trở thuần là 100Ω, nếu mạch điều khiển nối đúng thì khi ấn đồng thời hai phím ON1 và ON2 giá trị điện trở của mạch điều khiển là bao nhiêu ôm? Câu 3: Trong mạch điện điều khiển, nếu ta bỏ 2 tiếp điểm thường đóng K 13 và K23 có được không? Tại sao? Câu 4: Ưu và nhược điểm của mạch điện trên, hướng khắc phục? Câu 5: Phạm vi ứng dụng của mạch điện trên? Câu 6: Cho vài ví dụ của ứng dụng mạch điện trên trong công nghiệp? II. MẠCH ĐIỆN TỰ ĐỘNG GIỚI HẠN HÀNH TRÌNH VÀ ĐỔI CHIỀU CHUYỂN ĐỘNG 1. MỤC ĐÍCH - Hiểu được trang bị điện, ý nghĩa và nguyên lý làm việc của mạch điện tự động giới hạn hành trình và đổi chiều chuyển động. - Biết lắp ráp và đấu dây mạch điện tự động giới hạn hành trình và đổi chiều chuyển động. II. TÓM TẮT LÝ THUYẾT Trong một số máy móc, việc khống chế hành trình cũng như tự động đảo chiều chuyển động cần được tự động hoá. Ví dụ hành trình của bàn xe dao máy cắt tiện,, chuyển động của bàn máy phay, hành trình chuyển động của máy bào giường. Để thực hiện điều này đối với các máy móc sử dụng động cơ điện, người ta dùng công tắc hành trình gắn vào vị trí cần khống chế. Khoảng cách giữa hai công tắc hành trình được coi là phạm vi chuyển động của thiết bị công tắc. * Trang bị điện của mạch - Áp tô mát ba pha (CB). - Cầu chì (FUSE). - Bộ nút ấn (3 phím, 2 tầng tiếp điểm) ON1, ON2, OFF. - Bộ khởi động từ kép gồm: Công tắc tơ K1, K2 và OLR. - Động cơ xoay chiều 3 pha (M). - Công tắc hành trình LS1, LS2. 3. NỘI DUNG THỰC HÀNH 3.1. Chuẩn bị dụng cụ thiết bị Thiết bị, dụng cụ Số lượng TT Ghi chú 01 chiếc 1 Panel đa năng MEP-3 2 Cầu chì 04 chiếc 3 Công tắc tơ 02 chiếc 4 Bộ nút ấn 3phím, 2 tầng tiếp điểm 01 bộ 5 Rơ le nhiệt 01 chiếc 6 Động cơ xoay chiều ba pha rô to lồng sốc 01 chiếc 7 Dây nối, jắc cắm 01 bộ 8 Đồng hồ vạn năng, tuốc nơ vít… 01 bộ 9 Công tắc hành trình 02 chiếc Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 27
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp 3.2. Sơ đồ thực hành Hình 5.2a: Mạch điều khiển đảo chiều động cơ dùng công tắc hành trình Hình 5.2b: Mạch động lực đổi chiều động cơ điện ba pha. 3.3. Các bước thực hiện Bước 1: Tìm hiểu cấu tạo thực tế và các thông số kỹ thuật cơ bản của thiết bị sử dụng trong mạch. Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 28
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp Bước 2: Xem xét thiết bị trên panel. Bước 3: Đấu mạch điện như hình 5.2. Bước 4: Kiểm tra nguội theo các bước sau: - Nối dây từ bót trên mạch động lực vào động cơ. - Kiểm tra mạch động lực. - Kiểm tra mạch điều khiển: Đặt que đo của ôm mét vào hai đ ầu mạch điều khiển, mạch điều khiển sẽ nối đúng nếu ôm mét chỉ giá trị “∞” khi chưa tác động hoặc khi ấn đồng thời nút ON1 và ON2. - Ôm mét sẽ chỉ giá trị tương đương với điện trở cuộn hút của từng công tắc tơ trong các trường hợp sau: + Ấn nút ON1. + Ấn nút ON2. + Ấn vào núm của từng công tắc tơ. + Tác động vào từng công tắc hành trình. Giữ nguyên một trong các trạng thái trên, tác động vào công tắc hành trình (nếu ấn ON1 thì tác động vào LS1, nếu ấn ON2 thì tác động vào LS2) núm công tắc tơ còn lại, OFF kim về ∞. Bước 