Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là làm rõ và đánh giá thực trạng kiểm soát chi Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam, từ đó đề xuất các giải pháp góp phần hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN TIẾN QUỐC KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ KẾ TOÁN Mã số: 834 03 01 Đà Nẵng – Năm 2020
Công trình đƣợc hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS.Đƣờng Nguyễn Hƣng Phản biện 1: TS. Phạm Hoài Hương Phản biện 2: TS. Nguyễn Thị Thu Đến Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ ngành Kế Toán họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 24 tháng 10 năm 2020 Có thể tìm hiểu luận văn tại:  Trung tâm Thông tin-Học liệu, Đại học Đà Nẵng  Thư viện trường Đại học Kinh tế, ĐHĐN
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài BHXH đã xuất hiện từ rất lâu dưới các hình thức truyền thống về tương tế, cứu trợ xã hội nhằm mục đích giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, người già cô đơn, neo đơn, người tàn tật, trẻ mồ côi và những người không may gặp phải rủi ro vì thiên tai, hỏa hoạn,... Ngày 16/02/1995, BHXH Việt Nam được thành lập với mục tiêu làm nền tảng cơ bản cho an sinh xã hội của mỗi quốc gia. Ngay từ khi mới thành lập, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã rất quan tâm đến việc hình thành và phát triển chính sách BHXH cho NLĐ. BHXH gồm nhiều hoạt động như thu, chi, giải quyết các chế độ chính sách BHXH, tiếp nhận và quản lý hồ sơ, kiểm tra, giám định BHYT,... Trong các hoạt động đó, chi BHXH là một công việc được coi là trọng tâm của ngành BHXH và là một quy trình không thể thiếu trong hoạt động BHXH nhằm đạt được các mục tiêu về hiệu lực và hiệu quả của các hoạt động. Núi Thành là huyện nằm phía Nam của tỉnh Quảng Nam, được thành lập vào tháng 12/1983 trên cơ sở tách ra từ huyện Tam Kỳ. Trong những năm qua, hòa chung cùng với sự phát triển của cả nước nói chung và của tỉnh Quảng Nam nói riêng, huyện Núi Thành cũng có nhiều phát triển vượt bậc về tình hình kinh tế. Tuy nhiên, trên thực tế, còn nhiều tổ chức, doanh nghiệp chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về chi trả các chế độ BHXH. Trên địa bàn huyện vẫn còn xảy ra nhiều tình trạng vi phạm như lợi dụng tiền BHXH của Nhà nước; thanh toán các chế độ ngắn hạn chưa kịp thời cho NLĐ; quản lý đối tượng hưởng các chế độ ngắn hạn chưa chặt chẽ, việc xử lý các sai phạm trong lĩnh vực chi BHXH còn nhiều bất cập, các chế tài xử phạt hành chính chưa đủ mạnh và chưa đủ sức răn đe.
2 Vì những lý do trên, tác giả quyết định chọn đề tài kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam làm để tài luận văn thạc sĩ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục tiêu nghiên cứu tổng quát Mục tiêu của đề tài là làm rõ và đánh giá thực trạng kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam, từ đó đề xuất các giải pháp góp phần hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam. 2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể - Phân tích, đánh giá thực trạng kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng nam. - Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam. + Phạm vi thời gian: Luận văn xem xét kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH giai đoạn 2017 - 2019 và đề xuất giải pháp. + Phạm vi nội dung: Kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu sau: + Phương pháp nghiên cứu tài liệu và phương pháp phân tích – tổng hợp. + Phương pháp thống kê, thu thập và xử lý số liệu, thông tin
3 5. Bố cục đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn có bố cục 03 chương, như sau: Chương 1: Một số vấn đề lý luận về lý luận kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH. Chương 2: Thực trạng kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Chương 3: Một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Nghiên cứu về công tác quản lý/kiểm soát chi BHXH là một vấn đề không mới nên được rất nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Cho đến nay, có một số công trình nghiên cứu liên quan đến chi BHXH như sau: Trong thời gian gần đây, có thể thấy rằng có rất ít các nghiên cứu có liên quan đến chủ đề kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH. Hai đề tài gần đây được tác giả tìm thấy là Võ Đức Dũng (2017) với chủ đề hoàn thiện quản lý chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội tại thành phố Kon Tum tỉnh Kon Tum và Trần Nguyên Phúc (2018) với đề tài hoàn thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội thành phố Hội An. Các đề tài này về cơ bản trình bày về các nội dung chủ yếu như sau: (1) Những vấn đề lý luận cơ bản về công tác kiểm soát chi BHXH; (2) Thực trạng công tác kiểm soát chi BHXH tại cơ quan BHXH nghiên cứu; và (3) Những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi BHXH tại cơ quan BHXH nghiên cứu. Các đề tài này được thực hiện trên góc độ kiểm soát nội bộ nhưng chưa chỉ ra được rủi ro và hoạt động kiểm soát cụ thể trong hoạt động chi BHXH tại các
4 đơn vị có liên quan. Tuy nhiên, các đề tài được thực hiện mà chưa có một phương pháp đánh giá tính hữu hiệu của KSNB trong hoạt động chi BHXH tại các đơn vị một cách thực sự khách quan nên các kết luận chưa thực sự thuyết phục. Ngoài các đề tài này, có các nghiên cứu của các tác giả khác nhau có liên quan đến đề tài, nhưng phần lớn các đề tài này được thực hiện nhiều năm trước đây, nội dung các nghiên cứu này không thực sự cập nhật các phát triển trong lĩnh vực KSNB. Luận án tiến sỹ kinh tế Hoàn thiện hệ thống tổ chức và hoạt động chi trả các chế độ BHXH ở Việt Nam của Nguyễn Thị Chính (2010), trường Đại học kinh tế Quốc dân. Trong luận án này, tác giả tập trung phân tích các vấn đề lý luận cơ bản về hệ thống tổ chức và hoạt động chi trả các chế độ BHXH; phân tích thực trạng hệ thống tổ chức và hoạt động chi trả các chế độ BHXH ở Việt Nam và đưa ra một số định hướng, giải pháp chủ yếu giúp hoàn thiện hơn nữa hệ thống tổ chức và hoạt động chi trả các chế độ BHXH ở Việt Nam. Luận văn thạc sỹ Thực trạng và giải pháp tăng cường quản lý chi tại BHXH tỉnh Thái Nguyên của Đào Thế Khoa (2012), trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Nghiên cứu này đã hệ thống hóa một số vấn đề lý luận chung về quản lý chi BHXH; trên cơ sở đó, phân tích thực trạng quản lý chi BHXH tại BHXH tỉnh Thái Nguyên và đưa ra một số đề xuất giúp tăng cường công tác quản lý chi tại BHXH tỉnh Thái Nguyên. Tương tự, có các đề tài khác nhau như Nguyễn Thị Hoàng Oanh (2012) với đề tài “Hoàn thiện kiểm soát chi bảo hiểm xã hội Tỉnh Phú Yên”, Trương Lê Trúc Phương (2012) với đề tài “Kiểm soát nội bộ chi bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội Quận Cẩm Lệ”, Đoàn Thị Lệ Hoa (2012) với đề tài “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội Thành phố Đà Nẵng”, và Trần Thị Thu Hà (2014) với đề tài “Kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội tỉnh
5 Quảng Nam”. Các đề tài này nhìn chung không thể hiện được các vấn đề cốt lõi của KSNB là nhận diện rủi ro và đối phó với rủi ro. Luận án tiến sỹ kinh tế Quản lý tài chính trong BHXH của Việt Nam – Thực trạng và giải pháp của Nguyễn Văn Sinh (2015), Học viện chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Luận án này đã nghiên cứu và làm rõ các vấn đề lý luận chung về quản lý tài chính trong BHXH Việt Nam, trong đó có nội dung chi, thu BHXH; phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thu, chi trong BHXH Việt Nam. Qua đó, nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tài chính trong BHXH Việt Nam. Các công trình trên đa số đều có mục đích, đối tượng, phạm vi nghiên cứu và hướng tiếp cận khác nhau, tại các địa bàn và vào các thời điểm khác nhau. Tuy nhiên, các đề tài trên chưa đề cập nhiều đến môi trường pháp lý hỗ trợ cho các công tác kiểm soát chi BHXH được tốt hơn, chưa tập trung đi sâu nghiên cứu các rủi ro có thể xảy ra ở tại cơ quan liên quan đến công tác chi BHXH, ngoài ra các đề tài trên chưa chú trọng đến các vấn đề như ảnh hưởng của môi trường kiểm soát đến hoạt động kiểm soát hay tổ chức thông tin phục vụ cho các hoạt động kiểm soát chi BHXH tại các cơ quan BHXH. Về mặt phạm vi nghiên cứu, cho đến nay chưa có nghiên cứu nào làm rõ được thực trạng kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Do đó nghiên cứu về kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam là một nghiên cứu độc lập và cần thiết.
