Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý nhà nước về nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng

Chia sẻ: Tử Tử | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của Luận văn hướng đến là tìm ra các giải pháp nhằm hoàn thiện và tăng cường hoạt động quản lý nhà nước về nhà ở xã hội tại thành phố Đà Nẵng. Qua đó, góp phần đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội của thành phố.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý nhà nước về nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LÊ NGUYỄN ANH HUY QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG T M TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 60.34.02.01 Đà Nẵng - Năm 2019
Công trình được hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Hiệp Phản biện 1: TS. TRẦN PHƯỚC TRỮ Phản biện 2: PGS.TS. HỒ ĐÌNH BẢO Luận văn đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ ngành QUẢN LÝ KINH TẾ họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 23 tháng 02 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin-Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Kinh tế, ĐHĐN
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài An sinh xã hội luôn giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của một quốc gia. An sinh xã hội được hiểu như các chương trình hành động của chính phủ nhằm thúc đẩy phúc lợi của người dân thông qua các biện pháp hỗ trợ, đảm bảo quyền tiếp cận đầy đủ với các nguồn lực về thực phẩm, nơi trú ẩn, tăng cường sức khỏe và phúc lợi cho người dân nói chung và các phân đoạn có khả năng dễ bị tổn thương như trẻ em, người già, người bệnh và người thất nghiệp. Trong các nguồn lực đó, quyền được có nhà ở nhà quyền cơ bản, được Việt Nam nói chung và thành phố Đà Nẵng nói riêng đặc biệt chú trọng, quan tâm. Trong thời gian vừa qua, quá trình đô thị hóa ở Đà Nẵng diễn ra rất nhanh. Thành phố cần quỹ đất để phát triển cơ sở hạ tầng nên diện tích đất ở dần bị thu hẹp đáng kể. Song song với đó là công tác giải tỏa đền bù được thực hiện rộng khắp trên địa bàn thành phố, nên Đà Nẵng cần một quỹ nhà ở đủ lớn để di dân ra khỏi khu vực giải tỏa và tiến hành bố trí tái định cư. Để giải quyết vấn đề này, thành phố Đà Nẵng đã có nhiều chính sách để hỗ trợ, phát triển quỹ nhà ở xã hội, giải quyết nhu cầu nhà ở đang dần trở nên bức thiết với người dân. Đặc biệt là đối với những hộ chính sách, những hộ nghèo, có điều kiện khó khăn. Những năm gần đây, chính quyền thành phố đã đầu tư xây dựng rất nhiều các khu chung cư, căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp. Tuy vậy, tình trạng thiếu nhà ở của tầng lớp thu nhập thấp, những gia đình chính sách vẫn còn diễn ra rất phổ biến. Đa số những trường hợp này đều không có khả năng để tự đầu tư xây
2 dựng nhà ở trong bối cảnh mà giá cả thị trường bất động sản ngày càng leo thang. Như vậy, có thể thấy rằng việc phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước là hướng đi đúng đắn của thành phố Đà Nẵng nói riêng và cả nước nói chung. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của loại hình nhà ở này, công tác quản lý nhà nước về nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức. Thành phố Đà Nẵng cần quan tâm và tìm ra các giải pháp nhằm tăng cường và hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý nhà nước về nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố. Vì lý do đó, tôi đã chọn đề tài: “Quản lý nhà nước về nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng”. 2. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của Luận văn hướng đến là tìm ra các giải pháp nhằm hoàn thiện và tăng cường hoạt động quản lý nhà nước về nhà ở xã hội tại thành phố Đà Nẵng. Qua đó, góp phần đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội của thành phố. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu - Cơ sở lý luận và thực tiễn triển khai công tác quản lý nhà nước liên quan đến vấn đề nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Công tác quản lý nhà nước về nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. - Về thời gian: Thực trạng quản lý nhà nước trong lĩnh vực này được đánh giá trong phạm vi thời gian từ năm 2011 đến 2017.
