intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 30 phần 2

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

Thêm vào BST
Báo xấu
68
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáu năm sau cái chết của Marx, Engels và những người khác đã thành lập "Quốc tế cộng sản hai" như một cơ sở để tiếp tục hoạt động chính trị. Tổ chức này chứng tỏ thành công hơn nhiều so với Quốc tế cộng sản một: nó bao gồm các đảng công nhân, đặc biệt là Đảng Dân chủ Xã hội Đức lớn và thành công, chủ yếu thể hiện một viễn cảnh Marxist.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 30 phần 2

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 158 159 m ¸c göi ¡ng-ghen, 4 th¸ng t¸m 1860 m ¸c göi ¨ng-gh en, 27 th¸ng t¸m 1860 ta còng ë man-se-xt¬ xö sù nh­ thÕ víi mét viªn quan l¹i Phæ nµo ®ã. [Lu©n §«n], 4 th¸ng T¸m [1860] §éng dông tßa ¸n tèi cao sÏ lµ hoµn toµn kh«ng cÇn thiÕt, nh­ng cã lÏ còng nªn nghe lêi t­ vÊn cña mét luËt s­ Phæ h¹ng nhÊt nµo ®ã ch¨ng? Qua luËn cø bØ æi, ng­êi ta hoµn toµn thÊy râ lµ bän v« l¹i Êy ®· ®­îc néi c¸c trùc tiÕp t¸c ®éng. Chóng kh«ng muèn diÔn ra mét phiªn tßa ®Çy tai tiÕng cã thÓ ph¸ vì sù hµi hßa, ®Çy hoan hØ cña c¸i chñ nghÜa quan liªu phæ biÕn. Ngoµi ra, d­íi danh nghÜa tê “National - Zeitung” th× Slai-ni-x¬ còng bÞ kÕt ¸n. T«i tr¶ l¹i nh÷ng phÇn phô lôc. Cßn b©y giê th× xin h·y b»ng mäi gi¸ xóc tiÕn cuèn s¸ch1 vµ chuÈn bÞ xuÊt b¶n nã! Sang tuÇn tíi, nÕu cã thÓ t«i sÏ cè g¾ng l¹i viÕt cho anh mét bµi g× ®ã vÒ Ga-ri-ban-®i2 . Anh cã thÓ hái tê “Tribune” xem nã cã muèn cã mét lo¹t 4-5 bµi vÒ lo¹i sóng cã nßng xÎ r·nh, bao gåm tÊt c¶ nh÷ng sù c¶i tiÕn gÇn ®©y nhÊt - t«i sÏ kh«ng viÕt lo¹t bµi nµy nÕu ch­a biÕt ch¾c117. Ph.¡. cña anh C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc 51 m¸c göi ¡ng-ghen _____________________________________________________________ 1 C.M¸c. Ngµi Ph«-gt¬ . 2 Ph. ¡ng-ghen. Phong trµo Ga-ri-ban-®i .
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 160 161 m ¸c göi ¨ng-ghen, 27 th¸ng t¸m 1860 m ¸c göi ¡ng-gh en, 29 th¸ng t¸m 1860 Phrª-®ª-rÝch th©n mÕn! T«i ®· göi 5 pao cho Vª-b¬. T«i cè g¾ng viÕt xong cµng nhanh cµng tèt bµi ®¶ kÝch, nh­ng cã mét trë ng¹i nµo ®ã, lµ vµo nh÷ng ngµy t×nh h×nh søc kháe cña t«i trë nªn ®Æc biÖt “ghª tëm”, t«i hoµn toµn kh«ng thÓ viÕt ®­îc. Song, dÉu sao t«i còng ®· quyÕt ®Þnh kªu lªn tßa ¸n tèi cao. B©y giê ®ang lµ thêi gian nghØ hÌ. Tr­íc khi tßa ¸n tèi cao b¾t ®Çu häp, bµi v¨n ch©m biÕm sÏ ra m¾t (víi phÇn t«i phª ph¸n thñ tôc xÐt xö cña n­íc Phæ mµ cho ®Õn nay vÉn cßn ®­îc ¸p dông). Nh÷ng vÞ Êy sÏ kh«ng tho¸t ra ®­îc mµ l¹i kh«ng r¬i vµo mét vô tai tiÕng lín. §Õn thø t­ anh h·y viÕt xong cho t«i bµi vÒ Ga-ri-ban-®i1*. Chµo anh. C.M. cña anh C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc 52 m¸c göi ¡ng-ghen ë Man-se-xt¬ [Lu©n §«n], 27 th¸ng T¸m 1860 _____________________________________________________________ 1* Ph.¡ng-ghen. Phong trµo Ga-ri-ban-®i .
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 162 163 m ¸c göi ¡ng-ghen, 4 th¸ng t¸m 1860 m ¸c göi ¨ng-gh en, 27 th¸ng t¸m 1860 Tê b¸o cña ngµi V©y-®¬-mai-¬1* l¹i ®ang thoi thãp; nãi c¸ch ¡ng-ghen th©n mÕn! BÊy l©u nay t«i kh«ng viÕt th­ lµ do c¨n bÖnh gan ghª tëm kh¸c - «ng ta ®· rót ra khái ban biªn tËp vµ söa so¹n ®i Niu Oãc ®Ó lµm ng­êi tr¾c ®Þa. Cßn ®ång sù cña «ng ta2* sÏ cè g¾ng biÕn tê triÒn miªn cña t«i, v× vËy t«i buéc ph¶i sö dông mäi gi©y phót nhµn rçi ®Ó lµm viÖc. b¸o Êy thµnh b¸o cã l·i qua viÖc b¸n nã cho mét chÝnh ®¶ng nµo VÒ nhµ xuÊt b¶n1* th× t«i ®· viÕt th­ cho Di-ben c¸ch ®©y gÇn ®ã. V©y-®¬-mai-¬ rèt cuéc ®· hiÓu r»ng ®èi víi c«ng viÖc lµm b¸o 10 ngµy vµ t«i ®ang chê th­ tr¶ lêi. Sù chËm trÔ kÐo dµi mét phÇn ë Mü, «ng ta qu¸ thËt thµ. do kh¶ n¨ng lµm viÖc cña t«i sót kÐm, mét phÇn cßn v× m·i gÇn Chµo anh. ®©y t«i míi nhËn ®­îc toµn bé sè tµi liÖu cÇn thiÕt. Tuy nhiªn, t«i cho r»ng ngo¹i trõ c¸c sù kiÖn ë I-ta-li-a118 (nh÷ng m­u toan cña C.M. cña anh ng­êi ¸o ®Þnh më ®Çu cuéc can thiÖp hãa ra lµ sù bÞa ®Æt cña bän B«-na-p¸c-t¬), trong n¨m nay sÏ kh«ng cã g× x¶y ra n÷a (anh h·y T×nh h×nh c«ng viÖc ë Man-se-xt¬ ra sao? Ên §é thÕ nµo? ThÞ viÕt c¸i g× ®ã vÒ Ga-ri-ban-®i. Anh cã ý kiÕn g× vÒ ng­êi b¹n cña tr­êng trong n­íc thÕ nµo? Ban-®i-a lµ Tuy-r¬?)119 vµ sÏ ®Õn thêi kú l¾ng dÞu, khi cã thÓ ®äc ®­îc mét tËp s¸ch nh­ vËy. Anh sÏ lÊy lµm thÝch thó víi l¸ th­ göi kÌm theo ®©y cña Si-li. C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh h·y göi nã trë l¹i nhÐ. H«m nay t«i ®· göi cho Si-li bµi viÕt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXII, 1929 §øc cña anh “Ni-x¬, Xa-voa v.v.”2*. Kho¶ng hai tuÇn vÒ tr­íc, t«i ®· göi b»ng v¨n b¶n cho tiÕn sÜ Xim-m¬-man (cùu chñ tÞch tßa ¸n thµnh phè cña Phæ) nh÷ng c©u hái cã liªn quan ®Õn vô ¸n (nh÷ng c©u hái vÒ thÓ thøc). Song, «ng 53 ta thÊy cÇn ph¶i trao ®æi víi c¸c ®ång nghiÖp ë BÐc-lin vÒ viÖc m¸c göi ¡ng-ghen nµy. Ch¾c ch¾n, trong tuÇn nµy t«i sÏ nhËn ®­îc b»ng v¨n b¶n ý ë Man-se-xt¬ kiÕn tham vÊn cña «ng ta. Bän Phæ sÏ kh«ng tho¸t ra khái c©u chuyÖn Êy víi c¸i gi¸ rÎ nh­ vËy ®©u. [Lu©n §«n], 29 th¸ng T¸m 1860 T«i ®ang tóng tiÒn ghª gím. ¡ng-ghen th©n mÕn! _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ 1* §©y lµ nãi bµi ch©m biÕm cña M¸c, nhan ®Ò Ngµi Ph«-gt¬ . 