i<br />
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU<br />
1.1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Việt Nam đang trong quá trình hội nhập nền kinh tế, các loại hình kinh<br />
doanh, ngành nghề kinh doanh phát triển mạnh mẽ, thị trường chứng khoán đã ổn<br />
định và phát triển. Do vậy, vị trí và vai trò của kế toán quản trị trong các doanh<br />
nghiệp ngày được nâng cao. Ở những nước có nền kinh tế phát triển, kế toán quản<br />
trị trở thành một công cụ quan trọng cho các nhà quản trị kinh doanh, đưa ra các<br />
quyết định đầu tư, lựa chọn phương án tối ưu. Đối với nền kinh tế Việt Nam hiện<br />
nay, vị trí vai trò của kế toán quản trị cũng ngày càng được khẳng định.<br />
Kế toán quản trị, đặc biệt là tổ chức kế toán quản trị chi phí được coi là một<br />
trong những công cụ quản lý hữu hiệu trong điều kiện nền kinh tế thị trường, bởi<br />
tính linh hoạt và kịp thời của thông tin kế toán phục vụ yêu cầu quản trị nội bộ trong<br />
doanh nghiệp.<br />
Tuy nhiên trên thực tế hệ thống kế toán quản trị (KTQT) chi phí tại các<br />
doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam chưa được chú trọng hoặc có làm nhưng hiệu<br />
quả chưa cao. Tại sao các doanh nghiệp sản xuất ở Việt Nam chưa thực sự quan tâm<br />
tới KTQT chi phí? Cần phải làm gì để KTQT nói chung và KTQT chi phí nói riêng<br />
phát huy tác dụng trong hoạt động của các doanh nghiệp. Chính vì vậy, việc nghiên<br />
cứu hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp sản xuất là vấn<br />
đề hết sức cần thiết và có ý nghĩa quan trọng giúp các nhà quản trị có thể quản lý và<br />
điều hành có hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.<br />
Công ty TNHH điện tử Woolley Việt Nam là một doanh nghiệp hoạt động<br />
trong ngành sản xuất tai nghe, loa điện. Đây là một ngành sản xuất đang có lộ trình<br />
và cơ hội phát triển do có tiềm năng tiêu thụ lớn trong và ngoài nước. Với địa thế<br />
đặt tại Thái Bình – một tỉnh thuần nông, doanh nghiệp có thể tận dụng nguồn lao<br />
động dồi dào, giá rẻ để tăng lợi thế cạnh tranh. Sản phẩm của doanh nghiệp đa dạng<br />
nên cùng một quy trình như nhau, với những chất liệu khác nhau nên có thể tạo ra<br />
những sản phẩm có đặc tính kinh tế - kỹ thuật và công dụng khác nhau. Do đó, để<br />
có thể kiểm soát chi phí của doanh nghiệp mình, từ đó đưa ra những phương án sản<br />
xuất kinh doanh hợp lý góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động thì việc hoàn thiện tổ<br />
chức hệ thống kế toán quản trị chi phí là một yêu cầu tất yếu.<br />
Đề tài luận văn “Hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí tại công ty<br />
TNHH điện tử Woolley Việt Nam” được tác giả chọn nghiên cứu với mong muốn<br />
góp phần bổ sung, tăng cường tính ứng dụng của tổ chức KTQT chi phí trong các<br />
<br />
ii<br />
doanh nghiệp sản xuất nói chung và tại công ty TNHH điện tử Woolley Việt Nam<br />
nói riêng.<br />
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài<br />
- Tác giả Phạm Văn Dược (năm 1997) đã nghiên cứu về “phương hướng xây<br />
dựng nội dung và tổ chức vận dụng kế toán quản trị vào các doanh nghiệp Việt Nam”.<br />
- Tác giả Phạm Quang (năm 2002) nghiên cứu về “phương hướng xây dựng<br />
hệ thống báo cáo kế toán quản trị và tổ chức vận dụng vào các doanh nghiệp Việt<br />
Nam”.<br />
-Tác giả Trần Văn Dung (năm 2002) nghiên cứu về “Tổ chức kế toán quản trị<br />
và giá thành trong doanh nghiệp sản xuất ở Việt Nam”.<br />
-Tác giả Huỳnh Lợi (2008) nghiên cứu “Xây dựng kế toán quản trị trong<br />
doanh nghiệp sản xuất ở Việt Nam”.<br />
1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài<br />
