Tóm tắt Luận án Tiến sỹ Kinh tế: Huy động vốn đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Lào

1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của để tài luận án<br /> Trong thời đại ngày nay, xu hướng hội nhập khu vực và toàn cầu đang diễn ra một cách<br /> mạnh mẽ. Điều này, đòi hỏi các quốc gia mở cửa nền kinh tế ra thị trường thế giới, tham<br /> gia một cách tích cực vào mối quan hệ kinh tế quốc tế.<br /> Viêng Chăn là Thủ đô của nước CHDCND Lào, là trái tim của cả nước, là đầu não chính<br /> trị, hành chính quốc gia, là trung tâm lớn nhất về văn hoá, khoa học, giáo dục, kinh tế và<br /> giao dịch quốc tế. Viêng Chăn còn là nơi tập trung các cơ quan ngoại giao, các đại sứ quán,<br /> các văn phòng đại diện của các tổ chức quốc tế. Thủ đô Viêng Chăn là một trung tâm lớn, có<br /> các ngành công nghiệp phát triển nhất cả nước Lào, có hệ thống hạ tầng thủy lợi kiên cố, các<br /> trung tâm sản xuất giống động thực vật hiện đại. Phát triển mạnh mẽ kinh tế - xã hội Thủ đô<br /> tạo động lực và đầu tàu phát triển kinh tế - xã hội cả nước.<br /> Vốn là yếu tố cơ bản không thể thiếu được trong quá trình sản xuất kinh doanh, đồng<br /> thời là yếu tố quan trọng nhất để phát triển kinh tế, cả nước nói chung và Thủ đô Viêng<br /> Chăn nói riêng. Do vậy, huy động và duy trì được một lượng vốn đầu tư đủ lớn chính là<br /> nhân tố có ý nghĩa quyết định tới tăng trưởng và phát triển kinh tế.<br /> Kế hoạch phát triển đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 được đánh giá là một<br /> kế hoạch tham vọng và để thực hiện được kế hoạch đó, Thủ đô Viêng Chăn cần một lượng<br /> vốn lớn để thực hiện và phát triển các ngành. Với mong muốn góp phần vào giải quyết vấn<br /> đề có ý nghĩa quan trọng thiết thực và mang tính cấp bách này, đề tài “Huy động vốn đầu<br /> tư phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Lào”, được<br /> chọn làm luận án tiễn sỹ, chuyên ngành Kinh tế Đầu tư.<br /> 2. Mục đích nghiên cứu và ý nghĩa nghiên cứu luận án<br /> * Mục đích nghiên cứu:<br /> + Nghiên cứu góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về vốn đầu tư phát triển, huy<br /> động vốn cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội của 1 địa phương.<br /> + Nghiên cứu tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến vốn đầu tư phát triển đến kết<br /> quả của hoạt động huy động vốn đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn.<br /> + Phân tích đánh giá thực trạng huy động vốn cho đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng<br /> Chăn giai đoạn năm 2006 – 2011.<br /> + Đề xuất các định hướng và giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển nhằm đáp ứng<br /> tốt nhu cầu vốn đầu tư phát triển Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn đến năm 2020.<br /> * Nhiệm vụ nghiên cứu luận án<br /> + Hệ thống hóa và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về vốn, huy động vốn đầu tư phát<br />  2<br /> <br /> triển kinh tế xã hội.<br /> + Phân tích đánh giá thực trạng huy động vốn đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn,<br /> chỉ ra những nhân tố cơ bản tác động đến kết quả huy động vốn đầu tư phát triển tại Thủ<br /> đô Viêng Chăn trong thời gian qua. Đánh giá những thành tựu đạt được, chỉ ra những tồn tại,<br /> hạn chế và nguyên nhân của nó để có định hướng cho việc huy động vốn đầu tư phát triển<br /> trong thời gian tới. Đề xuất định hướng và giải pháp tăng cường huy động vốn đầu tư phát<br /> triển trên địa bàn Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020.<br /> 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu<br /> * Đối tượng nghiên cứu của luận án là hoạt động huy động vốn đầu tư phát ở một địa<br /> phương.<br /> * Phạm vi nghiên cứu:<br /> - Về không gian luận án nghiên cứu các hoạt động vốn đầu tư phát triển ở Thủ đô<br /> Viêng Chăn.<br /> - Về thời gian: Số liệu, tình hình khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng huy động<br /> vốn đầu tư phát triển thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2006 – 2011. Các định hướng và giải<br /> pháp huy động vốn đầu tư phát triển Thủ đô Viêng Chăn được xác định cho giai đoạn đến<br /> năm 2020.<br /> 4. Phƣơng pháp nghiên cứu<br /> - Phương pháp lịch sử và phương pháp hệ thống: Việc nghiên cứu hoạt động huy động<br /> vốn đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn được thực hiện một cách đồng bộ, gắn với<br /> hoàn cảnh, điều kiện và các giai đoạn cụ thể. Huy động vốn đầu tư phát triển được xem xét<br /> trong mối liên hệ chặt chẽ với nhau cả về không gian và thời gian, đồng thời được đặt ra<br /> trong bối cảnh chung của toàn bộ nền kinh tế trong quá trình đổi mới và mở rộng quan hệ<br /> đối ngoại của Thủ đô Viêng Chăn.<br /> - Phương pháp thống kê: Luận án sử dụng các số liệu thống kê thích hợp để phục vụ cho<br /> phân tích quá trình huy động vốn đầu tư phát triển ở Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2006 -<br /> 2011.<br /> - Phương pháp so sánh, đối chiếu: Huy động vốn đầu tư phát triển của Thủ đô Viêng<br /> Chăn được xem xét trên cơ sở có sự so sánh tác động của nó đối với sự tăng trường và phát<br /> triển kinh tế của Thủ đô Viêng Chăn qua từng giai đoạn, cũng như kinh nghiệm thực hiện<br /> việc huy động vốn đầu tư phát triển của Thủ đô Hà nội - Việt Nam.<br /> 5. Kết cấu của luận án:<br /> Ngoài lời mở đầu, kết luận và danh mục các tài liệu tham khảo nội dung chính của luận<br /> án được kết cấu thành 4 chương:<br />  3<br /> <br /> - Chương 1: Tổng quan các kết quả nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án.<br /> - Chương 2: Những vấn đề lý luận và thực tiễn về huy động vốn cho đầu tư phát triển ở<br /> địa phương.<br /> - Chương 3: Thực trạng huy động vốn đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn giai<br /> đoạn 2006 – 2011.<br /> - Chương 4: Định hướng và giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển tại Thủ đô Viêng<br /> Chăn giai đoạn đến năm 2020.<br /> <br /> <br /> CHƢƠNG 1<br /> TỔNG QUAN CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN<br /> QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN<br /> 1.1. Tổng quan các kết quả nghiên cứu lý thuyết<br /> 1.1.1. Tổng quan các giáo trình và sách<br /> Đến nay đã có nhiều sách, giáo trình trong nước và nước ngoài nghiên cứu vấn đề huy<br /> động vốn đầu tư phát triển nhất là liên quan đến đầu tư phát triển, vốn đầu tư phát triển,<br /> nguồn vốn đầu tư phát triển, các nguồn vốn để phát triển nhiều lĩnh vực, có nhiều quan<br /> điểm và cách tiếp cận về khái niệm đầu tư tuỳ theo các góc độ nghiên cứu.