intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất

Chia sẻ: Do Ha | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:31

1.276
lượt xem
119
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đại đoàn kết dân tộc không chỉ dừng lại ở quan niệm, ở những lời kêu gọi, hiệu triệu mà phải trở thành một chiến lược cách mạng. Nó phải biến thành sức mạnh vật chất, trở thành lực lượng vật chất có tổ chức. Tổ chức đó chính là Mặt trận dân tộc thống nhất. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Mặt trận Dân tộc Thống nhất là một hệ thống những quan điểm khá hoàn chỉnh về công tác Mặt trận, bắt nguồn từ quan điểm nhất quán của Người về vai...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất

  1. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đại đoàn kết dân tộc không chỉ dừng lại ở quan niệm, ở những lời kêu gọi, hiệu triệu mà phải trở thành một chi ến l ược cách mạng. Nó phải biến thành sức mạnh vật chất, trở thành lực l ượng v ật ch ất có tổ chức. Tổ chức đó chính là Mặt trận dân tộc thống nhất. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Mặt trận Dân tộc Thống nhất là một h ệ th ống nh ững quan đi ểm khá hoàn chỉnh về công tác Mặt trận, bắt nguồn từ quan điểm nhất quán của Người về vai trò quyết định của quần chúng trong lịch sử, coi cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân. Trong lịch sử cách mạng Việt Nam từ năm 1930 đến nay, không có thời kỳ nào vắng tổ chức Mặt trận. Thắng lợi huy hoàng của Cách m ạng Tháng Tám, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, ngày nay là nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam gắn liền với sự nghiệp cách mạng của Mặt trận Việt Minh. Thành tích của Mặt trận Việt Minh chính là sự kế tục sự nghiệp cách m ạng đã được chuẩn bị từ trước của Hội Phản đế Đồng Minh (1930 - 1936) và của Mặt trận Dân chủ Đông Dương (1936 - 1939). Tiếp theo Mặt trận Vi ệt Minh, M ặt trận Liên Việt đã góp phần đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi. Kế tục sự nghiệp của Mặt trận Liên Việt, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ra đời có sứ mệnh cao cả là đoàn kết các giới đồng bào làm hậu thuẫn cho chính quyền dân chủ nhân dân ở miền Bắc đã được giải phóng, cùng với Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và Liên minh các lực l ượng dân t ộc dân ch ủ và hoà bình Việt Nam đã đoàn kết quân dân cả nước làm tròn nhiệm vụ lịch sử vẻ vang là giải phóng miền Nam, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước. Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam rõ ràng là một nhân tố th ắng l ợi c ủa cách mạng, là vũ khí chính trị không thể thiếu để nhân dân ta phát huy s ức m ạnh tổng hợp của mình trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành lại độc lập - tự do và xây dựng cuộc sống ấm no - hạnh phúc. Như Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Đại đoàn kết trong Mặt trận dân tộc thống nhất là một trong những nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Chính vì những lí 1
  2. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 do trên, nhóm chúng em đã lựa chọn đề tài của mình là t ư t ưởng H ồ Chí Minh v ề xây dựng Mặt trận Dân tộc Thống nhất. 2. Mục đích – nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu về tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng Mặt trận Dân tộc Thống nhất, về bản chất cũng như những nguyên tắc xây dựng và hoạt động của tổ chức Mặt trận Dân tộc Thống nhất. Để đạt được mục đích nghiên cứu, nhiệm vụ của đề tài đi vào các vấn đề sau đây: - Tính tất yếu phải xây dựng Mặt trận Dân tộc Thống nhất - Những quan điểm chỉ đạo trong việc xây dựng Mặt trận dân tộc th ống nhất - Nguyên tắc cơ bản về xây dựng và hoạt động của Mặt trận dân t ộc thống nhất - Những kinh nghiệm trong xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc - Các hình thức của Mặt trận dân tộc thống nhất qua các thời kỳ 3. Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu trên cơ sở thế giới quan, phương pháp luận khoa h ọc c ủa ch ủ nghĩa Mác - Lênin và bản thân các quan điểm có giá trị ph ương pháp lu ận c ủa H ồ Chí Minh. Phương pháp cụ thể: vận dụng phương pháp lịch sử và phương pháp lôgich, các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, đối chiếu, v.v.. 4. Ý nghĩa đề tài Đề tài “Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất” cho chúng ta cái nhìn tổng thể và sâu sắc hơn về sự đóng góp quan trọng của Mặt trận trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nghiên cứu đề tài để nắm được những quan điểm, tư tưởng của Đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng Mặt trận Dân tộc Th ống nhất trong xây d ựng 2
  3. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Từ đó vận dụng trong công cuộc Đổi mới hiện nay, phát huy sức mạnh của các tầng lớp nhân dân, đồng tâm hi ệp l ực, đem hết nhiệt tình, trí tuệ và tài năng cống hiến cho sự ch ấn h ưng đ ất nước, th ực hiện lời dạy của chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công!” 5. Kết cấu đề tài Đề tài gồm có 3 phần: Mở đầu I. Nội dung chính II. Kết luận. III. 3
