intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tài liệu: Tiếp tuyến của hàm số

Chia sẻ: Nguyen Quang Nhat | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST
Báo xấu
298
lượt xem 72
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đôi khi chữ hàm được dùng như cách gọi tắt thay cho hàm số. Tuy nhiên trong các trường hợp sử dụng khác, hàm mang ý nghĩa tổng quát của ánh xạ, như trong lý thuyết hàm. Các hàm hay ánh xạ tổng quát có thể là liên hệ giữa các tập hợp không phải là tập số. Ví dụ có thể định nghĩa một hàm là qui tắc cho tương ứng mỗi hãng xe với tên quốc gia xuất xứ của nó, chẳng hạn có thể viết.

Chủ đề:

Bình luận(1) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu: Tiếp tuyến của hàm số

  1. Tiếp tuyến của hàm số
  2. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt ( m − 1)x + m . Ñònh m ñeå tieáp tuyeán vôùi (Cm) taïi ñieåm treân (Cm) coù hoaønh ñoä x0 = 4 thì Cho (Cm) : y = x−m song song vôùi ñöôøng phaân giaùc thöù 2 cuûa goùc heä truïc. −m 2 | y = f (x) = | m (x − m)2 Ñeå tieáp tuyeán vôùi (Cm) taïi ñieåm vôùi ñöôøng phaân giaùc (Δ 2 ) : y = − x , ta phaûi coù: −m 2 fm = −1 ⇔ = −1 ⇔ m 2 = (4 − m)2 ⇔ m = 2 | (4 − m) 2 (3m + 1)x − m 2 + m Cho (C) : y = , m ≠ 0. Tìm m ñeå tieáp tuyeán vôùi (C) taïi giao ñieåm vôùi truïc hoaønh x+m song song y = x. Vieát phöông trình tieáp tuyeán. Hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (C) vôùi truïc hoaønh m2 − m 1⎫ ⎧ x0 = , m ∉ ⎨0, − ,1⎬ 3m + 1 3⎭ ⎩ 4m 2 y| = (x + m)2 Tieáp tuyeán taïi ñieåm (C) coù hoaønh ñoä // y = x 4m 2 = 1 ⇔ 4m 2 = (x 0 + m)2 ⇔ x 0 = m ∨ x 0 = −3m (x 0 + m) 2 m2 − m ⎡ ⎡ m = −1 m= ⎢ 3m + 1 ⇔ ⎢ ⇔⎢ ⎢m = − 1 m2 − m ⎢ ⎢ −3m = 3m + 1 5 ⎣ ⎣ • m = −1 tieáp tuyeán taïi (-1,0) coù pt : y = x + 1 ⎛3 ⎞ 3 1 • m = − tieáp tuyeán taïi ⎜ , 0 ⎟ coù pt : y = x − ⎝5 ⎠ 5 5 m Cho (C) : y = x − 1 + .Tìm m ñeå coù ñieåm maø töø ñoù veõ ñöôïc 2 tieáp tuyeán vôùi ñoà thò vuoâng goùc nhau x +1 Goïi M 0 (x 0 , y 0 ) laø ñieåm caàn tìm ⇒ y = k(x − x 0 ) + y 0 laø ñöôøng thaúng (d) qua M0 m ⎧ ⎪x − 1 + x + 1 = k(x − x 0 ) + y 0 = kx + k − k − kx 0 + y 0 ⎪ (d) laø t2 ⇔ ⎨ 1 ⎪1 − =k ⎪ (x 0 + 1)2 ⎩ m ⎧ ⎪x − 1 + x + 1 = k(x + 1) − (1 + x 0 )k + y 0 ⎪ ⇔⎨ ⎪x + 1 − 1 = k(x + 1) ⎪ x +1 ⎩
  3. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt m 1 ⎧ ⎪x − 1 + x + 1 = x + 1 − x + 1 − (1 − x 0 )k + y 0 ⎪ ⇔⎨ ⎪ 1 = 1− k ⎩ (x + 1) 2 ⎪ ⎧ m +1 y0 + 2 ⎧ = y 0 + 2 − (x 0 + 1)k ⎪ ⎪k ≠ x + 1 ⎪ x +1 ⇔⎨ ⇔⎨ 0 2 ⎪⎛ m + 1 ⎞ = (1 − k)(m + 1)2 ⎪ y + 2 − (x + 1)k 2 = (1 − k)(m + 1)2 ⎩[ 0 ] ⎪⎜ x + 1 ⎟ 0 ⎩⎝ ⎠ y0 + 2 ⎧ ⎪k ≠ x0 + 1 ⇔⎨ ⎪(x + 1)2 k 2 + 2(2m − x )y − 2x − y − 2)k + (y + 2)2 − 4m = 0 (*) ⎩0 0 0 0 0 0 y0 + 2 Töø M0 keû ñöôïc 2 tieáp tuyeán vuoâng goùc nhau ⇔ pt (*) coù 2 nghieäm thoûa k1k2 = -1 vaø khaùc x0 + 1 y0 + 2 ⎧ ⎪k ≠ x0 + 1 ⇒m>0 ⇔⎨ ⎪(x + 1)2 + (y + 2)2 = 4m ⎩0 0 x +1 Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa caùc tieáp tuyeán cuûa ñoà thò y = vôùi truïc hoaønh , bieát raèng tieáp tuyeán ñoù x −3 vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng y = x + 2006 4 y| = − , ∀x ≠ 3 (x − 3)2 Goïi (T) laø tieáp tuyeán cuûa (C) vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng y = x + 2006 , khi ñoù (T) coù heä soá goùc laø KT = -1 ⎡x = 5 4 ⇒⎢ 0 . Goïi (x0,y0) laø tieáp ñieåm cuûa (d) vaø (C) , ta coù K T = y| ⇔ −1 = − ⎣ x0 = 1 (x 0 − 3) 2 • x 0 = 1 ⇒ y 0 = −1 ⇒ (T1 ) : y = − x • x 0 = 5 ⇒ y 0 = 3 ⇒ (T2 ) : y = −x + 8 (T1 ) ∩ (Ox) = {O(0, 0)} ; (T2 ) ∩ (Ox) = {A(8, 0)} x+2 Cho haøm soá y = f(x) = ; goïi ñoà thò haøm soá laø (C) , vaø A(0,a).Xaùc ñònh a ñeå töø A keû ñöôïc 2 tieáp x −1 tuyeán ñeán (C) sao cho 2 tieáp tuyeán töông öùng naèm veà 2 phía ñoái vôùi truïc Ox Phöông trình tieáp tuyeán (T) vôùi (C) taïi M 0 (x 0 , y 0 ) : y − y 0 = f(x0 ) (x − x 0 ) | ⎛x +2⎞ ⎛x +2⎞ 3 3 ⇔ y −⎜ 0 (x − x 0 ) ; A(0,a) ∈ (T) : a − ⎜ 0 (− x 0 ) ⎟=− ⎟=− ⎝ x0 − 1 ⎠ (x 0 − 1) ⎝ x0 − 1 ⎠ (x 0 − 1)2 2 ⎪x 0 ≠ 1 ⎧ ⎧x − 1 ≠ 0 ⇔⎨ 0 ⇔⎨ g(x ) = (a − 1)x 2 − 2(a + 2)x 0 + a + 2 = 0 ⎩(a − 1)x 0 − 2(a + 2)x 0 + a + 2 = 0 2 ⎪0 0 ⎩
  4. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt Qua A keû ñöôïc 2 tieáp tuyeán khi g(x ) = 0 coù 2 nghieäm phaân bieät khaùc 1 0 ⎧a − 1 ≠ 0 ⎪ vaø ⎨Δ|g = (a + 2)2 − (a + 2)(a − 1) > 0 ⇔ −2 < a ≠ 1 ⎪ ⎩g(1) = (a − 1)1 − 2(a + 2)1 + a + 2 ≠ 0 2 Khi ñoù goïi M1 (x1 , y1 ), M 2 (x 2 , y 2 ) laø 2 tieáp ñieåm naèm veà 2 phía Ox ⎛ x + 2 ⎞⎛ x 2 + 2 ⎞ x1x 2 + 2(x1 + x 2 ) + 4 ⇔ y1y 2 < 0 ⇔ ⎜ 1 ⎟
