Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế

Chia sẻ: Nhumbien999 Nhumbien999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm xây dựng các luận cứ nhằm đề xuất quan điểm và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho đội ngũ công chức cơ quan hành chính nhà nước trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA GIÁP THỊ YẾN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG TIẾNG ANH CHO CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC TRUNG ƢƠNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 9 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI, 2020
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: - PGS.TS. NGUYỄN THỊ HỒNG HẢI - TS. NGUYỄN NGỌC VÂN Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Văn Hậu Phản biện 2: PGS. TS. Vũ Thanh Sơn Phản biện 3: TS. Trần Nghị Luận án đã được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Học viện Địa điểm: Phòng bảo vệ luận án tiến sĩ - Phòng họp D Nhà A, Học viện Hành chính Quốc gia. Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - Hà Nội Thời gian: vào hồi 8 giờ 30’ ngày 25 tháng 6 Năm 2020 Có thể tìm hiểu luận án tại Thư viện Quốc gia Việt Nam hoặc thư viện của Học viện Hành chính Quốc gia.
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay, bồi dưỡng nâng cao năng lực tiếng Anh cho công chức là một yêu cầu cấp thiết giúp công chức chủ động tiếp cận kho tàng tri thức nhân loại, phục vụ cho công việc, từng bước đưa đất nước ta hòa nhập với khu vực và thế giới. Trong thực tế, các cơ quan quản lý nhà nước (QLNN) đã xây dựng và ban hành các chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh. Tuy nhiên, những chính sách này chưa phù hợp, chưa sát với thực tế, chưa tạo động lực cũng như chưa buộc công chức cơ quan hành chính nhà nước (CQHCNN) Trung ương phải có bằng cấp, chứng chỉ tương đương với năng lực sử dụng tiếng Anh trong công việc đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế; quá trình tổ chức triển khai chủ yếu chú trọng đến hình thức, đến số lượng, chưa thực sự quan tâm đến chất lượng bồi dưỡng; công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh còn lỏng lẻo dẫn đến nhiều công chức CQHCNN Trung ương có bằng, chứng chỉ tiếng Anh phù hợp với tiêu chuẩn ngạch, chức danh công chức nhưng chỉ có một số ít sử dụng được trong thực tế công việc khi được yêu cầu. Để góp phần giải quyết những vướng mắc nêu trên, cũng như đáp ứng các yêu cầu trong tình hình mới, cần thiết phải có một nghiên cứu mang tính hệ thống về lý luận và thực tiễn, vì vậy, nghiên cứu đề tài “Quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế” là cần thiết và có ý nghĩa thiết thực trong điều kiện hiện nay. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích nghiên cứu: xây dựng các luận cứ nhằm đề xuất quan điểm và giải pháp hoàn thiện QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho đội ngũ công chức CQHCNN trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. - Nhiệm vụ nghiên cứu: hệ thống hóa các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài; làm rõ cơ sở lý luận của QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh; khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng, đề xuất quan điểm, giải pháp hoàn thiện QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế hiện nay. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: hoạt động QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. - Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: xây dựng, ban hành, tổ chức triển khai chính sách, pháp luật; thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng; và tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho đội ngũ công chức CQHCNN Trung ương. Về không gian: nghiên cứu hoạt động QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức ở các bộ, cơ quan ngang bộ. Về thời gian: nghiên cứu hoạt động QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức trong thời gian gần đây. 4. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu Luận án tiếp cận dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng và Nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng công chức; vận dụng và kết hợp các phương pháp nghiên cứu cụ thể: phương pháp 1
khảo cứu tài liệu; phương pháp điều tra xã hội học bằng bảng hỏi; phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa; và kế thừa, phát triển các kết quả nghiên cứu khác. 5. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu Hội nhập quốc tế đặt ra yêu cầu bắt buộc công chức CQHCNN Trung ương sử dụng được tiếng Anh để giao tiếp, trực tiếp làm việc với đối tác nước ngoài; học tập, nghiên cứu, nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ. Tuy nhiên trong thực tiễn, đại đa số công chức CQHCNN Trung ương có bằng, chứng chỉ tiếng Anh, đáp ứng tiêu chuẩn ngạch, chức danh công chức, nhưng rất ít người sử dụng được tiếng Anh để giao tiếp, học tập, nghiên cứu, và làm việc độc lập trong môi trường hợp tác quốc tế. Công tác QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương mặc dù đã được quan tâm và thực hiện nhưng còn nhiều hạn chế. Những hạn chế này xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Nguyên nhân do cơ quan QLNN xây dựng và ban hành các chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh còn chung chung, chưa có chế tài buộc công chức CQHCNN Trung ương phải có bằng cấp, chứng chỉ tương đương với năng lực sử dụng tiếng Anh trong công việc đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế; Quá trình tổ chức triển khai chủ yếu chú trọng đến hình thức, đến số lượng, chưa thực sự quan tâm đến chất lượng bồi dưỡng; Công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh còn lỏng lẻo dẫn đến nhiều công chức CQHCNN Trung ương có bằng, chứng chỉ tiếng Anh nhưng không sử dụng được trong thực tế công việc khi được yêu cầu. Xuất phát từ những thực tế nêu trên, giả thuyết đặt ra là: Nếu Nhà nước tập trung xây dựng cơ chế, chính sách, quy định về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương phù hợp với đặc thù công việc, vị trí việc làm của công chức; chủ động, linh hoạt trong quản lý, điều hành, phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng trong quá trình bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức; quản lý chất lượng bồi dưỡng và tạo động lực sử dụng tiếng Anh thường xuyên tại cơ quan, đơn vị cho công chức CQHCNN Trung ương thì công chức CQHCNN Trung ương sẽ sử dụng được tiếng Anh trong giao tiếp, nghiên cứu, học tập, thực hiện các hoạt động công vụ trong môi trường hội nhập quốc tế. 6. Những đóng góp mới của luận án - Về lý luận: Luận án là công trình nghiên cứu toàn diện, sâu sắc cơ sở lý thuyết về QLNN đối với hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu này sẽ bổ sung, hoàn thiện các khái niệm, các yêu cầu về bồi dưỡng, đặc điểm, chủ thể, nội dung của QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh; các yếu tố tác động đến công tác QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh đối với công chức CQHCNN Trung ương trong bối cảnh hội nhập quốc tế. - Về thực tiễn: Luận án cung cấp thông tin chính xác, kịp thời và đầy đủ về công tác bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN ở Việt Nam. Thông tin này giúp các nhà hoạch định chính sách, nhà quản lý hoàn thiện chính sách, phối hợp thực hiện chức năng QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức; phục vụ cho việc nghiên cứu, giảng dạy, học tập trong lĩnh vực quản lý công trên cả nước. 7. Cấu trúc của Luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục công trình của tác giả, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, Luận án được kết cấu thành 04 chương: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến luận án; Chương 2: Cơ sở lý luận của QLNN về 2
bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương trong bối cảnh hội nhập quốc tế; Chương 3: Thực trạng QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương ở Việt Nam; Chương 4: Quan điểm và giải pháp hoàn thiện QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 1.1. Những công trình nghiên cứu có liên quan đến luận án 1.1.1. Những công trình nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho công chức 1.1.1.1. Các công trình nghiên cứu trong nước Đại đa số là các công trình nghiên cứu trong nước đề cập đến các góc độ khác nhau của công tác đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân. Các nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho công chức khá khiêm tốn, chỉ có một số ít nghiên cứu về phương pháp học tiếng Anh, về yêu cầu sử dụng tiếng Anh đối với công chức, trong đó có nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp cụ thể về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho công chức. Các phân tích, đánh giá của những công trình nghiên cứu nói trên là cơ sở tham khảo khi tác giả xây dựng khung lý thuyết về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. 1.1.1.2. Các công trình nghiên cứu ngoài nước Hệ thống các công trình nghiên cứu ngoài nước tập trung chủ yếu vào chính sách đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho nguồn nhân lực nói chung và bồi dưỡng ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh cho đội ngũ công chức của các nước nói riêng. Các nghiên cứu đã làm nổi bật vai trò quan trọng, và ảnh hưởng của tiếng Anh đối với nguồn nhân lực và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Chính sách ngôn ngữ ở các nước đã cung cấp cho tác giả những thông tin gợi mở cho đề tài luận án của mình. 1.1.2 Các công trình nghiên cứu của quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho công chức Các nghiên cứu QLNN về đào tạo, bồi dưỡng công chức được sự quan tâm và chú ý của nhiều nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, các nghiên cứu của QLNN về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho công chức còn mờ nhạt, chỉ có một số ít nghiên cứu liên quan đến chính sách dạy và học ngoại ngữ công chức. 1.2. Nhận xét về tổng quan tài liệu và hƣớng nghiên cứu tiếp theo của luận án 1.2.1. Những kết quả đạt được Thứ nhất, phần lớn các tác giả tập trung nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân. Hoạt động QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương chưa được các nhà nghiên cứu quan tâm và chú ý, chỉ có một số ít nghiên cứu tập trung vào phương pháp dạy và học ngoại ngữ, yêu cầu sử dụng tiếng Anh và vai trò quan trọng của tiếng Anh đối với công chức và sự phát triển kinh tế - xã hội; Thứ hai, việc đánh giá thực trạng hoạt động QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương còn sơ sài, mới chỉ dừng lại ở các nhận định, đánh giá mang tính định tính, thiếu số liệu thống kê, thiếu sự đánh giá toàn diện thực trạng của QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; Thứ ba, các giải pháp về đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ cho đội ngũ công chức còn tản mạn, chưa có tính hệ thống. Các giải pháp QLNN về 3
bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương chưa được đề cập trong các nghiên cứu. 1.2.2. Những nội dung cần tiếp tục nghiên cứu Bên cạnh tiếp thu các kết quả nghiên cứu của các học giả đi trước, tác giả sẽ tập trung giải quyết năm vấn đề cơ bản sau: một là, đánh giá tác động của hội nhập quốc tế và yêu cầu về ngoại ngữ đặt ra với công chức CQHCNN Trung ương trong bối cảnh hội nhập quốc tế; hai là, nghiên cứu và xây dựng các yêu cầu về nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; ba là, nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hệ thống cơ sở lý luận QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; bốn là, nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; năm là, nghiên cứu, đánh giá thực trạng QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương để đưa ra các giải pháp hoàn thiện công tác QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. CHƢƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG TIẾNG ANH CHO CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC Ở TRUNG ƢƠNG TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ 2.1. Công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng và yêu cầu về bồi dƣỡng tiếng Anh trong bối cảnh hội nhập quốc tế 2.1.1. Công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 2.1.1.1. Cơ quan hành chính nhà nước CQHCNN là một bộ phận cấu thành của bộ máy nhà nước, do vậy cũng mang đầy đủ các đặc điểm chung của bộ máy nhà nước. Ngoài ra, CQHCNN còn có những đặc điểm riêng như sau: Thứ nhất, CQHCNN thực hiện quản lý hành chính nhà nước, thực hiện hoạt động chấp hành và điều hành mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; Thứ hai, CQHCNN được cấu tạo thành một hệ thống định chế theo thứ bậc từ Trung ương tới các địa phương; Thứ ba, CQHCNN là hệ thống cơ quan có mối liên hệ chặt chẽ, thống nhất; Thứ tư, hoạt động của CQHCNN mang tính thường xuyên, liên tục và tương đối ổn định, là cầu nối đưa chính sách, pháp luật vào cuộc sống; Thứ năm, CQHCNN có chức năng QLNN dưới hai hình thức là ban hành các văn bản quy phạm và văn bản cá biệt trên cơ sở Hiến pháp, luật, pháp lệnh và các văn bản của các CQHCNN cấp trên nhằm chấp hành, thực hiện các văn bản đó. Mặt khác trực tiếp chỉ đạo, điều hành, kiểm tra... hoạt động của các CQHCNN dưới quyền và các đơn vị cơ sở trực thuộc của mình. Từ những đặc điểm nêu trên, có thể hiểu chung nhất về CQHCNN như sau: CQHCNN là bộ phận cấu thành của bộ máy hành chính nhà nước, được sử dụng quyền lực nhà nước để thực hiện các chức năng theo luật định. 2.1.1.2. Cơ quan hành chính nhà nước Trung ương CQHCNN Trung ương bao gồm Chính phủ, các cơ quan chuyên môn giúp Chính phủ thực hiện QLNN trên các ngành, lĩnh vực là các bộ. Quan điểm chung của nhiều quốc gia đều cho rằng bộ là CQHCNN ở Trung ương, thực hiện chức năng QLNN đối với ngành, lĩnh vực trong phạm vi cả nước. Quan niệm bộ gắn với cơ quan 4
bộ và cơ quan ngang bộ tùy thuộc vào quy định của từng quốc gia, trong đó các cơ quan này thuộc cơ cấu tổ chức của Chính phủ để quản lý ngành hay lĩnh vực. Như vậy, CQHCNN ở Trung ương là một bộ phận cấu thành của bộ máy hành chính nhà nước, được sử dụng quyền lực nhà nước để thực hiện chức năng hành pháp trên phạm vi toàn bộ lãnh thổ. 2.1.1.3. Công chức cơ quan hành chính nhà nước ở Trung ương Công chức ở Việt Nam có các đặc điểm cơ bản như sau: Thứ nhất, là công dân Việt Nam; Thứ hai, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan nhà nước; Thứ ba, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước hoặc được đảm bảo từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. Tùy theo cách thức quản lý, tuyển dụng và sử dụng mà công chức được chia thành công chức ở Trung ương (công chức làm trong cơ quan nhà nước ở Trung ương) và công chức ở địa phương (công chức làm trong cơ quan nhà nước ở địa phương). Bên cạnh những đặc điểm chung của đội ngũ công chức, công chức CQHCNN Trung ương là những công chức hiện đang làm việc cho Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, hoạt động công vụ của họ gắn với quyền lực công được cơ quan có thẩm quyền trao cho và chịu trách nhiệm trước cơ quan có thẩm quyền về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Vì vậy, công chức CQHCNN Trung ương có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong quản lý điều hành nền hành chính nhà nước, là những người đại diện cho Nhà nước để thực thi quyền hành pháp, là người nắm giữ quyền lực để điều hành công việc của Nhà nước và trực tiếp sử dụng quyền lực nhà nước để thực thi các hoạt động công vụ theo đúng chức năng và thẩm quyền được giao trong phạm vi cả nước. Từ các đặc điểm nêu trên, có thể hiểu, công chức CQHCNN Trung ương là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức danh trong các bộ, cơ quan ngang bộ, hoạt động công vụ của họ gắn với quyền lực nhà nước, chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. 