  4. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 NỘI DUNG II. 1. Tính tất yếu xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Trước Hồ Chí Minh, các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác – Lênin ch ưa đ ề c ập đến vấn đề đại đoàn kết dân tộc. Do đặc điểm của thời đại mình, C.Mác và Ăngghen mới chỉ kêu gọi đoàn kết giai cấp vô sản toàn th ế giới và th ực hi ện liên minh công nông trong đấu tranh lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa. Tới V.I.Lênin, trong điều kiện chủ nghĩa tư bản đã chuyển sang chủ nghĩa đế quốc, ách áp bức giai cấp và dân tộc đã diễn ra trên phạm vi toàn c ầu, t ư t ưởng liên minh công nông của C.Mác được V.I.Lênin và Quốc tế Cộng sản mở rộng ra trên quy mô toàn thế giới với khẩu hiệu nổi tiếng: “Vô sản tất cả các n ước và các dân t ộc b ị áp bức đoàn kết lại”. Song, do chưa đánh giá đầy đủ vấn đ ề dân t ộc, t ư t ưởng v ề đoàn kết dân tộc trong Mặt trận dân tộc thống nhất vẫn chưa được V.I.Lênin và Quốc tế Cộng sản đặt ra. Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã chứng minh tính bức thiết cần phải có một Mặt trận dân tộc thống nhất để lãnh đạo khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Từ khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, phong trào yêu nước đã dấy lên hết sức mạnh mẽ. Liên tiếp nổ ra các cuộc nổi dậy khắp mọi miền đ ất n ước, thu hút đông đ ảo các tầng lớp nhân dân, các bậc sĩ phu, kể cả một bộ phận quan lại phong kiến. Các phong trào Cần Vương, khởi nghĩa Yên Thế, các phong trào Duy Tân, Đông Du, khởi nghĩa Yên Bái và hàng chục cuộc đấu tranh khác n ữa, m ặc dù đã di ễn ra vô cùng anh dũng, với tinh thần “người trước ngã, người sau đứng dậy”, nh ưng rốt cuộc đều bị thực dân Pháp dìm trong biển máu. Nh ư v ậy, toàn dân t ộc ch ỉ tr ở thành lực lượng to lớn, có sức mạnh vô địch trong đấu tranh b ảo v ệ và xây d ựng Tổ quốc khi được tập hợp, tổ chức lại thành một khối vững chắc, được giác ng ộ về mục tiêu chiến đấu chung và hoạt động theo m ột đ ường l ối chính tr ị đúng đắn. Nếu không được như vậy thì quần chúng nhân dân dù có đông tới hàng triệu, hàng trăm triệu con người cũng chỉ là một số đông không có sức mạnh. Hồ Chí Minh sinh ra trong một dân tộc có truy ền th ống đ ấu tranh kiên c ường vì độc lập, tự chủ nên đã nhìn thấy sức mạnh của ch ủ nghĩa dân tộc, nguồn đ ộng lực to lớn của nhân dân Việt Nam trong dựng nước và gi ữ n ước. Nh ưng trong t ư tưởng Hồ Chí Minh, đại đoàn kết dân tộc không ch ỉ dừng lại ở quan ni ệm, ở 4
  5. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 những lời kêu gọi, hiệu triệu mà phải trở thành m ột chi ến lược cách m ạng, ph ải trở thành khẩu hiệu hành động của toàn Đảng, toàn dân tộc. Nó phải biến thành sức mạnh vật chất, trở thành lực lượng vật chất có tổ chức. Tổ ch ức đó chính là Mặt trận dân tộc thống nhất. Mặt trận dân tộc thống nhất là nơi quy tụ mọi tổ ch ức và cá nhân yêu n ước, nơi tập hợp mọi con dân nước Việt, không chỉ ở trong nước mà còn bao g ồm c ả những người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Dù ở bất cứ phương trời nào nếu tấm lòng vẫn hướng về quê hương đất nước, vể Tổ quốc Việt Nam, đều được coi là thành viên của Mặt trận. 2. Những quan điểm chỉ đạo trong việc xây dựng Mặt trận dân t ộc thống nhất a. Dựng nước và giữ nước là sự nghiệp của toàn dân Tư tưởng Hồ Chí Minh về Mặt trận Dân tộc Thống nhất bắt nguồn từ quan điểm nhất quán của Người về vai trò quyết định của quần chúng trong lịch sử, coi cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, Đảng chỉ có thể hoàn thành s ứ mệnh lịch sử của mình nếu biết tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân trong M ặt tr ận Dân tộc Thống nhất rộng rãi chống kẻ thù chung và xây dựng đất nước. Trong tác phẩm "Đường kách mệnh", đồng chí Nguyễn ái Quốc đã nói: Kách mệnh là việc chung của dân chúng, chứ không phải là việc của một hai người. Trong "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản", Mác và Ǎngghen chỉ rõ: "... Những người cộng sản phấn đấu cho sự đoàn kết và liên hợp của các đảng dân chủ ở tất cả các nước". Lênin còn cho rằng chỉ một mình giai cấp vô sản tiến hành cu ộc đấu tranh một cách đơn độc "thì đó không những là một điều dại dột, mà còn là một tội ác nữa". . Quan điểm cơ bản trên đã được thể hiện trong thực tiễn đấu tranh giành và giữ chính quyền trước đây, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và b ảo v ệ T ổ quốc hiện nay. Mặt trận dân tộc thống nhất là sự th ực hiện bằng t ổ ch ức vi ệc tập hợp và phát huy sức mạnh toàn dân trong sự nghiệp chung: giải phóng dân t ộc và xây dựng đất nước. Từ ngày thành lập, Đảng ta đã coi Mặt trận dân t ộc th ống nhất là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, và đã phê phán m ọi bi ểu hi ện coi nh ẹ công tác mặt trận, hạ thấp vai trò của quần chúng, coi thường nhân tố dân t ộc trong 5
  6. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: công tác mặt trận là một công tác rất quan trọng trong toàn bộ công tác cách mạng. Quá trình phát triển của cách mạng, tuy phải trải qua nh ững bước thăng trầm, song quan điểm đó luôn luôn nhất quán. Từ Hội Phản đế Đồng minh, Mặt trận Dân chủ Đông Dương, Mặt trận Phản đế Đông Dương, Mặt trận thống nhất chống phát xít đến Mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên việt, Mặt trận Dân t ộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ, hoà bình Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam... tất cả những th ử nghi ệm v ề lý luận và thực tiễn các phong trào Mặt trận đã đi đến kh ẳng đ ịnh nh ững quan đi ểm đúng đắn của Hồ Chí Minh về Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam. Để hình thành được mặt trận, tập hợp được hết thảy các lực lượng cách mạng và tiến bộ trong mỗi thời kỳ cách mạng, thực hiên theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng đã đề ra những chủ trương, chính sách thích hợp nhằm đoàn kết toàn dân, phấn đấu cho một mục tiêu nhất định xem đó là ch ương trình hành đ ộng thống nhất của tất cả các giai cấp, các đảng phái, các lực lượng tham gia Mặt trận dân tộc thống nhất. Thể hiện tính chất quần chúng rộng rãi trong công tác mặt trận, Đảng còn linh hoạt trong việc lựa chọn các hình th ức và tên g ọi c ủa mặt trận, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể và mục tiêu, nhi ệm v ụ t ừng th ời kỳ cách mạng. b. Đoàn kết dân tộc - nguồn sức mạnh của cách mạng Một trong những nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam chính là xây dựng được khối đại đoàn kết dân tộc trên cơ sở liên minh công nông. Dân tộc ta đã phải trải qua bốn nghìn nǎm lịch sử dựng nước và gi ữ n ước. Quá trình lịch sử ấy đã hun đúc nên truyền thống yêu nước, đoàn kết, bất khuất của dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Sự đồng tâm c ủa đ ồng bào ta đúc thành bức tường đồng xung quanh Tổ quốc. Dù địch hung tàn, xảo quy ệt đ ến mức nào, đụng đầu nhằm vào bức tường đó, chúng cũng phải thất bại". Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ tám khoá I (tháng 5-1941), dưới sự lãnh đạo trực tiếp của đồng chí Hồ Chí Minh đã chủ trương tạm gác khẩu hiệu tịch thu ruộng đất của địa chủ, thành lập Mặt trận Việt Minh để mở rộng khối đoàn kết dân tộc, tập trung mũi nhọn đấu tranh vào nhiệm vụ ch ống đế quốc, giành 6