6 CHƢƠNG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BHXH 1.1. KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG CHI BHXH 1.1.1. Khái niệm chi BHXH a. Khái niệm BHXH BHXH là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của NLĐ khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đó đóng vào quỹ BHXH b. Khái niệm chi BHXH Chi BHXH là quá trình phân phối, sử dụng quỹ BHXH để chi trả cho các chế độ BHXH nhằm ổn định cuộc sống của người tham gia BHXH và đảm bảo các hoạt động của hệ thống BHXH (Quốc hội, 2006). 1.1.2. Nội dung chi BHXH Chi BHXH bao gồm các khoản chi chủ yếu sau: * Chi từ NSNN cho người hưởng các chế độ BHXH: các chế độ hàng tháng và chế độ BHXH một lần. * Chi từ quỹ BHXH: Các chế độ hàng tháng và chế độ 1 lần; Chi ốm đau, thai sản và nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe: * Chi quản lý bộ máy: 1.1.3. Đặc điểm chi BHXH - Đặc điểm về đối tượng thụ hưởng: gồm các cá nhân và tổ chức có lợi ích, nghĩa vụ liên quan đến quỹ BHXH
7 - Đặc điểm về hoạt động chi BHXH: Việc thực hiện chi BHXH dựa trên cơ sở là toàn bộ các văn bản và các định hướng của Nhà nước cho phép xác định phạm vi đối tượng hưởng, loại trợ cấp, mức trợ cấp, thời gian trợ cấp. 1.1.4. Vai trò chi BHXH - Giúp NLĐ có nguồn thu nhập kịp thời để chữa bệnh, nuôi con, phục hồi sức khoẻ, ổn định cuộc sống - Kịp thời sửa đổi, bổ sung đảm bảo quyền lợi cho NLĐ - Giúp cơ quan BHXH phát hiện những sai sót trong quá trình xét duyệt hưởng trợ cấp BHXH. - Đánh giá được nguyên nhân tăng, giảm chi để có giải pháp kịp thời trong việc tính phí BHXH, tiết kiệm chi, đảm bảo chi đúng, chi đủ và bảo toàn quỹ BHXH. 1.2. TỔNG QUAN KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG LĨNH VỰC CÔNG 1.2.1. Môi trƣờng kiểm soát 1.2.2. Đánh giá rủi ro - Tổ chức xác định các mục tiêu một cách rõ ràng để đảm bảo thực hiện nhận diện và đánh giá các rủi ro - Tổ chức nhận diện các rủi ro đối với việc đạt được các mục tiêu và phân tích các rủi ro. - Tổ chức xem xét khả năng của gian lận trong quá trình đánh giá rủi ro đối với việc đạt được các mục tiêu. - Tổ chức nhận diện và đánh giá các thay đổi từ môi trường bên ngoài và bên trong.
