Tìm hiểu yếu tố để phát triển kinh tế thị trường: Công ty cổ phần phần 2

Chia sẻ: Szfasf Fadsfs | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nếu lợi nhuận trong kinh doanh mang lại lớn hơn lợi tức ngân hàng hoặc lợi tức do đầu tư vào các lĩnh vực khác và lớn hơn đủ mức cần thiết thì người có vốn mới sẵn sàng góp vốn vào công ty cổ phần để tham gia kinh doanh

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu yếu tố để phát triển kinh tế thị trường: Công ty cổ phần phần 2

3.2. Nh÷ng ngêi cã vèn muèn tham gia ®Çu t ®Ó kinh doanh thu lîi nhuËn §©y lµ h×nh thøc ®Çu t m¹o hiÓm nhÊt so víi c¸c h×nh thøc ®Çu t kh¸c nh mua c«ng tr¸i, tr¸i phiÕu, göi ng©n hµng... Trong kinh doanh cã kh¶ n¨ng bÞ ph¸ s¶n nhng bï l¹i lµ h×nh thøc ®Çu t cã høa hÑn nhÊt vµ kh«ng bÞ l¹m ph¸t víi mãn tiÒn lín 3.3. Lîi nhuËn thu ®îc ph¶i cã ®ñ søc hÊp dÉn ngêi cã vèn tham gia kinh doanh NÕu lîi nhuËn trong kinh doanh mang l¹i lín h¬n lîi tøc ng©n hµng hoÆc lîi tøc do ®Çu t vµo c¸c lÜnh vùc kh¸c vµ lín h¬n ®ñ møc cÇn thiÕt th× ngêi cã vèn míi s½n sµng gãp vèn vµo c«ng ty cæ phÇn ®Ó tham gia kinh doanh 3.4. Ph¶i cã sù nhÊt trÝ thµnh lËp c«ng ty Nh÷ng ngêi cã vèn muèn tham gia kinh doanh ph¶i tho¶ thuËn ®îc víi nhau ®Ó cïng gãp vèn vµ ®øng ra thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn trªn c¬ së nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. NÕu kh«ng tho¶ thuËn ®îc th× c«ng ty cæ phÇn kh«ng thÓ thµnh lËp ®îc 4. C¬ cÊu tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn 4.1. Cæ phÇn, cæ phiÕu vµ cæ ®«ng 8
Vèn cña c«ng ty cæ phÇn ®îc chia thµnh nhiÒu phÇn b»ng nhau gäi lµ c¸c cæ phÇn. Chøng chØ do c«ng ty cæ phÇn ph¸t hµnh hoÆc bót to¸n ghi sæ x¸c nhËn quyÒn së h÷u mét hoÆc mét sè cæ phÇn cña c«ng ty gäi lµ cæ phiÕu. Cæ phiÕu cã thÓ ghi tªn hoÆc kh«ng ghi tªn. Gi¸ trÞ cña mçi cæ phiÕu gäi lµ mÖnh gi¸ cæ phiÕu. Cæ phiÕu b¶o ®¶m cho ngêi chñ së h÷u cã quyÒn lÜnh mét phÇn thu nhËp cña c«ng ty t¬ng øng víi sè tiÒn ghi trªn cæ phiÕu Mét c«ng ty chØ ®îc phÐp ph¸t hµnh mét sè lîng cæ phiÕu nhÊt ®Þnh. Cæ phiÕu thêng vµ cæ phiÕu u ®·i do c«ng ty ph¸t hµnh h×nh thµnh nªn vèn cæ phÇn cña c«ng ty. Cæ phiÕu chøng minh t c¸ch thµnh viªn cña nh÷ng ngêi gãp vèn vµo c«ng ty cæ phÇn, nh÷ng thµnh viªn nµy gäi lµ cæ ®«ng. Mçi cæ ®«ng cã thÓ mua mét hoÆc nhiÒu cæ phiÕu. QuyÒn vµ tr¸ch nhiÖm, lîi Ých cña mçi cæ ®«ng phô thuéc vµo sè lîng cæ phiÕu cña hä trong c«ng ty. Cæ ®«ng n¾m ®îc sè lîng cæ phiÕu khèng chÕ th× cã thÓ n¾m ®îc quyÒn chi phèi mäi ho¹t ®éng cu¶ c«ng ty.Theo ®iÒu 51 vµ 53 cña LuËt doanh nghiÖp ViÖt Nam th× : - Cæ ®«ng cã quyÒn tù do chuyÓn nhîng cæ phÇn cho ngêi kh¸c trõ cæ ®«ng së h÷u cæ phÇn u ®·i. Vµ trong ba n¨m ®Çu tõ khi thµnh lËp c«ng ty cæ ®«ng s¸ng lËp chØ ®îc chuyÓn nhîng cæ phÇn nÕu ®îc sù ®ång ý cña §¹i héi §ång cæ ®«ng - Cæ ®«ng cã thÓ lµ tæ chøc, c¸ nh©n sè lîng cæ ®«ng tèi thiÓu lµ 3 vµ kh«ng h¹n chÕ sè lîng tèi ®a 9