<br /> 1.1.2. Tổng quan các luận án tiến sỹ, luận văn có liên quan đến đề tài luận án<br /> Nhìn chung, vấn đề huy động vốn đầu tư phát triển là đối tượng nghiên cứu của nhiều<br /> nhà nghiên kinh tế trong và ngoài nước. Các luận án tiễn sĩ, luận văn thạc sĩ và các công<br /> trình nghiên cứu đã công bố tương đối nhiều. Tuy nhiên, dù được tiếp cận dưới nhiều góc<br /> độ, nhưng thực tế chưa có 1 đề tài khoa học, luận án, luận văn thạc sỹ nào nghiên cứu về<br /> vấn đề huy động vốn đầu tư phát triển ở Thủ đô Viêng Chăn, nước Cộng Hòa Dân Chủ<br /> Nhân Dân Lào. Vì vậy, có thể khẳng định đề tài luận án của nghiên cứu sinh không trùng<br /> lắp với các công trình, luận văn, luận án đã công bố trong thời gian gần đây.<br /> 1.1.3. Các đề tài khoa học, các bài viết đăng tài<br /> Hiện nay, việc huy động vốn đầu tư phát triển trên địa bàn Thủ đô ngày càng được<br /> nhiều nhà khoa học. Thời gian qua có một số công trình của các nước trong khu vực<br /> nghiên cứu về vấn đề này ở những khía cạnh khác nhau. Thực tế rất nhiều nhân tố ảnh<br /> hưởng tới việc huy động vốn cho phát triển trên địa bản Thủ đô, tuy nhiên, phải có hệ<br /> thống chính sách khuyến khích đầu tư và chính sách phát triển phù hợp mới có thể huy<br /> động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn này.<br />  4<br /> <br /> 1.2. Xác định nội dung nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu của luận án<br /> 1.2.1. Các khoảng trống nghiên cứu và xác định nội dung nghiên cứu của luận án<br /> Thực tế chưa có 1 đề tài khoa học, luận án, luận văn thạc sỹ nào nghiên cứu về vấn đề<br /> huy động vốn đầu tư phát triển ở Thủ đô Viêng Chăn, nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân<br /> Lào. Vì vậy, có thể khẳng định đề tài luận án của nghiên cứu sinh không trùng lắp với các<br /> công trình, luận văn, luận án đã công bố trong thời gian gần đây. Luận án kế thừa các kết<br /> quả nghiên cứu trước đó và vận dụng vào điều kiện cụ thể của Viêng Chăn.<br /> 1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu chính của luận án<br /> - Các nội dung trong khung lý thuyết cần xác định lập để làm căn cứ nghiên cứu các<br /> nội dung chính của luận án?<br /> - Các nhân tố nào tác động đến việc huy động vốn đầu tư phát triển? Và tác động cụ<br /> thể như thế nào?<br /> - Các nguồn vốn đầu tư có thể huy động?<br /> - Có thể quản lý việc huy động vốn đầu tư phát triển như thế nào? (quy trình, phương<br /> thức và điều kiện...)<br /> - Những năm qua (2006 - 2011) Thủ đô Viêng Chăn đã thu hút vốn đầu tư cho phát<br /> triển kinh tế - xã hội như thế nào? Kết quả đạt được? Các vấn đề phát sinh cần tiếp tục<br /> nghiên cứu giải quyết?<br /> - Các phương lý và giải pháp tăng cường huy động vốn đầu tư phát triển Viêng Chăn<br /> đến năm 2020?<br /> CHƢƠNG 2<br /> NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HUY ĐỘNG<br /> VỐN CHO ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN Ở ĐỊA PHƢƠNG<br /> 2.1. Đầu tƣ phát triển và vai trò của vốn đầu tƣ phát triển<br /> 2.1.1. Các khái niệm cơ bản<br /> Trên thế giới đã có đã có nhiều quan điểm và cách tiếp cận về khái niệm đầu tư phát<br /> triển tùy theo các góc độ nghiên cứu, đầu tư phát triển là bộ phận cơ bản của đầu tư trên<br /> địa phương, là hoạt động sử dụng vốn trong hiện tại, nhằm tạo ra những tài sản vật chất và<br /> trí tuệ mới, năng lực sản xuất mới và duy những tài sản hiện có, nhằm tạo thêm việc làm<br /> và vì mục tiêu phát triển. Đầu tư phát triển có mục đích phát triển bền vững, vì lợi ích quốc<br /> gia, cộng đồng và nhà đầu tư. Khi xem xét đến nội dung của hoạt động đầu tư phát triển trên<br /> góc độ vĩ mô cần quan tâm đến những vấn đề sau:<br /> Một là, đầu tư phát triển phải làm gia tăng tài sản cho nền kinh tế chứ không phải là<br />  5<br /> <br /> hiện tượng chu chuyển tài sản giữa các đơn vị.<br /> Hai là, đầu tư phát triển là điều kiện cần thiết, quan trọng đối với đầu tư tài chính và đầu<br /> tư thương mại trong việc tạo ra cơ sở vật chất, trang thiết bị, đào tạo nhân lực…<br /> Đầu tư phát triển có vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội, đem lại lợi ích<br /> cho những người bỏ vốn và nền kinh tế quốc dân. Về cơ bản, vốn đầu tư phát triển mang<br /> những đặc trưng chung như: (1) vốn đại diện cho một lượng giá trị tài sản. Vốn được biểu<br /> hiện bằng giá trị của những tài sản hữu hình và vô hình. (2) vốn phải vận động sinh lời.<br /> Vốn được biểu hiện, vận động và có khả năng sinh lời. (3) vốn cần được tích tụ và tập<br /> trung đến một mức nhất định mới có thể phát huy tác dụng. (4) vốn phải gắn với chủ sở<br /> hữu. Khi xác định rõ chủ sở hữu, đồng vốn sẽ được sử dụng hiệu quả. (5) vốn có giá trị về<br /> mặt thời gian.<br /> 2.1.2. Vai trò của vốn đầu tƣ phát triển đối với tăng trƣởng và phát triển<br /> + Đầu tư tác động đến tăng trưởng và phát triển kinh tế.<br /> + Đầu tư tác động làm tăng năng lực khoa học công nghệ của đất nước.<br /> + Đầu tư vừa tác động đến tổng cung, vừa tác động đến tổng cầu của nền kinh tế.<br /> 2.2. Các lý thuyết về huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> Có nhiều lý thuyết về huy động vốn đầu tư phát triển, mỗi lý thuyết nghiên cứu một<br /> khía cạnh khác nhau của đầu tư với tăng trưởng và phát triển kinh tế của mỗi địa phương,<br /> mỗi quốc gia. Các lý thuyết nền tảng sau đây đã được đúc kết ở các nước phát triển. Khi<br /> vân dụng vào một quốc gia , địa phương cụ thể cần xem xét đến các yếu tố liên quan như:<br /> Trình độ phát triển, trình độ quản lý, tính đặc thù của từng quốc gia hoặc địa phương… để<br /> bảo đảm vận dụng đúng và có hiệu quả.<br /> 2.2.1. Các lý thuyết hiệu suất sử dụng vốn cận biên<br /> Theo mô hình này những nước dư thừa vốn đầu tư có năng suất cận biên của vốn thấp<br /> hơn ở những nước thiếu vốn đầu tư, vì vậy sẽ xuất hiện dòng lưu chuyển vốn ở những<br /> nước này.<br /> Giả sử trên thế giới có hai nước I và II, giả sử nước I là thừa vốn và nước II là thiếu vốn.<br /> + Xét trường hợp toàn bộ vốn ở mỗi quốc gia được sử dụng để đầu tư trong nước.<br /> + Xét trường hợp vốn đầu tư di chuyển từ quốc gia này sang quốc gia kia (có đầu tư quốc tế).