Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng

Chia sẻ: Tử Tử | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

54
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng, luận văn đưa ra các định hướng, giải pháp chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện Hòa Vang nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế của huyện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LÊ THỊ THANH THÚY CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ PHÁT TRIỂN Mã số: 60.31.01.05 Đà Nẵng - 2018
Công trình được hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NINH THỊ THU THỦY Phản biện 1: TS. LÊ BẢO Phản biện 2: TS. HOÀNG HỒNG HIỆP Luận văn đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Kinh tế Phát triển họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 28 tháng 01 năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước, vấn đề chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế nói chung và chuyển dịch cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn nói riêng luôn được xem như một trong những nội dung chủ yếu, có ý nghĩa rất quan trọng. Hòa Vang là huyện nông thôn duy nhất của thành phố Đà Nẵng, huyện có nhiều lợi thế và tiềm năng để phát triển công nghiệp, thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Vì vậy, phát triển kinh tế huyện Hòa Vang là một trong những định hướng phát triển quan trọng đối với thành phố Đà Nẵng. Tuy nhiên, chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế so với yêu cầu phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện diễn ra chậm và vẫn còn chưa hiệu quả, sự phát triển của các ngành còn chưa đảm bảo tính đồng bộ, năng lực cạnh tranh vẫn còn yếu, hiệu quả kinh tế không cao. Để có thể đánh giá thực trạng và tác động của chuyển dịch cơ cấu kinh tế đến sự phát triển kinh tế, xã hội của huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng trong thời gian qua. Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng” là cần thiết để có thể đề xuất định hướng và chính sách thúc đấy chuyển dịch cơ cấu kinh tế một cách có hiệu quả kinh tế ở huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng phù hợp với quá trình phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. 2. Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng, luận văn đưa ra các định hướng, giải pháp chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện Hòa Vang nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế của huyện.
2 3. Câu hỏi nghiên cứu - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng trong thời gian qua diễn ra như thế nào? - Những nhân tố, chính sách nào tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang? - Cần có những giải pháp như thế nào để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang đạt hiệu quả? 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế. 4.2 Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Đề tài nghiên cứu chuyển dịch cơ cấu kinh tế, trong đó tập trung chủ yếu vào CDCCKT theo ngành. Về không gian: Các nội dung nghiên cứu trên được thực hiện tại huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng Về thời gian: Nghiên cứu đánh giá quá trình CDCCKT huyện Hòa Vang trong giai đoạn 2005–2015, đề xuất những định hướng, giải pháp CDCCKT huyện đến năm 2020 và các những năm về sau . 5. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập tài liệu - Phương pháp biểu đồ, đồ thị - Phương pháp so sánh, phân tích - Phương pháp phân tích tổng hợp, phân tích, thống kê - Phương pháp khái quát hóa 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Thứ nhất, luận văn góp phần làm phong phú hơn nội dung về CDCCKT.
