intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 31 phần 8

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:57

Thêm vào BST
Báo xấu
44
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm 1978, G. A. Cohen đã tìm cách bảo vệ tư tưởng Marx như một lý thuyết khoa học và có hệ thống của lịch sử bằng cách khởi động lại các giáo điều trung tâm của nó bằng ngôn ngữ triết học phân tích.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 31 phần 8

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 790 92 M¸c göi Cu-ghen-man, 8 vµ 20 th¸ng M­êi mét 1867 M¸c göi göi C¸c Di-ben,810 th¸ng m­êi mét 18671867 M¸c Cu-ghen-man, vµ 20 th¸ng M­êi mét 791 93 lêi b×nh vÒ cuèn s¸ch, - cho dï thuËn lîi hay kh«ng thuËn lîi, d­íi §¹o luËt vÒ c¶i c¸ch ®ã hoÆc ch¼ng lµ c¸i g× hÕt c¶ (mµ ®iÒu ®ã hiÖn d¹ng bµi b¸o hay pháng vÊn hay th­ göi ban biªn tËp ®¨ng giê kh«ng thÓ cã ®­îc, bëi v× phong trµo ®· qu¸ m¹nh), hoÆc lµ tiÕp ë trang cuèi, - chØ nh­ vÒ mét hiÖn t­îng cã ý nghÜa, ®¸ng ®­îc chó ngay sau nã ph¶i lµ nh÷ng ®¹o luËt hoµn toµn kh¸c, nh÷ng ®¹o ý, th× sau ®ã toµn bé b¨ng ®¶ng Êy sÏ gÇm lªn, vµ lóc ®ã th× c¸c luËt tiÕn xa h¬n. QuyÒn ®¹i diÖn t­¬ng øng víi sè l­îng d©n c­ vµ ngµi Phau-s¬, R«-s¬, Mi-kha-ª-li-x¬ vµ M¸c-x¬ ViÕc-th¬ buéc p h¶i bá phiÕu kÝn - ®ã lµ nh÷ng kÕt luËn tr­íc m¾t mµ ngay lËp tøc cã ý kiÕn. Mµ quû thËt; ®ã l¹i lµ tr¸ch nhiÖm cña chóng ta - cho ph¶i rót ra, vµ b»ng c¸ch ®ã sÏ kÕt liÔu c¸i ®èng ®å r¸c r­ëi cò. ®¨ng c¸c bµi ®ã, trong chõng mùc cã thÓ ®­îc th× cïng mét lóc trªn Cèng hiÕn lín lao cña §i-xra-e-li lµ ë chç do lßng c¨m ghÐt bän quý c¸c b¸o, tr­íc hÕt lµ trong c¸c b¸o ch©u ¢u, trong ®ã kÓ c¶ b¸o téc n«ng th«n ë ngay trong ®¶ng cña «ng ta vµ sù c¨m ghÐt ph¸i ph¶n ®éng. Trªn c¸c b¸o ph¶n ®éng cã thÓ l­u ý tíi viÖc lµ trong cÊp tiÕn mµ «ng ta ®· biÕn phong trµo ë ®©y thµnh mét dßng th¸c c¸c nghÞ viÖn vµ c¸c cuéc häp chuyªn bµn vÒ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, c¸c kh«ng g× ng¨n c¶n næi. Ngµi sÏ ng¹c nhiªn vµ ph¸i phi-li-xtanh ngµi kinh tÕ häc tÇm th­êng ®· gµo lªn ®Õn vì häng, cßn ë ®©y khi §øc, - nh÷ng ng­êi cho r»ng n­íc Anh ®· bÞ ch«n vïi - cµng ng¹c ng­êi ta mang l¹i cho hä nh÷ng kÕt luËn rót ra tõ khoa häc cña nhiªn h¬n vÒ nh÷ng g× ë ®©y sÏ diÔn ra, mét khi ®¹o luËt bÇu cö chÝnh hä th× hä r¾p t©m t¶ng lê ®i. Vµ sau ®ã còng theo tinh thÇn míi cã hiÖu lùc. Ng­êi Ai-r¬-len còng lµ mét nh©n tè cùc kú quan nh­ vËy. NÕu Ngµi cÇn sù t¸c ®éng cña t«i, th× h·y b¸o cho t«i biÕt träng cña sù bÊt b×nh, cßn nh÷ng ng­êi v« s¶n Anh th× cµng ngµy lµ Ngµi cÇn bµi cho tê b¸o nµo, t«i lu«n s½n sµng phôc vô ®¶ng. cµng c«ng khai lªn tiÕng ñng hé ph¸i Phª-ni-¨ng181, vµ, bëi vËy, - ë Trong th­ göi LÝp-nÕch còng nãi ®Õn ®iÒu t­¬ng tù, vµ Ngµi sÏ lµm ®©y c¸i ®ã hoµn toµn míi l¹ vµ thËt sù tuyÖt vêi - thø nhÊt, hä lªn ¬n cho t«i rÊt nhiÒu nÕu Ngµi göi b»ng con ®­êng ®¸ng tin cËy. tiÕng ñng hé phong trµo b¹o lùc, vµ thø hai, ñng hé phong trµo C©u chuyÖn La M·372 l ¹i ®ang hç trî cho chóng ta rÊt chèng l¹i Anh. nhiÒu. T«i c¶m gi¸c ngµi B«-na-p¸c-t¬ cao quý ®ang trót h¬i Ngµi cã theo lêi khuyªn cña t«i vÒ viÖc ch÷a bÖnh kh«ng vµ liÖu thë cuèi cïng, vµ khi giai ®o¹n ®ã kÕt thóc ë Ph¸p th× t×nh ®· b¾t ®Çu c­ìi ngùa ch­a? Tõ khi trë vÒ322 t«i vÉn c¶m thÊy ¶nh h×nh ë Anh ngµy mçi trë nªn cã khÝ thÕ c¸ch m¹ng h¬n, cßn I- h­ëng tèt ®Ñp cña viÖc c­ìi ngùa; vµ tù Ngµi sÏ thÊy r»ng tÊt c¶ ta-li-a ®ang ®øng tr­íc sù tÊt yÕu ph¶i cã c¸ch m¹ng, - lóc ®ã nh÷ng sù khã chÞu trong ng­êi vµ nh÷ng nçi lo vÒ ®å uèng sÏ biÕn tÊt nhiªn ë §øc thêi kú trÞ v× cña "ng­êi ch©u ¢u"1* sÏ chÊm ®i nhanh, nhê viÖc mçi ngµy bá ra mét giê ®Ó c­ìi ngùa. Víi t­ døt. ë ® ©y, ë Anh viÖc thµnh lËp mét ®¶ng thËt sù c¸ch m¹ng c¸ch b¸c sÜ phô khoa, ngµi h·y lµm viÖc ®ã v× khoa häc, v× phô ®ang tiÕn triÓn nhanh, vµ ®ång thêi víi c¸i ®ã mét t×nh thÕ khoa g¾n bã chÆt chÏ nhÊt víi viÖc c­ìi ngùa, vµ do ®ã, b¸c sÜ phô c¸ch m¹ng h¬n ®ang h×nh thµnh. B»ng ®¹o luËt cña m×nh khoa cÇn ngåi v÷ng vµng trªn yªn ngùa trong tÊt c¶ mäi mÆt. vÒ c¶i c¸ch301. §i-xra-e-li ®· lµm ph©n r· ph¸i b¶o thñ vµ ®Ëp tan Soãc-lem-m¬ t×m kiÕm Ngµi t¹i ®¹i héi cña c¸c nhµ tù nhiªn häc ph¸i cÊp tiÕn, nh­ng ®ång thêi còng chØ ®¹t tíi chç lµm ë Phran-phuèc, nh­ng cam ®oan r»ng Ngµi kh«ng cã ë ®ã. cho kh«ng thÓ duy tr× ®­îc n÷a c¸i chÕ ®é cò, chÕ ®é hiÖn hµnh. VËy lµ, b¹n th©n mÕn, h·y nhanh chãng cho chóng t«i biÕt tin ______________________________________________________________ 1* Xem tËp nµy, tr. 403, 415.
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vÒ b¹n. ¶nh cña Lu-pu-x¬1* ®· ®Æt vµ sÏ cã, mét khi trêi höng Mét lÇn n÷a göi lêi chµo th©n ¸i. n¾ng, bëi v× rÊt ®¸ng tiÕc lµ mïa ®«ng ë chç chóng t«i Ýt khi quang Ph.¡. cña Ngµi ®·ng. Xin h·y chuyÓn lêi th¨m hái cña t«i tíi vî ngµi2*, mÆc dï chóng t«i ch­a quen biÕt nhau. C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc Göi lêi chµo th¾m thiÕt. b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 Ph.¡. cña Ngµi §Þa chØ: Ðc-men vµ ¡ng-ghen, Man-se-xt¬, chuyÓn cho Ph.¡. 84 Ngµy 20 th¸ng M­êi mét M¸c göi C¸c Di-ben512 Ngay sau khi t«i viÕt xong l¸ th­ nµy M¸c ®· göi cho t«i bøc th­ t rªn ®¶o Ma-®©y-ra cña Ngµi göi cho M¸c, mµ qua ®ã t«i lÊy lµm tiÕc khi biÕt r»ng ë chç Ngµi khã cã thÓ tr«ng chê vµo nh÷ng bµi viÕt tiÕp theo trªn b¸o L u©n §«n, ngµy 10 th¸ng M­êi chÝ. VËy liÖu cã thÓ th«ng qua nh÷ng nh©n vËt thø ba ®Ó ®¨ng trªn mét 1867 b¸o c¸c bµi c«ng kÝch cuèn s¸ch, cho dï ®øng trªn quan ®iÓm t­ s¶n hoÆc ph¶n ®éng? T«i h×nh dung ®©y lµ mét m­u kÕ hay, vµ Di-ben th©n mÕn! kh«ng cßn ph¶i lo g× vÒ bµi vë n÷a. TiÕp n÷a: t×nh h×nh nh­ thÕ nµo T¹m thêi xin göi tíi anh tËp mµ t«i ®ang dïng1*. §ång thêi t«i víi c¸c t¹p chÝ khoa häc, còng nh­ c¸c t¹p chÝ v¨n ch­¬ng vµ b¸n ®· viÕt cho Mai-xn¬, c¸i anh chµng thËt ®¸ng nguyÒn rña! V× t«i ®· v¨n ch­¬ng? giao cho anh ta göi cho anh tËp ®Çu tiªn, khi nã xuÊt hiÖn ë §øc. Cßn vÒ tê "Rheinische Zeitung" t«i sÏ viÕt th­ ®i Khuªn, nÕu ë Hy väng Ma-®©y-ra sÏ bæ Ých cho anh. ®ã ch­a lµm ®­îc g×383. C¸c M¸c Buy-khn¬ cã lÏ còng cã thÓ ®¨ng c¸c bµi trªn b¸o. Cßn vÒ c¸c bµi b¸o th× cïng l¾m Ngµi cã thÓ khuyªn anh ta nªn trao ®æi víi t«i. C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo v¨n b¶n t. XXV §õng ®Ó anh ta ngåi yªn. C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt T«i ch­a nhËn ®­îc bøc ¶nh, nh­ng chóng nhÊt ®Þnh sÏ ®­îc b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 göi ®Õn trong mÊy ngµy tíi. ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* - V in-hem V«n-ph¬ 2* 1* - GhÐc-t¬-ru-®a Cu-ghen-man - tËp I bé "T­ b¶n"