Khái quát, hệ thống hóa, những vấn đề lý luận cơ bản về tổ kế toán quản trị chi<br />
phí, mối quan hệ giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính. Làm sáng tỏ bản chất,<br />
nội dung và phương pháp của tổ chức kế toán quản trị chi phí trong Công ty TNHH<br />
điện tử Woolley Việt Nam.<br />
1.4. Câu hỏi nghiên cứu<br />
- Công ty có tổ chức kế toán quản trị chi phí không?<br />
- Công ty có tách rời công việc kế toán tài chính (KTTC) chi phí và KTQT chi<br />
phí hay không? Nhà quản lý có chú trọng về công việc KTQT chi phí không?<br />
- Nội dung tổ chức KTQT chi phí tại công ty có đầy đủ không? Hệ thống<br />
KTQT chi phí đã bao gồm những công việc như thế nào?<br />
- Nhà quản lý đã thực hiện những công việc nào để kiểm soát chi phí một cách<br />
hiệu quả?<br />
1.5. Phạm vi nghiên cứu<br />
Luận văn có phạm vi nghiên cứu là Công ty TNHH điện tử Woolley Việt Nam<br />
– một doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài đặt tại khu công nghiệp Phúc Khánh –<br />
TP. Thái Bình – Tỉnh Thái Bình.<br />
1.6. Phương pháp nghiên cứu<br />
- Thu thập, nghiên cứu các tài liệu thứ cấp như sách, tạp chí, báo cáo của ngành<br />
của các doanh nghiệp sản xuất tại Thái Bình, các website của các doanh nghiệp, của<br />
các Bộ ngành có liên quan.<br />
- Phương pháp phân tích, tổng hợp, phân loại để hệ thống hoá khái quát hóa<br />
<br />
iii<br />
các<br />
vấn đề lý luận về tổ chức kế toán quản trị chi phí.<br />
- Phương pháp phỏng vấn để thu thập một số tài liệu, thông tin từ các nhân<br />
viên và nhà quản lý tại công ty TNHH điện tử Woolley Việt Nam.<br />
1.7. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu<br />
- Thiết lập hệ thống báo cáo kế toán quản trị chi phí mới phù hợp với đặc điểm<br />
kinh doanh của Công ty.<br />
- Tổ chức mô hình kế toán quản trị chi phí cho phù hợp với yêu cầu cung cấp<br />
thông tin về chi phí nhằm đạt được hiệu quả cao nhất.<br />
- Vận dụng các phương pháp để phân loại chi phí cho phù hợp với việc kiểm soát<br />
chi phí.<br />
1.8. Kết cấu của đề tài nghiên cứu<br />
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia làm 4 chương như sau:<br />
Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu<br />
Chương 2: Cơ sở lý luận về tổ chức kế toán quản trị chi phí trong các doanh<br />
nghiệp sản xuất<br />
Chương 3: Thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH điện tử<br />
Woolley Việt Nam<br />
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu, các giải pháp đề xuất nhằm hoàn thiện tổ<br />
chức kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH điện tử Woolley Việt Nam<br />
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1:<br />
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI<br />
PHÍ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT<br />
2.1. Khái niệm, nguyên tắc, nhiệm vụ và vai trò của tổ chức kế toán quản trị<br />
chi phí trong doanh nghiệp<br />
2.1.1. Khái niệm về chi phí và tổ chức kế toán quản trị chi phí<br />
Theo quan điểm kế toán tài chính thì chi phí được định nghĩa như sau: “Chi phí<br />
sản xuất là biểu hiện bằng tiền toàn bộ hao phí về lao động sống, lao động vật hoá mà<br />
doanh nghiệp đã bỏ ra trong quá trình sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định”.<br />
2.1.2. Nguyên tắc của tổ chức kế toán quản trị chi phí<br />
- Phải phù hợp với đặc điểm về tổ chức quản lý, mức độ phân cấp quản lý<br />
kinh tế tài chính, quy trình công nghệ và loại hình sản xuất kinh doanh của doanh<br />
nghiệp.<br />
<br />
iv<br />
- Phải căn cứ vào đặc điểm và yêu cầu của nền kinh tế thị trường .<br />
- Phải đảm bảo cung cấp thông tin một cách nhanh chóng, kịp thời.<br />