  7. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 độc lập dân tộc. Dưới ngọn cờ đại đoàn kết của Mặt trận Việt Minh, nhân dân ta đã dấy lên một cao trào kháng Nhật cứu nước sôi nổi và đều kh ắp, n ắm v ững thời cơ đưa Cách mạng Tháng Tám 1945 đến thắng lợi. Trong lịch sử cách mạng, nhân dân ta còn đoàn kết với nhân dân các dân tộc Lào và Campuchia anh em, hình thành Mặt trận đoàn kết ba nước, các lực lượng hoà bình, tiến bộ trên thế giới, kể cả nhân dân tiến bộ Mỹ, ủng h ộ s ự nghi ệp chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ c ứu nước đã hình thành trên thực tế ba tầng mặt trận: ở trong nước, trên bán đ ảo Đông Dương và trên thế giới, đoàn kết mọi lực lượng có thể đoàn kết, tranh th ủ mọi lực lượng có thể tranh thủ để lên án và cô lập đế quốc Mỹ xâm lược. Hơn 60 nǎm qua, nhân dân ta đã tiến hành một cuộc đấu tranh lâu dài chống lại những đế quốc thực dân lớn mạnh, đã vượt qua biết bao khó khăn, khổ cực, đổ biết bao xương máu để đưa cách mạng đến thắng lợi vẻ vang cuối cùng. M ột trong những nguyên nhân thắng lợi là Đảng ta luôn chǎm lo xây d ựng kh ối đ ại đoàn kết toàn dân trong Mặt trận dân tộc thống nhất theo lời dạy c ủa Ch ủ t ịch Hồ Chí Minh: "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công". Dựa trên tư tưởng nhất quán của Chủ tịch Hồ Chí Minh đảng ta đã xây d ựng nên một khối đại đoàn kết vững bền rộng khắp, chính nh ững điều này đã góp phần to lớn trong thắng lợi của toàn dân tộc không ch ỉ trong đấu tranh giành độc lập mà còn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 3. Nguyên tắc cơ bản về xây dựng và hoạt động của Mặt trận dân tộc thống nhất - Thứ nhất, Mặt trận dân tộc thống nhất phải được xây dựng trên nền tảng khối liên minh công-nông-trí thức, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Mặt trận dân tộc thống nhất là thực thể của tư tưởng đại đoàn kết dân tộc, nơi quy tụ mọi con dân nước Việt. Song đó không ph ải là một t ập h ợp l ỏng l ẻo, ngẫu nhiên, tự phát của quần chúng nhân dân, mà là m ột kh ối đoàn k ết ch ặt ch ẽ, 7
  8. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 có tổ chức nền tảng khối liên minh công – nông – trí th ức, do Đ ảng C ộng s ản lãnh đạo.Đây là nguyên tắc cốt lõi trong chiến lược đại đoàn kết của Hồ Chí Minh, nó hoàn toàn khác với tư tưởng đoàn kết, tập hợp lực lượng của các nhà yêu nước Việt Nam trong lịch sử. Hồ Chí Minh viết: “Lực lượng chủ yếu trong khối đoàn kết dân tộc là công nông, cho nên liên minh công nông là nền tảng của Mặt trận dân t ộc th ống nh ất”. Người chỉ rõ rằng, sở dĩ phải lấy liên minh công – nông làm nền tảng “Vì họ là người trực tiếp sản xuất tất cả mọi tài phú làm cho xã h ội s ống. Vì h ọ đông h ơn hết, mà cũng bị áp bức boc lột nặng nề hơn h ết. Vì chí khí cách m ạng c ủa h ọ chắc chắn, bền bỉ hơn của mọi tầng lớp khác”. Chủ tịch Hồ Chí Minh coi liên minh công nông “là nền”, “là gốc” của đại đoàn kết và chỉ rõ “nó cũng như cái nền của nhà, gốc của cây. Nh ưng đã có n ền v ững, gốc tốt, còn phải đoàn kết các tầng lớp nhân dân khác”. Vai trò, vị trí, mối quan hệ giữa công nông với các tầng lớp nhân dân khác trong m ặt tr ận ch ống đ ế qu ốc cũng đã được Chỉ thị ngày 18-11-1930 xác định: “Cuộc cách mạng tư sản dân quyền ở Đông Dương mà không tổ chức được toàn dân lại thành một lực lượng thật đông, thật kín thì cuộc cách mạng cũng khó thành công”.Gi ải thích khái ni ệm đông, Chỉ thị nêu rõ đó là “toàn dân cùng đứng trong m ột m ặt tr ận ch ống đ ế qu ốc và tụi phong kiến làm tay sai phản động”; còn khái niệm kín “là đ ặt đ ể công nông trong bức thành dân tộc phản đế bao la”. Người căn dặn, trong khi nhấn mạnh vai trò nòng cốt của liên minh công nông, cần chống lại khuynh hướng chỉ coi trọng củng cố khối liên minh công nông mà không thấy vai trò và sự cần thiết phải mở rộng đoàn kết với các tầng lớp khác, nhất là với tầng lớp trí thức. Làm cách mạng ph ải có tri th ức và tầng lớp tri thức rất quan trọng đối với cách mạng. Người nói: “trong sự nghiệp cách mạng, trong sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa, lao động trí óc có một vai trò quan trọng và vẻ vang; và công, nông, trí cần đoàn kết chặt chẽ thành một khối”. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Mặt trận dân tộc thống nh ất và liên minh công – nông luôn được Người xem xét trong mối quan hệ biện chứng giữa dân tộc và giai cấp. Mặt trận dân tộc thống nhất càng rộng rãi, sức mạnh của kh ối liên minh công – nông – trí thức càng được tăng cường; ngược l ại, liên minh công – nông – 8