  5. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt x 2 − 3x + 6 Cho haøm soá y = , ñoà thò (C) . Töø goác toaï ñoä coù theå keû ñöôïc bao nheâu tieáp tuyeán ñeán haøm soá x −1 (C) , tìm toaï ñoä tieáp ñieåm ⎧QuaO Goïi (T) ⎨ ⇔ (T) : y = kx laø tieáp tuyeán cuûa (C) ⎩Heä soá goùc k ⎧ x 2 − 3x + 6 = kx ⎪ ⎧(x − 1)(x 2 − 3x + 6) = (x 2 − 2x − 3)x ⎪ x −1 coù nghieäm ⇔ ⎨ ⇔⎨ 2 ⎪ x − 2x − 3 = k ⎩x ≠ 1 ⎪ (x − 1) 2 ⎩ ⎧x 2 − 6x + 3 = 0 ⇔ x = 3± 6 ⇔⎨ ⎩x ≠ 1 Vaäy töø O keû ñöôïc ñuùng 2 tieáp tuyeán ñeán (C) ⎡ M = (3 + 6,3 6 − 3) ⎡x = 3 + 6 ⎡y = 3 6 − 3 ⇒⎢ 1 ⇒⎢ ⎢ ⎢ y = −3 6 − 3 ⎢ M 2 = (3 − 6, −3 6 − 3) ⎢x = 3 − 6 ⎣ ⎣ ⎣ Cho haøm soá y = mx 3 − (m − 1)x 2 − (m + 2)x + m − 1 , (Cm) 1.Tìm m ñeå (Cm) ñaït cöïc ñaïi taïi x = -1 2.Khi m = 1 , tìm treân ñöôøng thaúng y = 2 nhöõng ñieåm töø ñoù coù theå keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán (C) 1.m =1 2. (C) : y = x 3 − 3x ; A(a,2) ∈ (d) : y = 2 ⇒ (d) : y = k(x − a) + 2 ⎧x 3 − 3x = k(x − a) + 2 Hoaønh ñoä tieáp ñieåm laø nghieäm heä ⎨ 2 ⎩3x − 3 = k ⎡ x = −1 ⇔⎢ ⎣ f(x) = 2x − (3a + 2)x + 3a + 2 = 0 2 Qua A keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán (C) ⇔ f (x) = 0 coù 2 nghieäm khaùc 1 2 ⎧ ⎧Δ f > 0 ⎧(3a + 2) − 8(3a + 2) > 0 ⎪a < − ∨ a > 2 ⇔⎨ ⇔⎨ ⇔⎨ 3 ⎩f ( −1) ≠ 0 ⎩ 2 + 3a + 2 + 3a + 2 ≠ 0 ⎪ a ≠ −1 ⎩ 2 Vaäy ñieåm caàn tìm laø A(a,2) ; a < − ∨ a > 2 ∧ a ≠ −1 3 Cho haøm soá y = −x 4 + 2x 2 − 1 , ñoà thò (C). Tìm taát caû caùc ñieåm thuoäc truïc tung sao cho töø ñoù coù theå keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán (C) Goïi A(0,a) ∈ Oy , (d) laø ñöôøng thaúng qua A daïng : y = kx + a Hoaønh ñoä tieáp ñieåm laø nghieäm cuûa heä : ⎧−x 4 + 2x 2 − 1 = kx + a ⇔ 3x 4 − 2x 2 − 1 − a = 0 (1) ⎨ −4x 3 + 4x = k ⎩ Töø A coù theå keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán (C) khi (1) phaûi coù 3 nghieäm
  6. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt 2 ⇔ −1 − a = 0 ⇔ a = −1 . Khi ñoù 3x 4 − 2x 2 = 0 ⇔ x = 0 ∨ x = ± 3 Vaäy toaï ñoä ñieåm caàn tìm laø A(0,-1) Cho haøm soá y = x 3 − 3x 2 + 2 ; ñoà thò (C) 1.Qua A(1,0) coù theå keû ñöôïc maáy tieáp tuyeán vôùi (C) . Haõy vieát phöông trình tieáp tuyeán aáy 2.CMR khoâng coù tieáp tuyeán naøo khaùc cuûa (C) song song vôùi tieáp tuyeán qua A cuûa (C) noùi treân 1.Goïi (d) laø ñöôøng thaúng qua A(1,0) coù heä soá goùc k daïng y = k(x − 1) laø tieáp tuyeán cuûa (C) khi heä ⎧x 3 − 3x 2 + 2 = k(x − 1) coù nghieäm ⇔ (x − 1)3 = 0 ⇒ x = 1 ⇒ k = −3 ⎨2 ⎩3x − 6x = k Vaäy coù 1 tieáp tuyeán (d) : y = −3x + 3 keû ñeán (C) 2.Goïi (T) laø tieáp tuyeán khaùc cuûa (C) song song tieáp tuyeán taïi A daïng y = −3x + b Hoaønh ñoä tieáp ñieåm laø nghieäm heä : ⎧x 3 − 3x 2 + 2 = −3x + b ⎧ b = x 3 − 3x 2 + 2 ⇒ b = 3 ⇒ (T) : y = −3x + 3 ⇔⎨ ⎨2 ⎩3x − 6 = −3 ⎩x = 1 (T) ≡ (d) vaäy khoâng coù tieáp tuyeán naøo khaùc song song vôùi tieáp tuyeán taïi A x4 5 Cho haøm soá y = − 3x 2 + , coù ñoà thò (C) 2 2 1.Goïi (d) laø tieáp tuyeán cuûa ñoà thò taïi ñieåm M coù hoaønh ñoä x M = a .CMR hoaønh ñoä caùc giao ñieåm cuûa tieáp tuyeán (d) vôùi ñoà thò laø nghieäm cuûa phöông trình (x − a)2 (x 2 + 2ax + 3a2 − 6) = 0 2.Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa a ñeå tieáp tuyeán (d) caét ñoà thò taïi 2 ñieåm P,Q khaùc nhau vaø khaùc M.Tìm quõy tích trung ñieåm K cuûa ñoaïn thaúng PQ ⎛ a4 5⎞ a4 5 1.Goïi M ⎜ a, − 3a + ⎟ ∈ (C) ⇒ y(a) = − 3a2 + ⇒ y|(a) = 2a(a2 − 3) 2 ⎝2 2⎠ 2 2 3 5 Tieáp tuyeán taïi M coù phöông trình y = 2a(a2 − 3)x − a4 + 3a2 + 2 2 Phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (d) vaø (C) laø : x4 5 3 5 − 3x 2 + = 2a(a2 − 3)x − a4 + 3a2 + 2 2 2 2 ⇔ (x − a) (x + 2ax + 3a − 6) = 0 2 2 2 2.Quõy tích trung ñieåm K Theo treân ñeå (d) caét (C) taïi 2 ñieåm phaân bieät P vaø Q vaø khaùc M thì phöông trình : x 2 + 2ax + 3a2 − 6 = 0 coù ⎧a < 3 ⎧Δ| = a2 − (3a2 − 6) > 0 ⎪ 2 nghieäm khaùc a ⎨ 2 ⇔⎨ ⎪ a ≠1 ⎩ a + 2a + 3a − 6 ≠ 0 2 2 ⎩
