Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hoàn thiện tổ chức kiểm toán nội bộ tại Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1

i<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của Đề tài<br /> Nếu như kiểm toán độc lập đã có mặt ở Việt Nam được gần 20 năm thì<br /> cho đến nay, hoạt động kiểm toán nội bộ (KTNB) vẫn còn mới mẻ với nhiều<br /> nhà quản lý. Tuy nhiên, yêu cầu hội nhập vào WTO, cùng sự phát triển nhanh<br /> chóng của thị trường chứng khoán và những tồn tại về quản trị ở một số<br /> doanh nghiệp lớn của Nhà nước gần đây càng cho thấy sự cần thiết của<br /> KTNB ở doanh nghiệp.<br /> KTNB đã được tổ chức ở nhiều doanh nghiệp Việt Nam trong đó có<br /> Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1 (“Công ty”). Tuy nhiên, trong thực<br /> tiễn, KTNB của Công ty đã phát sinh những vấn đề trong tổ chức bộ máy và<br /> tổ chức công tác KTNB: Bộ máy KTNB chưa phù hợp với mô hình quản lý<br /> của Công ty; KTNB không có chuẩn mực, không có kế hoạch, thực hiện kiểm<br /> toán dựa vào kinh nghiệm,…Bên cạnh đó, hệ thống các văn bản hướng dẫn về<br /> KTNB còn chưa đầy đủ, lại thiếu nhất quán đã ảnh hưởng đến hiệu quả của tổ<br /> chức KTNB tại Công ty. Ngoài ra, nhận thức chưa đầy đủ về KTNB của Lãnh<br /> đạo cũng ảnh hưởng lớn tới sự phát triển và tính hiệu quả của KTNB.<br /> Những phân tích trên đây cho thấy hoạt động KTNB của Công ty cần<br /> phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu quản lý: KTNB phải thực sự trở thành<br /> phương sách quản lý hiệu quả đối với các hoạt động khác nhau của Công<br /> ty. Vì vậy, Tác giả chọn Đề tài “Hoàn thiện tổ chức kiểm toán nội bộ tại<br /> Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1” làm Đề tài Luận văn thạc sĩ<br /> của mình.<br /> 2. Mục đích nghiên cứu<br /> Trên cơ sở hệ thống hóa và phát triển các vấn đề lý luận và nghiên cứu<br /> thực trạng tổ chức KTNB, Luận văn đề ra các yêu cầu, phương hướng và giải<br /> pháp hoàn thiện tổ chức KTNB trong Công ty.<br /> <br /> ii<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> Gắn liền với đề tài nghiên cứu, Luận văn có đối tượng nghiên cứu là tổ<br /> chức KTNB, phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong Công ty Cổ phần Tư<br /> vấn Xây dựng Điện 1.<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> Dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử,<br /> Luận văn sử dụng các phương pháp chung của logic học (tổng hợp, phân tích,<br /> hệ thống,…) và phương pháp kỹ thuật cụ thể như so sánh, phỏng vấn.<br /> 5. Những đóng góp của Luận văn<br /> Một là, Luận văn trình bày hệ thống và toàn diện về tổ chức KTNB<br /> trong doanh nghiệp;<br /> Hai là, Luận văn mô tả và phân tích thực trạng tổ chức KTNB tại Công<br /> ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1. Trên cơ sở đó, Tác giả phân tích, đánh<br /> giá và luận giải về nguyên nhân của những kết quả và tồn tại của KTNB tại<br /> Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1;<br /> Ba là, Luận văn đưa ra phương hướng và giải pháp khả thi nhằm hoàn<br /> thiện về tổ chức KTNB tại Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1.