1* - Stimme des Volkes . 2* Ph. ¡ng-ghen. Xa-voa, Ni-x¬ vµ Ranh . 2* - Stan-®©u.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 164 165 m ¸c göi ¨ng-ghen, 29 th¸ng t¸m 1860 m ¸c göi ¡ng-ghen, 1 th¸ng chÝn 1860 C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong cuèn In theo b¶n viÕt tay LiÖu Õch-ca-ri-ót cßn cã thÓ thu xÕp chç ë t¹i nhµ ng­êi thî s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F. Nguyªn v¨n lµ tiÕng may ë Man-se-xt¬ kh«ng? Nh­ thÕ th× anh Êy ph¶i rêi khái n¬i Engels und K.Marx". Bd. II, Stuttgart, §øc ®©y, bëi v× anh Êy l¹i cã kh¶ n¨ng lµm viÖc (anh Êy vÉn ë gÇn chç 1913 vµ c«ng bè toµn v¨n b»ng tiÕng Nga chóng t«i), nh­ng c«ng viÖc ë Lu©n §«n kh«ng thuËn lîi, vµ ngoµi trong C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, ra, ë ®©y anh Êy sÏ l¹i ph¶i quay trë vÒ c¸i æ chuét h«i thèi. xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXII, 1929 ë ® ©y chóng t«i sÏ kiÕm ®­îc tiÒn ®Ó chuyÓn anh Êy ®i ®Õn ®ã cïng gia ®×nh. 54 VÒ anh Êy th× t«i ph¶i b¸o tr­íc cho anh biÕt: theo t«i, anh Êy m¸c göi ¡ng-ghen bÞ bÖnh tñy sèng. Vî anh Êy lµ mét con ng­êi tåi tÖ: mét sù pha trén l¹ lïng gi÷a nh÷ng tham väng trë thµnh ng­êi ®­îc kÝnh nÓ ë Man-se-xt¬ (con g¸i cña mét ñy viªn qu¶n lý tµi s¶n cña gi¸o héi) víi tÝnh nÕt cña ng­êi Ai-r¬-len. Bµ ta tr«ng nom c«ng viÖc néi trî mét c¸ch [Lu©n §«n], 1 th¸ng ChÝn 1860 luém thuém. B¶n th©n anh ta kh«ng cã nghÞ lùc nµo c¶, kh«ng ho¹t b¸t g× c¶, ®Æc biÖt tõ khi bÖnh t×nh t¨ng lªn. V× thÕ, cÇn lµm ¡ng-ghen th©n mÕn! sao ®Ó ngay sau khi ®Õn Man-se-xt¬, anh Êy kh«ng ®­îc nu«ng T«i göi kÌm theo ®©y bøc th­ cña V©y-®¬-mai-¬. chiÒu. Anh ta cÇn cã mét sù gß Ðp tõ bªn ngoµi, ®Æc biÖt ®Ó chÝnh Thø hai, l¸ th­ cña luËt s­ cña t«i. Anh h·y göi tr¶ l¹i l¸ th­ bµ ta còng kh«ng t¹o cho m×nh nh÷ng ¶o t­ëng nµo c¶. sau cïng ®ã. Ch¾c h¼n ng­êi nµy kh«ng hiÓu ®iÓm nãi vÒ tê Vµo nh÷ng ngµy tíi, cÇn cã mét tµi liÖu g× ®ã vÒ Ga-ri-ban-®i. truyÒn ®¬n, - sÏ ph¶i gi¶i thÝch thªm cho «ng ta vÒ vÊn ®Ò nµy §ã lµ ®iÒu duy nhÊt mµ ng­êi Mü quan t©m ®Õn. trong tr­êng hîp tßa ¸n tèi cao quyÕt ®Þnh - ®iÒu nµy Ýt cã kh¶ H«m nay t«i nhËn ®­îc th­ cña luËt s­ cña t«i1* ë BÐc-lin, trong n¨ng x¶y ra - l¹i chuyÓn vô ¸n vÒ cho tßa ¸n thµnh phè ®Ó xem ®ã «ng Êy th«ng b¸o cho t«i biÕt v¨n b¶n ®¬n kh¸ng ¸n cña m×nh xÐt nã vÒ thùc chÊt. NÒn t­ ph¸p Phæ thËt míi tuyÖt lµm sao! T«i göi lªn tßa ¸n tèi cao. Sau nµy anh sÏ nhËn ®­îc nã. ChÝnh «ng Êy ®· ph¶i tr¶i qua n¨m cÊp s¬ thÈm ®Ó b©y giê nhËn ®­îc mét ®· kh«ng hiÓu ®óng ®iÓm nãi vÒ tê truyÒn ®¬n vµ vÒ Blin-®¬2*, cßn “quyÕt ®Þnh quan liªu” cho phÐp tiÕn hµnh xÐt xö vÒ thùc chÊt. nh÷ng ®iÓm kh¸c th× so¹n th¶o hoµn toµn tèt. Mét ®iÒu nh­ thÕ chØ cã thÓ x¶y ra trong mét “quèc gia v¨n minh” Chµo anh. lµ n­íc Phæ. C.M. cña anh B©y giê ®· lµ ba giê råi, v× vËy t«i kh«ng nghÜ lµ bµi viÕt cña anh vÒ Ga-ri-ban-®i1* sÏ kÞp ®Õn vµo ngµy h«m nay. T«i lÏ ra ®· kh«ng _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ 1* - cè vÊn ph¸p lý Vª-b¬. 2* Xem tËp nµy, tr. 35-36 vµ tr. 586, 605-611. 1* Ph.¡ng-ghen. Cuéc tiÕn qu©n cña Ga-ri-ban-®i .
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 166 167 m ¸c göi ¡ng-ghen, 4 th¸ng t¸m 1860 m ¸c göi ¨ng-gh en, 27 th¸ng t¸m 1860 lµm anh ch¸n ngÊy víi bµi viÕt Êy, nh­ng t«i biÕt r»ng trong thêi Phrª-®ª-rÝch th©n mÕn! gian diÔn ra cuéc bÇu cö, ng­êi Mü kh«ng ®äc g× vÒ chÝnh s¸ch ®èi T«i sÏ rÊt biÕt ¬n anh nÕu anh göi cho t«i c¸c sè b¸o “Guardian”1* . H×nh nh­ trong l¸ th­ gÇn ®©y nhÊt, t«i ®· x¸c nhËn ngo¹i ngoµi nh÷ng sù kiÖn l©m ly ë I-ta-li-a. Song tr­êng hîp tèt h¬n n÷a - ®ã lµ nh÷ng bµi vÒ mïa mµng vµ th­¬ng m¹i120. §­¬ng viÖc ®· nhËn ®­îc 5 pao. T«i ®· nhËn ®­îc th­ cña Gum-pÐc-t¬, nhiªn, v× lÞch sù, nªn vÒ ®Ò tµi nµy kh«ng thÓ viÕt nhiÒu h¬n mét göi tõ Xcèt-len. lÇn trong mét tuÇn. Th­ sau t«i sÏ viÕt dµi h¬n. Chµo anh. C.M. cña anh C.M. cña anh T­íng M«-dª-xi-khi1* - lµ “Dau-íc-hai-m¬” ®­îc ¸p-t¬ phong T«i vÉn ch­a nhËn ®­îc g× cña Di-ben. lµm t­íng cña “ph¸i BuyÕc-xten-hai-m¬”2*. B­íc ngoÆt cña c¸c sù kiÖn, mµ theo t«i, sÏ x¶y ra trong thêi T«i ®· nhËn ®­îc gãi hµng råi (vµo thø n¨m3*). gian tíi ®©y, - lµ viÖc Pi-ª-m«ng chèng l¹i M¸t-di-ni. C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong C.M¸c In theo b¶n viÕt tay C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø Nguyªn v¨n lµ tiÕng Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng nhÊt, t. XXII, 1929 §øc K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc 55 56 m¸c göi ¡ng-ghen m¸c göi ¡ng-ghen ë man-se-xt¬ ë Man-se-xt¬ [Lu©n §«n, ®Çu th¸ng ChÝn 1860] [Lu©n §«n], 13 th¸ng ChÝn 1860 _____________________________________________________________ 1* - Xi-bi-la HÐt-x¬. ¡ng-ghen th©n mÕn! 2* Xem tËp nµy, tr. 623. _____________________________________________________________ 3* Lêi chó thªm ®· nhËn ®­îc bµi cña ¡ng-ghen ®­îc M¸c ghi vµo thø n¨m, ngµy 2 th¸ng ChÝn 1860. 1* - Manchester Guardian .