2.1.1.4. Vị trí và vai trò của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Công chức CQHCNN Trung ương có vị trí và vai trò quan trọng trong ba lĩnh vực hoạt động cơ bản sau: Thứ nhất, tham mưu cho Đảng và Nhà nước về công tác xây dựng pháp luật; Thứ hai, tham mưu thực hiện chức năng QLNN; Thứ ba, tham mưu và tổ chức thanh tra, kiểm tra, phòng chống tham nhũng, lãng phí, và giải quyết khiếu nại, tố cáo. 2.1.2. Bối cảnh hội nhập quốc tế và yêu cầu bồi dưỡng tiếng Anh đối với công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 2.1.2.1. Tác động của hội nhập quốc tế đối với Việt Nam Hội nhập quốc tế ngày nay trở thành xu thế chung của thời đại và đã có những ảnh hưởng trực tiếp đến nền hành chính của Việt Nam ở những khía cạnh sau: Thứ nhất, hội nhập quốc tế làm cho sự phụ thuộc giữa các quốc gia tăng lên bởi khoảng cách kinh tế ngày càng thu hẹp; Thứ hai, khoảng cách kinh tế rút ngắn lại nhanh hơn mức độ mà nền hành chính công ở các nước có thể quản lý một cách hợp lý; Thứ ba, hội nhập quốc tế tác động đến hầu hết các lĩnh vực quản lý và hạn chế khả năng hành động độc lập của chính quyền quốc gia; Thứ tư, hội nhập quốc tế tác động đến việc tập trung hóa sức mạnh kinh tế giữa và ngay trong lòng các nước; Thứ năm, đẩy mạnh hoạt động quản lý mang tính khu vực và quốc tế nhằm bảo vệ những nhóm nước và 5
những quốc gia có khả năng bị tổn thương trước những tác động xấu của hội nhập quốc tế. Hội nhập quốc tế mang lại những cơ hội phát triển to lớn cho mỗi quốc gia, nhưng cũng đặt họ trước những thách thức, khó khăn không nhỏ. Điều đó đòi hỏi Nhà nước phải nhận thức thật đầy đủ và sâu sắc để có những giải pháp phù hợp nhằm tận dụng được cơ hội, vượt qua thách thức, biến thách thức thành cơ hội để phát triển, đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, đứng vững trong quá trình hội nhập quốc tế. Điều này chỉ có thể đạt được nếu các chủ thể nói chung, chủ thể hành chính nói riêng hòa nhập được vào xu thế đó thông qua các hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ. 2.1.2.2. Yêu cầu sử dụng tiếng Anh với công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế Trong bối cảnh hội nhập, yêu cầu bức bách đặt ra là cán bộ, công chức, nhất là công chức ở CQHCNN Trung ương cần phải biết tiếng Anh để nghiên cứu, trực tiếp giao dịch, làm việc với người nước ngoài giúp tăng cường giao lưu, học hỏi kinh nghiệm của nhau để cùng phát triển. Tùy theo từng đối tượng công chức, cần yêu cầu sử dụng tiếng Anh ở các mức khác nhau: Thứ nhất, yêu cầu sử dụng tiếng Anh ở mức cơ bản với các công chức mới tuyển dụng, công chức có dưới 05 năm kinh nghiệm, công chức làm việc ở các bộ phận hành chính, kế toán…. Thứ hai, yêu cầu sử dụng tiếng Anh ở mức thông hiểu với các công chức đã có kinh nghiệm trên 05 công tác, hiện đang làm việc ở các bộ phận tham mưu, giúp việc; công chức lãnh đạo quản lý cấp phòng và tương đương. Thứ ba, yêu cầu sử dụng tiếng Anh ở mức thành thạo với công chức làm ở các bộ phận: văn phòng, hợp tác quốc tế; công chức lãnh đạo quản lý cấp vụ và tương đương trở lên. 2.1.2.3. Yêu cầu về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế Trong quá trình bồi dưỡng tiếng Anh, công chức CQHCNN Trung ương được cung cấp, bổ sung kiến thức nền tảng về giao tiếp tiếng Anh (từ vựng, ngữ pháp, ngữ âm, kỹ năng nghe, nói, đọc, viết), và kiến thức tiếng Anh chuyên ngành phục vụ cho công việc chuyên môn, giúp họ nâng cao chất lượng công việc, hoàn thành mục tiêu của tổ chức. Như vậy, có thể khẳng định: Bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương là quá trình cập nhật, bổ sung, nâng cao năng lực tiếng Anh giao tiếp và kiến thức tiếng Anh chuyên ngành giúp công chức CQHCNN Trung ương tăng thêm năng lực, phẩm chất làm việc trên cơ sở kiến thức tiếng Anh đã có. Để đạt được các mức độ sử dụng như mong muốn, cần phải thực hiện đầy đủ các yêu cầu: Thứ nhất, Nội dung bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương phải bám sát mục tiêu của Đảng trong thực hiện Chiến lược cán bộ đáp ứng tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước; phù hợp với yêu cầu của công tác quản lý và sử dụng công chức; kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng và với nhu cầu xây dựng, phát triển năng lực của nguồn nhân lực tại các cơ quan, đơn vị, đặc biệt đề cao được ý thức tự học tiếng Anh của công chức. Nội dung bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương là để nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế theo tiêu chuẩn chức danh và vị trí việc làm của công chức nên nội dung bồi dưỡng phải có tính thực hành cao, đáp ứng yêu cầu ứng dụng vào công việc của công chức, có nghĩa là bổ sung cả năng lực tiếng Anh giao tiếp và tiếng Anh chuyên ngành: tiếng Anh giao tiếp để phục vụ khả năng tự giao dịch, làm việc với đối tác người nước ngoài, tham gia hội thảo, hội nghị quốc tế; tiếng Anh chuyên ngành để 6
phục vụ cho việc biên dịch, nghiên cứu tài tiệu, nâng cao khả năng chuyên môn của công chức. Thứ hai, khóa bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương được tổ chức dưới nhiều hình thức: tập sự, bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức, bồi dưỡng theo yêu cầu của vị trí việc làm, bồi dưỡng trước khi bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo quản lý. Thứ ba, phương pháp lấy học viên làm trung tâm là phương pháp mang lại nhiều hiệu quả và được nhiều giảng viên dạy tiếng Anh ứng dụng vào giảng dạy. 2.2. Lý luận của quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng 2.2.1. Khái niệm và chủ thể của quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức là một khái niệm chưa được quy định rõ trong các văn bản pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức. Tuy nhiên, từ cách hiểu về QLNN, tác giả đưa ra khái niệm như sau: QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương là quá trình các chủ thể có thẩm quyền sử dụng quyền lực của mình, tác động một cách có tổ chức và điều chỉnh mối quan hệ nảy sinh trong thời gian bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương nhằm đảm bảo hoạt động bồi dưỡng diễn ra theo quy định. Quá trình QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương bao gồm các hoạt động: xây dựng cơ sở pháp lý, tổ chức triển khai thực hiện; và thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng và tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Trong quá trình quản lý, chủ thể quản lý tác động lên đối tượng theo những phương pháp, công cụ quản lý thích hợp nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra của tổ chức. Trong các chủ thể hành chính, Chính phủ có thẩm quyền hành chính cao nhất. Các bộ vừa là chủ thể QLNN trong phạm vi trách nhiệm, thẩm quyền, vừa là chủ thể quản lý và sử dụng công chức. 2.2.2. Đặc điểm của quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương là một bộ phận cấu thành của hoạt động QLNN nên có đầy đủ các đặc điểm: Thứ nhất, là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước. Thứ hai, là hoạt động chấp hành - điều hành của Nhà nước. Thứ ba, là hoạt động linh hoạt trong quản lý và điều hành, chú trọng đến quản lý chất lượng bồi dưỡng. Thứ tư, là hoạt động không nhất thiết bó hẹp trong phạm vi của Nhà nước như các loại hình bồi dưỡng khác như bồi dưỡng QLNN, lý luận chính trị, an ninh quốc phòng. Đa dạng hóa các đơn vị bồi dưỡng sẽ tạo ra sự cạnh tranh và đáp ứng các yêu cầu về chất lượng bồi dưỡng mà Nhà nước đặt ra. 2.2.3. Sự cần thiết của quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cùng với việc trau dồi kiến thức chuyên môn, công tác bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức là một yêu cầu cấp thiết. Để đạt được mục tiêu, yêu cầu đề ra, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, có chức năng cần tăng cường QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Sự cần thiết của việc làm này được xem xét trên các phương diện sau: Thứ nhất, đảm bảo mục tiêu bồi dưỡng được đội ngũ công chức CQHCNN Trung ương có năng lực tiếng Anh làm việc độc lập trong môi trường hội nhập quốc tế; Thứ hai, đảm bảo chính sách, pháp luật của Nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN 7