3 Thứ hai, luận văn tập trung phân tích, tổng kết những đặc điểm cơ bản của huyện Hòa Vang và đánh giá những thuận lợi, khó khăn đối với CDCCKT huyện Hòa Vang. Sử dụng các nhóm chỉ tiêu được lựa chọn để phân tích, đánh giá quá trình CDCCKT của huyện Hòa Vang. Thứ ba, luận văn đã đề xuất những định hướng, các kiến nghị và giải pháp CDCCKT huyện Hòa Vang, tập trung vào những vấn đề cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế của huyện Hòa Vang. 7. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, một số tác giả đã đi sâu nghiên cứu chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong bối cảnh, tình hình, nguồn lực sẵn có của từng địa phương để đưa ra thực trạng và những đề xuất, giải pháp phù hợp. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có công trình nghiên cứu nào chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế ở huyện Hòa Vang với tư cách là một luận văn khoa học độc lập và hệ thống trên các mặt lý luận, thực tiễn và giải pháp dựa trên cơ sở phân tích kỹ các lợi thế của huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. 8. Kết cấu của Luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm có 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về chuyển dịch cơ cấu kinh tế Chương 2: Thực trạng CDCCKT huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng Chương 3: Một số giải pháp CDCCKT huyện Hòa Vang
4 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ 1.1. KHÁI QUÁT VỀ CƠ CẤU KINH TẾ VÀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ 1.1.1. Cơ cấu kinh tế a. Khái niệm cơ cấu kinh tế Cơ cấu kinh tế được hiểu là tổng thể các bộ phận hợp thành nền kinh tế cùng các mối quan hệ chủ yếu về định tính tính và định lượng, ổn định và phát triển giữa các bộ phận ấy với nhau hay của toàn bộ hệ thống trong những điều kiện của nền sản xuất xã hội và trong những khoảng thời gian nhất định 11, tr.157. b. Phân loại cơ cấu kinh tế Cơ cấu kinh tế bao gồm cơ cấu ngành kinh tế, cơ cấu kinh tế vùng lãnh thổ và cơ cấu thành phần kinh tế. 1.1.2. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế a. Khái niệm Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là sự thay đổi của cơ cấu kinh tế theo thời gian từ trạng thái và trình độ này tới một trạng thái khác phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội và các điều kiện vốn có nhưng không lặp lại trạng thái cũ. 1; 61 Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành là quá trình thay đổi của cơ cấu ngành từ trạng thái này sang trạng thái khác ngày càng hoàn thiện hơn, phù hợp hơn với môi trường và điều kiện phát triển [11,163]. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành: Bản thân mỗi nhóm ngành nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ cũng là một hệ thống động bởi sự vận động liên tục và sự thay đổi tương quan giữa các thành tố. Đó chính là sự thay đổi trong nội bộ từng ngành.
5 Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế là quá trình chuyển biến tích cực, phù hợp với đường lối phát triển kinh tế nhiều thành phần trong thời kỳ đổi mới. b. Vai trò của chuyển dịch cơ cấu kinh tế Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một nội dung quan trọng của quá trình CNH, HĐH đất nước. Có thể khẳng định rằng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế có một vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế vì: Thứ nhất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhằm khai thác các yếu tố lợi thế của nền kinh tế, vùng hoặc địa phương. Thứ hai, chuyển dịch cơ cấu kinh tế sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thứ ba, chuyển dịch cơ cấu kinh tế tạo ra sự thay đổi trong cơ cấu xã hội. c. Xu hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế - Xu hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành: Trong quá trình đó, tỷ trọng của các khu vực trong GDP diễn ra theo xu hương tỷ trọng của khu vực I giảm dần, tỷ trọng của khu vực II và khu vực III tăng lên. Trong giai đoạn đầu của CNH, HĐH, khu vực II chiếm tỷ trọng lớn nhất, khi chuyển sang nền kinh tế tri thức khu vực III có tỷ trọng tăng nhanh nhất và lớn nhất. - Xu hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành: +Đối với ngành công nghiệp, CCKT chuyển dịch theo hướng ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp có lợi thế so sánh về nguồn lao động, về tài nguyên, hướng mạnh về xuất khẩu, nuôi dưỡng để tạo ta những phân ngành công nghiệp có khả năng cạnh tranh trong tương lai.