<br /> 2.2.2. Lý thuyết lợi thế tuyệt đối của Adam Smith<br /> Lý thuyết lợi thế tuyệt đối của Adam Smith có thể tóm tắt trong mấy điểm như sau:<br /> + Đề cao vai trò của cá nhân và các doanh nghiệp, ủng hộ một nền thương mại tự do,<br /> không có sự can thiệp của Chính phủ. Mậu dịch tự do sẽ làm cho thế giới sử dụng tài<br /> nguyên có hiệu quả hơn, mang lại lợi ích nhiều hơn.<br />  6<br /> <br /> + Thấy được tính ưu việt của chuyên môn hóa. Tuy nhiên, lý thuyết này lại đồng nhất<br /> hóa sự phân công lao động quốc tế với sự phân công lao động trong nước mà không tính<br /> đến sự khác biệt giữa các quốc gia là rất lớn về thể chế chính trị, về phong tục, tập quán…<br /> + Dùng lợi thế tuyệt đối chỉ có thể giải thích được một phần rất nhỏ trong mậu dịch thế<br /> giới ngày nay, ví dụ như giữa các nước phát triển với các nước đang phát triển. Lý thuyết<br /> này không thể giải thích được trong trường hợp một nước coi là “tốt nhất”, tức là quốc gia<br /> đó có lợi thế tuyệt đối để sản xuất trong nước.<br /> 2.2.3. Các lý thuyết lợi thế so sánh<br /> Bản chất của quy luật lợi thế so sánh: Để xây dựng quy luật lợi thế so sánh, Ricardo đã<br /> đưa ra một số giả thiết làm đơn giản hóa mô hình trao đổi mậu dịch, các giả định đó là:<br /> - Thế giới chỉ có 2 quốc gia và chỉ sản xuất 2 mặt hàng.<br /> - Mậu dịch tự do giữa hai quốc gia.<br /> - Lao động là yếu tố sản xuất duy nhất và được di chuyển tự do giữa các ngành sản<br /> xuất trong một quốc gia nhưng không di chuyển được giữa các quốc gia.<br /> - Công nghệ là cố định cả hai quốc gia.<br /> - Không có chi phí vận chuyển.<br /> - Cạnh tranh hoàn hảo tồn tại trên tất cả các thị trường.<br /> - Thương mại là cân bằng.<br /> Theo quy luật này, ngay cả một quốc gia không có lợi thế tuyệt đối để sản xuất cả hai<br /> sản phẩm vẫn có lợi ích giao thương với một quốc gia khác được coi là có lợi thế tuyệt đối<br /> để sản xuất cả hai sản phẩm.<br /> Các lý thuyết về huy động vốn đầu tư phát triển trên đây là các lý thuyết cơ bản. Để vận<br /> dụng các lý thuyết này vào điều kiện cụ thể của CHDCND Lào nói chung và Thủ đô Viêng<br /> Chăn nói riêng cần chú ý đến đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và các lợi thế của Lào nói<br /> chung và Viêng Chăn nói riêng để nghiên cứu phương hướng và giải pháp cụ thể phù hợp<br /> nhăm huy động các nguyên nhân đầu tư phát triển một các hiệu quả.<br /> 2.3. Huy động vốn cho đầu tƣ phát triển<br /> 2.3.1. Thực chất và quy trình huy động vốn cho đầu tƣ phát triển<br /> Trong nền kinh tế thị trường vốn là một loại hàng hóa song là hàng hóa đặc biệt. Vốn<br /> được biểu hiện bằng giá trị: Vốn phải đại diện cho một loại giá trị hàng hóa, dịch vụ nhất<br /> định; Vốn được biểu hiện bằng tiền, nhưng không phải tất cả mọi nguồn tiền đều là vốn.<br /> Tiền chỉ biến thành vốn khi nó được sử dụng vào mục đích đầu tư hoặc kinh doanh.<br /> Huy động vốn đầu tư phát triển là một yếu tố quan trọng trong việc đầu tư phát triển<br /> kinh tế - xã hội trong một quốc gia, một lĩnh vực hay 1 địa phương. Vốn đầu tư phát triển<br />  7<br /> <br /> được phân chia theo nhiều loại như sau: Phân loại theo phạm vi huy động, Phân loại theo<br /> thời gian huy động, Phân loại theo hình thức huy động, Phân theo nguồn huy động.<br /> Kế hoạch huy động vốn đầu tư phản ánh từng loại nguồn vốn đầu tư, mức độ huy động<br /> từ từng nguồn. Các bước của quy trình huy động vốn đầu tư phát triển bao gồm:<br /> + Xác định quy hoạch phát triển<br /> + Xác định nhu cầu vốn theo quy hoạch<br /> + Xác định các nguồn vốn có thể huy động được<br /> + Xúc tiến đầu tư và xác định khả năng thu hút vốn<br /> + Cân đối cung - cầu vốn đầu tư<br /> Cung > Cầu: lựa chọn phương thức huy động vốn tối ưu;<br /> Cung < Cầu: Tính toán lại chi phí; Xác định thứ tự ưu tiên đầu tư; Giảm quy mô đầu<br /> tư; Từ chối đầu tư; Cần lưu ý giữa hình thức mua và thuê.<br /> 2.3.2. Các nguồn vốn đầu tƣ phát triển và phƣơng thức huy động vốn đầu tƣ phát<br /> triển từ các nguồn<br /> Trên góc độ của nền kinh tế, nguồn vốn đầu tư phát triển bao gồm: Nguồn vốn đầu tư<br /> trong nước và nguồn vốn đầu tư nước ngoài. Các hình thức huy động vốn bao gồm: vay<br /> của các tổ chức tín dụng, huy động vốn bằng hình thức phát hành cổ phiếu, hình thức góp<br /> vốn liên doanh và nguồn vốn chiếm dụng. Trong giai đoạn hiện nay và những năm tới, nhu<br /> cầu vốn cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước ngày càng lớn. Bên cạnh<br /> việc khai thác nguồn vốn đầu tư trong nước, cần phải huy động nguồn vốn từ nước ngoài<br /> bằng các hình thức khác nhau để đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước.<br /> Cùng với các hình thức huy động vốn hiện hữu như vay nợ hỗ trợ phát triển chính thức<br /> ODA; nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI; các hình thức vay thương mại tín dụng<br /> xuất khẩu… ngày càng được tăng cường.<br /> 2.3.3. Các yêu cầu và các điều kiện huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> - Các yêu cầu huy động vốn đầu tư phát triển<br /> a) Huy động vốn đầu tư phát triển phải phù hợp với quy hoạch và kế hoạch phát triển<br /> kinh tế - xã hội, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và môi trường phát triển bền vững của<br /> tỉnh/Thành phố<br /> b) Chú trọng huy động các nguồn vốn đầu tư phát triển, bao gồm cả các nguồn vốn<br /> trong nước và nước ngoài.<br /> c) Ngoài việc bảo đảm vốn huy động theo nguồn, cần chú trọng cơ cấu vốn đầu tư phát<br /> triển theo ngành và theo vùng, địa phương (tỉnh/thành phố) một cách hợp lý. Muốn vậy<br /> cần có các chính sách khuyến khích và các biện pháp triển khai thích hợp với từng ngành,<br />  8<br /> <br /> từng vùng và từng địa phương (Tỉnh/Thành phố).<br /> d) Cuối cùng, huy động vốn đầu tư phát triển của 1 tỉnh hoặc từng thành phố phải góp<br /> phần tạo nguồn vốn để thực hiện chủ trương chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh/Thành<br /> phố theo hướng tích cực.<br /> - Các điều kiện huy động vốn cho đầu tư phát triển<br /> Tạo lập duy trì năng lực tăng trưởng nhanh, bền vững của nền kinh tế: Để tạo lập và<br /> duy trì năng lực tăng trưởng của nền kinh tế nhằm thu hút có hiệu quả các nguồn vốn đầu<br /> tư cho phát triển, trong thời gian tới cần:<br /> + Đảm bảo ổn định môi trưởng kinh tế vĩ mô cho đầu tư phát triển<br /> + Xây dựng các chính sách huy động vốn đầu tư phát triển có hiệu quả<br /> + Phải đảm bảo mối tương quan hợp lý giữa nguồn vốn đầu tư trong nước và nguồn<br /> vốn đầu tư nước ngoài.