Trung ương được thể chế hóa một cách đồng bộ, thống nhất, đảm bảo hình thành được đội ngũ công chức CQHCNN Trung ương có năng lực tiếng Anh đáp ứng yêu cầu công việc tương ứng với chức danh và vị trí việc làm đang đảm nhiệm; Thứ ba, đảm bảo hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương được tổ chức linh hoạt, hiệu quả, phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm về chất lượng bồi dưỡng của các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức, và phát huy tính độc lập, ý thức tự chủ động bồi dưỡng, nâng cao năng lực tiếng Anh của công chức CQHCNN Trung ương; Thứ tư, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng nhằm thiết lập kỷ cương trong công tác bồi dưỡng tiếng Anh, khuyến khích, tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đáp ứng yêu cầu công việc trong bối cảnh hội nhập quốc tế. 2.2.4. Nội dung quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 2.2.4.1. Xây dựng và ban hành chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Chính sách bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương được thể chế hóa bằng hệ thống văn bản qui phạm pháp luật để tác động đến hành vi của các chủ thể, mang tính linh hoạt, chủ động trong quản lý, điều hành. Căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền QLNN về đào tạo, bồi dưỡng cho công chức, các cơ quan QLNN ban hành các văn bản pháp luật để điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia vào hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Các Văn bản pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương giúp tạo hành lang pháp lý vững chắc cho hoạt động bồi dưỡng và quy định thẩm quyền của các chủ thể quản lý hành chính nhà nước khác, đồng thời cũng có vai trò điều chỉnh hoạt động chấp hành quyền lực nhà nước trong quá trình tổ chức bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. 2.2.4.2. Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Tổ chức triển khai chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương cần chú trọng đến những nội dung sau: Thứ nhất, tổ chức bộ máy QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Thứ hai, xây dựng và ban hành chương trình, tài liệu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Thứ ba, tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN trung ương. Để tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu quả, Nhà nước chú trọng phát triển đội ngũ giảng viên, hỗ trợ các nguồn lực cho công tác bồi dưỡng và yêu cầu các đơn vị thực hiện bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cam kết về chất lượng bồi dưỡng. 2.2.4.3. Thanh tra, kiểm tra hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Thanh tra, kiểm tra là một nội dung quan trọng của QLNN nói chung và QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức nói riêng. Công tác thanh tra việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương để tìm ra những ưu điểm, phát huy, nhân rộng ưu điểm và tìm ra những sai sót, hạn chế của công tác QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh 8
cho công chức. Bên cạnh công tác thanh tra về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương còn có nội dung rất quan trọng và mang tính chuyên ngành, chuyên sâu nữa là hoạt động kiểm tra công tác bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Đây là một hoạt động thu thập thông tin một cách có hệ thống liên quan đến việc triển khai chính sách bồi dưỡng, quản lý và tổ chức bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức. Kiểm tra được thực hiện với mục đích kiểm soát quá trình bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, do vậy chủ thể kiểm tra là cơ quan quản lý đào tạo, bồi dưỡng và cơ sở đào tạo, bồi dưỡng (kiểm tra nội bộ). 2.2.4.4. Quản lý chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Quản lý chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương là hoạt động được thực hiện sau khi kết thúc quá trình bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức. Nhà nước tổ chức đánh giá chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương bằng nhiều hình thức khác nhau như: đánh giá trong, đánh giá ngoài hoặc thông qua sử dụng một cơ quan đánh giá độc lập năng lực tiếng Anh của công chức. Cơ quan này có thể là cơ quan của Nhà nước hoặc cơ quan tư nhân. Để đạt được mức độ tin cậy cao, tránh có sự can thiệp của con người vào quá trình đánh giá, cơ quan này nhất thiết phải sử dụng công nghệ làm phương tiện đánh giá. Thước đo đánh giá năng lực tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương được xây dựng dựa trên hai yếu tố cơ bản sau: Một là, đánh giá mức độ nắm kiến thức ngôn ngữ tiếng Anh của công chức. Hai là, đánh giá khả năng vận dụng ngôn ngữ tiếng Anh vào thực tiễn công việc theo chức danh, vị trí việc làm tại các cơ quan, đơn vị. Nội dung này được xây dựng dựa trên các tiêu chí theo yêu cầu đặt hàng của các cơ quan quản lý và sử dụng công chức. 2.2.4.5. Nhà nước tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Ngôn ngữ chỉ đạt hiệu quả khi được sử dụng thường xuyên, và được duy trì. Vì vậy, công chức cần phải có hai nguồn động lực: động lực bên trong và động lực bên ngoài. - Động lực bên trong là nguồn động lực nội tại của chính công chức CQHCNN Trung ương, giúp công chức xác định rõ mục tiêu phải thực hiện và mỗi công chức sẽ tự xây kế hoạch thực hiện các mục tiêu đề ra. Động lực bên trong là nhân tố quan trọng, quyết định sự thành công nên trước tiên công chức CQHCNN Trung ương cần nhận thấy vai trò quan trọng của tiếng Anh với vị trí việc làm và chức danh mình đang nắm giữ, sau đó có nghĩa vụ, trách nhiệm tự bồi dưỡng, nâng cao khả năng sử dụng tiếng Anh đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. - Động lực bên ngoài là nguồn động lực đến từ phía các cơ quan QLNN. Các cơ quan này có trách nhiệm xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích công chức CQHCNN Trung ương tự học, bồi dưỡng và sử dụng tiếng Anh theo quy định. Đây là nguồn động lực hỗ trợ để thực hiện có hiệu quả nguồn động lực bên trong. 2.3. Các yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng tiếng Anh cho công chức các cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng Các yếu tố tác động đến QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương bao gồm: tác động của chủ thể quản lý; tác động của đối tượng quản lý và tác động của môi trường quản lý. 9