8 1.2.3. Hoạt động kiểm soát Tổ chức phải phát triển các hoạt động kiểm soát để hỗ trợ đơn vị thực hiện cả ba nhóm mục tiêu: - Hoạt động kiểm soát cho các mục tiêu hoạt động; - Hoạt động kiểm soát cho các mục tiêu thông tin; - Hoạt động kiểm soát cho các mục tiêu tuân thủ. 1.2.4. Thông tin và trao đổi thông tin Tổ chức cần có thông tin để thực hiện các trách nhiệm kiểm soát nội bộ. Trao đổi thông tin bao gồm trao đổi thông tin trong nội bộ tổ chức và trao đổi thông tin với các đối tượng bên ngoài tổ chức. 1.2.5. Hoạt động Giám sát 1.3. KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BHXH 1.3.1. Mục tiêu của kiểm soát nội bộ trong hoạt động chi BHXH 1.3.2. Các hoạt động cơ bản của chi BHXH và rủi ro liên quan đến chi BHXH 1.3.3. Các yếu tố cơ bản của hệ thống kiểm soát nội bộ trong kiểm soát chi BHXH KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
9 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BHXH TẠI BHXH HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM 2.1. TỔNG QUAN VỀ BHXH HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của BHXH huyện Núi Thành Bảo hiểm xã hội (BHXH) huyện Núi Thành được thành lập theo Quyết định số: 06/QĐ-TCCB ngày 18/7/1995 cuả Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Nam-Đà nẵng và chính thức đi vào hoạt động chuyên ngành từ ngày 01/9/1995, lúc ban đầu chỉ có 03 cán bộ, công chức gồm:Giám đốc, 01 cán bộ phụ trách kế toán, 01 cán bộ thu BHXH kiêm thủ quỹ đến cuối năm 1998 bổ sung thêm 01 nhân viên thủ quỹ, đến nay đơn vị có 16 CBVC trình độ chuyên môn từ cao đẳng đến đại học; Chi bộ Đảng có 14 đảng viên. 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của BHXH huyện Núi Thành 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
10 Chi bộ BHXH GIÁM ĐỐC CĐCS BHXH PHÓ GIÁM PHÓ GIÁM Chi đoàn ĐỐC ĐỐC BHXH Tổ thu, cấp sổ - Tổ kế toán, chi trả Tổ Thực hiện CS thẻ và kiểm tra và GĐBHYT BHXH & Tiếp nhận QLHS Sơ đồ 2.1. Bộ máy tổ chức của BHXH huyện Núi Thành Ban lãnh đạo: Gồm có Giám đốc BHXH Huyện chịu trách nhiệm trước Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Nam và trước pháp luật về toàn bộ hoạt động của BHXH Huyện Núi Thành và 02 Phó Giám đốc chịu trách nhiệm trước Giám đốc và trước pháp luật về lĩnh vực công tác được phân công phụ trách. Tổ chuyên môn tại BHXH Huyện Núi Thành: Tổ Thu- Cấp sổ-thẻ và Kiểm tra, Tổ Thực hiện chính sách BHXH & Tiếp nhận và Quản lý hồ sơ, Tổ Kế toán-Chi trả & Giám định Bảo hiểm y tế. 2.2. NỘI DUNG VÀ QUY TRÌNH KIỂM SOÁT CÁC KHOẢN CHI BHXH CỦA BHXH HUYỆN NÚI THÀNH - Chi trả trực tiếp: là việc cơ quan BHXH sử dụng cán bộ viên chức của đơn vị mình chi trả các chế độ BHXH cho đối tượng được hưởng.