5: Hoạt động thử - Nối dây nguồn. - Đóng áp tô mát nguồn. - Vận hành động cơ theo chiều thuận: + Ấn ON1. - Đảo chiều quay động cơ tức thì: + Ấn nút ON2. - Kiểm tra công tắc hành trình. Tác động vào LS1 hoặc LS2 khi động cơ đang chạy. - Dừng động cơ. + Ấn nút OFF. - Cắt áp tô mát. Theo dõi hoạt động của mạch ghi kết quả vào bảng chân lí. 4. BÁO CÁO THỰC HÀNH 4.1. Đặc tính kỹ thuật và các tham số kỹ thuật của khởi động từ kép và các thiết bị bảo vệ. 4.2. Sơ đồ thực hành. 4.3. Bảng chân lí. 4.4. Những nhận xét và kết luận rút ra sau khi thực hành. Hoạt động của các phần tử trong mạch Thứ tự Trạng thái điều Cuộn hút Cuộn hút điều khiển K11 K12 K21 K22 Đ/C M khiển K1 K2 Ấn nút ON1 1 Ấn OFF 2 Ấn ON1 3 Ấn ON2 4 Tác động LS2 5 Tác động LS1 6 Ấn OFF 7 Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 29
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp Ấn đồng thời 8 ON1 và ON2 Tác động OLR 9 5. CÂU HỎI KIỂM TRA Câu 1: Hành trình chuyển động đang theo chiều thuận, tác động vào công tắc hành trình LS2, mạch hoạt động như thế nào? Câu 2: Khi tới điểm B bàn máy ngừng hoạt động, theo bạn hư hỏng ở đâu? Tìm nguyên nhân và cách khắc phục? Câu 3: Ưu và nhược điểm của mạch điện trên? Hướng khắc phục? Câu 4: Một vài ứng dụng trong công nghiệp? Câu 5: So sánh với mạch điện giới hạn hành trình bằng rờ le thời gian? III. LẮP MẠCH ĐIỆN HÃM ĐỘNG NĂNG DÙNG RƠLE THỜI GIAN 1. MỤC ĐÍCH - Hiểu được trang bị điện và nguyên lý hoạt động của mạch điện hãm động năng dùng rơle thời gian. - Lắp ráp và đấu được mạch điện hãm động năng động cơ xoay chiều ba pha rô to lồng sóc dùng rơle thời gian. 2. TÓM TẮT LÝ THUYẾT Nguyên lý hãm động năng: Khi động cơ xoay chiều ba pha rô to lồng sóc đang chạy, ta đột ngột cắt nguồn điện xoay chiều ba pha vào cuộn dây stato đồng thời đưa dòng điện một chiều chạy vào cuộn dây. Khi đó dòng điện một chiều sẽ sinh ra từ trường (chiều của nó được xác định theo quy tắc vặn nút chai như hình 4-3) Hình 4-2. Sơ đồ nguyên lý hãm động năng Do rô to vẫn quay theo quán tính nên các thanh dẫn trên rô to chuyển động cắt ngang đường sức từ trường một chiều. Theo định lực cảm ứng điện từ, trên Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 30
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp thanh dẫn rô to sẽ xuất hiện sức điện động cảm ứng Eư (chiều của sức điện động cảm ứng đước xác định theo quy tắc bàn tay phải). Do các thanh dẫn b ị ngắn mạch ở hai đầu nên trong thanh dẫn xuất hiện dòng điện ngắn mạch I. Đồng thời các thanh dẫn đang chuyển động cắt ngang từ trường của cuộn dây stato nên nó chịu tác dụng bởi một lực điện từ có trị số F = BIl. Lực điện từ này đặt trên thanh dẫn, có chiều ngược chiều với lực quán tính Fqt nên nó tạo thành mômen ngược chiều với mômen của lực quán tính Mqt. Đó là mômen hãm Mh. Nhờ có Mh mà tốc độ động cơ giảm vận tốc của thanh vẫn giảm I giảm nhanh Fh giảm Mh giảm. Khi động cơ dừng hẳn thì Mh = 0. Ngay lập tức ta phải cắt dòng điện một chiều để bảo vệ cho các cuộn dây của động cơ khỏi bị quá nhiệt và quá trình hãm kết thúc. Hình 4.2 xét thanh dẫn bất kỳ khi đi qua cuộn dây pha BX. Kết luận: Để thực hiện phương pháp hãm động năng về nguyên tắc ta thực hiện theo các trình tự sau: - Cắt điện ba pha vào động cơ. - Đưa điện một chiều để tạo ra mômen hãm. - Cắt điện một chiều khi động cơ dừng hẳn, kết thúc quá trình hãm. * Trang bị điện của mạch - Áp tô mát ba pha (CB). - Cầu chì (FUSE). - Bộ nút ấn 2 phím (ON, OFF). - Công tắc tơ K1, K2. - Rơle nhiệt OLR. - Rơle thời gian (T1). - Động cơ xoay chiều 3 pha (M). 