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 794 96 ¨ng-ghen göi HÐc-man ¡ng-ghen, 28 th¸ng m­êi mét 1867 M¸c göi VÝch-to Si-li, 30 th¸ng m­êi mét 1867 ¨ng-ghen göi HÐc-man ¡ng-ghen, 28 th¸ng m­êi mét 1867 M¸c göi VÝch-to Si-li, 30 th¸ng m­êi mét 1867 795 97 Sè: 36 40 50 60 70 80 18 p. 18 1/2p. 20 p. 2s.1p. 2s.3p. 2s.5p. 85 ¡ng-ghen göi HÐc-man ¡ng-ghen Trong lo¹i sau, t«i göi kÌm ®©y mÉu sè 60, cßn ®Õn mïa xu©n ë B¸c-men n¨m nay c¸c chó còng sÏ nhËn ®­îc cña chóng t«i kiÖn sè 319 (®¬n hµng ngµy 9 th¸ng T­) vµ do ®ã chó cã thÓ c©n nh¾c liÖu cã cÇn lo¹i rÎ tiÒn h¬n ®ã kh«ng hay lµ chó cÇn lo¹i sîi ®¾t h¬n víi chØ kh©u Man-se-xt¬, 28 th¸ng M­êi mét 1867 thËt sù cã nh·n hiÖu "Tvi-xt¬". Nh©n bªn Mü ®­îc mïa lín ë ®©y tÊt c¶ chóng t«i ®Òu hy väng HÐc-man th©n mÕn! lµ gi¸ sÏ h¹. ë T©n Oãc-lª-¨ng mét mÝt-linh b¸n víi gi¸ 6 1/2 pen- Mong em h·y tha lçi cho anh, v× anh ®· tr× ho·n kh«ng tr¶ lêi x¬ kÓ c¶ c«ng bèc hµng lªn tµu thuû. Nh­ng hiÖn nay nghÒ kÐo sîi hai l¸ th­ cña chó. Lçi cña viÖc ®ã lµ do nhiÒu nguyªn nh©n, mµ lµ mét nghÒ rÊt kh«ng cã l·i, vµ do ®ã, ngay khi t×nh h×nh c«ng viÖc tr­íc hÕt lµ do niÒm tin cho r»ng gi¸ sîi hiÖn giê ch­a thÓ n©ng lªn ®­îc c¶i thiÖn th× gi¸ trÞ sîi ch¾c ch¾n vÉn kh«ng thay ®æi, thËm ®­îc vµ do ®ã - qu¶ lµ vµo lóc nµy c¸c chó ch­a cÇn ®Õn nã - sù chÝ c¶ khi gi¸ b«ng h¹ xuèng. Gi¸ c¶ cña nh÷ng sè kiÖn sîi b«ng cì chËm trÔ kh«ng ¶nh h­ëng g× ®Õn c¸c chó. nhá sÏ vÉn ®øng v÷ng h¬n c¶, cßn nh÷ng sîi b«ng b×nh th­êng ChØ kh©u víi nh÷ng sè nhá h¬n mµ chóng t«i th­êng göi ®i khi ®­îc xe l¹i th× hiÖn giê còng ®· rÎ h¬n so víi n¨m 1860 (16 pen-ni ®· ®­îc tÈy tr¾ng vµ nhuém mµu, chóng t«i tù cuén l¹i tõng chÝnh so víi 18 pen-ni cho mÉu sè 60). Nh­ng gi¸ c¶ chØ ra ë trªn còng nh÷ng èng suèt mµ chóng t«i ®· göi ®i cho c¸c chó (36-45 Tay-lo gÇn nh­ gi¸ c¶ cuèi n¨m 1855 vµ ®Çu n¨m 1860; nh·n hiÖu sè 60 vµ c¸c sè hiÖu nhá h¬n N«-u«n). §Ó göi cho c¸c chó, ë ®©y nh÷ng ®¾t h¬n th× lóc ®ã ë møc 2 si-linh 5 pen-ni; nh·n hiÖu sè 40 - gi¸ èng suèt ®ã chóng t«i cã thÓ ®em cuén vµ se l¹i, vµ lóc ®ã chØ kh©u 19 pen-ni, nh·n hiÖu sè 60 rÎ h¬n th× lóc ®ã thËm chÝ cßn ®¾t h¬n hiÖn nay sÏ cã gi¸ lµ: mét chót. T«i kh«ng thÓ ®­a ra nh÷ng so s¸nh chÝnh x¸c, bëi v× lóc ®ã chóng t«i sö dông lo¹i sîi kh¸c. Sè: 36 40 50 60 70 80 ë ®©y mäi viÖc vÉn b×nh th­êng. ThØnh tho¶ng chóng t«i c·i nhau ®«i chót, lóc th× víi An-t«n, lóc th× víi Gèt-phrÝt1* lo l¾ng lµm 19 p. 191/2p. 2s.1p. 2s.7p. 2s.11p. 3s.3p. sao cho t×nh yªu cò kh«ng nguéi l¹nh. Nh©n ngµy sinh cña t«i, t«i xin thay mÆt tÊt c¶ c¸c chó ®Ó Nh­ng ®èi víi lo¹i chØ gi¸ hai pen-ni chóng t«i dïng lo¹i sîi ______________________________________________________________ ®­îc se l¹i b»ng m¸y se sîi, nh­ng víi ®é se sîi yÕu h¬n. 1* HiÖn nay thø ®ã gi¸: - thuéc gia ®×nh nhµ Ð c-men
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. T«i kh«ng hiÓu v× sao HÐt-x¬ l¹i ph¶i thu hót mét nh©n vËt thø ba t ù chóc mõng m×nh vµ göi lêi chµo th¾m thiÕt tíi tÊt c¶ c¸c nµo ®ã ®Ó lµm viÖc Êy. Tèt nhÊt, nÕu nh­ anh ta tù lµm viÖc ®ã. T«i 1* chó. VÒ bøc th­ cña mÑ t «i sÏ tr¶ lêi trong mét ngµy gÇn còng cã c¶m gi¸c r»ng ®Ò tµi - luËt c«ng x­ëng Anh - do anh ta ®Ò ra lµ ®©y. thÝch hîp nhÊt cho phÇn nhËp ®Ò. Tuy thÕ, c¶ trong tr­êng hîp nµy Phri-®rÝch cña chó còng kh«ng thÓ bá qua mét sè lêi më ®Çu vÒ häc thuyÕt gi¸ trÞ, bëi v× vÒ vÊn ®Ò nµy Pru-®«ng ®· lµm cho tÊt c¶ hoµn toµn bÞ lÇm l¹c. Hä cho C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay r»ng hµng hãa b¸n theo gi¸ trÞ cña nã, nÕu nh­ nã ®­îc b¸n theo gi¸ C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc thµnh cña nã, ngang b»ng gi¸ c¶ cña t­ liÖu s¶n xuÊt ®­îc sö dông ®Ó b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 s¶n xuÊt ra hµng hãa ®ã, céng víi tiÒn c«ng (nghÜa lµ gi¸ c¶ cña lao ®éng bá vµo c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt). Hä kh«ng hiÓu r»ng lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng hµm chøa trong hµng hãa còng t¹o nªn mét yÕu tè hÕt 86 søc quan träng, còng nh­ lao ®éng ®­îc tr¶ c«ng, vµ r»ng yÕu tè ®ã M¸c göi VÝch-to Si-li cña gi¸ trÞ giê ®©y ®· mang h×nh thøc lîi nhuËn v.v.. Nãi chung hä kh«ng hiÓu thÕ nµo lµ tiÒn c«ng. Kh«ng hiÓu thùc chÊt cña gi¸ trÞ, ë Pa-ri th× viÖc tr×nh bÇy vÊn ®Ò vÒ ngµy c«ng v.v., nãi tãm l¹i, vÒ luËt c«ng x­ëng - sÏ kh«ng cã c¨n cø. Do ®ã, cÇn nãi ®«i lêi më ®Çu vÒ vÊn ®Ò Lu©n §«n, ngµy 30 th¸ng M­êi ®ã. mét 1867 Nhµ xuÊt b¶n1* cña t«i hµi lßng vÒ viÖc phæ biÕn cuèn s¸ch ë §øc. §­¬ng nhiªn, lò ng­êi theo chñ nghÜa tù do vµ c¸c nhµ kinh Si-li th©n mÕn! tÕ häc tÇm th­êng, dÜ nhiªn, trong chõng mùc cã thÓ ®­îc, ®ang NhËn ®­îc th­ cña anh, t«i ®· ngay tøc kh¾c viÕt cho Mai-xn¬ t×m c¸ch t¸c h¹i, b»ng c¸ch sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn ch¾c ch¾n cò ®Ó «ng ta göi tËp s¸ch2* cho anh ®Ó chuyÓn cho Rª-cluy. T«i cã c¶m kü - ®ã lµ conspitation de silence2*. Nh­ng lÇn nµy hä kh«ng thÓ gi¸c Rª-cluy lµ mét dÞch gi¶ tiÕng Ph¸p hoµn toµn thÝch hîp víi lµm ®­îc viÖc ®ã. ®iÒu kiÖn cã sù céng t¸c cña ng­êi §øc. Trong b¶n dÞch t«i cã thÓ T«i göi kÌm theo mét tËp cuèn s¸ch máng cña LÝp-nÕch3*. Qua ®­a ra mét sè söa ®æi cho mét sè phÇn vµ ®ång thêi dµnh cho m×nh lêi qu¶ng c¸o ngoµi b×a anh thÊy r»ng trong nh÷ng tuÇn lÔ tíi ®©y quyÒn ®­îc biªn tËp lÇn cuèi397. «ng ta b¾t ®Çu xuÊt b¶n tê b¸o ra hµng tuÇn4* riªng Tr­íc hÕt cÇn ph¶i - vµ cµng nhanh cµng tèt - ®¨ng mét ______________________________________________________________ lo¹t ®o¹n trÝch tõ cuèn s¸ch ®ã trªn tê "Courrier français". 1* - Mai-xn¬ ______________________________________________________________ 2* - ©m m­u im lÆng 1* 3* - £-li-da Phran-txi-xca ¡ng-ghen V. LÝp-nÕch. "T«i ®· nãi g× trong "quèc héi" ë BÐc-lin" 2* 4* - tËp I bé "T­ b¶n" - "Demokratisches Wochenblatt"