  7. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt ⎧ x K = −a ; x ≤ 3; x ≠ 1 ⎪ Khi ñoù K ⎨ 74 5 ⎪ y K = − x K + 9x K + 2 2 2 ⎩ 7 5 Vaäy quyõ tích trung ñieåm K laø ñöôøng cong y = − x 4 + 9x 2 + vaø giôùi haïn bôûi 1 ≠ x ≤ 3 2 2 Cho haøm soá y = −x 4 + 2mx 2 − 2m + 1 coù ñoø thò laø (Cm).Ñònh m ñeå caùc tieáp tuyeán cuûa ñoà thò (Cm) taïi A vaø B ñieåm coá ñònh vuoâng goùc nhau Ñieåm coá ñònh A(-1,0) B(1,0) vaø y| = −4x 3 + 4mx ⇒ y|A = 4 − 4m ; y|B = −4 + 4m Tieáp tuyeán taïi A vaø B vuoâng goùc nhau ⇔ y |A .y|B = −1 3 5 ⇔ (4 − 4m)(4m − 4) = −1 ⇒ m = ∨ m = 4 4 x +1 Cho haøm soá y = coù ñoà thò (C) . Tìm nhöõng ñieåm treân truïc tung maø töø moãi ñieåm aáy chæ coù theå keû x −1 ñöôïc ñuùng 1 tieáp tuyeán ñeán (C) Goïi A(0,a) ∈ Oy ⇒ (d) qua A coù phöông trình y = kx + a Hoaønh ñoä tieáp ñieåm laø nghieäm heä ⎧x +1 ⎪ x − 1 = kx + a x + 1 −2x ⎪ + a ⇔ (a − 1)x 2 − 2(a + 1)x + a + 1 = 0 (1) ⇒ = ⎨ −2 x − 1 (x − 1) 2 ⎪ =k ⎩ (x − 1) 2 ⎪ Töø A coù theå keû ñöôïc 1 tieáp tuyeán ñeán (C) ⇔ (1) coù 1 ngheäm 1 (1) Xeùt a − 1 = 0 ⇔ a = 1 ⎯⎯→ −4x + 2 = 0 ⇒ x = ⇒ A(0,1) 2 ⎧a − 1 ≠ 0 ⎧a ≠ 1 ⇔ a = −1 ⇒ A(a, −1) ⇔⎨ ⎨ ⎩Δ ' = 0 ⎩2a + 2 = 0 x −1 Cho haøm soá y = coù ñoà thò (C) x +1 Tìm treân ñöôøng thaúng y = x nhöõng ñieåm sao cho coù theå keû ñöôïc 2 tieáp tuyeán vôùi ñoà thò vaø goùc giöõa 2 π tieáp tuyeán ñoù baèng 4 Goïi M(x0,y0) ∈ y = x ⇔ M(x 0 , x 0 ) ⇒ tieáp tuyeán taïi M tieáp xuùc (C) daïng y = k(x − x 0 ) + x 0 (d) x −1 Phöông trình hoaønh ñoä cuûa (d) vaø (C) kx − kx 0 + x 0 = (1) x +1 Theo ycbt thì (1) coù nghieäm keùp ⇔ kx 2 + (k − kx 0 + x 0 − 1)x + x 0 − kx 0 + 1 = 0 ⎧k ≠ 0 coù nghieäm keùp ⇔ ⎨ ⎩Δ = (1 + x 0 ) k − 2(x 0 + 3)k + (x 0 − 1) = 0 (2) 22 2 2
  8. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt π Qua M keû ñöôïc 2 tieáp tuyeán ñeán (C) taïo thaønh goùc 4 2 k − k2 ⎛ k − k2 ⎞ π = tan = 1 ⇔ ⎜ 1 ⎟ =1 ⇔ (2) coù 2 nghieäm phaân bieät thoûa 1 1 + k1 .k 2 4 ⎝ 1 + k1 .k 2 ⎠ ⎧x 0 ≠ 1 ⎧x 0 + 1 ≠ 0 ⎪ ⎪ 2 2 ⇔ ⎨Δ k = 8(x 2 + 1) > 0 ⇔ ⎨ ⎡ 2(x 2 + 3) ⎤ ⎡ x0 − 1⎤ 0 ⎥ −5⎢ ⎥ −1 = 0 0 ⎪⎢ ⎪(k + k ) − 5k .k − 1 = 0 ⎩ ⎣ (1 + x 0 ) ⎦ ⎣ x0 + 1⎦ ⎩1 2 12 ⎧M(− 7, − 7) ⎧x 0 ≠ −1 ⎪ ⇔ x0 = ± 7 ⇒ ⎨ ⇔⎨ 2 ⎩x 0 + 1 = 8 ⎪M( 7, 7) ⎩ Cho Parabol (P) : y = 2x 2 + x − 3 . Tìm nhöõng ñieåm treân truïc Oy sao cho töø ñoù ta coù theå veõ ñöôïc 2 tieáp tuyeán ñeán (P) vaø 2 tieáp tuyeán naøy hôïp vôùi nhau 1 goùc 450 Goïi M(0,m) ∈ Oy . Phöông trình qua M coù heä soá goùc k laø y = kx + m (d) Phöông trình hoaøng ñoä giao ñieåm cuûa (P) vaø (d) laø : 2x 2 + x − 3 = kx + m ⇔ 2x 2 + (1 − k)x − m − 3 = 0 (1) (d) laø tieáp tuyeán cuûa (P) khi (1) coù nghieäm keùp ⇔ Δ = 0 ⇔ k 2 − 2k + 8m + 25 = 0 (2) Coù k1 + k 2 = 2 ; k1 .k 2 = 8m + 25 k 2 − k1 Hai tieáp tuyeán hôïp nhau 1 goùc 450 khi tan 450 = 1 = 1 + k1 .k 2 ⇔ (k1 + k 2 )2 − 4k1 k 2 = (1 + k1 k 2 )2 (3) Qua M keû ñöôïc 2 tieáp tuyeán taïo nhau goùc 450 khi (2) coù 2 nghieäm phaân bieät thoûa (3) ⎧m < −3 ⎧Δ| = 1 − 8m − 25 = 0 ⇔⎨ k ⇔⎨ ⎩16m + 112m + 193 = 0 2 ⎩4 − 4(8m + 25) = (8m + 26) 2 3 + 14 3 − 14 ⇔m=− ∨m= 4 4 ⎛ 3 + 14 ⎞ ⎛ 3 − 14 ⎞ Vaäy M1 ⎜ 0, − ⎟ , M 2 ⎜ 0, ⎟ ⎜ 4⎟ ⎜ 4⎟ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ x2 Cho haøm soá y = goïi ñoà thò laø (C) . Tìm treân ñöôøng y = 4 taát caû caùc ñieåm maø töø moãi ñieåm ñoù coù theå x −1 keû tôùi (C) 2 tieáp tuyeán laäp nhau goùc 450 Goïi A(a,4) laø ñöôøng thaúng tuyø yù treân y = 4 ⎧Qua A(a, 4) Goïi (T) laø ñöôøng thaúng ⎨ coù daïng: y = k(x − a) + 4 ⎩Coù heä soá goùc laø k Vaø moïi ñöôøng thaúng (T1) vaø (T2) ñi qua A coù heä soá goùc k ñeàu coù daïng : y = k1 (x − a) + 4 vaø y = k 2 (x − a) + 4
  9. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt k1 − k 2 Do (T1) vaø (T2) taïo nhau 1 goùc 450 khi tan 450 = 1 + k1 .k 2 ⇔ (1 + k1k 2 )2 = (k1 − k 2 )2 ⇔ (1 + k1k 2 )2 − (k1 + k 2 )2 + 4k1k 2 = 0 (1) x2 Do (T) laø tieáp tuyeán cuûa ñoà thò (C) ⇔ = k(x − a) + 4 coù nghieäm keùp x −1 ⇔ (1 − k)x 2 − (4 − ka − k)x + 4 − ka = 0 coù nghieäm keùp khaùc ⎪k ≠ 1 ⎧1 − k ≠ 0 ⎧ ⎪ 1⇔ ⎨ ⇔⎨ ⎪ k ⎡(a − 1) − 4(a − 2) ⎤ = 0 (2) 2 ⎪Δ = (a − 1) k − 4(a − 2)k = 0 22 ⎩⎣ ⎦ ⎩ Qua A keû ñöôïc tôùi (C) 2 tieáp tuyeán laäp vôùi nhau 1 goù 450 khi phöông trình (2) coù 2 nghieäm k1,k2 ( k ≠ 1) ⎧k = 0 ⎪ vaø thoûa maõn heä thöùc (1) ⎨ 4(a − 2) thoûa maõn (1) khi ⎪ k = (a − 1)2 ⎩ 4(a − 2) ⎧ ⎪ k = (a − 1)2 ≠ 1 ⎧a ≠ 3 ⎪ ⎪ ⎨a ≠ 1 ⇔ ⎨ 2 4(a − 2) ⎤ ⎡ ⎪ k = 0.