Thanh toán quốc tế phần 1

Chia sẻ: Ho Van Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

825
lượt xem 397
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo về thanh toán quốc tế

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thanh toán quốc tế phần 1

Ph n I: T GIÁ H I OÁI I. CÁC KHÁI NI M 1. NGO I T Là ng ti n c a các qu c gia ư c lưu thông trên th trư ng qu c t 2. NGO I H I Là khái ni m chung ch các phương ti n có th dùng ti n hành thanh toán gi a các qu c gia..Quy nh v ngo i h i bao g m: Ngo i t Phương ti n thanh toán có giá b ng ngo i t Các lo i gi y t có giá b ng ti n ngo i t Vàng VND 3. T GIÁ H I OÁI Theo Paul Samuelson: “ T giá h i oái là t giá i ti n m t nư c này l y ti n c a m t nư c khác. Ví d : M t ngư i Vi t Nam có 17,8 tri u ng Vi t Nam chu n b i du l ch sang M n Ngân Hàng Á Châu mua ti n ô la M . NH bán cho anh ta m t lư ng USD là 1000 $. Ta có 1 USD = 17.800.000 / 1000 = 178000 VND => Như v y giá c a 1USD ư c th hi n b ng 17800 VND II. M T S QUI NH V T GIÁ H I OÁI 1. TÊN VÀ KÝ HI U TI N T V tên g i : M i nư c có tên g i ti n t riêng Ký hi u ti n t : g m ba ch , trong ó hai ch u th hi n tên qu c gia, m t ch cu i ph n ánh tên g i ti n t c a qu c gia ó Ví d : Ký hi u ti n t ng ti n GBP B ng Anh CHF Franc Thu s USD ô la M 2. CÁC THU T NG LIÊN QUAN N T GIÁ H I OÁI Khi nói n t giá thư ng th hi n là m t c p ng ti n Ví d : USD = 18750 SGD USD : ng ti n hàng hoá SGD : ng ti n nh giá o ng ti n hàng hoá còn g i là ng ti n cơ s hay ng ti n y t giá: bi u hi n giá c a mình qua ơn v ti n t khác. o ng ti n nh giá còn g i là ng ti n i ng: Ph n ánh giá c a m t ng ti n khác Cách vi t: theo thông l qu c t , khi y t giá t ng ti n hàng hoá trư c và ng ti n nh giá sau d u phân cách Ví d : USD/VND Công b t giá 2 chi u Ví d : ACB công b t giá USD/VND = 17840/17850 o T giá mua – Bid rate : NH mua vào ng ti n y t giá: 1USD = 17840 VND o T giá bán : Ask (offer) rate: NH bán ng ti n y t giá: 1USD = 17850 VND o Spread : Spread = Ask rate – Bid rate = LN trư c thu c a NH 3. CÁCH C T GIÁ Ví d : EUR/USD = 1,4722/1,4725 Ch s ng trư c d u ph y: c hàng ơn v ti n t 2 ch s u tiên sau d u ph y: c là “s ” 2 ch s k ti p: c là i m c là : “ T giá EUR – USD b ng m t ph y b n mươi b y s , hai mươi hai n hai mươi lăm s “ 1
4. PHƯNG PHÁP Y T GIÁ: Y t giá tr c ti p ( Direct quotation) : 1 ơn v ngo i t có th ư c i l y m t s lư ng n i t : 1 ơn v ngo i t = X ơn v n i t Ví d : T i Tokyo: USD/JPY 112.56 T i HCM : USD/VND 17840 T i Singapore : USD/SGD 14560 Y t giá gián ti p ( Indirect quotation) 1 ơn v n i t có th i l y m t lư ng ngo i t : 1 ơn v n i t = X ơn v ngo i t Ví d : T i London: GBP/USD 1.5789 T i New York: USD/JPY 112.34 T i New York: USD/SGD 1.4567 III. T GIÁ CHÉO 1. KHÁI NI M T giá chéo là t giá m t c p ng ti n ư c tính toán d a vào ng ti n th ba. 2. VÌ SAO PH I XÁC NH T GIÁ CHÉO T giá t t c các ngo i t không ư c y t t i các ngân hàng ho c trên th trư ng ngo i h i Thư ng y t t giá các ngo i t có s lư ng giao d ch chi m t tr ng l n trong t ng s lư ng giao d ch ngo i t trên th trư ng qu c t . 3. CÁCH TÍNH T GIÁ Quy ư c BID rate = t giá NH mua ngo i t t KH = t giá KH bán ngo i t cho NH = ASKc ASK rate = t giá NH bán ngo i t cho KH = t giá KH mua ngo i t t NH = BIDc a. Xác nh t giá chéo c a 2 ti n t v trí ng ti n nh giá Ví d : T i HCM, ACB công b t giá như sau: USD/VND = 16350/16450, USD/JPY = 109,55/111,05 Trư ng h p 1: DN xu t kh u thu s n sang Tokyo, thu v 1 tri u JPY. DN bán JPY l y VND thanh toán các kho n chi phí cho công ty theo t giá nào? Xác nh giá bán JPY ASKc JPY/VND = ? KH NH T GIÁ C A NH JPY bán USD bán 1USD = 111,05 JPY USD bán VND bán 1USD = 16350VND 111,05 JPY =16350VND USD mua JPY/VND =16350/111,05 1 JPY = 147,23 VND CÔNG TH C T NG QUÁT JPY/VND = USD/VND : USD/JPY ASKc JPY/VND = BIDUSD/VND : ASKUSD/JPY ASKc = BID/ASK 2