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 798 M¸c göi Cu-ghen-man, 30 th¸ng m­êi mét 1867 M¸c göi Cu-ghen-man, 30 th¸ng m­êi mét 1867 799 cña m×nh. T«i ®­îc ñy nhiÖm ®Ò nghÞ anh tõ Pa-ri céng t¸c víi tê Cu-ghen-man th©n mÕn! b¸o (®Þa chØ cña anh ta: 11, Braustrasse, «ng Mi-l¬1*). T«i ®· x¹c cho Nguyªn nh©n cña viÖc t«i chËm tr¶ lêi chØ ®¬n gi¶n lµ do t«i anh ta mét trËn vÒ c©u nãi cña anh ta vÒ "vÊn ®Ò x· héi" (trong phô kh«ng ®­îc khoÎ l¾m. §· mÊy tuÇn nay råi t«i l¹i bÞ mÖt. lôc)513 vµ còng l­u ý anh ta ®Õn viÖc lµ trong khi bót chiÕn víi Bi- Tr­íc hÕt xin c¶m ¬n Ngµi rÊt nhiÒu vÒ nh÷ng t¸c phÈm cña xm¸c anh ta cÇn tr¸nh th¸i ®é thiÕu phª ph¸n cña ng­êi miÒn Nam ngµi. ¡ng-ghen ®· viÕt (hoÆc sÏ viÕt) cho LÝp-nÕch. TiÖn thÓ nãi §øc. Tù b¶n th©n anh ta ch¾c h¼n sÏ thÊy xÊu hæ tr­íc c¸i viÖc lµ I- thªm, LÝp-nÕch (cïng víi G¬-x¬ vµ nh÷ng ng­êi kh¸c) ®Þnh ®ßi hái a-cèp Vª-nª-®©y ®· trë thµnh kÎ h©m mé anh ta. quèc héi ph¶i ®iÒu tra vÒ t×nh h×nh cña c«ng nh©n. Anh ta viÕt cho MÆc dï tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã, víi nh÷ng lêi ph¸t biÓu dòng c¶m t«i vÒ viÖc nµy, vµ theo ®Ò nghÞ cña anh ta t«i ®· göi cho anh Êy mÊy v¨n b¶n cña quèc héi Anh1* nãi vÒ vÊn ®Ò ®ã. KÕ ho¹ch ®ã ®· cña m×nh trong quèc héi LÝp-nÕch ®· mang l¹i lîi Ých lín. bÞ c¶n trë, v× ch­¬ng tr×nh nghÞ sù nªn ®· kh«ng cßn thêi gian cho C¶ gia ®×nh t«i göi ®Õn anh lêi th¨m hái th¾m thiÕt. viÖc ®ã. VÒ mét viÖc, tiÖn nhÊt Ngµi h·y viÕt cho LÝp-nÕch, h¬n lµ A. Uy-li-am-x¬ 2* cña anh viÕt cho ¡ng-ghen hoÆc cho t«i. Mµ ®ã chÝnh lµ tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp cña anh ta; l­u ý ®Õn cuèn s¸ch2* cña t«i trong c¸c cuéc héi Cßn phong trµo ë ®©y vÉn h­íng vÒ phÝa tr­íc! häp cña c«ng nh©n. NÕu anh Êy kh«ng lµm viÖc ®ã th× ph¸i L¸t- xan sÏ th©u tãm viÖc ®ã vµo tay m×nh vµ tr×nh bµy tÊt c¶ d­íi d¹ng xuyªn t¹c. C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc C«n-txen (phã gi¸o s­ ë Lai-pxÝch, häc trß vµ m«n ®Ö cña R«-s¬) b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 ®· th«ng qua LÝp-nÕch xin mét tËp cña cuèn s¸ch cña t«i, vµ ®¸p l¹i, «ng ta høa sÏ cã lêi nhËn xÐt chi tiÕt vÒ cuèn s¸ch Êy xÐt theo quan ®iÓm cña «ng ta. Mai-xn¬ ®· göi cuèn s¸ch cho «ng ta. §ã ch¾c ph¶i lµ b­íc më ®Çu tèt ®Ñp. 87 Trong bµi b¸o 3* c ña Ngµi cã mét lçi in sai ®Õn buån c­êi: M¸c göi Lót-vÝch Cu-ghen-man "Taucher" thay v× "Faucher" 4* . Phau-s¬ lµ mét trong "nh÷ng ë Han-n«-v¬ nhµ truyÒn gi¸o l·ng du" vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ häc. Chµng dòng sü nµy kh«ng thuéc trong sè nh÷ng nhµ kinh tÕ häc L u©n §«n, 30 th¸ng M­êi mét ______________________________________________________________ 1867 1* Xem tËp nµy, tr. 515-518. 2* - tËp I bé "T­ b¶n" ______________________________________________________________ 3* Xem tËp nµy, tr. 549. 1* 4* - mËt danh cña LÝp-nÕch Ch¬i ch÷: "Taucher" - "kÎ lÆn hôp", Faucher - hä tªn cña mét nhµ kinh tÕ 2* - mËt danh cña M¸c häc tÇm th­êng.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 800 M¸c göi Cu-ghen-man, 30 th¸ng m­êi mét 1867 M¸c göi Cu-ghen-man, 7 th¸ng ch¹p 1867 801 " uyªn b¸c" §øc, nh­ R«-s¬, Rau, M«n vµ c¸c nhµ kinh tÕ häc lµ mét vinh h¹nh qu¸ lín ®èi víi «ng ta. Do ®ã, ®èi víi t«i nh©n vËt kh¸c. ThËm chÝ chØ cÇn ng­êi ta nh¾c ®Õn «ng ta th«i, ®ã ®· ®ã ch­a bao giê hiÖn diÖn d­íi d¹ng mét danh tõ, mµ chØ lµ mét ®éng tõ th«i1*. Xin ngµi h·y nãi víi phu nh©n cña Ngµi r»ng, bµ Êy h·y ®äc tr­íc hÕt c¸c môc sau ®©y trong cuèn s¸ch cña t«i: "ngµy c«ng", "Hîp t¸c x·, sù ph©n c«ng lao ®éng vµ m¸y mãc", vµ cuèi cïng lµ "Sù tÝch luü ban ®Çu"514. GÆp nh÷ng thuËt ng÷ khã, Ngµi sÏ ph¶i gi¶i thÝch cho bµ Êy. Cßn vÒ nh÷ng chç khã kh¸c, th× t«i s½n sµng phôc vô «ng bµ. ë Ph¸p (ë Pa-ri) cã rÊt nhiÒu triÓn väng tèt vÒ sù xuÊt hiÖn lêi b×nh luËn chi tiÕt vÒ cuèn s¸ch cña t«i (®¸ng tiÕc l¹i trªn tê "Courrier français", c¬ quan ng«n luËn cña Pru-®«ng!) vµ thËm chÝ vÒ viÖc dÞch nã397. ChØ cÇn c¶m thÊy khoÎ h¬n, t«i sÏ viÕt nhiÒu h¬n. Cßn b©y giê th× hy väng Ngµi sÏ th­êng xuyªn viÕt cho t«i. §iÒu ®ã sÏ lu«n lu«n ®éng viªn t«i. C.M. cña Ngµi [§o¹n ghi thªm cña £-lª-«-n«-ra M¸c] 2* C« Phren-tx¬-khen yªu quý cña t«i! V× ba t«i rÊt véi ®i göi l¸ th­ nµy, nªn t«i chØ cßn thêi gian göi ®Õn c« lêi th¨m hái nång nhiÖt cña t«i. Ng­êi b¹n yªu quý c«: £-lª-«-n«-ra M¸c C«ng bè lÇn ®Çu trong t¹p chÝ "Die In theo b¶n viÕt tay Neue Zeit", Bd. 2, sè 2, 1901 - 1902 Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc ______________________________________________________________ 1* Hä cña nhµ kinh tÕ häc tÇm th­êng §øc Phau-s¬ (Faucher) b¾t nguån tõ ®éng tõ "faucher" - lµu bµu. 2* - Phran-txi-xca Cu-ghen-man
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 802 M¸c göi Cu-ghen-man, 7 th¸ng ch¹p 1867 ¡ng-ghen göi Cu-ghen-man, 12 th¸ng Ch¹p 1867 803 r»ng bµi b¸o ®ã lµ tõ chóng ta mµ ra, bëi v× Ngµi ®· göi chÕ b¶n cho «ng ta. T«i tr¶ lêi r»ng t«i kh«ng biÕt viÖc ®ã. N.B1*.! Kh«ng nªn qu¸ ph¬i bÇy c¸c con bµi cña m×nh! 88 Ch©n thµnh c¸m ¬n ng­êi vî yªu quý cña Ngµi vÒ kho¶n c«ng M¸c göi Lót-vÝch Cu-ghen-man søc ®ã mµ bµ Êy ®· bá ra ®Ó ghi chÐp nh÷ng bøc th­ ®ã. Ngµi ë Han-n«-v¬ kh«ng nªn bãc lét bµ Êy qu¸ nhiÒu v× "thø lao ®éng thÆng d­". NÕu kh«ng nhÇm th× t«i ®· kÓ víi Ngµi r»ng, Buy-x¬ ®Ých th©n [Lu©n §«n], ngµy 7 th¸ng Ch¹p ®Ò nghÞ t«i lµm th«ng tÝn viªn vÒ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ cña tê 1867 "Königlich Preuische Staats-Zeitung"2*. VËy lµ, Ngµi thÊy ®Êy, nÕu t«i muèn sö dông nh÷ng nguån nh­ vËy, t«i cã thÓ lµm viÖc ®ã NÕu nh­ ë n­íc §øc cã ®é s¸u ng­êi nh­ Ngµi, th× cã thÓ kh¾c kh«ng cÇn mäi sù trung gian. phôc ®­îc sù chèng ®èi cña ®¸m ng­êi phi-li-xtanh vµ conspiration BÖnh t×nh cña t«i vÉn nh­ cò. Kh«ng cã g× nguy hiÓm, song rÊt de silence1* cña c¸c chuyªn gia vµ giíi b¸o chÝ hÌn m¹t ®Õn møc Ýt khã chÞu. ra còng cã thÓ b¾t ®Çu mét cuéc tranh luËn nghiªm tóc. Nh­ng cßn Göi lêi chµo tèt ®Ñp nhÊt tíi ng­êi vî yªu quý cña Ngµi vµ ph¶i chê ®·. Trong nh÷ng tõ nµy bao hµm toµn bé bÝ mËt cña Phren-tx¬-khen3*. chÝnh s¸ch cña Nga. T«i göi kÌm ®©y l¸ th­ cña mét c«ng nh©n Nga - §øc (thî thuéc C.M¸c cña Ngµi da)2*. §äc xong, xin h·y tr¶ l¹i t«i391. ¡ng-ghen nhËn xÐt ®óng r»ng C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong t¹p In theo b¶n viÕt tay thø triÕt häc cña nh÷ng ng­êi tù häc - thø triÕt häc mµ c«ng nh©n chÝ "Die Neue Zeit", Bd. 2, sè 4, 1901 - Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc tù häc - ®· lµm cho ng­êi thî thuéc da nµy cã mét b­íc tiÕn lín so 1902 vµ toµn v¨n b»ng tiÕng Nga víi anh thî giµy I-a-cèp Buª-m¬, còng nh­ nhËn xÐt r»ng, ngoµi trong cuèn: "Nh÷ng bøc th­ cña M¸c göi Cu-ghen-man", 1928 ng­êi c«ng nh©n "§øc" Êy ra th× kh«ng cã mét ng­êi nµo kh¸c l¹i cã kh¶ n¨ng vÒ h×nh thøc lao ®éng trÝ ãc nh­ vËy. H«m qua Boãc-hai-m¬ cã hái t«i: ai ®· viÕt bµi trªn b¸o "Zukunft"3* («ng Êy lµ ng­êi ®Æt mua tê b¸o ®ã). ¤ng ta cho ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* §©y muèn nãi ®Õn bµi b×nh luËn cña Ph.¡ng-ghen vÒ tËp I bé "T­ b¶n" cña 1* - ©m m­u im lÆng C.M¸c ®¨ng trªn b¸o "Zukunft". 2* 2* - §i-x¬-ghen - "Königlich Preu ischer Staats-Anzeiger" (xem tËp nµy, tr. 682) 3* 3* Xem tËp nµy, tr. 552. - GhÐc-t¬-ru-®a vµ Phran-txi-xca Cu-ghen-man