(1 + 0) − 0 + ⎪a2 + 2a − 7 = 0 + 4.0 = 0 2 ⎩ ⎢ (a − 1)2 ⎥ ⎪ ⎣ ⎦ ⎩ ⎡ a = −1 − 2 2 ⇔⎢ ⎢a = −1 + 2 2 ⎣ Vaäy A1 (−1 − 2 2, 4) , A 2 (−1 + 2 2, 4) x2 + x + 2 Cho haøm soá y = coù ñoà thò (C) . Tìm treân (C) caùc ñieåm A ñeå tieáp tuyeán cuûa ñoà thò taïi A vuoâng x −1 goùc vôùi ñöôøng thaúng ñi qua A vaø coù taâm ñoái xöùng cuûa ñoà thò ⎛ 4⎞ Giaû söû A ⎜ x 0 , x 0 + 2 + ⎟ laø ñieåm baát kyø treân (C) vaø I(1,3) laø giao ñieåm 2 ñöôøng tieám caän x0 − 1 ⎠ ⎝ uur ⎛ 4⎞ ⇒ AI = ⎜ 1 − x 0 ,1 − x 0 − ⎟ x0 − 1 ⎠ ⎝ uur Nhö vaäy AI laø moät vectô chæ phöông cuûa ñöôøng thaúng AI Goïi (d) laø tieáp tuyeán cuûa (C) tieáp xuùc vôùi (C) taïi A , coù heä soá goùc r⎛ ⎞ 4 4 r uur k = y|(x ) = 1 − ⇒ a = ⎜ 1,1 − laø vectô chæ phöông cuûa (d) ; do ñoù ( d) ⊥ (AI) ⇔ a.AI = 0 ⎟ (x 0 − 1)2 (x 0 − 1)2 ⎠ 0 ⎝ ⇒ x0 = 1 ± 4 8 ⎛ 4 − 34 8 + 8 ⎞ ⎛ 4 4 + 34 8 + 8 ⎞ Vaäy coù 2 ñieåm A1 ⎜ 1 − 4 8, ⎟ , A 2 ⎜ 1 + 8, ⎟ ⎜ ⎟ ⎜ ⎟ 8 8 4 4 ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
  10. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt x 2 − 3x + 2 Cho haøm soá y = .Tìm treân ñöôøng thaúng x = 1 nhöõng ñieåm M sao cho töø M keû ñöôïc 2 tieáp x tuyeán ñeán (C) vaø 2 tieáp tuyeán ñoù vuoâng goùc nhau Goïi M(1,m) ∈ x = 1 .Ñöôøng thaúng (T) qua M coù heä soá goùc k daïng : y = k(x − 1) + m Töø M keû ñöôïc 2 tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi nhau tôùi (C) khi heä ⎧ x 2 − 3x + 2 = k(x − 1) + m ⎪ ⎧ (x , k ) ⎪ x ( I ) coù 2 nghieäm ⎨ 1 1 thoûa maõn k1 .k 2 = −1 ⎨2 ⎩(x 2 , k 2 ) ⎪x − 2 = k ⎪x 2 ⎩ Töø ( I ) ⇒ (m + 2)x 2 − 4x + 2 = 0 (*) , x ≠ 0 ⎧ ⎪ ⎧m ≠ −2 ⎪m + 2 ≠ 0 ⎪ ⎪ ⎪ Theo ycbt ⇔ ⎨Δ ' = 4 − 2(m + 2) > 0 ⇔ ⎨m < 0 ⎪ (x 2 − 2) (x 2 − 2) ⎪ ⎪(x1x 2 ) − 2 ⎣(x1 + x 2 ) − 2x1x 2 ⎦ + 4 = −(x1x 2 ) 2 2 ⎡ ⎤ ⎪1 ⎩ . 2 2 = −1 ⎪ x1 x2 2 ⎩ ⎧−2 ≠ m < 0 ⎪ ⇔ ⎨⎛ 2 ⎞2 ⎡⎛ 4 ⎞ 2 2 4⎤ ⎛2⎞ ⎪⎜ m + 2 ⎟ − 2 ⎢⎜ m + 2 ⎟ − m + 2 ⎥ + 4 = − ⎜ m + 2 ⎟ ⎩⎝ ⎠ ⎢⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎥ ⎣ ⎦ ⎪ −2 ≠ m < 0 ⎧ −2 ≠ m < 0 ⎧ ⇔ m = −3 ± 7 ⇔⎨ 2 ⇔⎨ ⎩m + 6m + 2 = 0 ⎪ m = −3 ± 7 ⎩ Vaäy M1 (1, −3 − 7) , M 2 (1, −3 + 7) Cho haøm soá y = x 3 + 3x 2 .Tìm taát caû caùc ñieåm treân truïc hoaønh maø töø ñoù veõ ñöôïc ñuùng 3 tieáp tuyeán cuûa ñoà thò (C) , trong ñoù coù 2 tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi nhau. Goïi M(m,0) laø ñieåm baát kyø treân truïc hoaønh Ñöôøng thaúng (d) ñi qua M coù heä soá goùc laø k daïng : y = k(x − m) ⎧x 3 + 3x 2 = k(x − m) (I) (d) laø tieáp tuyeán (C) khi ⎨ 2 3x + 6x = k ⎩ Qua M keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán cuûa (C) trong ñoù coù 2 tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi nhau khi ( I ) coù 3 giaù trò k sao cho 2 trong 3 giaù trò ñoù tích baèng -1 Khi ñoù ( I ) ⇔ x 3 + 3x 2 = (3x 2 + 6x)(x − m) ⇔ x ⎡2x 2 + 3(1 − m)x − 6m ⎤ = 0 ⎣ ⎦ ⎡x = 0 ⇔⎢ 2 ⎣2x + 3(1 − m)x − 6m = 0 (*) ⎡ m < −3 ⎧Δ = 3m 2 + 10m + > 0 ⇔⎢ 1 Theo ycbt (*) coù 2 nghieäm phaân bieät khaùc 0 ⇔ ⎨ ⎢− < m ≠ 0 m≠0 ⎩ ⎣3
  11. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt 2 ⎧ ⎪x1 + x 2 = (m − 1) Khi ñoù pt (*) coù 2 nghieäm vaø ⎨ 3 ⎪x1x 2 = −3m ⎩ Khi qua M keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán cuûa (C) thì k1 = 3x1 + 6x1 , k 2 = 3x 2 + 6x 2 , k 3 = 0 2 2 Theo baøi toaùn : k1k 2 = −1 ⇔ (3x1 + 6x1 )(3x 2 + 6x 2 ) = −1 2 2 1 1 thoûa m < −3 hoaëc − < m ≠ 0 ⇒m= 27 3 ⎛1 ⎞ Vaäy M ⎜ , 0 ⎟ ⎝ 27 ⎠ 2x 2 − x + 1 Cho haøm soá y = coù ñoà thò (C) . Tìm treân truïc hoaønh 4 ñieåm töø ñoù döïng ñöôïc tieáp tuyeán hôïp x −1 vôùi Ox goùc 450 . Vieát phöông trình tieáp tuyeán ñoù Tieáp tuyeán hôïp vôùi Ox goùc 450 laø tieáp tuyeán coù heä soá goùc k = ± 1 2 TH1: k = y| = 1 ⇔ 2 − = 1 ⇒ x = 1± 2 (x − 1)2 ⎡ (T ) : y = x + 2 − 2 2 ⎡x = 1 − 2 ⎡y = 3 − 3 2 ⇒⎢ 1 ⇒⎢ ⇒⎢ ⎢(T2 ) : y = x + 2 + 2 2 ⎢x = 1 + 2 ⎢y = 3 + 3 2 ⎣ ⎣ ⎣ 2 2 TH2: k = y| = −1 ⇔ 2 − = −1 ⇔ x = 1 ± (x − 1) 3 2 ⎡ ⎡ 2 2 ⎢x = 1 − ⎢y = 3 − 5 ⎡ (T ) : y = − x − 4 − 2 6 3 3 ⇒⎢ ⇒⎢ ⇒⎢ 3 ⎢ ⎢ ⎢(T4 ) : y = −x + 4 + 2 6 2 2 ⎣ ⎢x = 1 + ⎢y = 3 + 5 3 3 ⎣ ⎣ Cho haøm soá y = x 3 − 3x 2 + 2 coù ñoà thò (C) ⎛ 23 ⎞ 1.Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa (C) ñeå tieáp tuyeán ñoù qua A ⎜ , −2 ⎟ ⎝9 ⎠ 2.Tìm treân ñöôøng thaúng y = -2 caùc ñieåm töø ñoù coù theå keû ñeán ñoà thò (C) 2 tieáp tuyeán vuoâng goùc 23 ⎞ ⎛ 1.Tieáp tuyeán (C) qua A : y = k ⎜ x − ⎟ − 2 9⎠ ⎝ 23 ⎞ ⎧3 ⎛ ⎪x − 3x + 2 = k ⎜ x − ⎟ − 2 2 Ta coù : ⎨ ⇒ (x − 2)(3x 2 − 10x + 3) = 0 9⎠ ⎝ ⎪3x 2 − 6x = k ⎩ ⎡ ⎡ ⎢ x = 2, k = 0 ⎢(d) : y = −2 ⎢ ⎢ ⇒ tieáp tuyeán ⎢(d) : y = 9x − 25 ⇔ ⎢ x = 3, k = 9 ⎢ ⎢ 1 5 5 61 ⎢x = , k = − ⎢(d) : y = − x + 3 3 3 27 ⎣ ⎣