<br /> + Cần phải đa dạng hóa và hiện đại hóa các hình thức và phương tiện huy động vốn.<br /> + Các chính sách huy động vốn phải được tiến hành đồng bộ cả về nguồn vốn và biện<br /> pháp thực hiện giữa các nguồn vốn.<br /> 2.3.4. Các chỉ tiêu phản ánh tình hình huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> Kết quả huy động vốn đầu tư phát triển kinh tế - xã hội ở một Tỉnh/Thành phố có thể được<br /> đo lường và phân tích theo rất nhiều chỉ tiêu khác nhau, tùy theo mục tiêu nghiên cứu. Trong<br /> khuân khổ luận án tác giả chỉ đề cập đến 1 số chỉ tiêu chính sau đây: Một là, Tổng số vốn đầu<br /> tư phát triển huy động được trong kỳ. Hai là, Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch huy động vốn đầu tư<br /> phát triển trong một thời kỳ. Ba là, Cơ cấu vốn đầu tư phát triển huy động được theo nguồn<br /> trên địa bàn Tỉnh/Thành phố trong 1 thời kỳ. Bốn là, Cơ cấu vốn đầu tư huy động và đưa vào<br /> sử dụng theo ngành hoặc theo địa phương (quận). Trên đây là 4 chỉ tiêu chính thường được sử<br /> dụng trong phân tích và đánh giá kết quả huy động vốn đầu tư phát triển trên địa bàn 1 tỉnh<br /> hoặc 1 thành phố.<br /> 2.4. Các nhân tố tác động đến huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> 2.4.1. Các nhân tố khách quan<br /> - Các nhân tố về lãi suất: Lãi suất vừa ảnh hưởng trực tiếp, vừa ảnh hưởng thông qua<br /> việc thực hiện chính sách huy động đầu tư. Lãi suất cao kích thích người ta gửi tiền tiết<br /> kiệm, trong khi làm giảm đầu tư.<br /> - Ảnh hưởng của thu nhập và tiết kiệm tới đầu tư: Mối quan hệ giữa lãi suất, thu nhập, tiết<br /> kiệm và đầu tư rất chặt chẽ, tác động qua lại nhiều chiều. Khi đánh giá mức độ ảnh hưởng của<br /> các yếu tố đến hoạt động đầu tư cần áp dụng các phương pháp khoa học để xác định những<br /> mối quan hệ bản chất, xây dựng các chính sách, công cụ thích hợp nhằm thúc đẩy và nâng cao<br />  9<br /> <br /> hiệu quả đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển.<br /> - Chi tiêu chính phủ và chính sách thuế: Chỉ ngân sách nhà nước ảnh hường và tác<br /> động việc làm thu hẹp nguồn vốn đầu tư mà nhà cung ứng cho nền kinh tế cũng như làm<br /> biến đổi quy mô từ tiết kiệm - đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân thông qua việc phân phối<br /> nguồn lực tài chính tập trung thành hai quỹ tiêu dùng và quỹ đầu tư. Chính sách thuế có<br /> ảnh hưởng lớn đến hoạt động đầu tư. Thuế có liên quan đến chi phí và là một trong những<br /> yếu tố rủi ro của công cuộc đầu tư.<br /> - Về chính sách đầu tư: Chính sách đầu tư tác động trực tiếp đến việc khai thác, phát huy<br /> các nguồn lực bên trong (nội lực) và thu hút các nguồn lực bên ngoài bổ sung cho các nguồn<br /> lực còn thiếu trong nước. Mặt khác chính sách đầu tư còn tác động đến sự phân bổ các<br /> nguồn lực một cách đúng hướng của Đảng, Nhà nước và đạt hiệu quả cao.<br /> 2.4.2. Các nhân tố chủ quan<br /> - Thứ nhất, sự ổn định về chính trị là một trong những nhân tố có tính quyết định đến<br /> sự hấp dẫn của môi trường đầu tư.<br /> - Thứ hai, một khung khổ pháp lý hoàn thiện, minh bạch, ổn định có vai trò quan trọng<br /> cho việc huy động vốn đầu tư trong nước và thu hút vốn đầu tư nước ngoài, nâng cao hiệu<br /> quả đầu tư.<br /> - Thứ ba, năng lực quản lý nhà nước, thủ tục hành chính, sự trong sạch của bộ máy<br /> công quyền cũng có ảnh hưởng lớn đến hoạt động đầu tư.<br /> - Thứ tư, chính sách kinh tế hợp lý và định hướng đầu tư đúng đắn của Chính phủ sẽ<br /> dẫn dắt hoạt động đầu tư theo định hướng có lợi cho nhà đầu tư và xã hội.<br /> - Thứ năm, các yếu tố phong tục tập quán, văn hoá cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến<br /> hoạt động đầu tư.<br /> 2.5. Kinh nghiệm huy động vốn đầu tƣ phát triển của Hà Nội và bài học cho Thủ đô<br /> Viêng chăn<br /> 2.5.1. Kinh nghiệm huy động vốn đầu tƣ phát triển của Hà Nội<br /> Trong 5 năm qua cùng với các biện pháp nỗ lực khuyến khích đầu tư từ các nguồn lực<br /> xã hội, Thủ đô Hà Nội đã bám sát các mục tiêu phát triển để quản lý và phân bổ hợp lý<br /> nguồn vốn vào phát triển các ngành, các lĩnh vực ưu tiên.<br /> Để thực hiện mục tiêu huy động vốn đầu tư cho phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2011 –<br /> 2015, văn kiện Đại hội lần thứ XV Đảng bộ thành phố Hà Nội đã chỉ rõ: bên cạnh việc<br /> nghiên cứu khắc phục các hạn chế và tồn tại, Hà Nội cần rà xét kỹ các quy hoạch chung, quy<br /> hoạch các ngành; hoàn thiện môi trường đầu tư và đẩy nhanh quá trình cải cách thủ tục hành<br /> chính; chủ động thực hiện xúc tiến đầu tư, tăng cường hợp tác liên kết trong nước và quốc<br />  10<br /> <br /> tế; đa dạng hóa các hình thức thu hút đầu tư và tiếp tục kiến nghị với Trung ương sớm thông<br /> qua Luật thủ đô, để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Hà Nội trong thực hiện các cơ chế, chính<br /> sách đặc thù trong quá trình phát triển sắp tới.<br /> 2.5.2. Bài học kinh nghiệm huy động vốn cho đầu tƣ phát triển Thủ đô Viêng Chăn<br /> Một là, cần rà soát và hoàn thiện quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô<br /> làm cơ sở xác định các mục tiêu, các chương trình, dự án và nhu cầu vốn cần huy động cho<br /> đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trong từng kỳ.<br /> Hai là, dự báo và tính toán đúng nhu cầu vốn đầu tư để thực hiện các mục tiêu, chương<br /> trình, dự án phát triển.<br /> Ba là, thường xuyên nghiên cứu hoàn thiện môi trường đầu tư để thu hút các nguồn<br /> vốn đầu tư xã hội.<br /> Bốn là, nghiên cứu đề xuất với Trung ương có các cơ chế, chính sách đặc thù cho Thủ<br /> đô Viêng chăn.<br /> Năm là, đẩy mạnh công tác đào tạo nguồn nhân lực và lao động có chất lượng cao đáp<br /> ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.<br /> <br /> <br /> CHƢƠNG 3<br /> THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN TẠI<br /> THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN GIAI ĐOẠN 2006 - 2011<br /> 3.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội ảnh hƣởng đến huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> trên địa bàn thủ đô Viêng Chăn<br /> 3.