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 804 ¡ng-ghen göi Cu-ghen-man, 12 th¸ng Ch¹p 1867 ¡ng-ghen göi Cu-ghen-man, 13 th¸ng Ch¹p 1867 805 T«i kh«ng khuyªn viÕt trùc tiÕp cho Mi-ken. §èi víi lo¹i ng­êi nh­ vËy cã thÓ nãi miÖng nhiÒu ®iÒu, nh­ng liÖu cã nªn liÒu lÜnh viÕt ra kh«ng. DÇu sao th× ®Õn mét lóc nµo ®ã anh ta sÏ cßn ®Õn Han-n«-v¬. "Liªn bang ch©u ¢u"1* lµ ®øa con chÕt tõ trong bông mÑ. Thªm 89 vµo ®ã chñ bót lµ em cña Ph«-gt¬2* vµ c¸i ®¸m b¹n bÌ c¸nh hÈu cña ¡ng-ghen göi Lót-vÝch Cu-ghen-man «ng ta - cho nªn ®iÒu ®ã kh«ng ®em l¹i c¸i g× c¶! ë Han-n«-v¬ Ng­êi Anh ®Õn th¨m Bran-®e-x¬ lµ Mu-r¬, ng­êi b¹n cña chóng t«i ë ®©y, ng­êi ®· cã mÆt ë Ai-d¬-n¾c bÈy tuÇn ®Ó nghiªn cøu tiÕng §øc. T«i kh«ng h×nh dung ®­îc lµ anh ta sÏ trë vÒ qua Man-se-xt¬, 12 th¸ng Ch¹p 1867 ng¶ Han-n«-v¬, chø kh«ng t«i ®· nhê anh ta chuyÓn l¸ th­ ng¾n cho Ngµi. Kh«ng cã c¸i ®ã anh ta cã lÏ còng sÏ t¹t ®Õn chç ngµi, Cu-ghen-man th©n mÕn! nÕu nh­ v× lý do g× ®ã l¹i kh«ng h×nh dung ra ®­îc Ngµi ®ang sèng T«i rÊt biÕt ¬n Ngµi vÒ lßng nhiÖt thµnh cña Ngµi, nh­ng theo ë H¨m-buèc. RÊt cã thÓ anh ta sÏ dÞch cuèn s¸ch cña M¸c ra tiÕng t«i, Ngµi ®· qu¸ c­êng ®iÖu sù nhµn h¹ cña t«i. Bøc th­ Ngµi viÕt Anh. ngµy 30 th¸ng M­êi mét t«i ®· nhËn ®­îc vµo ngµy 2 th¸ng Ch¹p, T«i ®· viÕt cho LÝp-nÕch r»ng b»ng c¸i lèi gµo thÐt kiÓu Nam t«i ®· tham kh¶o ý kiÕn M¸c, bëi v× nhiÒu vÊn ®Ò ®ßi hái ph¶i §øc cña m×nh, anh Êy sÏ kh«ng ®¹t ®­îc c¸i g× hÕt. Tèt h¬n hÕt lµ anh ta ®õng cho in nh÷ng bµi diÔn v¨n cña m×nh3* in extenso4* cã sù th¶o luËn, vµ ngay b©y giê t«i ®· cã thÓ göi cho Ngµi chóng kh«ng cã hiÖu qu¶: qu¶ lµ ng­êi ta thÊy rÊt râ nh÷ng ®iÒu mÊy bµi, nÕu nh­ h«m chñ nhËt t«i kh«ng ph¶i n»m v× ®au nh¶m nhÝ trong c¸c bµi diÔn v¨n ®ã. T«i còng viÕt cho anh ta vÒ lý r¨ng, c¶m cóm vµ viªm häng, tÊt nhiªn trong nh÷ng tr­êng luËn kú quÆc cña anh Êy vÒ sù tr× ho·n vÊn ®Ò x· héi513. V¶ l¹i, nh­ hîp nh­ vËy cã kÌm theo nhiÖt ®é cao. May thay, tÊt c¶ nh÷ng Ngµi cßn nhí ®Êy, ngay tõ mïa thu n¨m ngo¸i t«i ®· nãi víi ngµi c¸i ®ã ®· diÔn biÕn d÷ déi, vµ do ®ã ngµy h«m nay t«i l¹i cã r»ng do c¨m ghÐt ng­êi Phæ, anh ta ®· trë thµnh ng­êi ¸o qu¸ ®çi. thÓ lµm viÖc vµ ngay tøc kh¾c b¾t tay vµo c«ng viÖc. Nh­ng T«i göi tíi Ngµi nh÷ng nhËn xÐt ng¾n gän ®ã chØ cèt ®Ó Ngµi chí nghÜ r»ng thËt dÔ dµng viÕt hµng t¸ bµi b×nh luËn vÒ Ngµi n¾m ®­îc t×nh h×nh. Ý t h«m n÷a t«i sÏ göi bµi ®Õn; sau cïng mét cuèn s¸ch1* vµ thªm vµo ®ã trong mçi bµi kh«ng ®ã, dï sao ®i n÷a ngµi còng cã thÓ høa víi viªn trung t¸5* lµ sÏ cã mét sè bµi n÷a. Lóc ®ã «ng ta sÏ cã viÖc lµm515. nh÷ng ph¶i nãi lªn mét c¸i g× ®ã míi mÎ, mµ cßn ph¶i cÊu tróc ______________________________________________________________ nh­ thÕ nµo ®Ó ng­êi ta kh«ng ph¸t hiÖn ra r»ng tÊt c¶ c¸c bµi ®ã ®Òu do mét t¸c gi¶ viÕt. ë ® ©y th­êng th­êng ph¶i 1* - "Les Ð tat-Unis d'Europe" 2* dõng l¹i vµ suy nghÜ. - Gu-xt¸p Ph«-gt¬ 3* - V. LÝp-nÕch: "T«i ®· cã nãi g× t¹i "quèc héi" ë BÐc-lin". ______________________________________________________________ 4* - nghÜa ®en: dµi dßng, toµn bé; theo nghÜa bãng: trªn giÊy, d­íi d¹ng b¶n in Ên. 1* 5* - tËp I bé "T­ b¶n" Doi-bÐc-t¬
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 806 ¡ng-ghen göi Cu-ghen-man, 13 th¸ng Ch¹p 1867 Göi lêi chµo th©n ¸i. bÎm mÐp vµ thuéc "®¸m tay ch©n" cña nghÞ viÖn, nh­ ®· ®­îc tr×nh bµy trong "Ngµi Ph«-gt¬"41, mµ tÊt nhiªn anh ta kh«ng bao Ph.¡. cña Ngµi giê tù nguyÖn phôc vô chóng ta. Ngµi tù hiÓu råi ®Êy, chØ cÇn göi b¶n sao nh÷ng bµi b¸o ®ã, tuy thÕ t«i muèn ®Ò nghÞ ngµi gi÷ l¹i tÊt T«i võa bÞ xua ra khái v¨n phßng, v× ®· ®Õn lóc v¨n phßng ph¶i c¶ c¸c nguyªn b¶n, bëi v× kh«ng thÓ biÕt tr­íc nh÷ng c¸i ®ã cã thÓ ®ãng cöa. cÇn cho viÖc g×. T«i còng sÏ göi c¸i g× ®ã cho "Merkur"1*, nh­ng b©y giê t«i C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay kh«ng thÓ lµm viÖc nhiÒu vÒ buæi chiÒu nh­ vËy ®­îc n÷a, c¸i ®ã sÏ C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 lµm t«i c¨ng th¼ng qu¸. Ch¼ng h¹n ®ªm h«m qua, sau khi viÕt bµi xong, t«i hÇu nh­ hoµn toµn kh«ng chîp m¾t. Thêi tiÕt, c«ng viÖc vµ thØnh tho¶ng lµ tËt co giËt khã chÞu ®· xuÊt hiÖn ë t«i ngay tõ chñ nhËt tr­íc, ®ang c¶n trë t«i c­ìi ngùa, vµ do ®ã t«i kh«ng thÓ 90 trë l¹i tr¹ng th¸i b×nh th­êng cña m×nh ®­îc. ¡ng-ghen göi Lót-vÝch Cu-ghen-man T«i ch­a ®äc tin tøc trªn tê "Zukunft" nãi vÒ vô Di-ben-m¸c- ë Han-n«-v¬ 516 c¬ , t«i Ýt khi ®­îc thÊy tê b¸o Êy. H«m nay t¹m dõng bót ë ®©y. S¸u giê chiÒu råi, ®· ®Õn lóc ph¶i Man-se-xt¬, 13 th¸ng Ch¹p 1867 ®ãng cöa v¨n phßng, vµ t«i còng c¶m thÊy võa mÖt, võa ®ãi. Cu-ghen-man th©n mÕn! Ph.¡. cña Ngµi "§Ó thÓ hiÖn l¸ th­ h«m qua cña t«i", - Ngµi qu¶ lµ kh«ng nªn C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay quªn h¼n phong c¸ch cña nhµ bu«n, - t«i göi kÌm theo hai bµi: mét C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc nãi vÒ néi dung cuèn s¸ch, dµnh cho tê "Beobachter"1*, bµi thø hai b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 chØ th«ng b¸o vÒ tµi liÖu thùc tÕ cã trong cuèn s¸ch, dµnh cho tê "Gewerbeblatt" hoÆc tê "Staats-Anzeiger"416. Ngµi sÏ hiÓu r»ng ph¶i kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n nh­ thÕ nµo khi viÕt bµi thø nhÊt, nÕu ngµi chó ý tíi ®iÒu lµ "C¸c-l¬ M©y-¬, chñ bót tê "Beobachter", lµ "mét anh chµng xø Sva-ben ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* Ph.¡ng-ghen. "B×nh luËn vÒ tËp I bé "T­ b¶n" cña M¸c viÕt cho tê 1* "Beobachter"" - "Schwäbischer Merkur"
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phô lôc
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 810 Gien-ni M¸c göi ¡ng-ghen, 30 th¸ng Ba 1865 Gien-ni M¸c göi ¡ng-ghen, 30 th¸ng Ba 1865 811 ngµn lêi th¨m hái. Gien-ni M¸c cña Ngµi 1 TiÖn thÓ xin nãi thªm. Cuèi cïng th× chóng t«i còng nhËn ®­îc Gien-ni M¸c göi Phri-®rÝch ¡ng-ghen mÊy dßng cña "chó" Ðt-ga1* giµ nua cña chóng t«i. Ng­êi BÐc-lin ë Man-se-xt¬ h×nh nh­ cã th¸i ®é ®èi xö thÝch ®¸ng ®èi víi «ng ta. Be-bi viÕt r»ng ®Õn ngµy sinh nhËt ng­êi ta "®· tÆng" «ng Êy ¸o lÔ phôc, quÇn ©u, ¸o gi-lª, g¨ng tay, x× gµ vµ "s¸ch kinh". Ng­êi b¸c sÜ, mµ [Lu©n §«n, sím nhÊt lµ 29 th¸ng M­êi mét 1864] hä hái ý kiÕn, ®· tuyªn bè r»ng «ng ta bÞ ®au tim. Khi c¸c b¸c sÜ kh«ng biÕt nªn nãi c¸i g×, lóc nµo hä còng ®æ téi cho t¹i c¸i bÖnh Ngµi ¡ng-ghen th©n mÕn! ®au tim "chung chung". T«i cã c¶m gi¸c lµ ®óng h¬n th× «ng bÞ Cã mét c¸i nhät bäc to vµ rÊt ®au ®ín l¹i xuÊt hiÖn trªn ng­êi bÖnh phæi vµ n·o. anh Mo-r¬ bÊt h¹nh. Do ®ã anh Êy ph¶i n»m, vµ viÕt l¸ch rÊt khã kh¨n. Hy väng sau vµi h«m chóng t«i sÏ kh¾c phôc ®­îc chøng C«ng bè lÇn ®Çu In theo b¶n viÕt tay bÖnh bét ph¸t ®Çu tiªn ®ã. ThËt lµ ®¸ng sî khi ®iÒu ®ã lÆp