3 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp thống kê - Phương pháp tổng hợp và phân tích - Phương pháp đối chiếu, so sánh - Phương pháp điều tra khảo sát 5. Bố cục của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, các danh mục có liên quan và nội dung chính của Luận văn được trình bày trong 03 chương: Chương 1. Một số vấn đề lý luận về quản lý nhà nước về nhà ở xã hội. Chương 2. Thực trạng quản lý nhà nước về nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Chương 3. Hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu - Bùi Quang Bình (2012), sách “Giáo trình kế hoạch phát triển Kinh tế Xã hội”, NXB Thông tin và truyền thông. - Sách “Giáo trình Quản lý Nhà nước về kinh tế”, khoa Kinh tế - Trường Đại học Kinh tế Đà Nẵng, năm 2016. - TS. Phạm Thái Sơn (năm 2014), ““Nhà ở xã hội tại Việt Nam: Quan niệm, chính sách và thực tiễn”, của TS. Phạm Thái Sơn, giảng viên Đại học Việt Đức. năm 2014. - TS. Huỳnh Năm (2012), “Hoàn thiện chính sách nhà ở thu nhập thấp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng”, tạp chí Phát triển Kinh tế - Xã hội của TS. Huỳnh Năm viết năm 2012.
4 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI 1.1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI 1.1.1 Một số khái niệm quản lý nhà nƣớc về nhà ở xã hội a. Hoạt động quản lý nhà nước b. Nhà ở xã hội c. Quản lý Nhà nước về nhà ở xã hội 1.1.2. Đặc điểm của hoạt động quản lý nhà nƣớc về nhà ở xã hội a. Đặc điểm của nhà ở xã hội tại Việt Nam • Tại đô thị loại đặc biệt không quy định số tầng, hay không giới hạn số tầng. • Tại các đô thị loại 1, loại 2, loại 3, loại 4 và loại 5 phải là nhà không quá sáu tầng. • Diện tích mỗi căn hộ không quá 60m² sàn và được hoàn thiện theo cấp, hạng nhà ở nhưng không thấp hơn 30m² sàn. • Nhà ở xã hội phải bảo đảm các tiêu chuẩn hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy định của từng loại đô thị. b. Đặc điểm của hoạt động quản lý nhà nước về nhà ở xã hội Chính phủ là cơ quan quản lý nhà nước về nhà ở trên phạm vi cả nước. Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm trước Chính phủ, thực hiện thống nhất các hoạt động quản lý nhà nước về nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng trên phạm vi toàn quốc. Các Bộ, ngành có chức năng liên quan đến công tác quản lý nhà nước về nhà ở xã hội
5 có trách nhiệm phối hợp với Bộ Xây dựng để thực hiện tốt các quy định của pháp luật. UBND các cấp có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về nhà ở xã hội trên địa bàn theo phân cấp của Chính phủ. Trách nhiệm thực hiện việc quản lý nhà nước về nhà ở của Bộ Xây dựng cũng được quy định rất cụ thể tại Điều 175, Luật nhà ở năm 2014. 1.1.3. Nguồn vốn xây dựng và phát triển nhà ở xã hội Theo Điều 10, Nghị định 100/2015/NĐ-CP về việc phát triển và quản lý nhà ở xã hội, được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 20 tháng 10 năm 2015 thì nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư xây dựng được huy động từ nhiều nguồn vốn đầu tư khác nhau như nguồn ngân sách trung ương; vốn trái phiếu chính phủ; quỹ phát triển nhà ở của địa phương hay ngân sách địa phương hỗ trợ hàng năm theo quyết định của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh… Ngoài ra còn từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức ODA (Official Development Assistance) hoặc các nguồn vốn vay của nước ngoài. 1.1.4. Đối tƣợng và điều kiện đƣợc hƣởng các chính sách về nhà ở xã hội a. Đối tượng được hưởng chính sách về nhà ở xã hội Các đối tượng được hưởng các chính sách về nhà ở xã hội được quy định rất cụ thể theo Điều 49 của Luật nhà ở năm 2014. Trong đó bao gồm một số đối tượng như: người có công với cách mạng; Hộ nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn; Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; Cán bộ, công chức, viên chức đang công tác tại các đơn vị hành chính sự nghiệp hoặc sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên
