Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển nông nghiệp huyện Minh Long tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Dfg Dfg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở nhận thức lý luận và đánh giá thực trạng nông nghiệp huyện Minh Long trong thời gian qua, luận văn đề xuất làm rõ những căn cứ và nội dung chủ yếu phát triển nông nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển nông nghiệp huyện Minh Long tỉnh Quảng Ngãi

1 2 Công trình ñư c hoàn thành t i B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG ___________________ Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. Nguy n Thanh Liêm NGUY N BÌNH Ph n bi n 1: PGS.TS NGUY N TRƯ NG SƠN PHÁT TRI N NÔNG NGHI P Ph n bi n 2: TS. TR N TH BÍCH H NH HUY N MINH LONG T NH QU NG NGÃI Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ Kinh t phát tri n h p t i Đ i h c Đà N ng Mã s : 60.31.05 ngày 01 Tháng 12 năm 2011. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Đà N ng – Năm 2011 - Thư vi n trư ng Đ i h c kinh t , Đ i h c Đà N ng
3 4 M Đ U Phương pháp nghiên c u + Lý do ch n ñ tài 1. Phân tích th ng kê: D a vào các tài li u, s li u th ng kê, N n nông nghi p nư c ta ñang phát tri n theo hư ng CNH các tài li u nghiên c u, các d án có liên quan ñ n phát tri n NN-NT và HĐH. Trong quá trình phát tri n kinh t xã h i c a ñ t nư c nó có ñã ñư c xây d ng, ñ t ng h p, phân tích l a ch n. vai trò r t quan tr ng. Trong th i kỳ ñ i m i, m c dù s n xu t nông 2. Đi u tra kh o sát th c t : C p nh t b sung hi n tr ng nghi p thu ñư c nh ng thành t u to l n và tương ñ i toàn di n, Tuy phát tri n NN-NT, ñánh giá th c tr ng và tri n v ng phát tri n nhiên, bên c nh ñó v n còn m t s t n t i: v năng su t cây tr ng, v t NN-NT. nuôi còn th p, ch t lư ng còn nhi u h n ch ,… cho th y n n nông 3. Chuyên gia, h i th o: Là phương pháp r t quan tr ng, nghi p nư c ta kém phát tri n. nh m ñ ra chi n lư c phát tri n ñúng ñ n. Minh Long là huy n thu n nông, th i gian qua, trong ñ a bàn Ý nghĩa khoa h c và th c ti n huy n Minh Long ñang tri n khai th c hi n m t s chương trình, d Tìm hi u v n i dung phát tri n nông nghi p và các nhân t án, ñ án v nông nghi p nhưng chưa có chương trình ñ án nghiên nh hư ng ñ n phát tri n nông nghi p. Tìm ki m nh ng gi i pháp ñ c u v phát tri n nông nghi p c a huy n. Nên vi c nghiên c u phát phát tri n nông nghi p huy n Minh Long. tri n nông nghi p là yêu c u c p bách. B n thân là m t h c viên C u trúc c a Lu n văn g m có 3 ph n, c th : trong ngành, nên r t mu n v n d ng nh ng ki n th c ñã h c vào th c CHƯƠNG I. Cơ s lý lu n v phát tri n nông nghi p ti n nh m nâng cao hơn n a nh n th c c a b n thân và góp ph n gi i CHƯƠNG 2. Th c tr ng phát tri n nông nghi p huy n quy t có hi u qu v n ñ phát tri n nông nghi p trong ñ a bàn huy n. Minh Long M c tiêu nghiên c u CHƯƠNG 3. Phương hư ng và gi i pháp phát tri n nông Trên cơ s nh n th c lý lu n và ñánh giá th c tr ng nông nghi p huy n Minh Long. nghi p huy n Minh Long trong th i gian qua, lu n văn ñ xu t, làm CHƯƠNG I. r nh ng căn c và n i dung c a nh ng gi i pháp ch y u ñ phát CƠ S LÝ LU N V PHÁT TRI N NÔNG NGHI P tri n nông nghi p, nh m góp ph n vào s nghi p phát tri n kinh t 1.1 v trí, vai trò và ñ c ñi m c a s n xu t ngành nông nghi p c a huy n nhà. 1.1.1. V trí c a s n xu t ngành nông nghi p Đ i tư ng nghiên c u Nông nghi p là m t trong nh ng ngành kinh t quan H th ng s li u v phát tri n nông nghi p huy n Minh Long tr ng và ph c t p. Nông nghi p hi u theo nghĩa h p ch có ngành giai ño n 2005-2010 và các văn ki n c a Đ ng, văn b n c a nhà tr ng tr t, ngành chăn nuôi và d ch v , Còn theo nghĩa r ng bao g m nư c liên quan ñ n phát tri n nông nghi p ñ n năm 2015 và ñ nh c ngành lâm nghi p và th y s n. hư ng ñ n 2020.