l¹i. Ngµi Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc kh«ng thÓ h×nh dung næi t hËt sù M¸c ®· thµnh c«ng nh­ thÕ nµo trong viÖc chÐp l¹i cuèn s¸ch1*. C¶ mét chång ®Çy ¾p ®· ®­îc chuÈn bÞ ®Ó ®­a in. ViÖc ngåi qu¸ l©u vµ viÕt cho tíi khuya, còng nh­ sù c¨ng th¼ng g¾n liÒn víi nã - ®ã lµ nguyªn nh©n thËt sù cña c¬n 2 bÖnh míi. C¸c hy väng r»ng viÖc gi¸n ®o¹n trong c«ng viÖc sÏ kh«ng kÐo dµi, vµ thËm chÝ ngµy h«m nay ®· muèn thö viÕt mét Ýt. Gien-ni M¸c göi Phri-®rÝch ¡ng-ghen M¸c göi kÌm theo ®©y bøc th­ cña Vin-hem2*, còng nh­ bøc th­ ë Man-se-xt¬ göi V©y-®¬-mai-¬, mµ ®Þa chØ cña «ng ta chóng t«i kh«ng biÕt; xin Ngµi göi hé l¸ th­ nµy3*. ThÎ héi viªn cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n [Lu©n §«n, ngµy 30 th¸ng Ba Quèc tÕ gi¸ 1 si-linh 1 pen-x¬. Nh­ng anh Mo-r¬ cho r»ng kh«ng 1865] ai c¶n trë c¸c ngµi ®ã nép c¶ 5 - 10 si-linh. Ngµi ¡ng-ghen th©n mÕn, tÊt c¶ chóng t«i göi ®Õn Ngµi mu«n Ngµi ¡ng-ghen th©n mÕn! ______________________________________________________________ T«i thµnh t©m c¶m ¬n vÒ bøc th­ cña Ngµi vµ ®o¹n c¾t tõ 1* - "T­ b¶n" ______________________________________________________________ 2* - L Ýp-nÕch 3* 1* Xem tËp nµy, tr. 606-608. - Ph«n Ve-xt¬-pha-len
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 812 Gien-ni M¸c göi ¡ng-ghen, 30 th¸ng Ba 1865 C¸c M¸c, tù b¹ch 813 b¸o, mµ t«i göi tr¶ Ngµi lÇn nµy. C¸i dë nhÊt trong t×nh h×nh quÆc, mµ ®»ng sau nã ch¼ng cã c¸i g×, ngoµi c¸i bãng cña riªng nã" 1* (c¸ch nãi ®Ó chèng l¹i C¸c Blin-®¬)519. Sù b¶o trî réng r·i mµ chÕ kh«ng lÊy g× lµm vui hiÖn nay, mµ "Vin-hem" l¹i ®Èy Ngµi vµ Mo- r¬ vµo, ®ã lµ t«i kh«ng thÓ hiÓu ®­îc vµo giê nµy Mo-r¬ ®ang ë ®é tam hïng tÆng cho Mo-r¬, ®ã lµ ®iÒu xóc ph¹m h¬n c¶. V¶ l¹i, ®©u517. Kh«ng thÊy t¨m h¬i g× vÒ anh Êy, - t«i kh«ng biÕt anh Êy ë sù tr©n träng cña L¸t-xan ®èi víi «ng giµ Ph.BÕch-c¬ còng §øc hay Hµ Lan. TÊt c¶ nh÷ng tê b¸o tåi tÖ nµy t«i göi cho nhµ t«i kh«ng ph¶i lµ ®· cã tõ l©u. Ngay håi th¸ng T¸m 1862 «ng ta mét c¸ch cÇu may. T«i cã c¶m gi¸c, kh«ng chØ lao vµo cuéc bót gäi BÕch-c¬ lµ mét tªn tay sai nhËn tiÒn l­¬ng kh«ng biÕt chiÕn trªn b¸o chÝ víi h¹ng ng­êi nh­ BÕch-c¬2*, tuy thÕ vÉn cÇn cña ai, vµ kh«ng muèn cã quan hÖ víi «ng ta. Còng gièng hÖt ph¶i tr×nh bÇy sù vËt d­íi ¸nh s¸ng thùc sù cña nã, cã l­u ý ®Õn sù nh­ vËy, trong mét c¬n gµo thÐt lªn, mµ vµo lóc ®ã «ng ta c¶ tin cña ph¸i St¬-rau-bin-g¬518. Trong toµn bé c©u chuyÖn nµy lu«n lu«n bÞ mÊt tiÕng - «ng ta ®· tuyªn bè víi t«i r»ng M«- de-x¬ 1* ë P a-ri kh«ng thÓ dïng ®­îc vµ lµ mét c¸i ®Çu rèi th× ®iÒu buån c­êi nhÊt vµ ®¸ng giËn nhÊt lµ nghe nh÷ng lo¹i ng­êi nh­ ngµi R©u-s¬ thõa nhËn r»ng "L¸t-xan còng tr©n träng tung vµ L¸t-xan kh«ng muèn cã quan hÖ víi «ng Êy. T«i ®· khi nhËn xÐt vÒ M¸c". Ngµi thÊy kh«ng, L¸t-xan, ng­êi ®· sao b¶o vÖ nh©n vËt thuéc ph¸i Pl«ng - Pl«ng nh­ kÎ nhÇm lÉn chÐp tÊt c¶ cña chång t«i, thËm chÝ c¶ nh÷ng chç viÕt nhÇm, ng­êi t rung thùc. N gµy nµo t«i còng hy väng nhËn ®­îc tin tøc cña mµ trong suèt 15 n¨m lµ b¹n vµ häc trß cña M¸c, còng tr©n träng C¸c; t×nh tr¹ng kh«ng nhËn ®­îc tin tøc thÕ nµy lµm t«i lo khi nhËn xÐt vÒ M¸c. Vµ nh÷ng con ng­êi mµ chØ hai n¨m míi ®©y l¾ng h¬n bÊt cø c¸i g× kh¸c. míi cã quan hÖ b¹n bÌ víi L¸t-xan ®óng vµo lóc «ng ta b­íc h¼n C¶ nhµ t«i ®Òu khoÎ vµ göi ®Õn Ngµi lêi th¨m hái th¾m thiÕt. lªn con ®­êng nhÇy nhôa, con ®­êng dÉn «ng ta ®Õn víi phe Bi- Gien-ni M¸c cña Ngµi xm¸c, vµo néi c¸c, nh­ ®· ®­a b¹n «ng ta lµ Buy-x¬ vµo ®ã, hoÆc ®Õn cuéc rót lui cuèi cïng sang I-ta-li-a, - nh÷ng con ng­êi ®ã l¹i ®­a ra b»ng chøng vÒ th¸i ®é tö tÕ. Ch¾c h¼n "nh÷ng chiÕn sÜ ®Êu C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng cña In theo b¶n viÕt tay nguyªn b¶n trong Marx - Engels Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc tranh cho tù do", nh­ ®­îc nh¾c tíi trong chóc th­, sÏ ph¶i cøu «ng Gesamtausgabe. Dritte Abteilung, Bd. L¸t-xan cña m×nh! Nh­ng qu¶ lµ nh÷ng tªn x· héi v« l¹i ®ã chØ 3, 1930 vµ b»ng tiÕng Nga trong C.M¸c b­íc theo sau nhµ cæ ®éng vÜ ®¹i cña m×nh. Tuy nhiªn, ngµi R©u- vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n s¬, còng nh­ «ng chñ vµ ng­êi häc trß cña «ng ta, chØ lµm c¸i viÖc lÇn thø nhÊt, t. XXIII, 1930 ¨n c¾p cña chång t«i, lµm c¸i viÖc t¸i t¹o nh÷ng t­ t­ëng kh¸ ®¹t rót ra tõ "ngµi Ph«-gt¬": ch¼ng h¹n, trong trÝch ®o¹n cuèi cña m×nh «ng Êy ®· m­în c©u nãi cña C¸c M¸c vÒ "th»ng hÒ kú ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* - L Ýp-nÕch 2* 1* - B Ðc-h¸c BÕch-c¬ - HÐt-x¬
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 814 Gien-ni M¸c göi BÕch-c¬, 29 th¸ng giªng 1866 Gien-ni M¸c göi BÕch-c¬, 29 th¸ng giªng 1866 815 Nh©n vËt n÷ mµ Cha ­a thÝch .............. GrÐt-khen1* C¸c thi sÜ mµ Cha yªu thÝch ................. £-si-l¬, SÕch-xpia, G¬-t¬ Nhµ v¨n mµ Cha yªu thÝch ................... §i-®¬-r« 3 Loµi hoa mµ Cha ­a thÝch .................... §¸p-ph¬ C¸c M¸c Mãn ¨n mµ Cha ­a thÝch ...................... C¸ tù b¹ch520 C©u danh ng«n mµ Cha ­a thÝch ......... Nihil humani eme alienum puto2* Dan-t¬-b«m-men, ngµy 1 th¸ng Ph­¬ng ch©m mµ Cha ­a thÝch ............ De omnibus T­ 1865 dubi-tandum3* PhÈm gi¸ mµ Cha ®¸nh gi¸ cao h¬n c¶ C¸c M¸c ë con ng­êi ................................... Sù gi¶n dÞ C«ng bè lÇn ®Çu trong t¹p chÝ In theo b¶n in trong t¹p chÝ ë ng­êi ®µn «ng ............................ Søc m¹nh "International Review of Social Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh History", vol. I, part 1, 1956 In b»ng tiÕng Nga lÇn ®Çu ë ng­êi ®µn bµ .............................. Sù yÕu ®uèi NÐt ®Æc tr­ng cña Cha .......................... Sù thèng nhÊt vÒ môc tiªu C«ng viÖc mµ Cha yªu thÝch ................. Ng¾m nh×n NÐt-khen1* 4 ThiÕu sãt mµ Cha c¨m ghÐt h¬n c¶....... Thãi xu nÞnh Gien-ni M¸c göi I-«-han Phi-lÝp BÕch-c¬ ë Gi¬-ne-v¬ 4* ThiÕu sãt mµ Cha dÔ dµng tha thø h¬n c¶ ...................................... Sù nhÑ d¹ Quan niÖm cña Cha vÒ h¹nh phóc ....... §Êu tranh [Lu©n §«n, ngµy 29 th¸ng Giªng 1866] Quan niÖm cña Cha vÒ bÊt h¹nh ......... Sù phôc tïng ______________________________________________________________ Sù ¸c c¶m cña Cha ..................................... M¸c-tin T¸p-p¬ 1* Nh©n vËt nam mµ Cha ­a thÝch ............... Xp¸c-ta-cót, Kª-pl¬ - nh©n vËt trong bi kÞch "Phau-xt¬" cña Gít. 2* - nh÷ng c¸i g× lµ cña con ng­êi ®Òu kh«ng xa l¹ víi t«i 3* - H·y hoµi nghi tÊt c¶ ______________________________________________________________ 4* Trªn bøc th­ cã dÊu h×nh bÇu dôc: "Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Quèc tÕ. Héi 1* - Nan-nÐt-ta Phi-lÝp ®ång trung ­¬ng. Lu©n §«n".