6 nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân; hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa… b. Điều kiện để được hưởng các chính sách về nhà ở xã hội Những điều kiện đối với các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội được quy định cụ thể tại Điều 51, Luật Nhà ở số 65/2014/QH13 năm 2014. 1.2. NỘI DUNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI 1.2.1. Xây dựng chiến lƣợc, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội Chính phủ đã xây dựng và phê duyệt Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 tại Quyết định số 2127/QĐ-TTg ngày 30/11/2011. Theo nội dung của Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia thì trong giai đoạn 2011 - 2015 phấn đấu xây dựng ít nhất khoảng 10 triệu m2 nhà ở xã hội để giải quyết nhu cầu nhà ở cho các đối tượng có thu nhập thấp tại khu vực đô thị trong đó chủ yếu là đầu tư xây dựng căn hộ chung cư nhà ở xã hội. Đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho khoảng 60% số sinh viên, học sinh các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề và 50% công nhân lao động tại các khu công nghiệp. Theo kế hoạch thì tỷ lệ chung cư nhà ở xã hội trong các dự án phát triển nhà ở tại đô thị loại đặc biệt đạt trên 80%, đô thị từ loại I đến loại II đạt trên 50%, đô thị loại III đạt trên 30% tổng số đơn vị nhà ở xây dựng mới; tỷ lệ nhà ở cho thuê đạt tối thiểu khoảng 20% tổng quỹ nhà ở tại các đô thị loại III trở lên.
7 Theo kế hoạch trong giai đoạn 2016 – 2020 xây dựng tối thiểu khoảng 12,5 triệu m2 nhà ở xã hội tại khu vực đô thị; đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho khoảng 80% số sinh viên, học sinh các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề và khoảng 70% công nhân lao động tại các khu công nghiệp. Hướng tới tỷ lệ nhà ở chung cư trong các dự án phát triển nhà ở tại các đô thị loại đặc biệt đạt trên 90%, đô thị từ loại I đến loại II đạt trên 60%, đô thị loại III đạt trên 40% tổng số đơn vị nhà ở xây dựng mới; tỷ lệ nhà ở cho thuê đạt tối thiểu khoảng 30% tổng quỹ nhà ở tại các đô thị loại III trở lên. Đến năm 2030, phấn đấu đạt chỉ tiêu diện tích nhà ở bình quân toàn quốc khoảng 30 m2 sàn/người, diện tích nhà ở tối thiểu đạt 12 m2 sàn/người. 1.2.2. Ban hành các văn bản quy định về nhà ở xã hội Đứng đầu hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về nhà ở xã hội hiện nay là Luật nhà ở số 65/2014/QH13 ngày 25/11/2014. Quốc hội đã thể hiện quyền lập pháp của mình thông qua việc xây dựng và ban hành Luật nhà ở năm 2014 quy định về việc quản lý, sử dụng và chính sách phát triển nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng. Dựa trên những quy định của Luật nhà ở năm 2014, Chính phủ ban hành Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015. Trên cơ sở là nội dung của các Nghị định trên, Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 19/2016/TT-BXD ngày 30/06/2016, Thông tư số 20/2016/TT-BXD ngày 30/06/2016. Đối với các trường hợp được thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước phải thuộc các đối tượng và đáp ứng các điều kiện cụ thể được quy định tại Điều 49, Điều 50, Điều 51, Luật nhà ở số 65/2014/QH13 năm 2014.