  9. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 trí thức càng được tăng cường, Mặt trận dân tộc thống nhất càng vững chắc, càng có sức mạnh mà không có một kẻ thù nào có thể phá nổi. Giải quyết mối quan hệ giữa dân tộc với giai cấp trong Mặt trận Dân tộc Th ống nh ất là m ột sáng t ạo c ủa Chủ tịch Hồ Chí Minh khi vận dụng học thuyết Mác - Lênin về giai cấp và đ ấu tranh giai cấp, về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân vào hoàn cảnh cụ thể nước ta. Trong tác phẩm “Đường cách mệnh”, Người đã chỉ rõ: Công nông là g ốc của cách mệnh, tiếp theo đó, tư tưởng này được khẳng định trong Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt và còn được bổ sung: học trò, nhà buôn cũng là l ực lượng cách mạng và Đảng phải tập hợp được đông đảo công nông, tiểu tư sản, trí thức, trung nông và cả bộ phận tư sản, địa chủ tiến bộ. Ng ười ch ỉ ra r ằng: liên minh công nông là nền tảng của Mặt trận Dân tộc Th ống nh ất, đ ồng th ời Ng ười cũng chỉ rõ Mặt trận còn là nơi thể hiện sức mạnh của dân t ộc, bao g ồm m ọi người Việt Nam thực sự yêu nước, tiến bộ. Với quan điểm đó, Hồ Chí Minh đã đặt vấn đề giai cấp (liên minh công nông) trong lòng dân tộc (Mặt trận Dân tộc Thống nhất). Các giai cấp nằm trong Mặt trận Dân t ộc Th ống nh ất là n ằm trong liên minh giai cấp, liên minh với các tầng lớp yêu nước khác, không ph ải đ ấu tranh để lật đổ, tiêu diệt, loại trừ giai cấp, mà là tạo thành l ực l ượng th ống nh ất của cả dân tộc để giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo v ệ Tổ qu ốc. Đ ặt liên minh công nông trong khuôn khổ nền tảng của Mặt trận Dân t ộc Th ống nh ất, H ồ Chí Minh đã giải quyết một cách sáng tạo mối quan h ệ hài hoà giữa dân tộc và giai cấp ở nước ta. Theo Hồ Chí Minh, đại đoàn kết là công việc của toàn dân tộc, song nó ch ỉ có thể được củng cố và phát triển vững chắc khi được Đảng lãnh đ ạo. Sự lãnh đ ạo của Đảng đối với Mặt trận vừa là vấn đề mang tính nguyên tắc, vừa là một tất yếu bảo đảm cho Mặt trận tồn tại, phát triển và có hiệu lực trong thực ti ễn.Bởi vì chỉ có chính Đảng của giai cấp công nhân được vũ trang bởi chủ nghĩa Mác – Lênin mới đánh giá đúng được vai trò của quần chúng nhân dân trong l ịch s ử, m ới vạch ra được đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn để lôi kéo, tập hợp quần chúng vào khối đại đoàn kết trong Mặt trận, biến tiến trình cách mạng thành ngày hội thật sự của quần chúng.Chính vì vậy, Hồ Chí Minh luôn xác đ ịnh, mối quan hệ giữa Đảng và Mặt trận là mối quan hệ máu thịt. Không có M ặt tr ận, Đảng không có lực lượng, không thể thực hiện được những nhiệm vụ cách 9
  10. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 mạng; không có sự lãnh đạo của Đảng, Mặt trận không thể hình thành, phát tri ển và không có phương hướng hoạt động đúng đắn.Hồ Chí Minh cho còn rằng, sự lãnh đạo của Đảng đối với Mặt trận vừa là một tất yếu, vừa phải có đi ều ki ện. Tính tất yếu thể hiện ở năng lực nắm bắt thực tiễn, phát hiện ra các quy lu ật khách quan của sự vận động lịch sử để vạch ra đường lối và phương pháp cách mạng phù hợp, lãnh đạo Mặt trận thực hiện thành công các nhi ệm v ụ cách m ạng mà không một lực lượng nào, một tổ chức chính trị nào trong Mặt trận có th ể làm được. Mục tiêu của Đảng là đấu tranh giải phóng dân t ộc và gi ải phóng giai c ấp, kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội. Ngoài lợi ích giai cấp và lợi ích của dân tộc, Đảng không có lợi ích nào khác.Do vậy, trong Mặt tr ận, Đ ảng C ộng s ản vừa là thành viên vừa là lực lượng lãnh đạo. Đảng Cộng s ản Vi ệt Nam không có lợi ích riêng mà là gắn liền với lợi ích toàn xã h ội, toàn dân t ộc. Đ ảng C ộng s ản Việt Nam cầm quyền không phải chỉ vì lợi ích của giai c ấp mình mà vì "ph ải tr ở thành dân tộc" mới có thể giải phóng được dân tộc và giai cấp. Hồ Chí Minh luôn luôn nhấn mạnh rằng, Đảng Cộng sản Việt Nam là m ột thành viên của Mặt trận dân tộc thống nhất, đồng thời là lực l ượng lãnh đ ạo M ặt trận. Nhưng Người cho rằng, quyền lãnh đạo Mặt trận không phải do Đảng t ự phong cho mình, mà phải được nhân dân th ừa nhận. Người nói: "Đ ảng không th ể đòi hỏi Mặt trận thừa nhận quyền lãnh đạo của mình, mà ph ải tỏ ra là m ột bộ phận trung thành nhất, hoạt động nhất và chân thực nhất. Chỉ trong đấu tranh và công tác hàng ngày, khi quần chúng rộng rãi thừa nhận chính sách đúng đ ắn và năng lực lãnh đạo của Đảng, thì Đảng mới giành được địa vị lãnh đạo"1. Đảng lãnh đạo Mặt trận trước hết bằng việc xác định chính sách Mặt trận đúng đắn, phù hợp với từng giai đoạn, từng thời kỳ cách mạng. Người vi ết: “Chính sách Mặt trận là một chính sách rất quan trọng. Công tác M ặt tr ận là m ột công tác rất quan trọng trong toàn bộ công tác cách m ạng”.Đảng ph ải dùng phương pháp vận động, giáo dục, thuyết phục, nêu gương, lấy lòng chân thành để đối xử, cảm hóa, khơi gợi tinh thần tự giác, tự nguy ện, h ết s ức tránh gò ép, quan liêu mệnh lệnh. Sự đoàn kết trong Đảng là cơ sở vững chắc để xây dựng sự đoàn kết trong Mặt trận. Đảng đoàn kết, dân tộc đoàn kết và sự gắn bó máu th ịt gi ữa Đ ảng v ới 10
  11. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 nhân dân sẽ tạo nên sức mạnh bên trong, để dân tộc vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng mọi kẻ thù, đi tới thắng lợi cuối cùng của cách mạng. - Thứ hai, Mặt trận dân tộc thống nhất phải hoạt động dựa trên cơ sở b ảo đảm lợi ích tối cao của dân tộc, quyền lợi cơ bản của các tầng lớp nhân dân. Thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất là để th ực hiện đại đoàn k ết toàn dân, song khối đại đoàn kết đó chỉ có thể thực hiện bền chặt và lâu dài khi có sự thống nhất cao độ về mục tiêu và lợi ích. Ngay từ năm 1925, khi nói v ề chi ến l ược đ ại đoàn kết, Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng, chỉ có thể th ực hiện đoàn k ết khi có chung một mục đích, một số phận. Nếu không suy nghĩ như nhau, nếu không có chung một mục đích, chung một số phận thì dù có kêu gọi đoàn k ết th ế nào đi n ữa, đoàn kết vẫn không thể có được. Tin vào dân, dựa vào dân, phấn đấu vì quyền lợi của dân. Đây là nguyên tắc xuất phát từ tư tưởng lấy dân làm gốc của ông cha ta được H ồ Chí Minh k ế th ừa và nâng lên một bước và là phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật l ịch sử: cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, nhân dân là người sáng tạo ra lịch sử. Tin vào dân, dựa vào dân và lấy dân làm gốc có nghĩa là phải tin tưởng vững chắc vào sức mạnh to lớn và năng lực sáng tạo của nhân dân, phải đánh giá đúng vai trò của lực lượng nhân dân. Người viết: “Có lực lượng dân chúng việc to tát mấy, khó khăn mấy cũng làm được. Không có thì việc gì làm cũng không xong. Dân chúng bi ết giải quyết nhiều vấn đề một cách giản đơn, mau chóng, đầy đủ mà nh ững ng ười tài giỏi, những đoàn thể to lớn nghĩ mãi không ra”. Mục đích chung của Mặt trận dân tộc thống nhất được Hồ Chí Minh xác định cụ thể phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, nhằm tập hợp tới mức cao nh ất lực lượng dân tộc vào khối đại đoàn kết. Đại đoàn kết phải được xây dựng trên cơ sở bảo đảm những lợi ích tối cao của dân tộc, lợi ích của nhân dân lao động và quyền thiêng liêng của con người: Bởi vì trong mỗi quốc gia, m ỗi dân t ộc bao gi ờ cũng tồn tại những tầng lớp, giai cấp khác nhau. Mỗi giai cấp, mỗi tầng lớp lại có lợi ích khác nhau nhưng tất cả các lợi ích khác nhau đó đều có một điểm chung là lợi ích dân tộc. Quyền lợi của các tầng lớp, giai cấp có th ực hiện được hay không còn phụ thuộc vào dân tộc đó có được độc lập tự do, có đoàn kết hay 11
  12. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 không và việc nhận thức, giải quyết đúng đắn các quan hệ lợi ích đó như thế nào. Nguyên tắc đại đoàn kết dân tộc Hồ Chí Minh là tìm ki ếm, trân tr ọng và phát huy những yếu tố tương đồng, thu hẹp đến mức thấp nhất những yếu tố khác biệt, mâu thuẫn và Người bao giờ cũng tìm ra nh ững yếu t ố c ủa đoàn k ết dân t ộc thay cho sự đào sâu tách biệt, thực hiện sự quy tụ thay cho vi ệc lo ại tr ừ nh ững y ếu t ố khác nhau về lợi ích. Theo Hồ Chí Minh, lợi ích tối cao của dân tộc là độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, là bình đẳng, dân ch ủ, t ự do. L ợi ích t ối cao này là ngọn cờ đoàn kết, là sức mạnh dân tộc và là nguyên t ắc b ất di b ất d ịch c ủa cách mạng Việt Nam. Đó cũng là nguyên tắc bất biến trong tư tưởng Hồ Chí Minh để Người tìm ra những phương pháp để thực hiện nguyên tắc đó trong chiến lược đại đoàn kết dân tộc của mình. Như vậy, độc lập, tự do là ngọn cờ đoàn kết và là mẫu số chung để quy tụ các tầng lớp, giai cấp, đảng phái, dân tộc, tôn giáo vào trong Mặt trận. L ấy lợi ích tối cao của dân tộc gắn với lợi ích của các tầng l ớp nhân dân lao đ ộng làm c ơ sở. Đó là tổ quốc độc lập, thống nhất, nhân dân tự do, h ạnh phúc, dân giàu n ước mạnh. Vấn đề còn lại là ở chỗ, phải làm thế nào để t ất c ả mọi người thu ộc b ất cứ giai tầng nào, lực lượng nào trong Mặt trận cũng phải đặt lợi ích tối cao đó lên trên hết, trước hết. Bởi lẽ lợi ích tối cao được đảm bảo thì l ợi ích c ơ b ản của mỗi bộ phận, mỗi người mới được thực hiện. Trên cơ sở lợi ích tối cao của dân tộc, những quyền lợi cơ bản của các tầng lớp nhân dân cũng được Hồ Chí Minh kết tinh vào tiêu chí của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là độc lập, tự do, hạnh phúc. Các tiêu chí này được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh cụ thể hóa trong từng lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội… phù hợp với mọi tầng lớp, từng đối tượng trong mỗi thời kỳ lịch sử. - Thứ ba, Mặt trận dân tộc phải hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ, bảo đảm đoàn kết ngày càng rộng rãi và bền vững. Mặt trận dân tộc thống nhất là tổ chức chính trị - xã h ội r ộng l ớn c ủa c ả dân tộc, bao gồm nhiều giai cấp, tầng lớp, đảng phái, dân tộc, tôn giáo khác nhau, v ới nhiều lợi ích khác nhau. Do vậy, hoạt động của Mặt trận dân tộc thống nhất phải theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ. 12
  13. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 Nếu như nét nổi bật của tổ chức đảng là ở tính thống nhất chính trị ch ặt ch ẽ, vì Đảng là đội tiên phong chiến đấu của giai cấp công nhân, thì nét n ổi b ật của t ổ chức mặt trận là ở tính xã hội rộng rãi, tập h ợp m ọi l ực l ượng, giai c ấp, dân t ộc, tôn giáo, thành phần xã hội trong hình thức một liên minh chính trị. Ch ỉ có hi ệp thương dân chủ mới giữ được sự tồn tại của liên minh một cách lành m ạnh, th ực chất. Hiệp thương dân chủ chính là quá trình thảo luận, bàn bạc, trao đổi từ rất nhiều sự khác biệt, thậm chí đối lập nhau để đi tới cùng thống nhất về một hay một số vấn đề, một chủ trương, chính sách do Mặt trận đề xướng. Hiệp thương, tự nó đã nói nên tính chất bình đẳng, bao hàm s ự nhân nh ượng, thậm chí không loại trừ cả sự thỏa hiệp khi cần thiết, theo đúng nghĩa tích c ực của khái niệm này. Ở khía cạnh khác, hiệp thương cũng là sự thể hiện của văn hóa dân chủ. Trong hiệp thương dân chủ thì hiệp thương là cách th ức, ph ương thức, còn dân chủ vừa là tiền đề vừa là mục tiêu, mục đích. Hi ệp th ương dân ch ủ thực chất cũng là công tác dân vận, công tác vận động quần chúng theo đường lối, quan điểm của Đảng. Đây cũng chính là yêu cầu lãnh đ ạo c ủa Đ ảng đ ối v ới M ặt trận phải đạt tới, tức là đảm bảo sự thành thật, tin c ậy, là tôn tr ọng, là không mang tính quyền uy để phối hợp thống nhất hành động nh ằm tăng cường s ự đoàn kết, sự đồng thuận trong xã hội và nhân dân. Khi có những lợi ích riêng biệt không phù hợp, Mặt trận sẽ giải quyết bằng việc nêu cao lợi ích chung của dân tộc, bằng sự vận động hiệp thương dân chủ, tạo ra nhận thức ngày càng đúng đắn hơn cho mỗi người, mỗi bộ phận về mối quan hệ giữa lợi ích chung và lợi ích riêng. Nguyên tắc hiệp thương dân chủ đòi hỏi tất cả mọi vấn đề của Mặt trận đều phải được đem ra để tất cả các thành viên cùng nhau bàn bạc công khai, để đi đến nhất trí, loại tr ừ m ọi s ự áp đ ặt ho ặc dân chủ hình thức. Đảng là lực lượng lãnh đạo Mặt trận, nhưng cũng là một thành viên của Mặt trận. Do vậy, tất cả mọi chủ trương, chính sách của mình, Đảng phải có trách nhiệm trình bày trước Mặt trận, cùng với các thành viên khác của Mặt trận bàn bạc, hiệp thương dân chủ để tìm kiếm các giải pháp tích cực và thống nhất hành động, hướng phong trào quần chúng thực hiện thắng lợi các mục tiêu đã vạch ra. Để thực hiện nguyên tắc hiệp thương dân chủ phải đứng vững trên lập trường giai cấp công nhân, giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa l ợi ích dân t ộc và 13