CHƢƠNG 3 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG TIẾNG ANH CHO CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC TRUNG ƢƠNG Ở VIỆT NAM 3.1. Khái quát về thực trạng sử dụng tiếng Anh của công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng 3.1.1. Thực trạng về số lượng, chất lượng công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 3.1.1.1. Số lượng công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Theo số liệu thống kê trong báo cáo của Bộ Nội vụ, tổng số công chức hiện có trên cả nước tính đến năm 2016 là 323.349 người, trong đó công chức CQHCNN Trung ương là 105.234 người, cụ thể như sau: số lượng công chức ở các bộ là 98.528 người, cơ quan ngang bộ là 6.706 người. Công chức nữ là 44.591 người, chiếm 42,37%, công chức nam là 60.643 người, chiếm 57,63%. 3.1.1.2. Cơ cấu độ tuổi của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Độ tuổi của công chức CQHCNN Trung ương khá đồng đều, sự chênh lệnh giữa các độ tuổi không cao. Tổng số công chức hiện có là 105.234 người, công chức có độ tuổi từ 50 trở xuống có tỷ trọng cao, chiếm 80,23%. Ở độ tuổi này, công chức đã được học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh ít nhất 03 năm hoặc 07 năm ở phổ thông, sau đó được học ngoại ngữ, thường là tiếng Anh ở các cấp học cao hơn như đại học, sau đại học. Đội ngũ công chức có độ tuổi từ 40 tuổi trở xuống chiếm 52,77%. Đây là đội ngũ công chức trẻ, đang trong độ tuổi quy hoạch và cũng là đội ngũ lãnh đạo kế cận trong tương lai nên cần có cơ chế chính sách thích hợp khuyến khích, tạo điều kiện cho công chức ở độ tuổi này được tham gia các khóa bồi dưỡng tiếng Anh, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. 3.1.1.3. Trình độ đào tạo của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Thứ nhất, về trình độ chuyên môn của công chức CQHCN Trung ương: Trong những năm gần đây do các CQHCNN Trung ương yêu cầu tuyển dụng công chức tối thiểu phải có trình độ đại học, nên tỉ lệ công chức có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên chiếm tỉ lệ khá cao 80,36%. Đây là các công chức đã được đào tạo tiếng Anh trong hệ thống giáo dục quốc dân, và đã có một lượng kiến thức nhất định về tiếng Anh. Sau khi được tuyển dụng, nếu có cơ hội được cử đi bồi dưỡng, nâng cao năng lực tiếng Anh, họ sẽ là nguồn nhân lực tiềm năng để thực hiện các công việc có liên quan đến hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó vẫn còn 19,47% công chức có trình độ cao đẳng, trung cấp, sơ cấp. Nguyên nhân là do một số công chức ngại không muốn nâng cao năng lực chuyên môn vì tuổi trên 50 và hiện đang làm ở các vị trí công tác không đòi hỏi trình độ chuyên môn cao. Thứ hai, về trình độ lý luận chính trị của công chức CQHCNN Trung ương: công chức có trình độ cao cấp lý luận chính trị là 7.766 người, chiếm 7,38%; công chức có trình độ trung cấp lý luận chính trị chiếm số lượng cao nhất là 67.426 người, chiếm 64,07%; công chức có trình độ sơ cấp lý luận chính trị là 15.776 người, chiếm 14,99%; công chức có trình độ cử nhân lý luận chính trị là 2.032 người, chiếm 1,93%; công chức chưa có trình độ lý luận chính trị là 12.234 người, chiếm 11,36%. Như vậy, tương ứng với cơ cấu độ tuổi ở mục 3.1.1.2 thì các công chức chưa có trình độ lý luận chính trị là các công chức trẻ, dưới 30 tuổi. 10
Thứ ba, về trình độ QLNN của công chức CQHCNN Trung ương: công chức chưa có trình độ QLNN khá nhiều, có 46.614 người, chiếm 44,30%; công chức có trình độ QLNN ngạch chuyên viên và tương đương là 40.209 người, chiếm 38,21%; công chức có trình độ QLNN ngạch chuyên viên chính và tương đương là 16.269 người, chiếm 15,46%; công chức có trình độ QLNN ngạch chuyên viên cao cấp và tương đương là 2.142 người, chiếm 2,04%. Như vậy, công chức có trình độ QLNN ngạch chuyên viên và tương đương trở lên là 58.620 người, chiếm 55,70%. 3.1.2. Thực trạng sử dụng tiếng Anh của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 3.1.2.1. Thực trạng trình độ tiếng Anh và các ngoại ngữ khác của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Dựa trên số liệu tổng hợp trong báo cáo của Bộ Nội vụ 03 năm gần đây (2014, 2015, 2016), thực trạng trình độ tiếng Anh và các ngoại ngữ khác của công chức CQHCNN Trung ương cụ thể như sau: công chức được đi bồi dưỡng và có bằng, chứng chỉ ngoại ngữ tăng cao. Công chức có bằng và chứng chỉ ngoại ngữ năm 2014 là 73,16%, năm 2015 là 87,36%, năm 2016, gần 100% công chức có bằng và chứng chỉ ngoại ngữ (98,37%). Nguyên nhân có thể do từ năm 2014, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ đã ban hành một số văn bản liên quan đến yêu cầu về năng lực tiếng Anh của công chức, như: Thông tư số 01/2014/TT-BGDĐT ngày 24 tháng 01 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam; Thông tư số 11/2014/TT-BNV ngày 09 tháng 10 năm 2014 của Bộ Nội vụ quy định Chức danh, mã số ngạch, và tiêu chuẩn nghiệp vụ chuyên môn các ngạch công chức chuyên ngành hành chính. Các chính sách của Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tác động trực tiếp đến công chức nên số lượng công chức có chứng chỉ ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh trong những năm gần đây đã tăng lên rõ rệt. Như vậy, tính đến hết năm 2016, gần như 100% công chức CQHCNN Trung ương có bằng, chứng chỉ ngoại ngữ phù hợp với tiêu chuẩn ngạch, chức danh công chức, trong đó công chức có bằng đại học tiếng Anh trở lên và chứng chỉ tiếng Anh chiếm đại đa số (94,84%). 3.1.2.2. Mức độ cần thiết của tiếng Anh với công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Kết quả khảo sát mức độ cần thiết của tiếng Anh đối với công chức CQHCNN Trung ương cho thấy: chỉ có 6,7% công chức cho ý kiến là tiếng Anh không cần thiết trong công việc, 13,3% công chức cho rằng tiếng Anh ít cần thiết, tuy nhiên có đến 80% công chức khẳng định tiếng Anh cần thiết với công việc của họ. Theo thông tin cá nhân trong phiếu khảo sát, đây là những công chức đang làm ở các bộ phận hợp tác quốc tế, văn phòng, công chức quản lý, công chức làm ở các bộ phận tham mưu giúp việc. Họ cần sử dụng tiếng Anh để giao tiếp, nghiên cứu phục vụ cho công việc chuyên môn. 3.1.2.3. Mức độ sử dụng tiếng Anh của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Kết quả khảo sát mức độ sử dụng tiếng Anh của công chức CQHCNN Trung ương cho thấy có 14,63% công chức sử dụng được tiếng Anh ở mức độ khá trở lên; 16,86% công chức sử dụng được tiếng Anh ở mức trung bình; Số lượng công chức sử dụng tiếng Anh kém và rất kém là 68,51%. So sánh với kết quả đánh giá ở mục 3.1.2.1, có 94,84% công chức CQHCNN Trung ương có chứng chỉ tiếng Anh, bằng 11
đại học tiếng Anh trở lên, 80% công chức khẳng định tiếng Anh cần thiết cho công việc (mục 3.1.2.2) thì đội ngũ công chức CQHCNN Trung ương chưa thể đáp ứng được yêu cầu sử dụng tiếng Anh để tự giao dịch, làm việc với người nước ngoài, và tự học tập, nghiên cứu trong phạm vi chuyên môn, nghiệp vụ. Vì vậy, vai trò QLNN của các cơ quan QLNN rất quan trọng. Các cơ quan này cần xây dựng các chính sách, pháp luật phù hợp, đảm bảo mục tiêu của Đảng và Nhà nước đề ra là: công chức CQHCNN Trung ương có đủ năng lực tiếng Anh để độc lập làm việc, nghiên cứu trong môi trường hội nhập quốc tế. 3.2. Thực trạng nội dung quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng ở Việt Nam 3.2.1. Thực trạng xây dựng và ban hành chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 3.2.1.1. Về thực trạng xây dựng, ban hành chính sách về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Đảng, Nhà nước đã ban hành một số chính sách tổng thể, định hướng chung về phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạo, và phát triển nguồn nhân lực, trong đó có đề cập đến định hướng nâng cao trình độ tiếng Anh, khả năng làm việc trong môi trường quốc tế của nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Tuy nhiên, nội dung bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức nói chung, công chức CQHCNN