8 1.2.3. Quản lý hoạt động xây dựng và vận hành nhà ở xã hội a. Quản lý hoạt động xây dựng nhà ở xã hội Các hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng đều chỉ được triển khai thực hiện tại những khu vực đã có quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt. Các dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhất là nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước phải phù hợp với nhu cầu về nhà ở của nhiều đối tượng khác nhau và với điều kiện kinh tế - xã hội của quốc gia, của từng địa phương và từng vùng miền trong từng thời kỳ cụ thể. b. Quản lý về việc vận hành, sử dụng nhà ở xã hội Các dự án xây dựng nhà ở xã hội sau khi hoàn thành sẽ được đơn vị thi công bàn giao lại cho chủ sở hữu để đưa vào khai thác, sử dụng và thực hiện các công tác quản lý, vận hành tòa nhà theo đúng quy định của pháp luật. 1.2.4. Kiểm tra, xử lý các vi phạm về nhà ở xã hội Trên cơ sở việc kiểm tra giám sát, nhằm cụ thể hóa việc xử lý các vi phạm liên quan đến quản lý và phát triển nhà ở, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27 tháng 11 năm 2017, có hiệu lực thi hành từ ngày 15 tháng 01 năm 2018. Nội dung Nghị định này quy định cụ thể về các hành vi vi phạm hành chính, hình thức và mức phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính của các cơ quan chức năng trong hoạt động đầu tư xây dựng, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà ở và công sở. 1.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI
9 1.3.1. Các yếu tố chủ quan - Năng lực quản lý và trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ trong bộ máy quản lý. - Tổ chức bộ máy và quy trình quản lý, quyền hạn trách nhiệm của từng khâu, từng bộ phận, mối quan hệ của từng bộ phận trong quá trình thực hiện cũng ảnh hưởng đến tính hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước về nhà ở xã hội. 1.3.2. Các yếu tố khách quan - Pháp luật và các chính sách, chiến lược, kế hoạch phát triển và quản lý kinh tế xã hội của một quốc gia. - Các chính sách, giải pháp, đề án...được cơ quan chức năng có thẩm quyền ban hành nhằm hỗ trợ việc quản lý và phát triển nhà ở xã hội trên phạm vi toàn quốc. Ngoài ra, các yếu tố về điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội của từng vùng miền cũng như những đặc điểm về cơ cấu dân số, thị hiếu, trình độ nhận thức của người dân cũng tạo ra những đặc thù riêng trong việc quản lý, phát triển nhà ở xã hội của từng địa phương.
10 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 2.1. TỔNG QUAN VỀ THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG VÀ BỘ MÁY QUẢN LÝ NHÀ Ở XÃ HỘI THUỘC SỞ HỮU NHÀ NƢỚC CỦA THÀNH PHỐ 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên a. Vị trí địa lý b. Tài nguyên thiên nhiên Thành phố Đà Nẵng có đất sản xuất nông nghiệp là 6,7 nghìn ha; đất lâm nghiệp là 62,9 nghìn ha; đất chuyên dùng là 43,4 nghìn ha; đất ở là 7,3 nghìn ha; còn lại 8,3 nghìn ha là nhóm đất khác, chưa được sử dụng. Tổng công suất cấp nước của thành phố Đà Nẵng là 155.000m3/ngày đêm, đang khai thác ở mức từ 130.000 đến 140.000m3/ngày đêm. c. Đặc điểm dân số Dân số trung bình toàn thành phố Đà Nẵng là 1.064.100 người. Cùng với diện tích là 1.285 km2 thì mật độ dân số hiện nay của thành phố là 828 người/km2. Dân số thành phố phân bố không đồng đều giữa các vùng, tập trung chủ yếu ở khu vực đô thị, các quận trung tâm của thành phố. Dân số thành thị trung bình chiếm tỷ lệ đến 87,6% tổng số dân cư trên địa bàn thành phố. .
11 2.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội a. Tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế Trong giai đoạn 2012-2017, tăng trưởng tổng sản phẩm xã hội GRDP của Đà Nẵng luôn ở mức 8-9%, cao hơn so với mức bình quân chung của cả nước. Năm 2017, GRDP của Đà Nẵng đạt 58.546 tỷ đồng, tăng 9% so với năm 2016. Năm 2018 ước đạt 62.150 tỷ đồng, gấp 1,2 lần so với năm 2016, bằng 1,4% so với cả nước. GRDP bình quân đầu người năm 2018 ước đạt 84 triệu đồng (3.391 USD), gấp gần 1,2 lần năm 2016 và 1,4 lần cả nước. b. Thu - chi ngân sách Năm 2014, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn là 11.331 tỷ đồng, giảm 4,47% so với năm 2013 và đạt 97,03% kế hoạch năm 2014. Trong đó, ngân sách trung ương đạt 3.492 tỷ đồng, tăng 13,75% so với năm 2013; ngân sách địa phương đạt 7.839 tỷ đồng, giảm 10,83% so với năm 2013. Sang năm 2016, tổng thu là 18.826 tỷ đồng, tổng chi là 13.447 tỷ đồng, bội thu khoảng 5.379 tỷ đồng. Theo số liệu của Cục thống kê thành phố Đà Nẵng, tính đến tháng thời điểm 09/2018, tổng thu ngân sách Nhà nước sơ bộ đạt 18.946 tỷ đồng, tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước và bằng 73,2% dự toán năm. Trong đó, thu ngân sách trung ương ước đạt 6.962 tỷ đồng, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm trước, đạt 70% dự toán; ngân sách địa phương đạt 11.984 tỷ đồng, tăng 5.5% so với cùng kỳ, đạt 75,3% dự toán. Thu nội địa ước đạt 15.817 tỷ đồng, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước, đạt 69,9% dự toán năm; thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt 2.869 tỷ đồng, tăng 18,3%, đạt 88,6% dự toán.