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên<br /> Vị trí địa lý thuận lợi là một lợi thế quan trọng của Viêng Chăn. Viêng Chăn nằm trên trục<br /> đường xuyên Á, ở trung điểm giữa Miền Bắc và Miền Nam. Từ Viêng Chăn có thể đi dễ dàng<br /> đến các nơi trong nước và quốc tế bằng đường hàng không, đường bộ và đường thuỷ. Thủ đô<br /> Viêng Chăn có đường biên giới chung với Thái Lan là sông MêKông dài 165 km ở phía Nam.<br /> Đây là nhân tố quan trọng tạo ra sự gắn bó chặt chẽ giữa Viêng Chăn với các vùng khác trong<br /> cả nước và tạo điều kiện thuận lợi để Viêng Chăn trao đổi hàng hóa, tiếp nhận kịp thời các<br /> luồng thông tin, các thành tựu khoa học kỹ thuật của thế giới, chủ động tham gia vào quá trình<br /> phân công lao động quốc tế và khu vực.<br /> 3.1.2. Điều kiện kinh tế<br /> Thủ đô Viêng Chăn là một thành phố lớn nhất, công nghiệp Viêng Chăn, có tốc độ tăng<br /> trường trung bình khá cao. Thủ đô Viêng Chăn còn là đầu mối giao thông quốc tế đường<br />  11<br /> <br /> bộ, đường thủy, hàng không lớn của cả nước.Vì vậy, so với mặt bằng chung của cả nước thì<br /> Thủ đô Viêng Chăn có rất nhiều lợi thế trong việc huy động các nguồn vốn. Viêng Chăn có vị<br /> trí địa lý thuận lợi, dân cư đông đúc, là trung tâm kinh tế, có hạ tầng cơ sở phát triển tương đối<br /> đồng bộ, mức độ tập trung cao cơ quan, doanh nghiệp, văn phòng đại diện, ngân hàng, tổ chức<br /> tài chính – tín dụng…<br /> Đơn vị : %<br /> <br /> <br /> 45<br /> 40<br /> 35<br /> 30<br /> Công nghiệp - Xây dựng<br /> 25<br /> Nông nghiệp - Lâm nghiệp<br /> 20<br /> Dịch vụ - Thuế đầu vào<br /> 15<br /> 10<br /> 5<br /> 0<br /> Viêng Chăn năm 2011 Cả nước năm 2011<br /> <br /> <br /> Biểu đồ 3.1: Cơ cấu kinh tế của Thủ đô Viêng Chăn và cả nƣớc năm 2011<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> 3.1.3. Điều kiện chính trị - xã hội khác<br /> + Thủ đô Viêng Chăn là đầu não chính trị của nƣớc CHDCND Lào<br /> Thủ đô Viêng Chăn là trung tâm đầu não chính trị, hành chính quốc gia, là Thủ đô của<br /> nước CHDCND Lào là trái tim của cả nước, có nền tảng chính trị ổn định, chính sách kinh<br /> tế đối ngoại mở cửa linh hoạt, an ninh chính trị và trật tự xã hội bảo đảm, Viêng Chăn còn<br /> là nơi tập trung các cơ quan ngoại giao, các đại sứ quán, các văn phòng đại diện của các tổ<br /> chức quốc tế, là nơi tập trung lớn nhất về văn hoá, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch<br /> quốc tế.<br /> + Thủ đô Viêng Chăn là trung tâm, văn hoá, giáo dục lớn nhất cả nƣớc<br /> Thủ đô Viêng Chăn là đầu não thông tin và điều hành quốc gia. Tất cả các cơ quan<br /> thông tấn, báo chí, xuất bản cấp quốc gia đều đóng tại Thủ đô Viêng Chăn. Là trung tâm<br /> lớn lưu giữ các thành tựu phát triển văn hóa của đất nước: nơi có các chùa chiền, viện bảo<br /> tàng, các di tích văn hóa – lịch sử… Là trung tâm lớn nhất về giáo dục, nơi có hệ thống<br /> giáo dục quốc dân từ mầm non đến đại học hoàn chỉnh, nơi có nhiều cán bộ khoa học - kỹ<br /> thuật sống và làm.<br />  12<br /> <br /> 3.2. Thực trạng huy động vốn đầu tƣ phát triển tại thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2006<br /> – 2011<br /> 3.2.1. Tổng quan về tình hình và kết quả huy động vốn đầu tƣ phát triển tại Thủ đô<br /> Viêng Chăn giai đoạn 2006 - 2011<br /> Kết quả huy động và thực hiện vốn đầu tư phát triển kinh tế - xã hội theo nguồn<br /> tại Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2006 - 2011 theo liệu qua Bảng 3.4 và Biểu đồ 3.2<br /> dưới đây.<br /> Bảng 3.3: Kết quả huy động vốn đầu tư phát triển xã hội của Viêng Chăn<br /> giai đoạn 2006 - 2011<br /> Năm<br /> 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> STT Chỉ tiêu<br /> Quy mô vốn đầu tƣ (tỷ kíp)<br /> I Tổng VĐT xã hội 2.213,51 2.634,23 4.718,01 15.072,38 7.824,3 9.780,37<br /> 1 Vốn nhà nước 799,58 595,23 2.229,71 8.836,39 4.070,29 4.452,45<br /> 2 Các thành phần kinh tế 269,24 325,42 546,21 880,72 924,36 1.201,52<br /> ngoài Nhà nước<br /> 3 Vốn nước ngoài 1.144,69 1.713,58 1.942,09 5.355,27 2.829,65 4.126,4<br /> Tỷ trọng tƣơng ứng (%)<br /> II Tổng VĐT xã hội 100 100 100 100 100 100<br /> 1 Vốn nhà nước 36,12 22,59 47,25 58,63 52,20 45,52<br /> 2 Các thành phần kinh tế 12,16 12,36 11,58 5,84 11,81 12,30<br /> ngoài Nhà nước<br /> 3 Vốn nước ngoài 51,71 65,05 41,16 35,53 36,16 42,16<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> Đơn vị: Tỷ kíp<br /> <br /> 9000<br /> 8000<br /> 7000<br /> 6000<br /> 5000<br /> 4000<br /> 3000<br /> 2000<br /> 1000<br /> 0<br /> 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> <br /> <br /> Vốn Nhà nước Vốn ngoài Nhà nước Vốn nước ngoài<br /> <br /> <br /> Biểu đồ 3.2: Kết quả huy động vốn đầu tƣ phát triển xã hội của Viêng Chăn giai<br /> đoạn 2006 - 2011<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br />  13<br /> <br /> <br /> <br /> Bảng 3.4: Vốn đầu tư xã hội phân theo ngành của Viêng Chăn<br /> giai đoạn 2006 - 2011<br /> Năm<br /> STT 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> Chỉ tiêu<br /> Quy mô đầu tƣ của từng ngành (tỷ kíp)<br /> I Tổng VĐT của Thủ đô Viêng Chăn 2.213,51 2.634,23 4.718,01 15.072,38 7.824,3 9.780,31<br /> 1 Nông nghiệp - Lâm nghiệp 456,65 487,33 826,60 2.502,02 1.181,47 1.984,42<br /> 2 Công nghiệp - Xây dựng 1.067,35 1.207,80 2.115,08 6.782,57 3.552,23 3.926,80<br /> 3 Dịch vụ (bao gồm thuế đầu vào) 689,51 939,10 1.776,33 5.787,79 3.090,60 3.869,09<br /> Tỷ trọng tƣơng ứng của từng ngành (%)<br /> II Tổng VĐT của Thủ đô Viêng Chăn 100 100 100 100 100 100<br /> 1 Nông nghiệp - Lâm nghiệp 20,63 18,50 17,52 16,60 15,10 20,29<br /> 2 Công nghiệp - Xây dựng 48,22 45,85 44,83 45,00 45,40 40,15<br /> 3 Dịch vụ (bao gồm thuế đầu vào) 31,15 35,65 37,65 38,40 39,50 39,56<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> 3.2.2. Tình hình và kết quả huy động vốn đầu tƣ phát triển của Nhà nƣớc<br /> Bảng 3.5: Huy động vốn đầu tư Nhà nước<br /> Năm<br /> STT 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> Chỉ tiêu<br /> 1 Tổng VĐT xã hội (tỷ kíp) 2.213,51 2.634,23 4.718,01 15.072,38 7.824,3 9.780,37<br /> 2 Vốn nhà nƣớc (tỷ kíp) 799,58 595,23 2.229,71 8.836,39 4.070,29 4.452,45<br /> 3 Vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước (tỷ kíp) 27,87 36,17 51,28 59,94 72,99 150,35<br /> 4 Vốn tín dụng Nhà nước (tỷ kíp) 154,41 193,64 383,78 799,78 482,51 531,23<br /> 5 Vốn của doanh nghiệp Nhà nước (tỷ kíp) 617,3 365,42 1.794,65 7.976,67 3.514,79 3.930,87<br /> Tỷ trọng (%) VĐT của Nhà nƣớc/Tổng 36,12 22,59 47,25 58,63 52,20 45,52<br /> 6<br /> VĐT xã hội<br /> Tỷ trọng VĐT nhà nƣớc tăng liên hoàn -25.55 274,59 296,30 -53,93 9,38<br /> 7<br /> (%)<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> Đến năm 2011 nguồn vốn đầu tư của Nhà nước trên địa bàn Thủ đô Viêng Chăn đạt<br /> 4.452,45 tỷ kíp. Tỷ trọng nguồn vốn Nhà nước trong tổng vốn đầu xã hội tăng từ 36,12%<br /> năm 2006 lên đến 45,52% năm 2011. Đáng kể nhất riêng năm 2009 vốn đầu tư của Nhà<br /> nước đạt khoảng 8.836,39 tỷ kíp với tỷ trọng 58,63% trên tổng vốn đầu tư xã hội và làm<br /> cho năm 2011 giảm đi 49,61% so với năm 2009. Năm 2011 nguồn vốn Nhà nước đã tăng<br /> khoảng 3.652,87 tỷ kíp so với năm 2006. Trong đó: Huy động vốn đầu tư từ ngân sách nhà<br /> nước đến năm 2011 tăng lên từ 27,87 tỷ kíp năm 2006 lên đến 150,35 tỷ kíp năm 2011 và<br /> tăng lên khoảng 439,46%.