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 816 Gien-ni M¸c göi BÕch-c¬, 29 th¸ng giªng 1866 Gien-ni M¸c göi m©y-¬, ®Çu th¸ng hai 1866 817 Ngµi BÕch-c¬ th©n mÕn! C ßn vÒ t«n gi¸o ë c¸i n­íc Anh ngét ng¹t th× hiÖn nay cã mét phong trµo lín m¹nh còng ®ang ph¸t triÓn. HiÖn nay t¹i ThÕ lµ ®· mét tuÇn nay chång t«i l¹i n»m v× c¨n bÖnh nguy héi tr­êng Xanh - M¸c-tin (n¬i cßn sèng ®éng ký øc vÒ hiÓm vµ rÊt khã chÞu tr­íc ®©y. §ît èm lÇn nµy lµm cho anh Êy nh÷ng buæi nh¶y van) 523 c ¸c nhµ b¸c häc næi tiÕng nhÊt - c¶m thÊy nhøc nhèi h¬n, bëi v× nã l¹i buéc anh Êy ph¶i ngõng c¸i c«ng viÖc ghi chÐp cuèn s¸ch1* míi chØ ®­îc b¾t ®Çu. T«i nghÜ r»ng Tin-®an, S¸c-l¬ Lai-en, Boi-rin-g¬, C¸c-pen-t¬ v.v., do Hít- c¬n ®au béc ph¸t míi nµy chØ lµ do lµm viÖc c¨ng th¼ng vµ th­êng xli (häc trß cña §¸c Uyn) ®øng ®Çu, ®ang ®äc nh÷ng bµi xuyªn thiÕu ngñ. C¸c rÊt lÊy lµm tiÕc lµ kh«ng thÓ cã mÆt t¹i c¸c thuyÕt tr×nh khai s¸ng, ®Çy nh÷ng t­ t­ëng tù do thËt sù vµ phiªn häp cña Quèc tÕ, v× hiÖn nay vÊn ®Ò ®ang bµn ®Õn lµ sù tån dòng c¶m dµnh cho nh©n d©n, vµ thªm vµo ®ã l¹i ®äc vµo c¸c t¹i cña tê b¸o "Workman's Advocate", mµ tõ tr­íc tíi nay ®· ph¶i buæi chiÒu chñ nhËt, ®óng vµo giê khi mµ th­êng th­êng c¸c kh¾c phôc v« vµn khã kh¨n vµ lµ tê b¸o mµ giê ®©y ph¸i phi-li- con cõu non cña Chóa ®i vÒ b·i ch¨n nu«i cña Chóa. Héi xtanh vµ c¸c cè ®¹o ®Þnh tµi trî. NhiÖm vô hiÖn nay lµ ph¶i lµm tr­êng th­êng chËt nÝch ng­êi vµ nhiÖt t×nh cña nh©n d©n thÕ nµo ®Ó nhËn ®­îc tiÒn, nh­ng kh«ng nh­îng bé "bän ng­êi cho lín tíi møc trong buæi chiÒu chñ nhËt ®Çu tiªn, khi t«i vµ c¸c vay nÆng l·i" vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nguyªn t¾c2*. VÊn ®Ò c¶i c¸ch hÕt c« g¸i cã mÆt ë ®ã, cã 2000 ng­êi ®· kh«ng thÓ tiÕn vµo c¨n søc cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn ng­êi Anh còng ®· ngèn hÕt bao phßng chËt nÝch vµ nghÑt thë. Ba lÇn c¸c cha cè ®· ®Ó cho nhiªu tiÒn cña, thêi gian vµ sù chó ý cña c«ng nh©n, ®¸nh l¹c mét c¸i g× ®ã ®¸ng sî ®· diÔn ra. ChiÒu tèi h«m qua cã th«ng h­íng hä rÊt nhiÒu khái nh÷ng c«ng viÖc kh¸c3*. C¸c vµ t«i rÊt b¸o cho héi nghÞ r»ng kh«ng ®­îc cã bÊt cø bµi thuyÕt tr×nh thÝch t¹p chÝ "Vorbote" cña Ngµi. §óng lµ thø ng«n ng÷ qu¶ c¶m nµo, chõng nµo ch­a kÕt thóc vô kiÖn do c¸c cè ®¹o ph¸t vµ mét sù kh¾t khe qu¶ c¶m! Cïng víi nh÷ng dßng nµy t«i göi kÌm ®éng ®Ó ph¶n ®èi "c¸c bµi thuyÕt tr×nh cho nh©n d©n vµo chñ theo bøc th­ cña Le-xn¬ còng vÒ ®Ò tµi ®ã. Ph¸i viªn mµ t«i giao nhËt". Héi nghÞ kiªn quyÕt tá th¸i ®é bÊt b×nh cña m×nh, vµ cho c¸c b¶n cña cuèn "Tuyªn ng«n"4* cã viÕt cho t«i r»ng anh ta ®· ngay tøc kh¾c quyªn gãp h¬n 100 pao ®Ó tiÕn hµnh vô kiÖn. giÊu ®­îc kh«ng ®Ó c¶nh s¸t Ph¸p biÕt vµ giê ®©y cã thÓ göi chóng C¸c cha cè ®· ngu ngèc lµm sao khi hä can thiÖp vµo c«ng ®i Gi¬-ne-v¬. Tuy thÕ c«ng vËn chuyÓn cã lÏ ch­a thanh to¸n, vËy viÖc ®ã! ThËt lµ ®¸ng g©y ra c¬n thÞnh né lín lao cña b¨ng ®Ò nghÞ Ngµi b¸o cho biÕt Ngµi ®· ph¶i tr¶ bao nhiªu tiÒn vÒ viÖc ®¶ng ®ã, c¸c buæi chiÒu nh­ thÕ, h¬n thÕ n÷a, l¹i kÕt thóc ®ã. Lóc ®ã cã lÏ sÏ chuyÓn tiÒn cho Ngµi cïng víi viÖc ®Æt mua tê b»ng c¸c b¶n nh¹c. Ng­êi ta ch¬i c¸c b¶n hîp x­íng cña "Vorbote". Hen-®en, M«-da, BÐt-th«-ven, Men-®en-x«n vµ Gu-n« vµ ______________________________________________________________ nh÷ng bµi h¸t ®ã ®­îc ng­êi Anh tiÕp nhËn víi mét nhiÖt 1* - tËp I bé "T­ b¶n" t×nh mµ tõ tr­íc tíi nay vµo c¸c ngµy chñ nhËt hä chØ ®­îc 2* Xem tËp nµy, tr. 238. gµo thÐt bµi ca chÝnh thøc "Chóa Giª-su, Giª-su dÞu hiÒn vµ 3* Xem tËp nµy, tr. 152. 4* nh©n tõ" hoÆc ®Õn c¸c tiÓu qu¸n. C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen. "Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n"
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 818 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 26 th¸ng hai 1866 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 26 th¸ng hai 1866 819 muèn lµ v¨n kiÖn lÞch sö ®ã ph¶i ®­îc in l¹i chÝnh x¸c d­íi d¹ng C¸c h«m nay ®ang ph¶i n»m v× ®au d÷ déi, vµ c¸c c« con g¸i cña t«i xin göi lêi th¨m hái th¾m thiÕt ®Õn Ngµi, ®Æc biÖt lµ c« g¸i ót1* nh­ nã xuÊt hiÖn lóc ban ®Çu; lçi in sai thËt qu¸ râ rµng ®Õn nçi ai còng cã thÓ ch÷a c¸c lçi ®ã. HÔ cã c¬ héi anh Êy sÏ göi cho Ngµi nhê mÑ chuyÓn ®Õn "«ng BÕch-c¬ dÔ th­¬ng" lêi th¨m hái th©n "Tuyªn ng«n" cña Quèc tÕ1*. thiÕt nhÊt. Cßn t«i, tõ xa xin xiÕt chÆt tay Ngµi. §ång thêi anh Êy ®Ò nghÞ Ngµi, nÕu Ngµi ®· rêi khái BÐc-lin th× Gien-ni M¸c cña Ngµi cho chóng t«i biÕt ®Þa chØ míi ®Ó tiÕp tôc trao ®æi th­ tõ. VÒ phÝa m×nh liÖu ngµi Ph«-gt¬2* cã thÓ cho mét ®Þa chØ kh¸c ch¨ng, v× ®Þa C«ng bè toµn v¨n lÇn ®Çu In theo b¶n viÕt tay Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc chØ hiÖn nay cña anh Êy chóng t«i cã c¶m gi¸c kh«ng ®­îc ®¶m b¶o l¾m? Khi nµo Ngµi l¹i ®Þnh viÕt th­, xin ghi ®Þa chØ: göi ngµi Uy-li- am3* v.v.. Chång t«i nhê chuyÓn ®Õn ngµi lêi th¨m hái th©n thiÕt. 5 Gien-ni M¸c göi DÝch-phrÝt M©y-¬ Gien-ni M¸c cña Ngµi ë BÐc-lin C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc [Lu©n §«n, ®Çu th¸ng Hai 1866] b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 1, Modena Villas, Maitland Park Th­a Ngµi! Chång t«i ®· mét tuÇn nay n»m trªn gi­êng v× c¨n bÖnh nguy 6 hiÓm vµ khã chÞu tr­íc ®©y; ®ît ®au nµy cµng nÆng nÒ h¬n v× Gien-ni M¸c göi Lót-vÝch Cu-ghen-man anh Êy l¹i ph¶i ngõng c¸i c«ng viÖc míi chØ ®­îc b¾t ®Çu lµ chÐp l¹i cuèn s¸ch cña m×nh 2* . Anh Êy rÊt lÊy lµm tiÕc lµ Ngµi ë Han-n«-v¬ ®· kh«ng nhËn ®­îc l¸ th­ dµi cña anh Êy, v× hiÖn giê anh Êy kh«ng ®ñ søc viÕt n÷a. Thªm vµo ®ã anh Êy lo lµ l¸ th­ ®· bÞ [Lu©n §«n], 26 th¸ng Hai 1866 chÆn gi÷ mÊt, chø kh«ng th× tõ l©u nã ®· ®­îc tr¶ l¹i. Ngoµi 1, Modena Villas, Maitland Park ra ®Þa chØ hoµn toµn chÝnh x¸c, vµ t«i ®· ®Ých th©n mang nã ®Õn b­u ®iÖn cïng víi nhiÒu l¸ th­ kh¸c vµ b¸o chÝ, mµ tÊt c¶ Th­a Ngµi! ®Òu ®· ®Õn n¬i. Cßn vÒ "Tuyªn ng«n"3* th× chång t«i ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* 1* - £-lª-«-n«-ra M¸c C. M¸c. "Tuyªn ng«n thµnh lËp Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ" 2* 2* - tËp I bé "T­ b¶n" - ¸p-gu-xt¬ Ph«-gt¬ 3* 3* C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen. "Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n" - mËt danh cña M¸c