5 6 1.1.2. Đ c ñi m c a s n xu t ngành nông nghi p 1.2. N i dung ch y u v phát tri n nông nghi p 1.1.2.1. S n xu t nông nghi p có tính vùng :s n xu t nông 1.2.1. Khái ni m phát tri n nông nghi p nghi p ñư c ti n hành trên ñ a bàn r ng l n, ph c t p, ph thu c vào 1.2.1.1. Khái ni m phát tri n kinh t ñi u ki n t nhiên nên mang tính khu v c rõ r t Theo lý thuy t tăng trư ng và phát tri n kinh t c a kinh t 1.1.2.2. Ru ng ñ t là tư li u s n xu t nông nghi p ch y u: h c phát tri n: Phát tri n kinh t là khái ni m có n i dung ph n ánh trong nông nghi p, ru ng ñ t là tư li u s n xu t ch y u không th r ng hơn so v i khái ni m tăng trư ng kinh t . N u như tăng trư ng thay th ñư c. kinh t v cơ b n ch là s gia tăng thu n tuý v m t lư ng c a các 1.1.2.3. Đ i tư ng s n xu t nông nghi p là cây tr ng v t nuôi: ch tiêu kinh t t ng h p: GNP, GNP/ñ u ngư i hay GDP, GDP/ñ u Đ i tư ng s n xu t nông nghi p là cơ th s ng: cây tr ng v t nuôi. ngư i,… thì phát tri n kinh t ngoài vi c bao hàm quá trình gia tăng, 1.1.2.4. S n xu t nông nghi p mang tính th i v cao: th i còn có m t n i hàm ph n ánh r ng l n hơn, sâu s c hơn, ñó là nh ng gian ho t ñ ng và th i gian s n xu t xen k vào nhau, song l i không hoàn toàn trùng h p nhau, sinh ra tính th i v cao trong nông nghi p. bi n ñ i v m t ch t c a n n KT -XH, mà trư c h t là s chuy n d ch 1.1.3. Vai trò c a ngành s n xu t nông nghi p CCKT theo hư ng CNH, HĐH. Đ i s ng con ngư i ñư c nâng cao 1.1.3.1. Cung c p lương th c th c ph m cho nhu c u xã h i: th hi n hàng lo t tiêu chí như: thu nh p th c t , tu i th trung nông nghi p là ngành s n xu t v t ch t cơ b n s n xu t ra lương th c, bình, t l ch t c a tr sơ sinh, … th c ph m cung c p cho xã h i, gi vai trò to l n trong vi c phát 1.2.1.2. Khái ni m phát tri n nông nghi p tri n kinh t h u h t các nư c. Theo GS.TS Đ Kim Chung cho r ng: Phát tri n nông nghi p 1.1.3.2. Cung c p các y u t ñ u vào cho phát tri n công th hi n quá trình thay ñ i c a n n nông nghi p giai ño n này so v i nghi p và khu vưc ñô th : cung c p lao ñ ng, ngu n nguyên li u cho giai ño n trư c ñó và thư ng ñ t m c ñ cao hơn c v lư ng và v công nghi p. ch t. N n nông nghi p phát tri n là m t n n s n xu t v t ch t không 1.1.3.3. Làm th trư ng tiêu th c a công nghi p và d ch v : nh ng có nhi u hơn v ñ u ra (s n ph m và d ch v ) ña d ng hơn v tư li u tiêu dùng và tư li u s n xu t ñư c tiêu th ch y u khu v c ch ng lo i và phù h p hơn v cơ c u, thích ng hơn v t ch c và th nông nghi p và nông thôn. ch , tho mãn t t hơn nhu c u c a xã h i v nông nghi p. Trư c h t, 1.1.3.4. Nông nghi p tham gia vào xu t kh u: các lo i nông, phát tri n nông nghi p là m t quá trình, không ph i trong tr ng thái lâm, th y s n d dàng gia nh p th trư ng qu c t tĩnh. Quá trình thay ñ i c a n n nông nghi p ch u s tác ñ ng c a quy 1.1.3.5. Nông nghi p có vai trò quan tr ng trong b o v môi lu t th trư ng, chính sách can thi p vào n n nông nghi p c a Chính trư ng: s n xu t nông nghi p g n li n tr c ti p v i môi trư ng t ph , nh n th c và ng x c a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng v nhiên, và s d ng nhi u hóa ch t như phân bón hóa h c, thu c tr sâu b nh .v..v… các s n ph m và d ch v t o ra trong lĩnh v c nông nghi p.
7 8 1.2.2. N i dung phát tri n nông nghi p 1.2.2.2. N i dung phát tri n nông nghi p v xã h i 1.2.2.1. N i dung phát tri n nông nghi p v kinh t Phát tri n nông nghi p, nông thôn g n li n v i v n ñ xóa - Theo chi u r ng: m r ng quy mô s n xu t b ng cách m ñói, gi m nghèo, nâng cao m c s ng c a cư dân nông thôn. Khu v c r ng di n tích; gia tăng quy mô chăn nuôi ñ u con gia súc, gia c m; nông nghi p, nông thôn là khu v c t p trung ñông dân cư, là khu v c tăng di n tích nuôi th y s n phát tri n ch m nh t. Đ gi i quy t ñư c v n ñ ñó thì không còn con - Theo chi u sâu: ñư ng nào khác là ph i t p trung các ngu n l c ñ v c d y s phát + Đ i v i tr ng tr t, thì gia tăng di n tích gieo tr ng b ng tri n c a khu v c nông nghi p, nông thôn. cách tăng h s s d ng ñ t canh tác nh bi n pháp thu l i, nh c i 1.2.2.3. N i dung phát tri n nông nghi p v môi trư ng ti n gi ng ng n ngày, nh ch ñ luân canh cây tr ng h p lý. Đ i v i Môi trư ng là ngu n cung c p m i nguyên li u mà vi c phát tr ng tr t thì gia tăng giá tr s n ph m trên 1 ñơn v di n tích ñư c ño tri n kinh t ph i d a vào nó. Do ñó, “s c kh e” lâu dài c a môi b ng gia tăng năng su t ñ t ñai hay b ng tăng năng su t cây tr ng trư ng có t m quan tr ng s ng còn. Phát tri n nông nghi p, nông nh áp d ng ti n b khoa h c k thu t ho c do ñ u tư chuy n ñ i cơ thôn g n v i b o v tài nguyên, môi trư ng. Ngành nông nghi p là c u cây