Ví d : T i HCM, ACB công b t giá như sau: USD/VND = 16350/16450 USD/JPY = 109,55/111,05 Trư ng h p 2 : DN nh p kh u i n t t Nh t, c n thanh toán h p ng tr giá 1 tri u JPY. DN c n tr cho ACB bao nhiêu VND mua ư c 1 tri u JPY thanh toán cho i tác Nh t Xác nh giá mua JPY BIDc JPY/VND =? KH NH T GIÁ C A NH VND bán USD bán 1USD = 16450 VND USD bán JPY bán 1USD = 109,55 JPY 109,55 JPY =16450VND JPY mua JPY/VND =16450/109,55 1 JPY = 150,16 VND CÔNG TH C T NG QUÁT JPY/VND = USD/VND : USD/JPY BIDc JPY/VND = ASKUSD/VND : BIDUSD/JPY BIDc = ASK/BID b. Xác nh t giá c a 2 ti n t v trí ng ti n y t giá T i HCM, ACB công b t giá USD/VND = 17840/17850 EUR/VND = 26763/27051 L p lu n như trên, ta có: ASKcEUR/USD = BIDEUR/VND : ASKUSD/VND = 26763 : 17850 = 1,4993 BIDcEUR/USD = ASKEUR/VND : BIDUSD/VND = 27051 : 17840 = 1,5163 CÔNG TH C T NG QUÁT EUR/USD = EUR/VND : USD/VND ASKc = BID : ASK BIDc =ASK : BID c. Xác nh t giá hai ng ti n y t giá khác nhau T i HCM, Ngân hàng y t giá: USD/VND = 17840/178450 GBP/USD = 1,8930/1,8940 L p lu n tương t , ta có: ASKcGBP/VND = BIDGBP/USD X BIDUSD/VND = 1,8930 x 17840 = 33771,12 BIDcGBP/VND = ASKGBP/USD X ASKUSD/VND = 1,8940 x 178450 =337984,3 CÔNG TH C T NG QUÁT GBP/VND = GBP/USD X USD/VND ASKcGBP/VND = BIDGBP/USD X BID USD/VND ASKc = BID X BID BIDcGBP/VND =ASKGBP/USD X ASKGPB/VND BIDc = ASK X ASK 3
4. C S HÌNH THÀNH T GIÁ H I OÁI 4.1. Ngang giá vàng – Gold parity Là s so sánh hàm lư ng vàng c a hai ng ti n hai nư c v i nhau a) Ch b n v vàng: Ti n vàng kim lo i: các ng ti n ư c úc b ng vàng và s d ng trong lưu thông Ti n gi y i ra vàng: chính ph các nư c cam k t i tr c ti p ti n gi y ra vàng theo hàm lư ng vàng mà ng ti n ó i di n ` T giá = so sánh hàm l ng vàng th c t có trong 2 ng ti n kim lo i vàng/ ho c HLV ghi trên t ti n gi y c a 2 n c v i nhau VÍ D : Trư c năm 1914 Hàm lư ng vàng c a 1 USD = 1,504 g vàng Hàm lư ng vàng c a 1 GBP = 7,3224 g vàng GBP/USD = 7,3224/ 1,504 = 4,8670 b) Ch ti n t Bretton Woods (1944-1973) ng ti n các nư c thành viên IMF ( tr USD) không ư c i tr c ti p ra vàng USD ư c t do i ra vàng theo t giá c nh: 35 USD = 1 OUNCE vàng 1USD = 0,88867g vàng S d ng cơ ch t giá c nh gi a USD và các ng ti n khác v i biên giao ng +/- 1% T giá = so sánh HLV c a ti n t các n c v i HLV c a USD Ví d : Sau năm 1945 Hàm lư ng vàng c a 1 GBP = 2,488281 gr Hàm lư ng vàng c a 1 USD = 0,88867 gr T giá GBP/USD = 2,488281/0,88867 = 2,8 c) Ch ti n t Bretton Woods s p n nay So sánh s c mua c a ti n t v i nhau ( PPP – Purchasing Power Parity) PPP – là s so sánh “ s c mua” c a hai ti n t v i nhau 4.2 Ngang giá s c mua (PPP) Ngang giá s c mua là s so sánh và o lư ng s c mua tương i c a hai ng ti n, ư c tính toán b ng cách so sánh giá c c a cùng m t s m t hàng hai nư c khác nhau ư c tính theo ng ti n c a hai nư c . Có 2 lo i s c mua: S c mua i n i và S c mua i ngo i T giá h i oái là s so sánh s c mua c a 2 ti n t 2 n c v i nhau Ví d : Giá Tivi LCD Samsung bán: T i Vi t Nam = 17840000 VND, T iM = 1000 USD PPP c a VND và USD = 17840000/1000 = 17840 T giá USD/VND = 17840 a) Ngang giá s c mua tuy t i T giá = S c mua ng n i t : s c mua ng ngo i t = M c giá c trong nư c : M c giá c NN VD : R hàng hoá VN tr giá 17,8 t VND, r hàng hoá M tr giá 1 tri u USD RUSD/VND = 17,8 t / 1 tri u = 17800 1USD = 17800 VND b) Ngang giá s c mua tơng i: Là phương pháp so sánh giá c r hàng hoá trong 1 kho ng th i gian ( t0 -> t) ch không ph i t i m t th i i m xác nh T i th i i m t0: + T ng giá c a r hàng hoá, d ch v t i VN = PV0 + T ng giá c a r hàng hoá, d ch v t i M = PU0 T giá USD/VND t i th i i m t0 = R0 R0 = PV0/PU0 => PV0 =R0 x PU0 4