6 + Đối với ngành nông nghiệp, CCKT chuyển dịch theo hướng xây dựng một nền nông nghiệp hàng hóa, phát triển toàn diện, gắn sản xuất với chế biến. Trong đó, ưu tiên các ngành: thủy sản, trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng, chăn nuôi, cây công nghiệp, cây ăn quả, cây thực phẩm. Đó là những ngành có điều kiện thuận lợi ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ mới nhất, các quy trình sản xuất tiên tiến. + Đối với ngành dịch vụ, ưu tiên đặc biệt phát triển các ngành được coi là kết cấu hạ tầng “mềm” của nền kinh tế hiện đại như viễn thông, tin học, thương mại điện tử, tài chính ngân hàng và các ngành du lịch, dịch vụ có lợi thế và dễ khai thác. - Xu hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế: Kinh tế nhà nước tuy giảm về tỷ trọng nhưng vẫn giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế và tỷ trọng của kinh tế ngoài Nhà nước ngày cảng tăng. 1.2. NỘI DUNG VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ 1.2.1. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành Tiêu chí đánh giá chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành: - Chuyển dịch CCKT theo ngành thường đánh giá thông qua sự thay đổi tỷ trọng GTSX (hoặc GDP) của các nhóm ngành trong tổng thể GTSX (hoặc GDP) của nền kinh tế. - Độ lệch tỷ trọng – d được tính theo công thức: dx = t - to + t : tỷ trọng ngành hay thành phần kinh tế x trong năm cuối của giai đoạn nghiên cứu + to: tỷ trọng ngành hay thành phần kinh x trong năm đầu của giai đoạn nghiên cứu
7 - Hệ số cos Góc  = arccos  Tỷ lệ chuyển dịch cơ cấu kinh tế là: K= /90 1.2.2. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành Tiêu chí đánh giá chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ ngành: + Sự thay đổi tỷ trọng các phân ngành (thường đo bằng tỷ trọng GTSX hoặc GDP) trong nội bộ ngành công nghiệp; nông – lâm – thủy sản; thương mại – dịch vụ… + Hệ số cos 1.2.3. Chuyển dịch cơ cấu vốn đầu tƣ Các tiêu chí cơ bản đánh giá chuyển dịch cơ cấu vốn đầu tư +Cơ cấu vồn đầu tư: Chỉ tiêu này nên được sử dụng để quan sát sự biến đổi tỷ trọng của tỷ lệ đầu tư vào 3 khu vực kinh tế, từ đó nhận định về xu thế và định hướng tập trung nguồn vốn đầu tư phát triển công nghiệp và dịch vụ. + Sự thay đổi tỷ trọng vốn đầu tư của các ngành và trong nội bộ các ngành. + Tỷ lệ kinh phí đầu tư cho khoa học, công nghệ, giáo dục và đào tạo so với tổng vốn đầu tư. 1.2.4. Chuyển dịch cơ cấu lao động Tiêu chí đánh giá chuyển dịch cơ cấu lao động +Sự thay đổi tỷ trọng lao động trong các ngành và trong nội bộ các ngành. + Sự thay đổi tỷ trọng lao động theo trình độ chuyên môn + Hệ số cos + Sự thay đổi năng suất lao động trong các ngành
8 + Sự thay đổi năng suất lao động trong các phân ngành 1.2.5. Chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất Tiêu chí đánh giá chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất +Sự thay đổi tỷ trọng diện tích đất trong các ngành và trong nội bộ các ngành. + Hệ số cos + Sự thay đổi năng suất đất 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ 1.3.1. Nhóm các nhân tố khách quan a. Điều kiện tự nhiên b. Điều kiện văn hóa - xã hội của địa phương c. Xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế về kinh tế d. Sự phát triển của khoa học công nghệ 1.3.2 Nhóm các nhân tố chủ quan a. Lao động và chất lượng nguồn nhân lực b. Vốn đầu tư c. Thị trường và nhu cầu tiêu dùng của xã hội d. Chiến lược và cơ chế quản lý nhà nước
9 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 2.1. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ, XÃ HỘI ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ CỦA HUYỆN HÒA VANG 2.1.1 Điều kiện tự nhiên Hòa Vang có một vị trí hết sức quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội, ANQP của thành phố Đà Nẵng, là địa bàn để thành phố Đà Nẵng giao lưu, hợp tác trao đổi hàng hóa với các tỉnh khác trong khu vực. Đồng thời, điều này là một điều kiện quan trọng để Hòa Vang khai thác tốt hơn các nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội trong ngắn hạn cũng như lâu dài. 2.1.2. Điều kiện kinh tế a. Tổng quan tình hình phát triển kinh tế của huyện Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, trong những năm qua, mặc dầu còn nhiều khó khăn thử thách song kinh tế của Huyện đã đạt được những thành tựu to lớn. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân trong 5 năm (2010-2015) đạt 10%/năm. Thu nhập bình quân đầu người năm 2015 đạt 27,75 triệu đồng/ người / năm, tăng 1,8 lần so với đầu năm 2010. Cơ cấu kinh tế năm 2015 có bước chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng nông nghiệp giảm từ 21,7% xuống còn 18,1%, tỷ trọng công nghiệp giảm nhẹ từ 30,7% xuống còn 30,5%, dịch vụ tăng từ 47,6% lên 51,4%. b. Về cơ sở hạ tầng Hiện nay trên địa bàn huyện có nhiều dự án, công trình quan trọng đang triển khai và đưa vào hoạt động, vừa tạo không gian kết nối, vừa tạo động lực để huyện phát triển.