tr ng. ngành có liên quan tr c ti p t i các ñi u ki n tài nguyên môi trư ng. + Đ i v i chăn nuôi thì gia tăng s n ph m trong th i gian Do trình ñ KH - KT còn l c h u, trình ñ nh n th c c a ngư i s n ng n hơn ho c gia tăng s n ph m trên m t ñ u gia súc, gia c m nh xu t còn h n ch nên trong quá trình s n xu t, các y u t ñ u vào c a c i ti n phương th c nuôi và áp d ng gi ng m i c a ti n b khoa h c s n xu t ñã b s d ng m t cách thi u t ch c, thi u khoa h c. k thu t. 1.3. Các y u t nh hư ng t i s phát tri n nông nghi p + Đ i v i th y s n, nuôi gia tăng s n ph m cũng nh phương 1.3.1. Đi u ki n t nhiên và tình hình phát tri n kinh t xã h i th c nuôi và áp d ng gi ng m i. Riêng v i khai thác thì ph thu c 1.3.1.1. Đi u ki n t nhiên: trong s n xu t nông nghi p tác nhi u vào phương th c khai thác h p lý và b o t n thiên nhiên. ñ ng c a nhân t t nhiên r t rõ nét hơn c , th m chí còn mang tính + Đ y m nh quá trình chuy n ñ i ru ng ñ t nh ng vùng quy t ñ nh. M i lo i cây tr ng, v t nuôi ch có th sinh trư ng và ru ng ñ t manh mún, phân tán b ng bi n pháp d n ñi n ñ i th a; ti n phát tri n trong nh ng ñi u ki n t nhiên nh t ñ nh. t i xây d ng các mô hình s n xu t có quy mô l n hơn phù h p v i yêu 1.3.1.2. Tình hình phát tri n kinh-t xã h i: S phát tri n c u s n xu t hàng hoá, phù h p cho chuy n giao k thu t công ngh . kinh t -xã h i nh hư ng ñ n s phát tri n nông nghi p, Khi thu nh p + Chú tr ng thâm canh n ô n g n g h i p v ì ñ â y là phương càng cao, ñ i s ng ngày càng ñư c c i thi n, ngư i dân s có v n th c s n xu t tiên ti n, nh m tăng s n lư ng nông s n b ng cách ñ ñ u tư vào s n xu t nông nghi p vào phát tri n nông nghi p. nâng cao ñ phì nhiêu kinh t c a ru ng ñ t, thông qua vi c ñ u tư 1.3.2. Nh ng ngu n l c ch y u thêm v n và k thu t m i vào SXNN. 1.3.2.1. Ngu n l c ru ng ñ t
9 10 - V trí c a ngu n l c ru ng ñ t 1.3.3. Chính sách phát tri n nông nghi p Đ t ñai là cơ s t nhiên, là ti n ñ ñ u tiên c a m i quá 1.3.3.1. Chính sách kinh t : nh ng chính sách v kinh t trình s n xu t liên quan ñ n phát tri n nông nghi p - Đ c ñi m c a ru ng ñ t-tư li u s n xu t ch y u trong 1.3.3.2. Chính sách phát tri n nông nghi p: nh ng chính nông nghi p sách ban hành nh ng cơ ch , v ñ nh hư ng, s d ng ngu n l c cho phát tri n nông nghi p. Ru ng ñ t b gi i h n v m t không gian, là tư li u s n xu t 1.3.4. Cơ s h t ng k thu t trong nông nghi p ch y u không b hao mòn và ñào th i kh i quá trình s n xu t, có v Các công trình cơ s h t ng k thu t trong nông nghi p trí c ñ nh và ch t lư ng không ñ ng ñ u g m có: H th ng ñư ng giao thông nông thôn, h th ng cung c p - Nh ng v n ñ có tính quy lu t v v n ñ ng c a ru ng ñi n nư c, h th ng th y l i, … ñ t trong n n kinh t th trư ng 1.3.5. Th trư ng ñ u ra s n ph m: + Ru ng ñ t ngày càng khan hi m Tìm ñ u ra cho nông s n ñang c n có m t ñ nh hư ng chi n + Quy n s d ng ru ng ñ t tr thành hàng hóa lư c. H th ng kho bãi d tr , ñi m y u b y lâu nay c a các doanh + T p trung ru ng ñ t có xu hư ng tăng nghi p c n ph i có s c i ti n s m và nhanh hơn. + Chuy n ñ t nông nghi p sang ñ t chuyên dùng ngày càng tăng 1.3.6. T ch c s n xu t nông nghi p - Qu ñ t và nh ng ñ c trưng c a qu ru ng ñ t 1.3.6.1. T ch c phát tri n kinh t h : nhà nư c c n th c 1.3.2.2. Khái ni m và ñ c ñi m c a ngu n nhân l c trong hi n thông tin th trư ng c th hơn và tr thành ch ñ thư ng nông nghi p xuyên hàng năm nh t là trư c khi b t ñ u các mùa v gieo tr ng và - Khái ni m ngu n nhân l c trong nông nghi p: thu ho ch. Th c hi n chuy n giao khoa h c công ngh , tăng cư ng Ngu n nhân l c trong nông nghi p là t ng th s c lao ñ ng cho vay v n ñ i v i các d án ngư i nông dân th c hi n. tham gia vào ho t ñ ng s n xu t nông nghi p bao g m s lư ng và Đ i v i ngư i nông dân, c n ch ñ ng l a ch n ngành s n ch t lư ng c a ngư i lao ñ ng. xu t hàng hóa phù h p, có th trư ng tiêu th , m nh d n t ch c l i ñ ng ru ng c a mình. - Đ c ñi m c a ngu n nhân l c trong nông nghi p: 1.3.6.2. T ch c phát tri n các hình th c t ch c h p tác: + Xu hư ng bi n ñ ng ngu n nhân l c trong nông nghi p. khuy n khích phát tri n các hình th c t ch c h p tác m i + T o vi c làm tăng thu nh p cho ngư i lao ñ ng nông nghi p theo nguy n v ng c a nông dân. 1.3.2.3. Ngu n l c v n trong s n xu t nông nghi p 1.4. Kinh nghi m phát tri n nông nghi p c a m t s ñ a phương V n là ngu n l c h n ch ñ i v i các ngành kinh t nói 1.4.1. Kinh nghi m phát tri n nông nghiêp c a huy n Ba Tơ chung, nông nghi p nói riêng. V n s n xu t v n ñ ng không ng ng Canh tác mía trên ñ t d c lãi ròng thu ñư c 50.000.000ñ/ha. t ph m vi s n xu t sang ph m vi lưu thông và tr v s n xu t.