Trong kho ng th i gian ( t0 -> t): ∆R : t l % bi n ng c a t giá trong th i gian t ∆PU : t l % bi n ng giá trong th i gian t t i M ∆PV : t l % bi n ng giá trong th i gian t t i VN Rt : t giá USD/VND t i th i gian t Rt = PVt/PUt => PVt = Rt x PUt N u ∆PU r t nh thì (1+ ∆PU) ≈ 1 ∆R = ∆PV - ∆PU + N u ∆PV > ∆PU => ∆R >0 USD/VND ↑, VND m t giá so vơi USD + N u ∆PV < ∆PU => ∆R ∆R = 0 USD/VND , không bi n ng giá M c bi n ng c a t giá ph thu c m c chênh l ch bi n ng s c mua c a hai ng ti n ( m c chênh l ch l m phát) gi a 2 qu c gia Ví d : u năm 2009 t giá USD/VND = 17840. L m phát t i VN 8,5%, t i M là 3,5%. T giá h i oái USD/VND cu i năm 2009 là bao nhiêu? ∆R = 0,085 – 0,035 = 0,05 => R USD/VND cu i 2009 = 17840 x ( 1+ 0,05) = 18732 5. NH NG NHÂN T NH HƯ NG T I BI N NG T GIÁ H I OÁI • M c chênh l ch l m phát c a hai nư c nh hư ng n bi n ng c a t giá • Cung và c u ngo i h i trên th trư ng • M c chênh l ch lãi su t gi a các nư c a. M c chênh l ch l m phát c a 2 nư c : i u ki n phân tích C nh tranh lành m nh Năng su t lao ng tương ương nhau Qu n lý ngo i h i t do G i: X% l m phát t i M Y% l m phát t i Vi t Nam RUSD/VND* t giá USD/VND trư c l m phát RUSD/VND = RUSD/VND* + RUSD/VND* ( Y% - X%) VÍ D : T giá USD/VND u năm 2009 là: 16000 T l l m phát c a Vi t Nam u năm 2009 là: 8,5% T l l m phát c a M u năm 2009 là: 3,5% Tính t giá USD/VND cu i năm 2009? RUSD/VND = RUSD/VND* + RUSD/VND* ( Y% - X%) RUSD/VND cu i 2009 = 16000 + 16000 ( 8,5%- 3,5%) = 16000 (1 + 0,05)= 16800 b. Cung c u ngo i h i trên th trư ng :Y u t nh hư ng n cung c u ngo i h i: 1. Tình tr ng cán cân thanh toán qu c t : N u dư th a: Cung ngo i t trong ng n h n có xu hư ng tăng lên + c u ngo i h i có xu hư ng n nh => TGH n nh ho c gi m N u thi u h t: C u ngo i t trong ng n h n có xu hư ng tăng + cung ngo i t có xu hư ng n nh => TGH tăng lên 2. Thu nh p th c t GDP tính theo u ngư i + GDP tăng : Nhu c u nh p kh u máy móc thi t b tăng m r ng s n xu t và phát tri n Nhu c u u tư n i a tăng Nhu c u v tiêu dùng hàng hoá và d ch v ch t lư ng cao tăng Nhu c u ào t o nư c ngoài tăng Nhu c u i du l ch nư c ngoài tăng lên C u v ngo i h i trong ng n h n có xu hư ng tăng lên,T giá h i oái có xu hư ng tăng 5
+ GDP gi m:Cung ngo i h i có xu hư ng tăng lên + c u ngo i h i gi m xu ng do các nhu c u nh p kh umáy móc, thi t b , d ch v gi m m nh trong khi xu t kh u v n ph i ư c duy trì T giá h i oái có xu hư ng gi m 3. Nhu c u ngo i h i b t thư ng Thiên tai, h n hán, bão l t, m t mùa, chi n tranh có th làm tăng c u ngo i t nh p kh u hàng hoá, vi n tr cho các vùng ch u nh hư ng cũng như tài tr cho s n xu t, trong khi xu t kh u có xu hư ng gi m xu ng Buôn l u hàng nh p kh u cũng khi n cho nhu c u ngo i t tăng lên b t thư ng trong khi chính ph không ki m soát ư c c u th c t v ngo i t c n dùng nh p kh u hàng hoá. 4. Các y u t mang tính ch t chính sách bi n pháp, tâm lý Chính sách ti n t Chính sách qu n lý xu t nh p kh u như quota, h n ng ch, chính sách thu quan, gi y phép xu t nh p kh u… Lòng tin c a