Tóm tắt luận văn Thạc sĩ ngành Quốc tế học: Kiến tạo sức mạnh mềm Trung Quốc qua ngoại giao thể thao trong những năm đầu thế kỷ 21

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -------------------------------- QUÁCH THIÊM (GUO TIAN) KIẾN TẠO SỨC MẠNH MỀM TRUNG QUỐC QUA NGOẠI GIAO THỂ THAO TRONG NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ 21 LUẬN VĂN THẠC SĨ: QUỐC TẾ HỌC HÀ NỘI-2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -------------------------------Quách Thiêm (Guo Tian) KIẾN TẠO SỨC MẠNH MỀM TRUNG QUỐC QUA NGOẠI GIAO THỂ THAO TRONG NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ 21 Chuyên ngành: Quan hệ quốc tế Mã số : 60 31 02 06 Luận văn thạc sĩ: Quốc tế học Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Xuân Cƣờng Hà Nội – 2015 MỤC LỤC MỞ ĐẦU ................................................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ HÌNH THÀNH NGOẠI GIAO THỂ THAO TRUNG QUỐC 1.1. Cơ sở thực tiễn .................................................................................................................. 9 1.1.1. Truyền thống thể thao của Trung Quốc...................................................................... 9 1.1.2. Bối cảnh quốc tế và Trung Quốc............................................................................... 12 1.2. Cơ sở lý thuyết ................................................................................................................ 15 1.2.1. Nội dung ngoại giao thể thao .................................................................................... 15 1.2.2. Ngoại giao thể thao với tƣ cách là sức mạnh mềm .................................................... 24 1.3. Khái quát về sức mạnh mềm qua ngoại giao thể thao của Trung Quốc trƣớc năm 2000..28 1.3.1. Trƣớc khi thành lập CHND Trung Hoa ..................................................................... 28 1.3.2. Thời kỳ đầu thành lập CHND Trung Hoa (năm 1949-năm 1978) ............................ 29 1.3.3. Từ cải cách mở cửa đến năm 1999 ........................................................................... 30 Tiểu kết chƣơng 1 ................................................................................................................... 33 CHƢƠNG 2 SỰ PHÁT TRIỂN NGOẠI GIAO THỂ THAO CỦA TRUNG QUỐC NHẰM NÂNG CAO SỨC MẠNH MỀM TRONG NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ 21 2.1. Chính sách ngoại giao thể thao qua các giai đoạn................. .......................................... 34 2.1.1. Chính sách ngoại giao thể thao giai đoạn năm 2000 đến năm 2008 ......................... 34 2.1.2. Chính sách ngoại giao thể thao giai đoạn năm 2009 đến nay ................................... 38 2.1.3. Những yếu tố ảnh hƣởng đến chính sách ngoại giao thể thao Trung Quốc .............. 40 2.2. Một số biện pháp qua ngoại giao thể thao để nâng cao sức mạnh mềm Trung Quốc...... 42 2.2.1. Cách thức cá nhân ..................................................................................................... 42 2.2.2. Tham gia các tổ chức thể thao quốc tế và thông qua các sự kiện thể thao triển khai ngoại giao thể thao ............................................................................................................................ 46 2.2.3. Hợp tác quốc tế ngoại giao thể thao của Trung Quốc ............................................... 53 Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................................................... 58 CHƢƠNG 3 ĐÁNH GIÁ VÀ TRIỂN VỌNG NGOẠI GIAO THỂ THAO ĐỂ NÂNG CAO SỨC MẠNH MỀM CỦA TRUNG QUỐC 3.1. Đánh giá ngoại giao thể thao Trung Quốc ....................................................................... 59 3.1.1. Những thành tựu và tác dụng của ngoại giao thể thao đối với sức mạnh mềm của Trung Quốc ........................................................................................................................................ 59 3.1.2. Một số hạn chế.................. ......................................................................................... 63 3.2. Triển vọng xu thế phát triển ngoại giao thể thao của Trung Quốc ................................... 67 3.2.1. Địa vị ngoại giao thể thao nổi bật hơn ....................................................................... 67 3.2.2. Tác dụng ngoại giao thể thao rõ ràng hơn.................................................................. 67 3.2.3. Trách nhiệm ngoại giao thể thao lớn hơn................................................................... 68 3.3. Gợi mở nhằm nâng cao sức mạnh mềm Trung Quốc trong tƣơng lai ............................. 68 3.3.1. Bố cục chung: hình thức đa dạng, đối tƣợng rộng rãi ................................................ 69 3.3.2. Thiết lập cơ chế quản lý của ngoại giao thể thao ....................................................... 69 3.3.3. Khai thác tài nguyên .................................................................................................. 77 3.3.4. Tính toán đánh giá hiệu quả: nhiều đƣờng lối cấu tạo cơ chế tƣơng ứng .................. 81 3.4. Bài học kinh nghiệm ........................................................................................................ 82 3.4.1. Ngoại giao thể thao là một phƣơng thức ngoại giao đặc biệt .................................... 82 3.4.2. Ngoại giao thể thao có thể phát huy vai trò của văn hóa Trung Quốc ....................... 84 Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................................................... 87 KẾT LUẬN ............................................................................................................................. 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 90 PHỤ LỤC............................................................................................................................94 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT APEC ：Asia-Pacific Economic Cooperation ASEAN ：Association of Southeast Asian Nations AU ：African Union BCH ：Ban chấp hành CHND ：Cộng hòa nhân dân EU ：European Union NBA ：National Basketball Association SCO ：Shanghai Cooperation Organization MỞ ĐẦU 1. Mục đích, ý nghĩa của đề tài Sau khi chiến tranh Lạnh kết thúc, chiến tranh quy mô lớn đã không nổ ra. Trong bối cảnh đa cực hóa chính trị và toàn cầu hóa kinh tế, sự hợp tác giữa các quốc gia ngày càng trở nên quan trọng. Trong thời kỳ này, ngoại giao văn hóa có tầm quan trọng nổi trội hơn bao giờ hết. Trong quá trình phát triển ngoại giao văn hóa, có thể nói lĩnh vực đem tới thành quả rõ rệt và thu hút sự quan tâm nhất chính là lĩnh vực thể thao, tức là ngoại giao thể thao. Hiện nay sức mạnh mềm đƣợc xã hội quốc tế tôn lên thành một trong những chỉ tiêu thƣớc đo quan trọng khi tiến hành đánh giá sự phát triển kinh tế và xã hội nhân văn của một quốc gia. Trung Quốc từng trải qua hơn 30 năm cải cách nhằm hƣớng tới một bƣớc tiến mới trong lịch sử. Trong giai đoạn mới này, tình hình trong và ngoài nƣớc đều có những thay đổi vô cùng sâu sắc và trở nên phức tạp khó lƣờng hơn.