  14. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 lợi ích giai cấp, lợi ích chung và lợi ích riêng, lợi ích lâu dài và lợi ích trước mắt… Phải làm cho tất cả các thành viên trong Mặt trận thấm nhuần lợi ích chung, lợi ích tối cao của dân tộc, phải đặt lợi ích chung lên trên hết, trước hết. Nh ững lợi ích chính đáng phù hợp với lợi ích chung của đất nước và dân tộc phải được tôn trọng. Ngược lại, những lợi ích bộ phận không phù hợp sẽ dần dần được giải quyết cùng với tiến trình chung của cách mạng, thông qua lợi ích chung, v ới s ự nhận thức ngày càng đúng đắn hơn của mỗi người, mỗi bộ ph ận về mối quan h ệ giữa lợi ích chung và lợi ích riêng. Trong quá trình hoạt động, M ặt tr ận c ần quan tâm xem xét, giải quyết thỏa đáng, thấu tình đạt lý mối quan h ệ lợi ích giữa các thành viên bằng việc thực hiện nghiêm túc nguyên tắc hiệp thương dân chủ. Giải quyết đúng đắn mối quan hệ lợi ích trong Mặt trận dân tộc thống nhất sẽ góp phần củng cố sự bền chặt, tạo sự đồng thuận, nhất trí cao và thực hiện được mục tiêu: “Đồng tình, đồng sức, đồng lòng, đồng minh”. Đồng thời, đó cũng là cơ sở để mở rộng khối đại đoàn kêt, lôi kéo thêm các l ực l ượng khác vào M ặt trận dân tộc thống nhất. - Thứ tư, Mặt trận dân tộc thống nhất là khối đại đoàn k ết ch ặt ch ẽ, lâu dài, đoàn kết thật sự, chân thành, thân ái giúo đỡ nhau cùng tiến bộ. Giữa các thành viên của khối đại đoàn kết dân tộc, bên cạnh những đi ểm tương đồng vẫn có những điểm khác nhau cần phải bàn bạc để đi đến nh ất trí; bên cạnh những nhân tố tích cực vẫn có những nhân tố tiêu cực cần ph ải khắc phục. Để giải quyết vấn đề này, một mặt, Hồ Chí Minh nhấn mạnh phương châm "cầu đồng tồn dị", lấy cái chung để hạn chế cái riêng, cái khác biệt; mặt khác, Người nêu rõ: "Đoàn kết phải gắn với đấu tranh, đấu tranh để tăng c ường đoàn kết. Người thường xuyên căn dặn phải khắc phục tình trạng đoàn kết xuôi chiều, phải nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình đ ể bi ểu d ương m ặt t ốt, khắc phục mặt chưa tốt, củng cố đoàn kết nội bộ. Người viết: “Đoàn kết thực sự nghĩa là mục đích phải nhất trí và lập trường cũng ph ải nh ất trí. Đoàn k ết th ật s ự nghĩa là vừa đoàn kết, vừa đấu tranh, học những cái tốt của nhau, phê bình nh ững cái sai của nhau và phê bình trên lập trường thân ái, vì n ước, vì dân. Tóm l ại, muốn tiến lên chủ nghĩa xã hội thì toàn dân cần đoàn kết lâu dài, đoàn kết thực s ự và cùng nhau tiến bộ”. Thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh, trong quá trình xây dựng, củng cố và phát triển, Đảng ta và Mặt trận dân tộc th ống nhất luôn đ ấu 14
  15. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 tranh chống khuynh hướng hẹp hòi, một chiều, chống coi nhẹ việc tranh th ủ tất cả những lực lượng có thể tranh thủ được; đồng thời chống khuynh h ướng đoàn kết mà không có đấu tranh đúng mức, đoàn kết một chiều, vô nguyên tắc trong khối đại đoàn kết dân tộc. “Chúng ta làm cách mạng nh ằm mục đích c ải t ạo th ế giới, cải tạo xã hội. Muốn cải tạo thế giới và cải tạo xã h ội thì trước h ết ph ải t ự cải tạo bản thân chúng ta”. 4. Những kinh nghiệm trong xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Xác định đúng kẻ thù, sắp xếp đúng bạn đồng minh a. Muốn có chính sách mặt trận đúng đắn, trước hết phải xác định đúng kẻ thù cụ thể, trước mắt. Điều đó đòi hỏi phải có lập trường giai cấp vững vàng, nhãn quan chính trị sâu sắc, nhạy bén. Trong đấu tranh cách mạng, không th ể ch ỉ nêu ra kẻ thù chung chung, mà phải chỉ rõ kẻ thù cần phải đánh đ ổ trong t ừng giai đo ạn chiến lược, có khi trong từng thời kỳ của một giai đoạn. Có nh ư v ậy m ới t ập trung được toàn bộ lực lượng cách mạng đánh đổ chúng. Trong thời kỳ 1945-1946, công tác mặt trận lúc này hết sức phức tạp, nh ưng phong phú và sáng tạo. Cùng một lúc cách mạng nước ta phải đối phó với nhi ều kẻ thù, nhưng Đảng đã đánh giá đúng các loại kẻ thù, xác đ ịnh đúng k ẻ thù chính, để có sách lược và phương pháp đấu tranh phù h ợp, tạm th ời hoà hoãn v ới k ẻ thù này, phân hoá, cô lập kẻ thù kia, tránh thế bất lợi phải chống với nhi ều k ẻ thù cùng một lúc, để tǎng thêm sức mạnh giành thắng lợi. Trong kháng chiến chống Mỹ, Đảng ta đã sáng suốt chỉ rõ kẻ thù nguy hiểm nhất không chỉ của dân tộc ta mà của cả loài người tiến bộ là đế quốc Mỹ, nên đã hình thành đ ược ba t ầng m ặt trận: ở trong nước, ở Đông Dương và trên thế giới, tạo ra sức mạnh để giành thắng lợi trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước. Trong công tác mặt trận, phải đứng vững trên lập trường giai cấp công nhân và quan điểm dân tộc đúng đắn. Vì trong dân tộc có nhi ều giai c ấp, nên Đ ảng phải đánh giá đúng thái độ chính trị của các giai cấp và t ầng lớp xã h ội khác nhau để sắp xếp đúng đắn vị trí các lực lượng trong Mặt trận dân tộc thống nh ất: vai trò lãnh đạo, lực lượng nòng cốt, bạn đồng minh lâu dài và g ần gũi, b ạn đ ồng minh tạm thời, v.v.. 15