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 168 169 m ¸c göi ¨ng-ghen, 15 th¸ng chÝn 1860 m ¸c göi ¡ng-ghen, 15 th¸ng chÝn 1860 §Õn thø b¶y nµy, t«i hy väng sÏ nhËn ®­îc bµi viÕt cña anh, cho t«i nguyªn vÑn, chËm nhÊt sau hai - ba ngµy n÷a. Cuèn s¸ch Êy nÕu cã mét kh¶ n¨ng nµo ®ã. kh«ng ph¶i cña t«i. Khi tËp s¸ch nh¶m nhÝ Êy võa xuÊt hiÖn, nã T«i göi kÌm theo ®©y lêi kÕt luËn ph¸p lý cña Xim-m¬-man ®Ó liÒn bÞ tÞch thu ngay ë BÐc-lin. §ã lµ b¶n duy nhÊt hiÖn cã ë Lu©n gi¶i ®¸p nh÷ng c©u hái do t«i ®Æt ra1* (sang tuÇn tíi anh ph¶i §«n. Ch­¬ng II nãi vÒ P¸t-xc¬ v.v., dï viÕt hÕt søc dë, nh­ng lµm hoµn tr¶ cho t«i v¨n b¶n kÕt luËn Êy). cho ng­êi ta ph¶i c­êi l¨n ra. Ngoµi ra, anh sÏ thÊy t×nh h×nh c¸c Ngoµi ra, ®Ó gi¶i trÝ, t«i göi b¶n sao mét bøc th­ mµ Õch-ca-ri-ót tßa ¸n ®åi b¹i ë BÐc-lin ra sao. B¸o chÝ ®ª hÌn ë BÐc-lin tu«n trµo ®· chuyÓn cho t«i. tÊt c¶ sù dòng c¶m hïm beo tù do chñ nghÜa cña m×nh vµo «ng vua bom tr¸i ph¸1*, ®Õn nçi nã ch¼ng cßn g× dµnh cho P¸t-xc¬ cña nã, cho c¸c tßa ¸n vµ cho hoµng tö - nhiÕp chÝnh2* ®¸ng khinh bØ cña nã. C.M. cña anh Ga-ri-ban-®i lµ sù cøu vít thuÇn tóy. NÕu kh«ng th× liªn minh C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga In theo b¶n viÕt tay thÇn th¸nh Nga-Phæ-¸o l¹i mét lÇn n÷a n©ng cao uy tÝn cña trong C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn Nguyªn v¨n lµ tiÕng B«-na-p¸c-t¬ vµ cñng cè ®Þa vÞ cña nh©n vËt nµy121. tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXII, §øc Hen-rÝch BuyÕc-ghÐc-x¬ nhót nh¸t cña chóng ta - nh­ anh sÏ 1929 thÊy qua l¸ th­ göi kÌm theo ®©y cña L¸t-xan (anh còng tr¶ l¹i th­ nµy nhÐ) - ®· ch¹y sang phÝa hoµng tö nhiÕp chÝnh råi. Tho¹t ®Çu, L¸t-xan viÕt th­ cho t«i tõ A-khen, n¬i «ng ta ch÷a bÖnh thèng phong b»ng ng©m t¾m. Ngoµi nh÷ng ®iÒu kh¸c ra, «ng ta còng cßn cho biÕt r»ng ë Khuªn vµ ë §uýt-xen-®oãc-ph¬- t¹i ®ã c¸c 57 hiÖp héi c«ng nh©n ®· ®­îc tæ chøc l¹i d­íi sù l·nh ®¹o cña hai m¸c göi ¡ng-ghen luËt s­ trÎ3* mµ chóng ta ch­a quen biÕt - ®ang nãng lßng chê ®îi ë Man-se-xt¬ cuèn s¸ch cña t«i chèng Ph«-gt¬. Boãc-c¬-h©y-m¬ tõ Thôy SÜ còng ®em ®Õn tin y nh­ thÕ. T«i ®· viÕt th­ cho L¸t-xan4* - ng­êi ®ang thóc Ðp t«i - r»ng kh«ng cßn kh¶ n¨ng nµo kh¸c (vµ qu¶ thËt lµ [Lu©n §«n], 15 th¸ng ChÝn 1860 nh­ vËy, theo nh÷ng l¸ th­ cña Di-ben), ngoµi c¸ch ®em in ë Lu©n §«n, råi tõ ®ã PÕt-s¬ tæ chøc ph¸t hµnh ë §øc b»ng con ®­êng ¡ng-ghen th©n mÕn! C¸m ¬n anh vÒ bµi b¸o. _____________________________________________________________ T«i göi cho anh cuèn s¸ch cña Ai-s¬-hèp2* mµ anh sÏ ph¶i tr¶ l¹i 1* - PhÐc-®i-n¨ng II. _____________________________________________________________ 2*- Vin-hem. 1* Xem tËp nµy, tr. 111-112. 3*- BÐt-xen vµ Cnoãc-s¬. 2* V. Ai-s¬-hèp. Nh÷ng h×nh bãng c¶nh s¸t ë BÐc-lin . 4* Xem tËp nµy, tr. 736.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 170 171 ¡ng-ghen göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 ¨ng-gh en göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 th«ng th­êng (Lai-pxÝch), vµ trùc tiÕp göi ra n­íc ngoµi. Nh­ng muèn lµm nh­ thÕ cÇn cã tiÒn. §¸p l¹i, t«i sÏ nhËn ®­îc l¸ th­ nµy cña «ng ta. Nh­ng «ng ta sÏ kh«ng thÓ tho¸i th¸c ®¬n gi¶n nh­ thÕ ®­îc. H«m nay t«i sÏ l¹i biªn th­ cho «ng Êy1*. ¤ng ta ph¶i b»ng mäi gi¸ trao Ýt nhÊt lµ 30 pao. Boãc-c¬-h©y-m¬ cung cÊp 12 pao. Sè tiÒn Êy cã thÓ trang tr¶i ®­îc phÇn lín chi phÝ. T«i göi kÌm theo ®©y b¶n in thö 1 cña HiÕc-s¬-phen-®¬. Mçi tê in tèn 4 pao, nh­ng nã l¹i chøa 2 mét khèi l­îng b»ng hai tê in th«ng th­êng. Trong l¸ th­ dµi bÊt tËn cña L¸t-xan, anh h·y ®äc nh÷ng trang kÕt thóc cuèi cïng, trong ®ã «ng Êy nãi víi t«i nh÷ng lêi rÊt lÊy lßng t«i vÒ t¸c phÈm kinh tÕ chÝnh trÞ häc cña t«i2*. Nh­ng xem ra trong lÜnh vùc kinh tÕ chÝnh trÞ, «ng ta ®· kh«ng hiÓu ®­îc nhiÒu ®iÒu, - t«i thÊy râ nh­ vËy qua nh÷ng c©u có cña «ng ta. Chµo anh. C.M. cña anh TiÖn thÓ nãi thªm. B¸o “Neue Preuische Zeitung” cã viÕt r»ng Ên phÈm “Demokratische Studien” (Va-le-xrèt, B¨m-bÐc-g¬, L¸t- xan, Ph«-gt¬, Gruyn, èp-pen-hai-m¬ v.v.) ®· ®­îc t¸m ng­êi Do Th¸i bÈm sinh vµ hai ng­êi Do Th¸i nh©n t¹o viÕt ra. C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc _____________________________________________________________ 1* Xem tËp nµy, tr. 737-741. 2* C.M¸c. Gãp phÇn phª ph¸n khoa kinh tÕ chÝnh trÞ
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 172 173 m ¸c göi ¨ng-ghen, 15 th¸ng chÝn 1860 ¡ng-gh en göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 B»ng bÊt cø c¸ch nµo còng ph¶i tr¸nh in cuèn s¸ch cña anh3 ë 58 ¡ng-ghen göi m¸c ë lu©n ®«n Man-se-xt¬, 15 th¸ng ChÝn 1860 Mo-r¬ th©n mÕn! T«i tr¶ l¹i nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý. Ngµy mai t«i sÏ göi l¸ th­ cña I-a-cèp L¸u lØnh1 vµ cuèn s¸ch cña Ai-s¬-hèp 2 mµ hiÖn Gum-pÐc- t¬ cßn ®ang ®äc. L¸ th­ cña chµng L¸u lØnh cña chóng ta ®· lµm cho t«i rÊt vui, hay nãi ®óng h¬n, ®· g©y nªn mét nô c­êi; dï sao th× ®©y còng lµ mét liÒu thuèc tuyÖt diÖu ®èi víi bÖnh gan cña anh. Nh÷ng tin tøc vÒ ChÝnh phñ Phæ rÊt lý thó; nh­ng ®iÒu lý thó h¬n c¶ lµ anh chµng Êy t­ëng t­îng r»ng giê ®©y chóng ta thõa nhËn anh ta cã lý trong vÊn ®Ò I-ta-li-a!!! B©y giê, khi mµ ®¶ng c¸ch m¹ng ë chÝnh I-ta-li-a ®ang trùc tiÕp ®¶ kÝch Ca-vuèt vµ ®e däa «ng ta! §iÒu ®ã thËt ng©y th¬. B©y giê, khi Ga-ri-ban-®i söa so¹n tÊn c«ng B«-na-p¸c-t¬ ë R«-ma th× chóng ta - nh­ quý vÞ thÊy ®Êy - cÇn ph¶i thõa nhËn r»ng mïa xu©n n¨m nay, chóng ta ®· ph¶i ®i cïng víi Ca-vuèt vµ B«-na-p¸c-t¬ - vµ ai mµ biÕt ®­îc - cã thÓ lµ c¶ b©y giê n÷a vÉn ph¶i cïng ®i víi hä! Tuy nhiªn, khi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay, th× ngµi L¸u lØnh tá ra rÊt dÌ dÆt. _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ 1 - L¸t-xan. 3 C.M¸c. Ngµi Ph«-gt¬ . 2 V. Ai-s¬-hèp. Nh÷ng h×nh bãng c¶nh s¸t ë BÐc-lin .