  12. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt 2.Goïi A(a,-2) ∈ y = −2 Ñöôøng thaúng (T) qua A coù heä soá goùc laø k , coù phöông trình y = k(x − a) − 2 Ñieàu kieän (T) vaø (C) tieáp xuùc nhau laø: ⎧x 3 − 3x 2 + 2 = k(x − a) − 2 ⇒ (x − 2) ⎣ 2x 2 − (3a − 1)x + 2 ⎦ = 0 ⎡ ⎤ ⎨2 3x − 6x = k ⎩ ⎡ x = 2 ; k = 0 ⇒ y = −2 ⇔⎢ ⎢g(x) = 2x 2 − (3a − 1)x + 2 = 0 coù x1 + x 2 = 3a − 1 ; x1 .x 2 = 1 2 ⎣ Ñeå töø A döïng 2 tieáp tuyeán vuoâng goùc khi g(x) = 0 coù 2 nghieäm x1,x2 sao cho k1(x1).k2(x2) = -1 5 ⎧ ⎪a < −1 ∨ a > 3 ⎧Δ g > 0 ⎧(3a − 1) − 16 > 0 2 ⎪ ⎪ ⎪2 ⇔ ⎨ k1 .k 2 = −1 ⇔ ⎨(3x1 − 6x1 )(3x 2 − 6x 2 ) = −1 ⇔ ⎨27a = 55 2 ⎪g ≠ 0 ⎪a ≠ 2 ⎪a ≠ 2 ⎩ ⎩ (2) ⎪ ⎩ 55 ⎛ 55 ⎞ ⇔a= ⇒ A ⎜ , −2 ⎟ 27 ⎝ 27 ⎠ Cho haøm soá y = −x 3 + 3x 2 − 2 . Tìm nhöõng ñieåm treân ñöôøng thaúng y = 2 töø ñoù döïng ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán ñoà thò Goïi A(a,2) ∈ y = 2 Ñöôøng thaúng (T) qua A coù heä soá goùc k coù phöông trình : y = k (x − a) + 2 laø tieáp tuyeán cuûa (C) khi heä : ⎧−x 3 + 3x 2 − 2 = k(x − a) + 2 coù nghieäm ⎨ ⎩−3x + 6x = k 2 ⇒ (x − 2) ⎡ 2x 2 − (3a − 1)x + 2 ⎤ = 0 ⇔ ⎡ x − 2 = 0 ⎣ ⎦ ⎢2x 2 − (3a − 1)x + 2 = g(x) = 0 ⎣ Ñeå qua A keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán (C) khi g(x) = 0 coù 2 nghieäm phaân bieät khaùc 2 thoûa : 5 ⎧ ⎧ Δg > 0 ⎧3(a + 1)(3a − 5) > 0 ⎪ a < −1 ∨ a > ⎪ ⇔⎨ ⇔⎨ ⇔⎨ 3 ⎪g(2) ≠ 0 ⎩a ≠ 2 ⎪a ≠ 2 ⎩ ⎩ 5 Vaäy a < −1 ∨ a > ∧ a ≠ 2 3 (m − 1)x + m Cho hoï ñöôøng cong (Cm) : y = , m ≠ 0 .Chöùng minh raèng (Cm) tieáp xuùc 1 ñöôøng thaúng coá x−m ñònh taïi 1 ñieåm coá ñònh khi m: thay ñoåi (m − 1)x 0 + m Goïi (x0,y0) laø ñieåm coá ñònh maø (Cm) ñi qua khi y 0 = x0 − m ⇔ (x 0 + y 0 − 1)m − x 0 (y 0 + 1) = 0 : coù nghieäm ∀m ≠ 0 ; x 0 ≠ m
  13. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt ⎧x + y 0 − 1 = 0 ⎧x = 0 ⎧x = 2 ⎪ ⇔⎨ 0 ⇔⎨ 0 ∨⎨0 ⎩ x 0 (y 0 + 1) = 0 ⎪ y0 = 1 ⎩ y 0 = −1 ⎩ Ñieàu kieän ∀m ≠ 0 ; x 0 ≠ m neân A(0,1) thoûa baøi toaùn Vaäy A(0,1) laø ñieåm coá ñònh maø (Cm) ñi qua −m 2 −m 2 Ta laïi coù y| = ⇒ y| (0) = = −1 ; ∀m ≠ 0 (x − m)2 (0 − m)2 Vaäy phöông trình tieáp tuyeán vôùi (Cm) taïi A laø y − y A = y| (0)(x − x A ) ⇔ y = x +1 Cho haøm soá y = x 3 − 12x + 12 ,ñoà thò laø (C) . Tìm treân ñöôøng thaúng y = -4 nhöõng ñieåm A maø töø ñoù coù theå keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán ñeán (C) Goïi A(a,-4) ∈ y = −4 ⇒ (d) : y = k(x − a) − 4 ⎧x 3 − 12x + 12 = k(x − a) − 4 Hoaønh ñoä tieáp ñieåm laø nghieäm heä ⎨ 2 ⎩3x − 12 = k ⎡x = 2 ⇔⎢ ⎣ g(x) = 2x + (4 − 3a)x + 8 − 6a = 0 2 Ñeå qua A keû ñöôïc 3 tieáp tuyeán phaân bieät ⇔ g(x) = 0 coù 2 nghieäm phaân bieät khaùc 2 4 ⎧Δ > 0 ⎧ ⎪ a < −4 ∨ a > ⎪g ⇔⎨ ⇒⎨ 3 ⎪g( 2) ≠ 0 ⎩a ≠ 2 ⎪ ⎩ 4 Vaäy nhöõng ñieåm A(a, −4);a < −4 ∨ a > ∧ a ≠ 2 thoûa baøi toaùn 3 Cho haøm soá y = x 4 − 4x 3 + 3 , coù ñoà thò laø (C) 1.Chöùng minh raèng toàn taïi moät tieáp tuyeán duy nhaát tieáp xuùc vôùi ñoà thò (C) taïi 2 ñieåm phaân bieät 2.Vieát phöông trình tieáp tuyeán thöù 2 vôùi ñoà thò song song vôùi tieáp tuyeán vöøa keå . Cho bieát hoaønh ñoä tieáp ñieåm 3.Döïa vaøo caùc keát quaû treân , tuyø theo tham soá m , suy ra soá nghieäm phöông trình : x 4 − 4x 3 + 8x + m = 0 1.Tieáp tuyeán taïi 2 ñieåm cuûa (C) daïng y = ax + b (d) Phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (C) vaø (d) laø: x 4 − 4x 3 + 3 = ax + b ⇔ x 4 − 4x 3 − ax + 3 − b = 0 (1) Ñeå (d) tieáp xuùc (C) thì phaûi coù ñoàng thôøi 2 nghieäm keùp ⇔ x 4 − 4x 3 − ax + 3 − b = (x − α )2 (x − β)2 ⇔ x 4 − 4x 3 − ax + 3 − b = x 4 − 2(α + β)x 3 + (α 2 + β2 + 4αβ)x 2 − 2αβ(α + β)x