12 c. Hạ tầng giao thông đô thị Hạ tầng giao thông đô thị hiện nay của thành phố Đà Nẵng đáp ứng tương đối tốt nhu cầu đi lại, di chuyển của người dân. Tuy nhiên, tỷ lệ giao thông công cộng của còn thấp, chưa phát triển tương xứng với quy mô dân số của thành phố. 2.1.3. Bộ máy quản lý nhà nƣớc về nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nƣớc trên địa bàn thành phố Đà Nẵng Cơ quan quản lý cao nhất về nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng tại thành phố Đà Nẵng là UBND thành phố, đồng thời cũng là đại diện chủ sở hữu đối với các khu nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước. Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng là đơn vị cấp dưới của UBND thành phố, đóng vai trò là chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước, đồng thời có nhiệm vụ tham mưu cho UBND thành phố thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về quản lý chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, tổng hợp các ý kiến, đề xuất UBND thành phố điều chỉnh, bổ sung các quy định của pháp luật về nhà ở cho phù hợp. Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà là đơn vị trực thuộc Sở Xây dựng có vai trò là đơn vị quản lý vận hành các khu chung cư nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. 2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 2.2.1. Xây dựng chiến lƣợc, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 1002/QĐ- UBND về việc phê duyệt chương trình phát triển nhà ở thành phố đà nẵng đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Chương trình này
13 thể hiện rõ quan điểm phát triển nhà ở là một trong những nội dung quan trọng đảm bảo hài hòa giữa các mục tiêu về phát triển kinh tế, phát triển xã hội góp phần ổn định chính trị, đảm bảo an sinh xã hội. a. Định hướng phát triển nhà ở xã hội Trong giai đoạn đến năm 2020, thành phố dự kiến sẽ thực hiện việc bố trí nhà ở cho các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội với diện tích trên 184.600 m2 sàn, hướng đến 387.000 m2 sàn trong giai đoạn tiếp theo từ năm 2020 đến năm 2030. Đồng thời, thành phố có chủ trương không phát triển các dự án nhà ở tái định cư riêng biệt mà sẽ kết hợp việc đền bù bằng đất ở, đền bù bằng tiền để người dân tự lo chỗ ở và tiến hành bố trí mua, thuê, thuê mua chung cư nhà ở xã hội. Thành phố Đà Nẵng sẽ đầu tư, triển khai xây dựng mới dự án Khu chung cư thu nhập thấp Tân Trà (quận Ngũ Hành Sơn) để thay thế cho dãy nhà liền kề Tân Trà hiện đã cũ kỹ, xuống cấp với quy mô 163 căn hộ từ nguồn ngân sách thành phố. Bên cạnh đó, Đà Nẵng sẽ tiếp tục đầu tư hoàn thành dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố như: - Dự án Khu chung cư thu nhập thấp tại Khu tái định cư Phước Lý (quận Cẩm Lệ) ; - Đầu tư hoàn thành dự án Ký túc xá sinh viên tập trung phía Tây và phía Tây mở rộng thành phố (tại khu đô thị công nghiệp Hòa Khánh, quận Liên Chiểu) ; - Đầu tư hoàn thành 05 dự án nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư xây dựng với quy mô trên 3.200 căn hộ; - Kêu gọi đầu tư xây dựng 02 dự án nhà ở công nhân với quy mô 3.934 căn hộ theo Đề án phát triển nhà ở công nhân các khu công