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 174 175 ¡ng-ghen göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 ¨ng-gh en göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 Lu©n §«n. T«i l¹i võa míi biªn th­ cho Di-ben. Thø nhÊt, cuèn s¸ch in bµi viÕt nµy lËp tøc bÞ tÞch thu, cã thÓ ë ngay biªn giíi hoÆc ë Lai-pxÝch; thø hai, nÕu ®iÒu ®ã kh«ng x¶y ra th× viÖc ph¸t hµnh sÏ l¹i ®­îc tæ chøc mét c¸ch kinh tëm, khiÕn cho kh«ng ai thÊy ®­îc nã. Chóng t«i sÏ tr¨m lÇn tiÕn hµnh lµm thö víi s¸ch b¸o l­u vong, vµ lÇn nµo còng ch¼ng cã kÕt qu¶ g×: tiÒn vµ søc lùc lu«n lu«n bÞ qu¼ng vµo hè n­íc th¶i, cßn chóng ta th× chuèc lÊy toµn nh÷ng ®iÒu khã chÞu. Råi sau ®ã n÷a, lÊy ®©u ra tiÒn? XÐt theo l¸ th­ cña anh th× sÏ cÇn trªn 50-60 pao, nh­ng L¸t-xan th× dÜ nhiªn 30 pao còng sÏ kh«ng kiÕm ®­îc. Vµ nãi chung, cuèn s¸ch Êy ph¶i viÕt thÕ nµo ®Ó cã thÓ in vµ ph¸t hµnh ë §øc. C©u tr¶ lêi Ph«-gt¬ pháng cã Ých lîi g× nÕu ch¼ng cã ai nh×n thÊy nã? Vµ t«i hoµn toµn kh«ng hiÓu ®­îc t¹i sao néi dung cña cuèn s¸ch Êy l¹i ph¶i mang tÝnh chÊt nh­ thÕ nµo ®ã ®Ó nã bÞ tÞch thu. ThËm chÝ trong t×nh h×nh b¸o chÝ nh­ hiÖn nay, anh cã thÓ nãi kh¸ ®ñ ®Ó lµm cho bän Phæ tøc giËn ®Õn chÕt, mµ ®iÒu ®ã l¹i tèt h¬n nhiÒu so víi sù tháa m·n in partibus1 kh«ng ®Õn ®­îc víi c«ng chóng, vµ cã thÓ nãi chØ cã anh mang l¹i cho chÝnh c¸ nh©n m×nh mµ th«i. Kho¶ng ba tuÇn lÔ tr­íc ®©y, t«i ®· viÕt bµi göi cho b¸o "Allgemeine Militär-Zeitung", xuÊt b¶n ë §¸c-m¬-st¸t, ®Ò cËp ®Õn phong trµo cña c¸c x¹ thñ122. V× t«i kh«ng muèn ®i s©u vµo lÜnh vùc qu©n sù chÝnh thøc nµy nóp d­íi l¸ cê cña ng­êi kh¸c, nªn t«i ®· nãi - trong l¸ th­ kÌm theo - víi c¸c ngµi Êy2 r»ng t«i ®· tham gia chiÕn dÞch Ba-®en ®øng vÒ phÝa qu©n næi dËy123. Êy thÕ mµ hä vÉn _____________________________________________________________ 1 - In partibus infidelium - ë ngoµi thùc t¹i, ë n­íc ngoµi (nguyªn v¨n lµ: ë xø së nh÷ng ng­êi ngo¹i ®¹o - phÇn ghi thªm vµo t­íc vÞ cña c¸c gi¸m môc Thiªn chóa gi¸o ®­îc cö gi÷ chøc vô thuÇn tóy danh nghÜa lµm gi¸m môc ë c¸c n­íc kh«ng theo ®¹o C¬ §èc). 2 X em tËp nµy, tr. 731-733.
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 176 177 m ¸c göi ¨ng-ghen, 15 th¸ng chÝn 1860 ¡ng-gh en göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 ®ã kh«ng hÒ cã mét sù xuyªn t¹c nµo, cßn b©y giê th× nã ®· xuÊt hiÖn ë ®©y, b»ng tiÕng Anh. T«i sÏ cè g¾ng göi cho anh ngay tèi h«m nay; anh cã thÓ kh«ng hoµn tr¶ l¹i, v× mét tuÇn lÔ n÷a t«i sÏ nhËn ®­îc b¶n göi cho t«i. Mèi liªn hÖ nµy rÊt cÇn cho t«i ®Ó viÕt vÒ nh÷ng vÊn ®Ò qu©n sù. ChuyÖn liªn minh thÇn th¸nh rÊt khã chÞu vµ hÕt søc gióp Ých cho B«-na-p¸c-t¬ ë Ph¸p1 . ChuyÖn Ga-ri-ban-®i lµ sù cøu vít duy nhÊt. Nh­ng t«i muèn biÕt ®¸m phi-li-xtanh tù do chñ nghÜa ë Phæ sÏ nãi g× vÒ viÖc Phæ l¹i khuÊt phôc n­íc Nga. Tuy nhiªn, trªn toµn thÕ giíi kh«ng cã nh÷ng tê b¸o nµo ®Óu c¸ng nh­ nh÷ng tê b¸o ë BÐc-lin; h×nh nh­ cuèi cïng c¶ L¸u lØnh còng ®· bÞ chóng b¾t ®Çu lµm cho ®iªn tiÕt lªn. T«i nãi víi anh r»ng ®¬n gi¶n lµ kh«ng thÓ cÇm n¾m ®­îc b¸o "National-Zeitung" hoÆc b¸o "Volks-Zeitung": c¸ch xa ngh×n b­íc ®· ngöi thÊy nh÷ng luËn ®iÖu hå ®å tëm lîm vµ sù triÕt lý tÇm th­êng cña hä råi. C¶ ngµi Mi-ken t¹i Liªn minh d©n téc124 còng ®äc nh÷ng bµi diÔn v¨n rÊt kªu, thÊm ®­îm sù uyªn th©m ch©n chÝnh vèn cã cña c¸i liªn minh Êy. Cßn Hen-rÝch2 th× cuèi cïng ®· cã ®­îc thÕ giíi quan thËt sù cña m×nh. T«i göi lêi kÝnh chµo chÞ vµ c¸c ch¸u. Ph. ¡. cña anh C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc _____________________________________________________________ 1 X em tËp nµy, tr. 118-119. 2 B uyÕc-ghÐc-x¬ (xem tËp nµy, tr. 118-119).
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 178 179 m ¸c göi ¨ng-ghen, 20 th¸ng chÝn 1860 m ¸c göi ¡ng-ghen, 25 th¸ng chÝn 1860 60 59 m¸c göi ¡ng-ghen m¸c göi ¡ng-ghen ë Man-se-xt¬ ë Man-se-xt¬ [Lu©n §«n], 25 th¸ng ChÝn 1860 [Lu©n §«n], 20 th¸ng ChÝn [1860] ¡ng-ghen th©n mÕn! ¡ng-ghen th©n mÕn! H«m qua gia ®×nh t«i ®· trë vÒ b×nh yªn. Anh ph¶i lËp tøc tr¶ l¹i cho t«i t¸c phÈm cña Ai-s¬-hèp1 vµ l¸ VÒ l¸ th­ ®Ýnh kÌm theo ®©y cña §a-na th× thÕ nµy: sau thêi gian th­ cña L¸t-xan. anh l­u l¹i ë ®©y, ë Lu©n §«n, t«i ®· biªn th­ cho §a-na, nãi r»ng T«i hy väng ®Õn thø b¶y sÏ nhËn ®­îc bµi vÒ Ga-ri-ban-®i, t«i muèn anh Êy nhê mét céng t¸c viªn nµo kh¸c cña “B¸ch khoa th­”125 viÕt bµi “H¶i qu©n”. Tõ ®ã t«i kh«ng nhËn ®­îc cña anh ta La-m«-ri-xi-e, hoÆc vÒ cuéc chiÕn tranh Trung Quèc. Ch¾c lµ ngµy mai t«i sÏ viÕt tØ mØ h¬n cho anh. c©u tr¶ lêi nµo c¶, vµ t«i ®· coi sù viÖc ®­îc thu xÕp xong, bçng T«i hÕt søc véi. nhiªn h«m qua l¹i nhËn ®­îc l¸ th­ mµ t«i göi kÌm theo ®©y. NÕu anh cã tý chót ®iÒu kiÖn viÕt bµi nµy - dï lµ ng¾n gän vµ s¬ sµi, C.M. cña anh ®iÒu ®ã ch¼ng cã ý nghÜa, - th× ®èi víi t«i ®iÒu ®ã chÝnh giê ®©y l¹i hÕt søc quan träng, bëi v× ®Ó cã ®­îc sù x¶ h¬i ®«i chót t«i ®· buéc BÊt chÊp t×nh h×nh tiÒn b¹c cña t«i rÊt bÊt æn, t«i vÉn ®­a vî ph¶i, vµo ngµy 14 th¸ng ChÝn, chiÕt khÊu tr­íc tê kú phiÕu lo¹i hai vµ c¸c con t«i ®Õn Ha-xting ë mét tuÇn lÔ. T×nh h×nh tiÒn b¹c th¸ng cho §a-na (sÏ ph¶i thanh to¸n hai th¸ng sau ngµy ®­îc ghi kh«ng cho phÐp ®Ó vî con t«i ë ®ã l©u h¬n. TiÕc thay, n¬i vî con trªn ®©y). T«i ®· viÕt th­ nãi víi anh ta vÒ viÖc nµy, vin vµo t×nh t«i ®ang ë hÇu nh­ lóc nµo còng m­a. th©n h÷u cò cña anh ta, v× nãi chung viÖc lµm Êy lµ tr¸i víi c¸c quy t¾c cña tê “Tribune”. Th­ cña t«i ®· kh«ng gÆp ®­îc th­ cña anh ta. Nh­ vËy, chÝnh giê ®©y cÇn ph¶i duy tr× ë anh ta mét tinh thÇn phÊn C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong C.M¸c In theo b¶n viÕt tay vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø Nguyªn v¨n lµ tiÕng khëi, Êy lµ ch­a nãi g× ®Õn viÖc duy tr× ë anh Êy niÒm tin r»ng chóng nhÊt, t. XXII, 1929 §øc ta cã thÓ lµm ®­îc tÊt c¶. V× vËy, hÔ cã tÝ chót ®iÒu kiÖn th× anh h·y hÕt søc lµm ¬n viÕt bµi nµy nhÐ. §a-na dµnh tèi ®a m­êi trang _____________________________________________________________ cho bµi nµy. Nh­ng n¨m trang còng ®ñ, nÕu kh«ng thÓ lµm kh¸c 1 V.Ai-s¬-hèp. "Nh÷ng h×nh bãng c¶nh s¸t ë BÐc-lin".