  14. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt ⎧α + β = 2 ⎧α + β = 2 ⎪α 2 + β2 + 4αβ = 0 ⎪αβ = −2 ⎪ ⎪ Ñoàng nhaát thöùc 2 veá ⎨ ⇔⎨ ⎪2αβ(α + β) = a ⎪ a = −8 ⎪α β = 3 − b ⎪ b = −1 22 ⎩ ⎩ ⎧ tieáp tuyeán : y = −8x − 1 (d1 ) ⎪ ⇒⎨ ⎪ hoaønh ñoä tieáp ñieåm : α = 1 − 3 ; β = 1 + 3 ⎩ 2.Tieáp tuyeán song song y = −8x − 1 Ta coù y| = −8 ⇔ 4x 3 − 12x 2 = −8 ⇔ ⎡ x = 1 ⇒ y = 0 ⎢ ⎢x = 1 − 3 ⎢x = 1 + 3 ⎣ Vaäy tieáp tuyeán thöù 2 coù phöông trình y = −8x + 8 (d 2 ) 3. x 4 − 4x 3 + 8x + m = 0 ⇔ x 4 − 4x 3 + 3 = 8x − m + 3 Laø phöong trình hoaønh ñoä giao ñieåm giöõa ⎧(C) : y = x 4 − 4x 3 + 3 ⎨ ⎩(d) : 8x − m + 3 (d1 ) ∩ Oy = {0, −1} , (d) ∩ Oy = {0,3 − m} (d 2 ) ∩ Oy = {0,8} -m + 3 m Nghieäm phöông trình m < -5 2 nghieäm +∞ 8 m = -5 3 nghieäm (coù 1 nghieäm keùp x = 1) -5 < m < 4 4 nghieäm phaân bieät -1 m=4 2 nghieäm keùp x = 1 ± 3 m>4 Voâ nghieäm −∞ (3m + 1)x − m 2 + m Cho haøm soá y = , m ≠ 0 coù ñoà thò laø (Cm) x+m 1.Vôùi giaù trò naøo cuûa m thì giao ñieåm cuûa ñoà thò vôùi truïc hoaønh , tieáp tuyeán seõ song song vôùi ñöôøng thaúng y = x – 20 . Vieát phöông trình tieáp tuyeán aáy 2.CMR : (Cm) luoân tieáp xuùc vôùi 2 ñöôøng thaúng coá ñònh 3.Treân ñöôøng thaúng x = 1 , chæ ra taát caû caùc ñieåm maø khoâng coù ñöôøng naøo cuûa (Cm) ñi qua m2 − m 1 1. (Cm) ∩ Ox : (3m + 1)x 0 − m 2 + m = 0 ⇔ x 0 = ; m ≠ 0; m ≠ − 3m + 1 3 4m 2 (3m + 1)2 Ta coù : y| = ⇒ y|0 = (x + m)2 4m 2 (3m + 1)2 Tieáp tuyeán song song vôùi ñöôøng thaúng y = x – 10 ⇔ y|0 = 1 ⇔ =1 4m 2 ⎡ A(−1, 0) , (T1 ) : y = x + 1 ⎡ m = −1 , x 0 = −1 , y 0 = 0 ⇔ ⎢ ⎛3 ⎞ ⇔⎢ ⎢ B , 0 , (T2 ) : y = x − 3 1 3 ⎢m = − , x0 = , y0 = 0 ⎢⎜ ⎟ ⎣ ⎝5 ⎠ 5 5 5 ⎣
  15. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt 2.Goïi ñöôøng thaúng coá ñònh laø y = ax + b (3m + 1)x − m 2 + m Phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm : = ax + b x+m ⇔ ax 2 + [(a − 3)m + b − 1] x + m 2 + (b − 1)m = 0 ⎧a ≠ 0 ⎧a ≠ 0 ∀m ⇔ ⎨ 2 ÑKTX : ⎨ ⎩(a − 10a + 9)m + 2 [(a − 3)(b − 1) − 2a(b − 1)] m + (b − 1) = 0 2 2 ⎩Δ = 0 ⎧⎡ a = 1 ⎧(T ) : y = x + 1 ⎪⎢ ⇔ ⎨ ⎣a = 9 ⇔ ⎨ 1 ⎩(T2 ) : y = 9x + 1 ⎪ b =1 ⎩ 3.Goïi A(1,a) ∈ x = 1 3m + 1 − m 2 + m Ycbt : A ∉ (Cm) Khi: a = voâ nghieäm m 1+ m ⇔ m 2 + (a − 4)m + a − 1 = 0 voâ nghieäm m khi Δm < 0 ⇔ a2 − 12a + 20 < 0 ⇔ 2 < a < 10 Nhöõng ñieåm maø (Cm) khoâng qua laø A(1,a) ; 2 < a < 10 Cho ñöôøng cong y = 3x − 4x 3 ; ñoà thò (C) 1.Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa (C) ñeå tieáp tuyeán ñoù ñi qua M(1,3) 2.Tìm treân ñöôøng cong y = -9x + 8 nhöõng ñieåm maø töø ñoù veõ ñöôïc 2 tieáp tuyeán ñeán (C) vaø chuùng vuoâng goùc nhau 1.Goïi (d) laø ñöôøng thaúng qua M(1,3) vaø coù heä soá goùc laø k coù pt : y = k (x – 1) vaø coù x0 laø hoaønh ñoä tieáp ñieåm , khi ñoù ta coù : ⎧3x 0 − 4x 3 = k(x 0 − 1) + 3 ⇔ ⎧ x 0 = 0 ; k = 3 ; y = 3x 0 ⎪ ⎨ 3 − 12x 2 = k 3 ⎨ ⎩ ⎪x 0 = 2 ; k = −24 ; y = −24x + 27 0 ⎩ 2.Goïi A(a, −9a + 8) ∈ y = −9x + 8 . Moïi ñöôøng thaúng qua A coù heä soá goùc laø k ñeàu coù phöông trình : y = k(x − a) − 9a + 8 vaø x0 laø hoaønh ñoä tieáp ñieåm khi heä ⎧3x 0 − 4x 3 = k(x − a) − 9a + 8 coù nghieäm 0 ⎨ 3 − 12x 2 = k ⎩ 0 ⇔ (x 0 − 1) ⎡2x 2 − (2 − 3a)x 0 + 2 − 3a ⎤ = 0 ⎣0 ⎦ ⎡x = 1 ; k = 9 ⇔⎢ 0 ⎣ f ( x 0 ) = 2x 0 − (2 − 3a)x 0 + 2 − 3a = 0 2 Theo baøi toaùn ta coù f ( x 0 ) = 0 coù 2 nghieäm phaân bieät 2 ⇔ (2 − 3a)2 − 8(2 − 3a) > 0 ⇔ a > ∨ a < −2 (*) 3 f ( x 0 ) = 0 thoûa k1.k2 = -1 ⇔ (3 − 12t1 )(3 − 12t 2 ) = −1 2 2 ⇔ 9 − 36 ⎡(t1 + t 2 )2 − 2t1t1 ⎤ + 144t1 t 2 = −1 Vôùi t1 t 2 laø 2 nghieäm cuûa f(x 0 ) = 0 2 ⎣ ⎦ 2
  16. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt x 2 + (1 − 2m)x − m Goïi (Cm) laø ñoà thò y = f (x) = . Haõy xaùc ñònh giaù trò m ñeå (Cm) caét Ox taïi 2 ñieåm vaø 2 x −1 tieáp tuyeán ñoù vuoâng goùc vôùi Giaûi x 2 + 2x + m m ; y = x − 2m + y ' = f '(x) = ;(m ≠ 0) (x + 1) x +1 2 (Cm) caét Ox taïi hai ñieåm phaân bieät ⇔ phöông trình : x 2 + (1 − 2m)x − m = 0 (1) coù hai nghieäm ⎧Δ = (1 − 2m) 2 − 4(− m) > 0 ⎪ phaân bieät khaùc -1 ⇔ ⎨ ⎪(−1) + (1 − 2m)(−1) − m ≠ 0 2 ⎩ ⎧4m 2 + 1 > 0 ñuùng. ⇔⎨ m≠0 ⎩ Vaäy vôùi m ≠ 0 thì (Cm) caét Ox taïi 2 ñieåm phaân bieät M ( x1 , 0), N ( x2 , 0) vôùi x1 , x2 laø 2 nghieäm cuûa phöông trình (1). Khi ñoù ta coù : x1 + x 2 = 2m − 1 vaø x1x 2 = −m Tieáp tuyeán taïi M, N vuoâng goùc nhau ⇔ f '( x1 ) f '( x2 ) = −1 ⎛ x 2 + 2x + m ⎞⎛ x 2 + 2x + m ⎞ ⎟ = −1 ⇔⎜ 1 ⎟⎜ 2 1 2 ⎜ ( x + 1)2 ⎟⎜ ( x + 1)2 ⎟ ⎝ ⎠⎝ ⎠ 1 2 ⇔ (x12 + 2x1 + m)(x 2 2 + 2x 2 + m) = − ( x1 + 1) ( x 2 + 1) 2 2 ⇔ (x1x 2 )2 + 2x1x 2 (x1 + x 2 ) + m(x12 + x 2 2 ) + 2m(x1 + x 2 ) + m 2 + 4x1x 2 = −(x1x 2 + x1 + x 2 + 1)2 ⇔ 4m 2 + m(2m − 1)2 − 4m = −m 2 ⇔ m(4m 2 + m − 3) = 0 3 ⇔ m = 0 (loaïi) V m = −1 V m = 4 Vaäy 3 m = −1 V m = 4 Nhaän xeùt : 1) Neáu ko ñaët ñieàu kieän m ≠ 0 ñeå toàn taïi (Cm) laø haøm höõu tæ hoaëc khoâng noùi roõ (Cm) caét Ox coù hai nghieäm khaùc maãu soá (nghóa laø m ≠ 0 ) thì aét haún ta nhaän m=0 laøm nghieäm thì keát quaû sai. 2) Thoâng thöôøng caùc em quen duøng Viet cho y' . Nhöng yeâu caàu baøi toaùn khoâng ñeà caäp y' ñeå f '( x1 ) f '( x2 ) = −1 trong Viet cuûa phöông trình baäc hai. 1/ Cho haøm soá y = x 4 − 2 x3 − 3x 2 + 5 coù ñoà thò (C) .Tìm phöông trình tieáp tuyeán tieáp xuùc (C) taïi hai ñieåm phaân bieät , tính toaï ñoä tieáp ñieåm. 