10 2.1.3. Điều kiện xã hội Năm 2015, dân số toàn huyện Hòa Vang là 130.845 người (trong đó tỷ lệ nam là 49,69 %, nữ 50.31%). Dân số phân bố không đều (Hình 2.5). Mật độ dân số là 178 người/km2, dân số trong độ tuổi lao động 81.316 người, chiếm 61,15 % trong tổng dân số toàn huyện. 2.2. THỰC TRẠNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ HUYỆN HÒA VANG TRONG THỜI GIAN QUA 2.2.1. Thực trạng chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của huyện Hòa Vang Xu hướng chuyển dịch giai đoạn này là tập trung vốn đầu tư phát triển các ngành công nghiệp và dịch vụ, đưa nông nghiệp huyện phát triển theo hướng thâm canh, hạn chế các nguồn lực phát triển để tập trung cho các khu vực khác. Bảng 2.2 Hệ số góc chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang 2005 - 2010 2011 - 2015 2005 - 2015 Cos  0,665313 0,389894 0,595814  (độ) 0,842884 1,17028 0,932517 Tỷ lệ chuyển dịch 0,009365 0,013003 0,010361 (/90) (Nguồn: Tính toán của tác giả) Đến giai đoạn 2011-2015 có sự tăng trưởng mạnh của nhóm ngành dịch vụ. Tốc độ tăng trưởng bình quân của khu vực dịch vụ tăng từ 44,24%/ năm trong giai đoạn 2011 – 2015 gấp 2,6 lần so với tốc độ tăng trưởng bình quân trong giai đoạn 2005-2010. Cơ cấu kinh tế dần chuyển dịch từ công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp sang dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp. Tuy nhiên, tỷ lệ chuyển dịch = 0,013 còn rất nhỏ, điều này cho thấy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế diễn ra còn hết sức chậm.
11 2.2.2. Thực trạng chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ ngành a. Chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ ngành Nông – Lâm – Thủy sản - Chuyển dịch cơ cấu giữa nông nghiệp – Lâm nghiệp – Thủy sản ảng 2.3 Cơ cấu GTSX ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản (Đơn vị tính: Cơ cấu %; giá cố định năm 2010) Tỷ lệ Cos  chuyển Năm 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (2010- dịch 2015) (/90) Tổng số 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,00 0,3056 0,014 1. Nông 88,36 84,45 84,48 84,47 84,55 84,47 nghiệp 2. Lâm 6,36 8,04 8,02 8,01 8,01 8,09 nghiệp 3. Thủy 5,27 7,51 7,51 7,52 7,44 7,44 sản ( uồn: ính to n của tác giả) Trong cơ cấu GTSX trong nội bộ ngành, tỷ trọng của nông nghiệp đã giảm từ 88,36% xuống còn 84,47%, giảm 0.96 lần; tỷ trọng của lâm nghiệp trong năm 2015 tăng lên gấp 1,27 lần so với năm 2010; tỷ trọng của thủy sản trong năm 2015 tăng lên gấp 1,41 lần so với năm 2010. Tuy nhiên, sự chuyển dịch vẫn còn chậm, chiếm tỷ trọng lớn vẫn là nông nghiệp, trong khi lâm nghiệp và thủy sản vẫn chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ, điều này cho thấy bởi tỷ lệ chuyển dịch giữa ngành nông nghiệp với hai ngành còn là rất nhỏ chỉ bằng 0,014.