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 180 181 m ¸c göi ¨ng-ghen, 15 th¸ng chÝn 1860 ¡ng-gh en göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 ®­îc. VÊn ®Ò lµ nãi chung, ph¶i kiÕm ®­îc c¸i g× ®ã. m×nh ë ®ã, nh­ vËy sÏ tiÕt kiÖm ®­îc nhiÒu thêi gian. Víi sù tham 1 T×nh h×nh La-m«-ri-xi-e ra sao? gia cña t«i, tõ n¬i ®©y ng­êi ta sÏ ch¨m lo viÖc qu¶ng c¸o trªn c¸c Anh cã ý kiÕn g× vÒ t×nh h×nh cña Ga-ri-ban-®i? b¸o, th«ng b¸o cho c¸c nhµ bu«n s¸ch v.v.. Chóng ta sÏ göi ®i 50 Do cã sù can thiÖp cña M¸t-di-ni, ng­êi ta ®· tèng khø C«-sót b¶n cho Di-ben ®Ó göi cho c¸c b¸o v.v.. T«i cho r»ng kh«ng thÓ x¶y ®i råi; nh©n vËt Êy do B«-na-p¸c-t¬ bÝ mËt ph¸i ®Õn. Ga-ri-ban-®i ra hµnh ®éng tÞch thu. Ph«-gt¬ kh«ng ph¶i lµ hoµng tö nhiÕp 126 chÝnh1*, cßn Sti-b¬ th× chÝnh thøc bÞ thÊt sñng. Trong c¸c vÊn ®Ò cÇn ph¶i g¹t R«-ma sang mét bªn vµ tiÕn th¼ng ®Õn V¬-ni-d¬ . B©y giê nãi vÒ Ph«-gt¬. chÝnh trÞ, t«i cè ý gi÷ th¸i ®é dÌ dÆt. 2 Ên phÈm Êy ®ang in ë ®©y. 4. Chóng ta tiÕt kiÖm thêi gian, v× ë §øc cã thÓ ph¶i mÊt nhiÒu th¸ng cho nh÷ng viÖc t×m kiÕm; sau n÷a cßn ph¶i mÊt thêi gian vµo 1. TiÒn. T«i sÏ ph¶i tr¶ tÊt c¶ lµ 25 pao. 12 pao cña Boãc-c¬-h©y-m¬, viÖc söa b¶n in thö v.v.. §©y lµ lÇn xuÊt b¶n thø nhÊt cña PÕt-s¬ L¸t-xan høa trao cho t«i 8 pao. Cßn l¹i 5 pao. C¸c kho¶n chi tiªu (bªn c¹nh bµi trµo phóng cña Boãc-c¬-h©y-m¬ chèng l¹i A-bu2*), kh¸c vÒ in Ên vµ göi chuyÓn ®i c¸c n¬i th× nhµ xuÊt b¶n s¸ch PÕt-s¬ vµ v× lîi Ých cña m×nh, anh ta sÏ cè g¾ng hÕt søc. ®¶m nhËn. Trõ kho¶n khÊu trõ vµ tr¶ cho chi phÝ s¶n xuÊt, l·i 5. NÕu tËp s¸ch Êy b¸n ch¹y - t«i cã tÊt c¶ mäi c¨n cø ®Ó hy väng chóng ta h­ëng ngang nhau. B©y giê t«i ®· ®Æt vÊn ®Ò nµy víi PÕt- thÕ - th× PÐt-s¬ sÏ xuÊt b¶n c¸c tËp s¸ch cña anh vµ cña t«i b»ng s¬ nh­ mét ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó t«i ®ång ý xuÊt b¶n tiÕng §øc hoÆc b»ng tiÕng Anh, nh­ vËy sÏ chÊm døt hµnh ®éng c¸c t¸c phÈm nµy ë Lu©n §«n. nhµ xuÊt b¶n §øc bãp nghÑt chóng ta (cã hai tê in ®· ®­îc in 2. Ên phÈm nµy kh«ng bÞ ®e däa tÞch thu. §ã lµ sù hiÓu lÇm xong). cña L¸t-xan. Tr¸i l¹i, t«i viÕt th­ b¶o «ng ta r»ng Ên phÈm Êy V× vËy t«i cã c¶m t­ëng r»ng lÇn nµy th× sù nghÌo tóng ®· trë kh«ng bÞ ®e däa tÞch thu, nh­ng nã kh«ng thÓ xuÊt b¶n ë BÐc-lin thµnh phÈm h¹nh. Anh nghÜ thÕ nµo? T«i cho r»ng bµi “P« vµ Ranh”3*, ®­îc, bëi v× cã vô xö nh÷ng ng­êi céng s¶n127, nªn kh«ng mét nhµ còng nh­ bµi “Xa-voa”4* v.v., cã thÓ g©y nªn nhiÒu sù n¸o ®éng xuÊt b¶n nµo ë ®Êy nhËn in t¸c phÈm nµy. h¬n nhiÒu nÕu nã ®­îc xuÊt b¶n ë ®©y, ë Lu©n §«n. 3. Chóng ta sèng kh«ng ph¶i trong thêi kú nh÷ng n¨m 1850-1858 Chµo anh. n÷a. PÕt-s¬ cã nh÷ng ®¹i lý ë Lai-pxÝch, BÐc-lin vµ H¨m-buèc. V× C.M. cña anh thÕ, tËp s¸ch nµy sÏ ®­îc ph¸t hµnh ë §øc b»ng nh÷ng c¸ch thøc th«ng th­êng cña nghiÖp vô b¸n s¸ch. PÕt-s¬ sÏ göi tËp s¸ch Êy sang TiÖn thÓ nãi thªm! Anh cã lý khi nãi r»ng tªn gäi “Ph«-gt¬ cùu BØ, Thôy Sü vµ Mü mét c¸ch trùc tiÕp th«ng qua nh÷ng ®¹i lý cña _____________________________________________________________ 1* Vin-hem. _____________________________________________________________ 2* X.Boãc-c¬-h©y-m¬. Na-p«-lª-«ng III vµ Phæ . TËp s¸ch xuÊt b¶n khuyÕt danh. 1 X em tËp nµy, tr. 123-124. 3* Ph. ¡ng-ghen. P« vµ Ranh . 2 C.M¸c. Ngµi Ph«-gt¬ . 4* Ph. ¡ng-ghen. Xa-voa, Ni-x¬ vµ Ranh .
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 182 183 ¨ng-gh en göi m¸c, 1 th ¸ng m­êi 1860 ¨ ng-ghen göi m¸c, 1 th ¸ng m­êi 1860 ®Õ chÕ” lµ ®Çu ®Ò kh«ng thÝch hîp. Tªn gäi “C¸c Ph«-gt¬” t«i cho bËn bÞu víi c¸c luËt s­ xung quanh c«ng viÖc cña xÝ nghiÖp - tÖ lµ kh«ng tiÖn, v× t«i kh«ng muèn ®Æt dßng ch÷ “C¸c M¸c” ë bªn n¹n quan liªu ë ®©y thËt kh«ng ra lµm sao c¶, ®iÒu nµy th× ë §øc d­íi dßng ch÷ “C¸c Ph«-gt¬”. Do vËy, t«i muèn ®Æt tªn cho cuèn ng­êi ta kh«ng thÓ h×nh dung ®­îc, - vµ ®óng lµ trong tuÇn lÔ s¸ch lµ “¤ng Ph«-gt¬ §a-§a ”. §a-§a - nh­ t«i ®· nãi trong nµy, c¸c ngµi Êy sÏ ph¶i trót lªn ®Çu t«i c¶ mét ®èng giÊy tê v.v.. ch­¬ng phª ph¸n t¸c phÈm “Nghiªn cøu”1 cña Ph«-gt¬ - lµ nhµ Song, t«i sÏ lµm tÊt c¶ nh÷ng g× cã thÓ lµm, nh­ng ®iÒu ®ã v¨n A-rËp mµ B«-na-p¸c-t¬ sö dông ë An-giª-ri, y nh­ ®· sö kh«ng thÓ ®¹t ®­îc rÊt nhanh chãng, bëi v× t«i hoµn toµn kh«ng dông Ph«-gt¬ ë Gi¬-ne-v¬. §a-§a sÏ khªu gîi sù tß mß cña phÇn n¾m ®­îc t×nh h×nh. VÒ vÊn ®Ò nh©n vËt Ph«-gt¬1: t«i ph¶i thó nhËn r»ng ®Çu ®Ò tö phi-li-xtanh vµ nghe cã vÎ hµi h­íc. cña anh, t«i hoµn toµn kh«ng võa ý. NÕu anh muèn ®Æt biÖt danh C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay cho «ng ta, th× biÖt danh Êy ph¶i hiÓu ®­îc tr­íc khi ®äc tËp s¸ch, Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng hoÆc ph¶i gÆp nã ngay trong cuèn s¸ch ë sau ® o¹n gi¶i thÝch biÖt K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc danh Êy. T«i nghÜ r»ng ®Çu ®Ò mµ cµng ®¬n gi¶n vµ cµng kh«ng hÊp dÉn th× cµng tèt, nh­ng ngoµi Ph«-gt¬ ra, trong ®ã cßn ph¶i ®­îc nh¾c tíi, tïy kh¶ n¨ng, c¶ B«-na-p¸c-t¬, hoÆc Ýt ra còng nh¾c tíi Pl«ng-Pl«ng. NÕu nh­ “C¸c” Ph«-gt¬ lµm cho anh thÊy bÊt tiÖn, 61 th× xin anh h·y gäi «ng ta lµ “Ngµi Ph«-gt¬”, mÆc dï t«i