1
CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU
1.1. Động cơ nghiên cứu
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, các đổi mới
công nghệ đã và đang trở thành trọng tâm của các thay đổi mang tính
chất cách mạng trong lĩnh vực tài chính. Dù chỉ thực sự phát triển sau
khủng hoảng tài chính thế giới 2008, tuy nhiên, sự bùng nổ nhanh
chóng của tín dụng công nghệ tài chính (CNTC) trong những năm gần
đây đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của các nhà nghiên cứu và các nhà
hoạch định chính sách (Berg và cộng sự, 2022).
Trong giai đoạn đầu hình thành và phát triển, việc xác định các
nhân tố tác động đến tín dụng CNTC là đặc biệt cần thiết, cung cấp
các thông tin tham khảo hữu ích nhằm hỗ trợ các nhà quản lý, và các
nhà hoạch định chính sách trong quá trình điều hành và giám sát hoạt
động tín dụng còn mới mẻ này. Tuy nhiên, với các giới hạn về dữ liệu,
các nghiên cứu giải thích sự không đồng nhất trong mức độ phát triển
tín dụng CNTC ở mức độ quốc gia còn hạn chế (Cornelli và cộng sự,
2021).
Thể chế phi chính thức đề cập đến các quy ước, giá trị, chuẩn
mực hành vi, thường là bất thành văn, được cùng chia sẻ và truyền tải
lâu dài trong xã hội (North, 1990). So với thể chế chính thức, thể chế
phi chính thức có xu hướng cắm rễ rất sâu, và do đó có khả năng thâm
nhập, tác động đến hàng loạt các hoạt động kinh tế - xã hội
(Williamson, 2000). Khả năng tác động sâu sắc của thể chế phi chính
thức đến các hoạt động mang tính chất đổi mới, như tín dụng CNTC
trong giai đoạn hiện tại, đã được nhấn mạnh trong một lượng đáng kể
các lý thuyết nền tảng, có thể kể đến bao gồm: lý thuyết kinh tế học
thể chế mới (North, 1990), lý thuyết thống nhất về chấp nhận và sử
dụng công nghệ (Venkatesh và cộng sự, 2003), lý thuyết chi phí giao
dịch (Chiles & McMackin, 1996; Williamson, 1975), và lý thuyết hữu