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 820 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 1 th¸ng t­ 1866 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 1 th¸ng t­ 1866 821 §· mét th¸ng nay ng­êi chång bÊt h¹nh cña t«i ph¶i n»m v× c¨n viÖc lµm xÊu ®i t×nh h×nh søc khoÎ chung cña chång t«i. Hy bÖnh cò rÊt nguy hiÓm vµ khã chÞu, vµ t«i kh«ng muèn nãi víi «ng väng ®Õn mïa xu©n anh Êy sÏ håi phôc ®Õn møc cã thÓ ®i vÒ biÕt bao lo l¾ng nÆng nÒ lu«n lu«n ¸m ¶nh, mµ c¶ nhµ t«i ph¶i th¨m b¹n bÌ cña m×nh ë §øc. Chång t«i rÊt vui vÒ cuéc gÆp tr¶i qua trong nh÷ng ngµy nµy. §óng lµ vµo ®Çu th¸ng Giªng anh gì ®ã. Êy ®· b¾t ®Çu chuÈn bÞ ®Ó cho in toµn bé cuèn s¸ch1* cña m×nh, viÖc C¸c nhê chuyÓn ®Õn Ngµi lêi th¨m hái th¾m thiÕt, cßn t«i tuy trao ®æi th­ tõ tiÕn triÓn mét c¸ch nhanh chãng l¹ th­êng, ®Õn nçi ch­a cã quan hÖ quen biÕt riªng víi ngµi vÉn xin göi Ngµi lêi chµo khèi l­îng b¶n th¶o t¨ng lªn rÊt nhiÒu. C¸c c¶m thÊy rÊt phÊn ch©n thµnh. khëi vµ h¹nh phóc, v× ®· kÞp lµm ®­îc nhiÒu nh­ vËy, thÕ råi bçng Gien-ni M¸c nhiªn cã mét c¸i nhät xuÊt hiÖn, vµ ngay sau ®ã l¹i thªm hai c¸i n÷a. C¸i nhät míi ®©y rÊt ®au ®ín vµ kÐo dµi vµ h¬n thÕ n÷a l¹i C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay c¶n trë chång t«i ®i l¹i vµ c¶n trë mäi sù cö ®éng. S¸ng h«m nay C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc nhät vì ra nhiÒu m¸u h¬n, do ®ã cã dÔ chÞu h¬n ®«i chót. VËy lµ ®· b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 2 ngµy nay chång t«i b¾t ®Çu ch÷a b»ng th¹ch tÝn, nhê ®ã C¸c hy väng sÏ kÕt qu¶ h¬n. Sù tr× ho·n míi ®èi víi viÖc kÕt thóc cuèn s¸ch qu¶ lµ ®¸ng sî ®èi víi chång t«i, vµ vÒ ®ªm anh Êy th­êng nãi mª vÒ tõng ch­¬ng, mµ sù suy nghÜ vÒ chóng th× anh Êy kh«ng 7 quªn ®­îc. Buæi s¸ng h«m nay khi t«i ®­a bøc th­ cña Ngµi ®Õn Gien-ni M¸c göi Lót-vÝch Cu-ghen-man cho chång t«i th× anh Êy ®ang n»m trªn gi­êng. Nhµ t«i rÊt vui vÒ ë han-n«-v¬ l¸ th­ th©n thiÕt cña Ngµi vµ giao cho t«i thay mÆt anh Êy ngay lËp tøc ch©n thµnh c¸m ¬n Ngµi. Thªm vµo tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®· nãi, vµo thêi ®iÓm nµy sù cã mÆt cña M¸c lµ ®Æc biÖt cÇn thiÕt [Lu©n §«n], 1 th¸ng T­ 1866 trong c¸c cuéc tranh luËn vÒ vÊn ®Ò ®¹i héi s¾p tíi cña Héi liªn 1, Modena Villas, Maitland Park hiÖp c«ng nh©n Quèc tÕ266, còng nh­ trong khi th¶o luËn vÊn ®Ò vÒ Th­a Ngµi! khuynh h­íng vµ thµnh phÇn ban biªn tËp cña tê b¸o míi, tê b¸o c«ng nh©n ra hµng tuÇn, mµ hiÖn giê ë ®©y xuÊt b¶n d­íi tªn gäi §o¸n r»ng l¸ th­ b¶o ®¶m göi tõ Han-n«-v¬ mµ tèi khuya "Commonwealth"199 vµ lµ ®¹i diÖn cho ®¶ng c«ng nh©n524 míi h«m qua t«i nhËn ®­îc, lµ th­ cña Ngµi. RÊt tiÕc chØ ®Õn thµnh lËp vµ c¸c hiÖp héi hîp t¸c x· hîp nhÊt, còng nh­ Héi liªn ngµy mai 477 t «i míi cã thÓ göi ®i cho chång t«i ë M¸c-ghÐt, v× hiÖp c«ng nh©n Quèc tÕ. Sù lo l¾ng ë n­íc Anh mé ®¹o vµo c¸c chñ nhËt mäi lo¹i h×nh thøc giao vÒ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®­¬ng nhiªn gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo th«ng liªn l¹c ®Òu ngõng l¹i. Do sù chËm trÔ nµy mµ cã thÓ ______________________________________________________________ dÉn ®Õn sù chËm trÔ trong viÖc tr¶ lêi th­, do ®ã h«m nay t«i 1* véi b¸o ®Ó Ngµi biÕt ®· nhËn ®­îc l¸ th­ ®óng lóc; ®ång thêi nh©n - tËp I bé "T­ b¶n"
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 822 Gien-ni M¸c göi ¡ng-ghen, 24 th¸ng ch¹p 1866 Gien-ni M¸c göi BÕch-c¬, 5 th¸ng m­êi 1867 823 göi Ngµi lêi chµo ch©n thµnh. c¬ héi nµy t«i cã lêi xin lçi Ngµi v× sù im lÆng hoµn toµn cña m×nh. ChØ ®Õn lóc ®ã t«i míi nhËn thøc ra r»ng chóng t«i ph¶i chÞu ¬n Gien-ni M¸c Ngµi biÕt nh­êng nµo vÒ sù tham gia tÝch cùc vµ t×nh b¹n c¶m ®éng mµ Ngµi ®· dµnh cho chóng t«i, khi cã mét chµng trai trÎ tõ C«ng bè lÇn ®Çu In theo b¶n viÕt tay Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc khu Xi-ti ®Õn theo sù ñy quyÒn cña Ngµi ®Ó t×m hiÓu vÒ thùc tr¹ng søc khoÎ cña chång t«i. Ngay sau l¸ th­ gÇn ®©y nhÊt cña t«i göi cho Ngµi, C¸c ®· ®au rÊt nÆng; cã mét nhät bäc míi mäc (chø kh«ng ph¶i ®Çu ®inh) vµ thªm vµo ®ã l¹i rÊt ®au ®ín vµ nhøc nhèi, ®Õn nçi ng­êi chång bÊt h¹nh cña t«i trong gÇn 3 tuÇn khã kh¨n 8 l¾m míi cö ®éng ®­îc vµ cø b¸m chÆt vµo c¸i ®i-v¨ng. V× tÊt c¶ chóng Gien-ni M¸c göi Phri-®rÝch ¡ng-ghen t«i ®Òu hiÓu rÊt râ r»ng c¨n bÖnh nµy nguy hiÓm biÕt chõng nµo, ë Man-se-xt¬ nÕu nh­ nã th­êng xuyªn lÆp l¹i trong vßng mÊy n¨m, th× Ngµi cã thÓ h×nh dung râ r»ng chóng t«i ®· ph¶i tr¶i qua nh÷ng ®ªm ngµy [Lu©n §«n], thø hai, [ngµy 24 th¸ng Ch¹p 1866] buån b· biÕt bao nhiªu. 1 giê Theo lêi khuyªn cña b¸c sÜ Gum-pÐc-t¬ ë Man-se-xt¬ chång t«i ®· quyÕt ®Þnh dïng th¹ch tÝn, cßn sau khi c¸i nhät Ngµi ¡ng-ghen th©n mÕn! ®· thµnh sÑo th× sÏ ®i biÓn nghØ vµi tuÇn. ThÕ lµ ®· gÇn hai C¸i lµn võa ®Õn n¬i, vµ c¸c chai ®­îc bµy ra nh­ trong cuéc tuÇn nay anh Êy ë M¸c-ghÐt - mét khu an d­ìng trªn bê biÓn duyÖt binh, ®øng ®Çu lµ chai r­îu vang cã nh·n hiÖu Ranh! Chóng c¸ch ®©y kh«ng xa l¾m, - vµ chóng t«i cã c¶m gi¸c søc khoÎ t«i rÊt biÕt ¬n vÒ t×nh b¹n cña Ngµi! 10 pao ®Õn vµo h«m thø BÈy cña anh Êy kh¸ lªn râ rÖt. TuÇn tíi anh Êy sÏ trë vÒ, ®Ó víi ®· gióp ®øng v÷ng tr­íc trËn cuång phong cña nh÷ng ngµy lÔ N«- søc lùc míi b¾t tay vµo hoµn thµnh t¸c phÈm 1* t h­êng bÞ ®øt en vµ cho phÐp chóng t«i vui vÎ ¨n mõng ngµy lÔ Gi¸ng sinh. ®o¹n cña m×nh. Trong n¨m nay c¸i mãn r­îu vang ®Æc biÖt, v× anh chµng ng­êi H«m qua anh Êy cã göi ¶nh cho t«i, vµ cã thÓ Ngµi sÏ vui thÝch Ph¸p trÎ tuæi1* ë nhµ ®· quen g×n gi÷ c¸c tËp tôc. nÕu cã tÊm ¶nh cña mét ng­êi mµ Ngµi ch­a quen biÕt riªng, NÕu thùc sù nhµ bu«n s¸ch ë H¨m-buèc2* cã thÓ cho in nhanh nh­ng ®· dµnh cho mét sù quan t©m th©n ¸i ®Õn nh­ thÕ, t«i xin ®Õn nh­ thÕ, nh­ «ng ta nãi, th× v« luËn thÕ nµo ®i göi kÌm ®©y mét tÊm ¶nh vµo l¸ th­ nµy. n÷a cuèn s¸ch vÉn ra m¾t vµo ngµy lÔ Phôc sinh. Vui biÕt nh­êng nµo Ch­a ®­îc may m¾n quen biÕt riªng víi Ngµi, nh­ng vÉn xin ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* - P«n La-ph¸c-g¬ 2* 1* - "T­ b¶n" - Mai-xn¬
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 824 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 24 th¸ng ch¹p 1867 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 24 th¸ng ch¹p 1867 825 khi nh×n thÊy tr­íc mÆt mét b¶n th¶o dµy ®Õn nh­ thÕ1* vµ ®­îc chÐp thø hai ngay. Chång t«i muèn cã ®Þa chØ cña Ba-cu-nin, vµ t«i tin l¹i mét c¸ch s¹ch sÏ! T«i nh­ trót ®­îc g¸nh nÆng, nh­ng nçi bËn t©m r»ng Ngµi dÔ dµng t×m ra ®Þa chØ ®ã ë Gi¬-ne-v¬, cã thÓ lµ th«ng vµ lo l¾ng vÉn cßn nhiÒu, ®Æc biÖt, nÕu nh­ c¸c c« con g¸i sÏ yªu ®­¬ng qua GhÐc-xen ch¨ng. Chång t«i muèn göi cho Ba-cu-nin cuèn s¸ch1* cña m×nh vµ viÕt thªm mét c¸i g× ®ã n÷a. vµ kÕt h«n, vµ h¬n n÷a l¹i víi ng­êi Ph¸p vµ c¸c sinh viªn tr­êng y! còng nh­ nh÷ng ng­êi kh¸c, t«i muèn ®­îc nh×n thÊy tÊt c¶ trong mµu TÊt c¶ chóng t«i xin göi ®Õn Ngµi lêi th¨m hái th¾m thiÕt, ®Æc hång, nh­ng bao nhiªu lo l¾ng trong nh÷ng n¨m dµi ®· lµm cho t«i trë biÖt lµ lêi th¨m hái cña t«i. nªn sî h·i, vµ t«i th­êng h×nh dung t­¬ng lai trong mµu ®en tèi, trong Gien-ni M¸c cña Ngµi khi ®ã mét ng­êi yªu ®êi nh×n tÊt c¶ trong mµu s¾c t­¬i vui. §©y lµ nãi riªng gi÷a chóng ta víi nhau. C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay Mét lÇn n÷a xin ngµn lÇn c¸m ¬n Ngµi vÒ r­îu vang vµ tÊt c¶ C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 nh÷ng thø kh¸c. Gien-ni M¸c cña Ngµi 10 C«ng bè lÇn ®Çu In theo b¶n viÕt tay Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc Gien-ni M¸c göi Lót-vÝch Cu-ghen-man ë Han-n«-v¬ 9 [Lu©n §«n, ngµy 24 th¸ng Ch¹p 1867] Gien-ni M¸c göi I-«-han Phi-lÝp BÕch-c¬ 1, Modena Villas, Maitland Park ë Gi¬-ne-v¬ Ngµi Cu-ghen-man th©n mÕn! Lu©n §«n, [ngµy 5 th¸ng M­êi Ngµi kh«ng thÓ t­ëng t­îng næi ngµy h«m qua Ngµi ®· ®em cho 1867] chóng t«i niÒm vui to lín bÊt ngê biÕt nh­êng nµo. T«i thËm chÝ 1, Modena Villas, Maitland Park kh«ng biÕt ph¶i c¶m ¬n Ngµi nh­ thÕ nµo vÒ tÊt c¶ t×nh b¹n vµ sù Ngµi BÕch-c¬ th©n mÕn! quan t©m cña Ngµi, cßn b©y giê l¹i thªm mét b»ng chøng hiÓn nhiªn míi nhÊt chøng tá r»ng Ngµi nhí ®Õn chóng t«i - ®ã lµ vÒ Hy väng lµ Ngµi ®· nhËn ®­îc th­ cña t«i. Ch¾c h¼n Ngµi sÏ ng¹c nhiªn khi thÊy tiÕp theo sau th­ thø nhÊt l¹i ®Õn th­ ng­êi cha cña c¸c vÞ thÇn Dít, mµ giê ®©y trong ng«i nhµ cña ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* 1* - tËp I bé "T­ b¶n" - tËp I bé "T­ b¶n"