  16. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 Thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh về Mặt trận dân tộc thống nh ất, Đảng ta xác định rõ vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân, vai trò nòng c ốt c ủa liên minh công - nông, vị trí quan trọng của tầng lớp trí thức, tiểu t ư s ản và ra s ức t ập h ợp đông đảo lực lượng về phía cách mạng, đồng th ời đánh giá cao truy ền th ống yêu nước của mọi tầng lớp nhân dân. Đảng đã lôi cuốn giai cấp tư sản dân tộc, một bộ phận hoặc từng cá nhân xuất thân từ giai cấp phong ki ến đ ịa ch ủ có tinh th ần yêu nước tham gia cách mạng giải phóng dân tộc. Trong giai đoạn cách mạng dân tộc dân chủ tranh thủ mọi khả nǎng có thể tranh thủ nhằm tǎng cường mặt trận dân tộc rộng rãi để chống đế quốc và tay sai. Trong cách mạng xã hội chủ nghĩa, Đảng ta tiếp tục lắng nghe, tìm hiểu quan điểm, tư tưởng và thái độ chính trị của các giai cấp, các tầng lớp để kịp thời đề ra những chủ trương chính sách đúng đắn, những hình thức tổ chức sát hợp để tập hợp lực lượng đông đảo, nhằm củng cố khối đoàn kết dân tộc, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở nước ta. b. Giải quyết đúng đắn các mối quan hệ trong nội bộ mặt trận Mối quan hệ giữa dân tộc và giai cấp - Mặt trận là tổ chức tập hợp lực lượng dân tộc chống đế quốc xâm lược và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Nó bao gồm nhiều giai cấp, tầng lớp được tập h ợp, đoàn kết trên cơ sở chương trình hành động chung. Các giai cấp trong mặt trận đều thống nhất về lợi ích chung của dân tộc. Đối với giai c ấp công nhân, l ợi ích chung của dân tộc và lợi ích riêng của giai cấp là nh ất trí. Nh ưng đ ối v ới các giai cấp khác, thì lợi ích riêng của giai cấp và lợi ích chung của dân tôc có mặt nhất trí và có mặt không nhất trí. Trong thời kỳ 1936-1939, Đảng nêu ra m ục tiêu đ ấu tranh đòi cải thiện dân sinh, dân chủ, chống ch ủ nghĩa phátxít, ch ống chi ến tranh; trong thời kỳ 1939-1945 là đấu tranh chống Nhật, Pháp, giành đ ộc l ập dân t ộc; trong thời kỳ chống Mỹ, cứu nước đã có lúc Đảng nêu ra m ục tiêu tr ước m ắt tranh đấu cho miền Nam Việt Nam, hoà bình, trung lập, v.v.. Cương lĩnh chung của Mặt trận đã thể hiện đúng mối quan hệ giữu lợi ích c ủa toàn dân t ộc v ới l ợi ích của từng giai cấp. Nếu chúng ta vượt ra khỏi giới hạn mục tiêu đó là đã ph ạm phải sai lầm tả khuynh. Ngược lại nếu như ta không đấu tranh kiên quy ết đ ể thực hiện những mục tiêu và nhiệm vụ đã đề ra thì phạm ph ải sai l ầm h ữu 16
  17. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 khuynh. Do đó, chúng ta cần xác định rõ ràng mối quan h ệ giữa dân t ộc và giai cấp để tránh phạm phải những sai lầm không đáng có trong quá trình xây d ựng Mặt trận. Mối quan hệ giữa liên minh công nông và mặt trận. - Đây là mối quan hệ lớn nhất trong công tác mặt trận. Đảng ta đã giải quy ết thành công mối quan hệ này thông qua việc giải quy ết đúng mối quan h ệ gi ữa nhiệm vụ chống đế quốc và chống phong kiến. Trong khi nhấn mạnh đoàn kết dân tộc, không bao giờ Đảng coi nhẹ vai trò nền tảng của mặt trận là kh ối liên minh công nông, vì liên minh công nông có vững chắc mới có thể mở rộng được mặt trận; ngược lại, làm tốt công tác mặt trận càng làm cho liên minh công nông thêm vững chắc. Chỉ nhấn mạnh liên minh công nông mà không chú ý tranh th ủ các giai cấp, tầng lớp khác là hẹp hòi, tả khuynh. Ng ược l ại, ch ỉ chú ý v ận đ ộng các giai cấp, tầng lớp khác mà không chú ý củng cố liên minh công nông là ph ạm sai lầm hữu khuynh. Khi cần tập trung lực lượng để giải quyết những nhiệm vụ cấp bách nhất của cách mạng, Đảng đã giải quyết đúng mức quyền lợi của công nông và của các giai cấp, các tầng lớp tham gia mặt trận. Mối quan hệ giữa tranh thủ tầng lớp trên đi đôi với phát động quần chúng - cơ bản. Đây là mối quan hệ phức tạp đòi hỏi phải có giải pháp khéo léo. V ề bản ch ất giai cấp, tầng lớp trên đối lập với quần chúng cơ bản c ủa cách m ạng là công nông. Nhưng Đảng có thể và cần phải tranh thủ tầng lớp trên, nhất là những cá nhân có uy tín trong quần chúng, đó là điều cần thiết và có l ợi cho vi ệc phát đ ộng quần chúng cơ bản. Nhưng phong trào vững chắc phải là phong trào cách mạng của quần chúng cơ bản. Chỉ khi nào phong trào đó mạnh mới bảo đ ảm tranh th ủ được tầng lớp trên. Đồng chí Nguyễn Vǎn Cừ đã phân tích: mu ốn lôi cu ốn đ ược tầng lớp trên tham gia đấu tranh vì quyền lợi của dân tộc thì đi ều "c ốt y ếu là do lực lượng đấu tranh của quần chúng". Đảng đã chỉ rõ, phải tranh thủ tầng lớp trên có ảnh hưởng đối với quần chúng ở vùng dân tộc ít người. Mấu chốt của vấn đề đoàn kết các dân tộc anh em là phải thực hiện chính sách bình đẳng dân tộc, làm cho miền núi tiến kịp mi ền 17
  18. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 xuôi, vùng cao tiến kịp vùng thấp về kinh tế và vǎn hoá, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân lao động, ch ống tư tưởng dân tộc lớn, dân t ộc h ẹp hòi, tự ti dân tộc. Để đoàn kết đồng bào theo các tôn giáo, Đảng đưa ra chính sách t ự do tín ngưỡng và giáo dục quần chúng nhân dân lao động phân biệt tín ngưỡng với những hoạt động lợi dụng tôn giáo để chống lại chính sách và pháp lu ật c ủa Nhà nước. Phải nâng cao trình độ giác ngộ chính trị của giáo dân, làm cho họ phân biệt rõ địch - ta, ra sức đẩy mạnh sản xuất, cải thiện đời sống vật chất và tinh th ần. Đối với tầng lớp trên trong tôn giáo, Đảng chủ trương đoàn kết với họ trên tinh thần yêu nước chân chính và giúp đỡ họ hiểu biết đường lối, chính sách c ủa cách mạng, vận động họ cùng với đồng bào theo các tôn giáo làm những việc có ích cho Tổ quốc, chống lại mọi âm mưu chia rẽ dân tộc và phá hoại của kẻ thù. Mối quan hệ giữa đoàn kết và đấu tranh - Đoàn kết một chiều, thiếu đấu tranh trong thực tế dẫn đến phá vỡ kh ối đoàn kết, thủ tiêu mặt trận. Đấu tranh vượt quá cương lĩnh là phạm sai l ầm t ả khuynh, trái lại, thiếu đấu tranh để thực hiện cương lĩnh là h ữu khuynh, d ẫn đ ến m ất đoàn kết. Nâng cao sự lãnh đạo của đảng trong mặt trận c. Một vấn đề có tính nguyên tắc là không ngừng tǎng cường sự lãnh đạo của Đảng trong mặt