Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ An

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN<br /> ­­­­­­­­­­­­­­­­<br /> <br /> TRẦN THỊ BÍCH NGỌC<br /> <br /> HOÀN THIỆN HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT<br /> VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÁC<br /> DOANH NGHIỆP XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH<br /> NGHỆ AN<br /> Chuyên ngành: Kế toán, kiểm toán và phân tích<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: Ts. Phạm Thị Thủy<br /> <br /> Hà Nội - 2011<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Đối với các doanh nghiệp xây lắp, việc kiểm soát các yếu tố chi phí đầu vào được<br /> xem là vấn đề trọng tâm của cả quá trình kinh doanh. Để làm tốt công tác này nhà quản<br /> trị cần nắm bắt mọi thông tin về tình hình chi phí. Kế toán là một trong những bộ phận<br /> cung cấp thông tin cho nhà quản lý, có vai trò hết sức quan trọng trong việc tăng cường<br /> quản trị doanh nghiệp. Vì vậy, vấn đề hoàn thiện kế toán nói chung, hoàn thiện hạch toán<br /> chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng là yêu cầu, nhiệm vụ khách quan và<br /> có ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển của doanh nghiệp nói chung cũng như các<br /> doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ An nói riêng.<br /> Xuất phát từ thực tiễn đó, tác giả đã lựa chọn đề tài: "Hoàn thiện hạch toán chi<br /> phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh<br /> Nghệ An" làm luận văn thạc sỹ của mình.<br /> <br /> 2. Mục đích nghiên cứu<br /> Tìm hiểu rõ những vấn đề lý luận chung về hạch toán chi phí sản xuất và tính giá<br /> thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây lắp.<br /> Nghiên cứu thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây<br /> lắp tại các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ An.<br /> Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành<br /> sản phẩm xây lắp tại các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ An.<br /> <br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của luận văn là công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính<br /> giá thành sản phẩm xây lắp.<br /> Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu công tác hạch toán chi phí<br /> sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại các doanh nghiệp xây lắp có trụ sở trên<br /> địa bàn tỉnh Nghệ An.<br /> <br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> Luận văn sử dụng đồng thời nhiều phương pháp nghiên cứu, đó là: Phương pháp<br /> duy vật biện chứng, phương pháp duy vật lịch sử, phương pháp thực chứng, phương pháp<br /> phân tích, tổng hợp, phương pháp loại trừ, so sánh, phương pháp diễn giải, quy nạp,<br /> phương pháp khảo sát, thống kê và thu thập số liệu.<br /> Luận văn khảo sát điển hình tại 3 doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ<br /> An, gồm: Công ty cổ phần Xây dựng Dầu khí Nghệ An, Công ty Cổ phần Đầu tư & Phát<br /> triển nhà Hà Nội số 30 và Công ty cổ phần xây dựng số 16 – Vinaconex 16. Đây đều là<br /> những doanh nghiệp có quy mô khá lớn và có bề dày về hoạt động sản xuất kinh doanh<br /> trong lĩnh vực xây lắp.<br /> <br /> 5. Kết cấu của luận văn<br /> Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành 3 chương:<br /> Chương 1: Lý luận chung về hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây<br /> lắp<br /> Chương 2: Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại các<br /> doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ An<br /> Chương 3: Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại các<br /> doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tỉnh Nghệ An<br /> CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ<br /> TÍNH GIÁ THÀNH SẢN XUẤT SẢN PHẨM XÂY LẮP<br /> <br /> 1.1. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh xây lắp và cơ chế tài chính<br /> ảnh hưởng đến hạch toán kế toán trong doanh nghiệp xây lắp<br /> 1.1.1. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh xây lắp ảnh hưởng đến<br /> hạch toán kế toán trong doanh nghiệp xây lắp<br /> Sản phẩm xây lắp là những công trình XDCB hay các vật kiến trúc trong XDCB<br /> có kết cấu phức tạp mang tính đơn chiếc, qui mô lớn, thời gian xây lắp dài vì vậy đòi hỏi<br /> việc tổ chức quản lý và hạch toán sản phẩm xây lắp cần phải lập dự toán: về thiết kế, về<br /> thi công. Kỳ tính giá thành sản phẩm xây lắp không xác định hàng tháng như trong các<br /> doanh nghiệp sản xuất công nghiệp mà xác định tùy thuộc vào đặc điểm kỹ thuật của<br /> từng công trình. Đối tượng tính giá thành có thể là sản phẩm xây lắp hoàn chỉnh, hay<br /> cũng có thể là sản phẩm xây lắp hoàn thành đến giai đoạn quy ước là điểm dừng kỹ thuật<br /> <br /> hợp lý. Cũng do tính chất đơn chiếc, riêng lẻ nên chi phí bỏ ra để thi công xây lắp các<br /> công trình có nội dung và cơ cấu không đồng nhất như các loại sản phẩm công nghiệp. Vì<br /> vậy, cần phải hạch toán chi phí và tính giá thành cho từng loại sản phẩm xây lắp riêng<br /> biệt (từng công trình, từng hạng mục công trình hoặc từng nhóm sản phẩm xây lắp).