công chúng vào t giá Tình tr ng u cơ ti n t 5.3 M c chênh l ch lãi su t gi a các nư c Tăng lãi su t ng n h n => thu hút v n vào trong nư c => tăng cung ngo i t i u ch nh lãi su t b ng cách thay i lãi su t chi t kh u c a NHTW Thay i lãi su t chi t kh u có th t o ra 2 tác ng: - Thu hút v n ng n h n ch y vào nư c mình - Các qu c gia khác nâng lãi su t huy ng ngo i t có v n cho vay ra nư c ngoài 6. CÁC BI N PHÁP I U CH NH T GIÁ 6.1 Chính sách chi t kh u Là chính sách c a NHTW dùng cách thay i lãi su t chi t kh u c a ngân hàng mình i u ch nh t giá h i oái trên th trư ng Theo i u 9, lu t NHNN : “Lãi su t tái chi t kh u là hình th c lãi su t tái c p v n ư c áp d ng khi NHNN tái chi t kh u thương phi u và các gi y t có giá ng n h n khác cho các t ch c tín d ng” i tư ng tham gia: NHTW, NH Thương m i và các t ch c tín d ng Mô hình chi t kh u: DN chi t kh u các gi y t có giá tr t i các NHTM = chi t kh u nguyên thu NHTM mang b ch ng t ó n NHTW bán l i = th c hi n tái chi t kh u => NHTW áp d ng lãi su t tái chi t kh u M c th c hi n chính sách chi t kh u: Chính sách CK cao Chính sách CK th p - Gi m l m phát - Ch ng gi m phát - Thu h p s n xu t và tiêu dùng - Kích thích u tư m r ng SX - Tăng cung ngo i t - Cung ngo i t gi m, c u ti n tăng - Có tác ng trong ng n h n - Có tác ng trong dài h n 6.2 Chính sách h i oái Là chính sách ư c th c hi n thông qua vi c NHTW ho c các cơ quan qu n lý ngo i h i c a Nhà nư c dùng nghi p v tr c ti p mua bán ngo i h i i u ch nh t giá. Theo i u 9, lu t NHNN, Nghi p v th trư ng m là nghi p v mua, bán các gi y t có giá ng n h n do NHNN th c hi n trên th trư ng ti n t nh m th c hi n chính sách ti n t qu c gia Khi t giá lên cao Khi t giá xu ng th p Khi t giá tăng lên quá cao, NHTW có th tham gia th NHTW có th mua l i ngo i h i trư ng m , bán m t lư ng gi y t có giá b ng ngo i t c a các NHTM, gi m cung l n cho các NHTM, qua ó bơm ngo i t vào th trư ng, ngo i h i, do ó làm tăng t giá làm tăng cung ngo i t góp ph n n nh t giá tr l i 6
6.3 Phá giá ti n t Là s ánh t t s c mua c a ti n t nư c mình so v i ngo i t th p hơn s c mua c a nó. Phân bi t devaluation/ depreciation: + Chung: u dùng ch hi n tư ng phá giá ti n t + Khác: - Devaluation: Dùng khi các nư c ánh t t s c mua ti n t c a mình so v i giá tr th c c a nó trong cơ ch t giá c nh - Depreciation: Dùng khi các nư c ánh t t s c mua ti n t c a nư c mình so v i giá tr th c c a nó trong cơ ch t giá th n i Tác d ng c a phá giá: Khuy n khích nh p kh u v n, ki u h i, h n ch xu t kh u v n Khuy n khích du l ch vào trong nư c Tư c o t m t ph n giá tr th c t c a nh ng ngư i n m ng ti n b phá giá i u ki n th c hi n: Th c hi n bí m t Ph i có s n hàng hoá d tr ph c v xu t kh u Có môi trư ng u tư thu n l i Có gi i pháp cho các i tư ng ch u thi t h i t phá giá như các nhà NK 6.4 Nâng giá ti n t Là vi c nâng s c mua c a ti n t nư c mình so v i ngo i t , cao hơn s c mua th c c a nó. Revaluation: nâng giá ti n t c a cơ ch t giá c nh Appreciation: nâng giá ti n t c a cơ ch t giá th n i Tác ng c a nâng giá ti n t : Hoàn toàn trái v i ngư c v i phá giá ti n t H n ch xu t kh u, khuy n khích nh p kh u hàng hoá và d ch v H n ch nh p kh u v n, khuy n kh u v n 7. PHÂN LO I T GIÁ Có 3 căn c phân lo i t giá 7.1 Căn c vào công c TTQT T giá chuy n ti n b ng i n Là t giá mà NH bán ngo i t cho KH kèm theo trách nhi m ph i chuy n s ngo i t ó cho ngư i th hư ng b ng phương ti n chuy n ti n b ng i n t . Ví d : Fax, SWIFT, EFT… Cơ s ti n hành thanh toán b ng i n : 2 NH