kh«ng thÊy ¡ng-ghen göi M¸c t¹i sao ch÷ “C¸c” [Carl] l¹i kh«ng thÓ ®øng tr­íc ch÷ “C¸c” [Karl] ë lu©n ®«n ®­îc, - sÏ kh«ng cã ai ®ïa rìn anh vÒ chuyÖn nµy ®©u. VÊn ®Ò in ë Lu©n §«n: t«i hoµn toµn kh«ng tin c¸i nhµ xuÊt b¶n Man-se-xt¬, 1 th¸ng M­êi 1860 mµ chóng ta ph¶i cho vay tÊt c¶ sè tiÒn hoÆc mét nöa sè tiÒn Êy. L¸ th­ kÌm theo ®©y cña Di-ben sÏ cho anh thÊy r»ng anh Êy hoµn Mo-r¬ th©n mÕn! toµn ch­a cho r»ng vÊn ®Ò ®· trë nªn v« väng, mµ ng­îc l¹i, anh Gia ®×nh anh ®i ®©u mµ giê ®©y ®· trë vÒ b×nh yªn vËy?2 . T«i Êy chØ chê nh÷ng ý kiÕn chØ dÉn ®Ó b¾t ®Çu hµnh ®éng (anh h·y tr¶ kh«ng biÕt g× c¶. Ch¾c lµ vÒ vïng ven biÓn hoÆc vÒ th«n quª? T«i l¹i cho t«i, v× t«i ch­a tr¶ lêi). T«i ®· qu¸ th­êng hay quan s¸t thÊy hy väng lµ chuyÕn ®i ®· bæ Ých. r»ng thÕ nµo lµ in s¸ch ë n­íc ngoµi, vµ t«i sî r»ng c¶ lÇn nµy n÷a, “H¶i qu©n” b©y giê rÊt kh«ng ®óng lóc3. T«i bÞ ngËp vµo nh÷ng t×nh h×nh còng sÏ hÖt nh­ vËy. NÕu nh­ Ph«-gt¬ lµ ngo¹i lÖ (dï sao _____________________________________________________________ th× t¸c phÈm cña «ng ta còng ®· ®­îc in ë Phran-phuèc) th× lµ do «ng 1 C.Ph«-gt¬. N ghiªn cøu vÒ hiÖn tr¹ng cña ch©u © u . _____________________________________________________________ 2 X em tËp nµy, tr. 125-126 vµ 133-134. 3 X em tËp nµy, tr. 125-126. 1 X em tËp nµy, tr. 125-129.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 184 185 m ¸c göi ¨ng-ghen, 15 th¸ng chÝn 1860 ¡ng-gh en göi m¸c, 15 th¸ng chÝn 1860 ®· qu¸ ph©n t¸n sè qu©n thiÖn chiÕn cña m×nh thµnh c¸c tiÓu ta ®· ®­îc b¸o chÝ ñng hé, ch¾c ch¾n ®iÒu ®ã sÏ kh«ng x¶y ra víi ®oµn ë Xi-xin vµ Na-pl¬ ®Õn nçi «ng ta ch¼ng cßn cã g× ®­îc tæ chóng ta . Ngoµi ra, v× «ng PÕt-s¬ sÏ cßn ph¶i tr¶ tiÒn qu¶ng c¸o chøc tèt; ®Õn lóc «ng tiÕn ®Õn mét phßng tuyÕn ®­îc phßng thñ v.v., nªn sÏ kh«ng dÔ dµng buéc «ng ta cho ®¨ng nhiÒu tin qu¶ng ®«i chót trªn s«ng cã thµnh lòy mµ «ng ta ®· kh«ng chiÕm ®­îc, c¸o. Råi anh sÏ thÊy. Dï thÕ nµo ®i n÷a, ë §øc, nhÊt ®Þnh lµ lÏ ra ®¹i thÓ nh­ Ca-pua, th× «ng ta sÏ ph¶i dõng l¹i. VÒ mÆt nµy vÉn tõ l©u anh ®· cã ®­îc ng­êi nhËn xuÊt b¶n cho anh, nÕu anh thóc ch­a cã g× nghiªm träng c¶, bëi v× 30 000 qu©n Na-pl¬ kh«ng thÓ giôc m¹nh Di-ben, mµ c¸ch lµm ®ã, t«i vÉn cho lµ tèt h¬n; v¶ l¹i, sèng trªn mét d¶i ®Êt nhá hÑp ®­îc vµ trong vßng hai tuÇn lÔ hä x­ëng in nhá bÐ cña HiÕc-s¬-phen-®¬ kh«ng thÓ in nhanh ®­îc. sÏ ph¶i hoÆc lµ tan r·, hoÆc sÏ ph¶i tiÕn lªn, ®iÒu mµ hä sÏ kh«ng Nh­ng viÖc ®· lµm xong vµ b©y giê chØ cßn chê ®îi xem kÕt qu¶ sÏ lµm ®­îc. Nh­ng nÕu sÏ kh«ng x¶y ra ®iÒu g× hoµn toµn kh«ng ra sao. T«i nghÜ, trong tin qu¶ng c¸o th× ngoµi ®Çu ®Ò ra kh«ng l­êng tr­íc th× Ga-ri-ban-®i vÞ tÊt cã thÓ mau chãng tiÕn ®Õn nªn nãi thªm g× c¶, trõ tªn gäi cña c¸c ch­¬ng, - nh­ thÕ còng ®· ®­îc ®åi Quy-ri-na-l¬128. Mµ ë ®©y l¹i cã thªm nh÷ng lêi la ã cña hoµn toµn ®ñ råi. Vµ tr­íc hÕt, anh h·y thóc cho nhanh lªn, h·y kÕt thóc nhanh lªn. nh÷ng phÇn tö Ca-vuèt: nh÷ng tªn t­ s¶n hÌn h¹ Êy ch¼ng bao NÕu ®· in ®­îc 3 - 4 tê in råi th× anh cã thÓ göi cho t«i b¶n in l©u n÷a cã thÓ lµm cho t×nh c¶nh cña Ga-ri-ban-®i trë nªn hoµn thö. toµn kh«ng thÓ chÞu ®ùng næi, cho nªn «ng ta sÏ ph¶i - trong TiÖn thÓ xin hái. ë chç §a-na, n¨m hoÆc m­êi trang t¹o thµnh tr­êng hîp xÊu - më cuéc tiÕn c«ng sím h¬n lµ «ng ta sÏ cã kh¶ con sè bao nhiªu? - T«i kh«ng cã kh¸i niÖm vÒ chuyÖn ®ã. n¨ng chiÕn th¾ng. Trong khi ®ã, ®iÒu quan träng lµ lÏ ra ph¶i La-m«-ri-xi-e ®· bÞ ng­êi Pi-ª-m«ng bÊt ngê ®¸nh óp mét ®¸nh b¹i qu©n Na-pl¬ cµng sím cµng tèt, sau ®ã kÕt nghÜa anh c¸ch nhôc nh·. «ng ta ®· hoµn toµn kh«ng chuÈn bÞ s½n sµng em víi qu©n Pi-ª-m«ng tr­íc khi VÝch-to-£-ma-nu-en ®Õn víi hä, ®èi phã víi cuéc tÊn c«ng cña qu©n Pi-ª-m«ng, mµ chØ chèng ®ì nÕu kh«ng th× sÏ muén, vµ qu©n Pi-ª-m«ng sÏ vÉn trung thµnh víi Ga-ri-ban-®i vµ chiÕm gi÷ nh÷ng thµnh lòy tåi trong c¸c víi VÝch-to-£-ma-nu-en. Nh­ng ®iÒu quan träng nhÊt lµ Ga-ri- thµnh phè b»ng nh÷ng ®éi qu©n ®ån tró nhá, häa ch¨ng ®ñ søc ban-®i c«ng khai liÖt ng­êi Ph¸p ë La M·129 vµo cïng lo¹i víi ®èi phã víi nh÷ng cuéc næi dËy ë ®Þa ph­¬ng. Do vËy ®· x¶y ra mét ng­êi ¸o ë V¬-ni-d¬; liÖu «ng ta cã tøc kh¾c ®uæi cæ ®­îc hä ®i lo¹t vô ®Çu hµng. §©u ®©u sè qu©n Pi-ª-m«ng còng ë tû lÖ s¸u chäi hay kh«ng th× ®iÒu ®ã kh«ng cßn quan träng n÷a. mét. ë Ca-xte-l¬-phi-c¸c-®«, qu©n ¸o ®· chiÕn ®Êu tuyÖt h¶o, ë ¸o t×nh h×nh diÔn tiÕn thËt tuyÖt h¶o. Mét phÇn tö phi-li- còng nh­ ë An-c«n lµ n¬i thËm chÝ kh«ng cã c«ng sù phßng thñ ë xtanh trong Liªn minh d©n téc lµ mét ng­êi Phæ vïng Ranh, phÝa bê biÓn, vµ nh×n chung th× qu©n ®éi cña Gi¸o hoµng ®· nh­ng sèng ë xø Ba-vi-e (miÒn Phr¨ng-c«-ni), kÓ l¹i r»ng nh÷ng chøng minh r»ng thËm chÝ víi nh÷ng ®éi qu©n phÇn nµo thiÖn ng­êi Muyn-sen, võa míi ®©y ®i Viªn ®Ó tham gia ngµy héi ngµnh chiÕn, nh­ng l¹i « hîp, ®Æt d­íi sù chØ huy cña c¸c sÜ quan ngo¹i ®­êng s¾t vµ ®· tõng hoµn toµn tin vµo nh÷ng bµi t­êng thuËt quèc kh¸c nhau th× cã thÓ lµm ®­îc Ýt nh­ thÕ nµo. Qu¶ thËt, cña tê "Allgemeine Zeitung" ë Au-xbuèc vÒ t×nh h×nh ë ¸o, ®· trë qu©n Pi-ª-m«ng cã sè l­îng lµ ba chäi mét. vÒ trong t©m tr¹ng hoµn toµn bèi rèi, - ë ®ã t×nh h×nh hãa ra hoµn VÒ mÆt qu©n sù, xem ra Ga-ri-ban-®i b¾t ®Çu suy yÕu. ¤ng ta