<br /> <br /> 1.1.2. Đặc điểm cơ chế tài chính ảnh hưởng đến hạch toán kế toán trong<br /> doanh nghiệp xây lắp<br /> Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, cơ chế quản lý tài chính của các doanh<br /> nghiệp xây lắp là giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm và mở rộng quyền tự chủ về<br /> hạch toán kinh doanh. Một phương thức hợp lý mà các doanh nghiệp xây lắp lựa chọn là<br /> phương thức khoán sản phẩm xây lắp cho các đơn vị cơ sở, các đội thi công. Có hai hình<br /> thức khoán sản phẩm xây lắp cho các đơn vị thành viên là phương thức khoán gọn công<br /> trình và phương thức khoán theo khoản mục chi phí.<br /> Tuy nhiên, trong doanh nghiệp xây lắp thực hiện cơ chế khoán, nếu việc tổ chức<br /> quản lý không tốt sẽ dẫn tới hiện tượng khoán trắng, đơn vị giao khoán chỉ quan tâm đến<br /> các khoản thu không giám sát chặt chẽ chi phí dẫn đến việc xác định giá thành sản phẩm<br /> xây lắp không chính xác, thường chỉ tính theo giá nhận khoán mà không xác định được<br /> lãi hạ giá thành. Do vậy, kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp phải<br /> tuân thủ một số đặc điểm nhất định để khắc phục tình trạng trên.<br /> <br /> 1.2. Sự cần thiết phải hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản<br /> phẩm xây lắp<br /> Thông qua số liệu do kế toán tập hợp chi phí, tính giá thành, người quản lý doanh<br /> nghiệp biết được chi phí và giá thành thực tế của từng công trình, hạng mục công trình<br /> của quá trình sản xuất kinh doanh. Qua đó, nhà quản trị có thể phân tích tình hình thực<br /> hiện kế hoạch sản xuất, tình hình sử dụng lao động, vật tư, vốn là tiết kiệm hay lãng phí<br /> để từ đó có biện pháp hạ giá thành, đưa ra những quyết định phù hợp với hoạt động sản<br /> xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy, tổ chức tốt công tác kế toán chi phí sản xuất<br /> và tính giá thành sản phẩm xây lắp để xác định nội dung, phạm vi chi phí cấu thành trong<br /> giá thành cũng như lượng giá trị các yếu tố chi phí đã dịch chuyển vào sản phẩm hoàn<br /> thành là yêu cầu rất cần thiết đối với các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây<br /> lắp nói riêng.<br /> <br /> 1.3. Đặc điểm của chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp<br /> 1.3.1. Chi phí sản xuất<br /> Chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp xây lắp là toàn bộ chi phí về lao động<br /> sống và lao động vật hóa phát sinh trong quá trình sản xuất và nó chủ yếu được cấu thành<br /> vào giá trị sản phẩm xây lắp khi quá trình xây lắp hoàn thành bàn giao.<br /> Để phân loại chi phí có thể theo các cách phân loại như: Phân loại chi phí theo<br /> khoản mục chi phí trong giá thành sản phẩm, phân loại chi phí theo yếu tố chi phí, phân<br /> loại chi phí theo mối quan hệ với khối lượng sản phẩm xây lắp thực hiện.<br /> Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất có thể là công trình, hạng mục công trình, hoặc có<br /> thể là đơn đặt hàng, bộ phận thi công hay từng giai đoạn công việc. Tuy nhiên, trên thực<br /> tế các đơn vị xây lắp thường hạch toán chi phí theo công trình, hạng mục công trình.<br /> <br /> 1.3.2. Giá thành sản phẩm<br /> Giá thành sản phẩm xây lắp là biểu hiện bằng tiền toàn bộ hao phí về lao động<br /> sống và lao động vật hóa phát sinh trong quá trình sản xuất có liên quan tới khối lượng<br /> xây lắp đã hoàn thành.<br /> Căn cứ vào nguồn số liệu thời điểm tính giá tính giá thành, giá thành sản phẩm trong kinh<br /> doanh xây lắp được phân thành ba loại: Giá thành dự toán, giá thành kế hoạch, giá thành<br /> thực tế.<br /> Đối tượng tính giá thành sản phẩm xây lắp được xác định là các công trình, hạng<br /> mục công trình, khối lượng xây lắp hoàn thành quy ước cần được tính giá thành.<br /> <br /> 1.3.3. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp<br /> Giữa chi phí và giá thành sản phẩm xây lắp có quan hệ chặt chẽ với nhau trong<br /> quá trình thi công các khối lượng xây lắp, chi phí sản xuất biểu hiện mặt hao phí trong<br /> sản xuất còn giá thành biểu hiện mặt kết quả.<br /> <br /> 1.4. Hạch toán chi phí sản xuất sản phẩm xây lắp<br /> 1.4.1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp<br /> Để hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp kế toán sử dụng TK 621 (Chi phí<br /> nguyên vật liệu trực tiếp). Nội dung hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp được thể<br /> hiện qua sơ đồ 1.2.<br /> <br />