- Cæ ®«ng cã hai lo¹i lµ cæ ®«ng u ®·i vµ cæ ®«ng phæ th«ng. Cæ ®«ng phæ th«ng cã c¸c quyÒn c¬ b¶n nh : tham dù vµ biÓu quyÕt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn cña §¹i héi ®ång cæ ®«ng ( mçi cæ phÇn cã mét phiÕu biÓu quyÕt), ®îc nh©n cæ tøc víi møc theo quy ®Þnh cña §¹i héi ®ång cæ ®«ng... Cæ ®«ng hoÆc nhãm cæ ®«ng së h÷u trªn 10% sè cæ phÇn phæ th«ng trong thêi h¹n liªn tôc Ýt nhÊt lµ 6 th¸ng hoÆc tû lÖ kh¸c nhá h¬n theo quy ®Þnh cña ®iÒu lÖ c«ng ty cã quyÒn ®Ò cö ngêi vµo Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ Ban kiÓm so¸t, yªu cÇu triÖu tËp häp §¹i héi ®ång cæ ®«ng .... 4.2. C¬ cÊu tæ chøc vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn Do ®Æc ®iÓm nhiÒu chñ së h÷u trong c«ng ty cæ phÇn nªn c¸c cæ ®«ng kh«ng thÓ trùc tiÕp thùc hiÖn vai trß chñ së h÷u cña m×nh mµ ph¶i th«ng qua tæ chøc ®¹i diÖn lµm nhiÖm vô trùc tiÕp qu¶n lý c«ng ty bao gåm: §¹i héi cæ ®«ng, Héi ®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh vµ Ban kiÓm so¸t. §¹i héi cæ ®«ng lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña c«ng ty, lµ §¹i héi cña nh÷ng cæ ®«ng së h÷u ®èi víi c«ng ty cæ phÇn. §¹i héi cæ ®«ng cã 3 h×nh thøc lµ: §¹i héi héi ®ång cæ ®«ng thµnh lËp, §¹i héi ®ång cæ ®«ng bÊt thêng vµ §¹i héi héi ®ång cæ ®«ng. Héi ®ång qu¶n trÞ lµ bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty cæ phÇn bao gåm nh÷ng thµnh viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao vµ qu¶n lý giái ®Ó cã thÓ hoµn thµnh tèt nhiÖm vô do §¹i héi héi ®ång cæ ®«ng giao phã. Sè thµnh viªn do §¹i héi cæ ®«ng quyÕt ®Þnh vµ ®îc ghi vµo ®iÒu lÖ cña c«ng ty. Héi ®ång qu¶n trÞ cã toµn quyÒn nh©n danh c«ng ty ®Ó quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých, quyÒn lîi cña c«ng ty, trõ c¸c vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn 10
cña §¹i héi ®ång cæ ®«ng. Héi ®ång Qu¶n trÞ tù bÇu chñ tÞch Héi ®ång vµ chñ tÞch Héi ®ång Qu¶n trÞ cã thÓ kiªm Tæng gi¸m ®èc c«ng ty nÕu ®iÒu lÖ c«ng ty kh«ng cã qui ®Þnh kh¸c. Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh lµ ngêi ®iÒu hµnh ho¹t ®éng hµng ngµy cña c«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc héi ®ång qu¶n trÞ vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n ®îc giao. VÒ thùc chÊt gi¸m ®èc ®iÒu hµnh lµ ngêi lµm thuª cho chñ tÞch Héi ®ång Qu¶n trÞ. Gi¸m ®èc kh«ng lµm viÖc theo nhiÖm kú mµ theo thêi h¹n hîp ®ång ký kÕt víi chñ tÞch Héi ®ång Qu¶n trÞ. Ban kiÓm so¸t cã vai trß gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty. Sè lîng uû viªn kiÓm so¸t theo qui ®Þnh trong ®iÒu lÖ cña c«ng ty. Nh÷ng ngêi nµy kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn cña Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ gi¸m ®èc. Ph©n chia lîi nhuËn trong c«ng ty cæ phÇn: Trong c«ng ty cæ phÇn quan hÖ ph©n phèi ®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c vèn gãp cña c¸c cæ ®«ng vµ phô thuéc vµo lîi nhuËn cña c«ng ty. Lîi nhuËn cña c«ng ty sau khi dïng cho c¸c kho¶n chung cÇn thiÕt, phÇn cßn l¹i ®îc chia ®Òu cho c¸c cæ ®«ng tû lÖ víi phÇn vèn gãp cña hä vµ gäi lµ cæ tøc. 5. C¸c lo¹i c«ng ty cæ phÇn trªn thÕ giíi. 11
ë c¸c níc kh¸c nhau c«ng ty cæ phÇn cã thÓ kh¸c nhau vÒ tªn gäi. ë Ph¸p lµ c«ng ty v« danh, ë Anh lµ c«ng ty TNHH ( company Ltd ). ë Mü nã ®îc gäi lµ c«ng ty kinh doanh ( comercial – coorporation). ë NhËt B¶n lµ c«ng ty chung cæ phÇn ( Habusiki Haishu) ... Tuy nhiªn xÐt vÒ b¶n chÊt chung kh«ng cã g× kh¸c nhau lín. II. Vai trß cña c«ng ty cæ phÇn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n 1. Sù ra ®êi cña c«ng ty cæ phÇn lµ tÊt yÕu kh¸ch quan C«ng ty cæ phÇn lµ sù h×nh thµnh mét kiÓu tæ chøc doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nã ra ®êi kh«ng n»m trong ý muèn chñ quan cña bÊt cø lùc lîng nµo mµ lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ kh¸ch quan do c¸c nguyªn nh©n sau: 1.1. Qu¸ tr×nh x· héi ho¸ t b¶n, t¨ng cêng tÝch tô vµ tËp trung t b¶n ngµy cµng cao Trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ quy luËt gi¸ trÞ t¸c ®éng m¹nh ®Õn sù c¹nh tranh khèc liÖt gi÷a c¸c nhµ t b¶n buéc hä ph¶i t×m c¸ch c¶i tiÕn n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt nh»m t¹o cho gi¸ trÞ hµng ho¸ c¸ biÖt cña m×nh thÊp h¬n gi¸ trÞ hµng ho¸ x· héi th× míi cã thÓ tiÕp tôc tån 12
t¹i vµ ph¸t triÓn. §iÒu nµy thêng chØ nh÷ng nhµ t b¶n lín, cã quy m« s¶n xuÊt ë møc ®é nhÊt ®Þnh míi cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó trang bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn do ®ã míi cã thÓ th¾ng ®îc trong c¹nh tranh. Cßn nhøng nhµ t b¶n nµo cã gi¸ trÞ hµng ho¸ c¸ biÖt cao h¬n møc gi¸ trÞ hµng ho¸ x· héi th× sÏ bÞ thua lç vµ ph¸ s¶n. §Ó tr¸nh ®iÒu nµy c¸c nhµ t b¶n võa vµ nhá ph¶i tù tÝch tô vèn ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c trang thiÕt bÞ t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Song ®©y lµ mét biÖn ph¸p rÊt khã thùc hiÖn do viÖc tÝch tô vèn ph¶i mÊt mét thêi gian kh¸ dµi, v× thÕ c¸c nhµ t b¶n võavµ nhá ph¶i tho¶ hiÖp liªn minh víi nhau ®Ó tËp trung t b¶n c¸ biÖt cña hä l¹i thµnh mét t b¶n lín ®ñ søc c¹nh tranh vµ dµnh u thÕ víi c¸c nhµ t b¶n kh¸c. ChÝnh tõ h×nh thøc tËp trung vèn nµy c¸c c«ng ty cæ phÇn dÇn dÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh mÏ 13