11 12 1.4.2. Kinh nghi m phát tri n s n xu t c a huy n Sơn Hà 2.1.1.5. Tài nguyên nư c H n ch phát tri n ñàn trâu, phát tri n ñàn bò, nh m nâng cao - Ngu n nư c m t: m t ñ sông su i khá dày ñ c, bình quân hi u qu th t hơi xu t chu ng c a ñàn gia súc. 0,46 km sông, su i/ km2 CHƯƠNG 2. - Ngu n nư c ng m: ñư c phân b ñ u trong các xã. nhưng TH C TR NG PHÁT TRI N NÔNG NGHI P HUY N MINH không d i dào v tr lư ng LONG 2.1.2. Các ngu n l c ñ phát tri n nông nghi p 2.1. Các y u t nh hư ng t i s phát tri n nông nghi p 2.1.2.1. Ngu n l c ñ t ñ phát tri n nông nghi p huy n Minh 2.1.1. Đi u ki n t nhiên Long giai ño n 2.1.1.1. V trí ñ a lý - Đ t ñai cho s n xu t nông nghi p: t ng di n tích ñ t canh Huy n Minh Long n m cách Thành ph Qu ng Ngãi kho ng tác cây hàng năm 1.750,98 ha, chi m 52,38 % di n tích ñ t s n xu t 30 km v phía Tây nam. phía B c giáp huy n Tư Nghĩa và huy n nông nghi p, trong ñó: Nghĩa Hành, phía Đông giáp huy n Nghĩa Hành, phía Tây giáp huy n + Đ t tr ng lúa 1.385,49 ha (79,12 % DT ñ t cây hàng năm); Sơn Hà, phía Nam giáp huy n Ba Tơ + Đ t tr ng c chăn nuôi 11,29 ha (0,65 %), 2.1.1.2. Th i ti t khí h u + Đ t cây hàng năm khác 354,2 ha (20,22 %), Minh Long n m trong vùng khí h u nhi t ñ i gió mùa, biên + Đ t nuôi th y s n là 7,45ha ñ nhi t dao ñ ng khá l n gi a ngày và ñêm và các tháng trong năm 2.1.2.2. Ngu n nhân l c 2.1.1.3. Tài nguyên ñ t ñai - Dân s -Lao ñ ng Huy n Minh Long có di n tích t nhiên là 21.689,69 ha, có 5 Năm 2010, dân s bình quân trong huy n là 15.773 ngư i ( nhóm ñ t ch y u: nhóm ñ t phù sa chi m 1,18%; nhóm ñ t xám ch chi m 1,28% dân s toàn t nh). Trong ñó, dân s thu c lĩnh v c b c màu chi m 0,07%; nhóm ñ t ñ vàng chi m 91,43%; nhóm ñ t nông-lâm-th y s n là 14.241 ngư i chi m 90,29% dân s toàn huy n mùn vàng ñ trên núi chi m 0,28%; nhóm ñ t thung lũng do s n - Cơ c u lao ñ ng và chuy n d ch cơ c u lao ñ ng ph m d c t chi m 5,55%; di n tích sông su i và m t nư c chuyên Năm 2000 cơ c u lao ñ ng trong ngành nông, lâm, ngư dùng chi m 1,49%. nghi p chi m t l 85,97% ñ n năm 2010 chi m t l là 77,96%; 2.1.1.4. Tài nguyên r ng: Nhìn chung l c lư ng lao ñ ng c a huy n khá d i dào, nhưng s lao Di n tích ñ t lâm nghi p c a huy n là: 17.432,61ha, trong ñó ñ ng qua ñào t o chi m t l còn th p. 2.1.2.3.Tình hình v n ñ u tư cho nông nghi p c a huy n di n tích ñ t r ng s n xu t 8463,61ha và r ng phòng h là: 8.969ha. Trong giai ño n 2005-2010 m c ñ u tư bình quân h ng năm Đ che ph c a r ng ñ t 62,8%. H th c v t r ng Minh Long khá cho nông nghi p ch chi m t l 4,28% so v i t ng chi ngân sách. phong phú, có các loài cây có giá tr kinh t cao như lim, d i, gõ, chò, ...,
13 14 Chưa b ng m c bình quân chung c a c nư c( t năm 1997 5 xã trong huy n ñã có ñi n lư i qu c gia ñ t t l 100%; H - 2006 c nư c ñ u tư cho nông nghi p ñã chi m 5 - 6% ) th ng tr m bưu ñi n x 5 xây d ng trung tâm 5 xã ñ t t l 100% . 2.1.3. Chính sách phát tri n nông nghi p c a huy n 2.1.4.3. H th ng công trình th y l i 2.1.3.1. Nh ng ch trương và h th ng cơ ch chính sách c a Có 2 H ch a, 42 ñ p dâng kiên c và 77 ñ p t m ñ p b i, Đ ng và Nhà nư c c p T nh và Trung ương có liên quan ñ n phát di n tích ru ng ñư c tư i b ng công trình kiên c 1.090ha. tri n nông nghi p 2.1.4.4. H th ng d ch v k thu t: trong h th ng các trung Nhà nư c ñã ban hành m t s văn b n liên quan ñ n phát tâm k thu t g m có các cơ quan: Tr m khuy n nông, Tr m thú y, tri n nông nghi p, như: Tr m b o v th c v t. Các chương trình phát tri n ngành th y s n ñ i v i mi n núi 2.1.4.5. H th ng ch bi n và b o qu n nông s n: các cơ s c a t nh Qu ng Ngãi. ch bi n ña s là bán th công, t p trung vào các lĩnh v c: ch bi n Chương trình phát tri n vùng nguyên li u cho các nhà máy trong t nh t nh Qu ng Ngãi;…. chè, ch bi n tinh b mỳ, và xay xát thóc; 2.1.3.2. Nh ng chính sách v phát tri n nông nghi p c a 2.1.5. Th trư ng ñ u ra cho s n ph m huy n: Ngh quy t Đ i h i Đ ng b huy n v xác ñ nh phát tri n Đ a bàn Thành ph Qu ng Ngãi & Khu Kinh t Dung Qu