14 nghiệp trên địa bàn thành phố đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030; Trong giai đoạn 2021 – 2030, mục tiêu của thành phố Đà Nẵng là hướng tới phát triển nhà ở xã hội gắn liền với nhu cầu về nhà ở của các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội theo từng khu vực cụ thể đồng thời xác định quỹ nhà để cho thuê, thuê mua, để bán đối với từng dự án nhằm mục đích xác định được nguồn vốn thu hồi để thực hiện tái đầu tư. b. Kế hoạch phát triển nhà ở xã hội Các dự án nhà ở xã hội của thành phố giai đoạn đến năm 2020 sẽ tập trung tại quận Sơn Trà, quận Liên Chiểu, quận Ngũ Hành Sơn và quận Cẩm Lệ. Trong đó đặc biệt là quận Liên Chiểu với 03 dự án nhà ở xã hội có quy mô lớn. Các dự án trọng điểm của thành phố sẽ được đầu tư xây dựng trong giai đoạn này như là khu chung cư cho người thu nhập thấp An Trung 2 với tổng diện tích sàn sau khi hoàn thành đưa vào khai thác là 71.082 m2 hay dự án khu chung cư nhà nhà ở xã hội tại khu công nghiệp Hòa Khánh với tổng diện tích sàn khai thác là 71.674 m2. Trong quá trình triển khai thực hiện kế hoạch trên, tùy theo tình hình và nhu cầu sử dụng thực tế của người dân, thành phố có thể xem xét bổ sung thêm một số dự án chung cư nhà ở xã hội trong giai đoạn này. 2.2.2. Ban hành các văn bản quy định về nhà ở xã hội Thành phố Đà Nẵng đã xây dựng và ban hành Quy chế quản lý và sử dụng chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố tại Quyết định số 9008/QĐ-UBND ngày 28/12/2016 của UBND thành phố. Nội dung của Quy chế này quy định về việc quản lý, sử dụng chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước;
15 quyền và nghĩa vụ của đơn vị được giao quản lý vận hành và trách nhiệm của các tổ chức cá nhân có liên quan trong việc quản lý sử dụng nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. a. Quy định về quản lý sử dụng chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước Đối với các đối tượng được bố trí thuê chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước thì được chính quyền thành phố hướng dẫn và thực hiện theo các quy định tại Quyết định số 4533/QĐ-UBND ngày 18/8/2017 của UBND thành phố Đà Nẵng về việc ban hành quy định hướng dẫn về trình tự, thủ tục tiếp nhận và xem xét bố trí thuê nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. b. Quy định về bảo hành, bảo trì chung cư nhà ơ xã hội thuộc sở hữu Nhà nước Nguyên tắc bảo hành các khu chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố được thực hiện theo quy định tại Điều 85 Luật nhà ở 2014. Công tác bảo hành nhà chung cư bao gồm việc khắc phục, sửa chữa hoặc thay thế kết cấu, thiết bị của nhà chung cư bị hư hỏng, khiếm khuyết, khi đưa vào vận hành, khai thác sử dụng không bình thường nhưng không phải do lỗi của chủ sở hữu, người sử dụng chung cư gây ra. 2.2.3. Quản lý hoạt động xây dựng và vận hành nhà ở xã hội a. Hoạt động xây dựng nhà ở xã hội tại thành phố Đà Nẵng Theo số liệu được thống kê từ các Quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2017 thì toàn thành phố quy hoạch
16 4.474,9342 ha diện tích đất ở tại đô thị trong đó chiếm tỷ lệ cao nhất là quận Liên Chiểu với 1.094,0042 ha (24,4%), thấp nhất là quận Thanh Khê với 440,42 ha (9,8%). Riêng đối với huyện Hòa Vang thì không quy hoạch diện tích đất ở tại đô thị mà quy hoạch đất ở tại nông thôn và các dự án nhà ở xã hội của thành phố chỉ tập trung trên các diện tích đất ở tại các quận nội thành. Việc quy hoạch đất ở sẽ là cơ sở để đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. b. Quản lý về việc vận hành, khai thác nhà ở xã hội Số lượng căn hộ chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là 9.713 căn với hơn 180 đơn