Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Ngân hàng: Nâng cao chất lượng phân tích tài chính đối với các doanh nghiệp niêm yết tại trung tâm giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh

i<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Để tiến hành đánh giá hoạt động của doanh nghiệp, nhận thấy điểm mạnh,<br /> điểm yếu và cung cấp thông tin làm cơ sở cho việc ra quyết định tài chính của lãnh<br /> đạo doanh nghiệp, cán bộ công nhân viên, nhà đầu tư và một số chủ thể khác, ta tiến<br /> hành phân tích tài chính doanh nghiệp.<br /> Nhận thức được tầm quan trọng của phân tích tài chính, các doanh nghiệp<br /> niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh đã tiến hành phân<br /> tích tài chính. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân dẫn đến chất lượng phân tích tài<br /> chính chưa cao, phân tích tài chính nhiều khi vẫn chưa là công cụ trợ giúp cho việc<br /> ra quy định tài chính. Nhằm đánh giá chính xác hơn tình hình tài chính của doanh<br /> nghiệp để đưa ra các quy định đúng đắn trong chiến lược phát triển của mình, nâng<br /> cao chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp là một đòi hỏi cấp bách.<br /> Vì lý do đó, tác giả đã chọn đề tài nghiên cứu là: “Nâng cao chất lượng phân<br /> tích tài chính đối với các doanh nghiệp niêm yết tại trung tâm giao dịch chứng<br /> khoán Thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài luận văn thạc sỹ kinh tế.<br /> <br /> CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG<br /> PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT<br /> TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN<br /> 1.1 Tổng quan về doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán.<br /> 1.1.1 Đặc điểm các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng<br /> khoán.<br /> Doanh nghiệp niêm yết là những doanh nghiệp có đủ điều kiện để đưa cổ<br /> phiếu ra giao dịch trên thị trường chứng khoán tập trung (sở giao dịch hoặc trung<br /> tâm giao dịch chứng khoán).<br /> <br /> ii<br /> <br /> Mỗi nước có một quy định riêng về điều kiện niêm yết. Tuy nhiên, để niêm<br /> yết chứng khoán trên thị trường chứng khoán tập trung, doanh nghiệp phải đảm bảo<br /> các yêu cầu sau:<br /> - Về qui mô vốn: doanh nghiệp phải đáp ứng được yêu cầu về vốn điều lệ tối thiểu<br /> ban đầu, và phải đạt được một tỷ lệ phần trăm nhất định về vốn cổ phần do công<br /> chúng nắm giữ và số lượng công chúng tham gia.<br /> - Về tính liên tục của hoạt động sản xuất kinh doanh: doanh nghiệp được thành lập<br /> và hoạt động trong vòng một thời gian nhất định (thường khoảng từ 3 đến 5 năm).<br /> - Về đội ngũ quản lý doanh nghiệp: doanh nghiệp phải có đội ngũ quản lý tốt, có<br /> đủ năng lực và trình độ quản lý các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh<br /> nghiệp.<br /> - Về hiệu quả sản xuất kinh doanh: doanh nghiệp phải làm ăn có lãi với mức lợi<br /> nhuận không thấp hơn mức qui định và trong một số năm liên tục nhất định (thường<br /> từ 2-3 năm).<br /> - Về tính khả thi của dự án: doanh nghiệp phải có dự án khả thi trong việc sử dụng<br /> nguồn vốn huy động được.<br /> <br /> 1.1.2 Hoạt động tài chính doanh nghiệp niêm yết.<br /> Doanh nghiệp niêm yết phải xử lý các quan hệ tài chính thông qua phương<br /> thức giải quyết ba vấn đề quan trọng sau:<br /> - Nên đầu tư vào đâu và bao nhiêu cho thích hợp với loại hình sản xuất kinh doanh<br /> của doanh nghiệp. Đây là chiến lược đầu tư và là cơ sở cho dự toán vốn đầu tư.<br /> - Huy động nguồn vốn ở đâu, nguồn vốn đầu tư có thể khai thác là nguồn nào.<br /> Doanh nghiệp niêm yết có thể huy động vốn bằng cách phát hành cổ phiếu hoặc<br /> bằng cách vay nợ.<br /> - Quản lý hoạt động tài chính hàng ngày như thế nào. Đây là các quyết định tài<br /> chính ngắn hạn và liên quan chặt chẽ tới quản lý tài sản lưu động của doanh nghiệp.<br /> <br /> iii<br /> <br /> 1.2 Phân tích tài chính doanh nghiệp niêm yết.<br /> Phân tích tài chính là quá trình thu thập và xử lý các dữ liệu và sự kiện tài<br /> chính thông qua các kỹ thuật và công cụ thích hợp để tạo ra thông tin tài chính có<br /> giá trị nhằm rút ra các kết luận hoặc ra các quyết định tài chính. Nói ngắn gọn, phân<br /> tích tài chính là một quá trình bao gồm bốn khâu căn bản: (1) Thu thập dữ liệu, (2)<br /> Phân tích và xử lý dữ liệu thu thập được, (3) Tạo ra thông tin tài chính, và (4) Kết<br /> luận hoặc ra quyết định tài chính.<br /> <br /> - Phân tích bảng cân đối kế toán: bao gồm phân tích cơ cấu tài sản và cơ cấu<br /> vốn cũng như phân tích diễn biến nguồn và sử dụng nguồn vốn.