t, nông nghi p là khâu ñ t phá trong phát tri n kinh t - xã h i c a 2.1.6. T ch c s n xu t nông nghi p huy n; chương trình hành ñ ng c a huy n v phát tri n lâm nghi p 2.1.6.1.Phát tri n kinh t h : theo s li u th ng kê năm trong ñ a bàn huy n, … 2010, s h nông nghi p trong ñ a bàn huy n là 3.866 h chi m t 2.1.4. Cơ s h t ng k thu t trong nông nghi p l 89,5% t ng s h trong huy n. Kinh t h t ng bư c phát tri n 2.1.4.1. H th ng giao thông nên ñ i s ng nhân dân ngày càng nâng cao. - T nh l : Có 2 tuy n t nh l là 627 và 628 ñi qua ñ a bàn huy n. 2.1.6.2.T ch c phát tri n t h p tác: Mô hình t s n xu t, - Huy n l và h th ng giao thông khác: nhóm s n xu t xu t hi n ngày càng nhi u. Ngư i nông dân liên k t +Có 2 tuy n huy n l ch y u: Long Hi p - Long Mai - v i nhau dư i hình th c “t p ñoàn s n xuât nông nghi p”, “t h p Thanh An và tuy n Long Mai – Thanh An. tác”. ñ n năm 2020 trong ñ a bàn huy n s hình thành H p tác xã s +T t c các tuy n ñư ng t huy n ñ n trung tâm xã giao d ng nư c. ñư c thông su t k c trong mùa mưa; 56,5% s tuy n ñư ng t 2.2. Th c tr ng phát tri n nông nghi p huy n Minh Long trung tâm xã ñ n trung tâm các thôn ñư c c ng hóa m t ñư ng ( 2.2.1. Tình hình tăng trư ng s n xu t nông nghi p thâm nh p nh a ho c bê tông xi măng) Trong giai ño n 2005-2010 s n xu t nông nghi p trong 2.1.4.2. H th ng s d ng ñi n lư i qu c gia và thông tin huy n có chi u hư ng phát tri n, giá tr s n xu t (theo giá c ñ nh liên l c năm 1994) năm 2005 ñ t 21.216,3 tri u ñ ng, ñ n năm 2010 tăng lên
15 16 37.182,1 tri u ñ ng. T c ñ tăng trư ng bình quân hàng năm trong 2.2.2.2 Tình hình phát tri n ngành lâm nghi p giai ño n 2005-2010 ñ t m c 11,87%. Giá tr s n xu t ngành lâm nghi p (theo giá so sánh 1994) 2.2.2. Tình hình phát tri n các ngành (nông, lâm, ngư nghi p) giai ño n t 2005-2010 tăng trư ng ñ t bi n (30,9 %/ năm), cơ c u 2.2.2.1. Tình hình phát tri n ngành nông nghi p s n xu t trong n i b ngành lâm nghi p như sau: khai thác c i, g và - Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t: T c ñ tăng trư ng các s n ph m khác 87,99%; Tr ng r ng và nuôi r ng 10,87%; d ch bình quân hàng năm ñ t 6,46%. v lâm nghi p 1,14%. S n lư ng thóc tăng trư ng bình quân hàng năm là 1,04% 2.2.2.3. Tình hình phát tri n ngành Th y s n S n lư ng s n tăng trư ng bình quân hàng năm là 10,38% Ngành th y s n giai ño n 2005-2010 có t c ñ tăng trư ng S n lư ng các lo i cây tr ng khác có m c tăng trư ng th p ñ u qua các năm, t c ñ tăng bình quân 25,8 %/năm ho c không tăng trư ng. 2.2.2.4. Đánh giá tình hình s n xu t nông, lâm nghi p và thu Cây chè so v i năm 2005 tăng trên 1,2 l n v s n lư ng, t c s n trong ñ a bàn huy n Minh Long giai ño n 2005-2010 ñ tăng trư ng hàng năm ñ t m c 1,04%. - Nh ng thành t u cơ b n - Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi : Giá tr c a ngành nông nghi p tăng ñ u qua các năm; S phát + T c ñ tăng trư ng ñàn gia súc, gia c m bình quân h ng năm tri n kinh t c a huy n góp ph n phân công l i l c lư ng lao ñ ng xã trong giai ño n 2005-2010: ñàn trâu 1,03%; ñàn bò 1,07%; ñàn l n h i. 0,95%; ñàn dê 1,09% và ñàn gia c m 1%. - Nh ng như c ñi m t n t i +Quy mô ñàn gia súc, gia c m: ñ n năm 2011 Đàn trâu 4.713 + Năng su t cây tr ng, v t nuôi còn th p so v i m t s huy n con; ñàn bò 2.060 con; ñàn l n 3.670 con; ñang gia c m 22.452 con Mi n núi trong t nh. + T c ñ tăng trư ng s n lư ng th t hơi c a ñàn gia súc, gia + Kh năng ti p thu v n d ng ti n b khoa h c k thu t vào c m giai ño n 2005-2010 như sau: ñàn trâu 1,12%; Đàn bò 1,23%; s n xu t còn h n ch . Đàn l n 1,04%; dàn dê 1,19%; ñàn gia c m 1,05%. + Công tác huy ñ ng c a các doanh nghi p,các h s n xu t - Tình hình phát tri n d ch v nông nghi p ñ phát tri n s n xu t nông nghi p còn h n ch , công tác qu n lý còn D ch v nông nghi p tăng trư ng không n ñ nh, t l giá tr nhi u y u kém. d ch v chi m trong giá tr s n xu t nông nghi p như sau: năm 2000 chi m t l 0,7% ñ n năm 2005 tăng lên 5,6% nhưng ñ n năm 2010 gi m xu ng còn 2,87%.