11 - Chi trả gián tiếp: là cơ quan BHXH ủy quyền cho các đơn vị tổ chức đại diện chi trả chế độ BHXH cho các đối tượng được hưởng. Hiện nay, đại diện chi trả này là Bưu điện huyện. 2.2.1. Chi trả trợ cấp BHXH hàng tháng Sơ đồ sau thể hiện quy trình chi trợ cấp BHXH hàng tháng tại BHXH huyện Núi Thành: Sơ đồ 2.2 Chi trợ cấp BHXH hàng tháng tại BHXH huyện Núi Thành (Nguồn: BHXH huyện Núi Thành)
12 2.2.2. Chi trả chế độ trợ cấp một lần Sơ đồ sau thể hiện quy trình chi trả BHXH một lần: Sơ đồ 2.3. Chi trợ cấp BHXH một lần (Nguồn: BHXH huyện Núi Thành)
13 2.2.3. Chi trả chế độ ốm đau, thai sản, NDS-PHSK Quy trình thực hiện chi trả chế độ ốm đau, thai sản, NDS- PHSK được thể hiện qua sơ đồ sau: Sơ đồ 2.4. Chi trả chế độ ốm đau, thai sản, NDS-PHSK (Nguồn: BHXH huyện Núi Thành)
14 2.3. THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BHXH TẠI BHXH HUYỆN NÚI THÀNH 2.3.1. Nhận diện các loại rủi ro trong công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam - Rủi ro 1 - Chi sai đối tượng thụ hưởng - Rủi ro 2- Chi sai mức chi - Rủi ro 3 - Chiếm dụng quỹ BHXH - Rủi ro 4 - Có sự thông đồng giữa cán bộ làm công tác chi BHXH với các đối tượng thụ hưởng - Rủi ro 5 - Rủi ro từ sai sót do nhập liệu 2.3.2. Các thủ tục kiểm soát đối phó với rủi ro trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam a. Các biện pháp đối phó Rủi ro 1 - Chi sai đối tượng thụ hưởng Đối với rủi ro từ việc người thụ hưởng không còn ở địa phương hoặc đã mất: Trách nhiệm của BHXH huyện Núi Thành là phải phối hợp cơ quan bưu điện thường xuyên nắm thông tin người hưởng các chế độ BHXH hàng tháng trên địa bàn Đối với rủi ro từ việc ký nhận thay: Yếu tố then chốt được xác định là tính xác thực của chữ ký của người nhận tiền chi trả BHXH Đối với rủi ro từ việc làm giả hồ sơ ốm đau, thai sản, NDS- PHSK: Bộ phận chế độ đối chiếu hồ sơ của đơn vị sử dụng lao động với giấy xác nhận khám chữa bệnh, thai sản của cơ sở y tế cấp về thời gian điều trị và các thông tin khác liên quan. Trường hợp phát hiện không trùng khớp thì bộ phận chế độ phối hợp với bộ phận giám định liên hệ kiểm tra trên cổng giám định, phối hợp bộ phận thu kiểm tra lại
15 hồ sơ báo hưởng chế độ để điều chỉnh kịp thời. Đối với rủi ro từ các đối tượng thụ hưởng từ nơi khác chuyển đến: Trách nhiệm KSNB của cán bộ chế độ là sau khi tiếp nhận hồ sơ người thụ hưởng từ nơi khác chuyển đến sẽ phải rà soát, kiểm tra thật kỹ thông tin của các đối tượng từ nơi khác chuyển tới b. Các biện pháp đối phó với Rủi ro 2- Chi sai mức chi: Để đối phó với rủi ro thông tin đối tượng thụ hưởng sai, cán bộ làm công tác chế độ BHXH thường xuyên cập nhật văn bản của nhà nước, của ngành. Trước khi xử lý hồ sơ, cán bộ chế độ kiểm tra dữ liệu trên bộ công cụ phần mềm giải quyết chế độ BHXH TCS để xác nhận quá trình tham gia BHXH của đối tượng thụ hưởng. c. Các biện pháp đối phó với Rủi ro 3 - Chiếm dụng quỹ BHXH: Cán bộ TN&TKQTTHC chọn ngẫu nhiên một vài đối tượng thụ hưởng thuộc trách nhiệm chi trả của mỗi đại lý bưu điện, liên hệ trực tiếp người thụ hưởng hỏi xem đã nhận được tiền chưa ngay sau kỳ chi trả BHXH d. Các biện pháp đối phó với Rủi ro 4 - Có sự thông đồng giữa cán bộ làm công tác chi BHXH với các đối tượng thụ hưởng Để ngăn ngừa rủi ro này xảy ra thì phòng chế độ BHXH tỉnh định kỳ 3 tháng cử đoàn quyết toán thanh tra, kiểm tra lại toàn bộ công tác chi trả BHXH cho các đối tượng thụ hưởng trên địa bàn. Ngoài ra, BHXH huyện Núi Thành đề xuất lên UBND huyện thành lập đoàn kiểm tra (gồm Liên đoàn lao động, Phòng Lao động – thương binh và xã hội, BHXH) để kiểm tra các đơn vị nghi vấn trục lợi quỹ BHXH. e. Các biện pháp đối phó Rủi ro 5 - Rủi ro từ sai sót do nhập liệu: Bộ phận kế toán của BHXH huyện Núi Thành phối hợp