12 - Chuyển dịch cơ cấu trong nông nghiệp giữa trồng trọt – chăn nuôi – dịch vụ nông nghiệp Trong cơ cấu GTSX ngành nông nghiệp, trồng trọt vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhưng đang có dấu hiệu chững lại và giảm thay vào đó là sự tăng lên về tỷ trọng của ngành chăn nuôi và dịch vụ nông nghiệp. Như vậy, cơ cấu ngành nông nghiệp của huyện đang chuyển dịch đúng hướng nhưng sự chuyển dịch vẫn còn rất chậm và không đáng kể. - Chuyển dịch cơ cấu cây trồng Sau 10 năm, diện tích cây trồng hằng năm vẫn chủ yếu là cây lương thực và có xu hướng tăng lên cho các loại cây trồng hằng năm khác như hoa, cỏ có giá trị kinh tế cao hơn. Chính vì thế, mà sản lượng của các loại hoa và cỏ cũng tăng lên đáng kể. - Chuyển dịch cơ cấu vật nuôi Giai đoạn từ 2005-2010, ngành chăn nuôi của huyện có xu hướng giảm đàn trâu, bò và thay vào đó là sự tăng tỷ trọng của đàn heo và gia cầm (Bảng 2.6).Trong vài năm gần đây, dịch bệnh H5N1, heo tai xanh, lở mồm long móng… cũng gây ảnh hưởng không ít đến ngành chăn nuôi của huyện. – Chuyển dịch cơ cấu trong lâm nghiệp – Chuyển dịch cơ cấu ngành thủy sản Giá trị sản xuất của ngành thủy sản của huyện có xu hướng tăng trong giai đoạn 2011-2015, từ 80 tỷ năm 2012 lên 98 tỷ năm 2015, trong đó ngành nuôi trồng hải sản chiếm đến 90% tổng giá trị sản xuất và đây cũng là ngành gia tăng giá trị sản xuất cao nhất. b. Chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ ngành công nghiệp Sự chuyển dịch mạnh mẽ trong ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, đưa giá trị của toàn ngành lên trên các ngành kinh tế
13 khác. Trong cơ cấu GTSX ngành công nghiệp, CN-TTCN vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhưng đang có dấu hiệu chững lại và thay vào đó là sự tăng lên về tỷ trọng của ngành xây dựng. Tuy nhiên, sự chuyển dịch giữa ngành CN-TTCN với ngành xây dựng vẫn còn chậm và không đáng kể khi tỷ lệ chuyển dịch rất nhỏ chỉ bằng 0,0037. Cơ cấu kinh tế nội bộ ngành công nghiệp – TTCN, tỷ trọng của ngành chế biến chiếm một tỷ trọng lớn và đang có xu hướng tăng lên, trong khi đó ngành khai thác lại có xu hướng giảm. Tốc độ chuyển dịch CCKT ngành chế biến diễn ra theo hướng đa dạng hóa ngành, sản phẩm. Nhìn chung, nhiều ngành công nghiệp của huyện đang trong quá trình hình thành và phát triển, tốc độ tăng trưởng nhanh nhưng quy mô nhỏ bé. c. Chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ ngành dịch vụ So với năm 2005, GTSX ngành dịch vụ ở huyện năm 2015 gấp 2,6 lần. Tuy vậy, CDCCKT nhóm ngành dịch vụ có sự chuyển dịch không đáng kể. Các ngành dịch vụ là cơ sở hạ tầng “mềm” của nền kinh tế hiện đại và có giá trị gia tăng cao như tài chính, tín dụng, vận tại, kho bãi, thông tin liên lạc có tỷ trọng thấp và hầu như không thay đổi. Trong giai đoạn 2005-2015, ngành du lịch huyện đã có sự tăng trưởng nhanh. Tuy vậy, cơ cấu doanh thu của ngành du lịch có sự chuyển dịch chậm. 2.2.3. Thực trạng chuyển dịch cơ cấu vốn đầu tƣ Hiện nay, nguồn đầu tư phát triển tại huyện phần lớn là nguồn phân bổ từ ngân sách trung ương và ngân sách thành phố Đà Nẵng. Chính vì vậy để xét cơ cấu vốn đầu tư, ta xét trong tổng thể chung nguồn vốn đầu tư của thành phố. Cơ cấu vốn đầu tư có sự chuyển hướng, tập trung hơn vào đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, chú trọng đầu tư các công trình trọng điểm.