17 18 CHƯƠNG 3 Năm Năm Năm Ch tiêu ĐVT PHƯƠNG HƯ NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N NÔNG 2010 2015 2020 NGHI P HUY N MINH LONG 1. S n ph m chính 3.1. Phương hư ng phát tri n 1. Giá tr s n xu t theo giá Tr.ñ ng 3.1.1. Quan ñi m phát tri n nông lâm th y s n CĐ 1994 37.765 62.284 89.041 “Phát tri n s n xu t nông lâm nghi p b n v ng theo hư ng - Nông nghi p Tr.ñ ng 26.015 38.825 53.221 s n xu t hàng hóa, khai thác có hi u qu các th m nh c a ñ a - Lâm nghi p Tr.ñ ng 11.350 22.469 33.446 phương v ñ t ñai và ngu n nhân l c, v trí ñ a lý. Xây d ng k t c u - Thu s n Tr.ñ ng 400 990 2.374 h t ng kinh t và ho t ñ ng văn hóa xã h i cho ngư i dân”; Trong 2. Cơ c u kinh t % 100,0 100,0 100,0 lĩnh v c tr ng tr t, hình thành vùng s n xu t hàng hoá t p trung, th c - Nông nghi p % 67,60 60,19 56,70 hi n ñ u tư thâm canh; th c hi n t t công tác b o v r ng phòng h , - Lâm nghi p % 30,50 37,39 39,26 tr ng r ng s n xu t theo quy ho ch; t n d ng ngu n nư c sông, su i - Thu s n % 1,90 2,41 4,04 ñ m r ng di n tích nuôi cá nư c ng t nh m ñáp ng nhu c u th c Ngu n: Phòng Nông nghi p và PTNT huy n Minh Long (2005-2010) ph m trong huy n; tăng cư ng chăn nuôi ñ i gia súc và kinh t vư n 3.1.2.2. Chuy n d ch cơ c u s n xu t trong n i b ngành nông r ng phù h p l i th c a huy n. nghi p 3.1.2. Chuy n d ch cơ c u kinh t trong n i b ngành nông nghiêp Đ n năm 2015 và ñ nh hư ng ñ n năm 2020 theo hư ng t ng 3.1.2.1. Chuy n d ch cơ c u s n xu t nông, lâm, ngư nghi p bư c tăng t tr ng ngành chăn nuôi và d ch v , Phát tri n chăn nuôi Chuy n d ch cơ c u s n xu t nông, lâm, ngư nghiêp theo gia súc, gia c m theo hư ng bán công nghi p. Đ n năm 2015 chuy n hư ng tăng d n t tr ng giá tr s n xuât ngành lâm nghi p và ngư d ch cơ c u trong n i b ngành nông nghi p như sau (theo giá hi n nghi p. Đ n năm 2015 cơ c u các ngành như sau (theo giá c ñ nh hành 2010): tr ng tr t 62,95%; chăn nuôi 30,70%; d ch v 6,35% và năm 1994): nông nghi p chi m 60,19%; lâm nghi p chi m 37,39%; ñ n năm 2020 có cơ c u là: tr ng tr t 57,4%; chăn nuôi 32,89% ; th y s n 2,41% và ñ n năm 2020 có cơ c u là nông nghi p 56,7%; d ch v 9,7%. lâm nghi p 39,26%; th y s n 4,04%. 3.2. Các gi i pháp ñ phát tri n nông nghi p huy n Minh Long Bi u 3.1. B ng ch tiêu GTSX và cơ c u các ngành thu c nông - 3.2.1. Hoàn thi n quy ho ch nông, lâm, ngư nghi p theo vùng và lâm - ngư nghi p theo giá c ñ nh năm 1994 ñ n năm 2015 và chuy n ñ i cơ c u s n xu t h p lý ñ nh hư ng ñ n năm 2020 Tr ng tr t: b trí cơ c u di n tích s n xu t các lo i cây tr ng ch y u trên ñ a bàn xã; chăn nuôi: Xác ñ nh nh ng v t nuôi ch
19 20 y u và có l i th trên ñ a bàn xã, quy ho ch phát tri n chăn nuôi ñ u b , ñ u chu ng; cung ng các d ch v cho nhân dân như: phân trang tr i, công nghi p quy mô phù h p; Quy ho ch s n xu t lâm bón, thu c tr sâu; t ch c thu mua hàng nông, lâm, th s n cho nông nghi p: ki m kê xác ñ nh rõ di n tích các lo i r ng trên ñ a bàn xã, dân vùng cao. di n tích ñ t có kh năng tr ng r ng, tình hình qu n lý r ng, di n tích 3.2.4. Các gi i pháp v t ch c SXNN r ng ñã giao cho dân, di n tích r ng do các t ch c kinh t xã h i 3.2.4.1. Đ i v i kinh t h gia ñình Khuy n khích các thành ph n kinh t ñ ng th i phát tri n, qu n lý; quy ho ch s n xu t th y s n: Ki m kê, ñánh giá di n tích ñ c bi t là KTHND. Nhà nư c t o ñi u ki n và giúp nông h n ñ nh m t nư c, ñ t s d ng trong nuôi tr ng th y s n và có kh năng nuôi cu c s ng và s n xu t m r ng th trư ng c trong nư c và ngoài nư c tr ng th y s n trên ñ a bàn xã. 3.2.4.2. H p tác xã: t p trung xây d ng t h p tác dùng nư c Qu n lý t t quy ho ch phát tri n nông nghi p. theo hư ng d n t i Thông tư 04/2008/TT-BKH ngày 09 tháng 7 năm 3.2.2. Các gi i pháp ñ thâm canh nông nghi p và tăng hi u qu 2008 c a B k ho ch và Đ u tư trong s n xu t nông nghi p 3.2.5. B trí vùng s n xu t nông nghi p theo ñ a bàn các xã 3.2.2.1.Gi i pháp v chuy n giao khoa h c k thu t trong s n 3.2.5.1. B trí vùng s n xu t cây lương th c xu t nông nghi p: thâm canh ph i ñi ñôi v i m r ng di n tích, nâng - B trí vùng s n xu t lúa cao năng su t; th c hi n thâm canh nông nghi p; tăng cư ng chuy n *Giai ño n ñ n năm 2015: d ki n b trí s n xu t lúa theo giao gi ng cây tr ng, v t nuôi có giá tr cho nông dân. ñ a bàn các xã như sau: toàn huy n 1.600 ha, trong ñó: Long Hi p 3.2.2.2. Gi i pháp v ng d ng khoa h c k thu t cho s n 300 ha; Long Mai 314 ha; Long Sơn 336 ha; Thanh An 470 ha; Long ph m nông nghi p sau thu ho ch: tăng cư ng ng d ng công ngh Môn180 ha; sau thu