c a nhà NK và XK ph i ký v i nhau m t h p ng i lý th c hi n vi c u thác thanh toán trong ó có i u kho n m tài kho n cho nhaug i là tài kho n Nostro ( TK song biên Bilateral Account) c i m - Là t giá cơ b n c a m t qu c gia - Là t giá cơ s xác nh các lo i t giá khác - T c thanh toán nhanh - Chi phí tương i cao - H n ch r i ro bi n ng t giá i v i ngo i t T giá chuy n ti n b ng th Là t giá NH bán ngo i t cho KH không kèm theo trách nhi m chuy n ti n, mà ch chuy n l nh chuy n ti n ra bên ngoài b ng thư tín thông thư ng c i m - Không ph bi n - Chi phí r - T c thanh toán ch m 7
T giá Séc T giá Séc = T giá T/T – lãi phát sinh c a m t v ngo i t trong th i gian chuy n séc NHXK NHNK Mua Séc NHNK chuy n Séc cho Xu t trình Séc nh n ti n ngư i XK Mua Séc NK XK T giá h i phi u ngân hàng tr ngay Là t giá quy nh khi ngân hàng bán h i phi u ngo i t tr ti n ngay cho khách hàng mà chính h là ngư i th hư ng h i phi u Cách tính gi ng như t giá Séc. Th i gian tính lãi là th i gian chuy n h i phi u T giá h i phi u ngân hàng tr ch m Là t giá khi Ngân Hàng bán h i phi u ngo i t tr ch m cho khách hàng là ngư i th hư ng h i phi u Th i gian = Th i gian chuy n h i phi u + Th i gian tr ch m c a h i phi u 7.2 Căn c vào nghi p v KD c a NH T giá mua: là t giá NH mua vào ngo i t , chính là t giá bán c a khách hàng T giá bán: là t giá NH bán ra ngo i t , chính là t giá mua c a KH T giá giao ngay: Spot rate: T=J+2 Forward rate: T = (J+2) +x T giá m c a: là t giá mua bán ngo i t c a giao d ch u tiên trong ngày T giá óng c a: là t giá mua bán ngo i t c a giao d ch cu i cùng trong ngày T giá ti n m t: là t giá mua bán ngo i t b ng ti n m t T giá chuy n kho n: t giá mua bán ngo i t thông qua chuy n kho n gi a các NH 7.3 Căn c vào cơ ch i u hành TG T giá c nh: là t giá chính th c do Nhà nư c công b T giá th n i: là t giá hình thành t phát do cung c u thay i trên th trư ng. T giá chính th c: làm cơ s cho thanh toán qu c gia, ư c s d ng tính thu XNK và m t s ho t ng khác T giá th tr ng: ư c hình thành trong các giao d ch tr c ti p 7.3 Căn c vào cơ ch i u hành TG T giá cơ b n: là t giá c a NHTW quy nh d a vào ó mà các NHTM mua vào hay bán ra ngo i t , ư c i u ti t hàng ngày theo bi n ng c a th trư ng trên cơ s t giá hình thành trên th trư ng ngo i t liên ngân hàng T giá u ãi: - Nh m phân bi t i x trong quan h TM qu c t - Thư ng ư c áp d ng i v i nh p kh u v n, thu hút khách du l ch và ki u h i - Thu thu bán ngo i t => t giá bán ngo i t c a NH th c t nâng cao hơn 8
Ph n II: TH TRƯ NG NGO I H I 1. Khái ni m: Th trư ng h i oái là nơi mà ó di n ra các ho t ng giao d ch mua bán, trao i ngo i h i, trong ó ch y u là trao i, mua bán ngo i t và các phương ti n thanh toán qu c t . Th trư ng thành viên: TT ngo i t liên ngân hàng: là nơi ch g m các ngân hàng, các t ch c tín d ng thành viên ti n hành trao i, mua bán ngo i t tr c ti p v i nhau = TT bán buôn ngo i t TT ngo i t gi a NH v i KH: TT bán l ngo i tê: 2. c i m c a th trư ng ngo i h i Là th trư ng mang tính toàn c u, ho t ng 24/24, do chênh l ch múi gi gi a các nư c . Là m t th trư ng nh y c m i tư ng kinh doanh ch y u: 85% các giao d ch ngo i h i hàng ngày liên quan n các ng ti n: USD, EURO, GBP, JPY, AUD, CHF, CAD… trong ó USD và EURO chi m t tr ng l n nh t 3. Các nghi p v KD trên th trư ng ngo i h i 3.1. GIAO D CH GIAO NGAY (SPOT TRANSACTION) nh nghĩa: Là giao d ch mà theo ó hai bên th c hi n mua bán 1 lư ng ngo i t theo t giá giao ngay t i th i i m giao d ch và k t thúc thanh toán trong vòng 2 ngày làm vi c ti p theo.