<br /> Đến năm 2011 vốn tín dụng nhà nước trên địa bàn Thủ đô Viêng Chăn đạt 531,23 tỷ<br /> kíp chiếm 5,43% của tổng vốn xã hội tăng 244% so với năm 2006, và riêng năm 2009 và<br /> cao nhất so với các năm đạt khoảng 799,78 tỷ kíp chiếm 5,30% của tổng vốn đầu tư xã hội.<br /> Vốn đầu tư của DNNN trên địa bàn Thủ đô Viêng Chăn năm 2011 đạt 3.930,87 tỷ<br />  14<br /> <br /> kíp, tăng gần 3.313,57 tỷ kíp và tăng lên 536,78% so với năm 2006.<br /> 3.2.3. Tình hình và kết quả huy động vốn đầu tƣ phát triển từ dân cƣ và tƣ nhân<br /> Bảng 3.10: Huy động vốn đầu tư của dân cư<br /> Năm<br /> STT 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> Chỉ tiêu<br /> 1 Tổng VĐT xã hội (tỷ kíp) 2.213,51 2.634,23 4.718,01 15.072,38 7.824,3 9.780,37<br /> VĐT của các thành phần kinh tế<br /> 269,24 325,42 546,21 880,72 924,36 1.201,52<br /> 2 ngoài Nhà nước (tỷ kíp)<br /> Các doanh nghiệp ngoài Nhà<br /> 267,95 275,52 359,5 694,96 859,53 1.079,83<br /> 3 nước (tỷ kíp)<br /> 4 Dân tự đầu tư (tỷ kíp) 1,29 49,9 186,71 185,76 64,83 121,69<br /> Tỷ trọng VĐT của kinh tế ngoài<br /> 12,16 12,35 11,58 5,84 11,81 12,30<br /> 5 NN/Tổng VĐT xã hội (%)<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 - 2011<br /> Đến năm 2011 đầu tư trong khu vực kinh tế ngoài Nhà nước đạt 1.201,52 tỷ kíp và<br /> chiếm tỷ trọng 12,30% của tổng số vốn đầu tư của xã hội trên địa bàn Thủ đô Viêng Chăn<br /> tăng 346,26% so với năm 2006.<br /> 3.2.4. Tình hình và kết quả huy động vốn đầu tƣ nƣớc ngoài<br /> Năm 2011 vốn nước ngoài đạt khoảng 4.126,4 tỷ kíp tăng 260,04% so với năm 2006.<br /> Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Thủ đô Viêng Chăn có tốc độ tăng nhanh, từ<br /> 710,84 tỷ kíp năm 2006 lên đến 3.247,41 tỷ kíp năm 2011, nhưng riêng năm 2009 tăng<br /> đáng kể nhất đạt khoảng 5.169,50 tỷ kíp tăng 59,18% so với năm 2011. Vốn đầu tư trực<br /> tiếp nước ngoài chiếm tỷ trọng áp đảo trong tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Thủ đô Viêng<br /> Chăn khoảng 76,37% cho cả giai đoạn 2006 – 2011, riêng năm 2011 chiếm 76,69%. Chủ<br /> yếu dưới hình thức doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài, tập trung nhiều nhất trong<br /> lĩnh vực công nghiệp.<br /> Đơn vị: Tỷ kíp<br /> <br /> 6000<br /> Vốn FDI<br /> 5000 5.169,5<br /> 4000<br /> 3000 3.247,41<br /> <br /> 2000 2.103,25 Vốn FDI<br /> 1.431,46<br /> 1000 1.031,14<br /> 710,84<br /> 0<br /> 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 3.3: Huy động nguồn vốn FDI<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br />  15<br /> <br /> Trong số các chương trình, dự án ODA trong 6 năm 2006 – 2011 có những dự án quốc<br /> gia mang ý nghĩa kinh tế, xã hội quan trọng đối với cả nước như các dự án nâng cấp mạng<br /> lưới đường quốc lộ, dự án giảm nghèo, các dự án nâng cấp hệ thống hạ tầng y tế.<br /> Đơn vị: Tỷ kíp<br /> <br /> Vốn ODA<br /> 1000<br /> 878,99<br /> 800<br /> 726,4<br /> 600<br /> 510,63<br /> 400 433,85 412,44 Vốn ODA<br /> <br /> 200 185,77<br /> 0<br /> 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> <br /> Biểu đồ 3.4: Huy động nguồn vốn ODA<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> 3.2.5. Đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch huy động vốn của Thủ đô Viêng Chăn<br /> Bảng 3.12: Tình hình kế hoạch huy động vốn đầu tư phát triển của Thủ đô Viêng<br /> Chăn giai đoạn 2006 - 2011<br /> Năm<br /> 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> STT Chỉ tiêu<br /> Số vốn huy động theo quy hoạch (tỷ kíp)<br /> I Tổng VĐT xã hội quy hoạch 1.214,93 1.928,86 3.437,6 13.035,66 6.497,82 7.346,94<br /> 1 Vốn nhà nước 413,07 366,87 1.671,01 7.697,55 3.425,01 3.815,26<br /> 2 Các thành phần kinh tế 157,09 245,93 396,01 681,78 760,89 875,75<br /> ngoài Nhà nước<br /> 3 Vốn nước ngoài 644,76 1.316,06 1.370,57 4.656,33 2.311,92 2.655,91<br /> Số vốn đầu tƣ đã thực hiện (tỷ kíp)<br /> II Tổng VĐT xã hội thực hiện 2.213,51 2.634,23 4.718,01 15.072,38 7.824,3 9.780,37<br /> <br /> 1 Vốn nhà nước 799,58 595,23 2.229,71 8.836,39 4.070,29 4.452,45<br /> 2 Các thành phần kinh tế 269,24 325,42 546,21 880,72 924,36 1.201,52<br /> ngoài Nhà nước<br /> 3 Vốn nước ngoài 1.144,69 1.713,58 1.942,09 5.355,27 2.829,65 4.126,4<br /> Mức độ hoàn thành kế hoạch huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> của Thủ đô Viêng Chăn (%)<br /> III Tổng VĐT xã hội thực hiện 182,19 136,57 137,28 115,62 120,41 133,12<br /> 1 Vốn nhà nước 193,57 162,24 133,43 114,79 118,84 116,70<br /> 2 Các thành phần kinh tế 171,39 132,32 137,92 129,17 121,48 137,20<br /> ngoài Nhà nước<br /> 3 Vốn nước ngoài 177,53 130,20 141,70 115,01 122,39 155,36<br /> Nguồn: Niên giám thống kê của Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 - 2011<br /> Từ bảng 3.13 ta thấy mức độ hoàn thành của các năm đều rất cao. Thấp nhất là năm<br />  16<br /> <br /> 2009 bằng 115,62%, cao nhất là năm 2006 bằng 182,19%. Nhưng năm 2009 là năm Viêng<br /> Chăn huy động được vốn đầu tư nhiều nhất do có sự kiện SEA GAME. Tính bình quân<br /> thực hiện tăng khoảng 30% so với kế hoạch trong giai đoạn 2006 - 2011. Tình hình thực<br /> hiện kế hoạch huy động vốn cho các ngành tại Viêng Chăn được thể hiện ở bảng sau:<br /> Bảng 3.13: Tình hình kế hoạch huy động vốn đầu tư phát triển phân theo ngành của<br /> Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2006 - 2011<br /> Năm<br /> STT 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> Chỉ tiêu<br /> Số vốn huy động của từng ngành theo kế hoạch (tỷ kíp)<br /> Kế hoạch Tổng VĐT của Thủ đô 1.214,93 