2/ Chöùng minh raèng coù 1 tieáp tuyeán duy nhaát tieáp xuùc (C) : y = x 4 + 4 x3 − 2 x 2 + 7 x + 6 taïi hai ñieåm phaân bieät . Tìm toaï ñoä tieáp ñieåm. 3/ Xaùc ñònh a, b ñeå (d) : y= ax+b tieáp xuùc vôùi ñöôøng cong (C) : y = x 4 − 6 x3 + x 2 + 26 x + 3 taïi hai ñieåm phaân bieät. Tìm toaï ñoä tieáp ñieåm
  17. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt 1/ Goïi (d) : y = ax + b. Phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (C) vaø (d) : x ≠ 3 x 4 − 2 x 3 − 3 x 2 + 5 = ax + b ⇔ x 4 − 2 x 3 − 3 x 2 + 5 − ax − b = 0 Phöông trình (1) phaûi coù 2 nghieäm keùp x1 , x2 phaân bieät. (1) vieát laïi ⇔ x 4 − 2 x 3 − 3 x 2 + 5 − ax − b = ( x − x1 ) 2 ( x − x2 ) 2 = 0 ⇔ x 4 − 2 x 3 − 3 x 2 + 5 − ax − b = x 4 − 2( x1 + x2 ) x3 + ⎡( x1 + x2 ) 2 + 2 x1 x2 ⎤ x 2 − 2 x1 x2 ( x1 + x2 ) x + x12 x2 2 = 0 ⎣ ⎦ Ñoàng nhaát thöùc hai veá ta ñöôïc: ⎧2( x1 + x2 ) = 2 ⎧ x1 + x2 = 1 ⎪ ⎪ x x = −2 ⎪( x1 + x2 ) + 2 x1 x2 = −3 2 ⎪ ⇔⎨ 1 2 ⎨ ⎪2 x1 x2 ( x1 + x2 ) = a ⎪a = −4 ⎪b = 1 ⎪x x = 5 − b 22 ⎩ ⎩1 2 ⇒ tieáp tuyeán cuûa (C) taïi hai ñieåm phaân bieät (d): y= -4x+1. Hoaønh ñoä tieáp ñieåm laø nghieäm phöông trình : x 2 − x − 2 = 0 ⇔ x= -1 V x= 2 Vaäy 2 tieáp ñieåm laø ; A (-1,5) ; B (2,-7) 2/ Töông töï y = 5x - 3 ; C (1,2) ; D (-3,-18) 3/ Töông töï y = 2x - 13; E (-1,-15) , F (4,-5) (m − 1) x 2 − (5m + 2) x + 2m − 14 Cho (C) : y = vaø (d) : y = 2mx + 2 . x−3 1. Xaùc ñònh m ñeå (C) vaø (d) caét nhau taïi 2 ñieåm phaân bieät A, B. 2. Goïi M laø giao ñieåm cuûa (d) vaø truïc Oy. Tính theo m toaï ñoä cuûa ñieåm N treân (d) thoaû maõn heä thöùc uuu r uuur NA MA uuu = − uuur . r NB MB 3. Tìm quyõ tích ñieåm N khi m thay ñoåi. (m − 1)x 2 − (5m + 2)x + 2m − 14 1. Phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (C) vaø (d): =2mx+2; x ≠ 3 x −3 ⇔ (m + 1) x 2 + (4 − m) x + 8 − 2m = 0 (1). (d) caét (C) taïi hai ñieåm A, B phaân bieät ⇔ (1) coù 2 nghieäm phaân bieät
  18. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt ⎧ 4 ⎧m + 1 ≠ 0 ⎪m < − V m > 4 ⇔⎨ ⎨ 9 ⎩Δ = 9m − 32m − 16 > 0 2 ⎪ m ≠ -1 ⎩ uuu r uuur ⎛x −x ⎞ x −x NA MA 2. uuu = − uuur ⇔ A N = − ⎜ A M ⎟ r xB − x N ⎝ xB − xM ⎠ NB MB ⇔ ( x A + x B ) x N = 2 x A xB ⇔ x N = 4 yN = 2mxN + 2 = 2 − 8m ⇒ N (-4,2-8m). ⎧2 − y ⎪ 8 ≠ −1 m ≠ −1 ⎧ y ≠ 10 ⎧ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪⎡ ⎪ ⎡ y < −30 ⎪⎡ 2 − y 4 9 3. xN = -4 ⇒ N ∈ ( d ) : x = -4 giôùi haïn bôûi: ⎨ ⎢ m < − < − ⇔ ⎨⎢ ⇔ ⎨⎢ 9 ⎪⎢ 8 4 ⎪ ⎢ y > 50 ⎪⎢ ⎪⎣m > 4 ⎪⎣ ⎪⎢ 2 − y ⎩ ⎩ 9 ⎪⎢ 8 > 4 ⎩⎣ 50 Quyõ tích ñieåm N laø phaàn ñöôøng x = -4 , öùng y< -30 V y > vôùi y ≠ 10 9 Cho haøm soá : y = − x3 + 3x 2 − 2 ; (C) .Tìm caùc ñieåm thuoäc ñoà thò (C) maø qua ñoù keû ñöôïc moät vaø chæ moät tieáp tuyeán tôùi ñoà thò (C). Goïi M 0 ( x0 , y0 ) ∈ (C ) → y0 = − x03 + 3 x0 − 2 . Phöông trình ñöôøng thaúng (t) qua M coù heä soá goùc laø k coù daïng 2 y = k ( x − x0 ) + y0 ⎧− x 3 + 3 x 2 − 2 = k ( x − x0 ) + y0 ⎪ (t) tieáp tuyeán cuûa (C) khi heä sau coù nghieäm : ⎨ vôùi y0 = − x03 + 3 x0 − 2 2 ⎪−3 x + 6 x = k 2 ⎩ ⇔ ( x − x0 ) ⎡ −2 x + (3 + x0 ) x + x0 ( x0 − 3) ⎤ = 0 2 ⎣ ⎦ ⎡ x − x0 = 0 ⇔⎢ ⎣ −2 x + (3 + x0 ) x + x0 ( x0 − 3) = 0;(3) 2 ⎡ x = x0 ⇔⎢ ⎣ (3) : Δ = 9( x0 − 1) > 0, ∀x0 ≠ 1 2 ⎡ x = x0 ⇔⎢ ⎢ x = x0 Vx = 3 − x0 ⎣ 2 ⎡ k = −3 x0 2 + 6 x0 ⎡ x = x0 ⎢ ⇔⎢ 3 − x0 ⇒ ⎢ 2 ⎛ 3 − x0 ⎞ ⎛ 3 − x0 ⎞ ⎢x = ⎢ k = −3 ⎜ 2 ⎟ + 6 ⎜ 2 ⎟ ⎣ 2 ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎣ 3 − x0 Vaäy qua M 0 ( x0 , y0 ) ∈ (C ) coù 2 tieáp tuyeán vôùi tieáp ñieåm x = x0 , x = . Muoán coù 1 vaø chæ 1 tieáp tuyeán 2 3 − x0 vôùi (C) , ñieàu kieän caàn vaø ñuû laø 2 tieáp ñieåm phaûi truøng nhau ⇔ x0 = ⇔ x0 = 1, y0 = 0 . Khi ñoù heä soá 2 goùc cuûa tieáp tuyeán laø k = 3.