<br /> 6. Bố cục của Luận văn<br /> Ngoài Lời mở đầu và Kết luận, Luận văn gồm 3 chương<br /> Chương 1. Lý luận chung về tổ chức kiểm toán nội bộ trong doanh nghiệp;<br /> Chương 2. Thực trạng tổ chức kiểm toán nội bộ tại Công ty Cổ phần Tư vấn<br /> Xây dựng Điện 1;<br /> Chương 3. Phương hướng và giải pháp hoàn thiện tổ chức kiểm toán nội bộ<br /> tại Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1.<br /> <br /> iii<br /> CHƯƠNG 1<br /> LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC KIỂM TOÁN NỘI BỘ<br /> TRONG DOANH NGHIỆP<br /> 1.1 Kiểm toán nội bộ trong quản trị doanh nghiệp<br /> 1.1.1 Vị trí và vai trò của kiểm toán nội bộ trong doanh nghiệp<br /> Kiểm toán nói chung là hoạt động xác minh và bày tỏ ý kiến về thực trạng<br /> hoạt động cần được kiểm toán bằng hệ thống phương pháp kỹ thuật của kiểm toán<br /> chứng từ và kiểm toán ngoài chứng từ do các kiểm toán viên có trình độ nghiệp vụ<br /> tương xứng thực hiện trên cơ sở hệ thống pháp lý có hiệu lực .<br /> Quan điểm hiện đại về KTNB cho rằng: KTNB là một hoạt động độc<br /> lập, đảm bảo các mục tiêu và các hoạt động tư vấn, được thiết kế để gia tăng<br /> giá trị và cải thiện các hoạt động của một tổ chức. KTNB giúp cho tổ chức<br /> thực hiện các mục tiêu của mình bằng một cách tiếp cận hệ thống, nguyên tắc<br /> để đánh giá và cải thiện hiệu năng trong quản lý rủi ro, hoạt động kiểm soát<br /> và các quá trình quản lý.<br /> Vai trò của kiểm toán nội bộ gồm : (i) đảm bảo về tính hiệu lực và hiệu<br /> quả của hệ thống kiểm soát nội bộ và (ii) đưa ra các tư vấn để hoàn thiện các<br /> hoạt động của doanh nghiệp.<br /> 1.1.2 Nội dung kiểm toán nội bộ<br /> Kiểm toán BCTC: Đối tượng của kiểm toán báo cáo tài chính là các báo<br /> cáo tài chính và các báo cáo kế toán quản trị, nội dung kiểm toán gồm có: Kiểm<br /> tra, xác nhận về tính kịp thời, đầy đủ, khách quan, tin cậy của các báo cáo tài<br /> chính và báo cáo quản trị trước khi giám đốc phê chuẩn; Kiểm tra, đánh giá về<br /> thông tin trình bày trên báo cáo tài chính, báo cáo kế toán quản trị.<br /> Kiểm toán hoạt động: Kiểm toán hoạt động là một loại hình kiểm toán<br /> hướng vào việc đánh giá hiệu lực của hệ thống thông tin và quản trị nội bộ,<br /> hiệu quả của hoạt động và hiệu năng quản lý các hoạt động đã và đang diễn ra<br /> trong một tổ chức.<br /> <br /> iv<br /> Kiểm toán liên kết: Kiểm toán liên kết chỉ xuất hiện khi cuộc kiểm toán<br /> đồng thời giải quyết cả chức năng soát xét và đánh giá chất lượng thông tin,<br /> cả chức năng thẩm định hay đánh giá hiệu lực quản trị nội bộ, hiệu quả hoạt<br /> động và hiệu năng quản lý.<br /> 1.2 Tổ chức kiểm toán nội bộ trong doanh nghiệp<br /> 1.2.1 Tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ<br /> Quan điểm, nhận thức cũng như sự kỳ vọng và hành động của ban lãnh<br /> đạo là các yếu tố quyết định về mục đích, quyền hạn, trọng tâm và phạm vi<br /> của KTNB. Thông thường bộ phận KTNB có các nhiệm vụ chủ yếu sau: (i)<br /> lập kế hoạch KTNB hàng năm; (ii) thực hiện kiểm toán theo kế hoạch;(iii) đề<br /> xuất ý kiến; (iv) lập báo cáo;(v) tuyển dụng và đào tạo KTV và (vi) đảm bảo<br /> chất lượng của công tác KTNB.