- Phải đảm bảo phù hợp với yêu cầu trình độ quản lý của từng doanh nghiệp.<br />
- Phải tuân thủ nguyên tắc tiết kiệm và hiệu quả:<br />
- Phải có sự kết hợp hài hoà với hệ thống kế toán tài chính doanh nghiệp,<br />
tránh sự trùng lặp giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính.<br />
2.1.3. Nhiệm vụ của tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp<br />
2.1.4. Vai trò của tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp<br />
Cung cấp thông tin để lập dự toán chi phí<br />
Cung cấp thông tin chi phí để nhà quản trị thực hiện tốt chức năng tổ chức,<br />
điều hành hoạt động.<br />
Cung cấp thông tin chi phí để nhà quản trị thực hiện tốt chức năng kiểm tra<br />
và đánh giá.<br />
Cung cấp thông tin chi phí cho quá trình ra quyết định của nhà quản trị<br />
doanh nghiệp được thực hiện một cách hiệu quả nhất.<br />
2.2. Nội dung của tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp<br />
2.2.1. Tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí<br />
a. Mô hình kết hợp<br />
b. Mô hình tách biệt<br />
c. Mô hình hỗn hợp<br />
2.2.2. Tổ chức các phần hành của tổ chức kế toán quản trị chi phí.<br />
2.2.2.1. Chi phí và phân loại chi phí trong doanh nghiệp<br />
1. Phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí.<br />
Chi phí biến đổi:<br />
<br />
Chi phí cố định<br />
Chi phí hỗn hợp<br />
2. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động.<br />
Chi phí sản xuất<br />
<br />
Chi phí ngoài sản xuất<br />
3. Căn cứ vào mối quan hệ của chi phí với đối tượng chịu chi phí<br />
Chi phí trực tiếp<br />
<br />
Chi phí gián tiếp<br />
4. Các cách phân loại chi phí khác nhằm mục đích đưa ra quyết định.<br />
Chi phí kiểm soát được và chi phí không kiểm soát được<br />
<br />
v<br />
Chi phí chênh lệch<br />
Chi phí cơ hội<br />
Chi phí chìm<br />
2.2.2.2. Tổ chức lập định mức chi phí và lập dự toán chi phí<br />
2.2.2.2.1. Khái niệm về định mức chi phí và dự toán chi phí<br />
Khái niệm về định mức chi phí<br />
Định mức chi phí là những hao phí về lao động sống và lao động vật hóa liên<br />
quan đến việc sản xuất và kinh doanh một đơn vị sản phẩm, dịch vụ ở điều kiện<br />
nhất định. ĐM chi phí được chia làm hai loại: Định mức chi phí lý tưởng và Định<br />
mức chi phí thực tế.<br />
Khái niệm về dự toán chi phí<br />
Dự toán chi phí là những dự kiến, những phối hợp chi tiết, chỉ rõ cách huy<br />
động và sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp trong từng thời kỳ và được biểu diễn<br />
bằng một hệ thống chỉ tiêu dưới dạng số lượng và giá trị. Căn cứ vào mối quan hệ<br />
với mức độ hoạt động dự toán chi phí được chia thành hai loại: Dự toán tĩnh và Dự<br />
toán linh hoạt.<br />
2.2.2.2.2. Cơ sở dữ liệu để lập dự toán chi phí<br />
- Căn cứ xây dựng dự toán chi phí dựa vào kết quả hoạt động của kỳ trước.<br />
- Dựa trên những điều kiện thực tế của DN<br />
- Các điều kiện dự kiến trong tương lai<br />
- Căn cứ vào hệ thống ĐM chi phí tiêu chuẩn<br />
- Căn cứ vào trình độ chuyên môn của các chuyên gia xây dựng dự toán<br />
2.2.2.2.3. Hệ thống các phương pháp lập dự toán chi phí và định mức chi phí<br />
Hệ thống các phương pháp lập dự toán chi phí<br />
- Trình tự lập dự toán từ nhà quản trị cấp cao:<br />
- Trình tự lập dự toán kết hợp<br />
- Trình tự lập dự toán cấp cơ sở<br />
Hệ thống các phương pháp xây dựng định mức chi phí<br />
- Phương pháp phân tích kinh tế - kỹ thuật<br />
- Phương pháp thống kê kinh nghiệm<br />
2.2.2.2.4. Lập dự toán chi phí và định mức chi phí<br />
Lập định mức chi phí<br />
- Định mức chi phí nguyên vật liệu trực tiếp:<br />
- Định mức chi phí nhân công trực tiếp<br />
<br />