16 với nhân viên bưu điện ngay khi lập UNC kèm danh sách chi trả qua thẻ ATM sẽ kiểm tra xác thực số tài khoản có chính xác với tên người đăng ký, CMND hay không. Ngoài ra, việc đối chiếu hàng ngày, đối chiếu lẫn nhau giữa các bộ phận (bộ phận TN&TKQTTHC – bộ phận Chế độ - bộ phận Kế toán) với cán bộ Bưu điện giúp cho khả năng xảy ra rủi ro thấp. 2.3.3. Tổ chức thông tin phục vụ cho KSNB trong hoạt động kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam 2.3.4. Ảnh hƣởng của môi trƣờng kiểm soát đối với công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành 2.4. ĐÁNH GIÁ SỰ HỮU HIỆU CỦA KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BHXH TẠI BHXH HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM 2.4.1. Phƣơng pháp đánh giá tính hữu hiệu của KSNB trong hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam Tác giả thực hiện khảo sát bằng bảng câu hỏi về hệ thống KSNB để khảo sát tính hữu hiệu của nó đối với hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành. Đối tượng khảo sát: Lãnh đạo phòng KHTC, phòng thu, phòng cấp sổ, thẻ, phòng chế độ chính sách BHXH, phòng giám định, phòng TN&TKQTTHC, phòng giám định BHYT cùng với các nhân viên trực tiếp kiểm tra đối với những bộ phận chuyên môn của BHXH huyện Mục đích khảo sát: đánh giá tính hữu hiệu của KSNB trong hoạt động chi BHXH và nguyên nhân dẫn đến các yếu kém trong KSNB của hoạt động chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành.
17 Phương pháp khảo sát: - Sử dụng công cụ đánh giá: bảng câu hỏi về hệ thống kiểm soát nội bộ để đánh giá tính hữu hiệu của KSNB đối với hoạt động chi BHXH tại BHXH Núi Thành - Để đánh giá tính hữu hiệu của KSNB và những yếu tố ảnh hưởng đến kiểm soát hoạt động chi BHXH tại huyện Núi Thành, tác giả xây dựng bảng câu hỏi với 3 nội dung chính sau: - Các yếu tố thuộc về môi trường kiểm soát có ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của các hoạt động kiểm soát. - Các câu hỏi về các rủi ro và hoạt động kiểm soát. - Về việc cung cấp thông tin phục vụ cho việc thực hiện các hoạt động 2.4.2. Kết quả đánh giá sự hữu hiệu của kiểm soát nội bộ trong công tác kiểm soát chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam KẾT LUẬN CHƢƠNG 2
18 CHƢƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG HOẠT ĐỘNG CHI BHXH TẠI BHXH HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM 3.1. CƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP 3.1.1. Nhận xét ƣu điểm và hạn chế về kiểm soát nội bộ trong công tác chi BHXH tại BHXH huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam Ưu điểm: - Bộ máy tổ chức dần được hoàn thiện, năng lực quản lý điều hành hoạt động BHXH đang trong quá trình mở rộng cho mọi đối tượng tham gia. - Ban lãnh đạo đã từng bước ý thức được sự cần thiết quản lý các rủi ro và kiểm soát rủi ro đối với hoạt động chi BHXH. - Đơn vị đã chú trọng đến nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ nhân viên - Quy trình nghiệp vụ chi BHXH đang được xây dựng bằng văn bản dưới hình thức bảng mô tả công việc. Tuy nhiên còn tồn tại các hạn chế sau: - Quy trình chi còn nhiều sơ hở tạo điều kiện cho các gian lận, sai sót và không thể kiểm soát tốt các rủi ro trong việc kiểm soát chi BHXH. Sự thông đồng giữa cán bộ làm công tác chi BHXH và NLĐ, ĐVSDLĐ, người thụ hưởng trong quá trình chi trả chưa thực sự được kiểm soát, phát hiện. - Các quy định trong nội bộ về kiểm soát chi chưa cụ thể hóa trách nhiệm của các cá nhân đối với việc kiểm soát.