<br /> KTNB cần được trao quyền hạn tập trung vào những nội dung (i) được<br /> trang bị phương tiện; (ii) quyền tiếp cận thông tin; và (iii) quyền giám sát.<br /> Trách nhiệm của bộ phận KTNB cần bao gồm: (i) bảo mật; (ii) chịu trách<br /> nhiệm về công việc và (iii) giám sát.<br /> Bộ máy kiểm toán có thể được tổ chức theo 1 trong các mô hình<br /> Một là, Mô hình tập trung. DN chỉ tổ chức bộ phận KTNB tại văn phòng<br /> trung tâm, không có KTV hoặc bộ phận KTNB tại các đơn vị trực thuộc.<br /> Hai là, Mô hình phân tán. Ngoài bộ phận KTNB tại văn phòng trung<br /> tâm, tại các đơn vị cơ sở cũng tổ chức bộ phận KTNB có nhiệm vụ và quyền<br /> hạn kiểm toán giới hạn trong phạm vi các đơn vị đó.<br /> Ba là, Mô hình hỗn hợp. Ngoài bộ phận KTNB tại văn phòng trung<br /> tâm thì DN sẽ tổ chức các bộ phận KTNB nhỏ hơn tại các đơn vị trực thuộc<br /> theo ngành dọc. Các bộ phận KTNB tại các đơn vị trực thuộc là một phần của<br /> bộ phận KTNB của văn phòng trung tâm, chịu sự quản lý và điều hành của bộ<br /> phận KTNB văn phòng trung tâm.<br /> Đối với việc tuyển dụng KTV nội bộ thì tuỳ theo lĩnh vực, yêu cầu của<br /> DN, hoặc theo pháp luật có những quy định cụ thể khác nhau, nhưng về mặt<br /> <br /> v<br /> nguyên tắc KTV nội bộ phải là các cá nhân đáp ứng được các tiêu chuẩn sau<br /> về đạo đức, năng lực và trình độ chuyên môn.<br /> Đối với việc đào tạo và phát triển năng lực của bộ máy KTNB theo hình thức kiểm<br /> toán viên tự đào tạo và/hoặc đào tạo theo chương trình do doanh nghiệp tổ chức.<br /> 1.2.2 Tổ chức công tác kiểm toán nội bộ<br /> 1.2.2.1 Phương pháp kiểm toán nội bộ<br /> Thứ nhât: Phương pháp kiểm toán chứng từ. Phương pháp kiểm toán<br /> chứng từ được thiết kế và sử dụng nhằm mục đích sử dụng các dữ liệu do hệ<br /> thống kế toán xử lý và cung cấp, bao gồm phương pháp cân đối, đối chiếu<br /> trực tiếp và đối chiếu logic.<br /> Thứ hai: Phương pháp kiểm toán ngoài chứng từ bao gồm kiểm kê,<br /> điều tra và thực nghiệm.<br /> 1.2.2.2 Xây dựng quy trình kiểm toán nội bộ<br /> Quy trình KTNB chung bao gồm bốn giai đoạn: Lập kế hoạch KTNB,<br /> thực hành KTNB, kết thúc KTNB và theo dõi thực hiện sau KTNB.<br /> Giai đoạn I: Lập kế hoạch KTNB bao gồm 3 bước : (i) thu thập thông<br /> tin về bộ phận, đơn vị được KTNB; (ii) lập kế hoạch tổng quát cho cuộc<br /> KTNB và (iii) thiết kế chương trình KTNB<br /> Giai đoạn II: Thực hành là giai đoạn các KTV nội bộ thực hiện các thủ<br /> tục kiểm toán để thu thập, đánh giá các bằng chứng KTNB theo kế hoạch và<br /> chương trình đã lập.<br /> Giai đoạn III: Kết thúc KTNB là giai đoạn KTV nội bộ tổng hợp các<br /> thông tin đã thu thập được để đi đến một kết luận chung, từ đó làm cơ sở lập<br /> báo cáo KTNB.<br /> Giai đoạn IV: Theo dõi thực hiện kiến nghị sau KTNB<br /> <br />