Trung ương nói riêng đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế trong các chính sách vẫn còn mờ nhạt, chưa xây dựng được yêu cầu, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp mang tính chiến lược, lâu dài, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng của nước ta hiện nay. 3.2.1.2. Về thực trạng xây dựng, ban hành văn bản pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Trong thời gian qua, dựa trên các chính sách của Đảng về phát triển tổng thể kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạo và nguồn nhân lực, Nhà nước đã thể chế thành các văn bản pháp luật. Có thể chia thành các nhóm văn bản chính như sau: các văn bản về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức, các văn bản về đào tạo, bồi dưỡng công chức, các văn bản về tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, các văn bản về quản lý và sử dụng kinh phí đào tạo, bồi dưỡng công chức. Tuy nhiên, hiện chưa có các văn bản riêng đưa ra các quy định cụ thể về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, chưa có văn bản yêu cầu công chức phải sử dụng được tiếng Anh thành thạo, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế; các văn bản đã xây dựng và được ban hành chưa đáp ứng yêu cầu về số lượng cũng như về chất lượng văn bản. 3.2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 3.2.2.1. Thực trạng tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Bộ máy bao gồm: Chính phủ - Cơ quan QLNN cấp dưới. Thứ nhất, Chính phủ là cơ quan QLNN cao nhất, có trách nhiệm thống nhất QLNN về đào tạo, bồi dưỡng, trong đó có bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; chỉ đạo ban hành và hướng dẫn tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bồi dưỡng, phân công, phân cấp thực hiện chức năng QLNN, chỉ đạo công tác kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức. Chính phủ có trách nhiệm báo cáo Quốc hội về việc thực hiện bồi dưỡng và việc phân 12
bổ, sử dụng ngân sách nhà nước đầu tư cho bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; Thứ hai, các cơ quan QLNN về hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, trong đó có bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, gồm: Bộ Nội vụ; Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Tài chính; Bộ, và các cơ quan ngang bộ. Các cơ quan này trực tiếp tham mưu cho Chính phủ xây dựng và ban hành chính sách, pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng cho công chức nói chung và bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương nói riêng; tổ chức triển khai thực hiện; phân bổ ngân sách nhà nước cho từng bộ, ngành; thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng và tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Nhìn chung, với mô hình và cơ cấu tổ chức như hiện nay cơ bản đã rõ chức năng, nhiệm vụ của bộ máy QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Tuy nhiên, các cơ quan QLNN này có thực hiện đúng, đủ chức năng QLNN trong phạm vi của mình không, cần xem xét tổng thể quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật; thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng, tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. 3.2.2.2. Thực trạng xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, tài liệu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Các cơ quan QLNN được giao xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, tài liệu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương chưa thực hiện đúng, đủ trách nhiệm của mình. Chương trình, tài liệu đang dùng bồi dưỡng cho công chức CQHCNN Trung ương là chương trình, tài liệu đang dùng trong hệ thống giáo dục quốc dân và không phù hợp với công chức CQHCNN Trung ương. Do vậy, kết quả bồi dưỡng chưa tương ứng với hiệu quả sử dụng và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế Đảng và Nhà nước đã đặt ra cho đội ngũ này. 3.2.2.3. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Thứ nhất, thực trạng về đơn vị thực hiện bồi dưỡng tiếng Anh cho đội ngũ công chức CQHCNN Trung ương: Công chức CQHCNN Trung ương hiện đang được bồi dưỡng tiếng Anh tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng của các bộ, ngành hoặc được các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng của bộ, ngành phối hợp với cơ sở đào tạo, bồi dưỡng tư nhân (trong nước hoặc của các tổ chức quốc tế đặt tại Việt Nam) tổ chức bồi dưỡng; nội dung bồi dưỡng đáp ứng được yêu cầu giao tiếp cơ bản; hình thức bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức; phương pháp bồi dưỡng lấy học viên làm trung tâm. Tuy nhiên, cần xem xét về nội dung và hình thức bồi dưỡng tiếng Anh, cũng như cần đánh giá cụ thể về nhu cầu bồi dưỡng tiếng Anh của công chức theo từng vị trí việc làm, chức danh công chức để lựa chọn cơ sở đào tạo, bồi dưỡng phù hợp, tránh hiện tượng bồi dưỡng tràn lan theo số lượng, đáp ứng tiêu chuẩn ngạch công chức nhưng không đáp ứng yêu cầu về chất lượng và yêu cầu sử dụng thành thạo tiếng Anh trong công việc, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Thứ hai, thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên tiếng Anh tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng công chức: Đại đa số giảng viên tham gia các lớp bồi dưỡng tiếng Anh là người sử dụng thành thạo ngôn ngữ Anh, có trên 05 năm kinh nghiệm giảng dạy, luôn khuyến khích học viên chủ động trong hoạt động học và thực hành các nội dung đã được học và hiện đang giảng dạy tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ. Tuy nhiên vẫn có một 13
số ít giảng viên có dưới 05 năm kinh nghiệm tham gia giảng dạy, và dùng phương pháp lấy giảng viên làm trung tâm - thày giảng, trò ghi chép, học viên thụ động trong các hoạt động học và thực hành, và đặc biệt có rất ít giảng viên vừa sử dụng được thành thạo ngôn ngữ Anh, vừa có kiến thức tiếng Anh chuyên ngành liên quan đến chuyên môn, nghiệp vụ của công chức nên sau khi tham gia các khóa bồi dưỡng, công chức chưa thể vận dụng tiếng Anh vào thực tế công việc, chưa sử dụng đúng, chuẩn các thuật ngữ chuyên ngành bằng tiếng Anh và vận dụng tiếng Anh khai thác sâu hơn các vấn đề về chuyên môn, nghiệp vụ. Trước thực trạng này yêu cầu phải xây dựng, phát triển đội ngũ giảng viên tiếng Anh đáp ứng yêu cầu về giao tiếp tiếng Anh và yêu cầu sử dụng tiếng Anh trong công việc của công chức CQHCNN Trung ương. Việc xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên tiếng Anh tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cần khai thác nguồn nhân lực là đội ngũ giảng viên kiêm chức giỏi chuyên môn, có kinh nghiệm, đã tham gia làm việc cho các tổ chức quốc tế, có năng lực sử dụng tiếng Anh thành thạo ở các bộ, ngành Trung ương. Thứ ba, thực trạng hỗ trợ các nguồn lực cho bồi dưỡng tiếng Anh đối với đội ngũ công chức CQHCNN Trung ương: Về cơ sở vật chất: bình quân diện tích đất sử dụng của mỗi cơ sở đào tạo, bồi dưỡng là 8.600 m2, trong đó diện tích nhà ở cho học viên chiếm 37.3%, diện tích cho phòng học, hội trường chiếm 27%, diện tích dành cho thư viện chiếm tỉ lệ thấp, bình quân là 1,5% / tổng diện tích (Theo số liệu thống kê của Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn năm 2016-2025, định hướng đến năm 2030” - Bộ Nội vụ). Về trang thiết bị: 100% công chức tham gia điều tra xã hội học cho rằng các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng trang bị máy tính, máy chiếu, loa, tăng âm trong các phòng học. Tuy nhiên, chưa trang bị hệ thống phòng lab dành cho học tiếng Anh. Về kinh phí: Theo thông tin từ phiếu khảo sát, 83,88% công chức cho ý kiến là kinh phí do ngân sách nhà nước chi trả;10,3% công chức cho ý kiến là sử dụng kinh phí từ các chương trình, các dự án do nước ngoài tài trợ; 5,82% công chức cho ý kiến là do cá nhân tự chi trả. Nhìn chung, các nguồn lực dành cho bồi dưỡng tiếng Anh đã được đầu tư, hỗ trợ, bước đầu đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng được vận hành theo quy định. Tuy nhiên, Nhà nước cần tạo điều kiện và hỗ trợ, hoàn thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho bồi dưỡng. 