trận dân tộc thống nhất, phải giữ vững đường lối chính tr ị, m ục tiêu, nhiệm vụ cách mạng của Đảng, chống mọi khuynh hướng hạ th ấp vai trò của Đảng, đòi chia quyền lãnh đạo trong mặt trận, xa rời ph ương hướng, mục tiêu chiến lược của cách mạng. Mấu chốt để giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng trong mặt trận là hoàn chỉnh đường lối cách mạng và không ngừng củng c ố kh ối liên minh công nông. Trong các thời kỳ cách mạng, Đảng ta phân tích đúng đắn các m ối quan h ệ giai cấp để đề ra một cương lĩnh chung của mặt trận nhằm tập h ợp th ật r ộng rãi các giai cấp, các dân tộc, các tôn giáo, các tầng lớp, các cá nhân yêu nước trong mặt trận. Các giai cấp, các tầng lớp trong nhân dân đi theo Đảng ch ẳng nh ững vì Đảng có đường lối đúng, mà còn vì Đảng có lực lượng. Vì vậy, ph ải không ngừng củng cố khối liên minh công nông. Đảng ta rất coi trọng mặt trận, nhưng 18
  19. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 trước hết phải xây dựng khối liên minh công nông vững mạnh. Liên minh công nông bao giờ cũng là nền tảng của Mặt trận dân tộc thống nhất. Đảng cũng là một tổ chức chính trị trong mặt trận, nhưng mặt trận th ừa nh ận vai trò lãnh đạo của Đảng, vì Đảng có đường lối chính trị đúng, gồm nh ững người giác ngộ chính trị sâu sắc, tự nguyện, hết lòng ph ục vụ cho s ự nghi ệp gi ải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, tiền phong gương mẫu trong mọi phong trào cách mạng của quần chúng; vì Đảng biết tạo ra sự hiểu biết, tin cậy l ẫn nhau, biết phối hợp hành động giữa Đảng và các thành viên khác trong mặt trận. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Đảng "phải tỏ ra là một bộ phận trung thành nhất, hoạt động nhất và chân thực nhất. Chỉ trong đấu tranh và công tác hàng ngày, khi quần chúng rộng rãi thừa nhận chính sách đúng đắn và nǎng l ực lãnh đ ạo c ủa Đảng thì Đảng mới giành được địa vị lãnh đạo". Để bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong mặt trận, phải luôn luôn tránh hai khuynh hướng lệch lạc là: cô độc, hẹp hòi, coi nhẹ tranh thủ các lực lượng có th ể tranh th ủ; ho ặc đoàn k ết m ột chiều, đoàn kết mà không đấu tranh đúng mức với những tư tưởng và việc làm sai trái của các thành viên trong mặt trận. Về phần mình, Đảng không ngừng phấn đấu nâng cao nǎng lực lãnh đạo bằng sự hoàn thiện đường lối chiến lược, đổi mới chủ trương, sách lược cho phù hợp với tình hình, nhiệm vụ và cải tiến phong cách, phương thức làm việc trong mặt trận, chống tác phong quan liêu, mệnh lệnh, thiếu kiên trì giáo dục, thuy ết phục. Sự cố kết giữa Đảng ta với Mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên Vi ệt, M ặt trận dân tộc giải phóng miền Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước trước đây, cũng như với Mặt trận Tổ quốc Vi ệt Nam hiện nay trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa là một sức mạnh không gì có th ể phá vỡ nổi. Trong công cu ộc đ ổi m ới hiện nay, Đảng ta không ngừng tự đổi mới, nhằm nâng cao n ǎng l ực lãnh đ ạo cách mạng nước ta trong giai đoạn mới. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng mở rộng, tập hợp mọi thành phần, lực lượng của đất nước, tạo thành s ức m ạnh tổng hợp làm nên sự nghiệp dân giàu, nước mạnh, xã hội công b ằng và v ǎn minh tiến lên chủ nghĩa xã hội. 5. Các hình thức của Mặt trận dân tộc thống nhất qua các thời kì 19
  20. TT HCM về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất Nhóm 5 – Lớp 30 a. Trong suốt chiều dài lịch sử Hội phản đế đồng minh (18/11/1930 - 3/1935) Thực tiễn phong trào cách mạng trong cả nước sau khi Đảng ra đ ời, với đ ỉnh cao là Xô viết Nghệ Tĩnh đã giành được nhiều thắng lợi to lớn. Tuy nhiên, trong phong trào đấu tranh đã xuất hiện hiện tượng mất đoàn kết, phân bi ệt đ ối x ử v ới các giai tầng khác ngoài công - nông. Vì vậy, để khắc phục thực trạng này và củng cố, tăng cường hơn nữa khối đoàn kết toàn dân, ngày 18/11/1930 Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ra chỉ thị thành lập Hội Phản đế đồng minh - hình thức đầu tiên của Mặt trận dân tộc thống nhất. Hội phản đế đồng minh đã t ạo đ ược phong trào phản đế mạnh mẽ trong cả nước, có ảnh hưởng sâu rộng trong các tầng lớp quần chúng. Đồng thời sự ra đời của Hội phản đế đồng minh cũng đánh dấu sự trưởng thành về nhận thức và chỉ đạo thực tiễn của đảng trong quá trình tổ ch ức và xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất. Phản đế liên minh (3/1935 - 10/1936) Sau thời kỳ cách mạng (1930 - 1935) gặp nhiều khó khăn bởi chính sách đàn áp của Pháp, tháng 3/1935, Đại hội Đảng lần thứ nhất được tổ ch ức và thông qua nghị quyết về công tác Phản đế liên minh. Chủ trương thành lập Phản đế liên minh là để tập hợp tất cả các lực lượng yêu nước, cách mạng toàn Đông Dương. Qua Điều lệ của Phản đế liên minh, có thể thấy, đây là tổ chức tập hợp lực lượng rộng rãi và linh hoạt hơn Hội Phản đế đồng minh. Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế (10/1936 - 6/1938) Để khắc phục những sai lầm, khuyết điểm trong công tác tập h ợp l ực lượng cách mạng, xây dựng khối liên minh giữa các giai tầng ở các thời kỳ trước, tháng 10/1936, Đảng đã quyết định thành lập Mặt trận thống nhất nhân dân Phản đế. Khác với các Mặt trận trước đó, Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế chủ trương bày tỏ sự đồng minh với nhân dân Pháp - những ng ười yêu chuộng hòa bình, công lý và chủ trương "tất cả các đảng phái chính trị, tất c ả các t ầng l ớp nhân dân Đông Dương tham gia Mặt trận nhân dân Đông Dương". Đồng th ời m ặt trận cũng kêu gọi và ban hành một số quyền tự do cơ b ản cho nhân dân Đông Dương và hô hào "Tất cả các đảng phái chính trị, t ất c ả các tầng l ớp nhân dân Đông Dương tham gia Mặt trận nhân dân Đông Dương". 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2