14 2.2.4. Thực trạng chuyển dịch cơ cấulao động Việc phân bổ lao động cho các nhóm ngành ở huyện trong thời gian qua diễn ra theo xu hướng giảm nhanh tỷ trọng lao động trong khu vực nông nghiệp từ 38,5% năm 2010 còn 25,84% năm 2014. Tương ứng trọng lao động ngành công nghiệp và dịch vụ tăng, đặc biệt là ngành dịch vụ. Tuy nhiên, tỷ lệ chuyển dịch vẫn còn rất nhỏ, cho thấy thực chất quá trình chuyển dịch vẫn không đáng kể, lao động trong ngành nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lơn. 2.2.5. Thực trạng chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất Đất nông nghiệp năm 2005 là 59.973,5 ha, chiếm 84,79% diện tích tự nhiên, đến năm 2015 tăng lên còn 64.879,5, chiếm 88,28% diện tích tự nhiên của huyện, tuy nhiên đất phi nông nghiệp lại tăng lên đến gấp 2 lần từ năm 2005 đến năm 2015, nguyên nhân chủ yếu là do chuyển diện tích đất để phát triển đô thị, xây dựng kết cấu hạ tầng phát triển kinh tế - xã hội. 2.3 ĐÁNH GIÁ VỀ THỰC TRẠNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ HUYỆN HÒA VANG 2.3.1 Những thành công - Cơ cấu kinh tế huyện có sự chuyển dịch tích cực, tỷ trọng các ngành phi nông nghiệp tăng lên, đặc biệt cơ cấu trong nội bộ các ngành cũng có bước thay đổi theo hướng phát huy các lợi thế so sánh của mình. - Khu vực I đã thực hiện đúng theo định hướng quy hoạch. Mặc dù, từ năm 2005 ngành nông nghiệp liên tục đối đầu với nhiều khó khăn về thời tiết bất lợi, dịch cúm gia cầm bùng phát, giá chi phí dầu vào tăng, nhưng khu vực nông nghiệp vẫn phát triển khá ổn định theo hướng thâm canh, đa dạng hóa cây trồng, vật nuôi và ngày càng nâng cao tỉ suất hàng hóa.
15 - Khu vực II đã thực hiện nhiều đổi mới về công tác tổ chức cũng như công nghệ sản xuất nên tốc độ tăng trưởng tăng lên, cơ cấu kinh tế đã thay đổi theo chiều hướng tích cực. Trong nội bộ ngành công nghiệp, công nghệ chế biến thực phẩm, sản xuất phi kim loại và kim loại. - Khu vực III phát triển khá về quy mô và đa dạng về loại hình, tốc độ tăng trưởng đạt 12,8%/năm, không ngừng phát triển đã góp phần phục vụ nhu cầu mua sắm tiêu dùng của nhân dân; dịch vụ du lịch phát triển khá mạng. - Nếu xét theo tương quan giữa hai khu vực sản xuất và dịch vụ, trong thời kỳ 2005-2015 nếu khối sản xuất tăng trưởng bình quân là 9,4 % thì khu vực dịch vụ tăng cao 12,8%. Nếu xét giữa khu vực nông nghiệp và phi nông nghiệp, có thể thấy sự tăng trưởng kinh tế huyện thời gian qua có đóng góp lứn của các ngành thuộc khu vực phi nông nghiệp. - Cơ cấu lao động có sự chuyển dịch theo hướng giảm dẫn tỷ trọng khu vực I từ 34,71% năm 2012 xuống 25,04% năm 2015, tăng dần tỷ trọng khu vực II từ 29,78% năm 2012 lên 33,91% năm 2015 và khu vực III từ 35,51% năm 2012 lên 41,05% năm 2015. Năng suất lao động ở cả 3 khu vực đều tăng. 2.3.2 Những hạn chế Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn tồn tại một số vấn đề gây cản trở đến sự phát triển của kinh tế huyện: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp - Chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp diễn ra chậm. - Trình độ nhận thức còn thấp của người nông dân. Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực nông nghiệp. - Nguồn vốn đầu tư cho nông nghiệp còn hạn chế.