( i u 2 kho n 3 – Q 1452/2004-Q -NHNN) B n ch t: là giao d ch mua bán ngo i t , trong ó vi c thanh toán và giao nh n ngo i t x y ra ng th i. Th i gian giao ngo i h i và thanh toán = ngày giá tr ( Spot value date-SVD): thư ng là 2 ngày k t sau ngày ký h p ng (T+2) Ví d : Spot value date Ngày ký h p ng mua ngo i t giao ngay là 1/10: Spot value date = J+2 = 3/10 N u ngày 2/10 ho c 3/10 là ngày ngh thì Spot value date s ư c lùi l i t i ngày làm vi c ti p heo g n nh t, có th là ngày 4/10 T giá giao ngay – Spot rate (Rs) ư c xác nh d a trên cung c u th trư ng, bi n ng theo t ng th i i m giao d ch T giá này không nh t thi t là t giá niêm y t hàng ngày c a ngân hàng Là t giá cơ s ( t giá g c) Ý nghĩa Là giao d ch th c ( ph c v nhu c u mua bán th c t v ngo i t ) Chi m t tr ng giao d ch ch y u trên th trư ng ngo i h i hàng ngày Giúp các NHTM cân b ng tr ng thái ngo i h i Giao d ch ngay còn ph c v m c ích u cơ, găm gi ngo i t 3.2. GIAO D CH KỲ H N (Foward transaction) nh nghĩa: GD h i oái kỳ h n là GD mà theo ó 2 bên cam k t s mua, bán v i nhau 1 lư ng ngo i t theo m t m c t giá xác nh và vi c thanh toán s ư c th c hi n vào th i i m xác nh trong tương lai. Ý nghĩa: Phòng ng a r i ro bi n ng t giá: Khi mua ngo i t kỳ h n, nhà NK có m t công c ch ng l i s tăng t giá Khi bán ngo i t kỳ h n, nhà XK có m t công c ch ng l i s s t gi m t giá u cơ h ng chênh l ch t giá 9
c i m: Là giao d ch trên th trư ng OTC ( Over the counter) Ngày giá tr kỳ h n – Forward value date : FVD = (J+2) + x , (x: th i h n H kỳ h n) Giao nh n và thanh toán H : có 2 cách - Giao th t và thanh toán toàn b - Hu H và thanh toán ph n chênh l ch t giá Công th c tính: G i: It : lãi su t ng ti n nh giá Ic : lãi su t ng ti n y t giá N : th i h n c a H K : H s tính lãi trong th i gian N ( K= N/12 ho c N/365) Rs: t giá giao ngay Rf: t giá kỳ h n Rf = Rs + Rs.K.(It- Ic) i m kỳ h n Rf –Rs = Rs.K.(It – Ic) = P - P>0 => i m kỳ h n tăng ( Forward premium) - P i m kỳ h n kh u tr ( Forward discount) 3.3 GIAO D CH TƯƠNG LAI (FUTURE TRANSACTION) Khái ni m: GD tương lai v b n ch t là 1 giao d ch kỳ h n ư c th c hi n t i s giao d ch và i tư ng giao d ch là các H ngo i t ã ư c tiêu chu n hoá v lo i, s lư ng ngo i t và th i gian thanh toán. Ví d : H ngo i t tương lai ư c giao d ch t i sàn Chicago v i c i m như sau: 1. Lo i ngo i t :CAD, CHF, AUD, GBP, JPY mua bán tr c ti p v i USD 2. S lư ng ti n t m i H : 100000 CAD/H , 600000 3. Th i h n thanh toán: th tư c a tu n th ba c a các tháng 3,6,9,12 c i m: - Tính tiêu chu n hoá cao - ư c th c hi n t i các s giao d ch - Là giao d ch mang tính u cơ l n - Là giao d ch thông qua nhà môi gi i, trong ó ngư i bán và ngư i mua H Future ph i có kho n ký qu (margin) t i môi gi i và ph i tr phí cho môi gi i - T giá trong H Future thư ng cao hơn trong H do phí GD Future thư ng cao hơn Ý nghĩa: Th c ch t là u cơ ngo i t GD KỲ H N VÀ GD TƯƠNG LAI Tiêu chí so sánh FUTURE FORWARD a i m giao d ch T i SGD, GD qua môi gi i T i th trư ng OTC, GD tr c ti p Giá tr h p ng Tiêu chu n hoá Ví d : 100000 USD Tuỳ thu c 2 bên tham gia H Chu n hoá là các ng ti n: USD, T t c các ng ti n ng ti n GD GBP, EURO Theo tho thu n gi a các bên ký M c bi n ng t ư c gi i h n b i SGD H giá hàng ngày M uH H ư c chu n hoá t i SGD H mua bán t do tho thu n Ngày giá tr H (Ngày H có ngày giá tr nh t nh trong Ngày giá tr theo tho thu n trong áo h n) tương lai H H u cơ ăn chênh l ch t giá H ch y u mang tính ch t phòng Ý nghĩa ng a r i ro H TT theo ngày. H có th k t Ch TT khi h t h n h p ng k t K t thúc h p ng thúc vào th i i m b t kỳ thúc b ng vi c giao nh n th t vào ngày tho thu n trươc 10