ho ch, th c hi n ñ ng b các khâu, như: b o qu n, sơ ch , *Giai ño n ñ n năm 2020: d ki n b trí s n xu t lúa theo v n chuy n,… ñ a bàn các xã như sau: toàn huy n 1650 ha, trong ñó Long Hi p 310 3.2.3. Hoàn thi n các chính sách phát tri n nông nghi p c a ha;Long Mai 340 ha; Long Sơn 340 ha; Thanh An 480 ha; Long Môn huy n. 200 ha. 3.2.3.1. Chính sách ñ t ñai: -B trí vùng s n xu t ngô: Cây ngô có di n tích không l n, - Chính sách v qu n lý quy ho ch ñ t ñai luân canh v i 1 s cây tr ng khác, t p trung vào 3 xã: Long Sơn, - Chính sách v S d ng hi u qu ngu n l c ñ t ñ phát tri n Long Mai và Long Hi p. V i quy mô năm 2015 là 45 ha; và năm nông nghi p 2020 là 65 ha. 3.2.3.2. Chính sách khuy n nông, khuy n lâm 3.2.5.2. B trí s n xu t cây cây công nghi p ng n ngày (cây Các ho t ñ ng khuy n nông, khuy n lâm ñ i v i nhân dân s n) vùng DTTS c n ñư c t p hu n theo ki u c m tay ch vi c, h i th o
21 22 *Giai ño n ñ n năm 2015: di n tích tr ng s n toàn huy n + Đ n năm 2015: t ng ñàn 2.550 con, trong ñó: Long Hi p 2000 ha, trong ñó Long Hi p 240 ha; Long Mai 450 ha; Long Sơn 345 con; Long Mai 1.190 con; Long Sơn 382 con; Thanh An 357 700 ha; Thanh An 280 ha; Long Môn 330 ha. con; Long Môn 276 con. *Giai ño n ñ n năm 2020: di n tích tr ng s n toàn huy n + Đ n năm 2020: t ng ñàn 3500 con, trong ñó Long Hi p 2.000 ha, trong ñó Long Hi p 240 ha; Long Mai 450 ha; Long Sơn 645 con; Long Mai 1.669 con; Long Sơn 536 con; Thanh An 478 con; Long Môn 352 con. 700 ha; Thanh An 280 ha; Long Môn 330 ha. - B trí vùng chăn nuôi l n 3.2.5.3. B trí s n xu t các lo i cây hàng năm khác + Đ n năm 2015: ñàn l n 6.000 con, trong ñó: Long Hi p S n xu t cây rau ñ u các lo i th i gian qua di n tích nh , 1.490 con; Long Mai 1.020 con; Long Sơn 1.160 con; Thanh An m c ñ phát tri n ch m. Trong k ho ch ñ n năm 2015 và ñ nh 1.370 con; Long Môn 960 con. hư ng ñ n năm 2020 s n xu t các lo i cây hàng năm khác th c hi n + Đ n năm 2020: ñàn l n có 8.000 con, trong ñó Long Hi p ñ u các xã, v i quy mô nh và t ng bư c m r ng mô hình, ph 2.000 con; Long Mai 1.400 con; Long Sơn 1.600 con; Thanh An bi n r ng r i ñ n các khu dân cư trong huy n. 1.800 con; Long Môn 1.200 con. 3.2.5.4. Cây công nghi p dài ngày (ch y u là cây chè) 3.2.5.6. B trí vùng chăn nuôi gia c m B trí s n xu t chè ñ n năm 2015: di n tích chè toàn huy n - Đ n năm 2015: Đàn gia c m 32.000con, trong ñó Long cho thu ho ch 120 ha, trong ñó: Long Hi p 17 ha; Long Mai 3 ha; Hi p 5.490 con; Long Mai 7.580 con; Long Sơn 9.380 con; Thanh Thanh An 90 ha; Long Môn 10 ha. An 7.070 con; Long Môn 2.480 con. B trí s n xu t chè ñ n năm 2020: di n tích chè toàn huy n - Đ n năm 2020: ñàn gia c m 39.000 con, trong ñó, Long 150 ha, trong ñó Long Hi p 30 ha; Long Mai 10 ha; Thanh An 90 ha; Hi p 6.700 con; Long Mai 9.240 con; Long Sơn 11.430 con; Thanh Long Môn 20 ha. An 8.630 con; Long Môn 3.000 con. 3.2.5.5. B trí vùng chăn nuôi ñàn gia súc 3.2.5.7. B trí vùng s n xu t lâm nghi p -B trí vùng chăn nuôi trâu - B trí vùng tr ng r ng phòng h ñ n năm 2015: toàn huy n 1.132 ha, trong ñó Long Sơn là 183 ha; Long Mai 255 ha; Long Môn +Đ n năm 2015: t ng ñàn trâu 4.700 con, trong ñó Long 310 ha; Thanh An 257 ha; Long Hi p 127 ha Hi p 754 con; Long Mai 869 con; Long Sơn 1.063 con; Thanh An - B trí vùng tr ng r ng s n xu t ñ n năm 2015: tr ng r ng 1.839 con; Long Môn 575 con. s n xu t toàn huy n 8.312ha, trong ñó: Long Sơn tr ng 2.621 ha; +Đ n năm 2020: t ng ñàn trâu 6000 con, trong ñó: Long Long Mai tr ng 2.105 ha; Long Môn tr ng 1.217 ha; Thanh An tr ng Hi p 887 con; Long Mai 1.024 con; Long Sơn 1.249 con; Thanh An 1.486 ha; Long Hi p tr ng 883 ha. Th c hi n t t vi c giao ñ t, giao 2.164 con; Long Môn 676 con. r ng cho các t ch c cá nhân. - B trí vùng chăn nuôi bò
23 24 3.2.5.8. B trí vùng nuôi tr ng thu s n: - Ki n toàn và t ch c l i s n xu t trong nông nghi p và lâm - Đ n năm 2015 di n tích nuôi cá trong ñ a bàn huy n 53 ha, nghi p g n v i th trư ng tiêu th s n ph m cho nông dân; trong ñó:Long Hi p 2,28 ha;; Long Mai 21,73 ha; Long Sơn 17 ha; 3.2.8. Đào t o ngu n nhân l c cho nông nghi p Thanh An 9,2 ha; Long Môn 2,79 ha. ñào t o ngh cho lao ñ ng nông thôn theo hư ng nâng cao - Đ n năm 2020 di n tích nuôi cá trong ñ a bàn huy n 62 ha, ch t lư ng, hi u qu ñào t o ñào t o ngh g n v i t o vi c làm. trong ñó Long HI p 3,28 ha; Long Mai 22,73 ha; Long Sơn 23 ha; + Năm 2015: t l lao ñ ng qua ñào t o ñ t 28%. Thanh An 10,2 ha; Long Môn 2.79 ha. + Năm 2020: t l lao ñ ng qua ñào t o ñ t 35%. 