<br /> - Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh: phân tích mối liên hệ và đặc điểm<br /> của các chỉ tiêu trong báo cáo kết quả kinh doanh đồng thời so sánh chúng qua một<br /> số kỳ kế toán liên tiếp với số liệu trung bình ngành để đánh giá xu hướng thay đổi<br /> của các chỉ tiêu và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp so với các doanh nghiệp<br /> khác.<br /> - Phân tích các nhóm chỉ tiêu đặc trưng tài chính doanh nghiệp.<br />  Khả năng thanh toán: đánh giá khả năng đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn của<br /> doanh nghiệp.<br />  Khả năng cân đối vốn: phản ánh mức độ ổn định và tự chủ tài chính cũng như<br /> khả năng sử dụng nợ vay của doanh nghiệp.<br />  Khả năng hoạt động<br />  : đánh giá việc sử dụng tài nguyên, nguồn lực của doanh nghiệp.<br />  Khả năng sinh lời: phản ánh hiệu quả sản xuất kinh doanh tổng hợp của doanh<br /> nghiệp.<br />  Khả năng tăng trưởng: cho thấy triển vọng của doanh nghiệp trong dài hạn<br /> <br /> iv<br /> <br />  Giá trị thị trường: giá trị tương lai của doanh nghiệp phụ thuộc vào kỳ vọng của<br /> thị trường. Các tỷ số giá trị thị trường phản ánh kỳ vọng của các nhà đầu tư dành<br /> cho cổ đông.<br /> <br /> 1.3 Chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp.<br /> 1.3.1 Khái niệm chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp.<br /> “Chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp được thể hiện qua một tập hợp<br /> các chỉ tiêu đáp ứng yêu cầu đánh giá chính xác tình hình tài chính của doanh<br /> nghiệp, từ đó nhà quản lý đưa ra được các quyết định tài chính một cách đúng đắn”.<br /> <br /> 1.3.2 Chỉ tiêu phản ánh chất lượng phân tích tài chính.<br /> - Thời gian phân tích: Thời gian phân tích càng ngắn sẽ giúp doanh nghiệp có thể<br /> nhanh chóng có được những điều chỉnh kịp thời về mặt tài chính để có thể nắm bắt<br /> được cơ hội kinh doanh. Mặt khác, thời gian phân tích ngắn sẽ phản ánh được trình<br /> độ cán bộ phân tích tốt, chất lượng thu thập và xử lý thông tin cao.<br /> - Chi phí phân tích: Chi phí phân tích cũng là một bộ phận của chi phí doanh<br /> nghiệp. Chi phí phân tích quá cao là gánh nặng cho doanh nghiệp, sẽ làm giảm lợi<br /> nhuận của doanh nghiệp.<br /> - Đánh giá chính xác tình hình tài chính của doanh nghiệp: làm cơ sở cho việc<br /> ra các quyết định.<br /> - Cung cấp thông tin ra bên ngoài: Đối với doanh nghiệp niêm yết, các báo<br /> cáo phân tích tài chính ngoài việc bổ trợ cho việc ra các qđ tài chính của doanh<br /> nghiệp còn phải phục vụ cho yêu cầu cung cấp thông tin của cho công chúng.<br /> Do đó, đòi hỏi phân tích tài chính phải hợp chuẩn và góp phần nâng cao hình<br /> ảnh của doanh nghiệp trong con mắt của các nhà quản lý và nhà đầu tư<br /> <br /> 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng phân tích.<br /> Bao gồm các nhân tố bên trong doanh nghiệp như: chất lượng thông tin sử<br /> dụng cho phân tích, phương pháp phân tích, trình độ cán bộ phân tích, quy trình<br /> <br /> v<br /> <br /> phân tích; cũng như các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp như: môi trường pháp lý<br /> và các chỉ số liên quan tới trung bình ngành.<br /> <br /> CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG PHÂN TÍCH<br /> TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT TẠI<br /> TRUNG TÂM GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN TP HỒ CHÍ MINH<br /> Để hiểu được thực trạng quản lý tài chính doanh nghiệp, tác giả tiến hành một<br /> cuộc điều tra với 100 doanh nghiệp trong tổng số 106 doanh nghiệp đang được niêm<br /> yết tại Sở Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) tại thời điểm<br /> cuối tháng 10 năm 2006. Có thể nói đây là những doanh nghiệp có tình hình tài<br /> chính tốt, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu để được niêm yết tại Sở. Cũng có thể nhận<br /> thấy đó là các doanh nghiệp có mối quan tâm tới tài chính một cách đầy đủ hơn.<br /> Trong 100 phiếu điều tra được gửi đi có nhận lại được 89 phiếu, 63 phiếu đầy<br /> đủ tiêu chuẩn để có thể đưa vào làm dữ liệu đánh giá, 16 phiếu lỗi vì thiếu thông tin<br /> cần điền.<br /> Theo những kết quả điều tra cho thấy:<br /> -<br /> <br /> Thời gian phân tích: các doanh nghiệp vẫn chưa chú trọng nhiều vào công<br /> <br /> tác phân tích tài chính doanh nghiệp cũng như chưa tiến hành phân tích một cách<br /> thường xuyên. Hầu hết các doanh nghiệp chỉ tiến hành phân tích tài chính một năm<br /> một lần vào cuối mỗi năm tài chính. Quy trình phân tích được thực hiện một cách<br /> nhanh chóng và thông tin của doanh nghiệp chủ yếu là do các báo cáo tài chính năm<br /> cung cấp.<br /> Các doanh nghiệp chưa xây dựng được cho mình những mô hình phân tích<br /> chuyên sâu làm cơ sở cho việc ra những quyết định mang tính chất đơn lẻ cũng như<br /> mang tính thời điểm chiến thuật hay trong giai đoạn chiến lược. Do vậy, có thể nhận<br /> <br />