3.4. GIAO D CH HOÁN I (SWAP TRANSACTION) Khái ni m: Là giao d ch ng th i mua và bán cùng m t lư ng ngo i t ( ch có 2 ng ti n ư c s d ng trong giao d ch), trong ó kỳ h n thanh toán c a 2 GD là khác nhau và t giá c a 2 giao d ch ư c xác nh t i th i i m ký H B n ch t: Là m t giao d ch trong ó ngư i ta ti n hành mua và bán ng th i 1 ng ti n theo ` nh ng t giá khác nhau và theo nh ng ngày giá tr khác nhau c i m: - S lư ng ti n t mua vào và bán ra b ng nhau - Ngày giá tr khác nhau - SWAP rate = Rf – Rs = Rs.K.(It – Ic) - ư c giao d ch trên th trư ng OTC Ví d : DN XNK A c n ngo i t là 1 triêu USD thanh toán ti n hàng. phòng ng a r i ro bi n ng t giá USD/VND DN ký h p ng SWAP th c hi n các bư c sau: - Mua 1 tri u USD trên th trư ng v i t giá Rs - ng th i bán ra 1 tri u USD sau 1 tháng v i t giá Rf tho thu n trư c ` Ví d : Vào ngày 27/12/2007 Công ty X ang có 100.000 EUR trong tài kho n mà không dùng t i, công ty này l i ang c n ti n ng thanh toán cho m t s lô hàng trong nư c, nhưng công ty X l i có m t kho n thanh toán t i h nb ng ng EUR vào ngày 10/01/2008. Công ty X s t i ACB ký m t h p ng hoán i, v i chi ti t như sau: - Vào ngày 27/12/2007, Công ty X bán giao ngay 100.000 EUR cho ACB v i t giá 23.236 có ti n ng thanh toán - Vào ngày 27/12/2007, Công ty X mua kỳ h n 100.000 EUR c a ACB v i giá 23290, hi u l c c a giao d ch này là ngày 10/01/2008. B ng vi c tham gia vào h p ng hoán i này, công ty X v a có ti n ng dùng ngay ng th i không ph i lo l ng thanh kho n cho 2 tu n sau. 3.5 GIAO D CH QUY N CH N (OPTION TRANSACTION) nh nghĩa: Giao d ch quy n l a ch n ti n t ( sau ây g i là “giao d ch quy n l a ch n”) là giao d ch gi a bên mua quy n và bên bán quy n, trong ó bên mua quy n cóquy n nhưng không có nghĩa v mua ho c bán m t lư ng ngo i t xác nh m t m c t giá xác nh trong m t kho ng th i gian tho thu n trư c. N u bên mua quy n l a ch n th c hi n quy n c a mình, bên bán quy n có nghĩa v bán ho c mua lư ng ngo i t trong h p ng theo tho thu n t giá trư c. T giá quy n ch n: là t giá ư c áp d ng khi th c hi n giao d ch quy n ch n. T giá này còn ư c g i là giá strike. Ví d : Khách hàng ký h p ng v i NH quy n ch n mua 1000 GBP v i t giá 35000, giao sau sáu tháng, t c c 1000VND cho 1 GBP. Khi th c hi n H , t giá ch 30000 KH hu H và m t ti n c c Khi th c hi n H , t giá 36000 => KH ti p t c th c hi n H P NG QUY N CH N BÁN Là m t công c tài chính, cho phép ngư i mua có quy n (ch không ph i nghĩa v ) mua m t ng ti n nh t nh theo m t t giá ã tho thu n trư c trong m t kho ng th i gian xác nh H P NG QUY N CH N BÁN Là công c tài chính cho phép ngư i mua có quy n ( ch không ph i nghĩa v ) bán m t ng ti n nh t nh theo m t t giá ã tho thu n trư c, trong m t kho ng th i gian xác nh 11
CÁC BÊN THAM GIA H QUY N CH N Ngư i mua H : Ph i tr phí quy n ch n Không ph i ký qu ư c quy n l a ch n: o Th c hi n h p ng (Ti n hành mua ho c bán ng ti n t i t giá ã tho thu n trư c) n u th y có l i o Hu h p ng n u th y b t l i o Chuy n như ng h p ng Ngư i bán H : Có nghĩa v ph i ti n hành giao d ch theo yêu c u c a ngư i mua h p ng khi quy n ch n ư c th c hi n ư c nh n kho n phí – premium k ca khi quy n ch n không ư c th c hi n Th c hi n t i các SGD Phí quy n ch n ( option premium): Là s ti n mà nhà u tư, ngư i mua h p ng quy n ch n ng ý tr ti n cho h p ng quy n ch n mua ho c h p ng quy n ch n bán. o Phí mua H quy n ch n mua = call premium o Phí mua H quy n ch n bán = put premium Tính linh ho t c a phí Option là c i m n i b t c a giao d ch Option QUY N CH N MUA L i Ngư i mua Call Option 16020 16000 USD/VND Ngư i bán Call Option L Call Breakeven = Strike (exercise price) + Premium 16.020 = 16.000 + 20 QUY N CH N BÁN L i Ngư i mua Put Option 15840 3000 15860 USD/VND Ngư i bán Put Option L Put Breakeven = Strike(exercise price) – Premium 15.840 = 15.860 – 20 12