1.2. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ, cña tiÕn bé kü thuËt t¹o ®éng lùc thóc ®Èy c«ng ty cæ phÇn h×nh thµnh vµ ph¶t triÓn C«ng ty cæ phÇn ra ®êi rÊt sím ( thÕ kû 16) nhng ph¶i ®îi ®Õn cuèi thÕ kû 19 míi ph¸t triÓn mét c¸ch réng r·i vµ trë thµnh phæ biÕn trong c¸c níc t b¶n. C«ng ty cæ phÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kh¾c nghiÖt cña c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng Sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ do tr×nh ®é kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn cao ®ßi hái t b¶n cè ®Þnh t¨ng lªn vµ v× thÕ quy m« tèi thiÕu mµ mét nhµ t b¶n ph¶i cã ®Ó cã thÓ kinh doanh trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng còng nh ngµy cµng lín h¬n. Mét nhµ t b¶n c¸ biÖt kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc sè vèn ®ã ph¶i cã sù liªn minh tËp trung nhiÒu t b¶n c¸ biÖt cßn ®ang ph©n t¸n trong nÒn kinh tÕ b»ng c¸ch gãp vèn ®Ó cïng kinh doanh. Víi sù tËp trung vèn nh vËy ®· h×nh thµnh c«ng ty cæ phÇn. MÆt kh¸c do kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn lµm xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu ngµnh, nhiÒu lÜnh vùc kinh doanh vµ nh÷ng mÆt hµng míi cã hiÖu qu¶ h¬n ®· thu hót ®îc c¸c nhµ t b¶n ®æ x« vµo c¸c ngµnh, lÜnh vùc vµ c¸c mÆt hµng míi nµy b»ng c¸ch di chuyÓn t b¶n tõ c¸c ngµnh, lÜnh vùc vµ c¸c ngµnh kinh doanh kÐm hiÖu qu¶. §iÒu nµy cµng g©y ra nhiÒu khã kh¨n cho c¸c nhµ t b¶n khi thùc hiÖn di chuyÓn vèn bëi v× hä kh«ng thÓ bçng chèc xo¸ bá ngay c¸c xÝ nghiÖp ®ang cã ®Ó thu håi 14
vµ chuyÓn vèn sang x©y dùng ngay mét doanh nghiÖp míi mµ chØ cã thÓ rót bít vµ chuyÓn dÇn tõng bé phËn mµ th«i. Quy luËt ®ã cã thÓ kÐo dµi vµ do vËy hä cã thÓ mÊt thêi c¬. M©u thuÉn ®ã chØ ®îc gi¶i quyÕt b»ng c¸ch c¸c nhµ t b¶n c¸ biÖt liªn minh víi nhau, cïng nhau gãp vèn ®Ó x©y dùng c¸c doanh nghiÖp lín, cïng chung môc tiªu ®i t×m lîi nhuËn siªu ng¹ch hä ®· gÆp nhau vµ nhanh chãng tho¶ thuËn cïng nhau gãp vèn ®Ó thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn ®Ó cïng kinh doanh 1.3. Sù ph©n t¸n t b¶n ®Ó tr¸nh rñi ro trong c¹nh tranh vµ t¹o thÕ m¹nh vÒ qu¶n lý S¶n xuÊt cµng ph¸t triÓn, tr×nh ®é kü thuËt ngµy cµng cao, c¹nh tranh cµng khèc liÖt th× sù rñi ro trong kinh doanh ®e do¹ ph¸ s¶n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng lín. §Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro nµy c¸c nhµ t b¶n ®· ph¶i ph©n t¸n t b¶n cña m×nh tham gia ®Çu t kinh doanh ë nhiÒu ngµnh, nhiÒu c«ng ty kh¸c nhau. §iÒu nµy cã thÓ lµm cho hä chia sÓ sù thiÖt h¹i cho nhiÒu ngêi khi gÆp rñi ro. MÆt kh¸c do cïng ®îc mét sè ®«ng ngêi qu¶n lý nªn tËp trung ph¸t huy ®îc søc m¹nh trÝ tuÖ cña nhiÒu ngêi tr¸ch ®îc rñi ro vµ thµnh c«ng h¬n trong kinh doanh 1.4. Sù ph¸t triÓn cña tÝn dông t¹o ®éng lùc thóc ®Èy c«ng ty cæ phÇn ra ®êi vµ ph¶t triÓn 15