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 826 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 24 th¸ng ch¹p 1867 Gien-ni M¸c göi Cu-ghen-man, 24 th¸ng ch¹p 1867 827 th©n ¸i cña Ngµi ®· göi cho chóng t«i th«ng qua Boãc-hai-m¬, vµ, chóng t«i nh©n vËt Êy ®· chiÕm vÞ trÝ sau khi hÕt lßng c¶m ¬n Ngµi, chóng t«i ngay lËp tøc b¾t ®Çu bµn lµ "®øa con míi lät lßng cña Giª-su". N¨m nay lÔ Gi¸ng sinh ë chç b¹c vÒ viÖc nªn kiÕm c¸i hèc t­êng xøng ®¸ng nhÊt ®Ó cho "ng­êi chóng t«i còng l¹i rÊt u buån, v× sù khã chÞu trong ng­êi tr­íc ®©y cha" míi "cña chóng ta, vÞ chóa tÓ cña trêi ®Êt". VÒ vÊn ®Ò quan l¹i buéc ng­êi chång bÊt h¹nh cña t«i ph¶i n»m mét chç. L¹i thªm träng nµy cho ®Õn nay chóng t«i vÉn ch­a ®i ®Õn mét quyÕt ®Þnh hai c¬n ®au bét ph¸t, mét trong sè ®ã kh¸ d÷ déi vµ nhøc nhèi ®Õn nµo c¶, vµ sÏ cßn ph¶i lµm thö kh«ng ph¶i mét lÇn, tr­íc khi ®Êng nçi C¸c chØ n»m nghiªng ®­îc mµ th«i. Hy väng r»ng chång t«i sÏ tèi cao h·nh diÖn cã ®­îc chç ®øng danh dù cho m×nh. nhanh chãng kh¾c phôc ®­îc bÖnh tËt vµ trong l¸ th­ sau Ngµi sÏ T«i còng ch©n thµnh c¸m ¬n Ngµi vÒ sù quan t©m to lín vµ kh«ng nh×n thÊy ng­êi th­ ký riªng t¹m thêi n÷a. nh÷ng lo l¾ng kh«ng ngõng vÒ cuèn s¸ch cña C¸c 1* . H×nh ChiÒu tèi h«m qua tÊt c¶ chóng t«i ®Òu ngåi trong c¨n phßng nh­ ng­êi §øc cho r»ng ®Ó biÓu thÞ sù khen ngîi cña m×nh d­íi tÇng hÇm, nghÜa lµ theo kiÓu thiÕt kÕ tßa nhµ cña Anh - ®©y tèt h¬n hÕt lµ nªn im lÆng vµ lÆng thinh hoµn toµn. Ngµi ®· lµ phßng bÕp, tõ ®ã táa ra tÊt c¶ "h­¬ng vÞ cña trÇn gian" dµnh cho lay ®éng mét c¸ch c¨n b¶n tÊt c¶ nh÷ng ai ®ang trïng tr×nh. c¸c tÇng bªn trªn, vµ víi tÊt c¶ sù cÈn thËn vµ thµnh t©m chóng t«i Ngµi Cu-ghen-man th©n mÕn, xin Ngµi h·y tin ë t«i, khã cã b¾t tay lµm chiÕc b¸nh pu-®inh ®Ó mõng lÔ Gi¸ng sinh. Chóng t«i cuèn s¸ch nµo ®­îc viÕt ra trong nh÷ng ®iÒu kiÖn gian khæ röa nho kh« (mét c«ng viÖc nhÇy nhôa rÊt khã chÞu), nghiÒn quýt, h¬n, vµ t«i hoµn toµn cã thÓ viÕt c©u chuyÖn mËt vÒ viÖc vá cam vµ chanh, b¨m vôn mì bÇu dôc vµ tÊt c¶ nh÷ng thø ®ã trén s¸ng t¹o ra nã, trong ®ã béc lé rÊt nhiÒu, v« cïng nhiÒu lÉn víi trøng vµ bét mú t¹o thµnh mét thø bét hçn hîp tuyÖt vêi. nh÷ng sù quan t©m, lo l¾ng vµ d»n vÆt thÇm kÝn. NÕu nh­ Bçng vang lªn tiÕng chu«ng, cã mét xe chë ®å ®øng tr­íc cöa, nghe c«ng nh©n cã kh¸i niÖm vÒ nh÷ng hy sinh ®· ph¶i chÞu ®ùng thÊy nh÷ng b­íc ch©n ®i rãn rÐn lªn lªn, xuèng xuèng ë cÇu thang, toµn ng«i nhµ ®Çy nh÷ng tiÕng th× thÇm, nh÷ng tiÕng ®éng nhá; ®Ó hoµn thµnh t¸c phÈm ®ã, mét t¸c phÈm ®­îc viÕt ra chØ lµ cuèi cïng tõ bªn trªn vang lªn: "mét pho t­îng lín ®· ®Õn". Gi¸ ®Ó cho hä vµ b¶o vÖ lîi Ých cña hä, ch¾c h¼n tù hä sÏ biÓu lé nh­ chóng t«i nghe thÊy: "löa, löa, ch¸y, ch¸y nh÷ng phÇn tö Phª- sù quan t©m nhiÒu h¬n mét chót. Ph¸i L¸t-xan h×nh nh­ ni!", th× lóc ®ã chóng t«i còng kh«ng thÓ lao lªn phÝa trªn trong sù sím h¬n tÊt c¶ ®· chép lÊy cuèn s¸ch ®Ó b»ng c¸ch thÝch øng lo l¾ng vµ luèng cuèng h¬n thÕ, ®»ng nµy tr­íc nh÷ng ®«i m¾t ng¹c xuyªn t¹c nã. Nh­ng kh«ng sao. nhiªn vµ vui s­íng cña chóng t«i l¹i chÝnh lµ Jupiter tonans1* cæ Tr­íc khi dõng bót t«i cßn cÇn ph¶i hái téi Ngµi. T¹i sao Ngµi hiÖn ra trong vÎ hïng tr¸ng lõng l÷ng cña m×nh, bãng lo¸ng lªn, l¹i gäi t«i - mét chiÕn sÜ l·o thµnh, mét ng­êi ®· hai cßn nguyªn vÑn, kh«ng bÞ h­ háng (chØ cã c¸i viÒn ngoµi t­îng ®µi m¸i tãc tham gia phong trµo, mét phô t¸ vµ ng­êi ®ång sù trung bÞ mÎ mét chót ë c¹nh). Trong khi ®ã, sau khi nçi håi hép l¾ng thùc - mét c¸ch chÝnh thøc nh­ vËy - gäi t«i lµ "phô n÷ xuèng ®«i chót, chóng t«i ®äc bøc th­ göi kÌm víi ®Çy t×nh nh©n tõ"? ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 1* 1* - Giu-pi-te - vÞ thÇn sÊm chíp - tËp I bé "T­ b¶n"
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th«ng tri cña Héi si-l¬ ë Man-se-xt¬ Th«ng tri cña Héi si-l¬ ë Man-se-xt¬ 828 829 T«i sÏ rÊt thÝch thó gi¸ nh­ hÌ nµy ®­îc ®Õn th¨m Ngµi, th¨m ng­êi vî ®¸ng yªu cña Ngµi vµ Phren-tx¬-khen 1* , mµ chång t«i lu«n lu«n nh¾c ®Õn víi mét t×nh c¶m quý mÕn vµ 11 nhiÖt t×nh ®Õn nh­ thÕ. Sau 11 n¨m t«i rÊt muèn l¹i ®­îc Th«ng tri cña Héi si-l¬ nh×n thÊy n­íc §øc! 525 N ¨m ngo¸i t«i ®au èm nhiÒu vµ, thªm ë Man-se-xt¬ 526 vµo ®ã, ®¸ng tiÕc lµ vµo thêi gian cuèi t«i ®¸nh mÊt ®i kh«ng Ýt "niÒm tin" vµ nghÞ lùc sèng cña m×nh. T«i nhiÒu khi c¶m thÊy khã ®øng v÷ng. Nh­ng v× c¸c c« con g¸i t«i ®· hoµn C arlton Buildings, Cooper Street 19 th¸ng ba 1866 thµnh mét chuyÕn ®i xa - c¸c ch¸u ®­îc mêi ®Õn víi bè, mÑ cña La-ph¸c-g¬ ë Boãc-®« - nªn chuyÕn ®i cña t«i ®· kh«ng "Héi Si-l¬" sau s¸u n¨m tån t¹i cña m×nh giê ®©y ®· chøng thÓ thùc hiÖn ®­îc vµo thêi ®iÓm ®ã vµ, do ®ã, t«i chØ cßn hy minh ®Çy ®ñ r»ng nã lµ mét tæ chøc ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái thùc tÕ, väng lµ nh÷ng ­íc m¬ tèt lµnh cña m×nh sÏ ®­îc thùc hiÖn tõ th¸ng S¸u n¨m sau sÏ buéc ph¶i bá l¹i trô së hiÖn nay cña trong n¨m tíi. m×nh, bëi v× ®Õn thêi gian ®ã thêi h¹n cña hîp ®ång hiÖn hµnh víi C¸c göi ®Õn vî Ngµi vµ Ngµi lêi th¨m hái th©n thiÕt nhÊt, cßn chñ nhµ sÏ hÕt vµ ng­êi ta kiªn quyÕt tõ chèi viÖc gia h¹n hîp c¸c c« con g¸i cña t«i th× hÕt lßng ®ång t×nh nh­ vËy, cßn t«i tõ n¬i ®ång. xa ®ang xin xiÕt chÆt tay Ngµi vµ ng­êi vî ®¸ng yªu cña Ngµi. Do ®ã, ban l·nh ®¹o cã nhiÖm vô ph¶i ®¶m b¶o cho Héi cã trô së Gien-ni M¸c cña Ngµi phï hîp víi môc tiªu cña nã. nh­ng kh«ng ph¶i lµ "phô Sau khi mäi cè g¾ng t×m kiÕm mét ng«i nhµ thÝch hîp ®· thÊt n÷ nh©n tõ" vµ kh«ng ph¶i b¹i vµ còng kh«ng thÓ t×m ra mét ng­êi thÇu kho¸n chÞu nhËn x©y lµ "nhê ¬n trêi" dùng ng«i nhµ ®Ó cho Héi chóng ta thuª, chóng ta kh«ng cßn con C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng I-ta-li-a In theo b¶n viÕt tay ®­êng nµo kh¸c, ngoµi viÖc thö t×m kiÕm nguån tiÒn cÇn thiÕt ®Ó trong t¹p chÝ "Movimento Operaio", Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc b¾t tay x©y dùng b»ng tiÒn cña m×nh. sè 2, 1955 Nh÷ng ®iÓm chñ yÕu mµ chóng ta ph¶i chó ý trong viÖc nµy lµ nh­ sau: Tßa nhµ ph¶i n»m ë trung t©m thµnh phè. CÇn ph¶i sö dông c¶ tÇng thø nhÊt ®Ó phôc vô nhu cÇu cña Héi. ______________________________________________________________ VÒ kÝch thÝch c¸c phßng kh«ng ®­îc nhá h¬n c¸c phßng hiÖn 1* nay. - GhÐc-t¬-ru-®a vµ Phran-txi-xca Cu-ghen-man
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2