3.2.3. Thực trạng thanh tra, kiểm tra hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo nói chung, trong việc tổ chức bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức nói riêng đang là khâu hạn chế của QLNN hiện nay. Các cơ quan QLNN và cơ sở đào tạo, bồi dưỡng công chức ít chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra về bồi dưỡng năng lực ngoại ngữ cho đội ngũ công chức, đặc biệt là bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương và đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đạt hiệu quả không cao. 3.2.4. Thực trạng công tác quản lý chất lượng hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Công chức được bồi dưỡng chủ yếu ở các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ công lập hoặc tư nhân (trong nước hoặc quốc tế đặt tại Việt Nam), được các cơ sở này đánh giá, cấp chứng chỉ, giấy chứng nhận, nhưng trên thực tế rất ít công chức sử dụng 14
được tiếng Anh thực thi công vụ. Vì vậy, công tác quản lý chất lượng cần được chú trọng để đảm bảo sau khi bồi dưỡng, công chức có khả năng dùng tiếng Anh trực tiếp trong các hoạt động nghiên cứu, thực thi công vụ, đáp ứng yêu cầu làm việc độc lập trong môi trường hội nhập quốc tế. 3.2.5. Thực trạng về động lực sử dụng tiếng Anh của công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Việc sử dụng tiếng Anh thường xuyên giúp công chức có động lực sử dụng tiếng Anh giao tiếp, thực thi các hoạt động công vụ trong môi trường hội nhập quốc tế. Thói quen sử dụng tiếng Anh tại các cơ quan, đơn vị sẽ phát huy hiệu quả hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cũng như sẽ khuyến khích công chức tự học, tự tìm tòi nâng cao năng lực tiếng Anh của chính họ. Đánh giá thực trạng về động lực sử dụng tiếng Anh của công chức CQHCNN Trung ương trong thời gian qua, 100% công chức tham gia khảo sát cho rằng Nhà nước chưa tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Tuy nhiên, có 7,01% công chức cho ý kiến là bản thân công chức đã có động lực sử dụng tiếng Anh (xem bảng 3.24). Kết quả này hoàn toàn phù hợp với kết quả nghiên cứu thực trạng sử dụng tiếng Anh của công chức ở biểu đồ 3.2 (14,63% công chức khẳng định sử dụng được tiếng Anh ở mức độ thông hiểu trở lên) và phần nghiên cứu thực trạng các hoạt động sử dụng tiếng Anh của công chức CQHCNN Trung ương ở bảng 3.7 (65,53% công chức khẳng định không dùng được tiếng Anh trong các hội nghị, hội thảo, viết bài cho tạp chí quốc tế, nghiên cứu khoa học, tự học tập nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, giao tiếp, làm việc với đối tác nước ngoài). Vì vậy, tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức là nhiệm vụ vô cùng quan trọng không chỉ của Nhà nước mà còn là nhiệm vụ của cá nhân mỗi công chức CQHCNN Trung ương. 3.3. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng thời gian qua 3.3.1. Ưu điểm Thứ nhất, Đảng và Nhà nước đã ban hành một số chính sách tổng thể, định hướng chung về phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạo, và phát triển nguồn nhân lực, trong đó có đề cập đến định hướng nâng cao trình độ tiếng Anh, khả năng làm việc trong môi trường quốc tế của nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược; Thứ hai, nội dung bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đã được thể hiện trong các văn bản pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, về tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức; Thứ ba, tổ chức bộ máy QLNN về đào tạo, bồi dưỡng nói chung, bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương nói riêng đã từng bước được kiện toàn và vận hành theo chức năng, nhiệm vụ được giao; Thứ tư, chương trình, tài liệu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đã góp phần bổ sung kiến thức về ngôn ngữ tiếng Anh cho công chức thông qua các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết; Thứ năm, hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương được đẩy mạnh, đáp ứng yêu cầu chuẩn ngạch, chức danh công chức. Công chức được tham gia bồi dưỡng tiếng Anh ở các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng của bộ, ngành Trung ương hoặc được các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng của bộ, ngành phối hợp với các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ công lập hoặc tư nhân tổ chức bồi dưỡng; nội dung bồi dưỡng tiếng Anh đáp ứng nhu cầu nghe, đọc, viết, giao tiếp cơ bản cho công chức CQHCNN Trung ương, hình thức bồi 15
dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức; phương pháp bồi dưỡng theo hướng lấy học viên làm trung tâm; đội ngũ giảng viên tiếng Anh phần lớn đáp ứng yêu cầu bồi dưỡng theo ngạch công chức; các nguồn lực dành cho bồi dưỡng tiếng Anh được đầu tư, hỗ trợ và bước đầu đã giúp cho hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương được vận hành theo quy định; Thứ sáu, số lượng công chức CQHCNN Trung ương có bằng, chứng chỉ ngoại ngữ là 98,37% công chức, trong đó có 95% công chức CQHCNN Trung ương có chứng chỉ và bằng đại học tiếng Anh trở lên đáp ứng yêu cầu về tiêu chuẩn ngạch, chức danh của công chức; Thứ bảy, công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đã được triển khai. 3.3.2. Hạn chế Thứ nhất, hiện chưa có văn bản riêng về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, chưa có văn bản yêu cầu công chức phải sử dụng được tiếng Anh thành thạo, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế nhưng đã có một số văn bản yêu cầu công chức phải có bằng, chứng chỉ tiếng Anh phù hợp với tiêu chuẩn của ngạch, chức danh công chức nên dẫn đến thực tế có trên 98% công chức CQHCNN Trung ương có bằng, chứng chỉ ngoại ngữ, trong đó có khoảng 95% công chức có bằng, chứng chỉ tiếng Anh nhưng có rất ít công chức sử dụng được tiếng Anh trong công việc đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế; Thứ hai, tổ chức bộ máy QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương thực chất nằm trong bộ máy QLNN về đào tạo, bồi dưỡng công chức. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, còn có đơn vị chưa thực hiện tốt trách nhiệm QLNN về xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật, thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng; Thứ ba, chương trình, tài liệu đang dùng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương hiện nay là chương trình, tài liệu đang được dùng trong hệ thống giáo dục quốc dân, chưa có chương trình, tài liệu dành riêng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; Thứ tư, nội dung bồi dưỡng bước đầu đáp ứng yêu cầu giao tiếp cơ bản của công chức, chưa đáp ứng yêu cầu sử dụng tiếng Anh để nghiên cứu và đào sâu chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu thực thi công vụ trong môi trường hội nhập quốc tế; hình thức bồi dưỡng tiếng Anh đáp ứng tiêu chuẩn ngạch công chức không phù hợp dẫn đến gần 100% công chức có bằng, chứng chỉ đáp ứng tiêu chuẩn ngạch công chức nhưng chưa sử dụng được tiếng Anh để thực thi công vụ trong môi trường hội nhập quốc tế; Thứ năm, hoạt động tổ chức bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương đã được triển khai, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị… cơ bản đã đáp ứng yêu cầu. Tuy nhiên, các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng mới chú ý đến bồi dưỡng theo số lượng đáp ứng tiêu chuẩn ngạch công chức, chưa thực sự chú ý đến chất lượng bồi dưỡng, và chưa phải chịu trách nhiệm về chất lượng bồi dưỡng của mình. Đội ngũ giảng viên tiếng Anh đã có kiến thức ngôn ngữ tiếng Anh thành thạo nhưng còn thiếu kiến thức tiếng Anh chuyên ngành liên quan đến chuyên môn, nghiệp vụ của công chức nên chưa thể giúp công chức vận dụng được tiếng Anh để nghiên cứu, học tập và ứng dụng vào thực thi công vụ, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Các trang thiết bị hiện đại phục vụ cho công tác bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức vẫn còn thiếu và cần được trang bị để tăng thêm hiệu quả cho công tác bồi dưỡng; Thứ sáu, các cơ quan QLNN có thẩm quyền chưa thực hiện có hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức nên dẫn đến công tác bồi dưỡng, cấp chứng chỉ tràn lan, đánh đồng người vừa có bằng 16