1.928,86 3.437,6 13.035,66 6.497,82 7.346,95<br /> I<br /> Viêng Chăn<br /> 1 Nông nghiệp - Lâm nghiệp 245,90 348,16 600,89 2.135,24 974,67 1.488,44<br /> 2 Công nghiệp - Xây dựng 592,27 881,49 1.540,04 5.881,67 2.956,50 2.947,60<br /> 3 Dịch vụ (bao gồm thuế đầu vào) 376,74 699,21 1.278,78 5.018,72 2.566,65 2.910,86<br /> Số vốn huy động của từng ngành đã thực hiện (tỷ kíp)<br /> Tổng VĐT thực hiện của Thủ đô 2.213,51 2.634,23 4.718,01 15.072,38 7.824,3 9.780,31<br /> II<br /> Viêng Chăn<br /> 1 Nông nghiệp - Lâm nghiệp 456,65 487,33 826,60 2.502,02 1.181,47 1.984,42<br /> 2 Công nghiệp - Xây dựng 1.067,35 1.207,80 2.115,08 6.782,57 3.552,23 3.926,80<br /> 3 Dịch vụ (bao gồm thuế đầu vào) 689,51 939,10 1.776,33 5.787,79 3.090,60 3.869,09<br /> Mức độ hoàn thành kế hoạch huy động vốn đầu tƣ phát triển từng ngành<br /> của Thủ đô Viêng Chăn (%)<br /> Tổng VĐT thực hiện của Thủ đô 182,20 136,57 137,28 115,62 120,41 133,12<br /> III<br /> Viêng Chăn<br /> 1 Nông nghiệp - Lâm nghiệp 185,70 139,97 137,56 117,17 121,21 133,32<br /> 2 Công nghiệp - Xây dựng 180,21 137,01 137,33 115,31 120,14 133,22<br /> 3 Dịch vụ (bao gồm thuế đầu vào) 183,02 134,30 138,90 115,32 120,41 132,91<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> Kết quả huy động vốn so với kế hoạch ban đầu cho thấy mức độ chênh lệch giữa kế<br /> hoạch và thực tế là rất cao, mặc dù tình hình huy động vốn vượt so với kế hoạch xong khi<br /> vượt quá cao như vậy thể hiện khi lập kế hoạch huy động vốn, Viêng Chăn đã chia dự<br /> đoán chính xác được các nguồn. Sự bị động trong huy động vốn là rất lớn. Tình hình này<br /> giảm một phần ở các năm 2009 - 2010 nhưng lặp lại ở năm 2011.<br /> Số vốn huy động qua các năm ngày càng tăng và mức độ hoàn thành kế hoạch huy<br /> động vốn cho thấy Viêng Chăn có sự hấp dẫn nhất định đối với các nhà đầu tư (đặc biệt là<br /> các nhà đầu tư nước ngoài với tỷ trọng vốn rất lớn khoảng 35 - 65%).<br /> 3.2.6. Chính sách và công tác quản lý hoạt động huy động vốn đầu tƣ phát triển<br /> của Thủ đô Viêng Chăn<br /> + Các chính sách của Nhà nước và Thủ đô: Các chính sách của Nhà nước và Chính phủ<br /> Lào; Các chính sách của Thủ đô Viêng Chăn.<br /> + Công tác quản lý hoạt động huy động vốn đầu tư phát triển của Thủ đô Viêng Chăn<br />  17<br /> <br /> Bảng 3.14: Một số chỉ tiêu vĩ mô cơ bản của Thủ đô Viêng Chăn<br /> Năm<br /> 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br /> STT Chỉ tiêu<br /> 1 GDP các năm (tỷ kíp) 9.764,46 10.462,68 12.298,56 12.977,44 14.916,22 15.831,98<br /> 2 Tốc đô tăng trưởng của GDP 11,35 11,81 12,75 11,93 12,65 13,42<br /> hăng năm (%)<br /> 3 CPI (tiêu dùng hàng năm) (%) 84,54 87,45 94,09 92,97 98,46 106,60<br /> 4 Lãi suất (%) 20 12 7 4 5 5<br /> Nguồn: Niên giám thống kê Thủ đô Viêng Chăn năm 2006 – 2011<br /> Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến huy động vốn tại Thủ đô Viêng Chăn:<br /> a) Lãi suất: Lãi suất đã giảm mạnh, năm 2006 từ 20% xuống còn 12% năm 2007 và 7%<br /> năm 2008 tính mỗi năm giảm trên 40%, đó là 1 tỷ lệ giảm rất lớn, các năm từ 2009 - 2011<br /> ổn định mức 4 -5%, xu hướng giảm mạnh và ổn định trong những năm gần đây cho thấy:<br /> CHDCND Lào nói chung, Viêng Chăn nói riêng đang thu hút mạnh đầu tư. Vì tích lũy từ<br /> dân cư không lớn, nguồn vốn chủ yếu là vốn nhà nước và vốn nước ngoài nên chính sách<br /> lãi suất của Lào là hợp lý trong thu hút đầu tư. Điều này phù hợp với thực trạng tiêu dùng<br /> và tiết kiệm.<br /> b) Tiêu dùng và tiết kiệm: Tiêu dùng chiếm tỷ trọng rất cao trong GDP của Viêng<br /> Chăn, tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, do đó cán cân thanh toán vãng lai thể hiện mối quan hệ giữa<br /> tiết kiệm và đầu tư luôn ở mức cao Viêng Chăn muốn phát triển bắt buộc phải huy động<br /> vốn từ nguồn bên ngoài đặc biệt là nguồn vốn nước ngoài.<br /> c) Chi tiêu Chính phủ và chính sách thuế: Chi tiêu Chính phủ chủ yếu vẫn là chỉ tiêu<br /> thường xuyên, đầu tư mới, đặc biệt trong xây dựng kết cấu hạ tầng có được đẩy mạnh này<br /> vẫn chưa đủ lớn để thu hút đầu tư.<br /> d) Chính sách đầu tư: Chính sách tài chính đối với đất giải phóng mặt bằng phục vụ<br /> cho đầu tư chưa phân biệt rõ: (1) các quyền đối với đất và các chi phí về đất trong sản xuất<br /> kinh doanh nhất là tiền cho thuê đất cho các doanh nghiệp chưa phân biệt doanh nghiệp<br /> trong nước hay doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, chưa đảm bảo mức tiền thuế đất ở<br /> Thủ đô Viêng Chăn không cao so với các nước trong khu vực. (2) Chưa có cơ chế riêng về<br /> tiền cho thuê đất được miễn giảm tối đa bao nhiêu cho các khu chế xuất, khu công nghiệp.<br /> (3) Chưa thống nhất về chính sách đền bù khi nhà nước thu hồi đất, giá đất tính đền bù có<br /> sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường tại thời điểm hiện hành. (4)<br /> Thủ tục giao đất, cho thuê đất còn phức tạp.<br />  18<br /> <br /> 3.3. Đánh giá thực trạng huy động vốn đầu tƣ phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn giai<br /> đoạn năm 2006 – 2011<br /> 3.3.1. Ƣu điểm<br /> Đầu tư nước ngoài trong những năm qua tăng khá nhưng mới chỉ tập trung chủ yếu<br /> vào các dự án thuỷ điện. Cơ chế thị trường phát triển chưa đầy đủ, môi trường pháp lý vận<br /> hành theo cơ chế thị trường chưa đồng bộ. Quản lý, điều hành Ngân sách còn chưa thật<br /> hợp lý. Năng lực quản lý của chủ đầu tư, các ban quản lý dự án, các tổ chức tư vấn yếu<br /> kém cũng là nguyên nhân gây lãng phí, thất thoát vốn đầu tư. Hạ tầng xã hội, đặc biệt là y<br /> tế, giáo dục đào tạo còn thấp kém chưa tương xứng với yêu cầu phát triển nên kém hấp dẫn<br /> nhà đầu tư nước ngoài.<br /> 3.3.2. Một số hạn chế và tồn tại<br /> + Hạn chế trong việc huy động vốn đầu tư phát triển của Nhà nước: Việc tổ chức<br /> thực hiện dự án đầu tư của Nhà nước nói chung trong những năm gần đây còn khó khăn<br /> nhiều. Nền tài chính quốc gia chưa vững chắc. Về quản lý đầu tư Nhà nước mới có quy đinh<br /> chủ yếu cho khâu chuẩn bị đầu tư, khâu thực hiện đầu tư chưa có hướng dẫn cụ thể, chủ yếu<br /> chỉ quy định về quản lý xây dựng. Nguồn vốn tín dụng của Nhà nước không đủ đáp ứng yêu<br /> cầu do không huy động được nguồn, quy mô tăng chậm.