16 - Công tác quy hoạch và sử dụng đất nông nghiệp chưa hiệu quả Hạn chế trong khả năng tiếp cận, mở rộng thị trường -Mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp là rất kém. - Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ vào nông nghiệp chưa hiệu quả - Một số mô hình ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn huyện đã hình thành bước đầu nhưng hiệu quả đem lại chưa tương xứng với quy mô đầu tư, chưa nhân rộng mô hình. b. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành công nghiệp và thương mại, dịch vụ - Thực trạng phát triển công nghiệp –TTCN, dịch vụ, thương mại còn nhỏ, manh mún, năng lực cạnh tranh trên thị trường còn yếu, chưa hình thành được làng nghề, sản phẩm chủ lực, đặc trưng của huyện. - Chưa thiết lập được mối quan hệ liên kết chặt chẽ, bền vững và có hiệu quả với các ngành kinh tế khác trên địa bàn huyện và với các địa phương lân cận. - Hoạt động xúc tiến thương mại vẫn còn yếu, chưa đáp ứng được nhu cầu của nền kinh tế do việc mở rộng thị trường, giải quyết đầu ra cho sản xuất còn hạn chế. - Cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho thương mại, dịch vụ còn chưa đồng bộ. 2.3.3 Nguyên nhân của những hạn chế - Về phân bổ vốn đầu tư cho các ngành sản xuất + Đầu tư cho nông nghiệp theo hướng công nghệ cao còn thấp + Các ngành công nghiệp và dịch vụ chậm được ưu tiên đầu tư để khai thác các thế mạnh của huyện.
17 + Đầu tư chủ yếu tập trung bào những ngành sử dụng nhiều vốn, ít lao động. - Phân bổ nguồn lao động + Lao động ngành nông nghiệp có trình độ còn thấp, đồng thời tập quá canh tác theo kiểu truyền thống đã ăn sâu vào tâm trí của nông dân. + Ứng dụng KH-CN trong các ngành sản xuất thấp + Tính không đồng nhất về xã hội và kinh tế giữa các vùng thuộc huyện + Tính chất và quy mô sản xuất hàng hóa các loại hộ kinh doanh khác nhau. + Thị trường lao động nông thôn, làm việc theo mùa vụ, việc làm công và công việc tự làm của người dân cùng tồn tại. + Trình độ năng lực cán bộ quản lý Ban chỉ đạo huyện và xã còn yếu do kiêm nhiệm, chưa được đào tạo bài bản nên lúng túng trong triển khai thực hiện. - Công tác quy hoạch lập kế hoạch tổ chức đấu giá đất, xử lý đất lấn chiếm, đất xen kẹt, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trong khu dân cư gặp nhiều vướng mắc, khó khăn. - Việc kêu gọi, huy động thu hút nguồn vốn đầu tư của các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức và nhân dân cùng tham gia bỏ vốn đầu tư thực hiện các dự án còn hạn chế. - Công tác điều tra khảo sát, đánh giá thực trạng theo 19 tiêu chí NTM tại nhiều xã khi lập đề án chưa sát với thực tế; việc phối kết hợp giữa các phòng, ban chuyên môn ở huyện và xã chưa tập trung thường xuyên. - Cơ chế huy động nguồn lực, phân bổ nguồn vốn và chính sách hỗ trợ khuyến khích phát triển nông nghiệp, xây dựng hạ tầng nông thôn chưa được thực hiện thống nhất.
18 CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ HUYỆN HÒA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 3.1. CĂN CỨ XÂY DỰNG GIẢI PHÁP 3.1.1. Quan điểm của Đảng về chuyển dịch CCKT nông thôn 3.1.2. Quan điểm, mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang đến năm 2020 và những năm tiếp theo 3.1.4. Định hƣớng chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hòa Vang - Ngành nông nghiệp: Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nhằm phát triển ngành nông nghiệp trong thời gian tới theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa theo quy mô lớn, có năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh cao, thân thiện với môi trường để phục vụ nhu cầu của thị trường đô thị. - Ngành công nghiệp và thƣơng mại – dịch vụ: Hình thành các Khu, cụm Công nghiệp hợp lý trên địa bàn huyện, đảm bảo về cơ bản nhu cầu đát cho phát triển các ngành Công nghiệp, đặc biệt là các lĩnh vực ưu tiên của Thành phố và huyện.. Đồng thời, phát triển đa dạng hóa các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại. Tập trung phát triển mạnh các ngành dịch vụ chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của huyện. 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ HUYỆN HÒA VANG TRONG THỜI GIAN ĐẾN 3.2.1-Hoàn thiện công tác quy hoạch trên địa bàn huyện a. Hoàn thiện công tác xây dựng quy hoạch