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 186 187 ¡ng-gh en göi m¸c, 1 th ¸ng m­êi 1860 ¡ ng-ghen göi m¸c, 1 th¸ng m­êi 1860 toµn kh¸c. Ng­êi ¸o
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 188 189 ¨ng-gh en göi m¸c, 1 th ¸ng m­êi 1860 m ¸c göi ¨ng-ghen, 2 th ¸ng m­êi 1860 tuyªn bè víi hä r»ng tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã chØ lµ sù bÞp bîm, vµ t×nh huy, «ng ta sÏ ®¸ng gi¸ ra sao, th× ®iÒu h×nh ë ®ã trë nªn kh«ng thÓ chÞu næi. Bän t­ s¶n ng­êi ¸o tuång ®ã khã nãi ®­îc. nh­ thÓ ®· cã mét ph­¬ng thuèc ®Æc biÖt chèng l¹i nh÷ng khã kh¨n tµi chÝnh: ë ¸o, 20% toµn bé së h÷u ruéng ®Êt lµ thuéc vÒ Ph.¡. cña anh c¸c cha cè, vµ cÇn ph¶i tÞch thu sè së h÷u ®ã. LiÖu cã thÓ h×nh dung ®­îc mét luËn ®iÓm c¸ch m¹ng nµo s¸ng chãi h¬n thÕ C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong cuèn In theo b¶n viÕt tay s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F. Nguyªn v¨n lµ tiÕng kh«ng? Toµn bé sù triÕt lý h·o cña ng­êi Phæ cïng víi Liªn minh Engels und K.Marx". Bd. II, Stuttgart, §øc d©n téc cña hä ®¸ng gi¸ g× so víi mét c­¬ng lÜnh nh­ vËy. 1913 vµ c«ng bè toµn v¨n b»ng tiÕng Nga Qua c¸c t¸c phÈm cña hoµng tö Phri-®rÝch - C¸c-l¬ vµ cña trong C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXII, 1929 ngµi Van-®Ðc-di, t«i hoµn toµn nhËn thøc ®­îc r»ng ng­êi Phæ ®· tæ chøc vµ huÊn luyÖn qu©n ®éi cña m×nh tuyÖt diÖu ®Õn møc hä kh«ng tr¸nh khái bÞ ®¸nh b¹i. §Ó gióp vµo tai häa lµ thiÕu kinh nghiÖm qu©n sù, trong suèt 45 n¨m, hä ®· t¹o ra cho m×nh cuéc chiÕn 62 tranh nh©n t¹o, ­íc lÖ d­íi h×nh thøc nh÷ng cuéc tËp trËn, trong ®ã m¸c göi ¡ng-ghen mäi c¸i ®Òu kh¸c víi trong chiÕn tranh thËt, trong ®ã binh lÝnh vµ ë Man-se-xt¬ sÜ quan ®­îc trùc tiÕp d¹y c¸ch tù kiÒm chÕ kh«ng cã nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc v× mäi nguyªn do, vµ trong ®ã hä ®­îc nhåi nhÐt [Lu©n §«n], 2 th¸ng M­êi 1860 nh÷ng quan niÖm vµ nh÷ng kh¸i niÖm hoµn toµn sai l¹c. VÝ dô, trong c¸c cuéc tËp trËn, dÜ nhiªn, binh lÝnh kh«ng thÓ ®Ëp cöa x«ng vµo ¡ng-ghen th©n mÕn! nhµ vµ chiÕm lÊy c¸c ng«i nhµ; v× vËy, c¸c ng«i nhµ ®­îc ®¸nh Ch¾c r»ng anh ®· kh«ng nhËn ®­îc lÊy mét l¸ th­ cña t«i, v× dÊu nh­ ®· bÞ chiÕm vµ ng­êi ta bè trÝ binh lÝnh ë bªn ngoµi, t«i ®· viÕt th­ nãi víi anh lµ gia ®×nh t«i ®i nghØ mét tuÇn ë miÒn xung quanh c¸c ng«i nhµ Êy. Mét ®¹i óy Phæ ë Slª-d¬-vÝch, sau khi duyªn h¶i1 . nhËn ®­îc lÖnh trong chiÕn ®Êu ph¶i chiÕm lÊy mét tr¹i Êp, ®· bè Cßn vÒ nh÷ng trang cña §a-na2 th× mét trang lín cña anh (vÝ trÝ binh lÝnh cña m×nh ®©u vµo ®Êy ë bªn ngoµi quanh bê rµo, nh­ dô, trong bµi “Ph¸o binh”) b»ng mét trang cña §a-na. trong cuéc tËp trËn! §iÒu ®ã th× b¶n th©n Van-®Ðc-di ®· nh×n L¸ th­ cña Di-ben ®· g©y cho t«i mét Ên t­îng tr¸i víi Ên t­îng thÊy. Cßn nãi chung, hoµng tö Phri-®rÝch - C¸c-l¬, trong t­ c¸ch _____________________________________________________________ ng­êi lÝnh, lµ mét chµng trai kh«ng tåi vµ c¨m ghÐt ph­¬ng ph¸p huÊn luyÖn hµ kh¾c cña Phæ. Nh­ng trong t­ c¸ch lµ ng­êi chØ 1 X em tËp nµy, tr. 128-129. 2 X em tËp nµy, tr. 125-126 vµ tr. 129-131.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 190 191 m ¸c göi ¨ng-ghen, 2 th ¸ng m­êi 1860 m ¸c göi ¨ng-gh en, 2 th¸ng m­êi 1860 mµ nã ®· g©y ra cho anh, cô thÓ lµ Ên t­îng vÒ t×nh tr¹ng bÊt lùc.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 192 193 ¨ng-gh en göi m¸c, 5 th ¸ng m­êi 1860 ¡ ng-ghen göi m¸c, 5 th¸ng m­êi 1860 phª ph¸n cña m×nh1 (®Çu ®Ò ®­îc in sau cïng mµ). Néi dung nh­ V× bµi “Demokratische Studien” mµ Mai-xn¬ trùc tiÕp ë vµo phe ®èi ®Þch. Ngoµi ra, qua c©u chuyÖn riªng t­ cña anh Êy víi Di-ben thÊy sau: I. B¨ng nhãm l­u hoµng. II. Nh÷ng ng­êi thî lµm bµn ch¶i. r»ng anh ta chê ®îi cã mét sù th¶o luËn “xøng ®¸ng”, vµ coi Ph«-gt¬ III. Hµnh ®éng kiÓu c¶nh s¸t: 1. Sù tù thó. 2. §¹i héi c¸ch m¹ng ë lµ mét ng­êi vÜ ®¹i. ¤. Vi-g¨ng lµ kÎ thï cña c¸ nh©n t«i, vµ mÊy Muèc-tanh. 3. SÐc-van. 4. Vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn. n¨m tr­íc ®©y, khi t«i ®Ò nghÞ xuÊt b¶n t¸c phÈm “Ngµy 18 th¸ng 5. Ngµy lÔ chÝnh cña c¸c héi c«ng nh©n ë L«-dan. 6. Nh÷ng S­¬ng mï” (thËm chÝ kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn) th× «ng ta ®· ®¸p l¹i vÊn ®Ò kh¸c. IV. Th­ cña Te-khèp. V. NhiÕp chÝnh ®Õ chÕ vµ b»ng mét th¸i ®é th« lç130. Oen-bÐc-man ë Bon - ®ã lµ mét ¶o b¸ t­íc Pphan-x¬. VI. Ph«-gt¬ vµ tê “Neue Rheinische t­ëng thuÇn tóy. T«i am hiÓu ®Þa bµn Bon. Nãi chung, nÕu xÐt Zeitung”. VII. ChiÕn dÞch Au-xbuèc. VIII. “Nh÷ng nghiªn cøu” theo v¨n phong ®· ¨n s©u trong 10 n¨m thêi ph¶n ®éng th× ch­a cña Ph«-gt¬. IX. C¬ quan ®¹i diÖn. X. Nh÷ng kÎ b¶o trî vµ nh÷ng ch¾c cã thÓ xuÊt b¶n cuèn s¸ch Êy1 ë §øc (®Æc biÖt v× Di-ben tßng ph¹m. XI. Vô ¸n chèng l¹i tê "National - Zeitung". XII. Phô lôc. kh«ng cã nh÷ng mèi liªn hÖ víi c¸c nhµ xuÊt b¶n ë Lai-pxÝch). V× giê ®©y anh kh«ng cã th× giê ®Ó viÕt bµi, cho nªn vÒ c¸c sù HËu qu¶ sÏ ra sao nÕu b¶n th¶o sÏ chuyÓn tõ ng­êi nµy sang kiÖn qu©n sù ë I-ta-li-a xin anh