3. NỘI DUNG THỰC HÀNH 3.1. Chuẩn bị dụng cụ thiết bị Thiết bị, dụng cụ Số lượng TT Ghi chú 01 chiếc 1 Panel đa năng MEP-1 Panel MEP-2 (gồm biến áp + cầu chỉnh lưu) 01 chiếc 2 Cầu chì 04 chiếc 3 Công tắc tơ 02 chiếc 4 Bộ nút ấn 2 phím 01 bộ 5 Rơle nhiệt 01 chiếc 6 Rơle thời gian loại ONDELAY 01 chiếc 7 Động cơ xoay chiều ba pha rô to lồng sốc 01 chiếc 8 Dây nối, jắc cắm 01 bộ 9 Đồng hồ vạn năng, tuốc nơ vít… 01 bộ 10 3.2. Sơ đồ thực hành Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 31
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp Hình 4.3a: Mạch điều khiển hãm động năng động cơ M Hình 4.3b: Mạch động lực hãm động năng động cơ ba pha. 3.3. Các bước thực hiện Bước 1: Tìm hiểu cấu tạo thực tế và các thông số kỹ thuật cơ bản của thiết bị sử dụng trong mạch. Bước 2: Xem xét thiết bị trên panel. Bước 3: Đấu mạch điện như hình 4.3. Bước 4: Kiểm tra nguội theo các bước sau: - Nối dây từ bót trên mạch động lực vào động cơ. - Kiểm tra mạch động lực. Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 32
Tài liệu hướng dẫn thực tập Điện Công Nghiệp - Kiểm tra mạch điều khiển. Bước 5: Hoạt động thử lần 1: - Nối dây nguồn. - Đóng áp tô mát nguồn. - Mở máy động cơ: +Ấn nút ON1. - Dừng động cơ. + Ấn nút OFF. Bước 6: Hoạt động thử lần 2: - Mắc vôn mét và ampe mét (DC) để đo điện áp và dòng điện hãm. - Nối dây nguồn. - Đóng áp tô mát nguồn. - Mở máy động cơ: +Ấn nút ON1. - Dừng động cơ. + Ấn nút OFF. - Theo dõi hoạt động của ôm mét và ampe mét và động cơ điện. - Thay đổi điện áp hãm, lặp lại bước 6. - Cắt áp tô mát. Theo dõi hoạt động của mạch ghi kết quả vào bảng chân lí. 4. BÁO CÁO THỰC HÀNH 4.1. Đặc tính kỹ thuật và các tham số kỹ thuật của khởi động từ kép và các thiết bị bảo vệ. 4.2. Sơ đồ thực hành. 4.3. Bảng chân lí. 4.4. Những nhận xét và kết luận rút ra sau khi thực hành. 5. CÂU HỎI KIỂM TRA Câu 1: Nguyên tắc của mạch điện hãm động năng? Câu 2: Đảo cực tính của nguồn điện một chiều vào cuộn dây stato có ảnh hưởng đến quá trình hãm máy không? Tại sao? Câu 3: Có thể dùng nguồn xoay chiều để hãm được không? Tại sao? Câu 4: Điều chỉnh rơle thời gian phụ thuộc vào những yếu tố nào? Câu 5: Mạch hình 4-3a và 4-3b đã được mắc đúng theo sơ đồ hình vẽ. Mạch điều khiển đã hoạt động theo ý muốn nhưng khi ta ấn nút OFF thì động cơ M không được hãm dừng hẳn mà rô to động cơ vẫn còn quay 1 thời gian mới dừng hẳn. Trình bày những nguyên nhân làm cho động cơ không được hãm dừng? Câu 6: Ưu và nhược điểm của mạch điện trên? Hướng khắc phục? Bộ môn Kỹ thuật Điện – Đại học Cần Thơ Trang 33

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2431 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.