3.2.6. Th trư ng ñ u ra cho s n ph m 3.3. Tăng cư ng ñ u tư xây d ng cơ s k t c u h t ng và ñ u tư 3.2.6.1. Xác ñ nh th trư ng ñ u ra cho s n ph m nông nghi p phát tri n nông nghi p c a huy n 3.3.1. Đ u tư cơ s h t ng cho Giao thông - Cung c p hàng nông s n cho th trư ng trong t nh và trong ñ a bàn huy n - Đư ng huy n: C n ñ u tư 7 tuy n v i t ng chi u dài 59,3 - Cung c p hàng nông s n cho các nhà máy ch bi n trong t nh km, v n ñ u tư kho ng 151,4 t ñ ng 3.2.6.2. Nâng cao năng l c ti p c n th trư ng cho nông dân - Đư ng xã: C n ñ u tư xây d ng 86 tuy n v i t ng chi u H tr ngư i nông dân trong vi c liên h v i nhà máy ñ dài 108,94 km, v n ñ u tư kho ng 207,2 t ñ ng. thi t l p h th ng thu mua h p lý, giá c phù h p h n ch thi t thòi 3.3.2. Đ u tư cơ s h t ng cho Thu l i cho ngư i dân; t o ñi u ki n cho nông dân ti p c n th trư ng Xây d ng các công trình th y l i tăng ngu n nư c tư i ph c 3.2.7. T o l p s liên k t gi a các ñơn v ngành trong chu i s n v s n xu t lúa, ñ ng th i t o ngu n ñ tư i b sung cho cây rau màu ph m nông nghi p và c t o th c ăn cho trâu, bò. 3.2.7.1. T o l p s liên k t 3.3.2.1.Xây d ng ñ p dâng: T ch c h i th o gi a ngư i nông dân và các cơ quan ch c Nhu c u xây m i 34 ñ p dâng + kênh mương, kh năng tư i năng ñ trao ñ i kinh nghi m và ti p thu khoa h c k thu t m i vào kho ng 365 ha, v n ñ u tư kho ng 68,45 t ñ ng. th c ti n s n xu t; t o ñi u ki n cho các sinh viên t t nghi p các 3.3.2.2. Xây kè ch ng s t l trư ng ñ i h c nông lâm th y s n v ñ a phương công tác. Nhu c u xây d ng 12 công trình kè ch ng s t l các khu dân 3.2.7.2. Nâng cao hi u qu s liên k t cư, chi u dài 16,5 km, v n ñ u tư kho ng 180 t ñ ng. - Nâng cao trình ñ văn hóa, ki n th c kinh doanh, d y ngh , 3.3.3. Huy ñ ng các ngu n v n ñ phát tri n nông nghi p. khuy n nông, tín d ng,… ñ nâng cao năng l c c a kinh t h 3.3.3.1. Các ngu n v n ngân sách ñ u tư h tr trên ñ a bàn - T o ñi u ki n ñ có s liên k t gi a kinh t h v i các thành ph n kinh t khác theo t ng ngành hàng nông ph m. và theo ñ c thù các huy n nghèo
25 26 3.3.3.2. Ngu n v n vay tín d ng, v n c a các doanh nghi p Nh m góp ph n th c hi n t t phát tri n nông nghiêp c a và h nông dân ñ u tư phát tri n s n xu t: huy n trong th i gian ñ n, xin ñ xu t m t s ki n ngh như sau: 3.3.4. S d ng hi u qu các ngu n l c ñ phát tri n nông * Đ i v i UBND t nh: nghi p - Quan tâm cân ñ i ngân sách b sung cho huy n ñ huy n 3.3.4.1. S d ng có hi u qu ngu n l c ñ t ñai: có ngu n l c ñ u tư phát tri n nông nghiêp. - B trí quy ho ch s d ng ñ t theo hư ng khai thác l i th so - K p th i ban hành các cơ ch chính sánh t o s thông sánh c a t ng vùng, t ng ñ a phương. thoáng cho nông nghi p phát tri n - Qu n lý ñ t nông nghi p theo quy ho ch. * Đ i v i Huy n - Th c hi n chuy n ñ i ru ng ñ t Có k ho ch ñào t o b i dư ng phát tri n ngu n nhân l c K t h p ch t ch gi a khai thác v i b o v , b i dư ng và c i ñ m b o cho quá trình phát tri n nông nghi p ñ t hi u qu t o ru ng ñ t. Quan tâm t p trung ch ñ o k p th i gi i quy t nh ng vư ng 3.34.2. S d ng có hi u qu ngu n v n trong phát tri n nông m t khó khăn trong quá trình phát tri n nông nghi p, có k ho ch nghi p ñi u ch nh b sung k p th i. Th c hi n mô hình k t h p v i công tác tuyên truy n giáo - Tăng cư ng công tác ki m tra giám sát vi c th c hi n các d c ñ m b o mô hình t n t i và phát tri n trong c ng ñ ng d án ñ h n ch tình tr ng th t thoát trong quá trình th c hi n. 3.4. Phát trin nông nghi p ñ m b o tính b n v ng - Tăng cư ng giao d c ý th c t l c t cư ng, khăc ph c tình Tăng trư ng nông nghi p g n v i n l c khôi ph c sinh thái, tr nh trong ch l i vào nhà nư c c a m t b ph n dân cư môi trư ng con ngư i và hư ng t i ñ m b o sinh k b n v ng trên * Đ i v i xã: m c nghèo ñói cho nông dân- nông thôn K p th i t ch c th c hi n các nhi m v ñư c giao, k p th i ñ xu t v i lãnh ñ o c p trên nh ng giãi pháp phù h p và nh ng K T LU N VÀ KI N NGH vư ng m t trong quá trình th c hi n nhi m v ñ k p th i ñi u ch nh 1. K t lu n kh c ph c. Trên cơ s lý lu n ñư c nghiên c u và soi r i vào th c ti n, * Đ i v i ngư i lao ñ ng: ñ tài ñã nghiên c u và t ng k t và h th ng hóa cơ s lý lu n v phát Tăng cư ng công tác ti p thu ki n th c khoa h c k thu t ñ tri n nông nghiêp; phân tích th c tr ng và nguyên nhân c a t n t i, v n s ng vào s n xu t góp ph n nâng cao năng suât cây tr ng v t h n ch trong th i gian qua phát tri n nông nghi p c a huy n Minh nuôi, có ý th c làm ăn vương lên làm giàu trong cu c s ng. Long; ñ ng th i ñ xu t gi i pháp có tính ch t kh thi.