h·y viÕt riªng cho t«i mét c¸ch ng­êi kh¸c, h¬n n÷a sÏ ®Ó lé ra mäi chuyÖn, vµ cã thÓ sÏ kh«ng hoµn toµn tãm t¾t, chØ nh÷ng ®iÓm chñ yÕu th«i. Sau ®ã, b¶n th©n t×m ra ng­êi xuÊt b¶n hoÆc chØ t×m ®­îc sau nh÷ng sù mß mÉm t«i sÏ nguÖch ngo¹c ra tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu cÇn thiÕt. l©u dµi! §­¬ng nhiªn, t«i thÝch Cèt-ta, Brèc-hau-d¬ hoÆc thËm I. Ph.BÕch-c¬ ®ang söa so¹n ®Õn "Na-pl¬ (Si-li sÏ cïng ®i víi chÝ Cam-pe h¬n «ng PÕt-s¬, nh­ng trong hoµn c¶nh nh­ vËy th× «ng Êy). ¤ng ta cã ý ®Þnh lËp ra ë ®ã mét ®éi qu©n t×nh nguyÖn t«i còng coi ®ã lµ sù thµnh c«ng. Boãc-c¬-h©y-m¬ lµ con ng­êi rÊt §øc (!!!). th¸o v¸t, rÊt tÝn nhiÖm PÕt-s¬. Sau hÕt, nh÷ng lÇn thÝ nghiÖm T«i hoµn toµn bÞ ch¸y tói. SÏ rÊt tèt nÕu ngay trong tuÇn nµy, gÇn ®©y nhÊt cña chóng ta ë §øc ch­a ch¾c ®· ®­a l¹i nh÷ng kÕt anh cã thÓ göi cho t«i mÊy pao. qu¶ ®¸ng phÊn khëi. Trong tuÇn nµy, c«ng viÖc Ên lo¸t ë chç HiÕc-s¬-phen-®¬ sÏ tiÕn C.M. cña anh triÓn nhanh h¬n. Trong tay anh ta cßn ®ñ mäi thø cÇn ph¶i hoµn tÊt. T«i sÏ suy nghÜ thªm vÒ ®Çu ®Ò. MÊy ch÷ “§a-§a” tÊt sÏ ph¶i g©y Sù v« liªm sØ cña b¸o “Times”131 v­ît qu¸ mäi giíi h¹n, nã kh¼ng nªn sù tß mß cña phÇn tö phi-li-xtanh, ®iÒu ®ã lµm t«i thÝch, vµ t«i ®Þnh (h«m qua) r»ng së dÜ Ga-ri-ban-®i ®· g©y ®­îc “lßng tin” l©u cho lµ thÝch hîp víi hÖ thèng nh÷ng ®iÒu giÔu cît khinh bØ2. Nh­ng ®Õn thÕ, chÝnh lµ v× “ng­êi ta ®· coi «ng ta lµ ng­êi thÓ hiÖn nh÷ng t«i sÏ cßn tham vÊn kü l­ìng vÒ vÊn ®Ò nµy víi l­¬ng tri mang tÝnh ý ®å bÝ mËt cña Na-p«-lª-«ng III”. Trong c¬n ho¶ng sî, anh hÒ Õt-vin Giªm-x¬ ®· ch¹y ®Õn tËn Lu©n §«n vµ ®· ë ®ã ba ngµy nay råi. C«- _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ 1 C.M¸c. Ngµi Ph«-gt¬ . 2 X em tËp nµy, tr. 641-642. 1 C ã lÏ M¸c muèn nãi ®Õn vî m×nh, bµ Gien-ni.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 194 195 m ¸c göi ¨ng-ghen, 2 th ¸ng m­êi 1860 m ¸c göi ¨ng-gh en, 2 th¸ng m­êi 1860 sót ®· cho ®¨ng l¸ th­ göi Ga-ri-ban-®i - ®­îc ®¨ng trªn tê “Opinion nationale” - l¸ th­ nµy ®­îc viÕt theo tinh thÇn cña bän B«-na-p¸c- t¬ vµ theo sù ñy nhiÖm cña chóng132. TÊt c¶ b¸o giíi Lu©n §«n ®· bËn rén vÒ bµi b¸o cña anh nãi vÒ bé binh1 ; tê “Observer” cña néi c¸c còng nªu lªn bµi nµy. Bµi Êy ®· g©y nªn mét Ên t­îng m¹nh. C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay Briefwechsel zwischen F. Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng K.Marx". Bd.II, Stuttgart, 1913 §øc 63 ¡ng-ghen göi m¸c ë lu©n ®«n Man-se-xt¬, 5 th¸ng M­êi 1860 Mo-r¬ th©n mÕn! T«i göi kÌm theo ®©y mét ng©n phiÕu 5 pao E/L33688, Man-se-xt¬, ngµy 12 th¸ng Giªng 1860. LÏ ra t«i cã thÓ göi nã ®i sím h¬n, nh­ng Gum-pÐc-t¬ ®· vay cña t«i 10 pao, vµ t«i ®· ph¶i chê vµi ngµy ®Ó khái bÞ ng­êi ta chó ý ®Õn m×nh do mét sè l­îng lín tiÒn bÞ rót ngay mét lóc khái tµi kho¶n. VÒ viÖc in s¸ch ë Lu©n §«n th× ®iÒu chñ yÕu nhÊt dÜ nhiªn lµ lµm sao cho tËp s¸ch Êy2 ®­îc xuÊt b¶n, vµ h¬n n÷a, thËt nhanh chãng; _____________________________________________________________ 1 Ph.¡ng-ghen. DuyÖt lÝnh bé binh t×nh nguyÖn Anh . 2 C.M¸c. Ngµi Ph«-gt¬ .
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 196 197 ¨ng-gh en göi m¸c, 5 th ¸ng m­êi 1860 ¡ ng-ghen göi m¸c, 5 th¸ng m­êi 1860 nh­ng nÕu in ë §øc th× tèt h¬n, vµ nhÊt ®Þnh cã thÓ lµm ®­îc ®iÒu t­ s¶n theo nµy. Cho dï PÕt-s¬ cã cè g¾ng nh­ thÕ nµo ®i n÷a, th× ë nhµ xuÊt b¶n ng­êi §øc Mai-xn¬ ch¼ng h¹n (vµ «ng ta tuyÖt nhiªn kh«ng ph¶i lµ mét kÎ phi-li-xtanh nh­ anh miªu t¶ ®©u, - chÝ Ýt xin anh cø xem danh môc c¸c s¸ch xuÊt b¶n cña «ng Êy) cã trong tay nh÷ng ph­¬ng tiÖn hoµn toµn kh¸c ®Ó bÎ gÉy m­u m« gi÷ im lÆng. Vµ t«i tuyÖt nhiªn kh«ng thÓ coi lµ sung s­íng khi ®¶ng cßn buéc ph¶i ®Çu t­ c¶ sè vèn liÕng vèn ®· Ýt ái cña chóng ta. Cßn vÒ ®Çu ®Ò th× t«i xin nh¾c l¹i r»ng bÊt luËn thÕ nµo th× ®Çu ®Ò kh«ng ®¹t nhÊt vÉn lµ c¸i ®Çu ®Ò mµ ng­êi ta chØ cã thÓ hiÓu ®­îc sau khi ®· ®äc xong mét nöa quyÓn s¸ch. Lu-pu-x¬ døt kho¸t t¸n thµnh ý kiÕn ®ã cña t«i. Ng­êi phi-li-xtanh tõ l©u kh«ng cßn quan t©m ®Õn Ph«-gt¬ tíi møc vß ®Çu bøt tai ®Ó hiÓu ra ®iÒu khã hiÓu lµ t¹i sao anh l¹i gäi «ng ta lµ §a-§a. §iÒu duy nhÊt cã thÓ lµm cho Ph«-gt¬ trë nªn ®¸ng quan t©m lµ mèi liªn hÖ cña «ng ta víi B«-na-p¸c-t¬ vµ víi Pl«ng-Pl«ng, vµ ®iÒu ®ã ph¶i ®­îc anh nhÊn m¹nh trong ®Çu ®Ò ®Ó khªu gîi sù tß mß cña ng­êi phi-li-xtanh. B»ng ph­¬ng ph¸p ®­a ra nh÷ng lêi chÕ giÔu khinh bØ1 , trong ®Çu ®Ò anh vÞ tÊt cã thÓ ®¹t ®­îc mét ®iÒu g× kh¸c ngoµi c¸i ®Çu ®Ò cÇu kú vµ g­îng g¹o. Kh«ng nghi ngê g× c¶, lÊy ®Çu ®Ò ®¬n gi¶n lµ tèt h¬n c¶; trong b¶n th©n cuèn s¸ch sÏ cã ®ñ nh÷ng sù chÕ giÔu khinh bØ. VËy lµ, cha Ga-ri-ban-®i ®· l¹i ®¸nh t¬i bêi qu©n Na-pl¬ vµ b¾t 2000 tï binh133. ¶nh h­ëng cña anh chµng nµy ®èi víi qu©n lÝnh ph¶i ghª gím l¾m. RÊt tèt lµ c¶ Tuy-r¬, c¶ lý luËn cña Ruy-xtèp ®Òu ®· bÞ mÊt uy tÝn, chø kh«ng th× Ruy-xtèp nhÊt ®Þnh sÏ ®inh ninh r»ng «ng ta ph¶i trë thµnh Ga-ri-ban-®i cña §øc; trong giíi _____________________________________________________________ 1 X em tËp nµy, tr. 134-136 vµ 641-642.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2