<br /> + Hạn chế trong việc huy động vốn đầu tư phát triển của dân cư: Huy động nguồn vốn<br /> đầu tư trong khu vực dân cư chủ yếu là gián tiếp thông qua các hình thức gửi tiết kiệm. Thu<br /> nhập bình quân đầu người trên điạ bàn còn thấp, mặc dù đã đạt ở mức cao nhất so với cả<br /> nước. Các doanh nghiệp dân doanh có quy mô nhỏ, khả năng tài chính hạn chế, kết quả kinh<br /> doanh “khiêm tốn”. Chính quyền Thủ đô Viêng Chăn chưa xây dựng được các quy định và<br /> chưa đưa ra được các biện pháp cụ thể hỗ trợ các doanh nghiệp ngoài quốc doanh.<br /> + Hạn chế trong việc huy động vốn đầu tư phát triển của nước ngoài: Huy động vốn<br /> nước ngoài tăng chậm so với các nguồn vốn khác nên tỷ trọng trong tổng vốn đầu tư có xu<br /> hướng giảm. Công tác xúc tiến, quảng bá, kêu gọi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài Thủ đô<br /> Viêng Chăn chưa được quan tâm đúng mức. Hệ thống pháp luật, các chính sách về đầu tư và<br /> các hướng dẫn của cơ quan chức năng Thủ đô vẫn thiếu đồng bộ, hay thay đổi, khó tiên đoán<br /> trước. Luật Đầu tư đã sửa và bổ sung nhiều lần để thông thoáng phù hợp với từng giai đoạn<br /> nhưng thủ tục, dịch vụ lại phức tạp, chính trị xã hội thường xuyên ổn định nhưng chính sách<br /> kinh tế lại chưa thực sự phù hợp với từng thời kỳ. Môi trường pháp lý chưa ổn định, văn bản<br /> pháp lý thiếu đồng bộ, các chính sách đầu tư chưa thực sự khuyến khích nhiều nhà đầu tư<br /> tiềm năng, mới dừng lại ở mức khẩu hiệu chung chung. Nhiều tiềm năng huy động vốn<br /> nước ngoài chưa được khai thác triệt để. Thực hiện ODA và FDI còn thấp so với mức cam<br />  19<br /> <br /> kết và đăng ký của các nhà tài trợ, các nhà đầu tư. Chính sách ưu đãi thu hút FDI chưa rõ<br /> ràng và cụ thể từng lĩnh vực.<br /> 3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế<br /> + Nguyên nhân khách: Quy mô nền kinh tế Viêng Chăn còn khiêm tốn, sự phát triển<br /> của kinh tế còn chưa vững chắc, cơ cấu kinh tế chuyển biến chậm. Công nghiệp còn nhỏ<br /> bé, công nghệ còn lạc hậu, các doanh nghiệp sản xuất còn ít, nhỏ. Nhiều dự án ODA có<br /> quy mô lớn đã đi vào giai đoạn kết thúc nên không có lượng vốn giải ngân lớn. Kết cấu hạ<br /> tầng nhìn chung còn nhiều yếu kém là một bất lợi lớn đối với sự phát triển của Viêng<br /> Chăn, hiện chưa có đường sắt để phục vụ cho việc vận chuyển hàng hóa để xuất khẩu ra<br /> thị trường nước ngoài cũng như trong nước, một số tuyến đường bộ chưa được nâng cấp.<br /> Nguồn vốn tín dụng của Nhà nước không đủ đáp ứng yêu cầu do không huy động được<br /> nguồn, quy mô tăng chậm. Các doanh nghiệp dân doanh có quy mô nhỏ, khả năng tài<br /> chính hạn chế, kết quả kinh doanh “khiêm tốn”, thiếu định hướng dài hạn.<br /> + Nguyên nhân chủ quan: Thu thập bình quân đầu người trên địa bàn còn thấp. Khả<br /> năng cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp. Đầu tư nước ngoài trong những năm qua đạt khá<br /> nhưng mới chỉ tập trung chủ yếu vào các dự án thủy điện, khai thác khoáng sản. Việc thu<br /> hút đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp còn chậm. Thủ đô Viêng Chăn vẫn chưa xây<br /> dựng được cơ cấu vốn cần huy động từ các nguồn, mới chỉ cố gắng huy động được nhiều<br /> vốn đầu tư từ các nguồn nhất là vốn đầu tư nước ngoài mà chưa xác định được là huy<br /> động, thu hút vốn đầu tư vào ngành nào, lĩnh vực nào, chưa đơn giản hóa về các thủ tục và<br /> hồ sơ đăng ký đầu tư, quy trình thực hiện huy động vốn đầu tư ở Thủ đô Viêng Chăn còn<br /> nhiều bất cập. Do công tác quy hoạch còn nhiều bất hợp lý làm cho tình trạng các dự án<br /> FDI tập trung vào lĩnh vực có lợi thế. Công tác quy hoạch, vận động và sử dụng ODA bộ<br /> lộ nhiều yếu kém. Tỷ lệ giải ngân thấp và tiến độ chậm vừa gây lãng phí nguồn vốn ODA,<br /> vừa giảm lòng tin của các nhà tài trợ. Vốn đối ứng có nơi, có lúc thiếu hoặc bố trí không<br /> kịp thời, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án. Kế hoạch giải ngân thường bấp bênh do<br /> bị ảnh hưởng của việc thiếu vốn trong nước. Việc huy động vốn để đầu tư xây dựng kết<br /> cấu hạ tầng kinh tế - xã hội chủ yếu là dựa vào nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước<br /> chưa tích cực tìm kiếm thêm các nguồn vốn khác, công tác đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế -<br /> xã hội chưa đồng bộ, chưa hoàn chỉnh và chưa phục vụ tốt công tác thu hút đầu tư. Việc<br /> thu hút đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp còn chậm.<br />  20<br /> <br /> CHƢƠNG 4<br /> ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƢ PHÁT<br /> TRIỂN TẠI THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN GIAI ĐOẠN ĐẾN NĂM 2020<br /> 4.1. Định hƣớng phát triển tại Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn đến năm 2020 và nhu<br /> cầu vốn cho đầu tƣ phát triển<br /> 4.1.1. Cơ hội và thách thức đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô Viêng<br /> Chăn trong chiến lƣợc phát triển<br /> a) Những cơ hội:<br /> Hạ tầng kinh tế - xã hội (giao thông, điện, bưu chính - viễn thông, y tế, giáo dục…)<br /> được cải thiện rõ rệt. Lao động được đào tạo ngày càng nhiều, đáp ứng đáng kề nhu cầu<br /> lao động có tay nghề bảo đảm cho các doanh nghiệp ở trong và ngoài nước đầu tư vào<br /> Viêng Chăn. Môi trường đầu tư, nhất là môi trường pháp lý ngày càng được hoàn thiện,<br /> thủ tục hành chính trong đầu tư đã được cải tiến 1 bước. Giao lưu và hợp tác quốc tế trong<br /> đầu tư phát triển kinh tế, trong đào tạo, trong các quan hệ quốc tế khác ngày càng được mở<br /> rộng và tăng cường. An ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội được giữ vững, các chính<br /> sách an sinh xã hội đối với người lao động được cải thiện rõ rệt…<br /> b) Thách thức:<br /> Thủ đô Viêng Chăn vẫn là một Thủ đô kém phát triển về kinh tế: Cơ sở hạ tầng kinh tế, xã<br /> hội còn thiếu đồng bộ và chất lượng thấp. Thủ đô Viêng Chăn vẫn gặp nhiều khó khăn, thách<br /> thức so với Thủ đô nhiều nước trong khu vực. Thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn<br /> Thủ đô Viêng Chăn còn thấp, mặc dù đã cao nhất so với cả nước.<br /> 4.1.2. Mục tiêu chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020<br /> Đến năm 2020 dân số đạt khoảng 1,087 nghìn người (tăng khoảng 109 nghìn người so<br /> với năm 2016) và GDP bình quân đầu người trong năm đạt khoảng 7.521 USD, tốc độ tăng<br /> GDP bình quân/năm đạt khoảng từ 12,30% – 13,00%. Theo dự đoán cơ cấu kinh tế theo<br /> GDP trong năm 2020 là: tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng là 47,5%, nông