cấp, chứng chỉ vừa có năng lực thực sự với người có đầy đủ bằng cấp, chứng chỉ nhưng không có năng lực sử dụng tiếng Anh trong công việc và số lượng công chức sử dụng được tiếng Anh trong công việc chưa tương ứng với số lượng bằng cấp hiện có; Thứ bảy, động lực sử dụng tiếng Anh là một trong số các yếu tố góp phần duy trì chất lượng bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Hiện tại, Nhà nước chưa có biện pháp tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, chưa khuyến khích và giúp công chức hình thành được thói quen sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp và công việc hàng ngày. Vì vậy, công chức chưa thể sử dụng tiếng Anh như một công cụ đắc lực thực thi công vụ trong môi trường hội nhập quốc tế. 3.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế Thứ nhất, năng lực tham mưu của cán bộ, công chức thực hiện hoạt động QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương còn nhiều hạn chế dẫn đến các văn bản đã ban hành không phù hợp và thiếu thực tế; Thứ hai, đại đa số công chức tham gia bồi dưỡng tiếng Anh, có bằng, chứng chỉ tiếng Anh với mục tiêu đáp ứng tiêu chuẩn bằng cấp, chứng chỉ theo tiêu chuẩn ngạch công chức, theo quy định về hồ sơ khi được quy hoạch, bổ nhiệm, và thi nâng ngạch công chức là chính. Họ chưa chủ động, tích cực học tiếng Anh phục vụ cho công việc, học tập, nghiên cứu tương ứng với vị trí việc làm đang đảm nhiệm; Thứ ba, các cơ quan QLNN chưa làm đủ trách nhiệm được giao, chưa xây dựng chính sách, cách thức tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương hiệu quả; Thứ tư, các cơ quan QLNN chưa sử dụng có hiệu quả nguồn lực vật chất phục vụ cho hoạt động bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; Thứ năm, Nhà nước chưa có chế tài, chưa có các quy định tạo động lực cũng như buộc công chức phải bồi dưỡng, sử dụng tiếng Anh trong công việc hàng ngày nên phần lớn công chức được cử đi bồi dưỡng nhưng chưa thực sự đầu tư thời gian, tâm huyết vào việc học tiếng Anh. CHƢƠNG 4 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BỒI DƢỠNG TIẾNG ANH CHO CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC TRUNG ƢƠNG 4.1. Quan điểm hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng Hoàn thiện QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương trong bối cảnh hội nhập quốc tế cần phải quán triệt một số quan điểm sau: Một là, mục tiêu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương gắn với mục tiêu, yêu cầu của cơ quan quản lý và sử dụng công chức, tránh tình trạng bồi dưỡng tràn lan, chạy theo bằng cấp, chứng chỉ; Hai là, Nhà nước đóng vai trò quản lý vĩ mô; xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương tương ứng với yêu cầu về năng lực tiếng Anh của công chức theo vị trí việc làm và chức danh lãnh đạo, quản lý; linh hoạt trong tổ chức thực hiện; thanh tra, kiểm tra các bộ, ngành trong quá trình tổ chức bồi dưỡng; cùng với cơ quan quản lý và sử dụng công chức quản lý chất lượng bồi dưỡng và tạo động lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; Ba là, QLNN về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương dựa trên cơ sở phát huy tính tự chủ, tự 17
chịu trách nhiệm về chất lượng bồi dưỡng của các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức; phát triển đội ngũ giảng viên kiêm chức là các viên chức, công chức, lãnh đạo quản lý có chuyên môn giỏi, tiếng Anh thành thạo tham gia bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; nâng cấp cơ sở vật chất phục vụ bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương; Bốn là, cơ quan QLNN phối hợp với các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng xây dựng chương trình, tài liệu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN trung ương trên cơ sở yêu cầu của cơ quan quản lý và sử dụng công chức theo vị trí việc làm và chức danh công chức để đáp ứng yêu cầu sử dụng tiếng Anh giao tiếp, nghiên cứu, học tập và thực thi công vụ trong môi trường hội nhập quốc tế mà Đảng và Nhà nước đã đề ra. 4.2. Các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bồi dƣỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nƣớc Trung ƣơng đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế 4.2.1. Xây dựng và hoàn thiện các quy định pháp luật và chính sách bồi dưỡng và sử dụng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương 4.2.1.1. Hoàn thiện chính sách bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Các cơ quan QLNN có thẩm quyền cần sớm hoàn thiện các chính sách về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương, đưa ra các yêu cầu, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể trong chính sách, như sau: Thứ nhất, chính sách đưa ra yêu cầu bồi dưỡng nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương theo vị trí việc làm và chức danh công chức; Thứ hai, chính sách đưa ra các mục tiêu bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương sao cho công chức có thể dùng tiếng Anh trực tiếp giao dịch, làm việc với các đối tác nước ngoài; tự học, tự nghiên cứu tài liệu trong phạm vi chuyên môn, nghiệp vụ và thực thi công vụ trong môi trường hội nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hóa; Thứ ba, chính sách đưa ra các nhiệm vụ và giải pháp về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương phù hợp với điều kiện thực tế tại các cơ quan đơn vị, phù hợp yêu cầu của từng nhóm đối tượng, từng lĩnh vực công tác và vị trí việc làm sao cho công chức nhận thấy sự cần thiết phải tự học tập, bồi dưỡng nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh; đảm bảo chất lượng bồi dưỡng và đảm bảo đạt yêu cầu, mục tiêu đã đặt ra cho từng vị trí việc làm và chức danh công chức. 4.2.1.2. Xây dựng các quy định về bồi dưỡng và sử dụng tiếng Anh cho công chức cơ quan hành chính nhà nước Trung ương Nhà nước cần xây dựng các quy định về bồi dưỡng và sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương như sau: Thứ nhất, quy định về bồi dưỡng tiếng Anh cho công chức CQHCNN Trung ương. Nhà nước cần xây dựng các quy định về bồi dưỡng nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh cho công chức CQHCNN theo vị trí việc làm và chức danh công chức. Các quy định vừa có tính bắt buộc, vừa có tính khuyến khích, tạo điều kiện, giúp công chức thấy việc bồi dưỡng tiếng Anh là thiết thực với vị trí công việc và chức danh họ đang đảm nhận, đáp ứng được nhu cầu sử dụng tiếng Anh trong công việc của cá nhân công chức và nhu cầu thực thi công vụ trong bối cảnh hội nhập quốc tế, tránh tình trạng đánh đồng tiêu chuẩn tiếng Anh theo ngạch công chức được quy định tại Thông tư số 11/2014/TT-BNV ngày 09/10/2014 của Bộ Nội vụ quy định chức danh, mã số ngạch, và tiêu chuẩn nghiệp vụ chuyên môn của ngạch công chức chuyên ngành hành 18