  19. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt Keát luaän : Vaäy coù tieáp tuyeán duy nhaát cuûa (C) laø : y=3(x -1) vôùi tieáp ñieåm M 0 (1, 0) Cho ñöôøng cong y = − x3 + 3x + 2 tìm caùc ñieåm treân truïc hoaønh sao cho töø ñoù veõ ñöôïc 3 tieáp tuyeán vôùi ñöôøng cong Goïi M ( x0 , 0) ∈ Ox : Ñöôøng thaúng qua M coù daïng y = k ( x − x0 ) ;(t) (t) laø tieáp tuyeán cuûa (C) khi heä sau coù nghieäm: ⎧3 ⎪ − x + 3 x − 2 = k ( x − x0 ) 2 ⎡ ⎤ ⇔ ( x + 1) ⎣ 2 x 2 − (3 x0 + 2) x + 3 x0 + 2 ⎦ = 0;(1) ⎨ ⎪ −3 x + 6 x = k 2 ⎩ Qua M ( x0 , 0) veõ ñöôïc 3 tieáp tuyeán vôùi ñöôøng cong khi : (1) coù 3 nghieäm phaân bieät ⎧Δ = (3x0 + 2) 2 − 8(3x0 + 2) > 0 ⎪ ⇔⎨ ; f ( x) = 2 x 2 − (3 x0 + 2) x + 3 x0 + 2 ⎪ f ( −1) = 6 x0 + 6 > 0 ⎩ 2 ⇔ x0 < 1; −1 < x0 < − ; x0 > 2 3 Vieát phöông trình tieáp tuyeán chung cuûa y = x 2 − 2 x ; y = x3 + 2 x − 4 Goïi y= ax+b laø tieáp tuyeán chung vaø giaû söû x1 , x2 laø hoaønh ñoä tieáp ñieåm. Vôùi y = x 2 − 2 x vaø y = x3 + 2 x − 4 . Khi heä sau coù nghieäm ⎧ ⎧ x12 − 2 x1 = ax1 + b;(1) ⎪b = x12 − 2 x1 − x1 (2 x1 − 2) = − x12 ⎪ ⎪ ⎪2 x1 − 2 = a;(2) 3x 2 + 4 ⎪ ⇒ ⎨ x1 − 2 = 3x2 2 + 2 ⇒ x1 = 2 ⎨3 ⎪ x2 + 2 x2 − 4 = ax2 + b;(3) ⎪ 2 ⎪3 x 2 + 2 = a;(4) ⎪3 (3 x2 + 4) 2 ⎩2 x2 + 2 x2 − 4 = x2 (3x2 2 + 2) − ⎪ ⎩ 4 ⎧9 x2 − 8 x2 + 24 x2 = 0 4 3 ⎪ ⎧ x2 = 0 ⎪a = 3 x2 + 2 2 ⎪ ⎪ ⇒ ⎨a = 2 ⇒ y = 2 x − 4 ⇔⎨ 3 x2 2 + 4 ⎪ x1 = ⎪b = −4 ⎩ 2 ⎪ ⎪b = − x1 2 ⎩ x+2 Cho haøm soá y = .Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñoà thò haøm soá ñi qua A (-6,5) x−2 Phöông trình ñöôøng thaúng qua A (-6,5) coù heä soá goùc laø k : y = k ( x + 6) + 5 , (d) (d) laø tieáp tuyeán cuûa ñoà thò (C)
  20. Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt ⎧ ⎧ 4 4 ⎪1 + x − 2 = k ( x + 6) + 5 ⎪1 + x − 2 = k ( x − 2) + 8k + 5 ⎪ ⎪ ⇔⎨ ⎨ 4 ⎪− 4 2 = k ⎪− =k ⎪ ( x − 2) ⎪ ( x − 2) 2 ⎩ ⎩ ⎧ 4 4 ⎪1 + x − 2 = − x − 2 + 8k + 5 ⎪ 2 = 2k + 1 ⎧ ⎪ ⇔⎨ ⇔ ⎨x−2 4 ⎪− ⎪ =k ⎩−(2k + 1) = k 2 ⎪ ( x − 2) 2 ⎩ ⎡ k = −1 1 1 7 ⇔⎢ 1 vôùi k = -1 :y= -x -1 vôùi k = − : y = − x + ⎢k = − 4 4 2 ⎣ 4 4 + mx − 3x 2 Cho haøm soá y = .Vôùi giaù trò naøo cuûa m thì tieáp tuyeán cuûa ñoà thò taïi ñieåm coù hoaønh ñoä x = 0 4x + m vuoâng goùc vôùi tieäm caän. Tieäm caän ñöùng : 4 x + m = 0 . • 3 7 Tieäm caän xieân : y = − x + m. • 4 16 12 x − 6mx + m − 16 2 2 y' = • (4 x + m)2 m 2 − 16 Heä soá goùc tieáp tuyeán cuûa ñoà thò taïi x0 = 0 laø y '(0) = =k m2 m 2 − 16 tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi TCÑ thì k = 0 ⇔ = 0 ⇔ m = ±4 m2 3 TCX ⇔ − k = −1 voâ nghieäm. 4 ⇒ tieáp tuyeán taïi x = 0 chæ vuoâng goùc TCÑ khi m = ±4 mx − 3 Cho haøm soá ( Hm) : y = x+m−4 1/ Ñònh m nguyeân ñeå haøm soá nghòch bieán treân töøng khoaûng xaùc ñònh 2/ Vôùi m= 2 . Tìm nhöõng ñieåm treân (H) maø taïi ñoù tieáp tuyeán cuûa (H) laäp vôùi Ox 1 goùc döông 1350 . Vieát phöông trình tieáp tuyeán. m 2 − 4m + 3 1/ y ' = . Haøm soá nghòch bieán treân töøng khoaûng xaùc ñònh ⇔ y ' < 0 ⇔ m 2 − 4m + 3 < 0 ( x + m − 4) 2 1< m < 3 ⎫ ⇔ ⎬⇒ m= 2 gt : m ∈ Ζ ⎭ 2x − 3 2/ m=2 ⇒ y = . x−2
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2