CÓ 2 KI U GIAO D CH QUY N CH N 1. Quy n ch n ki u M - Cho phép th c hi n quy n ch n vào nh ng ngày làm vi c trong tu n trong th i gian có hi u l c c a H và trư c khi H áo h n - Vi c thanh toán th c t ư c th c hi n sau khi ti n hành quy n ch n t 1 n 2 ngày 2. Quy n ch n ki u Châu Âu - Ch cho phép th c hi n giao d ch t i th i i m h p ng áo h n 3.6 NGHI P V KINH DOANH CHÊNH L CH T GIÁ (ARBITRAGE OPERATIONS) Khái ni m :“Arbitrage” là vi c kinh doanh t cơ h i s d ng các m c chênh l ch t giá gi a các th trư ng h i oái thu l i nhu n theo nguyên t c : mua nơi r nh t và bán nơi m c nh t. Phân lo i : có 2 lo i : Gi n ơn (Simple arbitrage) : khai thác trên 2 th trư ng Ph c t p (Complex arbitrage) : khai thác t 3 th trư ng tr lên a. Giao d ch qua hai th trư ng o Th trư ng New York: EUR/USD = 1,1020/26 o Th trư ng London: EUR/USD = 1,1025/29 o Th trư ng Singapore: EUR/USD = 1,1030/38 o Th trư ng Tokyo: EUR/USD = 1,1035/40 V i 1 tri u EUR nhà u tư nên giao d ch như th nào trên th trư ng có l i cho mình? V i 1 tri u EUR trên tay N T ch có th i ra USD b ng cách bán EUR theo t giá mua cao nh t ó là th trư ng Tokyo. S ti n USD thu ư c là: 1000000 x 1,1035 = 1103500 USD Sau ó t USD i EUR b ng cách l y USD mua EUR theo t giá bán th p nh t th trư ng New York: 1103500/1,1026 = 1000816 USD Kinh doanh 1 triêu EUR, N T thu ư c: 1000816 -1000000 = 816 EUR => V i k t qu này N T c n so sánh v i chi phí th c hi n giao d ch ưa ra quy t nh KD hay không. b. Giao d ch t 3 th trư ng tr lên o Th trư ng New York: GBP/USD = 1,8990/15 o Th trư ng London: GBP/SGD = 2,8450/70 o Th trư ng Singapore: USD/SGD 1,5020/40 V i 1 tri u USD N T nên giao d ch ntn có l i? Trư ng h p 1 Bán 1 tri u USD l y SGD TT Singapore theo t giá mua USD/SGD: 1000000 x 1,5020=1502000 SGD L y SGD mua GBP th trư ng London theo t giá bán GBP/SGD: 1502000/2,8470 = 527572,88 GBP Bán GBP TT New York theo t giá mua GBP/USD: 527572,88x1,8990 = 1001860,89 USD Nghi p v này lãi : 1001860,89 – 1000000= 1860,89 USD Trư ng h p 2 : L y 1 triêu USD mua GBP th trư ng NewYork theo t giá bán GBP/USD 1000000/1,9015 = 525900,6 GBP Bán GBP l y SGD th trư ng London theo t giá mua GBP/SGD 525900,6 x 2,8450 = 1496187,2 SGD L y SGD mua USD TT Singapore theo t giá bán USD/SGD: 1496187,2/1,5040 = 994805,31USD Nghi p v này l : 994805,31 -1000000 = - 5194,69 USD 13
3.7 CÁC LO I GIAO D CH TRÊN TH TRƯ NG TI N G I a. Giao d ch qua êm: (J+1, Overnight, O/N) Là giao d ch mà ngày vay v n là ngày hôm nay (J), ngày tr n là ngày hôm sau (J+1). b. Giao d ch ngày mai (J+2, Tomorrow next,tomnext) Ký hi u : T/N. Là giao d ch v i ngày th a thu n là ngày hôm nay (J), ngày giao v n là ngày mai (J+1), ngày tr n là ngày (J+2). c. Giao d ch ngày kia (J+3, Spot next, S/N) : T c là ngày th a thu n là ngày hôm nay (ngày J), ngày giao v n là ngày (J+2), ngày tr n là ngày kia (J+2+1). d. Giao d ch cho kỳ h n th n : Là giao d ch mà ngày th a thu n là ngày hôm nay (ngày J), ngày giao v n là ngày J+2, Ngày tr n là ngày (J+2+n). 14