nguyên. Trong đó chiếm số lượng nhiều nhất là quận Sơn Trà với 3.776 căn hộ; đứng thứ hai là quận Cẩm Lệ với 2.527 căn hộ; cuối cùng là quận Thanh Khê với 232 căn hộ. UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 1993/QĐ- UBND ngày 02 tháng 4 năm 2014 của UBND thành phố Đà Nẵng quy định về thủ tục, cách thức tiếp nhận hồ sơ và bố trí căn hộ chung cư cho thuê trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Công tác quản lý, sử dụng của một chung cư nhà ở xã hội được thể hiện ở nhiều mặt như công tác an ninh trật tự, vệ sinh môi trường hay công tác PCCC, tình trạng chấp hành của người sử dụng căn hộ về các quy định chung của khu chung cư. 2.2.4. Kiểm tra, xử lý các vi phạm về nhà ở xã hội Các hoạt động kiểm tra liên quan đến quản lý nhà nước về nhà ở xã hội được thành phố Đà Nẵng tổ chức thực hiện ở nhiều khâu, nhiều bước thủ tục khác nhau với sự tham gia của nhiều cơ quan chức năng từ UBND thành phố, Thanh tra thành phố đến Sở
17 Xây dựng, Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà Đà Nẵng và UBND các phường nơi có nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước. Công tác kiểm tra được thực hiện trong quá trình thẩm tra, xác minh các hồ sơ về bố trí thuê hay mua nhà ở xã hội, đến các bước kiểm tra, quản lý đối tượng sử dụng tại căn hộ sau khi đã có Quyết định bố trí chung cư nhà ở xã hội của UBND thành phố. 2.3. ĐÁNH GIÁ VỀ VIỆC THỰC HIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 2.3.1. Kết quả đạt đƣợc trong công tác quản lý nhà nƣớc về nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nƣớc tại thành phố Đà Nẵng 2.3.2. Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân trong công tác quản lý nhà nƣớc về nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nƣớc - Đối với công tác xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội - Đối với việc ban hành các văn bản quy định về nhà ở xã hội - Đối với việc quản lý hoạt động xây dựng và vận hành nhà ở xã hội - Đối với việc kiểm tra, xử lý các vi phạm về nhà ở xã hội
18 CHƢƠNG 3 HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ NHÀ Ở XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 3.1. CÁC CƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP 3.1.1. Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của thành phố Đà Nẵng a. Về kinh tế Mục tiêu của thành phố là duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế 12 - 13%/năm, đưa Đà Nẵng trở thành địa bàn có sức thúc đẩy phát triển kinh tế các vùng phụ cận. Cơ cấu kinh tế chuyển đổi dần theo hướng dịch vụ - công nghiệp và xây dựng - nông nghiệp. Tỷ trọng kinh tế dự kiến của thành phố đến năm 2020 thì ngành dịch vụ chiếm 55,6%; đứng thứ hai là công nghiệp và xây dựng với 42,8% còn lại 1,6% là nông, lâm, thủy sản. Dự kiến đến năm 2020, tỷ trọng GDP của thành phố chiếm khoảng 2,8% GDP cả nước; kim ngạch xuất khẩu trong giai đoạn 2011 - 2020 tăng bình quân 19 - 20%/năm; GDP bình quân đầu người đạt 4.500 - 5.000 USD; duy trì tỷ trọng thu ngân sách so với GDP đạt từ 35 - 36%; tốc độ đổi mới công nghệ bình quân hàng năm đạt 25%. b. Về xã hội Để phát triển ổn định và bền vững xã hội, thành phố Đà Nẵng đặt mục tiêu duy trì nhịp độ tăng dân số tự nhiên ở mức dưới 1%, tạo việc làm cho lực lượng lao động mới hàng năm khoảng trên 3,0 vạn người. Phấn đấu đến năm 2020 không còn trẻ suy dinh dưỡng, không còn hộ nghèo. 3.1.2. Nhu cầu về nhà ở xã hội của thành phố Đà Nẵng